TEDxMidAtlantic
Colin Powell: Kids need structure
Colin Powell: Con trẻ cần tính tổ chức.
Filmed:
Readability: 2.7
1,636,965 views
Làm thế nào giúp cho con trẻ có được một khởi đầu tốt? Trong bài nói chuyện chân thành mang trải nghiệm cá nhân này, Colin Powell, cựu Ngoại trưởng Mỹ, đã gợi ý với những người làm cha mẹ, bạn bè và người thân hãy giúp đỡ trẻ thậm chí trước khi các em đến trường tiểu học, thông qua mối liên hệ cộng đồng và ý thức trách nhiệm. (Quay tại TEDxMidAtlantic.)
Colin Powell - Former U.S. Secretary of State
General Colin Powell was the first African-American to serve as U.S. Secretary of State. Full bio
General Colin Powell was the first African-American to serve as U.S. Secretary of State. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
What I want to do this afternoon
0
788
1627
Điều tôi muốn làm chiều nay
00:18
is something a little different than what's scheduled.
1
2415
2865
khác một chút so với dự định.
00:21
Foreign policy, you can figure that out
2
5280
1946
Về chính sách ngoại giao,
quý vị có thể biết
quý vị có thể biết
00:23
by watching, I don't know, Rachel Maddow or somebody,
3
7226
3034
qua show truyền hình,
của Rachel Maddow hoặc ai đó,
của Rachel Maddow hoặc ai đó,
00:26
but — (Laughter) —
4
10260
1834
nhưng - (Cười) -
00:27
I want to talk about young people and structure,
5
12094
3562
tôi muốn nói về những người trẻ tuổi
và tính tổ chức,
và tính tổ chức,
00:31
young people and structure.
6
15656
1967
những người trẻ tuổi
và tính tổ chức.
và tính tổ chức.
00:33
This was last Wednesday afternoon
7
17623
2248
Chiều thứ tư tuần trước
00:35
at a school in Brooklyn, New York,
8
19871
2504
tại một ngôi trường
ở Brooklyn, New York,
ở Brooklyn, New York,
00:38
at Cristo Rey High School, run by the Jesuits.
9
22375
2934
trường Trung học Cristo Rey,
của những người theo dòng Jesuits.
của những người theo dòng Jesuits.
00:41
And I was talking to this group of students, and take a look at them.
10
25309
3837
Tôi đã nói chuyện với học sinh ở đây,
và quan sát chúng.
và quan sát chúng.
00:45
They were around me in three directions.
11
29146
2467
Chúng ngồi quanh tôi
từ ba hướng.
từ ba hướng.
00:47
You'll noticed that almost all of them are minority.
12
31613
2796
Phần lớn trong số đó
là trẻ vị thành niên.
là trẻ vị thành niên.
00:50
You'll notice that the building is rather austere.
13
34409
1845
Bạn sẽ để ý thấy rằng
tòa nhà khá là giản dị.
tòa nhà khá là giản dị.
00:52
It's an old New York school building, nothing fancy.
14
36254
4131
Một ngôi trường cũ ở New York,
không có gì đặc biệt.
không có gì đặc biệt.
00:56
They still have old blackboards and whatnot.
15
40385
2531
Họ vẫn sử dụng bảng đen
và một vài thứ tương tự.
và một vài thứ tương tự.
00:58
And there are about 300 kids in this school,
16
42916
2591
Có khoảng 300 đứa trẻ
trong ngôi trường này,
trong ngôi trường này,
01:01
and the school's been going now for four years,
17
45507
2652
ngôi trường đã
hoạt động được 4 năm,
hoạt động được 4 năm,
01:04
and they're about to graduate their first class.
18
48159
2954
và sắp có khóa học sinh
tốt nghiệp đầu tiên.
tốt nghiệp đầu tiên.
01:07
Twenty-two people are graduating,
19
51113
2071
22 học sinh sẽ tốt nghiệp,
01:09
and all 22 are going to college.
20
53184
2243
và cả 22 em sẽ vào đại học.
01:11
They all come from homes where there is, for the most part,
21
55427
2740
Phần lớn đều đến
từ những gia đình,
từ những gia đình,
01:14
just one person in the home,
22
58167
2523
chỉ có một người trong nhà,
01:16
usually the mother or the grandmother, and that's it,
23
60690
2906
thường là mẹ hoặc bà,
và chỉ vậy thôi,
và chỉ vậy thôi,
01:19
and they come here for their education
24
63596
2487
chúng đến đây
để nhận sự giáo dục
để nhận sự giáo dục
01:21
and for their structure.
25
66083
1413
và cả tính tổ chức.
01:23
Now I had this picture taken, and it was put up
26
67496
2808
Tôi có một bức ảnh đăng
01:26
on my Facebook page last week,
27
70304
2493
trên Facebook
của tôi tuần trước,
của tôi tuần trước,
01:28
and somebody wrote in,
28
72797
1634
có một bình luận,
01:30
"Huh, why does he have him standing at attention like that?"
29
74431
4986
"Huh, sao ông ta bắt cậu bé
đứng nghiêm như vậy?"
đứng nghiêm như vậy?"
01:35
And then they said, "But he looks good." (Laughter)
30
79417
4371
Và rồi họ nói,
"Nhưng trông cậu ta hay quá." (Cười)
"Nhưng trông cậu ta hay quá." (Cười)
01:39
He does look good, because kids need structure,
31
83788
2710
Trông cậu ta quả là hay,
vì trẻ cần có tính tổ chức,
vì trẻ cần có tính tổ chức,
01:42
and the trick I play in all of my school appearances
32
86498
3506
một mẹo tôi hay dùng
khi đến thăm các trường học
khi đến thăm các trường học
01:45
is that when I get through with my little homily to the kids,
33
90004
2899
là sau khi kết thúc
bài học nho nhỏ cho tụi trẻ,
bài học nho nhỏ cho tụi trẻ,
01:48
I then invite them to ask questions,
34
92903
2184
tôi mời chúng nêu ra
một vài câu hỏi,
một vài câu hỏi,
01:50
and when they raise their hands, I say, "Come up,"
35
95087
1865
và khi chúng giơ tay,
tôi nói, "Hãy lên đây,"
tôi nói, "Hãy lên đây,"
01:52
and I make them come up and stand in front of me.
36
96952
2339
tôi mời chúng bước lên
và đứng trước mặt tôi.
và đứng trước mặt tôi.
01:55
I make them stand at attention like a soldier.
37
99291
2114
Tôi yêu cầu chúng đứng nghiêm
như một quân nhân.
như một quân nhân.
01:57
Put your arms straight down at your side,
38
101405
1782
Hai tay buông thẳng
xuống hai bên,
xuống hai bên,
01:59
look up, open your eyes, stare straight ahead,
39
103187
3452
ngẩng lên, mắt mở to,
nhìn thẳng về phía trước,
nhìn thẳng về phía trước,
02:02
and speak out your question loudly so everybody can hear.
40
106639
3435
và nói rõ ràng câu hỏi
để mọi người cùng nghe.
để mọi người cùng nghe.
02:05
No slouching, no pants hanging down, none of that stuff.
41
110074
3257
Không chùng chân, không xộc xệch,
không cái gì đại loại thế.
không cái gì đại loại thế.
02:09
(Laughter)
42
113331
1371
(Cười)
02:10
And this young man, his name is -- his last name Cruz --
43
114702
3265
Chàng trẻ tuổi này, tên là --
anh ta mang họ Cruz --
anh ta mang họ Cruz --
02:13
he loved it. That's all over his Facebook page and it's gone viral.
44
117967
3837
anh ta thích điều đó. Ảnh này truyền
trên Facebook của anh ta như virus.
trên Facebook của anh ta như virus.
02:17
(Laughter)
45
121804
2187
(Cười)
02:19
So people think I'm being unkind to this kid.
46
123991
2743
Vài người cho rằng tôi đối xử
không tốt với đứa trẻ này.
không tốt với đứa trẻ này.
02:22
No, we're having a little fun.
47
126734
1644
Không, thực ra
chúng tôi đang vui vẻ.
chúng tôi đang vui vẻ.
02:24
And the thing about it, I've done this for years,
48
128378
2414
Điều đáng nói ở đây là,
tôi đã chơi trò này nhiều năm,
tôi đã chơi trò này nhiều năm,
02:26
the younger they are, the more fun it is.
49
130792
3160
người tham gia càng trẻ,
thì lại càng vui nhộn.
thì lại càng vui nhộn.
02:29
When I get six- and seven-year-olds in a group,
50
133952
2940
Khi tôi có những đứa trẻ
sáu hay bảy tuổi trong nhóm,
sáu hay bảy tuổi trong nhóm,
02:32
I have to figure out how to keep them quiet.
51
136892
1879
tôi phải tìm ra cách
giữ cho chúng im lặng.
giữ cho chúng im lặng.
02:34
You know that they'll always start yakking.
52
138771
2003
Bạn biết đấy chúng luôn
ngọ nguậy và ồn ào.
ngọ nguậy và ồn ào.
02:36
And so I play a little game with them
53
140774
1605
Nên tôi có
một trò chơi nhỏ
một trò chơi nhỏ
02:38
before I make them stand at attention.
54
142379
1572
trước khi yêu cầu chúng
đứng trong tư thế nghiêm.
đứng trong tư thế nghiêm.
02:39
I say, "Now listen. In the army,
55
143951
2273
Tôi nói, "Nào hãy nghe đây.
Trong quân đội,
Trong quân đội,
02:42
when we want you to pay attention,
56
146224
2328
khi chúng tôi muốn ai chú ý,
02:44
we have a command. It's called 'at ease.'
57
148552
3185
chúng tôi có một mệnh lệnh.
Đó là 'nghiêm.'
Đó là 'nghiêm.'
02:47
It means everybody be quiet and pay attention. Listen up.
58
151737
3574
Nghĩa là mọi người giữ yên lặng
và tập trung chú ý. Hãy nghe đây.
và tập trung chú ý. Hãy nghe đây.
02:51
Do you understand?"
59
155311
1138
Các cháu hiểu chứ?"
02:52
"Uh-huh, uh-huh, uh-huh.""Let's practice. Everybody start chatting."
60
156449
4865
"uh-huh, uh-huh, uh-huh."
"Ta cùng tập. Tất cả bắt đầu nói chuyện."
"Ta cùng tập. Tất cả bắt đầu nói chuyện."
02:57
And I let them go for about 10 seconds, then I go, "At ease!"
61
161314
3297
Và tôi cho chúng tự do 10 giây,
sau đó tôi ra lệnh, "Nghiêm!"
sau đó tôi ra lệnh, "Nghiêm!"
03:00
"Huh!" (Laughter)
62
164611
3505
"Huh!" (Cười)
03:04
"Yes, General. Yes, General."
63
168116
2522
"Vâng, thưa tướng quân.
Vâng, thưa tướng quân."
Vâng, thưa tướng quân."
03:06
Try it with your kids. See if it works. (Laughter)
64
170638
2403
Thử với lũ trẻ của bạn.
Xem có tác dụng không. (Cười)
Xem có tác dụng không. (Cười)
03:08
I don't think so.
65
173041
3053
Tôi không nghĩ là có.
03:11
But anyway, it's a game I play, and it comes obviously
66
176094
3014
Dù sao, đó là trò của tôi,
đương nhiên nó bắt nguồn
đương nhiên nó bắt nguồn
03:15
from my military experience.
67
179108
1722
từ những trải nghiệm
trong quân đội.
trong quân đội.
03:16
Because for the majority of my adult life,
68
180830
3429
Trong đa phần cuộc sống
từ khi tôi lớn lên,
từ khi tôi lớn lên,
03:20
I worked with young kids, teenagers with guns, I call them.
69
184259
4060
tôi đã làm việc với trẻ,
chúng là trẻ vị thành niên mang súng.
chúng là trẻ vị thành niên mang súng.
03:24
And we would bring them into the army,
70
188319
2445
Chúng tôi gọi chúng nhập ngũ,
03:26
and the first thing we would do is to put them
71
190764
2449
và điều đầu tiên chúng tôi
làm là đưa chúng
làm là đưa chúng
03:29
in an environment of structure, put them in ranks,
72
193213
4087
vào môi trường có tổ chức,
có cấp bậc,
có cấp bậc,
03:33
make them all wear the same clothes,
73
197300
1423
tất cả đều mặc quân phục,
03:34
cut all their hair off so they look alike,
74
198723
2494
cắt tóc ngắn
đồng loạt giống nhau,
đồng loạt giống nhau,
03:37
make sure that they are standing in ranks.
75
201217
2204
tất cả đứng theo cấp bậc.
03:39
We teach them how to go right face, left face,
76
203421
1780
Chúng tôi dạy chúng
cách nhìn phải, nhìn trái,
cách nhìn phải, nhìn trái,
03:41
so they can obey instructions and know
77
205201
1917
để chúng tuân theo chỉ dẫn và hiểu
03:43
the consequences of not obeying instructions.
78
207118
2928
hậu quả của việc
không chấp hành mệnh lệnh.
không chấp hành mệnh lệnh.
03:45
It gives them structure.
79
210046
1465
Điều này mang lại cho chúng
tính tổ chức.
tính tổ chức.
03:47
And then we introduce them to somebody who they come to hate immediately, the drill sergeant.
80
211511
4180
Chúng tôi giới thiệu với bọn trẻ
người hạ sĩ quan huấn luyện.
người hạ sĩ quan huấn luyện.
03:51
And they hate him.
81
215691
1874
Và chúng ngay lập tức
ghét anh ta.
ghét anh ta.
03:53
And the drill sergeant starts screaming at them,
82
217565
2348
Viên hạ sĩ quan huấn luyện
bắt đầu hét vào mặt chúng,
bắt đầu hét vào mặt chúng,
03:55
and telling them to do all kinds of awful things.
83
219913
3849
và yêu cầu chúng làm
đủ mọi việc kinh khủng.
đủ mọi việc kinh khủng.
03:59
But then the most amazing thing happens over time.
84
223762
3004
Nhưng sau một thời gian,
điều kinh ngạc nhất đã xảy ra.
điều kinh ngạc nhất đã xảy ra.
04:02
Once that structure is developed,
85
226766
3026
Khi tính tổ chức
đã được xây dựng,
đã được xây dựng,
04:05
once they understand the reason for something,
86
229792
3218
khi chúng đã hiểu được
lý do của sự việc,
lý do của sự việc,
04:08
once they understand, "Mama ain't here, son.
87
233010
4006
một khi chúng hiểu rằng,
"Mẹ không ở đây, con trai.
"Mẹ không ở đây, con trai.
04:12
I'm your worst nightmare. I'm your daddy and your mommy.
88
237016
3820
Tôi là ác mộng của cậu.
Tôi là cha và là mẹ cậu.
Tôi là cha và là mẹ cậu.
04:16
And that's just the way it is. You got that, son?
89
240836
2612
Mọi việc ở đây diễn ra như vậy.
Cậu hiểu không, con trai?
Cậu hiểu không, con trai?
04:19
Yeah, and then when I ask you a question, there are only three possible answers:
90
243448
2838
Đúng vậy, khi tôi hỏi cậu một câu,
chỉ có ba cách trả lời:
chỉ có ba cách trả lời:
04:22
yes, sir; no, sir; and no excuse, sir.
91
246286
2396
vâng, thưa ngài; không, thưa ngài;
và xin tuân lệnh, thưa ngài.
và xin tuân lệnh, thưa ngài.
04:24
Don't start telling me why you didn't do something.
92
248682
2163
Đừng nói với tôi lý do
cậu không làm điều gì đó.
cậu không làm điều gì đó.
04:26
It's yes, sir; no, sir; no excuse, sir."
93
250845
2652
Chỉ có vâng, thưa ngài; không, thưa ngài;
và xin tuân lệnh, thưa ngài."
và xin tuân lệnh, thưa ngài."
04:29
"You didn't shave.""But sir —"
94
253497
1123
"Cậu không cạo râu."
"Nhưng thưa ngài"
"Nhưng thưa ngài"
04:30
"No, don't tell me how often you scraped your face this morning.
95
254620
3255
"Không, đừng nói với tôi cậu đã
thường xuyên cạo râu thế nào.
thường xuyên cạo râu thế nào.
04:33
I'm telling you you didn't shave."
96
257875
1740
Tôi đang nói với cậu
là cậu đã không cạo râu."
là cậu đã không cạo râu."
04:35
"No excuse, sir.""Attaboy, you're learning fast."
97
259615
3206
"Không có lý do, thưa ngài."
"Tốt, cậu học nhanh đấy."
"Tốt, cậu học nhanh đấy."
04:38
But you'd be amazed at what you can do with them
98
262821
2388
Bạn sẽ kinh ngạc với những gì
bạn có thể làm với những đứa trẻ này
bạn có thể làm với những đứa trẻ này
04:41
once you put them in that structure.
99
265209
2454
khi bạn đã đặt chúng
vào trong tổ chức như vậy.
vào trong tổ chức như vậy.
04:43
In 18 weeks, they have a skill. They are mature.
100
267663
4858
Trong 18 tuần, họ đã luyện được kĩ năng.
Họ đã trưởng thành.
Họ đã trưởng thành.
04:48
And you know what, they come to admire the drill sergeant
101
272521
3117
Và bạn biết không, họ bắt đầu
ngưỡng mộ hạ sĩ quan huấn luyện
ngưỡng mộ hạ sĩ quan huấn luyện
04:51
and they never forget the drill sergeant.
102
275638
1898
họ sẽ không bao giờ quên
người hạ sĩ quan huấn luyện.
người hạ sĩ quan huấn luyện.
04:53
They come to respect him.
103
277536
2635
Họ kính trọng anh ta.
04:56
And so we need more of this kind of structure and respect
104
280171
3915
Cho nên con cái chúng ta
cần nhiều hơn
cần nhiều hơn
04:59
in the lives of our children.
105
284086
2031
tính tổ chức
và sự tôn trọng như vậy.
và sự tôn trọng như vậy.
05:02
I spend a lot of time with youth groups,
106
286117
1973
Tôi dành rất nhiều thời gian
với các nhóm bạn trẻ,
với các nhóm bạn trẻ,
05:03
and I say to people, "When does the education process begin?"
107
288090
3291
và tôi hỏi mọi người,
"Khi nào quá trình giáo dục bắt đầu?"
"Khi nào quá trình giáo dục bắt đầu?"
05:07
We're always talking about, "Let's fix the schools.
108
291381
1679
Chúng ta luôn bàn,
"Hãy thay đổi trường học.
"Hãy thay đổi trường học.
05:08
Let's do more for our teachers. Let's put more computers in our schools.
109
293060
3747
Hãy làm nhiều hơn cho giáo viên.
Đưa thêm máy tính vào trường.
Đưa thêm máy tính vào trường.
05:12
Let's get it all online."
110
296807
2941
Hãy đưa tất cả hoạt động lên mạng."
05:15
That isn't the whole answer. It's part of the answer.
111
299748
3306
Đó không phải câu trả lời hoàn chỉnh.
Đó chỉ là một phần.
Đó chỉ là một phần.
05:18
But the real answer begins with bringing a child to the school
112
303054
3262
Câu trả lời thực sự bắt đầu
với việc đưa một đứa trẻ đến trường
với việc đưa một đứa trẻ đến trường
05:22
with structure in that child's heart and soul to begin with.
113
306316
4608
với tính tổ chức
có sẵn trong tâm trí nó.
có sẵn trong tâm trí nó.
05:26
When does the learning process begin? Does it begin in first grade?
114
310924
2869
Khi nào quá trình học tập bắt đầu?
Có phải trong năm lớp một?
Có phải trong năm lớp một?
05:29
No, no, it begins the first time
115
313793
2183
Không, không,
nó bắt đầu lần đầu tiên
nó bắt đầu lần đầu tiên
05:31
a child in a mother's arms
116
315976
2681
khi đứa trẻ nằm
trong vòng tay mẹ
trong vòng tay mẹ
05:34
looks up at the mother
117
318657
2764
ngước nhìn lên
05:37
and says, "Oh, this must be my mother.
118
321421
3364
và nói,
"Oh, đây chắc chắn là mẹ mình rồi.
"Oh, đây chắc chắn là mẹ mình rồi.
05:40
She's the one who feeds me.
119
324785
2373
Mẹ là người nuôi dưỡng tôi.
05:43
Oh yeah, when I don't feel so good down there,
120
327158
2206
Ồ phải, khi tôi cảm thấy
không thoải mái,
không thoải mái,
05:45
she takes care of me.
121
329364
2514
mẹ sẽ chăm sóc cho tôi.
05:47
It's her language I will learn."
122
331878
3023
Tôi sẽ học tiếng nói của mẹ."
05:50
And at that moment they shut out all the other languages
123
334901
2749
Thời khắc ấy trẻ không nghe
những ngôn ngữ khác
những ngôn ngữ khác
05:53
that they could be learning at that age,
124
337650
2356
chúng có thể học được ở tuổi đó,
05:55
but by three months, that's her.
125
340006
2949
trong 3 tháng đầu tiên,
là từ người mẹ.
là từ người mẹ.
05:58
And if the person doing it, whether it's the mother
126
342955
2320
Và người thực hiện điều đó,
là người mẹ
là người mẹ
06:01
or grandmother, whoever's doing it,
127
345275
1993
hay bà, hay bất cứ ai,
06:03
that is when the education process begins.
128
347268
2214
đó là khi
quá trình giáo dục bắt đầu.
quá trình giáo dục bắt đầu.
06:05
That's when language begins.
129
349482
1728
Đó là lúc bắt đầu
sự hình thành ngôn ngữ.
sự hình thành ngôn ngữ.
06:07
That's when love begins. That's when structure begins.
130
351210
2249
Đó là khi tình yêu bắt đầu.
Đó là khởi đầu của tính tổ chức.
Đó là khởi đầu của tính tổ chức.
06:09
That's when you start to imprint on the child
131
353459
2488
Đó là khi bạn bắt đầu
khắc sâu vào tâm trí đứa trẻ
khắc sâu vào tâm trí đứa trẻ
06:11
that "you are special,
132
355947
2218
rằng "con thật đặc biệt
06:14
you are different from every other child in the world.
133
358165
3189
con khác với tất cả
đứa bé khác trên thế giới này.
đứa bé khác trên thế giới này.
06:17
And we're going to read to you."
134
361354
2084
Và ta sẽ đọc sách
cho con nghe."
cho con nghe."
06:19
A child who has not been read to
135
363438
2071
Một đứa trẻ
không được nghe đọc sách
không được nghe đọc sách
06:21
is in danger when that child gets to school.
136
365509
2144
sẽ gặp nguy hiểm
khi tới trường học.
khi tới trường học.
06:23
A child who doesn't know his or her colors
137
367653
2060
Một đứa trẻ
không biết phân biệt màu sắc
không biết phân biệt màu sắc
06:25
or doesn't know how to tell time, doesn't know how to tie shoes,
138
369713
3014
hoặc không biết cách xem giờ,
không biết buộc dây giày,
không biết buộc dây giày,
06:28
doesn't know how to do those things,
139
372727
1399
không biết cách làm
những việc như vậy;
những việc như vậy;
06:30
and doesn't know how to do something that
140
374126
2670
có một việc
06:32
goes by a word that was drilled into me as a kid: mind.
141
376796
2876
đã in sâu vào tâm trí tôi
khi nhỏ chỉ bởi một từ: chú ý.
khi nhỏ chỉ bởi một từ: chú ý.
06:35
Mind your manners! Mind your adults! Mind what you're saying!
142
379672
3888
Hãy chú ý cách cư xử!
Hãy chú ý những lời con nói.
Hãy chú ý những lời con nói.
06:39
This is the way children are raised properly.
143
383560
3523
Đó là cách trẻ được
nuôi dạy đúng đắn.
nuôi dạy đúng đắn.
06:42
And I watched my own young grandchildren now come along
144
387083
2795
Tôi đã quan sát những
đứa cháu nhỏ của tôi lớn lên
đứa cháu nhỏ của tôi lớn lên
06:45
and they're, much to the distress of my children,
145
389878
4093
nhờ vào sự nghiêm khắc
của các con tôi,
của các con tôi,
06:49
they are acting just like we did. You know? You imprint them.
146
393971
4676
chúng hành động giống như chúng ta.
Bạn in dấu trong tâm trí chúng.
Bạn in dấu trong tâm trí chúng.
06:54
And that's what you have to do to prepare children for education and for school.
147
398647
5225
Đó là những gì bạn cần làm
chuẩn bị cho giáo dục và đến trường.
chuẩn bị cho giáo dục và đến trường.
06:59
And I'm working at all the energy I have
148
403872
2259
Và tôi đang làm việc
với tất cả năng lượng mà tôi có
với tất cả năng lượng mà tôi có
07:02
to sort of communicate this message that
149
406131
2330
để truyền đi thông điệp rằng
07:04
we need preschool, we need Head Start,
150
408461
3879
ta cần trường mầm non,
ta cần mẫu giáo,
ta cần mẫu giáo,
07:08
we need prenatal care.
151
412340
2520
ta cần sự chăm sóc tiền sản.
07:10
The education process begins even before the child is born,
152
414860
4215
Quá trình giáo dục phải bắt đầu
trước khi đứa trẻ được sinh ra,
trước khi đứa trẻ được sinh ra,
07:14
and if you don't do that, you're going to have difficulty.
153
419075
2708
nếu không làm việc đó,
bạn sẽ gặp khó khăn sau này.
bạn sẽ gặp khó khăn sau này.
07:17
And we are having difficulties in so many of our communities
154
421783
2414
Chúng ta đang gặp nhiều
khó khăn trong các cộng đồng
khó khăn trong các cộng đồng
07:20
and so many of our schools where kids are coming
155
424197
3045
rất nhiều trường học,
ở đó đứa trẻ
ở đó đứa trẻ
07:23
to first grade and their eyes are blazing,
156
427242
2311
bước vào lớp một
với đôi mắt giận dữ,
với đôi mắt giận dữ,
07:25
they've got their little knapsack on and they're ready to go,
157
429553
3611
chúng khoác ba-lô lên vai
lúc nào cũng sẵn sàng ra về,
lúc nào cũng sẵn sàng ra về,
07:29
and then they realize they're not like the other first graders
158
433164
3401
chúng nhận ra mình không giống
những học sinh lớp một khác,
những học sinh lớp một khác,
07:32
who know books, have been read to, can do their alphabet.
159
436565
4464
những đứa trẻ kia biết đến sách,
được nghe đọc sách, có thể đánh vần.
được nghe đọc sách, có thể đánh vần.
07:36
And by the third grade, the kids who didn't have
160
441029
2694
Tới lớp ba, nếu đứa trẻ không có
07:39
that structure and minding in the beginning
161
443723
4146
tính tổ chức và sự chú ý
07:43
start to realize they're behind, and what do they do?
162
447869
1910
sẽ bắt đầu nhận ra chúng đang tụt hậu,
chúng sẽ làm gì?
chúng sẽ làm gì?
07:45
They act it out. They act it out, and they're on their way
163
449779
3321
Chúng bèn phá bĩnh.
Chúng phá phách và trượt dài,
Chúng phá phách và trượt dài,
07:49
to jail or they're on their way to being dropouts.
164
453100
3086
đến chỗ tù tội hoặc bỏ học.
07:52
It's predictable.
165
456186
1864
Đó là điều
có thể dự đoán được.
có thể dự đoán được.
07:53
If you're not at the right reading level at third grade,
166
458050
2966
Nếu một học sinh lớp ba
không có khả năng đọc nhất định,
không có khả năng đọc nhất định,
07:56
you are a candidate for jail at age 18,
167
461016
4077
thì nó có nguy cơ
vào tù ở ở tuổi 18,
vào tù ở ở tuổi 18,
08:00
and we have the highest incarceration rate
168
465093
2237
và ta có tỉ lệ công dân
bị giam giữ cao nhất
bị giam giữ cao nhất
08:03
because we're not getting our kids the proper start in life.
169
467330
2928
bởi không cho trẻ một khởi đầu
đúng đắn trong cuộc sống.
đúng đắn trong cuộc sống.
08:06
The last chapter in my book is called
170
470258
2216
Chương cuối cùng
cuốn sách của tôi có tên
cuốn sách của tôi có tên
08:08
"The Gift of a Good Start."
171
472474
2911
"Món quà của sự Khởi đầu tốt đẹp"
08:11
The gift of a good start. Every child ought to have a good start in life.
172
475385
3692
Món quà của khởi đầu tốt đẹp.
Đứa trẻ cần khởi đầu tốt trong đời.
Đứa trẻ cần khởi đầu tốt trong đời.
08:14
I was privileged to have that kind of good start.
173
479077
2703
Tôi may mắn có được
khởi đầu tốt như vậy.
khởi đầu tốt như vậy.
08:17
I was not a great student.
174
481780
1891
Tôi không phải là
một học sinh xuất sắc.
một học sinh xuất sắc.
08:19
I was a public school kid in New York City,
175
483671
2668
Tôi là học sinh trường công lập
của thành phố New York,
của thành phố New York,
08:22
and I didn't do well at all.
176
486339
2640
thành tích học tập của tôi
không đáng tự hào chút nào.
không đáng tự hào chút nào.
08:24
I have my entire New York City Board of Education transcript
177
488979
3812
Bảng điểm của tôi vẫn lưu ở
Hội đồng giáo dục New York
Hội đồng giáo dục New York
08:28
from kindergarten through college.
178
492791
2443
từ khi học mẫu giáo
đến tận khi học đại học.
đến tận khi học đại học.
08:31
I wanted it when I was writing my first book.
179
495234
2270
Tôi rất muốn có nó khi viết
quyển sách đầu tiên của mình.
quyển sách đầu tiên của mình.
08:33
I wanted to see if my memory was correct,
180
497504
2039
để xem kí ức của mình
có đúng không,
có đúng không,
08:35
and, my God, it was. (Laughter)
181
499543
3275
và, Chúa ơi, đúng là như vậy. (Cười)
08:38
Straight C everywhere.
182
502818
2788
Chỗ nào cũng thấy điểm C.
08:41
And I finally bounced through high school,
183
505606
2441
Trầy trật mãi thì cuối cùng
tôi cũng học xong trung học,
tôi cũng học xong trung học,
08:43
got into the City College of New York
184
508047
2079
để vào trường đại học
của thành phố New York
của thành phố New York
08:46
with a 78.3 average, which I shouldn't have been allowed in with,
185
510126
3640
với số điểm trung bình là 78.3,
lẽ ra tôi không được nhận,
lẽ ra tôi không được nhận,
08:49
and then I started out in engineering,
186
513766
2739
sau đó tôi bắt đầu học
nghành chế tạo máy,
nghành chế tạo máy,
08:52
and that only lasted six months. (Laughter)
187
516505
2558
việc này chỉ kéo dài
được có sáu tháng. (Cười)
được có sáu tháng. (Cười)
08:54
And then I went into geology, "rocks for jocks." This is easy.
188
519063
4013
Rồi tôi chuyển sang địa chất,
"đá mòn dạ chẳng mòn." Môn này không khó.
"đá mòn dạ chẳng mòn." Môn này không khó.
08:58
And then I found ROTC.
189
523076
2002
Và sau đó tôi tìm thấy ROTC
(Trường Sĩ quan dự bị).
(Trường Sĩ quan dự bị).
09:00
I found something that I did well and something that I loved doing,
190
525078
3934
Tôi tìm ra thứ mình có thể làm tốt
và yêu thích nó,
và yêu thích nó,
09:04
and I found a group of youngsters like me who felt the same way.
191
529012
3894
tôi tìm thấy những bạn trẻ
như tôi và cùng chí hướng với tôi.
như tôi và cùng chí hướng với tôi.
09:08
And so my whole life then was dedicated to ROTC and the military.
192
532906
3986
Đó là lý do tôi hiến cả đời tôi
cho trường này và cho quân đội.
cho trường này và cho quân đội.
09:12
And I say to young kids everywhere, as you're growing up
193
536892
2668
Và tôi nói với các bạn trẻ khắp nơi,
khi các bạn đang lớn lên
khi các bạn đang lớn lên
09:15
and as this structure is being developed inside of you,
194
539560
2601
khi tính tổ chức này được
xây lên bên trong các bạn,
xây lên bên trong các bạn,
09:18
always be looking for that which you do well and that which you love doing,
195
542161
3036
hãy luôn tìm đến công việc
có thể làm tốt và yêu thích nó,
có thể làm tốt và yêu thích nó,
09:21
and when you find those two things together, man, you got it.
196
545197
3137
khi hai điều này kết hợp,
thì bạn đã tìm ra rồi.
thì bạn đã tìm ra rồi.
09:24
That's what's going on. And that's what I found.
197
548334
2364
Sự thể nó là như vậy.
Đấy là cái tôi đã tìm ra.
Đấy là cái tôi đã tìm ra.
09:26
Now the authorities at CCNY were getting tired of me being there.
198
550698
2654
Bấy giờ trường Đại học New York
đã mệt mỏi với sự có mặt của tôi.
đã mệt mỏi với sự có mặt của tôi.
09:29
I'd been there four and a half going on five years,
199
553352
1801
Tôi đã học ở đây
trong bốn năm rưỡi,
trong bốn năm rưỡi,
09:31
and my grades were not doing particularly well,
200
555153
4410
bảng điểm của tôi
không tốt lắm,
không tốt lắm,
09:35
and I was in occasional difficulties with the administration.
201
559563
3142
tôi gặp đôi chút khó khăn
với sự quản lý ở đây.
với sự quản lý ở đây.
09:38
And so they said, "But he does so well in ROTC.
202
562705
2914
Do vậy họ nói, "Nhưng anh ta
học rất tốt ở Sĩ quan dự bị.
học rất tốt ở Sĩ quan dự bị.
09:41
Look, he gets straight A's in that but not in anything else."
203
565619
3350
Nhìn xem, toàn được điểm A
nhưng chỉ mỗi đây thôi."
nhưng chỉ mỗi đây thôi."
09:44
And so they said, "Look, let's take his ROTC grades
204
568969
4356
Rồi họ nói, "Hãy lấy điểm anh ta
tại trường Sĩ quan dự bị
tại trường Sĩ quan dự bị
09:49
and roll them into his overall GPA and see what happens."
205
573325
3446
kết hợp với điểm trung bình GPA
xem thế nào."
xem thế nào."
09:52
And they did, and it brought me up to 2.0. (Laughter)
206
576771
6716
họ làm thế, kết quả là 2.0 tròn.
(Cười)
(Cười)
09:59
Yep. (Laughter) (Applause)
207
583487
3734
Yep.
(Cười) (Vỗ tay)
(Cười) (Vỗ tay)
10:03
They said, "It's good enough for government work.
208
587221
3049
Họ bảo, "Vừa đủ điểm
cho một công chức.
cho một công chức.
10:06
Give him to the army. We'll never see him again. We'll never see him again."
209
590270
3498
Đưa anh ta vào quân đội.
Sẽ không phải gặp lại anh ta nữa."
Sẽ không phải gặp lại anh ta nữa."
10:09
So they shipped me off to the army,
210
593768
1852
Và do đó họ gửi
tôi vào quân ngũ,
tôi vào quân ngũ,
10:11
and lo and behold, many years later,
211
595620
3668
và, kìa hãy xem, sau nhiều năm,
10:15
I'm considered one of the greatest sons the City College of New York has ever had. (Laughter)
212
599288
4306
tôi được coi là một trong
những học viên xuất sắc nhất trường.
những học viên xuất sắc nhất trường.
10:19
So, I tell young people everywhere,
213
603594
3202
Do vậy, tôi muốn nói
với các bạn trẻ khắp nơi,
với các bạn trẻ khắp nơi,
10:22
it ain't where you start in life, it's what you do with life
214
606796
4191
rằng vấn đê không phải là
anh xuất phát từ đâu,
anh xuất phát từ đâu,
10:26
that determines where you end up in life,
215
610987
3611
chính điều anh làm với cuộc đời
quyết định anh sẽ đến đâu,
quyết định anh sẽ đến đâu,
10:30
and you are blessed to be living in a country that,
216
614598
2685
và bạn thật may mắn
được sống trong một đất nước,
được sống trong một đất nước,
10:33
no matter where you start, you have opportunities
217
617283
3186
dầu xuất phát từ đâu,
bạn vẫn có cơ hội,
bạn vẫn có cơ hội,
10:36
so long as you believe in yourself,
218
620469
2704
chừng nào bạn còn
tin vào bản thân,
tin vào bản thân,
10:39
you believe in the society and the country,
219
623173
2991
tin vào xã hội
và đất nước,
và đất nước,
10:42
and you believe that you can self-improve
220
626164
3419
tin rằng mình
có thể tự hoàn thiện
có thể tự hoàn thiện
10:45
and educate yourself as you go along.
221
629583
2411
và không ngừng
giáo dục bản thân.
giáo dục bản thân.
10:47
And that's the key to success.
222
631994
2233
Và đó chính là
chìa khóa thành công.
chìa khóa thành công.
10:50
But it begins with the gift of a good start.
223
634227
3350
Nhưng nó bắt đầu
với món quà của xuất phát tốt.
với món quà của xuất phát tốt.
10:53
If we don't give that gift to each and every one of our kids,
224
637577
2473
nếu ta không trao món quà đó
cho mỗi con trẻ của chúng ta,
cho mỗi con trẻ của chúng ta,
10:55
if we don't invest at the earliest age,
225
640050
3678
nếu ta không đầu tư
vào thời điểm sớm nhất,
vào thời điểm sớm nhất,
10:59
we're going to be running into difficulties.
226
643728
2742
chúng ta sẽ gặp rắc rối.
11:02
It's why we have a dropout rate of roughly 25 percent overall
227
646470
4266
Đó là lý do tại sao có
tỉ lệ 25% học sinh bỏ học
tỉ lệ 25% học sinh bỏ học
11:06
and almost 50 percent of our minority population
228
650736
2722
và 50% người dân tộc thiểu số
11:09
living in low-income areas,
229
653458
3474
phải sống trong những
khu vực thu nhập thấp,
khu vực thu nhập thấp,
11:12
because they're not getting the gift of a good start.
230
656932
2781
vì họ không được nhận
món quà của xuất phát tốt.
món quà của xuất phát tốt.
11:15
My gift of a good start was not only being in a nice family,
231
659713
3978
món quà khởi đầu tốt của tôi
không chỉ là một gia đình êm ấm,
không chỉ là một gia đình êm ấm,
11:19
a good family, but having a family that said to me,
232
663691
3555
một gia đình hạnh phúc,
nhưng gia đình tôi đã nói với tôi,
nhưng gia đình tôi đã nói với tôi,
11:23
"Now listen, we came to this country in banana boats
233
667246
3947
"Hãy nghe, chúng ta đến nước này
trên những chiếc bè chuối
trên những chiếc bè chuối
11:27
in 1920 and 1924.
234
671193
3362
vào năm 1920 và 1924.
11:30
We worked like dogs down in the garment industry every single day.
235
674555
4175
Chúng ta làm việc cật lực mỗi ngày
trong ngành may mặc
trong ngành may mặc
11:34
We're not doing it so that you can stick something up your nose
236
678730
3526
Chúng ta không làm thế
để nhìn con cái tự cao tự đại
để nhìn con cái tự cao tự đại
11:38
or get in trouble. And don't even think about dropping out."
237
682256
4380
hay gặp rắc rối.
Và đừng bao giờ nói chuyện bỏ học."
Và đừng bao giờ nói chuyện bỏ học."
11:42
If I had ever gone home and told those immigrant people
238
686636
3051
Nếu có hôm nào đó về nhà
tôi nói với ông bố bà mẹ của tôi
tôi nói với ông bố bà mẹ của tôi
11:45
that, "You know, I'm tired of school and I'm dropping out,"
239
689687
2469
"Bố mẹ ơi, con quá mệt phải đến trường
con sẽ bỏ học",
con sẽ bỏ học",
11:48
they'd said, "We're dropping you out. We'll get another kid."
240
692156
2657
họ sẽ nói "Thế thì bố mẹ từ con.
Chúng tao sẽ kiếm đứa khác."
Chúng tao sẽ kiếm đứa khác."
11:50
(Laughter)
241
694813
6358
(Cười)
11:57
They had expectations for all of the cousins
242
701171
2526
Họ có kỳ vọng cho tất cả
mấy anh em họ lứa chúng tôi
mấy anh em họ lứa chúng tôi
11:59
and the extended family of immigrants that lived in the South Bronx,
243
703697
3583
trong những gia đình nhập cư
sống cùng trong khu South Bronx,
sống cùng trong khu South Bronx,
12:03
but they had more than just expectations for us.
244
707280
3159
nhưng điều họ gửi gắm ở chúng tôi
không chỉ là kỳ vọng.
không chỉ là kỳ vọng.
12:06
They stuck into our hearts like a dagger
245
710439
3911
Nó cắm sâu vào tim chúng tôi
như lưỡi dao
như lưỡi dao
12:10
a sense of shame: "Don't you shame this family."
246
714350
4862
một ý thức về sự hổ thẹn:
"Đừng làm hổ thẹn gia đình này."
"Đừng làm hổ thẹn gia đình này."
12:15
Sometimes I would get in trouble,
247
719212
1663
Đôi lúc tôi gặp rắc rối,
12:16
and my parents were coming home,
248
720875
1843
và bố mẹ tôi về nhà,
12:18
and I was in my room waiting for what's going to happen,
249
722718
3481
tôi ngồi trong phòng,
chờ điều sắp xảy ra,
chờ điều sắp xảy ra,
12:22
and I would sit there saying to myself, "Okay, look,
250
726199
2211
tôi tự nhủ, "OK, cứ việc
lấy thắt lưng mà quật thật đau,
lấy thắt lưng mà quật thật đau,
12:24
take the belt and hit me, but, God, don't give me that 'shame the family' bit again."
251
728410
4775
nhưng xin đừng nhắc cái câu
"làm hổ thẹn gia đình" thêm nữa."
"làm hổ thẹn gia đình" thêm nữa."
12:29
It devastated me when my mother did that to me.
252
733185
2757
Tôi cực kỳ ức chế
khi mẹ nói với tôi câu đó.
khi mẹ nói với tôi câu đó.
12:31
And I also had this extended network.
253
735942
2164
Và tôi còn có mối
liên hệ rộng mở bền chặt.
liên hệ rộng mở bền chặt.
12:34
Children need a network. Children need to be part of a tribe,
254
738106
2988
Con trẻ cần có mối liên hệ.
Con trẻ cần thấy mình là một phần
Con trẻ cần thấy mình là một phần
12:36
a family, a community.
255
741094
1881
của bộ tộc, của gia đình,
của cộng đồng.
của cộng đồng.
12:38
In my case it was aunts who lived in all of these tenement buildings.
256
742975
4224
Tôi có nhiều cô dì cùng sống
trong các căn hộ chung cư,
trong các căn hộ chung cư,
12:43
I don't know how many of you are New Yorkers,
257
747199
1856
không biết trong quý vị ở đây
có bao nhiêu người New York,
có bao nhiêu người New York,
12:44
but there were these tenement buildings,
258
749055
1921
nhưng tại những căn hộ chung cư
chúng tôi ở,
chúng tôi ở,
12:46
and these women were always hanging out one of the windows,
259
750976
3213
các bà cô bà dì của tôi
bao giờ cũng nhô ra cửa sổ,
bao giờ cũng nhô ra cửa sổ,
12:50
leaning on a pillow.
260
754189
1622
tì tay vào gối bông.
12:51
They never left. (Laughter)
261
755811
2759
Chả bao giờ họ rời chỗ đó. (Cười)
12:54
I, so help me God, I grew up walking those streets,
262
758570
3034
Tôi lớn lên trên con phố ấy,
12:57
and they were always there.
263
761604
1482
bao giờ cũng thấy họ ở đấy.
12:58
They never went to the bathroom. They never cooked. (Laughter)
264
763086
2874
Chả bao giờ vào nhà đi vệ sinh.
Chả bao giờ nấu ăn (Cười)
Chả bao giờ nấu ăn (Cười)
13:01
They never did anything.
265
765960
2546
Họ chả bao giờ làm việc gì.
13:04
But what they did was keep us in play.
266
768506
2713
Cái họ làm là giữ
chúng tôi đúng chỗ.
chúng tôi đúng chỗ.
13:07
They kept us in play.
267
771219
2286
Họ giữ chúng tôi đúng chỗ.
13:09
And they didn't care
268
773505
2258
Họ chẳng bận tâm
13:11
whether you became a doctor or a lawyer or a general,
269
775763
4747
liệu anh thành
bác sỹ, luật sư hay tướng lĩnh,
bác sỹ, luật sư hay tướng lĩnh,
13:16
and they never expected any generals in the family,
270
780510
3093
họ chẳng mơ tưởng
trong nhà có người sẽ làm tướng,
trong nhà có người sẽ làm tướng,
13:19
as long as you got an education and then you got a job.
271
783603
3860
chỉ cần anh đi học
và rồi anh có việc.
và rồi anh có việc.
13:23
"Don't give us any of that self-actualization stuff.
272
787463
1991
"Chúng tôi không cần loại
tự huyễn hoang tưởng.
tự huyễn hoang tưởng.
13:25
You get a job and get out of the house.
273
789454
2815
Các anh có việc,
và các anh ra khỏi nhà.
và các anh ra khỏi nhà.
13:28
We don't have time to waste for that.
274
792269
2478
Không ai rỗi hơi
nghe chuyện hoang đường.
nghe chuyện hoang đường.
13:30
And then you can support us. That's the role of you guys."
275
794747
3575
Rồi ra các anh còn giúp chúng tôi.
Đấy là việc đàn ông con trai."
Đấy là việc đàn ông con trai."
13:34
And so, it's so essential that we kind of put this culture
276
798322
5522
Điều căn bản là cần
đưa cái văn hóa này
đưa cái văn hóa này
13:39
back into our families, all families.
277
803844
4282
trở lại các gia đình chúng ta,
tất cả các gia đình,
tất cả các gia đình,
13:44
And it is so important that all of you here today
278
808126
3335
điều quan trọng là
tất cả chúng ta ở đây hôm nay
tất cả chúng ta ở đây hôm nay
13:47
who are successful people,
279
811461
2676
là những người thành đạt,
13:50
and I'm sure have wonderful families and children and grandchildren,
280
814137
4555
tôi chắc quý vị có gia đình,
những người con, người cháu tuyệt vời,
những người con, người cháu tuyệt vời,
13:54
it's not enough. You've got to reach out and back
281
818692
1738
Nhưng thế vẫn chưa đủ.
quý vị phải vươn ra giúp đỡ
quý vị phải vươn ra giúp đỡ
13:56
and find kids like Mr. Cruz
282
820430
2651
và tìm những đứa trẻ
như Mr. Cruz đây
như Mr. Cruz đây
13:58
who can make it if you give them the structure,
283
823081
3370
là người sẽ thành công
nếu ta cho họ tính tổ chức,
nếu ta cho họ tính tổ chức,
14:02
if you reach back and help, if you mentor,
284
826451
1987
Nếu ta rộng tay giúp đỡ,
nếu ta dạy dỗ,
nếu ta dạy dỗ,
14:04
if you invest in boys and girls clubs,
285
828438
2374
nếu ta đầu tư vào
các câu lạc bộ của trẻ,
các câu lạc bộ của trẻ,
14:06
if you work with your school system,
286
830812
1891
nếu ta làm việc với
hệ thống nhà trường,
hệ thống nhà trường,
14:08
make sure it's the best school system,
287
832703
1274
thì nhớ đấy phải là
hệ thống nhà trường tốt nhất,
hệ thống nhà trường tốt nhất,
14:09
and not just your kid's school, but the school uptown in Harlem,
288
833977
4823
không chỉ cho con em quý vị,
mà là cho khu Harlem,
mà là cho khu Harlem,
14:14
not just downtown Montessori on the West Side.
289
838800
2822
chứ không chỉ ở trung tâm
Montessori bên Bờ Tây.
Montessori bên Bờ Tây.
14:17
All of us have to have a commitment to do that.
290
841622
4153
Tất cả chúng ta phải dốc lòng
làm việc đó.
làm việc đó.
14:21
And we're not just investing in the kids.
291
845775
2650
Như thế không chỉ
là đầu tư vào lũ trẻ.
là đầu tư vào lũ trẻ.
14:24
We're investing in our future.
292
848425
2053
Mà là đầu tư cho tương lai.
14:26
We're going to be a minority-majority country
293
850478
2821
Chỉ đến thế hệ sau thôi
14:29
in one more generation.
294
853299
1993
chúng ta không còn là nước
có người thiểu số và người đa số.
có người thiểu số và người đa số.
14:31
Those that we call minorities now are going to be the majority.
295
855292
3369
Người thiểu số hôm nay
sẽ là người đa số.
sẽ là người đa số.
14:34
And we have to make sure that they are ready to be the majority.
296
858661
2580
Và ta phải sẵn sàng cho điều đó,
để họ là đa số ngày mai
để họ là đa số ngày mai
14:37
We have to make sure they're ready to be the leaders
297
861241
2231
Để họ sẵn sàng là
người lãnh đạo tương lai
người lãnh đạo tương lai
14:39
of this great country of ours,
298
863472
2952
của đất nước chúng ta vĩ đại,
14:42
a country that is like no other,
299
866424
3476
một đất nước không giống
với bất kỳ ai,
với bất kỳ ai,
14:45
a country that amazes me every single day,
300
869900
1685
một đất nước mỗi ngày
đều khiến tôi kinh ngạc,
đều khiến tôi kinh ngạc,
14:47
a country that's fractious. We're always arguing with each other.
301
871585
2620
một đất nước đa dạng.
Chúng ta bao giờ cũng tranh luận với nhau.
Chúng ta bao giờ cũng tranh luận với nhau.
14:50
That's how the system's supposed to work.
302
874205
2972
Đó là cách vận hành một hệ thống.
14:53
It's a country of such contrasts, but it's a nation of nations.
303
877177
3579
Một đất nước có nhiều tương phản.
Một dân tộc có nhiều dân tộc.
Một dân tộc có nhiều dân tộc.
14:56
We touch every nation. Every nation touches us.
304
880756
3996
Chúng ta tiếp xúc với mọi dân tộc.
Mọi dân tộc đều tiếp xúc với chúng ta.
Mọi dân tộc đều tiếp xúc với chúng ta.
15:00
We are a nation of immigrants.
305
884752
1685
Chúng ta là một dân tộc
của những người nhập cư.
của những người nhập cư.
15:02
That's why we need sound immigration policy.
306
886437
3144
Nên chúng ta cần có
chính sách nhập cư khôn ngoan.
chính sách nhập cư khôn ngoan.
15:05
It's ridiculous not to have a sound immigration policy
307
889581
3235
Thật vô lý nếu thiếu đi
chính sách nhập cư khôn ngoan
chính sách nhập cư khôn ngoan
15:08
to welcome those who want to come here and be part of this great nation,
308
892816
3083
để chào đón người muốn đến đây
thành một phần của dân tộc này,
thành một phần của dân tộc này,
15:11
or we can send back home with an education
309
895899
2153
hoặc trao cho họ một giáo dục
trước khi đưa họ trở lại nhà
trước khi đưa họ trở lại nhà
15:13
to help their people rise up out of poverty.
310
898052
3381
để giúp họ vươn lên
thoát khỏi nghèo khổ.
thoát khỏi nghèo khổ.
15:17
One of the great stories I love to tell is about my love
311
901433
3843
Một câu chuyện mà tôi hay kể
15:21
of going to my hometown of New York
312
905276
1397
đó là mỗi khi thăm lại
New York quê nhà
New York quê nhà
15:22
and walking up Park Avenue on a beautiful day
313
906673
1794
thả bộ dọc Park Avenue
một ngày đẹp trời
một ngày đẹp trời
15:24
and admiring everything and seeing all the people go by
314
908467
2481
ngắm mọi thứ và nhìn mọi người
15:26
from all over the world.
315
910948
1454
đến đây từ khắp nơi
trên thế giới.
trên thế giới.
15:28
But what I always have to do is stop at one of the corners
316
912402
3638
Bao giờ tôi cũng dừng chân
mua chiếc bánh kẹp xúc xích
mua chiếc bánh kẹp xúc xích
15:31
and get a hot dog from the immigrant pushcart peddler.
317
916040
3386
từ xe hàng rong
một người nhập cư.
một người nhập cư.
15:35
Gotta have a dirty water dog. (Laughter)
318
919426
3151
Hơi mất vệ sinh một tí
cũng không sao. (Cười)
cũng không sao. (Cười)
15:38
And no matter where I am or what I'm doing,
319
922577
2980
Dù ở đâu hay đang làm gì,
15:41
I've got to do that.
320
925557
1275
tôi cứ phải chén món ấy.
15:42
I even did it when I was Secretary of State.
321
926832
2665
Cả khi tôi đương
làm Ngoại trưởng
làm Ngoại trưởng
15:45
I'd come out of my suite at the Waldorf Astoria
322
929497
2901
Tôi ra khỏi căn phòng sang trọng
khách sạn Waldorf Astoria
khách sạn Waldorf Astoria
15:48
— (Laughter) —
323
932398
3080
(Cười)
15:51
be walking up the street, and I would hit around 55th Street
324
935478
3311
tản bộ dọc con phố,
đến đại lộ 55,
đến đại lộ 55,
15:54
looking for the immigrant pushcart peddler.
325
938789
2311
tìm anh bán hàng rong
người nhập cư,
người nhập cư,
15:57
In those days, I had five bodyguards around me
326
941100
2199
quanh tôi bấy giờ có năm cận vệ
15:59
and three New York City police cars would roll alongside
327
943299
2894
ba xe cảnh sát New York
tiếp cận vòng ngoài
tiếp cận vòng ngoài
16:02
to make sure nobody whacked me while I was going up Park Avenue. (Laughter)
328
946193
4820
bảo vệ để không có ai
tấn công khi tôi đi dạo. (Cười)
tấn công khi tôi đi dạo. (Cười)
16:06
And I would order the hot dog from the guy,
329
951013
1668
Và tôi hỏi mua
chiếc bánh kẹp xúc xích
chiếc bánh kẹp xúc xích
16:08
and he'd start to fix it, and then he'd look around
330
952681
2446
anh bán hàng làm bánh,
chợt anh thấy chúng quanh
chợt anh thấy chúng quanh
16:11
at the bodyguards and the police cars --
331
955127
1677
toàn vệ sĩ và xe cảnh sát
16:12
"I've got a green card! I've got a green card!" (Laughter)
332
956804
2082
"Tôi có thẻ xanh! Tôi cóp thẻ xanh!"
(Cười)
(Cười)
16:14
"It's okay, it's okay."
333
958886
4336
"Không sao, không sao."
16:19
But now I'm alone. I'm alone.
334
963222
2448
Giờ thì tôi rảnh rồi.
Tôi được một mình.
Tôi được một mình.
16:21
I've got no bodyguards, I've got no police cars. I've got nothing.
335
965670
2791
Không vệ sĩ. Không xe cảnh sát.
Không gì hết.
Không gì hết.
16:24
But I gotta have my hot dog.
336
968461
2662
Nhưng vẫn phải có
bánh kẹp xúc xích.
bánh kẹp xúc xích.
16:27
I did it just last week. It was on a Tuesday evening
337
971123
3764
Tôi vừa ăn tuần trước.
Vào tối thứ Ba.
Vào tối thứ Ba.
16:30
down by Columbus Circle.
338
974887
2300
Chỗ Vòng Xuyến Columbus.
16:33
And the scene repeats itself so often.
339
977187
2855
Và cảnh tượng vẫn
thường lặp lại.
thường lặp lại.
16:35
I'll go up and ask for my hot dog,
340
980042
3354
Tôi tiến đến và hỏi
mua bánh kẹp,
mua bánh kẹp,
16:39
and the guy will fix it, and as he's finishing,
341
983396
2362
người bán hàng
làm bánh vừa xong,
làm bánh vừa xong,
16:41
he'll say, "I know you. I see you on television.
342
985758
2702
anh ấy nói,
"Tôi nhìn thấy ông trên TV.
"Tôi nhìn thấy ông trên TV.
16:44
You're, well, you're General Powell."
343
988460
1894
Ông là Đại tướng Powell."
16:46
"Yes, yes.""Oh ... "
344
990354
2690
"Vâng, phải.""Oh..."
16:48
I hand him the money.
345
993044
1151
Tôi gửi anh ấy tiền.
16:50
"No, General. You can't pay me. I've been paid.
346
994195
4925
"Không, thưa Đại tướng.
Ông đừng trả. Vì tôi đã nhận rồi.
Ông đừng trả. Vì tôi đã nhận rồi.
16:55
America has paid me. I never forget where I came from.
347
999120
3763
Nước Mỹ đã trả cho tôi.
Tôi không giờ quên từ đâu tôi đến đây.
Tôi không giờ quên từ đâu tôi đến đây.
16:58
But now I'm an American. Sir, thank you."
348
1002883
3190
Nhưng giờ tôi là một người Mỹ.
Xin cám ơn Ngài."
Xin cám ơn Ngài."
17:01
I accept the generosity, continue up the street,
349
1006073
2268
Tôi nhận món quà hảo tâm,
rồi đi tiếp dọc con phố,
rồi đi tiếp dọc con phố,
17:04
and it washes over me, my God,
350
1008341
2229
mối xúc cảm nhuần thấm lòng tôi,
Chúa ơi,
Chúa ơi,
17:06
it's the same country that greeted my parents this way 90 years ago.
351
1010570
4018
đây là đất nước đã chào đón
cha mẹ tôi 90 năm về trước.
cha mẹ tôi 90 năm về trước.
17:10
So we are still that magnificent country,
352
1014588
2187
Chúng ta có ngày nay
vẫn là đất nước diệu kỳ này.
vẫn là đất nước diệu kỳ này.
17:12
but we are fueled by young people coming up
353
1016775
2775
những người trẻ tuổi
đang tiếp tục đến với chúng ta
đang tiếp tục đến với chúng ta
17:15
from every land in the world,
354
1019550
3004
từ khắp nơi trên thế giới,
17:18
and it is our obligation as contributing citizens
355
1022554
3527
là những công dân
chúng ta có nghĩa vụ
chúng ta có nghĩa vụ
17:21
to this wonderful country of ours
356
1026081
1786
không để cho
một đứa trẻ nào bị bỏ rơi,
một đứa trẻ nào bị bỏ rơi,
17:23
to make sure that no child gets left behind.
357
1027867
3147
trong đất nước tuyệt vời
của chúng ta.
của chúng ta.
17:26
Thank you very much.
358
1031014
2078
Cảm ơn các bạn rất nhiều.
17:28
(Applause)
359
1033092
12107
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Colin Powell - Former U.S. Secretary of StateGeneral Colin Powell was the first African-American to serve as U.S. Secretary of State.
Why you should listen
Four-star General Colin Powell was the first African-American U.S. Secretary of State, serving under President George W. Bush from 2001 to 2005. Prior to his service Powell was also the first African-American to serve as Chairman to the Joint Chiefs of Staff, an office he held from 1989 to 1993. But how did young Powell, a C student from the Bronx and a child of Jamaican immigrants, reach the highest military position in the Department of Defense?
While Powell was attending university at City College of New York, he found his calling in the Reserve Officers' Training Corps (ROTC). He graduated to become an Army second lieutenant and later went on to serve two tours in the Vietnam War. In 1989 under President George H. W. Bush, Powell was made a full general, before being named 12th Chairman of the Joint Chiefs of Staff.
Powell is the Founding Chairman of America's Promise Alliance, an organization which supports children through volunteer networks.
Colin Powell | Speaker | TED.com