TED2012
Rob Reid: The $8 billion iPod
Rob Reid: Chiếc iPod 8 tỉ đô-la
Filmed:
Readability: 5.1
3,208,583 views
Họa sĩ truyện tranh Rob Reid hé lộ Toán học Bản quyền (TM), một lĩnh vực nghiên cứu mới đáng chú ý, dựa vào số liệu thực từ các luật sư và nhà vận động hành lang trong ngành công nghiệp giải trí.
Rob Reid - Author, entrepreneur
Rob Reid is a humor author and the founder of the company that created the music subscription service Rhapsody. Full bio
Rob Reid is a humor author and the founder of the company that created the music subscription service Rhapsody. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
The recent debate over copyright laws
0
0
2000
Cuộc tranh luận gần đây về luật bản quyền
00:17
like SOPA in the United States
1
2000
2000
như đạo luật SOPA ở Hoa Kì
00:19
and the ACTA agreement in Europe
2
4000
2000
và hiệp định ACTA ở châu Âu
00:21
has been very emotional.
3
6000
2000
đã gợi rất nhiều cảm xúc.
00:23
And I think some dispassionate, quantitative reasoning
4
8000
3000
Và tôi nghĩ một chút lí luận khách quan, dựa vào số liệu
00:26
could really bring a great deal to the debate.
5
11000
2000
thật sự có thể giúp ích cho cuộc tranh luận rất nhiều.
00:28
I'd therefore like to propose
6
13000
2000
Thế nên tôi muốn đề xuất
00:30
that we employ, we enlist,
7
15000
2000
là ta sử dụng, ta tranh thủ,
00:32
the cutting edge field of copyright math
8
17000
2000
một lĩnh vực đột phá, Toán học bản quyền
00:34
whenever we approach this subject.
9
19000
2000
mỗi khi ta tiếp cận chủ để này.
00:36
For instance, just recently
10
21000
2000
Ví dụ, mới đây thôi,
00:38
the Motion Picture Association revealed
11
23000
2000
Hiệp hội Điện ảnh đã tiết lộ
00:40
that our economy loses 58 billion dollars a year
12
25000
3000
rằng nền kinh tế của chúng ta mất 58 tỉ đô-la mỗi năm
00:43
to copyright theft.
13
28000
3000
do nạn ăn cắp bản quyền.
00:46
Now rather than just argue about this number,
14
31000
2000
Giờ đây, thay vì việc chỉ cãi lộn về con số này,
00:48
a copyright mathematician will analyze it
15
33000
3000
mội nhà toán học bản quyền sẽ phân tích nó
00:51
and he'll soon discover that this money
16
36000
2000
và anh ta sẽ nhanh chóng phát hiện ra rằng số tiền này
00:53
could stretch from this auditorium
17
38000
2000
có thể trải dài từ hội trường này
00:55
all the way across Ocean Boulevard
18
40000
2000
qua hết đại lộ Ocean
00:57
to the Westin, and then to Mars ...
19
42000
3000
đến Westin, rồi đến sao Hỏa...
01:00
(Laughter)
20
45000
2000
(Tiếng cười)
01:02
... if we use pennies.
21
47000
3000
... nếu ta dùng xu lẻ.
01:05
Now this is obviously a powerful,
22
50000
2000
Nào, rõ ràng đây là một nhận định sâu sắc, có tác động mạnh,
01:07
some might say dangerously powerful, insight.
23
52000
3000
có người sẽ nói là tác động mạnh tới mức nguy hiểm.
01:10
But it's also a morally important one.
24
55000
2000
Nhưng nó cũng là một nhận định quan trọng về mặt đạo đức.
01:12
Because this isn't just the hypothetical retail value
25
57000
3000
Bởi vì ở đây ta không nói về một giá trị bán lẻ, tính trên giả thuyết,
01:15
of some pirated movies that we're talking about,
26
60000
2000
của vài bộ phim lậu,
01:17
but this is actual economic losses.
27
62000
2000
mà là mất mát kinh tế thực tế.
01:19
This is the equivalent
28
64000
2000
Cái này tương đương với
01:21
to the entire American corn crop failing
29
66000
2000
toàn bộ vụ mùa ngô của nước Mỹ bị mất trắng
01:23
along with all of our fruit crops,
30
68000
3000
cùng với toàn bộ vụ cây ăn quả,
01:26
as well as wheat, tobacco,
31
71000
2000
cũng như lúa mì, thuốc lá,
01:28
rice, sorghum --
32
73000
2000
gạo, cây lúa miến --
01:30
whatever sorghum is -- losing sorghum.
33
75000
4000
không cần biết lúa miến là cái gì -- mất lúa miến.
01:34
But identifying the actual losses to the economy
34
79000
3000
Nhưng nhận biết mất mát thực tế cho nền kinh tế
01:37
is almost impossible to do
35
82000
2000
gần như là không thể làm được
01:39
unless we use copyright math.
36
84000
2000
trừ khi ta áp dụng toán học bản quyền.
01:41
Now music revenues are down by about eight billion dollars a year
37
86000
3000
Nào, lợi nhuận từ âm nhạc giảm chừng tám tỉ đô-la mỗi năm
01:44
since Napster first came on the scene.
38
89000
2000
kể từ khi trang web Napster xuất hiện.
01:46
So that's a chunk of what we're looking for.
39
91000
3000
Thế, đó là một tảng lớn trong con số ta đang tính.
01:49
But total movie revenues
40
94000
2000
Nhưng tổng lợi nhuận từ phim ảnh
01:51
across theaters, home video and pay-per-view are up.
41
96000
2000
trên khắp các rạp chiếu, băng video bán về nhà, và giá một vé xem, đang tăng lên.
01:53
And TV, satellite and cable revenues are way up.
42
98000
3000
Và TV, vệ tinh và truyền hình cáp tăng giá lên nhiều.
01:56
Other content markets like book publishing and radio
43
101000
2000
Những thị trường truyền thông khác như xuất bản sách và đài radio
01:58
are also up.
44
103000
2000
cũng đang phát triển.
02:00
So this small missing chunk here
45
105000
2000
Cho nên cái tảng nho nhỏ bị thâm hụt này
02:02
is puzzling.
46
107000
2000
thật khó hiểu.
02:04
(Laughter)
47
109000
3000
(Tiếng cười)
02:07
(Applause)
48
112000
3000
(Vỗ tay)
02:10
Since the big content markets
49
115000
2000
Bởi vì các thị trường truyền thông lớn
02:12
have grown in line with historic norms,
50
117000
2000
đã mở rộng, đúng như thông lệ trong lịch sử,
02:14
it's not additional growth that piracy has prevented,
51
119000
3000
không phải là sự phát triển thêm mà nạn làm lậu ngăn chặn ,
02:17
but copyright math tells us
52
122000
2000
nhưng toán học bản quyền cho ta biết rằng
02:19
it must therefore be foregone growth
53
124000
3000
nhất định đã có sự tăng trưởng bị tước mất
02:22
in a market that has no historic norms --
54
127000
2000
trong một thị trường nào đó chưa có tiền lệ trong lịch sử --
02:24
one that didn't exist in the 90's.
55
129000
2000
một thị trường không tồn tại vào những năm 90.
02:26
What we're looking at here
56
131000
2000
Cái ta đang xem xét ở đây
02:28
is the insidious cost of ringtone piracy.
57
133000
2000
là cái giá âm thầm ít người biết của nạn làm lậu nhạc chuông.
02:30
(Laughter)
58
135000
4000
(Tiếng cười)
02:34
50 billion dollars of it a year,
59
139000
2000
50 tỉ đô-la mỗi năm,
02:36
which is enough, at 30 seconds a ringtone,
60
141000
2000
đủ để, nếu một đoạn nhạc chuông dài 30 giây,
02:38
that could stretch from here
61
143000
2000
để kéo dài từ bây giờ
02:40
to Neanderthal times.
62
145000
2000
về thời đại Neanderthal.
02:42
(Laughter)
63
147000
4000
(Tiếng cười)
02:46
It's true.
64
151000
2000
Đúng mà.
02:48
(Applause)
65
153000
2000
(Vỗ tay)
02:50
I have Excel.
66
155000
2000
Tôi dùng phần mềm Excel.
02:52
(Laughter)
67
157000
2000
(Tiếng cười)
02:54
The movie folks also tell us
68
159000
2000
Các gã làm phim cũng nói cho ta
02:56
that our economy loses
69
161000
2000
rằng nền kinh tế của ta
02:58
over 370,000 jobs to content theft,
70
163000
3000
mất đi 370,000 việc làm do ăn cắp nội dung,
03:01
which is quite a lot when you consider that, back in '98,
71
166000
3000
con số lớn thật đấy, nếu bạn xem xét thực tế rằng vào năm 98,
03:04
the Bureau of Labor Statistics indicated
72
169000
2000
Cục Thống kê Lao động cho thấy
03:06
that the motion picture and video industries
73
171000
2000
rằng nền công nghiệp điện ảnh và video
03:08
were employing 270,000 people.
74
173000
3000
tạo công ăn việc làm cho 270,000 người.
03:11
Other data has the music industry at about 45,000 people.
75
176000
3000
Và những dữ liệu khác cho thấy nền công nghiệp âm nhạc tạo việc làm cho 45,000 người.
03:14
And so the job losses that came with the Internet
76
179000
2000
Thế tức là vấn nạn mất việc làm mà Internet
03:16
and all that content theft,
77
181000
2000
và nạn ăn cắp nội dung gây ra,
03:18
have therefore left us with negative employment in our content industries.
78
183000
3000
đã khiến con số việc làm trong các ngành công nghiệp truyền thông của chúng ta là âm.
03:21
And this is just one of the many mind-blowing statistics
79
186000
3000
Và đây chỉ là một trong số rất nhiều dữ liệu loạn gây sửng sốt
03:24
that copyright mathematicians have to deal with every day.
80
189000
2000
mà các nhà toán học bản quyền phải xử lí mỗi ngày.
03:26
And some people think that string theory is tough.
81
191000
3000
Và có người vẫn nghĩ lí thuyết dây là khó lắm rồi đấy.
03:29
(Laughter)
82
194000
2000
(Tiếng cười)
03:31
Now this is a key number from the copyright mathematicians' toolkit.
83
196000
3000
Nào, đây là một con số chủ chốt trong bộ dụng cụ của nhà toán học bản quyền.
03:34
It's the precise amount of harm
84
199000
2000
Đó là lượng tổn thất chính xác
03:36
that comes to media companies
85
201000
2000
cho các công ty truyền thông
03:38
whenever a single copyrighted song or movie
86
203000
2000
mỗi khi một bản nhạc hay bộ phim có bản quyền
03:40
gets pirated.
87
205000
2000
bị làm lậu.
03:42
Hollywood and Congress derived this number mathematically
88
207000
3000
Hollywood và Quốc hội rút ra con số này bằng toán học
03:45
back when they last sat down to improve copyright damages
89
210000
3000
từ lần cuối họ vào bàn họp, cố tìm cách giảm tổn thất bản quyền
03:48
and made this law.
90
213000
2000
và đặt ra luật này.
03:50
Some people think this number's a little bit large,
91
215000
2000
Vài người nghĩ con số này hơi lớn quá,
03:52
but copyright mathematicians who are media lobby experts
92
217000
3000
nhưng các nhà toán học bản quyền, cũng là chuyên gia vận động hành lang truyền thông
03:55
are merely surprised
93
220000
2000
đơn giản chỉ ngạc nhiên
03:57
that it doesn't get compounded for inflation every year.
94
222000
3000
là con số này không được tính cao lên do lạm phát mỗi năm.
04:00
Now when this law first passed,
95
225000
2000
Nào, khi luật này mới được thông qua,
04:02
the world's hottest MP3 player could hold just 10 songs.
96
227000
3000
máy nghe nhạc MP3 gây sốt nhất thế giới chỉ lưu được 10 bài.
04:05
And it was a big Christmas hit.
97
230000
2000
Và nó là món quà Giáng Sinh rất được ưa chuộng.
04:07
Because what little hoodlum wouldn't want
98
232000
2000
Bởi vì có gã lưu manh bé nhỏ nào lại không muốn
04:09
a million and a half bucks-worth of stolen goods in his pocket.
99
234000
2000
có đống đồ ăn cắp được trị giá một triệu rưỡi đô-la trong túi chứ.
04:11
(Laughter)
100
236000
3000
(Tiếng cười)
04:14
(Applause)
101
239000
5000
(Vỗ tay)
04:19
These days an iPod Classic can hold 40,000 songs,
102
244000
3000
Ngày nay một chiếc iPod cổ điển có thể lưu 40,000 bài hát,
04:22
which is to say eight billion dollars-worth
103
247000
3000
tức là một lượng trị giá tám tỉ đô la
04:25
of stolen media.
104
250000
2000
truyền thông lậu.
04:27
(Applause)
105
252000
2000
(Vỗ tay)
04:29
Or about 75,000 jobs.
106
254000
2000
Hoặc là chừng 75,000 việc làm.
04:31
(Laughter)
107
256000
2000
(Tiếng cười)
04:33
(Applause)
108
258000
5000
(Vỗ tay)
04:38
Now you might find copyright math strange,
109
263000
3000
Giờ đây, có thể bạn thấy toán học bản quyền thật là kì quái,
04:41
but that's because it's a field
110
266000
2000
nhưng bởi vì đó là một lĩnh vực
04:43
that's best left to experts.
111
268000
2000
tốt nhất là chỉ để các chuyên gia xử lí thôi.
04:45
So that's it for now.
112
270000
2000
Tạm thời thế đã.
04:47
I hope you'll join me next time
113
272000
2000
Tôi hi vọng lần sau các bạn sẽ cùng ủng hộ tôi
04:49
when I will be making an equally scientific and fact-based inquiry
114
274000
3000
khi tôi thực hiện một dự án tìm hiểu cũng đầy tính khoa học và thực tế như vậy
04:52
into the cost of alien music piracy to he American economy.
115
277000
3000
về cái giá phải trả cho nạn làm lậu nhạc ngoài hành tinh với nền kinh tế nước Mỹ.
04:55
Thank you very much.
116
280000
2000
Xin cám ơn các bạn rất nhiều.
04:57
(Applause)
117
282000
2000
(Vỗ tay)
04:59
Thank you.
118
284000
2000
Xin cám ơn.
05:01
(Applause)
119
286000
3000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Rob Reid - Author, entrepreneurRob Reid is a humor author and the founder of the company that created the music subscription service Rhapsody.
Why you should listen
Rob Reid is an author and a serial entrepreneur. He founded the company that created the Rhapsody music website, and his latest book, Year Zero, was published in July 2013. In it, aliens seek to erase the ruinous fines on their vast collections of pirated American music by destroying the Earth. Parts of it are made up. The audiobook version will be read by John Hodgman.
On the TED Blog, read more on the numbers behind Copyright Math >>
Rob Reid | Speaker | TED.com