TED2013
Jared Diamond: How societies can grow old better
Τζάρεντ Ντάιαμοντ: Πώς οι κοινωνίες μπορούν να γερνούν καλύτερα
Filmed:
Readability: 5.2
1,100,581 views
Υπάρχει μια ειρωνεία πίσω από τις πιο πρόσφατες προσπάθειες για παράταση της ανθρώπινης ζωής: Δεν είναι παιχνιδάκι να είσαι ηλικιωμένος μέσα σε μια κοινωνία προσανατολισμένη στη νεότητα. Ο γηραιότεροι άνθρωποι μπορεί να γίνουν απομονωμένοι, στερημένοι εργασίας με νόημα και με χαμηλό κεφάλαιο. Σε αυτήν την ενδιαφέρουσα ομιλία, ο Τζάρεντ Ντάιαμοντ παρατηρεί πώς πολλές διαφορετικές κοινωνίες μεταχειρίζονται τους ηλικιωμένους τους -κάποιες καλύτερα, κάποιες χειρότερα- και προτείνει να επωφεληθούμε όλοι μας από την πείρα.
Jared Diamond - Civilization scholar
Jared Diamond investigates why cultures prosper or decline -- and what we can learn by taking a broad look across many kinds of societies. Full bio
Jared Diamond investigates why cultures prosper or decline -- and what we can learn by taking a broad look across many kinds of societies. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
To give me an idea of how many of you here
0
745
2229
Για να μου δώσετε μια ιδέα
πόσοι από σας εδώ
πόσοι από σας εδώ
00:14
may find what I'm about to tell you
1
2974
2122
ίσως βρουν
αυτό που πρόκειται να σας πω
αυτό που πρόκειται να σας πω
00:17
of practical value,
2
5096
1625
πρακτικής αξίας,
00:18
let me ask you please to raise your hands:
3
6721
2689
να σας παρακαλέσω
να σηκώσετε το χέρι σας:
να σηκώσετε το χέρι σας:
00:21
Who here is either over 65 years old
4
9410
3567
Ποιος εδώ είναι είτε
πάνω από 65 ετών
πάνω από 65 ετών
00:24
or hopes to live past age 65
5
12977
3769
ή ελπίζει να ζήσει
πάνω από τα 65
πάνω από τα 65
00:28
or has parents or grandparents who did live
6
16746
2945
ή έχει γονείς
ή παπούδες που έζησαν
ή παπούδες που έζησαν
00:31
or have lived past 65,
7
19691
1967
ή έχουν ζήσει μετά τα 65,
00:33
raise your hands please. (Laughter)
8
21658
2585
σηκώστε τα χέρια σας παρακαλώ.
(Γέλια)
(Γέλια)
00:36
Okay. You are the people to whom my talk
9
24243
2154
Είστε οι άνθρωποι
για τους οποίους η ομιλία μου
για τους οποίους η ομιλία μου
00:38
will be of practical value. (Laughter)
10
26397
2434
θα έχει πρακτική αξία.
(Γέλια)
(Γέλια)
00:40
The rest of you
11
28831
1657
Οι υπόλοιποι από εσάς
00:42
won't find my talk personally relevant,
12
30488
1788
δεν θα βρείτε την ομιλία μου
προσωπικά σχετική,
προσωπικά σχετική,
00:44
but I think that you will still find the subject
13
32276
1914
αλλά νομίζω πως παρά ταύτα,
θα βρείτε το θέμα
θα βρείτε το θέμα
00:46
fascinating.
14
34190
1647
συναρπαστικό.
00:47
I'm going to talk about growing older
15
35837
1632
Θα μιλήσω για τη γήρανση
00:49
in traditional societies.
16
37469
2419
σε παραδοσιακές κοινωνίες.
00:51
This subject constitutes just one chapter
17
39888
2746
Αυτό το θέμα αποτελεί
μόνο ένα κεφάλαιο
μόνο ένα κεφάλαιο
00:54
of my latest book, which compares
18
42634
2591
του πιο πρόσφατου βιβλίου μου
που συγκρίνει
που συγκρίνει
00:57
traditional, small, tribal societies
19
45225
3217
παραδοσιακές, μικρές,
φυλετικές κοινωνίες
φυλετικές κοινωνίες
01:00
with our large, modern societies,
20
48442
2550
με τις μεγάλες,
σύγχρονες κοινωνίες μας,
σύγχρονες κοινωνίες μας,
01:02
with respect to many topics
21
50992
1625
σε σχέση με πολλά θέματα
01:04
such as bringing up children,
22
52617
1859
όπως η ανατροφή παιδιών,
01:06
growing older, health, dealing with danger,
23
54476
3921
η γήρανση, η υγεία,
η αντιμετώπιση του κινδύνου,
η αντιμετώπιση του κινδύνου,
01:10
settling disputes, religion
24
58397
2345
η επίλυση διενέξεων, η θρησκεία
01:12
and speaking more than one language.
25
60742
2791
και η χρήση περισσοτέρων
της μίας γλώσσας.
της μίας γλώσσας.
01:15
Those tribal societies, which constituted
26
63533
2557
Αυτές οι φυλετικές κοινωνίες
που αποτελούσαν
που αποτελούσαν
01:18
all human societies for most of human history,
27
66090
2985
όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες
για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας,
για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας,
01:21
are far more diverse than are our modern,
28
69075
3294
είναι πολύ πιο ποικίλες
απ' ό,τι οι σύγχρονες,
απ' ό,τι οι σύγχρονες,
01:24
recent, big societies.
29
72369
2167
πρόσφατες, μεγάλες κοινωνίες μας.
01:26
All big societies that have governments,
30
74536
2363
Όλες οι μεγάλες κοινωνίες
που έχουν κυβερνήσεις
που έχουν κυβερνήσεις
01:28
and where most people are strangers to each other,
31
76899
2266
κι όπου οι πιο πολλοί άνθρωποι
είναι άγνωστοι μεταξύ τους,
είναι άγνωστοι μεταξύ τους,
01:31
are inevitably similar to each other
32
79165
2348
είναι αναπόφευκτα
παρόμοιες μεταξύ τους
παρόμοιες μεταξύ τους
01:33
and different from tribal societies.
33
81513
2848
και διαφορετικές
από τις φυλετικές κοινωνίες.
από τις φυλετικές κοινωνίες.
01:36
Tribes constitute thousands of natural experiments
34
84361
3311
Οι φυλές αποτελούν
χιλιάδες φυσικά πειράματα
χιλιάδες φυσικά πειράματα
01:39
in how to run a human society.
35
87672
2549
στο πώς να διοικηθεί
μια ανθρώπινη κοινωνία.
μια ανθρώπινη κοινωνία.
01:42
They constitute experiments from which we ourselves
36
90221
2807
Αποτελούν πειράματα
από τα οποία εμείς οι ίδιοι
από τα οποία εμείς οι ίδιοι
01:45
may be able to learn.
37
93028
2402
ίσως μπορούμε να μάθουμε.
01:47
Tribal societies shouldn't be scorned
38
95430
2020
Οι φυλετικές κοινωνίες
δεν θα πρέπει ν' απαξιώνονται
δεν θα πρέπει ν' απαξιώνονται
01:49
as primitive and miserable,
39
97450
1736
ως πρωτόγονες και άθλιες,
01:51
but also they shouldn't be romanticized
40
99186
2371
αλλά επίσης δεν θα πρέπει
να εξιδανικεύονται
να εξιδανικεύονται
01:53
as happy and peaceful.
41
101557
2217
ως ευτυχισμένες και γαλήνιες.
01:55
When we learn of tribal practices,
42
103774
2259
Όταν μαθαίνουμε
για φυλετικές πρακτικές,
για φυλετικές πρακτικές,
01:58
some of them will horrify us,
43
106033
1774
ορισμένες από αυτές
θα μας τρομάξουν
θα μας τρομάξουν
01:59
but there are other tribal practices which,
44
107807
2550
αλλά υπάρχουν άλλες
φυλετικές πρακτικές
φυλετικές πρακτικές
02:02
when we hear about them,
45
110357
1349
για τις οποίες όταν ακούμε
02:03
we may admire and envy
46
111706
1947
μπορεί να θαυμάσουμε
και να ζηλέψουμε
και να ζηλέψουμε
02:05
and wonder whether we could adopt those practices
47
113653
2224
και ν' αναρωτηθούμε αν μπορούμε
να τις εφαρμόσουμε
να τις εφαρμόσουμε
02:07
ourselves.
48
115877
2697
εμείς οι ίδιοι.
02:10
Most old people in the U.S. end up living
49
118574
3087
Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι στις ΗΠΑ
καταλήγουν να ζουν
καταλήγουν να ζουν
02:13
separately from their children
50
121661
1987
χωριστά από τα παιδιά τους
02:15
and from most of their friends
51
123648
1506
κι από τους περισσότερους
φίλους τους
φίλους τους
02:17
of their earlier years,
52
125154
1692
της νεώτερης ηλικίας τους
02:18
and often they live in separate
retirements homes for the elderly,
retirements homes for the elderly,
53
126846
3854
και συχνά ζουν
σε ξεχωριστά γηροκομεία,
σε ξεχωριστά γηροκομεία,
02:22
whereas in traditional societies,
54
130700
2208
ενώ στις παραδοσιακές κοινωνίες,
02:24
older people instead live out their lives
55
132908
2834
οι ηλικιωμένοι αντί τούτου
ζουν τις ζωές τους
ζουν τις ζωές τους
02:27
among their children, their other relatives,
56
135742
2166
ανάμεσα στα παιδιά τους,
τους άλλους συγγενείς τους
τους άλλους συγγενείς τους
02:29
and their lifelong friends.
57
137908
2397
και τους ισόβιους φίλους τους.
02:32
Nevertheless, the treatment of the elderly
58
140305
2169
Ωστόσο, η αντιμετώπιση
των ηλικιωμένων
των ηλικιωμένων
02:34
varies enormously among traditional societies,
59
142474
3165
ποικίλει πολύ ανάμεσα
στις παραδοσιακές κοινωνίες
στις παραδοσιακές κοινωνίες
02:37
from much worse to much better
60
145639
2181
από το πολύ χειρότερο
έως το πολύ καλύτερο
έως το πολύ καλύτερο
02:39
than in our modern societies.
61
147820
2958
απ' ό,τι στις σύγχρονες κοινωνίες μας.
02:42
At the worst extreme, many traditional societies
62
150778
2797
Στο χειρότερο άκρο,
πολλές παραδοσιακές κοινωνίες
πολλές παραδοσιακές κοινωνίες
02:45
get rid of their elderly
63
153575
1813
απαλλάσσονται
απ' τους ηλικιωμένους τους
απ' τους ηλικιωμένους τους
02:47
in one of four increasingly direct ways:
64
155388
3531
με έναν απ' τους τέσσερις
όλο και πιο άμεσους τρόπους:
όλο και πιο άμεσους τρόπους:
02:50
by neglecting their elderly
65
158919
1663
Παραμελώντας
τους ηλικιωμένους τους
τους ηλικιωμένους τους
02:52
and not feeding or cleaning them until they die,
66
160582
3429
και παραλείποντας την επισίτιση
ή τον καθαρισμό τους μέχρι να πεθάνουν,
ή τον καθαρισμό τους μέχρι να πεθάνουν,
02:56
or by abandoning them when the group moves,
67
164011
3054
ή εγκαταλείποντάς τους
όταν η ομάδα μετακινείται,
όταν η ομάδα μετακινείται,
02:59
or by encouraging older people to commit suicide,
68
167065
3139
ή ενθαρρύνοντας τους ηλικιωμένους
ν' αυτοκτονήσουν,
ν' αυτοκτονήσουν,
03:02
or by killing older people.
69
170204
3045
ή θανατώνοντας
τα ηλικιωμένα άτομα.
τα ηλικιωμένα άτομα.
03:05
In which tribal societies do children
70
173249
2749
Σε ποιες φυλετικές κοινωνίες τα παιδιά
03:07
abandon or kill their parents?
71
175998
2386
εγκαταλείπουν ή θανατώνουν
τους γονείς τους;
τους γονείς τους;
03:10
It happens mainly under two conditions.
72
178384
3024
Αυτό συμβαίνει κυρίως
κάτω από δύο συνθήκες.
κάτω από δύο συνθήκες.
03:13
One is in nomadic, hunter-gather societies
73
181408
2980
Η μια είναι στη νομαδική κοινωνία
κυνηγών-τροφοσυλλεκτών
κυνηγών-τροφοσυλλεκτών
03:16
that often shift camp
74
184388
1723
που συχνά μετακινούν
τον καταυλισμό τους
τον καταυλισμό τους
03:18
and that are physically incapable
75
186111
2179
και που είναι σωματικά ανίκανοι
03:20
of transporting old people who can't walk
76
188290
3123
να μεταφέρουν ηλικιωμένους
που δεν μπορούν να περπατήσουν
που δεν μπορούν να περπατήσουν
03:23
when the able-bodied younger people already
77
191413
2560
όταν τα αρτιμελή νεότερα άτομα ήδη
03:25
have to carry their young children
78
193973
1935
πρέπει να κουβαλήσουν
τα μικρά παιδιά τους
τα μικρά παιδιά τους
03:27
and all their physical possessions.
79
195908
2818
κι όλα τα υπάρχοντά τους.
03:30
The other condition is in societies
80
198726
2164
Η άλλη συνθήκη είναι στις κοινωνίες
03:32
living in marginal or fluctuating environments,
81
200890
3310
οι οποίες ζουν σε περιθωριακά
ή μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα,
ή μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα,
03:36
such as the Arctic or deserts,
82
204200
2333
όπως η Αρκτική ή έρημοι,
03:38
where there are periodic food shortages,
83
206533
2584
όπου υπάρχουν περιοδικές
ελλείψεις τροφίμων
ελλείψεις τροφίμων
03:41
and occasionally there just isn't enough food
84
209117
1929
και περιστασιακά απλά
δεν υπάρχει αρκετή τροφή
δεν υπάρχει αρκετή τροφή
03:43
to keep everyone alive.
85
211046
2480
για να κρατήσει
τους πάντες στη ζωή.
τους πάντες στη ζωή.
03:45
Whatever food is available has to be reserved
86
213526
2424
Οποιαδήποτε τρόφιμα είναι διαθέσιμα
πρέπει να διατηρηθούν
πρέπει να διατηρηθούν
03:47
for able-bodied adults and for children.
87
215950
4325
για εύρωστους ενήλικες και για παιδιά.
03:52
To us Americans, it sounds horrible
88
220275
2900
Σ' εμάς τους Αμερικανούς,
ακούγεται τρομερό
ακούγεται τρομερό
03:55
to think of abandoning or killing
89
223175
2233
να σκεφτούμε να εγκαταλείψουμε
ή να φονεύσουμε
ή να φονεύσουμε
03:57
your own sick wife or husband
90
225408
2181
την ίδια μας την άρρωστη σύζυγο
ή τον σύζυγο
ή τον σύζυγο
03:59
or elderly mother or father,
91
227589
2299
ή την ηλικιωμένη μητέρα
ή τον πατέρα,
ή τον πατέρα,
04:01
but what could those traditional societies
92
229888
3759
αλλά τι θα μπορούσαν εκείνες
οι παραδοσιακές κοινωνίες
οι παραδοσιακές κοινωνίες
04:05
do differently?
93
233647
1483
να κάνουν διαφορετικά;
04:07
They face a cruel situation of no choice.
94
235130
3820
Αντιμετωπίζουν μια σκληρή κατάσταση
μηδενικής επιλογής.
μηδενικής επιλογής.
04:10
Their old people had to do it to their own parents,
95
238950
2995
Οι γέροντές τους έπρεπε να το κάνουν αυτό
στους ίδιους τούς γονείς τους
στους ίδιους τούς γονείς τους
04:13
and the old people know
96
241945
1288
και οι γέροντες γνωρίζουν
04:15
what now is going to happen to them.
97
243233
3151
τώρα τι πρόκειται
να συμβεί σε αυτούς.
να συμβεί σε αυτούς.
04:18
At the opposite extreme
98
246384
1814
Στο αντίθετο άκρο
04:20
in treatment of the elderly, the happy extreme,
99
248198
2679
στην μεταχείριση των ηλικιωμένων,
στο ευτυχές άκρο,
στο ευτυχές άκρο,
04:22
are the New Guinea farming societies
100
250877
1987
είναι οι αγροτικές κοινωνίες
της Νέας Γουινέας,
της Νέας Γουινέας,
04:24
where I've been doing my fieldwork
for the past 50 years,
for the past 50 years,
101
252864
2997
όπου κάνω την κοινωνική έρευνά μου
τα τελευταία 50 χρόνια,
τα τελευταία 50 χρόνια,
04:27
and most other sedentary traditional societies
102
255861
3247
και οι περισσότερες άλλες
μόνιμα εγκατεστημένες
μόνιμα εγκατεστημένες
παραδοσιακές κοινωνίες
σε όλον τον κόσμο.
σε όλον τον κόσμο.
04:31
around the world.
103
259108
2086
04:33
In those societies, older people are cared for.
104
261194
2948
Σε αυτές τις κοινωνίες,
οι ηλικιωμένοι φροντίζονται.
οι ηλικιωμένοι φροντίζονται.
04:36
They are fed. They remain valuable.
105
264142
2350
Τρέφονται.
Παραμένουν πολύτιμοι.
Παραμένουν πολύτιμοι.
04:38
And they continue to live in the same hut
106
266492
2188
Και συνεχίζουν να ζουν
στην ίδια καλύβα
στην ίδια καλύβα
04:40
or else in a nearby hut near their children,
107
268680
2687
ή αλλιώς σε μια κοντινή καλύβα
κοντά στα παιδιά τους,
κοντά στα παιδιά τους,
04:43
relatives and lifelong friends.
108
271367
3899
τους συγγενείς
και τους δια βίου φίλους.
και τους δια βίου φίλους.
04:47
There are two main sets of reasons for this variation
109
275266
2432
Υπάρχουν δύο κύριοι λόγοι
για αυτήν την απόκλιση
για αυτήν την απόκλιση
04:49
among societies in their treatment
110
277698
2355
ανάμεσα στις κοινωνίες
ως προς την μεταχείριση
ως προς την μεταχείριση
04:52
of old people.
111
280053
1397
των ηλικιωμένων.
04:53
The variation depends especially
112
281450
1637
Η απόκλιση εξαρτάται κυρίως
04:55
on the usefulness of old people
113
283087
2270
από την χρησιμότητα
των ηλικιωμένων
των ηλικιωμένων
04:57
and on the society's values.
114
285357
2713
και από τις αξίες της κοινωνίας.
05:00
First, as regards usefulness,
115
288070
2323
Πρώτον, όσον αφορά τη χρησιμότητα,
05:02
older people continue to perform useful services.
116
290393
3455
οι γηραιότεροι συνεχίζουν
να εκτελούν χρήσιμες υπηρεσίες.
να εκτελούν χρήσιμες υπηρεσίες.
05:05
One use of older people in traditional societies
117
293848
2685
Μια χρήση των ηλικιωμένων
στις παραδοσιακές κοινωνίες
στις παραδοσιακές κοινωνίες
05:08
is that they often are still effective
118
296533
2000
είναι ότι συχνά
είναι ακόμη αποτελεσματικοί
είναι ακόμη αποτελεσματικοί
05:10
at producing food.
119
298533
2413
στην παραγωγή τροφίμων.
05:12
Another traditional usefulness of older people
120
300946
2413
Μια άλλη παραδοσιακή
χρησιμότητα των ηλικιωμένων
χρησιμότητα των ηλικιωμένων
05:15
is that they are capable of babysitting
121
303359
3279
είναι ότι είναι σε θέση
να φυλάξουν μωρά,
να φυλάξουν μωρά,
05:18
their grandchildren,
122
306638
1694
τα εγγόνια τους,
05:20
thereby freeing up their own adult children,
123
308332
2670
συνεπώς ελευθερώνοντας
τα δικά τους ενήλικα παιδιά,
τα δικά τους ενήλικα παιδιά,
05:23
the parents of those grandchildren,
124
311002
1871
τους γονείς εκείνων των εγγονιών,
05:24
to go hunting and gathering
food for the grandchildren.
food for the grandchildren.
125
312873
3473
να πάνε για κυνήγι και για τη συλλογή
τροφής για τα εγγόνια.
τροφής για τα εγγόνια.
05:28
Still another traditional value of older people
126
316346
2205
Μια ακόμη παραδοσιακή
αξία των ηλικιωμένων
αξία των ηλικιωμένων
05:30
is in making tools, weapons, baskets,
127
318551
2920
είναι στην κατασκευή εργαλείων,
όπλων, καλαθιών,
όπλων, καλαθιών,
05:33
pots and textiles.
128
321471
1957
γλαστρών και υφασμάτων.
05:35
In fact, they're usually the people who are best at it.
129
323428
3249
Είναι συνήθως οι άνθρωποι
που είναι οι καλύτεροι σ' αυτό.
που είναι οι καλύτεροι σ' αυτό.
05:38
Older people usually are the leaders
130
326677
2768
Οι ηλικιωμένοι είναι συνήθως οι ηγέτες
05:41
of traditional societies,
131
329445
1849
των παραδοσιακών κοινωνιών,
05:43
and the people most knowledgeable about politics,
132
331294
3259
και οι καλύτεροι γνώστες της πολιτικής,
05:46
medicine, religion, songs and dances.
133
334553
3999
της ιατρικής, θρησκείας,
των τραγουδιών και των χορών.
των τραγουδιών και των χορών.
05:50
Finally, older people in traditional societies
134
338552
2452
Τέλος, οι γηραιότεροι
στις παραδοσιακές κοινωνίες
στις παραδοσιακές κοινωνίες
05:53
have a huge significance that would never occur
135
341004
3927
έχουν μια τεράστια σημασία,
που ποτέ δεν θα συνέβαινε
που ποτέ δεν θα συνέβαινε
05:56
to us in our modern, literate societies,
136
344931
3676
σε μας στις σύγχρονες,
εγγράμματες κοινωνίες μας,
εγγράμματες κοινωνίες μας,
06:00
where our sources of information are books
137
348607
2415
όπου οι πηγές πληροφοριών μας
είναι βιβλία
είναι βιβλία
06:03
and the Internet.
138
351022
1684
και το διαδίκτυο.
06:04
In contrast, in traditional societies without writing,
139
352706
3423
Αντίθετα, στις παραδοσιακές
κοινωνίες χωρίς γραφή,
κοινωνίες χωρίς γραφή,
06:08
older people are the repositories of information.
140
356129
3686
οι ηλικιωμένοι είναι
τα αποθετήρια των πληροφοριών.
τα αποθετήρια των πληροφοριών.
06:11
It's their knowledge that spells the difference
141
359815
2565
Οι γνώσεις τους είναι αυτές
που κάνουν την διαφορά
που κάνουν την διαφορά
06:14
between survival and death for their whole society
142
362380
3750
μεταξύ επιβίωσης και θανάτου
για ολόκληρη την κοινωνία τους
για ολόκληρη την κοινωνία τους
06:18
in a time of crisis caused by rare events
143
366130
3258
σε μια περίοδο κρίσης που προκλήθηκε
από σπάνια γεγονότα
από σπάνια γεγονότα
06:21
for which only the oldest people alive
144
369388
2595
για τα οποία μόνο
οι πιο ηλικιωμένοι επιζώντες
οι πιο ηλικιωμένοι επιζώντες
06:23
have had experience.
145
371983
2289
έχουν εμπειρία.
06:26
Those, then, are the ways in which older people
146
374272
2470
Αυτοί είναι οι τρόποι με τους οποίους
οι πιο ηλικιωμένοι
οι πιο ηλικιωμένοι
06:28
are useful in traditional societies.
147
376742
2903
είναι χρήσιμοι
στις παραδοσιακές κοινωνίες.
στις παραδοσιακές κοινωνίες.
06:31
Their usefulness varies and contributes
148
379645
2562
Η χρησιμότητά τους
ποικίλει και συμβάλλει
ποικίλει και συμβάλλει
06:34
to variation in the society's treatment
149
382207
2618
στην απόκλιση
της κοινωνικής αντιμετώπισης
της κοινωνικής αντιμετώπισης
06:36
of the elderly.
150
384825
2000
των ηλικιωμένων.
06:38
The other set of reasons for variation
151
386825
1819
Το άλλο σύνολο λόγων για απόκλιση
06:40
in the treatment of the elderly is
152
388644
1875
ως προς την αντιμετώπιση
των ηλικιωμένων
των ηλικιωμένων
06:42
the society's cultural values.
153
390519
3235
είναι οι πολιτιστικές αξίες
της κοινωνίας.
της κοινωνίας.
06:45
For example, there's particular emphasis
154
393754
2026
Για παράδειγμα,
υπάρχει ιδιαίτερη έμφαση
υπάρχει ιδιαίτερη έμφαση
06:47
on respect for the elderly in East Asia,
155
395780
3209
στον σεβασμό προς τους ηλικιωμένους
στην ανατολική Ασία,
στην ανατολική Ασία,
06:50
associated with Confucius' doctrine
156
398989
2911
που συνδέεται
με το δόγμα του Κομφούκιου
με το δόγμα του Κομφούκιου
06:53
of filial piety, which means obedience,
157
401900
3550
της υιικής ευσέβειας,
που σημαίνει υπακοή,
που σημαίνει υπακοή,
06:57
respect and support for elderly parents.
158
405450
4094
σεβασμό και στήριξη
για τους ηλικιωμένους γονείς.
για τους ηλικιωμένους γονείς.
07:01
Cultural values that emphasize
respect for older people
respect for older people
159
409544
3713
Πολιτιστικές αξίες που τονίζουν
τον σεβασμό για τους γηραιότερους
τον σεβασμό για τους γηραιότερους
07:05
contrast with the low status of the elderly
160
413257
2817
αντιπαραβάλλονται
με την χαμηλή θέση των ηλικιωμένων
με την χαμηλή θέση των ηλικιωμένων
07:08
in the U.S.
161
416074
2162
στις ΗΠΑ.
07:10
Older Americans are at a big disadvantage
162
418236
2558
Οι γηραιότεροι Αμερικανοί
βρίσκονται σε μειονεκτική θέση
βρίσκονται σε μειονεκτική θέση
07:12
in job applications.
163
420794
2113
ως προς τις αιτήσεις για εργασία.
07:14
They're at a big disadvantage in hospitals.
164
422907
2535
Βρίσκονται σε μειονεκτική θέση
σε νοσοκομεία.
σε νοσοκομεία.
07:17
Our hospitals have an explicit policy
165
425442
2623
Τα νοσοκομεία μας
έχουν μια ρητή πολιτική
έχουν μια ρητή πολιτική
07:20
called age-based allocation of healthcare resources.
166
428065
4967
που ονομάζεται ηλικιακή κατανομή πόρων
υγειονομικής περίθαλψης.
υγειονομικής περίθαλψης.
07:25
That sinister expression means that
167
433032
2773
Αυτή η απαίσια έκφραση σημαίνει
07:27
if hospital resources are limited,
168
435805
2206
ότι αν οι νοσοκομειακοί
πόροι είναι περιορισμένοι,
πόροι είναι περιορισμένοι,
07:30
for example if only one donor heart
169
438011
2050
για παράδειγμα,
εάν μόνο μία καρδιά δότη
εάν μόνο μία καρδιά δότη
07:32
becomes available for transplant,
170
440061
2298
διατίθεται για μεταμόσχευση,
07:34
or if a surgeon has time to operate
171
442359
2102
ή αν ένας χειρούργος
έχει χρόνο να χειρουργήσει
έχει χρόνο να χειρουργήσει
07:36
on only a certain number of patients,
172
444461
2511
μόνον έναν ορισμένον
αριθμό ασθενών,
αριθμό ασθενών,
07:38
American hospitals have an explicit policy
173
446972
2950
τα Αμερικανικά νοσοκομεία
έχουν μια ρητή πολιτική
έχουν μια ρητή πολιτική
07:41
of giving preference to younger patients
174
449922
2320
να δοθεί προτίμηση
σε νεότερους ασθενείς
σε νεότερους ασθενείς
07:44
over older patients
175
452242
1480
έναντι των ηλικιωμένων ασθενών
07:45
on the grounds that younger patients are considered
176
453722
3244
για τον λόγον ότι οι νεότεροι
ασθενείς θεωρούνται
ασθενείς θεωρούνται
07:48
more valuable to society
177
456966
1817
πιο πολύτιμοι για την κοινωνία
07:50
because they have more years of life ahead of them,
178
458783
2645
επειδή έχουν περισσότερα
χρόνια ζωής μπροστά τους,
χρόνια ζωής μπροστά τους,
07:53
even though the younger patients have fewer years
179
461428
2660
παρ' όλο που οι νεότεροι ασθενείς
έχουν λιγότερα χρόνια
έχουν λιγότερα χρόνια
07:56
of valuable life experience behind them.
180
464088
3982
πολύτιμης εμπειρίας
ζωής πίσω τους.
ζωής πίσω τους.
08:00
There are several reasons for this low status
181
468070
2228
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι
για την χαμηλή θέση
για την χαμηλή θέση
08:02
of the elderly in the U.S.
182
470298
2342
των ηλικιωμένων στις ΗΠΑ
08:04
One is our Protestant work ethic
183
472640
3185
Ο ένας είναι η Προτεσταντική
εργασιακή ηθική μας
εργασιακή ηθική μας
08:07
which places high value on work,
184
475825
2313
η οποία δίνει μεγάλη
αξία στην εργασία,
αξία στην εργασία,
08:10
so older people who are no longer working
185
478138
2223
κι έτσι οι ηλικιωμένοι
που δεν εργάζονται πλέον
που δεν εργάζονται πλέον
08:12
aren't respected.
186
480361
1983
δεν εκτιμούνται.
08:14
Another reason is our American emphasis
187
482344
2857
Ένας άλλος λόγος είναι
η αμερικανική έμφασή μας
η αμερικανική έμφασή μας
08:17
on the virtues of self-reliance and independence,
188
485201
3383
στις αρετές της αυτάρκειας
και της ανεξαρτησίας,
και της ανεξαρτησίας,
08:20
so we instinctively look down on older people
189
488584
3069
έτσι ενστικτωδώς κοιτάζουμε
αφ' υψηλού τους ηλικιωμένους
αφ' υψηλού τους ηλικιωμένους
08:23
who are no longer self-reliant and independent.
190
491653
3597
που δεν είναι πλέον
αυτάρκεις και ανεξάρτητοι.
αυτάρκεις και ανεξάρτητοι.
08:27
Still a third reason is our American cult of youth,
191
495250
4101
Ένας τρίτος λόγος είναι η αμερικανική
λατρεία μας προς τη νεότητα,
λατρεία μας προς τη νεότητα,
08:31
which shows up even in our advertisements.
192
499351
2808
που εμφανίζεται ακόμη
και στις διαφημίσεις μας.
και στις διαφημίσεις μας.
08:34
Ads for Coca-Cola and beer always depict
193
502159
3264
Διαφημίσεις για την Coca-Cola
και την μπύρα πάντα απεικονίζουν
και την μπύρα πάντα απεικονίζουν
08:37
smiling young people,
194
505423
1555
χαμογελαστούς νέους,
08:38
even though old as well as young people
195
506978
1970
αν και ηλικιωμένοι καθώς και νέοι
08:40
buy and drink Coca-Cola and beer.
196
508948
2322
αγοράζουν και πίνουν
Coca-Cola και μπύρα.
Coca-Cola και μπύρα.
08:43
Just think, what's the last time you saw
197
511270
2003
Σκεφτείτε, ποια είναι
η τελευταία φορά που είδατε
η τελευταία φορά που είδατε
08:45
a Coke or beer ad depicting smiling people
198
513273
2677
διαφήμιση Coke ή μπύρας
ν' απεικονίζει χαμογελαστούς ανθρώπους
ν' απεικονίζει χαμογελαστούς ανθρώπους
08:47
85 years old? Never.
199
515950
2949
85 ετών;
Ποτέ.
Ποτέ.
08:50
Instead, the only American ads
200
518899
1806
Αντ' αυτού, οι μόνες
αμερικανικές διαφημίσεις
αμερικανικές διαφημίσεις
08:52
featuring white-haired old people
201
520705
2006
που προβάλλουν
ασπρομάλληδες ηλικιωμένους
ασπρομάλληδες ηλικιωμένους
08:54
are ads for retirement homes and pension planning.
202
522711
3865
είναι διαφημίσεις για οίκους ευγηρίας
και προγράμματα συνταξιοδότησης.
και προγράμματα συνταξιοδότησης.
08:58
Well, what has changed in the status
203
526576
2050
Τι έχει αλλάξει στην κοινωνική θέση
09:00
of the elderly today
204
528626
1983
των ηλικιωμένων σήμερα
09:02
compared to their status in traditional societies?
205
530609
3389
σε σύγκριση με την θέση τους
σε παραδοσιακές κοινωνίες;
σε παραδοσιακές κοινωνίες;
09:05
There have been a few changes for the better
206
533998
1870
Έχουν υπάρξει μερικές αλλαγές
προς το καλύτερο
προς το καλύτερο
09:07
and more changes for the worse.
207
535868
2205
και περισσότερες αλλαγές
προς το χειρότερο.
προς το χειρότερο.
09:10
Big changes for the better
208
538073
1601
Μεγάλες αλλαγές
προς το καλύτερο
προς το καλύτερο
09:11
include the fact that today we enjoy
209
539674
2151
περιλαμβάνουν το γεγονός
ότι σήμερα απολαμβάνουμε
ότι σήμερα απολαμβάνουμε
09:13
much longer lives,
210
541825
1984
πολύ μακρύτερη ζωή,
09:15
much better health in our old age,
211
543809
2294
πολύ καλύτερη υγεία
στα γηρατειά μας
στα γηρατειά μας
09:18
and much better recreational opportunities.
212
546103
3638
και πολύ καλύτερες
ευκαιρίες αναψυχής.
ευκαιρίες αναψυχής.
09:21
Another change for the better is that we now have
213
549741
2270
Μια άλλη αλλαγή προς το καλύτερο
είναι ότι τώρα έχουμε
είναι ότι τώρα έχουμε
09:24
specialized retirement facilities
214
552011
2840
εξειδικευμένες ανέσεις συνταξιοδότησης
09:26
and programs to take care of old people.
215
554851
3351
και προγράμματα
για τη φροντίδα των ηλικιωμένων.
για τη φροντίδα των ηλικιωμένων.
09:30
Changes for the worse begin with the cruel reality
216
558202
2868
Οι αλλαγές προς το χειρότερο αρχίζουν
με την σκληρή πραγματικότητα
με την σκληρή πραγματικότητα
09:33
that we now have
217
561070
1689
πως έχουμε τώρα
09:34
more old people and fewer young people
218
562759
2574
περισσότερους ηλικιωμένους
και λιγότερους νέους
και λιγότερους νέους
09:37
than at any time in the past.
219
565333
2684
από οποιαδήποτε στιγμή
στο παρελθόν.
στο παρελθόν.
09:40
That means that all those old people
220
568017
1751
Αυτό σημαίνει
ότι όλοι αυτοί οι ηλικιωμένοι
ότι όλοι αυτοί οι ηλικιωμένοι
09:41
are more of a burden on the few young people,
221
569768
2425
είναι περισσότερο βάρος
για τους λίγους νέους ανθρώπους
για τους λίγους νέους ανθρώπους
09:44
and that each old person has less individual value.
222
572193
4486
κι ότι κάθε ηλικιωμένος
έχει λιγότερη ατομική αξία.
έχει λιγότερη ατομική αξία.
09:48
Another big change for the worse
in the status of the elderly
in the status of the elderly
223
576679
3184
Μια άλλη μεγάλη αλλαγή προς το χειρότερο
για την θέση των ηλικιωμένων
για την θέση των ηλικιωμένων
09:51
is the breaking of social ties with age,
224
579863
2677
είναι το σπάσιμο των κοινωνικών
δεσμών με την ηλικία,
δεσμών με την ηλικία,
09:54
because older people, their children,
225
582540
1844
επειδή οι ηλικιωμένοι,
τα παιδιά τους
τα παιδιά τους
09:56
and their friends,
226
584384
1316
και οι φίλοι τους,
09:57
all move and scatter independently of each other
227
585700
2850
όλoι κινούνται και διασκορπίζονται
ανεξάρτητα μεταξύ τους
ανεξάρτητα μεταξύ τους
10:00
many times during their lives.
228
588550
2254
πολλές φορές
κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
10:02
We Americans move on the average
229
590804
1813
Εμείς οι Αμερικανοί
κινούμαστε κατά μέσο όρο
κινούμαστε κατά μέσο όρο
10:04
every five years.
230
592617
1953
κάθε πέντε χρόνια.
10:06
Hence our older people are likely
231
594570
2031
Ως εκ τούτου,
οι ηλικιωμένοι μας
οι ηλικιωμένοι μας
10:08
to end up living distant from their children
232
596601
2307
είναι πιθανό να καταλήξουν να ζουν
μακριά από τα παιδιά τους
μακριά από τα παιδιά τους
10:10
and the friends of their youth.
233
598908
2803
και τους φίλους
της νιότης τους.
της νιότης τους.
10:13
Yet another change for the worse
in the status of the elderly
in the status of the elderly
234
601711
3162
Μια ακόμη αλλαγή προς το χειρότερο
για την θέση των ηλικιωμένων
για την θέση των ηλικιωμένων
10:16
is formal retirement from the workforce,
235
604873
3730
είναι η επίσημη συνταξιδότηση
από το εργατικό δυναμικό,
από το εργατικό δυναμικό,
10:20
carrying with it a loss of work friendships
236
608603
2750
που συμπαρασύρει μαζί της
μια απώλεια συναδελφικών φίλων
μια απώλεια συναδελφικών φίλων
10:23
and a loss of the self-esteem associated with work.
237
611353
4140
και μια απώλεια της αυτοεκτίμησης
που συνδέεται με την εργασία.
που συνδέεται με την εργασία.
10:27
Perhaps the biggest change for the worse
238
615493
2485
Ίσως η μεγαλύτερη αλλαγή
προς το χειρότερο
προς το χειρότερο
10:29
is that our elderly are objectively
239
617978
2873
είναι ότι οι ηλικιωμένοι μας
είναι αντικειμενικά
είναι αντικειμενικά
10:32
less useful than in traditional societies.
240
620851
3162
λιγότερο χρήσιμοι
απ' ό,τι στις παραδοσιακές κοινωνίες.
απ' ό,τι στις παραδοσιακές κοινωνίες.
10:36
Widespread literacy means that they are no longer
241
624013
2963
Ο διαδεδομένος γραμματισμός
σημαίνει ότι δεν είναι πλέον
σημαίνει ότι δεν είναι πλέον
10:38
useful as repositories of knowledge.
242
626976
2631
χρήσιμοι ως αποθετήρια γνώσης.
10:41
When we want some information,
243
629607
1943
Όταν θέλουμε κάποια στοιχεία,
10:43
we look it up in a book or we Google it
244
631550
2261
τα ψάχνουμε σε ένα βιβλίο
ή στο Google
ή στο Google
10:45
instead of finding some old person to ask.
245
633811
3470
αντί να βρούμε κάποιο ηλικιωμένο άτομο
για να ρωτήσουμε.
για να ρωτήσουμε.
10:49
The slow pace of technological change
246
637281
2087
Ο αργός ρυθμός
της τεχνολογικής αλλαγής
της τεχνολογικής αλλαγής
10:51
in traditional societies
247
639368
1822
στις παραδοσιακές κοινωνίες
10:53
means that what someone learns there as a child
248
641190
2850
σημαίνει πως ό, τι μαθαίνει
κάποιος εκεί σαν παιδί
κάποιος εκεί σαν παιδί
10:56
is still useful when that person is old,
249
644040
2659
είναι ακόμη χρήσιμο
όταν το πρόσωπο αυτό είναι ηλικιωμένο,
όταν το πρόσωπο αυτό είναι ηλικιωμένο,
10:58
but the rapid pace of technological change today
250
646699
3603
αλλά ο ταχύς ρυθμός
της τεχνολογικής αλλαγής σήμερα
της τεχνολογικής αλλαγής σήμερα
11:02
means that what we learn as children
251
650302
2067
σημαίνει πως ό, τι μαθαίνουμε
σαν παιδιά
σαν παιδιά
11:04
is no longer useful 60 years later.
252
652369
2890
δεν είναι πλέον χρήσιμο
60 χρόνια αργότερα.
60 χρόνια αργότερα.
11:07
And conversely, we older people are not fluent
253
655259
2379
Κι αντιστρόφως, εμείς οι πιο ηλικιωμένοι
δεν έχουμε ευχέρεια
δεν έχουμε ευχέρεια
11:09
in the technologies essential for surviving
254
657638
3034
στις τεχνολογίες που είναι απαραίτητες
για την επιβίωση
για την επιβίωση
11:12
in modern society.
255
660672
1971
στη σύγχρονη κοινωνία.
11:14
For example, as a 15-year-old,
256
662643
2173
Για παράδειγμα,
ως δεκαπεντάχρονος,
ως δεκαπεντάχρονος,
11:16
I was considered outstandingly
good at multiplying numbers
good at multiplying numbers
257
664816
3590
θεωρούμουν εξαιρετικά καλός
στον πολλαπλασιασμό αριθμών
στον πολλαπλασιασμό αριθμών
11:20
because I had memorized the multiplication tables
258
668406
3195
επειδή είχα απομνημονεύσει
τους πίνακες της προπαίδειας
τους πίνακες της προπαίδειας
11:23
and I know how to use logarithms
259
671601
2145
και ξέρω πώς να χρησιμοποιώ
λογάριθμους
λογάριθμους
11:25
and I'm quick at manipulating a slide rule.
260
673746
2863
και είμαι γρήγορος
στο χειρισμό λογαριθμικού κανόνα.
στο χειρισμό λογαριθμικού κανόνα.
11:28
Today, though, those skills are utterly useless
261
676609
3086
Σήμερα, όμως, αυτές οι δεξιότητες
είναι εντελώς άχρηστες
είναι εντελώς άχρηστες
11:31
because any idiot
262
679695
2371
επειδή οποιοσδήποτε ηλίθιος
11:34
can now multiply eight-digit numbers
263
682066
2358
τώρα μπορεί να πολλαπλασιάσει
οκταψήφιους αριθμούς
οκταψήφιους αριθμούς
11:36
accurately and instantly with a pocket calculator.
264
684424
3187
με ακρίβεια και άμεσα
με μια αριθμομηχανή τσέπης.
με μια αριθμομηχανή τσέπης.
11:39
Conversely, I at age 75
265
687611
2170
Αντίθετα, εγώ στην ηλικία των 75
11:41
am incompetent at skills
266
689781
2664
είμαι ανίκανος σε δεξιότητες
11:44
essential for everyday life.
267
692445
2454
απαραίτητες
για την καθημερινή ζωή.
για την καθημερινή ζωή.
11:46
My family's first TV set in 1948
268
694899
2784
Η πρώτη τηλεόραση
της οικογένειάς μου το 1948
της οικογένειάς μου το 1948
11:49
had only three knobs that I quickly mastered:
269
697683
3053
είχε μόνο τρία κουμπιά
που γρήγορα έμαθα:
που γρήγορα έμαθα:
11:52
an on-off switch, a volume knob,
270
700736
2750
έναν διακόπτη λειτουργίας,
ένα κουμπί για την ένταση
ένα κουμπί για την ένταση
11:55
and a channel selector knob.
271
703486
2221
κι ένα κουμπί επιλογέα καναλιού.
11:57
Today, just to watch a program
272
705707
2088
Σήμερα, μόνο για να παρακολουθήσουμε
ένα πρόγραμμα
ένα πρόγραμμα
11:59
on the TV set in my own house,
273
707795
2456
στην τηλεόραση στο δικό μου σπίτι,
12:02
I have to operate a 41-button TV remote
274
710251
3717
πρέπει να χειριστώ
ένα τηλεχειριστήριο 41 κουμπιών
ένα τηλεχειριστήριο 41 κουμπιών
12:05
that utterly defeats me.
275
713968
1982
που με διαλύει εντελώς.
12:07
I have to telephone my 25-year-old sons
276
715950
3014
Πρέπει να τηλεφωνήσω
στους εικοσιπεντάχρονους γιους μου
στους εικοσιπεντάχρονους γιους μου
12:10
and ask them to talk me through it
277
718964
2197
και να τους ζητήσω να με κατατοπίσουν
12:13
while I try to push those wretched 41 buttons.
278
721161
4997
ενώ προσπαθώ να πατήσω
αυτά τα άθλια 41 κουμπιά.
αυτά τα άθλια 41 κουμπιά.
12:18
What can we do to improve the lives of the elderly
279
726158
2647
Τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε
τις ζωές των ηλικιωμένων
τις ζωές των ηλικιωμένων
12:20
in the U.S., and to make better use of their value?
280
728805
3454
στις ΗΠΑ και να αξιοποιήσουμε
καλύτερα την αξία τους;
καλύτερα την αξία τους;
12:24
That's a huge problem.
281
732259
1774
Αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα.
12:26
In my remaining four minutes today,
282
734033
2471
Στα υπόλοιπα τέσσερα λεπτά μου σήμερα,
12:28
I can offer just a few suggestions.
283
736504
2577
μπορώ να προσφέρω
απλά λίγες προτάσεις.
απλά λίγες προτάσεις.
12:31
One value of older people is that they are
284
739081
1922
Μία αξία των ηλικιωμένων ατόμων
είναι ότι είναι
είναι ότι είναι
12:33
increasingly useful as grandparents
285
741003
3444
όλο και περισσότερο χρήσιμοι
ως παππούδες
ως παππούδες
12:36
for offering high-quality childcare
286
744447
2507
που προσφέρουν
υψηλής ποιότητας φροντίδα παιδιών
υψηλής ποιότητας φροντίδα παιδιών
12:38
to their grandchildren, if they choose to do it,
287
746954
2653
στα εγγόνια τους,
αν επιλέξουν να το κάνουν,
αν επιλέξουν να το κάνουν,
12:41
as more young women enter the workforce
288
749607
2849
καθώς περισσότερες νεαρές γυναίκες
εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό
εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό
12:44
and as fewer young parents of either gender
289
752456
2334
και καθώς λιγότεροι νεαροί γονείς
εκατέρου φύλου
εκατέρου φύλου
12:46
stay home as full-time caretakers of their children.
290
754790
3660
μένουν σπίτι ως τακτικοί
φροντιστές των παιδιών τους.
φροντιστές των παιδιών τους.
12:50
Compared to the usual alternatives
291
758450
2036
Σε σύγκριση με τις συνήθεις εναλλακτικές
12:52
of paid babysitters and day care centers,
292
760486
3598
της πληρωμένης νταντάς και
των κέντρων ημερήσιας φροντίδας,
των κέντρων ημερήσιας φροντίδας,
12:56
grandparents offer superior, motivated,
293
764084
3127
οι παππούδες προσφέρουν
ανώτερη, ενθουσιώδη,
ανώτερη, ενθουσιώδη,
12:59
experienced child care.
294
767211
2688
έμπειρη φροντίδα των παιδιών.
13:01
They've already gained experience
from raising their own children.
from raising their own children.
295
769899
3266
Έχουν ήδη αποκτήσει εμπειρία
από την ανατροφή των παιδιών τους.
από την ανατροφή των παιδιών τους.
13:05
They usually love their grandchildren,
296
773165
2344
Συνήθως αγαπούν τα εγγόνια τους
13:07
and are eager to spend time with them.
297
775509
2665
και είναι πρόθυμοι
να περνούν το χρόνο τους μαζί τους.
να περνούν το χρόνο τους μαζί τους.
13:10
Unlike other caregivers,
298
778174
1901
Σε αντίθεση με άλλους φροντιστές,
13:12
grandparents don't quit their job
299
780075
2897
οι παππούδες
δεν παρατούν τη δουλειά τους
δεν παρατούν τη δουλειά τους
13:14
because they found another job with higher pay
300
782972
2436
επειδή βρήκαν άλλη δουλειά
με υψηλότερες αμοιβές
με υψηλότερες αμοιβές
13:17
looking after another baby.
301
785408
3513
ψάχνοντας άλλο μωρό.
13:20
A second value of older people is paradoxically
302
788921
2404
Μια δεύτερη αξία
των ηλικιωμένων σχετίζεται παραδόξως
των ηλικιωμένων σχετίζεται παραδόξως
13:23
related to their loss of value
303
791325
2661
με την απώλεια της αξίας τους
13:25
as a result of changing world
conditions and technology.
conditions and technology.
304
793986
4073
ως αποτέλεσμα των μεταβαλλόμενων συνθηκών
στον κόσμο και την τεχνολογία.
στον κόσμο και την τεχνολογία.
13:30
At the same time, older people have gained
305
798059
2036
Την ίδια στιγμή,
οι ηλικιωμένοι έχουν κερδίσει
οι ηλικιωμένοι έχουν κερδίσει
13:32
in value today precisely because
306
800095
2311
αξία σήμερα ακριβώς εξαιτίας
13:34
of their unique experience of living conditions
307
802406
3109
της μοναδικής εμπειρίας
των συνθηκών διαβίωσής τους
των συνθηκών διαβίωσής τους
13:37
that have now become rare
308
805515
1719
που τώρα έχουν γίνει σπάνιες
13:39
because of rapid change, but that could come back.
309
807234
3310
λόγω των απότομων αλλαγών,
αλλά που θα μπορούσαν να επιστρέψουν.
αλλά που θα μπορούσαν να επιστρέψουν.
13:42
For example, only Americans now in their 70s
310
810544
2954
Για παράδειγμα, μόνο οι Αμερικανοί
τώρα στα 70 κάτι τους
τώρα στα 70 κάτι τους
13:45
or older today can remember
311
813498
2260
ή γηραιότεροι,
μπορούν να θυμηθούν σήμερα
μπορούν να θυμηθούν σήμερα
13:47
the experience of living through a great depression,
312
815758
3328
την εμπειρία της ζωής
μέσα από μια μεγάλη ύφεση,
μέσα από μια μεγάλη ύφεση,
13:51
the experience of living through a world war,
313
819086
2638
την εμπειρία του να ζεις
μέσα σε έναν παγκόσμιο πόλεμο
μέσα σε έναν παγκόσμιο πόλεμο
13:53
and agonizing whether or not
314
821724
2546
και να αγωνιάς
13:56
dropping atomic bombs would be more horrible
315
824270
3037
αν η ρίψη ατομικών βομβών
θα είναι πιο φρικτή
θα είναι πιο φρικτή
13:59
than the likely consequences
of not dropping atomic bombs.
of not dropping atomic bombs.
316
827307
4113
από τις ενδεχόμενες συνέπειες
της μη ρίψης ατομικών βομβών.
της μη ρίψης ατομικών βομβών.
14:03
Most of our current voters and politicians
317
831420
2276
Οι περισσότεροι από τους τωρινούς
ψηφοφόρους και πολιτικούς
ψηφοφόρους και πολιτικούς
14:05
have no personal experience of any of those things,
318
833696
2732
δεν έχουν καμία προσωπική
εμπειρία από όλα αυτά,
εμπειρία από όλα αυτά,
14:08
but millions of older Americans do.
319
836428
2695
αλλά εκατομμύρια γηραιότερων
Αμερικανών έχουν.
Αμερικανών έχουν.
14:11
Unfortunately, all of those terrible situations
320
839123
2651
Δυστυχώς, όλες αυτές
οι τρομερές καταστάσεις
οι τρομερές καταστάσεις
14:13
could come back.
321
841774
1387
θα μπορούσαν να επιστρέψουν.
14:15
Even if they don't come back,
322
843161
1306
Ακόμη κι αν δεν επιστρέψουν,
14:16
we have to be able to plan for them
323
844467
2192
πρέπει να είμαστε σε θέση
να προνοήσουμε
να προνοήσουμε
14:18
on the basis of the experience of what they were like.
324
846659
2811
με βάση την εμπειρία
τού πώς ήταν.
τού πώς ήταν.
14:21
Older people have that experience.
325
849470
1834
Οι πιο ηλικιωμένοι
έχουν αυτήν την εμπειρία.
έχουν αυτήν την εμπειρία.
14:23
Younger people don't.
326
851304
2053
Οι νεότεροι δεν την έχουν.
14:25
The remaining value of older people
327
853357
1520
Η εναπομένουσα αξία
των ηλικιωμένων που θα αναφέρω
των ηλικιωμένων που θα αναφέρω
14:26
that I'll mention involves recognizing that
328
854877
2443
περιλαμβάνει την αναγνώριση πως
14:29
while there are many things that older people
329
857320
2580
ενώ υπάρχουν πολλά
πράγματα που οι ηλικιωμένοι
πράγματα που οι ηλικιωμένοι
14:31
can no longer do,
330
859900
1606
δεν μπορούν πλέον να κάνουν,
14:33
there are other things that they can do
331
861506
1489
υπάρχουν άλλα πράγματα
που μπορούν να κάνουν
που μπορούν να κάνουν
14:34
better than younger people.
332
862995
2095
καλύτερα από τους νεότερους.
14:37
A challenge for society is
to make use of those things
to make use of those things
333
865090
2896
Μια πρόκληση για την κοινωνία είναι
να αξιοποιήσει αυτά τα πράγματα
να αξιοποιήσει αυτά τα πράγματα
14:39
that older people are better at doing.
334
867986
2472
που οι ηλικιωμένοι κάνουν καλύτερα.
14:42
Some abilities, of course, decrease with age.
335
870458
3249
Ορισμένες ικανότητες, φυσικά,
μειώνονται με την ηλικία.
μειώνονται με την ηλικία.
14:45
Those include abilities at tasks
336
873707
2638
Αυτές περιλαμβάνουν
ικανότητες σε καθήκοντα
ικανότητες σε καθήκοντα
14:48
requiring physical strength and stamina,
337
876345
3571
που απαιτούν σωματική
δύναμη και αντοχή,
δύναμη και αντοχή,
14:51
ambition, and the power of novel reasoning
338
879916
3124
φιλοδοξία και τη δύναμη
της καινοτόμου συλλογιστικής
της καινοτόμου συλλογιστικής
14:55
in a circumscribed situation,
339
883040
2425
σε μια καθορισμένη περίπτωση,
14:57
such as figuring out the structure of DNA,
340
885465
2588
όπως ο υπολογισμός
της δομής του DNA,
της δομής του DNA,
15:00
best left to scientists under the age of 30.
341
888053
3901
καλύτερα να αφήνεται σε επιστήμονες
κάτω των 30 ετών.
κάτω των 30 ετών.
15:03
Conversely, valuable attributes
342
891954
1649
Αντίστροφα, πολύτιμα γνωρίσματα
15:05
that increase with age include experience,
343
893603
3546
που αυξάνονται με την ηλικία
αποτελούν η εμπειρία,
αποτελούν η εμπειρία,
15:09
understanding of people and human relationships,
344
897149
3013
η κατανόηση των ανθρώπων
και των ανθρωπίνων σχέσεων,
και των ανθρωπίνων σχέσεων,
15:12
ability to help other people
345
900162
2291
η δυνατότητα για βοήθεια
προς τους άλλους ανθρώπους,
προς τους άλλους ανθρώπους,
15:14
without your own ego getting in the way,
346
902453
2428
χωρίς το δικό σας εγώ
να μπαίνει στη μέση,
να μπαίνει στη μέση,
15:16
and interdisciplinary thinking about large databases,
347
904881
3525
και η διεπιστημονική σκέψη
για μεγάλες βάσεις δεδομένων,
για μεγάλες βάσεις δεδομένων,
15:20
such as economics and comparative history,
348
908406
2825
όπως τα οικονομικά
και η συγκριτική ιστορία,
και η συγκριτική ιστορία,
15:23
best left to scholars over the age of 60.
349
911231
3214
καλύτερα να αφήνονται
στους μελετητές άνω των 60 ετών.
στους μελετητές άνω των 60 ετών.
15:26
Hence older people are
much better than younger people
much better than younger people
350
914445
2472
Άρα, οι μεγαλύτεροι άνθρωποι
είναι πολύ καλύτεροι από τους νεότερους
είναι πολύ καλύτεροι από τους νεότερους
15:28
at supervising, administering, advising,
351
916917
3971
στην επιτήρηση, τη διαχείριση,
την παροχή συμβουλών,
την παροχή συμβουλών,
15:32
strategizing, teaching, synthesizing,
352
920888
3482
τη στρατηγική, τη διδασκαλία,
τη σύνθεση
τη σύνθεση
15:36
and devising long-term plans.
353
924370
2706
και την επινόηση
μακροπρόθεσμων σχεδίων.
μακροπρόθεσμων σχεδίων.
15:39
I've seen this value of older people
354
927076
2020
Έχω δει αυτήν την αξία
των μεγαλυτέρων
των μεγαλυτέρων
15:41
with so many of my friends in their 60s,
355
929096
2572
με τόσο πολλούς από τους φίλους μου
στα 60 κάτι τους,
στα 60 κάτι τους,
15:43
70s, 80s and 90s,
356
931668
1990
στα 70, 80 και 90,
15:45
who are still active as investment managers,
357
933658
3285
που είναι ακόμα ενεργοί
ως διαχειριστές επενδύσεων,
ως διαχειριστές επενδύσεων,
15:48
farmers, lawyers and doctors.
358
936943
3013
αγρότες, δικηγόροι και γιατροί.
15:51
In short, many traditional societies
359
939956
2130
Εν ολίγοις,
πολλές παραδοσιακές κοινωνίες
πολλές παραδοσιακές κοινωνίες
15:54
make better use of their elderly
360
942086
2113
αξιοποιούν καλύτερα
τους ηλικιωμένους τους
τους ηλικιωμένους τους
15:56
and give their elderly more satisfying lives
361
944199
3110
και δίνουν στους ηλικιωμένους τους
πιο ικανοποιητική ζωή
πιο ικανοποιητική ζωή
15:59
than we do in modern, big societies.
362
947309
2850
από ό, τι κάνουμε εμείς
στις σύγχρονες, μεγάλες κοινωνίες.
στις σύγχρονες, μεγάλες κοινωνίες.
16:02
Paradoxically nowadays,
363
950159
1865
Παραδόξως σήμερα,
16:04
when we have more elderly people than ever before,
364
952024
2926
όταν έχουμε περισσότερους
ηλικιωμένους από ποτέ,
ηλικιωμένους από ποτέ,
16:06
living healthier lives and with better medical care
365
954950
2721
με υγιέστερη ζωή και με καλύτερη
ιατρική περίθαλψη
ιατρική περίθαλψη
16:09
than ever before,
366
957671
1486
από ποτέ,
16:11
old age is in some respects more miserable
367
959157
2707
τα γηρατειά είναι από κάποια άποψη
πιο δυστυχισμένα
πιο δυστυχισμένα
16:13
than ever before.
368
961864
1767
από ποτέ.
16:15
The lives of the elderly are widely recognized
369
963631
2422
Η ζωή των ηλικιωμένων
αναγνωρίζεται ευρέως
αναγνωρίζεται ευρέως
16:18
as constituting a disaster area
370
966053
2767
σαν να αποτελεί μια πληγείσα περιοχή
16:20
of modern American society.
371
968820
2533
της σύγχρονης Αμερικανικής κοινωνίας.
16:23
We can surely do better by learning
372
971353
1681
Σίγουρα μπορούμε να τα πάμε
καλύτερα μαθαίνοντας
καλύτερα μαθαίνοντας
16:25
from the lives of the elderly
373
973034
1875
από τη ζωή των ηλικιωμένων
16:26
in traditional societies.
374
974909
2012
σε παραδοσιακές κοινωνίες.
16:28
But what's true of the lives of the elderly
375
976921
1942
Αλλά αυτό που είναι αλήθεια
για τη ζωή των ηλικιωμένων
για τη ζωή των ηλικιωμένων
16:30
in traditional societies
376
978863
1464
στις παραδοσιακές κοινωνίες
16:32
is true of many other features
377
980327
1695
ισχύει και για πολλά
άλλα χαρακτηριστικά
άλλα χαρακτηριστικά
16:34
of traditional societies as well.
378
982022
2594
των παραδοσιακών
κοινωνιών επίσης.
κοινωνιών επίσης.
16:36
Of course, I'm not advocating that we all give up
379
984616
2589
Φυσικά, δεν υποστηρίζω
να εγκαταλείψουμε όλοι
να εγκαταλείψουμε όλοι
16:39
agriculture and metal tools
380
987205
2115
τη γεωργία και τα μεταλλικά εργαλεία
16:41
and return to a hunter-gatherer lifestyle.
381
989320
3084
και να επιστρέψουμε
σε έναν τρόπο ζωής κυνηγού-τροφοσυλλέκτη.
σε έναν τρόπο ζωής κυνηγού-τροφοσυλλέκτη.
16:44
There are many obvious respects
382
992404
1544
Από πολλές απόψεις προφανώς
16:45
in which our lives today are far happier
383
993948
2479
οι ζωές μας σήμερα
είναι πολύ ευτυχέστερες
είναι πολύ ευτυχέστερες
16:48
than those in small, traditional societies.
384
996427
3062
από αυτές σε μικρές,
παραδοσιακές κοινωνίες.
παραδοσιακές κοινωνίες.
16:51
To mention just a few examples,
385
999489
1706
Για να αναφέρω λίγα παραδείγματα,
16:53
our lives are longer, materially much richer,
386
1001195
2970
η ζωή μας είναι μακρύτερη,
υλικά πολύ πλουσιότερη
υλικά πολύ πλουσιότερη
16:56
and less plagued by violence
387
1004165
2283
και μαστίζεται λιγότερο
από τη βία
από τη βία
16:58
than are the lives of people in traditional societies.
388
1006448
3228
από ό, τι είναι η ζωή των ανθρώπων
σε παραδοσιακές κοινωνίες.
σε παραδοσιακές κοινωνίες.
17:01
But there are also things to be admired
389
1009676
2528
Αλλά υπάρχουν επίσης πράγματα
που πρέπει να θαυμάζονται
που πρέπει να θαυμάζονται
17:04
about people in traditional societies,
390
1012204
2142
για τους ανθρώπους
σε παραδοσιακές κοινωνίες
σε παραδοσιακές κοινωνίες
17:06
and perhaps to be learned from them.
391
1014346
2319
και ίσως να μπορούν
να αντληθούν από εκείνους.
να αντληθούν από εκείνους.
17:08
Their lives are usually socially much richer
392
1016665
2591
Η ζωή τους είναι συνήθως
κοινωνικά πολύ πλουσιότερη
κοινωνικά πολύ πλουσιότερη
17:11
than our lives,
393
1019256
1592
από τη ζωή μας,
17:12
although materially poorer.
394
1020848
2292
αν και είναι υλικά φτωχότερη.
17:15
Their children are more self-confident,
395
1023140
2952
Τα παιδιά τους έχουν
μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση,
μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση,
17:18
more independent, and more socially skilled
396
1026092
2594
είναι πιο ανεξάρτητα
και πιο επιδέξια κοινωνικά
και πιο επιδέξια κοινωνικά
17:20
than are our children.
397
1028686
2336
από ό, τι είναι τα παιδιά μας.
17:23
They think more realistically
about dangers than we do.
about dangers than we do.
398
1031022
3743
Σκέφτονται πιο ρεαλιστικά
για τους κινδύνους από ό, τι εμείς.
για τους κινδύνους από ό, τι εμείς.
17:26
They almost never die of diabetes, heart disease,
399
1034765
3529
Σχεδόν ποτέ δεν πεθαίνουν
από διαβήτη, καρδιακές παθήσεις,
από διαβήτη, καρδιακές παθήσεις,
17:30
stroke, and the other noncommunicable diseases
400
1038294
3234
εγκεφαλικό επεισόδιο
και τα άλλα μη μεταδοτικά νοσήματα
και τα άλλα μη μεταδοτικά νοσήματα
17:33
that will be the causes of death of almost
401
1041528
2512
που θα είναι τα αίτια θανάτου
17:36
all of us in this room today.
402
1044040
3086
σχεδόν όλων μας σε αυτήν
την αίθουσα σήμερα.
την αίθουσα σήμερα.
17:39
Features of the modern lifestyle
predispose us to those diseases,
predispose us to those diseases,
403
1047126
4010
Χαρακτηριστικά του σύγχρονου τρόπου ζωής
μάς προδιαθέτουν για αυτές τις ασθένειες
μάς προδιαθέτουν για αυτές τις ασθένειες
17:43
and features of the traditional lifestyle
404
1051136
2234
και χαρακτηριστικά
του παραδοσιακού τρόπου ζωής
του παραδοσιακού τρόπου ζωής
17:45
protect us against them.
405
1053370
2507
μάς προστατεύουν ενάντια σε αυτές.
17:47
Those are just some examples of what we can learn
406
1055877
2159
Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα
του τι μπορούμε να μάθουμε
του τι μπορούμε να μάθουμε
17:50
from traditional societies.
407
1058036
2288
από παραδοσιακές κοινωνίες.
17:52
I hope that you will find it as fascinating
408
1060324
1887
Ελπίζω ότι θα το βρείτε
τόσο συναρπαστικό
τόσο συναρπαστικό
17:54
to read about traditional societies
409
1062211
2409
να διαβάσετε για τις
παραδοσιακές κοινωνίες
παραδοσιακές κοινωνίες
17:56
as I found it to live in those societies.
410
1064620
2703
όσο το βρήκα εγώ να ζω
σε αυτές τις κοινωνίες.
σε αυτές τις κοινωνίες.
17:59
Thank you.
411
1067323
2180
Ευχαριστώ.
18:01
(Applause)
412
1069503
4447
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Jared Diamond - Civilization scholarJared Diamond investigates why cultures prosper or decline -- and what we can learn by taking a broad look across many kinds of societies.
Why you should listen
In his books Guns, Germs and Steel and Collapse (and the popular PBS and National Geographic documentaries they inspired), big-picture scholar Jared Diamond explores civilizations and why they all seem to fall. Now in his latest book, The World Until Yesterday, Diamond examines small, traditional, tribal societies -- and suggests that modern civilization is only our latest solution to survival.
Diamond’s background in evolutionary biology, geography and physiology informs his integrated vision of human history. He posits that success -- and failure -- depends on how well societies adapt to their changing environment.
Jared Diamond | Speaker | TED.com