TED2012
Rob Reid: The $8 billion iPod
Rob Reid: 8 Milyard dollarlıq İpod.
Filmed:
Readability: 5.1
3,208,583 views
Yumorist yazıçı Rob Reid əyləncə sənayesi hüquqşünasları və lobbiçilərinin ortaya çıxardıqları rəqəmlərə əsaslanan yeni bir elm sahəsi olan Müəllif Hüquqları Riyaziyyatı haqda danışır.
Rob Reid - Author, entrepreneur
Rob Reid is a humor author and the founder of the company that created the music subscription service Rhapsody. Full bio
Rob Reid is a humor author and the founder of the company that created the music subscription service Rhapsody. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
The recent debate over copyright laws
0
0
2000
ABŞ-dakı SOPA və Avropadakı ACTA kimi
00:17
like SOPA in the United States
1
2000
2000
müəllif huquqları haqdakı qanun layihələrinin
00:19
and the ACTA agreement in Europe
2
4000
2000
müzakirələri
00:21
has been very emotional.
3
6000
2000
bir az həddini aşıb.
00:23
And I think some dispassionate, quantitative reasoning
4
8000
3000
Bir az emosionallıqdan uzaq və rəqəmlərə əsaslanan
00:26
could really bring a great deal to the debate.
5
11000
2000
mühakiməmlə bu müzakirələrdə yeni cığır açmaq fikrimdəyəm.
00:28
I'd therefore like to propose
6
13000
2000
Buna görə də təklif etmək istərdim ki,
00:30
that we employ, we enlist,
7
15000
2000
bu məsələyə yanaşarkən "müəllif hüquqları riyaziyyatı"
00:32
the cutting edge field of copyright math
8
17000
2000
adlı yeni bir elmi metoddan
00:34
whenever we approach this subject.
9
19000
2000
istifadə edərək yanaşaq.
00:36
For instance, just recently
10
21000
2000
Məsələn, bu yaxınlarda
00:38
the Motion Picture Association revealed
11
23000
2000
Kinofilm Assosiasiyası bildirib ki,
00:40
that our economy loses 58 billion dollars a year
12
25000
3000
hər il müəllif hüquqlarının oğurlanmasına görə iqtisadiyyatımız
00:43
to copyright theft.
13
28000
3000
58 milyard dollar itirir.
00:46
Now rather than just argue about this number,
14
31000
2000
Bu rəqəm haqda mübahisə etməkdənsə
00:48
a copyright mathematician will analyze it
15
33000
3000
müəllif huquqları riyaziyyatçısı bu rəqəmi
00:51
and he'll soon discover that this money
16
36000
2000
təhlil edir və 58 milyard dolları
00:53
could stretch from this auditorium
17
38000
2000
sentə çevirisək bu pulun
00:55
all the way across Ocean Boulevard
18
40000
2000
Okean Bulvarı yolundan Westin-ə
00:57
to the Westin, and then to Mars ...
19
42000
3000
ordan da...
01:00
(Laughter)
20
45000
2000
(Gülüş)
01:02
... if we use pennies.
21
47000
3000
Marsa çatacağını aşkar edir...
01:05
Now this is obviously a powerful,
22
50000
2000
İndi bu, açıq-aydın bir güclü
01:07
some might say dangerously powerful, insight.
23
52000
3000
bəzilərinə görə öldürücü təhlil ola bilər.
01:10
But it's also a morally important one.
24
55000
2000
Ancaq bu mənəvi cəhətdən də önəmli faktdır.
01:12
Because this isn't just the hypothetical retail value
25
57000
3000
Bu pərakəndə satış haqdakı təxmini rəqəm,
01:15
of some pirated movies that we're talking about,
26
60000
2000
yaxud hansısa kinonun qanunsuz yayımı deyil,
01:17
but this is actual economic losses.
27
62000
2000
həqiqi iqtisadi itkidir.
01:19
This is the equivalent
28
64000
2000
Bu Amerikanın bütün meyvə və
01:21
to the entire American corn crop failing
29
66000
2000
qarğıdalı məhsulunun,
01:23
along with all of our fruit crops,
30
68000
3000
həmçinin tütün və taxıl,
01:26
as well as wheat, tobacco,
31
71000
2000
düyü, süpürgə toxumu məhsulunun
01:28
rice, sorghum --
32
73000
2000
(süpürgə toxumu hər nədirsə)
01:30
whatever sorghum is -- losing sorghum.
33
75000
4000
itgisi deməkdir.
01:34
But identifying the actual losses to the economy
34
79000
3000
Müəllif hüquqları riyaziyyatı olmadan isə
01:37
is almost impossible to do
35
82000
2000
idtisadiyyata dəyən həqiqi zərəri
01:39
unless we use copyright math.
36
84000
2000
müəyyən etmək qeyri-mümkün olardı.
01:41
Now music revenues are down by about eight billion dollars a year
37
86000
3000
Napster oyaranandan bəri musiqidən gələn gəlir
01:44
since Napster first came on the scene.
38
89000
2000
8 milyard dollar azalıb.
01:46
So that's a chunk of what we're looking for.
39
91000
3000
Bu da tam bizə lazım olan statistikadır.
01:49
But total movie revenues
40
94000
2000
Kinoteatr, DVC, və ödənişli film izləmə sahələrində
01:51
across theaters, home video and pay-per-view are up.
41
96000
2000
film gəlirləri artmaqda davam edir.
01:53
And TV, satellite and cable revenues are way up.
42
98000
3000
Televizor, peyk və kabel sənayesinin gəlirləri də artmaqdadır.
01:56
Other content markets like book publishing and radio
43
101000
2000
Kitab nəşri və radio kimi digər bazarlar
01:58
are also up.
44
103000
2000
da gəlirlərini artırır.
02:00
So this small missing chunk here
45
105000
2000
Yəni burdakı bu kiçik
02:02
is puzzling.
46
107000
2000
itki bir az çaşdırıcıdır.
02:04
(Laughter)
47
109000
3000
(Gülüş)
02:07
(Applause)
48
112000
3000
(Alqışlar)
02:10
Since the big content markets
49
115000
2000
Tarixi normalara əsasən
02:12
have grown in line with historic norms,
50
117000
2000
bütün informasiya satışı sənayesi ingişaf etdiyinə görə,
02:14
it's not additional growth that piracy has prevented,
51
119000
3000
müəllif hüquqlarının pozulması əlavə gəliri azaltmıyıb.
02:17
but copyright math tells us
52
122000
2000
Ancaq müəllif hüquqları riyaziyyatı bizə öyrədir ki,
02:19
it must therefore be foregone growth
53
124000
3000
bu qaçınılmaz itki musiqi sənayesinin heç bir tarixi
02:22
in a market that has no historic norms --
54
127000
2000
olmayan sahəsində--yəni 90-cı illərdə mövcud olmayan --
02:24
one that didn't exist in the 90's.
55
129000
2000
telefon zəng səsi sənayesində olub.
02:26
What we're looking at here
56
131000
2000
Mövcud itki mərkli zəng səsi
02:28
is the insidious cost of ringtone piracy.
57
133000
2000
oğurluğundan gələn itkidir.
02:30
(Laughter)
58
135000
4000
(Gülüş)
02:34
50 billion dollars of it a year,
59
139000
2000
Biri 30 saniyəlik zəng səsinin oğurluğu ilə
02:36
which is enough, at 30 seconds a ringtone,
60
141000
2000
ilə ildə 50 milyard dollar itirilibsə,
02:38
that could stretch from here
61
143000
2000
bu zəng səslərinin ümumi uzunluğu
02:40
to Neanderthal times.
62
145000
2000
indiki dövrdən Neandertal dövrə kimi çatar.
02:42
(Laughter)
63
147000
4000
(Gülüş)
02:46
It's true.
64
151000
2000
Bu faktdır.
02:48
(Applause)
65
153000
2000
(Alqışlar)
02:50
I have Excel.
66
155000
2000
Excel-dən istifadə etmişəm.
02:52
(Laughter)
67
157000
2000
(Gülüş)
02:54
The movie folks also tell us
68
159000
2000
Film sahəsində işləyənlər deyir ki,
02:56
that our economy loses
69
161000
2000
imformasiya oğurluğuna görə hər il
02:58
over 370,000 jobs to content theft,
70
163000
3000
370 min insan işini itirir.
03:01
which is quite a lot when you consider that, back in '98,
71
166000
3000
Bu bir az çoxdur deyəsən, çünki 98-ci il
03:04
the Bureau of Labor Statistics indicated
72
169000
2000
İşçilər Bürosu statistikasına əsasən
03:06
that the motion picture and video industries
73
171000
2000
film sənayesində çalışanların
03:08
were employing 270,000 people.
74
173000
3000
ümumi sayı 270 min nəfərdir.
03:11
Other data has the music industry at about 45,000 people.
75
176000
3000
Digər məlumata görə musiqi sənayesində 45 min nəfər çalışır.
03:14
And so the job losses that came with the Internet
76
179000
2000
Yəni internet və informasiya oğurluğu
03:16
and all that content theft,
77
181000
2000
nəticəsində informasıya sənayesində
03:18
have therefore left us with negative employment in our content industries.
78
183000
3000
iş yerlərinin sayı sıfırdan aşağıdır.
03:21
And this is just one of the many mind-blowing statistics
79
186000
3000
Bunlar müəllif hüququ riyaziyyatçılarının
03:24
that copyright mathematicians have to deal with every day.
80
189000
2000
hər gün ortaya çıxardıqları qeyri-adi faktlardan bir neçəsidir.
03:26
And some people think that string theory is tough.
81
191000
3000
Bəzi insanlar isə fikirləşir ki, string teoriyası çətindir.
03:29
(Laughter)
82
194000
2000
(Gülüş)
03:31
Now this is a key number from the copyright mathematicians' toolkit.
83
196000
3000
Müəllif hüququ riyaziyyatçıları üçün yararlı olan başqa bir rəqəm.
03:34
It's the precise amount of harm
84
199000
2000
Bu hər hansı bir mahnı
03:36
that comes to media companies
85
201000
2000
və ya film qanunsuz izləndikcə
03:38
whenever a single copyrighted song or movie
86
203000
2000
media şirkətlərinə dəyən zərərin
03:40
gets pirated.
87
205000
2000
miqdarıdır.
03:42
Hollywood and Congress derived this number mathematically
88
207000
3000
Bu rəqəm, axırıncı dəfə Hollivud və Konqres
03:45
back when they last sat down to improve copyright damages
89
210000
3000
toplaşıb, müəllif hüquqlarını təkmilləşdirlilməsi qanunu üçün
03:48
and made this law.
90
213000
2000
apardıqları riyazi araşdırmaların nəticəsidir.
03:50
Some people think this number's a little bit large,
91
215000
2000
Bəzi insanlar bu rəqəmin çox böyük olduğunu irəli sürür,
03:52
but copyright mathematicians who are media lobby experts
92
217000
3000
ancaq media lobbisindən expertlər olan müəllif hüququ riyaziyyatçıları
03:55
are merely surprised
93
220000
2000
təkcə bu rəqəmə infilyasiya faizlərinin
03:57
that it doesn't get compounded for inflation every year.
94
222000
3000
əlavə olunmamasına təəccüblənirlər.
04:00
Now when this law first passed,
95
225000
2000
Bu qanun ilk qəbul olunduqda,
04:02
the world's hottest MP3 player could hold just 10 songs.
96
227000
3000
dünyadakı ən məşhur mp3 player-ə 10 mahnı sığışırdı.
04:05
And it was a big Christmas hit.
97
230000
2000
Krismas bayramında böyük hədiyyə idi.
04:07
Because what little hoodlum wouldn't want
98
232000
2000
Balaca quldurun ən çox istəyəcəyi də
04:09
a million and a half bucks-worth of stolen goods in his pocket.
99
234000
2000
1,5 milyon dollarlıq oğurluq mal idi.
04:11
(Laughter)
100
236000
3000
(Gülüş)
04:14
(Applause)
101
239000
5000
(Alqışlar)
04:19
These days an iPod Classic can hold 40,000 songs,
102
244000
3000
Bu gün bir iPod Classicin oğurluq mahnılar olsa
04:22
which is to say eight billion dollars-worth
103
247000
3000
dəyəri 8 milyard dollar olacaq 40 min mahnı
04:25
of stolen media.
104
250000
2000
tutumu var.
04:27
(Applause)
105
252000
2000
(Alqışlar)
04:29
Or about 75,000 jobs.
106
254000
2000
Və ya 75 min iş yeri.
04:31
(Laughter)
107
256000
2000
(Gülüş)
04:33
(Applause)
108
258000
5000
(Alqışlar)
04:38
Now you might find copyright math strange,
109
263000
3000
İndi, müəllif hüquqları riyaziyyatı qəribə gələ bilər,
04:41
but that's because it's a field
110
266000
2000
ancaq bu sahə ancaq ekspertlərə uyğun bir
04:43
that's best left to experts.
111
268000
2000
sahə olduğuna görədir.
04:45
So that's it for now.
112
270000
2000
Beləcə hələlik bu qədər.
04:47
I hope you'll join me next time
113
272000
2000
Ümid edirəm ki, gələn dəfə
04:49
when I will be making an equally scientific and fact-based inquiry
114
274000
3000
yadplanetlilərin musiqi oğurluğu hallarının Amerika iqtisadiyyatına
04:52
into the cost of alien music piracy to he American economy.
115
277000
3000
neçəyə başa gəldiyinə dair elmi, eyni zamanda dəqiq faktlara əsaslanan araşdırmamda mənə qoşulacaqsınız.
04:55
Thank you very much.
116
280000
2000
Çox təşəkkür edirəm.
04:57
(Applause)
117
282000
2000
(Alqışlar)
04:59
Thank you.
118
284000
2000
Təşəkkür edirəm.
05:01
(Applause)
119
286000
3000
(Alqışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Rob Reid - Author, entrepreneurRob Reid is a humor author and the founder of the company that created the music subscription service Rhapsody.
Why you should listen
Rob Reid is an author and a serial entrepreneur. He founded the company that created the Rhapsody music website, and his latest book, Year Zero, was published in July 2013. In it, aliens seek to erase the ruinous fines on their vast collections of pirated American music by destroying the Earth. Parts of it are made up. The audiobook version will be read by John Hodgman.
On the TED Blog, read more on the numbers behind Copyright Math >>
Rob Reid | Speaker | TED.com