TEDxMet
Luke Syson: How I learned to stop worrying and love "useless" art
Λουκ Σάισον: Πώς σταμάτησα να ανησυχώ και έμαθα να αγαπώ την «άχρηστη» τέχνη
Filmed:
Readability: 4
1,198,168 views
Ο Λουκ Σάισον ήταν επιμελητής Αναγεννησιακής τέχνης, υπερβατικών πινάκων με αγίους και επιβλητικές ιταλίδες κυρίες -- σοβαρής τέχνης. Και μετά, άλλαξε δουλειά, και έπεσε στα χέρια του η συλλογή κεραμικών του Μητροπολίτικου Μουσείου Τέχνης -- όμορφα, διακοσμητικά, «άχρηστα» κηροπήγια και βάζα. Δεν του άρεσε. Δεν το έπιανε με τίποτα. Μέχρι που μια μέρα... (μαγνητοσκοπήθηκε στο TEDxMet).
Luke Syson - Curator
As a curator at the Metropolitan Museum of Art, Luke Syson accesses the richness of European history through sculpture. Full bio
As a curator at the Metropolitan Museum of Art, Luke Syson accesses the richness of European history through sculpture. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Two years ago, I have to say there was no problem.
0
489
2969
Πριν από δύο χρόνια,
δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα.
δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα.
00:15
Two years ago, I knew exactly
what an icon looked like.
what an icon looked like.
1
3458
4058
Πριν από δύο χρόνια, ήξερα ακριβώς
πώς ήταν ένα εμβληματικό έργο τέχνης.
πώς ήταν ένα εμβληματικό έργο τέχνης.
00:19
It looks like this.
2
7516
2355
Κάπως έτσι.
00:21
Everybody's icon, but also the default position
3
9871
2829
Εμβληματικό για όλους, αλλά σαφώς
και η απόλυτα προβλέψιμη επιλογή
και η απόλυτα προβλέψιμη επιλογή
00:24
of a curator of Italian Renaissance
paintings, which I was then.
paintings, which I was then.
4
12700
3823
για έναν επιμελητή πινάκων
της Ιταλικής Αναγέννησης, που ήμουν τότε.
της Ιταλικής Αναγέννησης, που ήμουν τότε.
00:28
And in a way, this is also another default selection.
5
16523
3692
Και κατά κάποιο τρόπο,
αυτή είναι άλλη μια προβλέψιμη επιλογή.
αυτή είναι άλλη μια προβλέψιμη επιλογή.
00:32
Leonardo da Vinci's exquisitely soulful image
6
20215
4547
Αυτό το εξαίσια εκφραστικό
πορτραίτο του Ντα Βίντσι,
πορτραίτο του Ντα Βίντσι,
00:36
of the "Lady with an Ermine."
7
24762
1300
η «Κυρία με την Ερμίνα».
00:38
And I use that word, soulful, deliberately.
8
26062
2543
Χρησιμοποιώ τη λέξη «εκφραστικό» επίτηδες.
00:40
Or then there's this, or rather these:
9
28605
2383
Υπάρχει και τούτο, ή μάλλον τούτα:
00:42
the two versions of Leonardo's "Virgin of the Rocks"
10
30988
2654
Οι δύο εκδοχές της «Παρθένου των Βράχων»
του Ντα Βίντσι.
του Ντα Βίντσι.
00:45
that were about to come together
in London for the very first time.
in London for the very first time.
11
33642
4276
που θα εκτιθόταν μαζί
για πρώτη φορά τότε, στο Λονδίνο.
για πρώτη φορά τότε, στο Λονδίνο.
00:49
In the exhibition that I was then in
the absolute throes of organizing.
the absolute throes of organizing.
12
37918
4184
Σε μια έκθεση με τη διοργάνωση
της οποίας πάλευα τότε.
της οποίας πάλευα τότε.
00:54
I was literally up to my eyes in Leonardo,
13
42102
3437
Ήμουν πνιγμένος στον Ντα Βίντσι
00:57
and I had been for three years.
14
45539
1818
επί τρία χρόνια.
00:59
So, he was occupying every part of my brain.
15
47357
4422
Είχε κάνει κατάληψη
σε κάθε τμήμα του μυαλού μου.
σε κάθε τμήμα του μυαλού μου.
01:03
Leonardo had taught me, during that three years,
16
51779
2841
Ο Λεονάρντο μου είχε μάθει,
εκείνα τα τρία χρόνια
εκείνα τα τρία χρόνια
01:06
about what a picture can do.
17
54620
1848
τι μπορεί να κάνει ένας πίνακας.
01:08
About taking you from your own
material world into a spiritual world.
material world into a spiritual world.
18
56468
5318
Το πώς μπορεί να σε μεταφέρει από
τον υλικό σου κόσμο σε έναν πνευματικό.
τον υλικό σου κόσμο σε έναν πνευματικό.
01:13
He said, actually, that he believed
the job of the painter
the job of the painter
19
61786
2891
Είχε πει πως πίστευε
ότι η δουλειά του ζωγράφου
ότι η δουλειά του ζωγράφου
01:16
was to paint everything that was visible
and invisible in the universe.
and invisible in the universe.
20
64677
4451
είναι να ζωγραφίζει όλα όσα
είναι ορατά και αόρατα στο σύμπαν.
είναι ορατά και αόρατα στο σύμπαν.
01:21
That's a huge task. And yet,
somehow he achieves it.
somehow he achieves it.
21
69128
3997
Τεράστια αποστολή.
Και, παρόλα αυτά, το καταφέρνει.
Και, παρόλα αυτά, το καταφέρνει.
01:25
He shows us, I think, the human soul.
22
73125
2771
Μας δείχνει, νομίζω,
την ανθρώπινη ψυχή.
την ανθρώπινη ψυχή.
01:27
He shows us the capacity of ourselves
23
75896
4446
Μας δείχνει την ικανότητά μας
01:32
to move into a spiritual realm.
24
80342
3428
να μεταφερόμαστε σε μια πνευματική σφαίρα.
01:35
To see a vision of the universe that's
more perfect than our own.
more perfect than our own.
25
83770
4528
Να βλέπουμε μια προοπτική του κόσμου
πιο τέλεια από τη δική μας.
πιο τέλεια από τη δική μας.
Να βλέπουμε το σχέδιο του ίδιου του Θεού.
01:40
To see God's own plan, in some sense.
26
88298
3576
Αυτό, από μια άποψη, πίστευα
πως ήταν ένα εμβληματικό έργο τέχνης.
πως ήταν ένα εμβληματικό έργο τέχνης.
01:43
So this, in a sense, was really
what I believed an icon was.
what I believed an icon was.
27
91874
4071
Εκείνη την εποχή περίπου,
άρχισα να συζητάω με τον Τομ Κάμπελ,
άρχισα να συζητάω με τον Τομ Κάμπελ,
01:47
At about that time, I started talking to Tom Campbell,
28
95945
3858
τον διευθυντή του Μητροπολιτικού Μουσείου
01:51
director here of the Metropolitan Museum,
29
99803
2551
για την επόμενη μου επαγγελματική κίνηση.
01:54
about what my next move might be.
30
102354
3324
Μια κίνηση προς τα πίσω,
01:57
The move, in fact, back to an earlier life,
31
105678
2771
προς την παλαιότερή μου ενασχόληση
στο Βρετανικό Μουσείο,
στο Βρετανικό Μουσείο,
02:00
one I'd begun at the British Museum,
32
108449
1958
σε έναν τρισδιάστατο κόσμο
02:02
back to the world of three dimensions --
33
110407
2519
--της γλυπτικής
και της διακοσμητικής τέχνης--
και της διακοσμητικής τέχνης--
02:04
of sculpture and of decorative arts --
34
112926
2232
02:07
to take over the department of European sculpture
and decorative arts, here at the Met.
and decorative arts, here at the Met.
35
115158
4218
να αναλάβω το τμήμα Ευρωπαϊκής γλυπτικής
και διακοσμητικής τέχνης, εδώ στο Μετ.
και διακοσμητικής τέχνης, εδώ στο Μετ.
02:11
But it was an incredibly busy time.
36
119376
1440
Όμως τότε ήμουν
απίστευτα απασχολημένος.
απίστευτα απασχολημένος.
02:12
All the conversations were done
at very peculiar times of the day --
at very peculiar times of the day --
37
120816
3407
Όλες οι συζητήσεις μας γινόταν τηλεφωνικά,
και σε πολύ περίεργες ώρες.
και σε πολύ περίεργες ώρες.
02:16
over the phone.
38
124223
2913
Στο τέλος, δέχτηκα τη θέση
02:19
In the end, I accepted the job
39
127136
2064
χωρίς να έχω καν έρθει εδώ.
02:21
without actually having been here.
40
129200
1373
02:22
Again, I'd been there a couple of years before,
41
130573
2552
Είχα επισκεφτεί τη συλλογή
πριν από μερικά χρόνια, αλλά όχι πρόσφατα.
πριν από μερικά χρόνια, αλλά όχι πρόσφατα.
02:25
but on that particular visit.
42
133125
2512
02:27
So, it was just before the time that
the Leonardo show was due to open
the Leonardo show was due to open
43
135637
4092
Έτσι, λίγο προτού ξεκινήσει
η έκθεση του Λεονάρντο Ντα Βίντσι,
η έκθεση του Λεονάρντο Ντα Βίντσι,
ξαναήρθα στο Μετ, στη Νέα Υόρκη
02:31
when I finally made it back to the Met, to New York,
44
139729
4022
για να δω το νέο μου περιβάλλον.
02:35
to see my new domain.
45
143751
1456
02:37
To see what European sculpture
and decorative arts looked like,
and decorative arts looked like,
46
145207
3943
Να δω πώς ήταν η γλυπτική
και οι διακοσμητικές τέχνες της Ευρώπης,
και οι διακοσμητικές τέχνες της Ευρώπης,
02:41
beyond those Renaissance collections
with which I was so already familiar.
with which I was so already familiar.
47
149150
4791
να δω πέρα από τις Αναγεννησιακές συλλογές
τις οποίες γνώριζα τόσο καλά.
τις οποίες γνώριζα τόσο καλά.
02:45
And I thought, on that very first day,
I better tour the galleries.
I better tour the galleries.
48
153941
2997
Την πρώτη εκείνη μέρα, σκέφτηκα,
καλύτερα να ξεναγηθώ στις πινακοθήκες.
καλύτερα να ξεναγηθώ στις πινακοθήκες.
02:48
Fifty-seven of these galleries --
49
156938
1452
Πενήντα επτά πινακοθήκες --
02:50
like 57 varieties of baked beans, I believe.
50
158390
4856
όσες και οι ποικιλίες
φασολιών σε κονσέρβα, νομίζω.
φασολιών σε κονσέρβα, νομίζω.
02:55
I walked through and I started in my comfort zone
in the Italian Renaissance.
in the Italian Renaissance.
51
163246
6121
Ξεκίνησα από εκεί που ένιωθα πιο άνετα,
στην πινακοθήκη της Ιταλικής Αναγέννησης.
στην πινακοθήκη της Ιταλικής Αναγέννησης.
03:01
And then I moved gradually around,
52
169367
1921
Και σταδιακά περπάτησα παραπέρα.
03:03
feeling a little lost sometimes.
53
171288
3102
Και πού και πού ένιωθα λίγο χαμένος.
03:06
My head, also still full of the Leonardo exhibition
54
174390
3053
Το κεφάλι μου ήταν ακόμα
γεμάτο με εικόνες του Ντα Βίντσι
γεμάτο με εικόνες του Ντα Βίντσι
03:09
that was about to open, and I came across this.
55
177443
4022
από την έκθεση που θα άνοιγε,
όταν συνάντησα αυτό.
όταν συνάντησα αυτό.
03:13
And I thought to myself: What the hell have I done?
56
181465
7930
Και αναρωτήθηκα: «Τι στο καλό έχω κάνει;»
03:21
There was absolutely no connection in my mind
57
189395
3353
Το μυαλό μου δε μπορούσε
να κάνει καμία απολύτως σύνδεση
να κάνει καμία απολύτως σύνδεση
03:24
at all and, in fact, if there was any emotion going on,
58
192748
3099
και μάλιστα, αν ένιωθα κάτι
03:27
it was a kind of repulsion.
59
195847
2369
ήταν κάποιου είδους αποστροφή.
03:30
This object felt utterly and completely alien.
60
198216
3238
Ένιωθα το αντικείμενο
εντελώς και απόλυτα ξένο.
εντελώς και απόλυτα ξένο.
03:33
Silly at a level that I hadn't yet
understood silliness to be.
understood silliness to be.
61
201454
5463
Ανόητο, σε ένα επίπεδο όπου
δεν είχα αντιληφθεί ακόμη την ανοησία.
δεν είχα αντιληφθεί ακόμη την ανοησία.
03:38
And then it was made worse --
62
206917
2199
Και μετά τα πράγματα έγιναν χειρότερα --
03:41
there were two of them.
63
209116
1845
υπήρχαν δύο.
03:42
(Laughter)
64
210961
3139
(Γέλια)
03:46
So, I started thinking about why it was, in fact,
65
214100
2967
Έτσι, άρχισα να αναρωτιέμαι
03:49
that I disliked this object so much.
66
217067
2456
γιατί ακριβώς αντιπαθούσα
αυτό το αντικείμενο τόσο πολύ;
αυτό το αντικείμενο τόσο πολύ;
03:51
What was the anatomy of my distaste?
67
219523
3806
Πού στηριζόταν τέτοια απέχθεια;
03:55
Well, so much gold, so vulgar.
68
223329
3468
Ε, τόσος χρυσός, τόσο χυδαίο,
03:58
You know, so nouveau riche, frankly.
69
226797
3854
τόσο νεοπλουτίστικο,
για να είμαι ειλικρινής.
για να είμαι ειλικρινής.
04:02
Leonardo himself had preached
against the use of gold,
against the use of gold,
70
230651
2913
Ο ίδιος ο Ντα Βίντσι κήρυττε
κατά της χρήσης του χρυσού
κατά της χρήσης του χρυσού
04:05
so it was absolutely anathema at that moment.
71
233564
3435
οπότε ήταν ανεπίτρεπτο
για μένα εκείνη τη στιγμή.
για μένα εκείνη τη στιγμή.
04:08
And then there's little pretty sprigs
of flowers everywhere. (Laughter)
of flowers everywhere. (Laughter)
72
236999
5428
Και έχει και αυτά τα χαριτωμένα
μπουκετάκια λουλουδιών παντού. (Γέλια)
μπουκετάκια λουλουδιών παντού. (Γέλια)
04:14
And finally, that pink. That damned pink.
73
242427
3519
Και τέλος, το ροζ. Το καταραμένο το ροζ.
04:17
It's such an extraordinarily artificial color.
74
245946
2896
Που είναι τόσο εκπληκτικά τεχνητό χρώμα.
04:20
I mean, it's a color that I can't think of
anything that you actually see in nature,
anything that you actually see in nature,
75
248842
3528
Εννοώ πως είναι ένα χρώμα
που δε συναντάει κανείς στη φύση,
που δε συναντάει κανείς στη φύση,
04:24
that looks that shade.
76
252370
3088
τίποτα στη φύση δεν έχει τέτοια απόχρωση.
04:27
The object even has its own tutu. (Laughter)
77
255458
3740
Το αντικείμενό μας φοράει και φουστίτσα.
(Γέλια)
(Γέλια)
Ορίστε: αυτοί οι φραμπαλάδες,
τα διακοσμητικά που
τα διακοσμητικά που
04:31
This little flouncy, spangly, bottomy bit
78
259198
2360
04:33
that sits at the bottom of the vase.
79
261558
2035
έχει το βάζο στη βάση του.
04:35
It reminded me, in an odd kind of way,
80
263593
2373
Μου θύμισε, με έναν περίεργο τρόπο
04:37
of my niece's fifth birthday party.
81
265966
2099
τα πέμπτα γενέθλια της ανιψιάς μου,
04:40
Where all the little girls would come
either as a princess or a fairy.
either as a princess or a fairy.
82
268065
4522
στα οποία τα κοριτσάκια ντύθηκαν
όλα πριγκίπισσες ή νεράιδες.
όλα πριγκίπισσες ή νεράιδες.
04:44
There was one who would come as a fairy princess.
83
272587
1881
Εκτός από ένα που ντύθηκε
πριγκίπισσα των νεραϊδών.
πριγκίπισσα των νεραϊδών.
04:46
You should have seen the looks.
84
274468
2422
Να βλέπατε πώς την κοιτούσαν!
04:48
(Laughter)
85
276890
1693
(Γέλια)
04:50
And I realize that this object was in my mind,
86
278583
3342
Αντιλαμβάνομαι πως, στο μυαλό μου,
αυτό το αντικείμενο
αυτό το αντικείμενο
04:53
born from the same mind, from the same womb,
87
281925
2940
το γέννησε το ίδιο μυαλό, η ίδια μήτρα
04:56
practically, as Barbie Ballerina. (Laughter)
88
284865
5224
με τη Μπάρμπι Μπαλαρίνα.
(Γέλια)
(Γέλια)
05:02
And then there's the elephants. (Laughter)
89
290089
3522
Έχουμε και τους ελέφαντες.
(Γέλια)
(Γέλια)
05:05
Those extraordinary elephants
90
293611
2146
Αυτούς τους ασυνήθιστους ελέφαντες
05:07
with their little, sort of strange, sinister expressions
91
295757
2724
με το μικρό τους παράξενα δόλιο ύφος
05:10
and Greta Garbo eyelashes, with
these golden tusks and so on.
these golden tusks and so on.
92
298481
5297
και τις βλεφαρίδες α λα Γκρέτα Γκάρμπο,
τους χρυσές χαυλιόδοντες και τα λοιπά.
τους χρυσές χαυλιόδοντες και τα λοιπά.
05:15
I realized this was an elephant that had
93
303778
1776
Αυτός ο ελέφαντας προφανώς δεν είχε
05:17
absolutely nothing to do with a majestic
march across the Serengeti.
march across the Serengeti.
94
305554
5733
καμία σχέση με τη μεγαλειώδη διάβαση
του ποταμού Σερενγκέτι.
του ποταμού Σερενγκέτι.
05:23
It was a Dumbo nightmare. (Laughter)
95
311287
5495
Ήταν εφιάλτης με πρωταγωνιστή
το Ντάμπο το ελεφαντάκι.
το Ντάμπο το ελεφαντάκι.
05:28
But something more profound
was happening as well.
was happening as well.
96
316782
2846
Συνέβαινε, όμως, και κάτι πιο βαθύ.
05:31
These objects, it seemed to me,
97
319628
1429
Αυτά τα αντικείμενα, κατ' εμέ,
05:33
were quintessentially the kind that I
and my liberal left friends in London
and my liberal left friends in London
98
321057
4309
ήταν η πεμπτουσία αυτού που εγώ
και οι αριστεροί, φιλελεύθεροι φίλοι μου
και οι αριστεροί, φιλελεύθεροι φίλοι μου
στο Λονδίνο λέγαμε πως αντιπροσώπευε
05:37
had always seen as summing up
99
325366
2535
05:39
something deplorable about the French aristocracy
100
327901
2839
την οικτρή Γαλλική αριστοκρατία
05:42
in the 18th century.
101
330740
2172
του 18ου αιώνα.
05:44
The label had told me that these pieces were made
102
332912
2789
Σύμφωνα με τη λεζάντα, αυτά τα κομμάτια
05:47
by the Sèvres Manufactory,
103
335701
2711
φτιάχτηκαν στο εργοστάσιο Σεβρ
05:50
made of porcelain in the late 1750s,
104
338412
3225
με πορσελάνη,
στα τέλη της δεκαετίας του 1750,
στα τέλη της δεκαετίας του 1750,
05:53
and designed by a designer called
Jean-Claude Duplessis,
Jean-Claude Duplessis,
105
341637
3131
και τα σχεδίασε
κάποιος Ζαν-Κλοντ Ντουπλεσί,
κάποιος Ζαν-Κλοντ Ντουπλεσί,
05:56
actually somebody of extraordinary distinction
106
344768
2196
κάποιος κύριος
που χαίρει μεγάλης εκτίμησης,
που χαίρει μεγάλης εκτίμησης,
05:58
as I later learned.
107
346964
2477
όπως έμαθα αργότερα.
06:01
But for me, they summed up a kind of,
108
349441
4808
Για μένα όμως, συνόψιζαν
06:06
that sort of sheer uselessness of the aristocracy
109
354249
3414
την ξεκάθαρη αχρηστία της αριστοκρατίας
06:09
in the 18th century.
110
357663
3473
του 18ου αιώνα.
06:13
I and my colleagues had always thought
111
361136
2466
Για μένα και τους συναδέλφους μου
06:15
that these objects, in way, summed up the idea of,
112
363602
2956
αυτά τα αντικείμενα εξηγούσαν απλά
06:18
you know -- no wonder there was a revolution.
113
366558
2364
την ιδέα ότι, πώς να μη γίνει επανάσταση;
06:20
Or, indeed, thank God there was a revolution.
114
368922
4543
Ή έστω, πως πάλι καλά
που έγινε επανάσταση.
που έγινε επανάσταση.
06:25
There was a sort of idea really, that,
115
373465
1759
Σκεφτόμασταν πως
06:27
if you owned a vase like this,
116
375224
2673
αν είχες ένα τέτοιο βάζο
06:29
then there was really only one fate possible.
117
377897
3724
η μοίρα σου ήταν ξεκάθαρη.
06:33
(Laughter)
118
381621
4064
(Γέλια)
06:37
So, there I was -- in a sort of paroxysm of horror.
119
385685
4664
Εκεί ήμουν λοιπόν
-- σε έναν παροξυσμό τρόμου.
-- σε έναν παροξυσμό τρόμου.
06:42
But I took the job and I went
on looking at these vases.
on looking at these vases.
120
390349
3960
Αλλά δέχτηκα τη θέση και
συνέχισα να κοιτάω αυτά τα βάζα.
συνέχισα να κοιτάω αυτά τα βάζα.
06:46
I sort of had to because they're
on a through route in the Met.
on a through route in the Met.
121
394309
3531
Δε γινόταν αλλιώς, εξάλλου,
είναι σε κεντρικό σημείο στο Μετ.
είναι σε κεντρικό σημείο στο Μετ.
06:49
So, almost anywhere I went, there they were.
122
397840
2632
Σχεδόν όπου και να πήγαινα,
πετάγονταν μπροστά μου.
πετάγονταν μπροστά μου.
06:52
They had this kind of odd sort of fascination,
123
400472
2769
Με συνέπαιρναν με περίεργο τρόπο
06:55
like a car accident.
124
403241
3018
σαν ένα τροχαίο δυστύχημα,
06:58
Where I couldn't stop looking.
125
406259
2724
που δε μπορείς να σταματήσεις να κοιτάς.
07:00
And as I did so, I started thinking:
126
408983
2222
Και όσο τα κοιτούσα, άρχισα να σκέφτομαι
07:03
Well, what are we actually looking at here?
127
411205
4528
«Τι ακριβώς βλέπουμε εδώ;»
07:07
And what I started with was understanding this
128
415733
3331
Και άρχισα να τα αντιλαμβάνομαι
07:11
as really a supreme piece of design.
129
419064
3552
σαν ένα εξαιρετικό δείγμα σχεδιασμού.
07:14
It took me a little time.
130
422616
1097
Μου πήρε κάποιο καιρό.
07:15
But, that tutu for example --
131
423713
1438
Αλλά, αυτή η φουστίτσα, για παράδειγμα --
07:17
actually, this is a piece that
does dance in its own way.
does dance in its own way.
132
425151
3122
σαν κομμάτι αυτό πραγματικά
χορεύει ό,τι χορό θέλει.
χορεύει ό,τι χορό θέλει.
07:20
It has an extraordinary lightness
133
428273
1642
Έχει μια ασυνήθιστη ελαφρότητα
07:21
and yet, it is also amazing balanced.
134
429915
2515
ενώ συγχρόνως
είναι εκπληκτικά ισορροπημένη.
είναι εκπληκτικά ισορροπημένη.
07:24
It has these kinds of sculptural ingredients.
135
432430
3475
Έχει γλυπτικά στοιχεία.
07:27
And then the play between --
136
435905
1639
Επίσης, το παιχνίδι ανάμεσα
07:29
actually really quite carefully disposed
color and gilding, and the sculptural surface,
color and gilding, and the sculptural surface,
137
437544
4612
στο προσεκτικά διατεταγμένο χρώμα και
την επιχρύσωση και τη γλυπτική επιφάνεια
την επιχρύσωση και τη γλυπτική επιφάνεια
07:34
is really rather remarkable.
138
442156
2275
είναι πραγματικά αξιοσημείωτο.
07:36
And then I realized that this piece went into the kiln
139
444431
2830
Μετά κατάλαβα πως
αυτό το κομμάτι μπήκε στον κλίβανο
αυτό το κομμάτι μπήκε στον κλίβανο
07:39
four times, at least four times
in order to arrive at this.
in order to arrive at this.
140
447261
3390
τέσσερεις, τουλάχιστον τέσσερεις φορές
για να δώσει αυτό το αποτέλεσμα.
για να δώσει αυτό το αποτέλεσμα.
07:42
How many moments for accident can you think of
141
450651
3054
Πόσα διαφορετικά ατυχήματα
πιστεύετε πως θα μπορούσαν
πιστεύετε πως θα μπορούσαν
07:45
that could have happened to this piece?
142
453705
1504
να συμβούν κατά τη διάρκεια
αυτής της διαδικασίας;
αυτής της διαδικασίας;
07:47
And then remember, not just one, but two.
143
455209
2562
Και, θυμηθείτε, δεν έχουμε ένα αλλά δύο.
07:49
So he's having to arrive at two exactly matched
144
457771
4265
Παρήγαγε αυτό το βάζο σε δύο
07:54
vases of this kind.
145
462036
2512
απαράλλαχτα κομμάτια.
07:56
And then this question of uselessness.
146
464548
1406
Έχουμε και το θέμα της χρησιμότητας.
07:57
Well actually, the end of the trunks
were originally candle holders.
were originally candle holders.
147
465954
4959
Τότε, οι προβοσκίδες συγκρατούσαν
κεριά στις άκρες τους.
κεριά στις άκρες τους.
08:02
So what you would have had
were candles on either side.
were candles on either side.
148
470913
3750
Δηλαδή υπήρχαν κεριά σε κάθε πλευρά.
08:06
Imagine that effect of candlelight on that surface.
149
474663
2556
Φανταστείτε το φως που θα έριχναν
τα κεριά σε αυτή την επιφάνεια.
τα κεριά σε αυτή την επιφάνεια.
08:09
On the slightly uneven pink, on the beautiful gold.
150
477219
2732
Στο ελαφρώς διαφοροποιημένο ροζ,
στο όμορφο χρυσό.
στο όμορφο χρυσό.
08:11
It would have glittered in an interior,
151
479951
2746
Σε εσωτερικό χώρο θα άστραφτε
08:14
a little like a little firework.
152
482697
3082
σαν ένα μικρό πυροτέχνημα.
08:17
And at that point, actually,
a firework went off in my brain.
a firework went off in my brain.
153
485779
3652
Εκείνη τη στιγμή
ένα πυροτέχνημα εξερράγη στο μυαλό μου.
ένα πυροτέχνημα εξερράγη στο μυαλό μου.
08:21
Somebody reminded me that, that word 'fancy' --
154
489431
2835
Κάποιος μου θύμισε
πως η λέξη «φανταχτερός»
πως η λέξη «φανταχτερός»
08:24
which in a sense for me, encapsulated this object --
155
492266
3110
--που, από μια άποψη
χαρακτήριζε πλήρως αυτό το κομμάτι--
χαρακτήριζε πλήρως αυτό το κομμάτι--
08:27
actually comes from the same
root as the word 'fantasy.'
root as the word 'fantasy.'
156
495376
4046
προέρχεται από την ίδια ρίζα
με τη «φαντασία».
με τη «φαντασία».
08:31
And that what this object was just as much in a way,
157
499422
2616
Και έτσι αυτό το αντικείμενο έμοιαζε,
08:34
in its own way, as a Leonardo da Vinci painting,
158
502038
2452
με τον δικό του τρόπο,
με πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι,
με πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι,
08:36
is a portal to somewhere else.
159
504490
2207
ήταν μια πύλη προς έναν διαφορετικό κόσμο.
08:38
This is an object of the imagination.
160
506697
4195
Είναι ένα αντικείμενο φαντασίας.
08:42
If you think about the mad 18th-century
operas of the time -- set in the Orient.
operas of the time -- set in the Orient.
161
510892
6809
Αν σκεφτείτε τις υπερβολικές όπερες του
18ου αιώνα που λάβαιναν χώρα στην Ανατολή
18ου αιώνα που λάβαιναν χώρα στην Ανατολή
08:49
If you think about divans and perhaps even
opium-induced visions of pink elephants,
opium-induced visions of pink elephants,
162
517721
6479
αν σκεφτείτε ανάκλιντρα, ακόμα και οράματα
με ροζ ελέφαντες που προκάλεσε το όπιο,
με ροζ ελέφαντες που προκάλεσε το όπιο,
08:56
then at that point, this object starts to make sense.
163
524200
3301
το αντικείμενο αυτό
αρχίζει να βγάζει νόημα.
αρχίζει να βγάζει νόημα.
08:59
This is an object which is all about escapism.
164
527501
4056
Αφορά τη διάθεση φυγής
από την πραγματικότητα,
από την πραγματικότητα,
09:03
It's about an escapism that happens --
165
531557
3197
μιας φυγής ρεαλιστικής, που
09:06
that the aristocracy in France sought
166
534754
2021
η Γαλλική αριστοκρατία
09:08
very deliberately
167
536775
1786
αναζητούσε ηθελημένα
09:10
to distinguish themselves from ordinary people.
168
538561
4568
για να διαχωριστεί
από τους απλούς ανθρώπους.
από τους απλούς ανθρώπους.
09:15
It's not an escapism that
169
543129
1964
Πάντως, δεν είναι είδος φυγής
09:17
we feel particularly happy with today, however.
170
545093
3867
που εκτιμάμε σήμερα.
09:20
And again, going on thinking about this,
171
548960
2985
Σκεφτόμουν ακόμη, με έναυσμα το βάζο,
09:23
I realize that in a way we're all victims
172
551945
3174
πως από κάποια άποψη είμαστε όλοι θύματα
09:27
of a certain kind of tyranny
173
555119
2011
μιας κάποιας τυραννίας,
09:29
of the triumph of modernism
174
557130
2021
του θριάμβου του μοντερνισμού,
09:31
whereby form and function in an object
175
559151
2726
στον οποίο η μορφή
και η χρήση ενός αντικειμένου
και η χρήση ενός αντικειμένου
09:33
have to follow one another, or are deemed to do so.
176
561877
3405
πρέπει, ή είναι αναπόφευκτο,
να είναι αλληλένδετες,
να είναι αλληλένδετες,
09:37
And the extraneous ornament is seen as really,
177
565282
2964
και το διακοσμητικό χωρίς χρήση είναι,
09:40
essentially, criminal.
178
568246
3020
ουσιαστικά, εγκληματικό.
09:43
It's a triumph, in a way, of bourgeois
values rather than aristocratic ones.
values rather than aristocratic ones.
179
571266
3151
Είναι ένας θρίαμβος των αξιών της μπουρζουαζίας
απέναντι στις αριστοκρατικές αξίες.
απέναντι στις αριστοκρατικές αξίες.
09:46
And that seems fine.
180
574417
1823
Το οποίο μας φαίνεται μια χαρά.
09:48
Except for the fact that it becomes a kind of
sequestration of imagination.
sequestration of imagination.
181
576240
7457
Μόνο που περιορίζει τη φαντασία.
09:55
So just as in the 20th century, so many people
182
583697
2690
Όπως ακριβώς,
τον 20ό αιώνα, τόσοι άνθρωποι
τον 20ό αιώνα, τόσοι άνθρωποι
09:58
had the idea that their faith
183
586387
1988
έχουν την ιδέα πως η πίστη τους
10:00
took place on the Sabbath day,
184
588375
2682
λαμβάνει χώρα την Κυριακή
10:03
and the rest of their lives --
185
591057
1374
και η υπόλοιπη ζωή τους
10:04
their lives of washing machines and orthodontics --
186
592431
3978
--με τα πλυντήρια και τους ορθοδοντικούς--
10:08
took place on another day.
187
596409
2032
λαμβάνει χώρα μια άλλη μέρα.
10:10
Then, I think we've started doing the same.
188
598441
3768
Νομίζω πως έχουμε αρχίσει
και εμείς να κάνουμε το ίδιο.
και εμείς να κάνουμε το ίδιο.
10:14
We've allowed ourselves to
189
602209
3332
Έχουμε επιτρέψει στον εαυτό μας να
10:17
lead our fantasy lives in front of screens.
190
605541
2357
ζει φαντασιακές ζωές μπροστά σε οθόνες.
10:19
In the dark of the cinema, with the
television in the corner of the room.
television in the corner of the room.
191
607898
3982
Στα σκοτάδια του κινηματογράφου,
ή με την τηλεόραση στη γωνία.
ή με την τηλεόραση στη γωνία.
10:23
We've eliminated, in a sense, that constant
192
611880
4078
Αποβάλλαμε, από μια άποψη,
10:27
of the imagination that these vases
represented in people's lives.
represented in people's lives.
193
615958
4928
τη σταθερά της φαντασίας που αντιπροσώπευαν
αυτά τα βάζα στη ζωή κάποιων.
αυτά τα βάζα στη ζωή κάποιων.
10:32
So maybe it's time we got this back a little.
194
620886
4036
Ίσως να είναι καιρός
να αναζητήσουμε αποκατάσταση.
να αναζητήσουμε αποκατάσταση.
10:36
I think it's beginning to happen.
195
624922
2350
Και νομίζω πως αυτό έχει αρχίσει
ήδη να συμβαίνει.
ήδη να συμβαίνει.
10:39
In London, for example,
196
627272
1266
Στο Λονδίνο, για παράδειγμα,
10:40
with these extraordinary buildings
197
628538
2149
με τα ιδιόμορφα κτίρια
10:42
that have been appearing over the last few years.
198
630687
2991
που χτίστηκαν τα τελευταία χρόνια,
10:45
Redolent, in a sense, of science fiction,
199
633678
2403
και αποπνέουν έναν αέρα
επιστημονικής φαντασίας
επιστημονικής φαντασίας
10:48
turning London into a kind of fantasy playground.
200
636081
2114
και το μετατρέπουν
σε μια παιδική χαρά φαντασίας.
σε μια παιδική χαρά φαντασίας.
10:50
It's actually amazing to look out of
a high building nowadays there.
a high building nowadays there.
201
638195
4854
Είναι πλέον πραγματικά εκπληκτική
η θέα του Λονδίνου από ψηλά.
η θέα του Λονδίνου από ψηλά.
10:55
But even then, there's a resistance.
202
643049
1804
Ακόμα και τώρα, όμως, υπάρχει αντίσταση.
10:56
London has called these buildings the
Gherkin, the Shard, the Walkie Talkie --
Gherkin, the Shard, the Walkie Talkie --
203
644853
4336
Οι Λονδρέζοι, αποκαλώντας αυτά τα κτίρια
«αγγουράκι», «θραύσμα», «γουόκι-τόκι»,
«αγγουράκι», «θραύσμα», «γουόκι-τόκι»,
11:01
bringing these soaring buildings down to Earth.
204
649189
3305
τα κάνουν πιο πεζά.
11:04
There's an idea that we don't want these
205
652494
4080
Υπάρχει η ιδέα πως δε θέλουμε
11:08
anxious-making, imaginative journeys
to happen in our daily lives.
to happen in our daily lives.
206
656574
4861
αυτά τα αγχωτικά φαντασιακά ταξίδια να
μας συμβαίνουν στην καθημερινή ζωή.
μας συμβαίνουν στην καθημερινή ζωή.
11:13
I feel lucky in a way,
207
661435
3268
Νιώθω τυχερός από μια άποψη
11:16
I've encountered this object.
208
664703
2548
που συνάντησα αυτό το αντικείμενο.
11:19
(Laughter)
209
667251
2441
(Γέλια)
11:21
I found him on the Internet when
I was looking up a reference.
I was looking up a reference.
210
669692
3302
Βρήκα αυτόν εδώ στο διαδίκτυο,
όταν έψαχνα μια αναφορά.
όταν έψαχνα μια αναφορά.
11:24
And there he was.
211
672994
2894
Εμφανίστηκε μπροστά μου,
11:27
And unlike the pink elephant vase,
212
675888
3314
και αντίθετα με το ροζ βάζο
με τους ελέφαντες,
με τους ελέφαντες,
11:31
this was a kind of love at first sight.
213
679202
1973
τον ερωτεύτηκα με την πρώτη ματιά.
11:33
In fact, reader, I married him. I bought him.
214
681175
2856
Μάλιστα τον παντρεύτηκα. Τον αγόρασα.
11:36
And he now adorns my office.
215
684031
3864
Και τώρα κοσμεί το γραφείο μου.
11:39
He's a Staffordshire figure made
in the middle of the 19th century.
in the middle of the 19th century.
216
687895
3541
Είναι μια φιγούρα που φτιάχτηκε
στο Στάντφορσιρ στα μέσα του 19ου αιώνα.
στο Στάντφορσιρ στα μέσα του 19ου αιώνα.
11:43
He represents the actor, Edmund Kean,
playing Shakespeare's Richard III.
playing Shakespeare's Richard III.
217
691436
4806
Αντιπροσωπεύει τον ηθοποιό Έντμουντ Κιν
να παίζει τον Ριχάρδο τον Τρίτο του Σαίξπηρ.
να παίζει τον Ριχάρδο τον Τρίτο του Σαίξπηρ.
11:48
And it's based, actually, on a more
elevated piece of porcelain.
elevated piece of porcelain.
218
696242
2453
Έχει, μάλιστα, στη βάση του,
ένα πιο ανυψωμένο κομμάτι πορσελάνης.
ένα πιο ανυψωμένο κομμάτι πορσελάνης.
11:50
So I loved, on an art historical level,
219
698695
2154
Αγάπησα, λοιπόν,
σε επίπεδο ιστορικού τέχνης,
σε επίπεδο ιστορικού τέχνης,
11:52
I loved that layered quality that he has.
220
700849
4660
αυτή την τεχνοτροπία.
11:57
But more than that, I love him.
221
705509
2493
Πιο πολύ όμως, αγάπησα αυτόν.
12:00
In a way that I think would have been impossible
222
708002
1678
Με έναν τρόπο που νομίζω θα ήταν αδύνατος
12:01
without the pink Sèvres vase in my Leonardo days.
223
709680
2612
αν δεν είχα συναντήσει το ροζ βάζο
στις Νταβιντσικές μου μέρες.
στις Νταβιντσικές μου μέρες.
12:04
I love his orange and pink breeches.
224
712292
3217
Αγαπώ τη ροζ-πορτοκαλί του βράκα.
12:07
I love the fact that he seems to be going off to war,
225
715509
2750
Αγαπώ το γεγονός
πως μοιάζει να φεύγει για τον πόλεμο,
πως μοιάζει να φεύγει για τον πόλεμο,
12:10
having just finished the washing up. (Laughter)
226
718259
4432
αφού πρώτα τέλειωσε το πλύσιμο.
(Γέλια)
(Γέλια)
12:14
He seems also to have forgotten his sword.
227
722691
2477
Φαίνεται να έχει ξεχάσει και το σπαθί του.
12:17
I love his pink little cheeks, his munchkin energy.
228
725168
2619
Αγαπώ τα μικρά ροζ μαγουλάκια του,
τη μικροσκοπική του ενέργεια.
τη μικροσκοπική του ενέργεια.
12:19
In a way, he's become my sort of alter ego.
229
727787
3191
Έχει γίνει ο άλλος μου εαυτός.
12:22
He's, I hope, a little bit dignified,
230
730978
2301
Είναι, ελπίζω, λίγο αξιοπρεπής
12:25
but mostly rather vulgar. (Laughter)
231
733279
5174
αλλά κυρίως είναι χυδαίος. (Γέλια)
12:30
And energetic, I hope, too.
232
738453
3218
Και δραστήριος, ελπίζω.
12:33
I let him into my life because the Sèvres
pink elephant vase allowed me to do so.
pink elephant vase allowed me to do so.
233
741671
5155
Τον άφησα να μπει στη ζωή μου επειδή
μου το επέτρεψε το ροζ βάζο του Σεβρ.
μου το επέτρεψε το ροζ βάζο του Σεβρ.
12:38
And before that Leonardo,
234
746826
1568
Και πριν από αυτό, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι.
12:40
I understood that this object could become
part of a journey for me every day,
part of a journey for me every day,
235
748394
5106
Κατάλαβα πως αυτό το αντικείμενο μπορούσε
να γίνει μέρος της καθημερινότητάς μου,
να γίνει μέρος της καθημερινότητάς μου,
12:45
sitting in my office.
236
753500
2745
όπως κάθεται στο γραφείο μου.
Ελπίζω πραγματικά
πως και άλλοι, όλοι εσείς,
πως και άλλοι, όλοι εσείς,
12:48
I really hope that others, all of you,
237
756245
2989
12:51
visiting objects in the museum,
238
759234
1575
όταν παρατηρείτε αντικείμενα στο μουσείο
12:52
and taking them home and
finding them for yourselves,
finding them for yourselves,
239
760809
2454
και παίρνετε την ανάμνηση τους σπίτι
και τα βρίσκετε μόνοι σας,
και τα βρίσκετε μόνοι σας,
12:55
will allow those objects to flourish
in your imaginative lives.
in your imaginative lives.
240
763263
4314
θα επιτρέψετε στα κομμάτια αυτά
να ανθίσουν στις φαντασιακές ζωές σας.
να ανθίσουν στις φαντασιακές ζωές σας.
12:59
Thank you very much.
241
767577
1553
Σας ευχαριστώ πολύ.
13:01
(Applause)
242
769130
3883
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Luke Syson - CuratorAs a curator at the Metropolitan Museum of Art, Luke Syson accesses the richness of European history through sculpture.
Why you should listen
Luke Syson joined the Metropolitan Museum of Art in 2012 as the Iris and B. Gerald Cantor Curator in Charge of European Sculpture and Decorative Arts. This year, he co-curated the small but innovative exhibition "Plain or Fancy? Restraint and Exuberance in the Decorative Arts." Before joining the Met Syson was Curator of Italian Painting before 1500 and Head of Research at the National Gallery, London. While at the National Gallery, he was curator of the exhibition "Renaissance Siena: Art for a City," and in 2011 he organized the groundbreaking "Leonardo da Vinci: Painter at the Court of Milan."
Syson was also one of the curators who organized the acclaimed Enlightenment Gallery at The British Museum and was part of the team that planned the new galleries for Medieval and Renaissance Art at the Victoria & Albert Museum.
Luke Syson | Speaker | TED.com