TED2004
Mihaly Csikszentmihalyi: Flow, the secret to happiness
Ο Μιχάϊ Τσικσεντμιχάϊ για τη 'ροή'
Filmed:
Readability: 4.2
5,809,721 views
Ο Μιχάϊ Τσικσεντμιχάϊ ρωτάει, "τι δίνει αξία στη ζωή;" Επισημαίνοντας ότι τα λεφτά δεν μας κάνουν ευτυχισμένους, μελετάει εκείνους που βρίσκουν διαρκή ευχαρίστηση και ικανοποίηση σε δραστηριότητες που οδηγούν σε κατάσταση 'ροής'.
Mihaly Csikszentmihalyi - Positive psychologist
Mihaly Csikszentmihalyi has contributed pioneering work to our understanding of happiness, creativity, human fulfillment and the notion of "flow" -- a state of heightened focus and immersion in activities such as art, play and work. Full bio
Mihaly Csikszentmihalyi has contributed pioneering work to our understanding of happiness, creativity, human fulfillment and the notion of "flow" -- a state of heightened focus and immersion in activities such as art, play and work. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I grew up in Europe, and World War II caught me
0
0
5000
Μεγάλωσα στην Ευρώπη και ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος με πρόλαβε
00:17
when I was between seven and 10 years old.
1
5000
4000
όταν ήμουν μεταξύ 7 και 10 ετών.
00:21
And I realized how few of the grown-ups that I knew
2
9000
7000
Τότε συνειδητοποίησα πόσοι λίγοι από τους ενήλικους που ήξερα
00:28
were able to withstand the tragedies that the war visited on them --
3
16000
10000
μπόρεσαν να αντέξουν τις τραγωδίες του πολέμου,
00:38
how few of them could even resemble a normal, contented,
4
26000
8000
πόσοι λίγοι από αυτούς μπόρεσαν να ξαναχτίσουν μια φυσιολογική, γεμάτη,
00:46
satisfied, happy life once their job, their home, their security
5
34000
9000
και ευτυχισμένη ζωή όταν η εργασία τους, το σπίτι τους, η ασφάλειά τους
00:55
was destroyed by the war.
6
43000
2000
καταστράφηκαν από τον πόλεμο.
00:57
So I became interested in understanding
7
45000
3000
Έτσι, ενδιαφέρθηκα να κατανοήσω
01:00
what contributed to a life that was worth living.
8
48000
5000
τι συνεισφέρει σε μία ζωή που έχει αξία και σημασία.
01:05
And I tried, as a child, as a teenager, to read philosophy
9
53000
6000
Και προσπάθησα, ως παιδί, ως έφηβος, να διαβάσω φιλοσοφία
01:11
and to get involved in art and religion and many other ways
10
59000
8000
και να ασχοληθώ με την τέχνη και τη θρησκεία και με πολλά άλλα μονοπάτια
01:19
that I could see as a possible answer to that question.
11
67000
4000
που έβλεπα ως πιθανές απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση.
01:23
And finally I ended up encountering psychology by chance.
12
71000
9000
Και τελικά κατέληξα να ασχοληθώ με την ψυχολογία από τύχη.
01:32
I was at a ski resort in Switzerland without any money
13
80000
5000
Για την ακρίβεια, ήμουνα σε ένα χιονοδρομικό κέντρο στην Ελβετία χωρίς καθόλου λεφτά
01:37
to actually enjoy myself, because the snow had melted and
14
85000
8000
ώστε να μπορέσω να διασκεδάσω, γιατί το χιόνι είχε λιώσει και
01:45
I didn't have money to go to a movie. But I found that on the --
15
93000
5000
δεν είχα λεφτά για να πάω κινηματογραφο, αλλά ανακάλυψα,
01:50
I read in the newspapers that there was to be a presentation
16
98000
5000
διαβάζοντας στην εφημερίδα ότι θα γινόταν μια ομιλία
01:55
by someone in a place that I'd seen in the center of Zurich,
17
103000
6000
από κάποιον που είχα συναντήσει στο κέντρο της Ζυρίχης,
02:01
and it was about flying saucers [that] he was going to talk.
18
109000
6000
και θα μιλούσε για ιπτάμενους δίσκους.
02:07
And I thought, well, since I can't go to the movies,
19
115000
2000
Και σκέφτηκα, εντάξει, αφού δεν μπορώ να πάω να δω κάποια ταινία,
02:09
at least I will go for free to listen to flying saucers.
20
117000
6000
τουλάχιστον μπορώ να ακούσω δωρεάν για τους ιπτάμενους δίσκους.
02:15
And the man who talked at that evening lecture was very interesting.
21
123000
9000
Και ο ομιλητής είχε πολύ ενδιαφέρον.
02:24
Instead of talking about little green men,
22
132000
3000
Για την ακρίβεια, αντί να μιλήσει για μικρά πράσινα ανθωπάκια,
02:27
he talked about how the psyche of the Europeans
23
135000
5000
μίλησε για το ότι ο ψυχισμός των Ευρωπαίων
02:32
had been traumatized by the war, and now they're projecting
24
140000
4000
είχε τραυματιστεί από τον πόλεμο και πως τώρα πρόβαλαν
02:36
flying saucers into the sky.
25
144000
3000
ιπτάμενους δίσκους στον ουρανό, περίπου όπως
02:40
He talked about how the mandalas of ancient Hindu religion
26
148000
5000
τα 'μαντάλα' των αρχαίων Ινδουιστών,
02:45
were kind of projected into the sky as an attempt to regain
27
153000
7000
είχαν προβληθεί με κάποιο τρόπο στον ουρανό ως μια προσπάθεια να επανακτηθεί
02:52
some sense of order after the chaos of war.
28
160000
4000
κάποια αίσθηση τάξης στο χάος του πολέμου.
02:56
And this seemed very interesting to me.
29
164000
3000
Και αυτό μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον.
02:59
And I started reading his books after that lecture.
30
167000
3000
Και έτσι ξεκίνησα να διαβάζω τα βιβλία του μετά την ομιλία.
03:02
And that was Carl Jung, whose name or work I had no idea about.
31
170000
8000
Και ο ομιλητής ήταν ο Καρλ Γιούνγκ, για τον οποίο ή για τη δουλειά του δεν ηξερα τίποτα.
03:10
Then I came to this country to study psychology
32
178000
3000
Μετά ήρθα στην Αμερική να σπουδάσω Ψυχολογία
03:13
and I started trying to understand the roots of happiness.
33
181000
7000
και ξεκίνησα την προσπάθεια να κατανοήσω τις πηγές της ευτυχίας.
03:20
This is a typical result that many people have presented,
34
188000
5000
Αυτό είναι ένα τυπικό αποτέλεσμα που αρκετοί έχουν παρουσιάσει,
03:25
and there are many variations on it.
35
193000
3000
και υπάρχουν πολλές εκδοχές για αυτό.
03:28
But this, for instance, shows that about 30 percent of the people
36
196000
4000
Αλλά αυτό, για παράδειγμα, δείχνει ότι περίπου το 30% των ανθρώπων
03:32
surveyed in the United States since 1956
37
200000
4000
που ρωτήθηκαν στις ΗΠΑ από το 1956
03:36
say that their life is very happy.
38
204000
4000
λένε ότι η ζωή τους είναι πολύ ευτυχισμένη.
03:40
And that hasn't changed at all.
39
208000
2000
Και αυτό δεν έχει αλλάξει καθόλου.
03:42
Whereas the personal income,
40
210000
2000
Ενώ το προσωπικό εισόδημα,
03:44
on a scale that has been held constant to accommodate for inflation,
41
212000
6000
αφαιρώντας την επίδραση του πληθωρισμού,
03:50
has more than doubled, almost tripled, in that period.
42
218000
4000
έχει παραπάνω από διπλασιαστεί, σχεδόν τριπλασιαστεί στην ίδια περίοδο.
03:54
But you find essentially the same results,
43
222000
4000
Αλλά, βασικά ανακαλύπτουμε το ίδιο αποτέλεσμα,
03:58
namely, that after a certain basic point -- which corresponds more or less
44
226000
5000
δηλαδή, ότι μετά από ένα σημείο που αντιστοιχεί, πάνω κάτω,
04:03
to just a few 1,000 dollars above the minimum poverty level --
45
231000
4000
με περίπου 1.000 δολάρια πάνω από το ελάχιστο όριο της φτώχειας,
04:07
increases in material well-being don't seem to affect how happy people are.
46
235000
7000
οποιαδήποτε υλική βελτίωση δεν φαίνεται να επηρεάζει πόσο ευτυχισμένοι είναι οι άνθρωποι.
04:14
In fact, you can find that the lack of basic resources,
47
242000
7000
Και, για την ακρίβεια, ανακαλύπτουμε ότι η έλλειψη βασικών πόρων,
04:21
material resources, contributes to unhappiness,
48
249000
3000
υλικών πόρων, συμβάλλει στη δυστυχία,
04:24
but the increase in material resources does not increase happiness.
49
252000
6000
αλλά η αύξηση των υλικών πόρων δεν αυξάνει την ευτυχία.
04:30
So my research has been focused more on --
50
258000
5000
κατά συνέπεια, η έρευνά μου επικεντρώθηκε περισσότερο,
04:35
after finding out these things that actually corresponded
51
263000
7000
μετά την ανακάλυψη ότι αυτά τα ευρήματα αντιστοιχούσαν
04:42
to my own experience, I tried to understand:
52
270000
3000
και με τη δική μου εμπειρία, προσπάθησα να κατανοήσω,
04:45
where -- in everyday life, in our normal experience --
53
273000
6000
σε ποιο μέρος της καθημερινής μας ζωής, της κανονικής μας εμπειρίας,
04:51
do we feel really happy?
54
279000
3000
νιώθουμε πραγματικά ευτυχισμένοι.
04:54
And to start
55
282000
4000
Και για να ξεκινήσω,
04:58
those studies about 40 years ago, I began to look at creative people --
56
286000
5000
αυτές οι έρευνες περίπου πριν από 40 χρόνια, άρχισα να μελετάω δημιουργικούς ανθρώπους,
05:03
first artists and scientists, and so forth -- trying to understand
57
291000
6000
στην αρχή καλλιτέχνες και επιστήμονες και ούτω καθεξής, επιδιώκοντας να κατανοήσω
05:09
what made them feel that it was worth essentially spending their life
58
297000
10000
τις τους έκανε να νιώθουν ότι η ζωή τους αποκτούσε αξία με το να ασχολούνται
05:19
doing things for which many of them didn't expect either fame or fortune,
59
307000
6000
με πράγματα για τα οποία πολλοί από αυτούς δεν περίμεναν ούτε δόξα ούτε χρήματα,
05:25
but which made their life meaningful and worth doing.
60
313000
5000
αλλά που έδινε νόημα και αξία στη ζωή τους.
05:30
This was one of the leading composers of American music back in the '70s.
61
318000
6000
Αυτό είναι από έναν από τους κορυφαίους Αμερικάνους συνθέτες, τη δεκαετία του '70.
05:36
And the interview was 40 pages long.
62
324000
3000
Και η συνέντευξη ήταν 40 σελίδες.
05:39
But this little excerpt is a very good summary
63
327000
4000
Αλλά αυτό το μικρό απόσπασμα αποτελεί μια καλή ανακεφαλαίωση
05:43
of what he was saying during the interview.
64
331000
4000
στο τι είπε στη συνέντευξη.
05:47
And it describes how he feels when composing is going well.
65
335000
5000
Και περιγράφει πως νιώθει όταν η σύνθεση πάει καλά.
05:52
And he says by describing it as an ecstatic state.
66
340000
4000
Και το περιγράφει ως μια κατάσταση έκστασης
05:56
Now, "ecstasy" in Greek meant
67
344000
2000
Έκσταση στα αρχαία Ελληνικά σήμαινε
05:58
simply to stand to the side of something.
68
346000
3000
απλά το να στέκεσαι δίπλα σε κάτι, στο περιθώριο του.
06:01
And then it became essentially an analogy for a mental state
69
349000
7000
Και μετά ουσιαστικά έγινε αναλογία για μια διαννοητική κατάσταση
06:08
where you feel that you are not doing your ordinary everyday routines.
70
356000
6000
όπου νιώθεις ότι αυτό που κάνεις δεν είναι μέρος της καθημερινή σου ρουτίνας.
06:14
So ecstasy is essentially a stepping into an alternative reality.
71
362000
6000
Έτσι έκσταση ουσιαστικά σημαίνει να περνάς σε μια άλλη πραγματικότητα.
06:20
And it's interesting, if you think about it, how, when we think about
72
368000
5000
Και είναι ενδιαφέρον, εάν το καλοσκεφτείτε, πως, όταν σκεφτόμαστε για
06:25
the civilizations that we look up to as having been pinnacles of human achievement --
73
373000
6000
τους πολιτισμούς που θεωρούμε ότι αποτέλεσαν κορυφαίες ανθρώπινες επιτυχίες
06:31
whether it's China, Greece, the Hindu civilization,
74
379000
5000
είτε μιλάμε για την Κίνα, την αρχαία Ελλάδα, τον Ινδικό πολιτισμό,
06:36
or the Mayas, or Egyptians -- what we know about them
75
384000
5000
ή τους Μάγια ή τους Αιγύπτιους - ό,τι ξέρουμε τέλος πάντων για αυτούς
06:41
is really about their ecstasies, not about their everyday life.
76
389000
5000
είναι πραγματικά οι εκστάσεις τους και όχι η καθημερινότητά τους.
06:46
We know the temples they built, where people could come
77
394000
3000
Ξέρουμε για τους ναούς που έχτισαν, ώστε οι άνθρωποι να έρχονταν
06:49
to experience a different reality.
78
397000
2000
να βιώσουν μια διαφορετική πραγματικότητα.
06:51
We know about the circuses,
79
399000
3000
Ξέρουμε για τις αρένες,
06:54
the arenas, the theaters.
80
402000
3000
τα θέατρα --
06:57
These are the remains of civilizations and they are the places that people went
81
405000
8000
αυτά είναι ερείπια των πολιτισμών και είναι τα μέρη όπου οι άνθρωποι
07:05
to experience life in a more concentrated, more ordered form.
82
413000
9000
πήγαιναν να βιώσουν μια πιο συμπυκνωμένη, πιο δομημένη εμπειρία.
07:14
Now, this man doesn't need to go to a place like this,
83
422000
4000
Αυτός ο άνδρας δεν χρειάζεται να πάει σε ένα αντίστοιχο μέρος,
07:18
which is also -- this place, this arena, which is built
84
426000
4000
που είναι επίσης, αυτό το μέρος, η αρένα, χτισμένη
07:22
like a Greek amphitheatre, is a place for ecstasy also.
85
430000
4000
όπως ένα Αρχαιοελληνικό αμφιθέατρο, είναι ακόμα ένα μέρος έκστασης.
07:26
We are participating in a reality that is different
86
434000
4000
Συμμετέχουμε σε μια πραγματικότητα που είναι διαφορετική
07:30
from that of the everyday life that we're used to.
87
438000
3000
από την καθημερινότητα στην οποία έχουμε συνηθίσει
07:33
But this man doesn't need to go there.
88
441000
3000
Αλλά αυτός ο άνδρας δεν χρειάζεται να πάει εκεί.
07:36
He needs just a piece of paper where he can put down little marks,
89
444000
6000
το μόνο που χρειάζεται είναι ένα κομμάτι χαρτί για να βάλει μερικά σημάδια,
07:42
and as he does that, he can imagine sounds
90
450000
6000
και όσο το κάνει, μπορεί να φαντάζεται ήχους
07:48
that had not existed before in that particular combination.
91
456000
4000
που δεν έχουν ξαναυπάρξει σε αυτό τον συγκεκριμένο συνδυασμό.
07:52
So once he gets to that point of beginning to create,
92
460000
6000
Και μόλις φτάσει σε αυτό το σημείο όπου αρχίζει να δημιουργεί,
07:58
like Jennifer did in her improvisation,
93
466000
3000
όπως έκανε η Jennifer στον αυτοσχεδιασμό της,
08:01
a new reality -- that is, a moment of ecstasy --
94
469000
5000
να δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα, αυτό είναι μια στιγμή έκστασης.
08:06
he enters that different reality.
95
474000
3000
Εισέρχεται σε μια διαφορετική πραγματικότητα.
08:09
Now he says also that this is so intense an experience
96
477000
4000
Λέει επίσης ότι η εμπειρία είναι τόσο έντονη
08:13
that it feels almost as if he didn't exist.
97
481000
3000
που αισθάνεται λες και δεν υπάρχει.
08:16
And that sounds like a kind of a romantic exaggeration.
98
484000
6000
Και αυτό ακούγεται ως μια ρομαντική υπερβολή.
08:22
But actually, our nervous system is incapable of processing
99
490000
4000
Αλλά, στην πραγματικότητα, το νευρικό μας σύστημα αδυνατεί να επεξεργαστεί
08:26
more than about 110 bits of information per second.
100
494000
5000
περισσότερα από 110 bit πληροφορίας ανά δευτερόλεπτο.
08:31
And in order to hear me and understand what I'm saying,
101
499000
4000
Προκειμένου ακούγοντάς με να καταλάβετε τι λέω,
08:35
you need to process about 60 bits per second.
102
503000
4000
χρειάζεται να επεξεργαστείτε περίπου 60 bit ανά δευτερόλεπτο.
08:39
That's why you can't hear more than two people.
103
507000
3000
Για αυτό δεν μπορείτε να ακούσετε πάνω από δυο ανθρώπους.
08:42
You can't understand more than two people talking to you.
104
510000
3000
Δεν μπορείτε να κατανοήσετε όταν περισσότεροι από δύο άνθρωποι σας απευθύνονται.
08:45
Well, when you are really involved in this completely engaging process
105
513000
11000
Όταν έχετε πραγματικά απορροφηθεί σε αυτήν την ευχάριστη διαδικασία
08:56
of creating something new, as this man is,
106
524000
3000
του να δημιουργήσετε κάτι καινούριο, όπως αυτός ο άνδρας,
08:59
he doesn't have enough attention left over to monitor
107
527000
6000
δεν του περισσεύει αρκετή συγκέντρωση για να παρατηρήσει
09:05
how his body feels, or his problems at home.
108
533000
4000
πώς νιώθει το σώμα του ή να σκεφτεί τα προβλήματα στο σπίτι του.
09:09
He can't feel even that he's hungry or tired.
109
537000
3000
Δεν μπορεί να νιώσει ότι είναι πεινασμένος ή κουρασμένος.
09:12
His body disappears,
110
540000
3000
Το σώμα του εξαφανίζεται,
09:15
his identity disappears from his consciousness,
111
543000
5000
η ταυτότητά του εξαφανίζεται από τη συνείδησή του,
09:20
because he doesn't have enough attention, like none of us do,
112
548000
4000
γιατί δεν διαθέτει αρκετή προσοχή, όπως όλοι μας,
09:24
to really do well something that requires a lot of concentration,
113
552000
6000
για να κάνει καλά κάτι που απαιτεί αρκετή συγκέντρωση.
09:30
and at the same time to feel that he exists.
114
558000
2000
Και την ίδια στιγμή να αντιλαμβάνεται την ύπαρξή του.
09:32
So existence is temporarily suspended.
115
560000
4000
Έτσι η ύπαρξη προσωρινά έχει μπει στην άκρη.
09:37
And he says that his hand seems to be moving by itself.
116
565000
5000
Ισχυρίζεται μάλιστα ότι το χέρι του φαίνεται σαν να κινείται από μόνο του.
09:43
Now, I could look at my hand for two weeks, and I wouldn't feel
117
571000
8000
Εγώ, και να κοίταγα το χέρι μου για δύο εβδομάδες συνέχεια, δεν θα ένιωθα
09:51
any awe or wonder, because I can't compose. (Laughter)
118
579000
4000
τέτοιο δέος ή θαυμασμό, γιατί απλά δεν μπορώ να συνθέσω μουσική.
09:55
So what it's telling you here
119
583000
2000
Αυτό, λοιπόν, που δεν σας λέει εδώ,
09:57
is that obviously this automatic,
120
585000
7000
αλλά φαίνεται σε άλλα σημεία της συνέντευξης, είναι ότι αυτή η αυτόματη,
10:04
spontaneous process that he's describing can only happen to someone
121
592000
5000
αυθόρμητη διαδικασία που περιγράφει μπορεί να συμβεί μόνο σε κάποιο άτομο
10:09
who is very well trained and who has developed technique.
122
597000
4000
που είναι πολύ καλά εξασκημένο και έχει αναπτύξει τεχνική.
10:13
And it has become a kind of a truism in the study of creativity
123
601000
7000
Και έχει καταλήξει κοινός τόπος στη μελέτη της δημιουργικότητας
10:20
that you can't be creating anything with less than 10 years
124
608000
5000
ότι δεν μπορείς να δημιουργήσεις τίποτα χωρίς, το λιγότερο, 10 χρόνια
10:25
of technical-knowledge immersion in a particular field.
125
613000
6000
εμβάθυνσης στην τεχνική γνώση ενός συγκεκριμένου τομέα.
10:31
Whether it's mathematics or music, it takes that long
126
619000
5000
Είτε είναι μαθηματικά είτε μουσική, απαιτείται τόσος καιρός
10:36
to be able to begin to change something in a way that it's better
127
624000
8000
για να μπορείς να ξεκινήσεις να αλλάζεις κάτι με τέτοιο τρόπο που να το βελτιώνεις
10:44
than what was there before.
128
632000
3000
από ότι ήταν πριν.
10:47
Now, when that happens,
129
635000
2000
Όταν αυτό συμβαίνει αναφέρει
10:49
he says the music just flows out.
130
637000
2000
ότι η μουσική απλά ρέει προς τα έξω.
10:51
And because all of these people I started interviewing --
131
639000
4000
Και με βάση όλες αυτές τις συνεντεύξεις,
10:55
this was an interview which is over 30 years old --
132
643000
4000
αυτή είναι μια συνέντευξη που έκανα πριν από 30 χρόνια,
11:01
so many of the people described this as a spontaneous flow
133
649000
4000
και ήταν πολλοί εκείνοι που το περιέγραψαν ως μια πηγαία ροή
11:05
that I called this type of experience the "flow experience."
134
653000
5000
ώστε να ονομάσω αυτό τον τύπο εμπειρίας, "εμπειρία ροής".
11:10
And it happens in different realms.
135
658000
3000
Και αυτό συμβαίνει σε διαφορετικούς χώρους.
11:13
For instance, a poet describes it in this form.
136
661000
4000
Για παράδειγμα, ένας ποιητής το περιγράφει ως εξής.
11:17
This is by a student of mine who interviewed
137
665000
3000
Αυτό είναι από ένα φοιτητή μου που πήρε συνέντευξη
11:20
some of the leading writers and poets in the United States.
138
668000
3000
από μερικούς από τους κορυφαίους συγγραφείς και ποιητές στις Η.Π.Α.
11:23
And it describes the same effortless, spontaneous feeling
139
671000
6000
Και περιέγραψε την ίδια ξεκούραστη, αυθόρμητη αίσθηση
11:29
that you get when you enter into this ecstatic state.
140
677000
3000
που αποκτάς όταν εισέρχεσαι σε αυτή την κατάσταση έκστασης.
11:32
This poet describes it as opening a door that floats in the sky --
141
680000
5000
Ο ποιητής εκείνος το περιέγραφε όπως το να ανοίγεις μια πόρτα που αιωρείται στον ουρανό,
11:37
a very similar description to what Albert Einstein gave
142
685000
3000
παρόμοια περιγραφή που έδωσε ο Αλβέρτος Αϊνστάιν
11:40
as to how he imagined the forces of relativity,
143
688000
6000
για το πως φαντάζεται τις δυνάμεις της σχετικότητας
11:46
when he was struggling with trying to understand how it worked.
144
694000
4000
όταν έσπαγε το κεφάλι του να κατανοήσει πως λειτουργούν.
11:50
But it happens in other activities.
145
698000
5000
Αλλά συμβαίνει και σε άλλες ασχολίες.
11:55
For instance, this is another student of mine,
146
703000
2000
Για παράδειγμα, μία φοιτήτρια μου,
11:57
Susan Jackson from Australia, who did work
147
705000
4000
η Susan Jackson από την Αυστραλία, που ασχολήθηκε
12:01
with some of the leading athletes in the world.
148
709000
4000
με μερικούς από τους κορυφαίους αθλητές του κόσμου.
12:05
And you see here in this description of an Olympic skater,
149
713000
4000
Και εδώ μπορείτε να δείτε στην περιγραφή ενός Ολυμπιακού αθλητή στο πατινάζ
12:09
the same essential description of the phenomenology
150
717000
3000
την ίδια ουσιαστικά περιγραφή της φαινομενολογίας
12:12
of the inner state of the person.
151
720000
2000
της εσωτερικής κατάστασης του ατόμου.
12:14
You don't think; it goes automatically,
152
722000
3000
Δεν σκέφτεσαι ότι γίνεται αυτόματα
12:17
if you merge yourself with the music, and so forth.
153
725000
4000
εάν ενωθείς με τη μουσική κ.ο.κ.
12:21
It happens also, actually, in the most recent book I wrote,
154
729000
4000
Μπορείτε να το βρείτε επίσης και στο τελευταίο βιβλίο μου
12:25
called "Good Business," where I interviewed some of the CEOs
155
733000
3000
που ονομάζεται "Καλές επιχειρήσεις" (Good Business), όπου πήρα συνεντεύξεις σε μερικούς από τους διευθυντές επιχειρήσεων
12:28
who had been nominated by their peers as being both very successful
156
736000
5000
που είχαν ανακυρηχθεί από ομότιμούς τους ως ταυτόχρονα ιδιαίτερα πετυχημένοι
12:33
and very ethical, very socially responsible.
157
741000
3000
αλλά και πολύ ηθικοί, με μεγάλη κοινωνική υπευθυνότητα.
12:36
You see that these people define success
158
744000
4000
Μπορείτε να δείτε ότι αυτοί οι άνθρωποι ορίζουν την επιτυχία
12:40
as something that helps others and at the same time
159
748000
5000
ως κάτι που βοηθάει τους άλλους και ταυτόχρονα
12:45
makes you feel happy as you are working at it.
160
753000
3000
σε κάνει να νιώθεις ευτυχισμένος που εργάζεσαι για αυτό.
12:48
And like all of these successful and responsible CEOs say,
161
756000
6000
Και όπως λένε όλοι αυτοί οι πετυχημένοι και υπεύθυνοι διευθυντές επιχειρήσεων
12:55
you can't have just one of these things be successful
162
763000
5000
για να είσαι πετυχημένος δεν αρκεί μόνο το ένα από τα δύο.
13:02
if you want a meaningful and successful job.
163
770000
3000
Εάν θέλεις μια δουλειά με νόημα, που είναι επίσης πετυχημένη,
13:05
Anita Roddick is another one of these CEOs we interviewed.
164
773000
5000
η Annita Roddick είναι άλλη μια από τους διευθυντές επιχειρήσεων που πήρα συνέντευξη.
13:10
She is the founder of Body Shop,
165
778000
4000
Είναι η δημιουργός των Body Shop,
13:14
the natural cosmetics king.
166
782000
2000
κάτι σαν τη βασίλισσα των φυσικών καλλυντικών.
13:16
It's kind of a passion that comes
167
784000
2000
Είναι ένα είδος πάθους που έρχεται
13:18
from doing the best and having flow while you're working.
168
786000
4000
από το να κάνεις το καλύτερο που μπορείς και να έχεις 'ροή' ενώ δουλεύεις.
13:22
This is an interesting little quote from Masaru Ibuka,
169
790000
4000
Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα φράση από τον Masaku Ibuka,
13:26
who was at that time starting out Sony without any money,
170
794000
5000
ο οποίος, εκείνο τον καιρό, ξεκινούσε την εταιρεία Sony χωρίς λεφτά,
13:31
without a product -- they didn't have a product,
171
799000
2000
χωρίς κάποιο προϊόν, δεν είχαν προϊόν,
13:33
they didn't have anything, but they had an idea.
172
801000
3000
δεν είχαν τίποτα, αλλά είχαν μια ιδέα.
13:36
And the idea he had was to establish a place of work where engineers
173
804000
5000
Και η ιδέα που είχε ήταν να δημιουργήσει ένα χώρο εργασίας όπου μηχανικοί
13:41
can feel the joy of technological innovation,
174
809000
4000
θα μπορούσαν να βιώσουν τη χαρά της τεχνολογικής καινοτομίας,
13:45
be aware of their mission to society and work to their heart's content.
175
813000
5000
να έχουν τη συναίσθηση της κοινωνικής τους αποστολής και να δουλεύουν όσο ήθελαν.
13:50
I couldn't improve on this as a good example
176
818000
4000
Δεν θα μπορούσα να βρω καλύτερο παράδειγμα
13:54
of how flow enters the workplace.
177
822000
3000
για το πως η ροή εισέρχεται στο χώρο εργασίας.
13:57
Now, when we do studies --
178
825000
3000
Όταν κάνουμε τις έρευνές μας,
14:00
we have, with other colleagues around the world,
179
828000
4000
έχουμε κάνει, μαζί με συναδέλφους από όλο τον κόσμο,
14:04
done over 8,000 interviews of people -- from Dominican monks,
180
832000
5000
πάνω από 8,000 συνεντεύξεις, από Δομηνικανούς μοναχούς,
14:09
to blind nuns, to Himalayan climbers, to Navajo shepherds --
181
837000
7000
και τυφλές καλόγριες, από αναρριχητές των Ιμαλαϊων και βοσκούς Ναβάχο,
14:16
who enjoy their work.
182
844000
2000
που απολαμβάνουν τη δουλειά τους.
14:18
And regardless of the culture,
183
846000
2000
Και ανεξάρτητα από τον πολιτισμό,
14:20
regardless of education or whatever, there are these seven conditions
184
848000
7000
ανεξάρτητα από την εκπαίδευση ή από οτιδήποτε, αυτές είναι οι επτά συνθήκες
14:27
that seem to be there when a person is in flow.
185
855000
4000
που φαίνεται να είναι παρούσες όταν ένα άτομο βρίσκεται σε κατάσταση ροής.
14:31
There's this focus that, once it becomes intense,
186
859000
4000
Υπάρχει επικέντρωση που όταν γίνει έντονη,
14:35
leads to a sense of ecstasy, a sense of clarity:
187
863000
4000
οδηγεί σε μια αίσθηση έκστασης, μια αίσθηση διαύγειας,
14:39
you know exactly what you want to do from one moment to the other;
188
867000
3000
γνωρίζεις επακριβώς τι θέλεις να πράξεις από τη μια στιγμή στην επόμενη,
14:42
you get immediate feedback.
189
870000
2000
λαμβάνεις άμεση ανατροφοδότηση.
14:44
You know that what you need to do
190
872000
2000
Γνωρίζεις ότι εκείνο που πρέπει να κάνεις
14:46
is possible to do, even though difficult,
191
874000
3000
είναι εφικτό, αν και δύσκολο,
14:49
and sense of time disappears, you forget yourself,
192
877000
3000
και η αίοσθηση του χρόνου εξαφανίζεται, ξεχνάς τον εαυτό σου,
14:52
you feel part of something larger.
193
880000
3000
νιώθεις μέρος κάτι μεγαλύτερου.
14:55
And once the conditions are present,
194
883000
3000
Και όταν οι συνθήκες αυτές είναι παρούσες,
14:58
what you are doing becomes worth doing for its own sake.
195
886000
5000
αυτό που κάνεις αποκτά αξία από μόνο του.
15:03
In our studies, we represent the everyday life of people in this simple scheme.
196
891000
6000
Στις έρευνές μας, αναπαριστούμε την καθημερινή ανθρώπινη εμπειρία με αυτό το απλό σχήμα.
15:09
And we can measure this very precisely, actually,
197
897000
4000
Και μπορούμε να υπολογίσουμε με μεγάλη ακρίβεια,
15:13
because we give people electronic pagers that go off 10 times a day,
198
901000
4000
γιατί δίνουμε στους ανθρώπους ηλεκτρονικούς βομβητές που χτυπούν 10 φορές την ημέρα,
15:17
and whenever they go off you say what you're doing, how you feel,
199
905000
5000
και όποτε χτυπούν λες τί κάνεις, πώς νιώθεις,
15:22
where you are, what you're thinking about.
200
910000
2000
πού είσαι, τί σκέφτεσαι.
15:24
And two things that we measure is the amount of challenge
201
912000
3000
Και τα δυο πράγματα που μετράμε είναι ο βαθμός πρόκλησης
15:27
people experience at that moment and the amount of skill
202
915000
4000
που βιώνουν οι άνθρωποι εκείνη τη στιγμή και το επίπεδο των ικανοτήτων
15:31
that they feel they have at that moment.
203
919000
3000
που νιώθουν ότι έχουν εκείνη τη στιγμή.
15:34
So for each person we can establish an average,
204
922000
3000
Έτσι για κάθε άτομο μπορούμε να βρούμε ένα μέσο όρο,
15:37
which is the center of the diagram.
205
925000
3000
που είναι το κεντρικό σημείο σε αυτό το διάγραμμα.
15:40
That would be your mean level of challenge and skill,
206
928000
3000
Αυτό το σημείο είναι ο μέσος όρος πρόκλησης και ικανοτήτων,
15:43
which will be different from that of anybody else.
207
931000
3000
και είναι διαφορετικός για τον καθένα.
15:46
But you have a kind of a set point there, which would be in the middle.
208
934000
5000
Αλλά έχετε ένα συγκεκριμένο σημείο που βρίσκεται στο κέντρο.
15:51
If we know what that set point is,
209
939000
2000
Εάν γνωρίζουμε ποιο είναι αυτό το κεντρικό σημείο,
15:53
we can predict fairly accurately when you will be in flow,
210
941000
5000
μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια πότε θα βρεθείτε σε κατάσταση ροής,
15:58
and it will be when your challenges are higher than average
211
946000
3000
και θα είναι όταν η πρόκληση είναι υψηλότερη από το μέσο όρο
16:01
and skills are higher than average.
212
949000
2000
και οι ικανότητες είναι επίσης πάνω από το μέσο όρο.
16:03
And you may be doing things very differently from other people,
213
951000
4000
Και μπορεί να κάνετε πράγματα με διαφορετικό τρόπο από άλλους,
16:07
but for everyone that flow channel, that area there,
214
955000
4000
αλλά για όλους που βρίσκονται σε αυτό το κανάλι ροής, αυτή εδώ την περιοχή,
16:11
will be when you are doing what you really like to do --
215
959000
4000
θα είναι όταν κάνετε αυτό που πραγματικά σε αρέσει να κάνετε,
16:15
play the piano, be with your best friend, perhaps work,
216
963000
6000
να παίζετε πιάνο, πιθανώς, να είστε με τον καλύτερό σας φίλο, ίσως δουλεύοντας,
16:21
if work is what provides flow for you.
217
969000
4000
εάν η δουλειά είναι αυτό που σας παρέχει την κατάσταση ροής.
16:25
And then the other areas become less and less positive.
218
973000
4000
Οι υπόλοιπες περιοχές είναι ολοένα και λιγότερο θετικές.
16:29
Arousal is still good because you are over-challenged there.
219
977000
5000
Η διέγερση (arousal) παραμένει καλή γιατί το επίπεδο πρόκλησης είναι υψηλό.
16:34
Your skills are not quite as high as they should be,
220
982000
2000
Οι ικανότητες δεν είναι όσο ψηλά όσο θα έπρεπε,
16:36
but you can move into flow fairly easily
221
984000
3000
αλλά μπορείτε να μπείτε σε κατάσταση ροής σχετικά εύκολα
16:39
by just developing a little more skill.
222
987000
3000
με το να βελτιώσετε λίγο περισσότερο τις ικανότητές σας.
16:42
So, arousal is the area where most people learn from,
223
990000
4000
Άρα η διέγερση είναι η περιοχή που οι περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν,
16:46
because that's where they're pushed beyond their comfort zone
224
994000
6000
γιατί είναι εκεί που πιέζονται να βγουν έξω από τη ζώνη άνεσης τους
16:52
and to enter that -- going back to flow --
225
1000000
3000
και για να ξαναγυρίσουν στην κατάσταση ροής
16:55
then they develop higher skills.
226
1003000
2000
πρέπει να αναπτύξουν περισσότερο τις ικανότητές τους.
16:57
Control is also a good place to be,
227
1005000
4000
Ο έλεγχος (control) είναι επίσης ένα καλό σημείο να βρίσκεστε,
17:01
because there you feel comfortable, but not very excited.
228
1009000
4000
γιατί νιώθετε άνετα, αλλά όχι τόσο μεγάλη πρόκληση.
17:05
It's not very challenging any more.
229
1013000
3000
Δεν είναι τόσο απαιτητικό πλέον.
17:08
And if you want to enter flow from control,
230
1016000
2000
Και εάν θέλετε να μπείτε στην κατάσταση ροής από τον έλεγχο,
17:10
you have to increase the challenges.
231
1018000
3000
πρέπει να αυξήσετε την πρόκληση.
17:13
So those two are ideal and complementary areas
232
1021000
4000
Επομένως αυτές οι δύο περιοχές είναι ιδανικές και αλληλοσυμπληρώνονται
17:17
from which flow is easy to go into.
233
1025000
4000
και από ευτές είναι εύκολο να μπείτε σε κατάσταση ροής.
17:21
The other combinations of challenge and skill
234
1029000
3000
Οι άλλοι συνδυασμοί πρόκλησης και ικανοτήτων
17:24
become progressively less optimal.
235
1032000
3000
γίνονται προοδευτικά λιγότερο ιδανικές.
17:27
Relaxation is fine -- you still feel OK.
236
1035000
2000
Η χαλάρωση (relaxation) είναι καλή, ακόμα νιώθετε εντάξει.
17:29
Boredom begins to be very aversive
237
1037000
5000
Η βαρεμάρα (boredom) ξεκινάει να είναι απωθητική
17:34
and apathy becomes very negative:
238
1042000
4000
και η απάθεια (apathy) γίνεται πολύ αρνητική,
17:38
you don't feel that you're doing anything,
239
1046000
4000
νιώθεις ότι δεν κάνεις τίποτα,
17:42
you don't use your skills, there's no challenge.
240
1050000
2000
δεν χρησιμοποιείς τις ικανότητές σου, δεν υπάρχει πρόκληση.
17:44
Unfortunately, a lot of people's experience is in apathy.
241
1052000
5000
Δυστυχώς, η εμπειρία πολλών ανθρώπων βρίσκεται στην απάθεια.
17:49
The largest single contributor to that experience
242
1057000
7000
Σε αυτήν την εμπειρία συνεισφέρει περισσότερο
17:56
is watching television; the next one is being in the bathroom, sitting.
243
1064000
6000
το να παρακολουθείς τηλεόραση και αμέσως μετά το να κάθεσαι στην τουαλέτα.
18:02
Even though sometimes watching television
244
1070000
6000
Και, αν και μερικές φορές παρακολουθώντας τηλεόραση,
18:08
about seven to eight percent of the time is in flow,
245
1076000
4000
περίπου το 7 - 8% του χρόνου είναι σε κατάσταση ροής,
18:12
but that's when you choose a program you really want to watch
246
1080000
3000
αλλά αυτό είναι όταν επιλέγεις το πρόγραμμα που πραγματικά θέλεις να παρακολουθήσεις
18:15
and you get feedback from it.
247
1083000
3000
και λαμβάνεις ανατροφοδότηση από αυτό.
18:18
So the question we are trying to address -- and I'm way over time --
248
1086000
6000
Η ερώτηση, λοιπόν, που προσπαθούμε να απαντήσουμε - και έχω ξεπεράσει πολύ το χρόνο μου -
18:24
is how to put more and more of everyday life in that flow channel.
249
1092000
6000
είναι πως να μεταφέρουμε περισσότερη και περισσότερη από την καθημερινή μας ζωή στο κανάλι της 'ροής'.
18:30
And that is the kind of challenge that we're trying to understand.
250
1098000
5000
Και αυτή είναι η πρόκληση που προσπαθούμε να κατανοήσουμε.
18:35
And some of you obviously know how to do that spontaneously
251
1103000
3000
και κάποιοι από εσάς προφανώς ξέρετε πως να το κάνετε αυθόρμητα
18:38
without any advice, but unfortunately a lot of people don't.
252
1106000
4000
χωρίς καμία συμβουλή, αλλά δυστυχώς πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν.
18:42
And that's what our mandate is, in a way, to do.
253
1110000
6000
Και αυτή είναι η αποστολή μας, ένας τρόπος να το καταφέρνουμε. Εντάξει;
18:48
Thank you.
254
1116000
1000
Σας ευχαριστώ.
18:49
(Applause)
255
1117000
1000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Mihaly Csikszentmihalyi - Positive psychologistMihaly Csikszentmihalyi has contributed pioneering work to our understanding of happiness, creativity, human fulfillment and the notion of "flow" -- a state of heightened focus and immersion in activities such as art, play and work.
Why you should listen
Mihaly Csikszentmihalyi says creativity is a central source of meaning in our lives. A leading researcher in positive psychology, he has devoted his life to studying what makes people truly happy: "When we are involved in [creativity], we feel that we are living more fully than during the rest of life." He is the architect of the notion of "flow" -- the creative moment when a person is completely involved in an activity for its own sake.
Csikszentmihalyi teaches psychology and management at Claremont Graduate University, focusing on human strengths such as optimism, motivation and responsibility. He's the director the Quality of Life Research Center there. He has written numerous books and papers about the search for joy and fulfillment.
Mihaly Csikszentmihalyi | Speaker | TED.com