TED2009
Bill Gates: Mosquitos, malaria and education
Բիլ Գեյթսը մոծակների, մալարիայի և կրթության մասին
Filmed:
Readability: 3.3
4,796,732 views
Բիլ Գեյթսը հույս ունի լուծել աշխարհի մեծ խնդիրներից մի քանիսը` գործի դնելով բարեգործության մի նոր ձև: Խանդավառությամբ և զվարճանքով լի 18րոպեների ընթացքում նա խնդրում է մեզ մտածել երկու կարևոր հարցերի և դրանց տրվելիք պատասխանների մասին:
Bill Gates - Philanthropist
A passionate techie and a shrewd businessman, Bill Gates changed the world while leading Microsoft to dizzying success. Now he's doing it again with his own style of philanthropy and passion for innovation. Full bio
A passionate techie and a shrewd businessman, Bill Gates changed the world while leading Microsoft to dizzying success. Now he's doing it again with his own style of philanthropy and passion for innovation. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I wrote a letter last week talking about the work of the foundation,
0
3000
3000
Անցած շաբաթ ես մի նամակ գրեցի մի հիմնադրամի գործունեության մասին,
00:18
sharing some of the problems.
1
6000
3000
որին հուզում են նմանատիպ խնդիրներ:
00:21
And Warren Buffet had recommended I do that --
2
9000
3000
Ուորեն Բուֆեյն էր ինձ խորհուրդ տվել անել դա.
00:24
being honest about what was going well, what wasn't,
3
12000
3000
անկեղծ ներկայացնել, թե ինչն էր լավ, ինչը չէ,
00:27
and making it kind of an annual thing.
4
15000
3000
և դրան ամենամյա բնույթ վերագրել:
00:30
A goal I had there was to draw more people in to work on those problems,
5
18000
3000
Իմ նպատակն էր առավելագույնս մարդ ներգրավվել այդ խնդիրների վրա աշխատելու համար,
00:33
because I think there are some very important problems
6
21000
3000
քանի որ ես կարծում եմ, որ գոյություն ունեն շատ կարևոր խնդիրներ
00:36
that don't get worked on naturally.
7
24000
3000
որոնց վրա չեն աշխատում այնպես, ինչպես որ հարկն է:
00:39
That is, the market does not drive the scientists,
8
27000
5000
Այսինքն, շուկան չի շահագրգռում գիտնականներին
00:44
the communicators, the thinkers, the governments
9
32000
3000
մեդիաներին, մտածողներին, և կառավարություններին
00:47
to do the right things.
10
35000
3000
ճիշտ գործել:
00:50
And only by paying attention to these things
11
38000
3000
Եվ միայն այսպիսի բաներին ուշադրություն դարձնելով,
00:53
and having brilliant people who care and draw other people in
12
41000
4000
ունենալով փայլուն մասնագետներ, որոնք մտահոգվում են և այլ մարդկանց են ներգրավում,
00:57
can we make as much progress as we need to.
13
45000
2000
մենք կկարողանանք հասնել ցանկալի հաջողությանը:
00:59
So this morning I'm going to share two of these problems
14
47000
3000
Այսպես, այս առավոտ ես պատրաստվում եմ կիսվել ձեր հետ այդ խնդիրներից երկուսով
01:02
and talk about where they stand.
15
50000
3000
և խոսել նրա մաին, թե որտեղից են դրանք սերում:
01:05
But before I dive into those I want to admit that I am an optimist.
16
53000
3000
Բայց նախքան դրանց անցնելն, ուզում եմ ընդունել, որ ես լավատես եմ:
01:09
Any tough problem, I think it can be solved.
17
57000
4000
Ես կարծում եմ, որ ցանկացած բարդ խնդիր լուծելի է:
01:13
And part of the reason I feel that way is looking at the past.
18
61000
3000
Իսկ սրա մասնակի պատճառն այն է, որ ես նայում եմ անցյալին:
01:16
Over the past century, average lifespan has more than doubled.
19
64000
5000
Անցած դարում կյանքի տևողությունը ավելի քան կրկնապատկվել է:
01:21
Another statistic, perhaps my favorite,
20
69000
3000
Մեկ այլ վիճակագրություն, գուցե և իմ ամենասիրելին,
01:24
is to look at childhood deaths.
21
72000
3000
երեխաների մահացությունների դիտարկումն է:
01:27
As recently as 1960, 110 million children were born,
22
75000
6000
Սկսած 1960ականներից 110 միլիոն երեխա է ծնվել
01:33
and 20 million of those died before the age of five.
23
81000
4000
և նրանցից 20 միլիոնը մահացել են նախքան 5 տարեկանը:
01:37
Five years ago, 135 million children were born -- so, more --
24
85000
4000
5 տարի առաջ 130 միլիոն երեխա է ծնվել
01:41
and less than 10 million of them died before the age of five.
25
89000
5000
և 10միլիոնից պակաս երեխա մահացել է նախքան 5 տարեկանը:
01:47
So that's a factor of two reduction of the childhood death rate.
26
95000
5000
Այսինքն, երեխաների մահացույան թրվը կրճատվել է 2 անգամ:
01:52
It's a phenomenal thing.
27
100000
2000
Սա ֆենոմենալ է:
01:54
Each one of those lives matters a lot.
28
102000
3000
Նրանցից յուրաքանչյուրի կյանը մեծ արժեք ունի:
01:57
And the key reason we were able to it was not only rising incomes
29
105000
5000
Եվ դրան հասնելու հիմնական պատճառն այն էր, որ մենք կարողացանք ոչ միայն մեծացնել եկամուտները,
02:02
but also a few key breakthroughs:
30
110000
3000
այլև կարողացանք մի քանի հիմնական բեկումներ կատարել:
02:05
vaccines that were used more widely.
31
113000
3000
Պատվաստանյութերը, որ ավելի մեճ մասշտաբով էին օգտագործվում:
02:08
For example, measles was four million of the deaths
32
116000
3000
Օրինակ, կարմրուկից 4 միլիոն մարդ էր մահացել
02:11
back as recently as 1990
33
119000
2000
վերջերս` 1990ականներին,
02:13
and now is under 400,000.
34
121000
3000
իսկ այսօր` 400,000 ից էլ քիչ:
02:16
So we really can make changes.
35
124000
2000
Այսինքն, մենք կարող ենք փոփոխություններ կատարել:
02:18
The next breakthrough is to cut that 10 million in half again.
36
126000
3000
Հաջորդ բեկումնային քայլը լինելու է այդ 10 միլիոնը նորից կեսով կրճատելը:
02:22
And I think that's doable in well under 20 years.
37
130000
4000
Ես կարծում եմ, որ դա կիրագործվի հաջորդ 20տարվա ընթացքում:
02:26
Why? Well there's only a few diseases
38
134000
4000
Ինչո՞ւ: Դե մի քանի հիվանդություններ կան,
02:30
that account for the vast majority of those deaths:
39
138000
3000
որոնք այդ մահացությունների ճնշող մեծամասնության պատճառն են հանդիսանում`
02:33
diarrhea, pneumonia and malaria.
40
141000
5000
լուծ, թոքաբորբ և մալարիա:
02:39
So that brings us to the first problem that I'll raise this morning,
41
147000
5000
Այսպես, սա մեզ բերում է առաջին խնդրին, որի մասին ես կացանկանայի խոսել այս առավոտ,
02:44
which is how do we stop a deadly disease that's spread by mosquitos?
42
152000
7000
այն է` ինչպես կանխել այն հիվանդությունը,որը տարածվում է մոծակների միջոցով:
02:51
Well, what's the history of this disease?
43
159000
2000
Սկսենք հիվանդության պատմությունից:
02:53
It's been a severe disease for thousands of years.
44
161000
3000
Հազարավոր տարիներ շարունակ այն լուրջ հիվանդություն է եղել:
02:56
In fact, if we look at the genetic code,
45
164000
3000
Իրականում, եթե նայենք գենետիկ կոդին,
02:59
it's the only disease we can see
46
167000
3000
ապա կտեսնենք, որ սա միակ հիվանդությունն է,
03:02
that people who lived in Africa
47
170000
2000
որի պատճառով Աֆրիկայում ապրող մարդկանց մոտ
03:04
actually evolved several things to avoid malarial deaths.
48
172000
3000
էվոլյուցիայի ընթցքում առաջացել են որոշակի հատկանիշներ` մալարիայի մահացության դեպքերից խոսափելու համար:
03:08
Deaths actually peaked at a bit over five million in the 1930s.
49
176000
6000
1930ին մահացությունների թիվը հասավ մոտավորապես 5 միլիոնի:
03:14
So it was absolutely gigantic.
50
182000
3000
Այսպես, դա հիվանդությանը գագաթնակետն էր:
03:17
And the disease was all over the world.
51
185000
3000
Հիվանդութությունը սփռված էր ամբողջ աշխարհով:
03:20
A terrible disease. It was in the United States. It was in Europe.
52
188000
3000
Սարսափելի մի հիվանդություն, որը տարածված էր թե' Միացյալ Նահանգներում, և թե' Եվրոպայում:
03:23
People didn't know what caused it until the early 1900s,
53
191000
3000
Մարդիկ չգիտեին, թե ինչից է առաջանում այս հիվանդությունը, մինչև վաղ 1900ականները,
03:26
when a British military man figured out that it was mosquitos.
54
194000
6000
երբ մի Բրիտանացի զինվորական ենթադրեց, որ դրա պատճառը մոծակներեն են:
03:32
So it was everywhere.
55
200000
2000
Այսպիսով, այս հիվանդությունն ամենուրեք էր:
03:34
And two tools helped bring the death rate down.
56
202000
4000
Եվ միայն երկու միջոցներ օգնեցին նվազեցնել մահացության տոկոսը:
03:38
One was killing the mosquitos with DDT.
57
206000
3000
Դրանցից մեկը մոծակներին ԴԴՏով վերացնելն էր:
03:41
The other was treating the patients with quinine, or quinine derivatives.
58
209000
5000
Մյուսն էլ հիվանդներին խինինով կամ դրա ածանցյալներով բուժելն էր:
03:46
And so that's why the death rate did come down.
59
214000
4000
Սրա հետևանքով մահացությունների տոկոսն իրոք նվազեց:
03:50
Now, ironically, what happened was
60
218000
3000
Այսօր այն, ինչ պատահետց, այն էր, որ
03:53
it was eliminated from all the temperate zones,
61
221000
3000
դա վերացվեց բոլոր բարեխառն գոտիներից,
03:56
which is where the rich countries are.
62
224000
1000
որտեղ հարուստ երկրներն են:
03:57
So we can see: 1900, it's everywhere.
63
225000
2000
Այսպիսով, տեսնում ենք, որ 1900ին հիվանդությունն ամենուրեք է,
03:59
1945, it's still most places.
64
227000
3000
1945թ, այն դեռ պահպանվում է որոշ վայրերում:
04:03
1970, the U.S. and most of Europe have gotten rid of it.
65
231000
3000
1970 թվականին ԱՄՆ և Եվրոպայի մեծ մասը ձերբազատվեց դրանից:
04:06
1990, you've gotten most of the northern areas.
66
234000
3000
1990 գրեփե հյուսիսային տարածքներում հիվանդությունը այլևս չկար:
04:09
And more recently you can see it's just around the equator.
67
237000
4000
Իսկ այսօր հիվանդությունը նկատելի է միայն Էկվադորի տարածքում:
04:15
And so this leads to the paradox that
68
243000
4000
Եվ սա հանգոցնում է մի պարադոքսի, որ
04:19
because the disease is only in the poorer countries,
69
247000
2000
քանի որ այս հիվանդությունը սերում է աղքատ երկրներից,
04:21
it doesn't get much investment.
70
249000
3000
այդ պատճառով էլ շատ ներդրումներ չեն կատարվում:
04:25
For example, there's more money put into baldness drugs
71
253000
4000
Օրինակ, ճաղատության դեմ բուժանյութերի ոլորտում ավելի շատ գումար են ներդնում,
04:29
than are put into malaria.
72
257000
2000
քան մալարիայի բուժման ոլորտում:
04:32
Now, baldness, it's a terrible thing.
73
260000
3000
Հիմա ճաղատությունը ահավոր բան է:
04:35
(Laughter)
74
263000
3000
(Ծիծաղ)
04:38
And rich men are afflicted.
75
266000
3000
Իսկ հարուստները տանջվում են:
04:41
And so that's why that priority has been set.
76
269000
5000
Ահա հենց այս պատճառով են սահմանվել այդ առաջնահերթությունը:
04:47
But, malaria --
77
275000
2000
Բայց մալարիան,
04:49
even the million deaths a year caused by malaria
78
277000
2000
նույնիսկ մալարիայից առաջացող տարեկան միլիոնավոր մահացությունները,
04:51
greatly understate its impact.
79
279000
2000
անուշադրության են մատնվել:
04:53
Over 200 million people at any one time are suffering from it.
80
281000
3000
Ավելի քան 200 միլիոն մարդ յուրաքանչյուր րոպե տառապում է դրանից:
04:56
It means that you can't get the economies in these areas going
81
284000
5000
Սա նշանակում է, որ դուք չեք կարող այս տարածքներում տնտեսությունը զարգացնել,
05:01
because it just holds things back so much.
82
289000
3000
քանի որ մալարիան խոչնդոտում է դրա զարգացմանը:
05:04
Now, malaria is of course transmitted by mosquitos.
83
292000
4000
Մալարիան, անշուշտ, տարածվում է մոծակների միջոցով:
05:08
I brought some here, just so you could experience this.
84
296000
5000
Ես մի քանիսը բերել եմ այստեղ, որպեսզի դուք փորձեք:
05:13
We'll let those roam around the auditorium a little bit.
85
301000
4000
Մենք կթողնենք, որ դրանք տարածվեն լսարանով մեկ:
05:17
(Laughter)
86
305000
3000
(Ծիծաղ)
05:20
There's no reason only poor people should have the experience.
87
308000
3000
Միայն աղքատ մարդիկ չէ, որ պետք է տառապեն դրանից:
05:23
(Laughter) (Applause)
88
311000
7000
(Ծիծաղ) (Ծափահարություններ)
05:30
Those mosquitos are not infected.
89
318000
3000
Այս մոծակները վարակված չեն:
05:35
So we've come up with a few new things. We've got bed nets.
90
323000
4000
Այսպիսով, մենք մի քանի նոր բան հնարեցինք: Մենք ստեղծեցին անկողնու համար նախատեսված հակամոծակային ցանցերը:
05:39
And bed nets are a great tool.
91
327000
3000
Դրանք իրոք հրացալի են:
05:42
What it means is the mother and child stay under the bed net at night,
92
330000
3000
Սա նշանակում է, որ մայրը և երեխան կարող են ամբողջ գիշեր անցկացնել ցանցի տակ,
05:45
so the mosquitos that bite late at night can't get at them.
93
333000
5000
այնպես որ, մոծակները, որ ուշ գիշերին են կծում, նրանց էլ չեն կծի:
05:50
And when you use indoor spraying with DDT
94
338000
5000
Երբ դուք օգտագործում եք փակ տարածության մեր ԴԴԹ
05:55
and those nets
95
343000
1000
և այդ ցանցերը,
05:56
you can cut deaths by over 50 percent.
96
344000
3000
ապա դուք մոտավորապես 50 տոկոսով կարող եք կրճատել մահացությունների թիվը:
05:59
And that's happened now in a number of countries.
97
347000
3000
Իսկ այսօր մի շարք երկրներում դա կիրառվում է:
06:02
It's great to see.
98
350000
2000
Հիանալի է:
06:04
But we have to be careful because malaria --
99
352000
3000
Բայց մենք պետք է զգույշ լինենք, քանի որ մալարիան
06:07
the parasite evolves and the mosquito evolves.
100
355000
5000
զարգանում է մակաբույծների և մոծակների միջոցով:
06:12
So every tool that we've ever had in the past has eventually become ineffective.
101
360000
4000
Այնպես որ ցանկացած գործիք, որ մենք ունեցել ենք անցյալում, ի վերջո դառնում է անարդյունավետ:
06:16
And so you end up with two choices.
102
364000
3000
Այնպես որ, դուք երկու ընտրություն ունեք:
06:19
If you go into a country with the right tools and the right way,
103
367000
4000
Եթե գնաք գյուղ համապատասխան գործիքներով, ճիշտ մարտավարությամբ և
06:23
you do it vigorously,
104
371000
3000
ինտենսիվորեն աշխատեք, ապա
06:26
you can actually get a local eradication.
105
374000
3000
դուք իրականում կհասնեք հիվանդության տեղական ոչնչացման:
06:29
And that's where we saw the malaria map shrinking.
106
377000
2000
Այս դեպքում քարտեզի վրա մալարիայի տարածքը փոքրանում է:
06:31
Or, if you go in kind of half-heartedly,
107
379000
3000
Իսկ եթե դա անեք կիսատ-պրատ կերպով,
06:34
for a period of time you'll reduce the disease burden,
108
382000
3000
մի որոշ ժամանակ դուք կթեթևացնեք հիվանդության ծանրությունը,
06:37
but eventually those tools will become ineffective,
109
385000
4000
սակայն ի վերջո ձեր գործիքները անարդյունավետ կդառնան
06:41
and the death rate will soar back up again.
110
389000
3000
և մահացությունների թիվը կրկին կշատանա:
06:44
And the world has gone through this where it paid attention and then didn't pay attention.
111
392000
5000
Իսկ աշխարհը անցել է սրա միջով, որոշ ժամանակ ուշադրություն է դարձրել, այնույետև բարձիթողի վիճակում թողել:
06:49
Now we're on the upswing.
112
397000
2000
Հիմա մենք տնտեսական առաջընթաց ունենք:
06:51
Bed net funding is up.
113
399000
3000
Հակամոցակային ցանցերը լավ են ֆինանսավորվում:
06:54
There's new drug discovery going on.
114
402000
3000
Նոր դեղերի հայտնաբերումը ընթացքի մեջ է:
06:57
Our foundation has backed a vaccine that's going into phase three trial
115
405000
4000
Մեր հիմնադրամը աջակցում է մի պատվաստանյութի, որը պետք է անցնի փորձարկման երեք փուլ,
07:01
that starts in a couple months.
116
409000
1000
որ սկսվում է մի քանի ամսից:
07:02
And that should save over two thirds of the lives if it's effective.
117
410000
3000
Եվ եթե դա արդյունավետ լինի, ապա դա կփրկի կյանքերի 1/3 մասը:
07:05
So we're going to have these new tools.
118
413000
3000
Այսպիսով, մենք պատրաստվում ենք ձեռք բերել այս նոր միջոցները:
07:08
But that alone doesn't give us the road map.
119
416000
3000
Բայց միայն սա մեզ չի տալիս ճանապարհի քարտեզը:
07:11
Because the road map to get rid of this disease
120
419000
3000
քանզի, այս հիվանդությունից ազատվելու մարտավարությունը
07:14
involves many things.
121
422000
2000
ներառում է շատ բաներ:
07:16
It involves communicators to keep the funding high,
122
424000
3000
Այն ներառում է հաղորդակկիցներ` ֆինանսավորումը բարձր պահելու,
07:19
to keep the visibility high,
123
427000
2000
ակներևությունը բարձր պահելու
07:21
to tell the success stories.
124
429000
2000
և հաջողությունների մասին պատմություններ պատմելու համար:
07:23
It involves social scientists,
125
431000
2000
Այն ներառում է նաև սոցիոլոգների,
07:25
so we know how to get not just 70 percent of the people to use the bed nets,
126
433000
3000
որպեսզի իմանանք, որ հակամոծակայնի ցանցերից օգտվում են բնակչության ոչ թե 70 %-ը,
07:28
but 90 percent.
127
436000
2000
այլ 90 %-ը:
07:30
We need mathematicians to come in and simulate this,
128
438000
3000
Անհրաժեշտ են մաթեմատիկոսներ, ովքեր գործի կդնեն այս ամենը,
07:33
to do Monte Carlo things to understand how these tools combine and work together.
129
441000
6000
Մոնթե Կառլո մեթոդներ կօգտագործենք` հասկանալու համար, թե ինչպես են այս գործիքները համատեղվում և միասին աշխատում:
07:39
Of course we need drug companies to give us their expertise.
130
447000
3000
Իհարկե, մեզ անհրաժեշտ է նաև, որ դեղորայքային ընկերություններ, որ մեզ կտրամադրեն իրենց փորձաքննությունները:
07:42
We need rich-world governments to be very generous in providing aid for these things.
131
450000
5000
Պետք է, որ հարուստ երկրների կառավարությունները մեծահոգի գտնվեն այսպիսի հարցերում օգնություն տրամադրելիս:
07:47
And so as these elements come together,
132
455000
3000
Եվ երբ այս բաղադրիչները միավորվեն,
07:50
I'm quite optimistic
133
458000
3000
ես միանգամայն լավատեսորեն եմ տրամադրված,
07:53
that we will be able to eradicate malaria.
134
461000
3000
որ մենք կկարողանանք ոչնչացնել մալարիան:
07:57
Now let me turn to a second question,
135
465000
3000
Հիմա թույլ տվք ինձ անցնել երկրորդ հարցին,
08:00
a fairly different question, but I'd say equally important.
136
468000
3000
միանգամայն ուրիշ մի հարց, բայց ես կասեի հավասարապես կարևոր:
08:04
And this is: How do you make a teacher great?
137
472000
3000
Հարցը հետևյալն է. «Ինչպե՞ս լավ ուսուցչին դարձնել»:
08:07
It seems like the kind of question that people would spend a lot of time on,
138
475000
5000
Թվում է սա այնպիսի մի հարց է, որի վրա մարդիկ շատ ժամանակ կծախսեն
08:12
and we'd understand very well.
139
480000
3000
և մենք շատ լավ հասկանում ենք դա:
08:15
And the answer is, really, that we don't.
140
483000
3000
Պատասխանն այն է, որ մենք իրականում այդպես չենք անում:
08:19
Let's start with why this is important.
141
487000
3000
Եկեք սկսենք նրանից, թե ինչու է սա կարևոր:
08:22
Well, all of us here, I'll bet, had some great teachers.
142
490000
4000
Ես գրազ կգամ, այստեղ նստած մարդիկ բոլորն էլ ունեցել են հիանալի ուսուցիչներ:
08:26
We all had a wonderful education.
143
494000
3000
Մենք բոլորս էլ հիանալի կրթություն ունենք:
08:29
That's part of the reason we're here today,
144
497000
3000
Դա այսօր մեր այստեղ գտնվելու
08:32
part of the reason we're successful.
145
500000
2000
և մեր հաջողակ լինելու պատճառներից մեկն է:
08:34
I can say that, even though I'm a college drop-out.
146
502000
3000
Կարող եմ ասել, չնայած այն բանի, որ ես դուրս եմ մնացել քոլեջից,
08:37
I had great teachers.
147
505000
3000
ես հիանալի ուսուցիչներ եմ ունեցել:
08:40
In fact, in the United States, the teaching system has worked fairly well.
148
508000
5000
Իրականում ԱՄՆի կրթական համակարգը միանգամայն լավ է աշխատում:
08:45
There are fairly effective teachers in a narrow set of places.
149
513000
5000
Մի շարք վայրերում շատ արդյունավետ ուսուցիչներ կան:
08:50
So the top 20 percent of students have gotten a good education.
150
518000
3000
Այսպիսսով, ուսանողների լավագույն 20 տոկոսը լավ կրթություն է ստացել:
08:53
And those top 20 percent have been the best in the world,
151
521000
4000
և այդ լավագույն 20 տոկոսը ամենալավն են եղել աշխարհում,
08:57
if you measure them against the other top 20 percent.
152
525000
3000
եթե համեմատեք մյուս բարձրագույն 20 տոկոսի հետ:
09:00
And they've gone on to create the revolutions in software and biotechnology
153
528000
5000
և նրանք շարունակել են հեղափոխություններ անել ծրագրավորման և բիոտեխնոլոգիայի ոլորտում,
09:05
and keep the U.S. at the forefront.
154
533000
3000
և պահել են Միացյալ Նահանգները առաջնային դիրքում:
09:09
Now, the strength for those top 20 percent
155
537000
3000
Այսօր այդ լավագույն 20 տոկոսի ուժը
09:12
is starting to fade on a relative basis,
156
540000
3000
հարաբերական կարգով սկսում է նվազել,
09:15
but even more concerning is the education that the balance of people are getting.
157
543000
6000
սակայն ավելի մտահոգիչ է մարդկանց մեծամասնության ստացած կրթությունը:
09:21
Not only has that been weak. it's getting weaker.
158
549000
5000
Այն ոչ միայն թույլ է, այլև գնալով ավելի է թուլանում:
09:26
And if you look at the economy, it really is only providing opportunities now
159
554000
4000
Եվ եթե նայեք տնտեսությանը, այն իսկապես հնարավորություններ ընձեռնվում են միայն
09:30
to people with a better education.
160
558000
3000
լավ կրթություն ունեցող մարդկանց:
09:33
And we have to change this.
161
561000
3000
Իսկ մենք պետք է փոխենք սա:
09:36
We have to change it so that people have equal opportunity.
162
564000
3000
Պետք է փոխել այնպես, որ մարդիկ հավասար իրավունքներ ունենան:
09:39
We have to change it so that the country is strong
163
567000
3000
Մենք պետք է փոխենք սա այնպես, որ երկիրը հզոր լինի
09:42
and stays at the forefront
164
570000
2000
և լինի իրադարձությունների առաջնային դիրքում,
09:44
of things that are driven by advanced education,
165
572000
3000
որը հիմնված է առաջատար կրթության վրա,
09:47
like science and mathematics.
166
575000
2000
ինչպես օրինակ գիտությունը և մաթեմատիկան:
09:49
When I first learned the statistics,
167
577000
3000
Երբ առաջին անգամ ուսումնասիրեցի վիճակագրությունը,
09:52
I was pretty stunned at how bad things are.
168
580000
3000
ես միանգամայն ապշել էի, թե ինչքան վատ է ամեն ինչ:
09:55
Over 30 percent of kids never finish high school.
169
583000
3000
Երեխաների 30 տոկոսից ավելին երբեք չեն ավարտում ավագ դպրոցը:
09:58
And that had been covered up for a long time
170
586000
3000
և դա պարզաբանված չի եղել երկար ժամանակ,
10:01
because they always took the dropout rate as the number
171
589000
3000
որովհետև նրանք համարում են, որ դուրս մնալու մակարդակը
10:04
who started in senior year and compared it to the number who finished senior year.
172
592000
5000
ավագ դպրոց ընդունվածների և ավարտածների թվի համեմատությունն է:
10:09
Because they weren't tracking where the kids were before that.
173
597000
2000
Որովհետև նրանք չէին վերահսկում երեխաներին նախքան այդ:
10:11
But most of the dropouts had taken place before that.
174
599000
3000
Բայց դուրս մնաու դեպքերից շատերը գրանցվել են նախքան այդ:
10:14
They had to raise the stated dropout rate
175
602000
3000
Նրանք ստիպված եղան բարձրացնել դուրս մնալու սահմանված մակարդակը,
10:17
as soon as that tracking was done
176
605000
2000
հենց որ վերահսկողություն կիրառվեց
10:19
to over 30 percent.
177
607000
2000
30 տոկոս երեխաների վրա:
10:21
For minority kids, it's over 50 percent.
178
609000
3000
Իսկ ավելի փոքր երեխաների համար վերահսկողությունը մոտավորապես 50 տոկոս է:
10:25
And even if you graduate from high school,
179
613000
3000
Եվ եթե նույնիսկ ավարտում ես ավագ դպրոցը
10:28
if you're low-income,
180
616000
3000
և եթե ցածր եկամուտ ունես
10:31
you have less than a 25 percent chance of ever completing a college degree.
181
619000
4000
25 տոկոսից էլ քիչ է շանսը, որ դու կստանաս ավարտական դիպլոմ:
10:35
If you're low-income in the United States,
182
623000
5000
Միացյալ Նահանգներում ցածր եկամուտ ունենալու դեպքում
10:40
you have a higher chance of going to jail
183
628000
4000
բանտ գնալու հավանականությունը ավելի մեծ է,
10:44
than you do of getting a four-year degree.
184
632000
2000
քան 4 տարվա կոչում ստանալը:
10:46
And that doesn't seem entirely fair.
185
634000
3000
և դա բնավ արդար չէ:
10:49
So, how do you make education better?
186
637000
3000
Այսպիսով, ինչպե՞ս բարելավվել կրթության մակարդակը:
10:52
Now, our foundation, for the last nine years, has invested in this.
187
640000
4000
Վերջին 9 տարիների ընթացքում մեր հիմադրամը ներդրումներ է կատարել այս ոլորտում:
10:56
There's many people working on it.
188
644000
3000
Շատ մարդիկ են աշխատում դրա վրա:
10:59
We've worked on small schools,
189
647000
3000
Մենք աշխատել ենք փոքր դպրոցներում
11:02
we've funded scholarships,
190
650000
2000
կրթաթոշակներ ենք ֆինանսավորել,
11:04
we've done things in libraries.
191
652000
2000
կատարել ենք աշխատանքներ գրադարաններում:
11:06
A lot of these things had a good effect.
192
654000
2000
Սրանցից շատերը դրական ազդեցություն են ունեցել:
11:08
But the more we looked at it, the more we realized that having great teachers
193
656000
3000
Բայց ինչքան զբաղվում էինք դրանով, այդքան ավելի էինք հասկանում, որ հոյակապ ուսուցիչներ ունենալը
11:11
was the very key thing.
194
659000
3000
հիմնական նպատակն էր:
11:14
And we hooked up with some people studying
195
662000
3000
Եվ մի քանի մարդկանց հետ մենք գործի անցանք` ուսումնասիրելու,
11:17
how much variation is there between teachers,
196
665000
3000
թե ինչպիսի տարբերություն կա
11:20
between, say, the top quartile -- the very best --
197
668000
3000
ասենք լավագույն 25 %-ի, լավագուններից լավագույների,
11:23
and the bottom quartile.
198
671000
2000
և վատագույն 25 % ուսւոցիչների միջև:
11:25
How much variation is there within a school or between schools?
199
673000
3000
Ինչպիսի՞ն է վարիացիոն տատանումները միևնույն դպրոցում կամ տարբեր դպրոցների միջև:
11:28
And the answer is that these variations are absolutely unbelievable.
200
676000
4000
Եվ պատասխանն այն է, որ այս տարբերությունները միանգամայն անհավատալի են:
11:33
A top quartile teacher will increase the performance of their class --
201
681000
5000
լավագույն 25 % մեջ ներառված ուսուցիչը կբարձրացնի դասարանի կատարողականությունը`
11:38
based on test scores --
202
686000
3000
հիմնվելով թեստերի արդյունքների վրա.
11:41
by over 10 percent in a single year.
203
689000
2000
մեկ տարվա ընթացում 10 տոկոսից էլ ավելի:
11:43
What does that mean?
204
691000
1000
Ի՞նչ է դա նշանակում:
11:44
That means that if the entire U.S., for two years,
205
692000
3000
Սա նշանակում է, որ եթե ամբողջ Միացյալ Նահանգները 2 տարում
11:47
had top quartile teachers,
206
695000
3000
լավագույն 25 % ուսուցիչները դասավանդեին,
11:50
the entire difference between us and Asia would go away.
207
698000
4000
մեր և Ասիայի միջև տարբերություն չէր լինի:
11:54
Within four years we would be blowing everyone in the world away.
208
702000
6000
4 տարի անց աշխարհում մեր նմանը չէր լինի:
12:00
So, it's simple. All you need are those top quartile teachers.
209
708000
3000
Այսպիսով, ամեն ինչ պարզ է: Մեզ անհրաժեշտ են լավագույն 25 % ուսուցիչներ:
12:05
And so you'd say, "Wow, we should reward those people.
210
713000
4000
Այսպիսով դուք կասեք, «Ուաու, մենք պետ է պարգևատրենք նրանց»:
12:09
We should retain those people.
211
717000
3000
Անհրաժեշտ է պահպանենք նրանց:
12:12
We should find out what they're doing and transfer that skill to other people."
212
720000
3000
Պետք է պարզենք, թե ինչ են նրանք անում ու փոխանցենք այդ հմտությունը այլ մարդկանց:
12:15
But I can tell you that absolutely is not happening today.
213
723000
5000
Բայց ձեզ կարող եմ ասել, որ այսօր դա այդպես չէ:
12:20
What are the characteristics of this top quartile?
214
728000
3000
Որո՞նք են լավագույն 25 % ուսուցիչների բնորոշ գծերը:
12:23
What do they look like?
215
731000
2000
Ինչպիսի՞նն են նրանք:
12:25
You might think these must be very senior teachers.
216
733000
3000
Հնարավոր է դուք մտածեք, որ նրանք տարիքով մեծ ուսուցիչներ են:
12:28
And the answer is no.
217
736000
2000
Պատասխանը ոչ է:
12:30
Once somebody has taught for three years
218
738000
3000
Երբ ինչ-որ մեկը 3 տարի դասավանդում է,
12:33
their teaching quality does not change thereafter.
219
741000
5000
դրանից հետո նրա ուսուցման որակը չի փոխվում:
12:38
The variation is very, very small.
220
746000
3000
Շեղումները շատ, շատ փոքր են:
12:41
You might think these are people with master's degrees.
221
749000
5000
Հնարավոր է մտածեք, որ նրանք Մագիստրոսներ են:
12:46
They've gone back and they've gotten their Master's of Education.
222
754000
3000
Նրանք վերադարձել են ու ստացել մագիստրոսական կրթություն:
12:49
This chart takes four different factors
223
757000
3000
Այս աղուսյակը հաշվի է առնում 4 տարբեր գործոններ
12:52
and says how much do they explain teaching quality.
224
760000
3000
և ասում, թե ինչպես են նրանք բացատրում կրթության որակը:
12:55
That bottom thing, which says there's no effect at all,
225
763000
3000
Ներքևի այդ ցուցիչը, որ ցույց է տալիս արդյունքի բացակայություն
12:58
is a master's degree.
226
766000
3000
մագիստրոսական աստիճանն է:
13:02
Now, the way the pay system works is there's two things that are rewarded.
227
770000
4000
Հիմա, վճարման համակարգի աշխատանքի համաձայն, 2 բան է ողջունելի:
13:06
One is seniority.
228
774000
2000
Առաջինը փորձառությունն է:
13:08
Because your pay goes up and you vest into your pension.
229
776000
3000
Քանի որ վճարդ ավելանում է, և դու ներդնում ես քո թոշակի մեջ:
13:11
The second is giving extra money to people who get their master's degree.
230
779000
3000
Երկրորդն էլ հավելյալ գումարն է, որ վճարվում է մարդկանց, ովքեր մագիստրոսական կրթություն են ստանում:
13:14
But it in no way is associated with being a better teacher.
231
782000
3000
Բայց սա ոչ մի կապ չունի ավելի լավ ուսուցիչ լինելու հետ:
13:17
Teach for America: slight effect.
232
785000
3000
«Ուսուցանեք Ամերիկայի համար» կազմակերպության տվյալներ. աննշան ազդեցություն:
13:20
For math teachers majoring in math there's a measurable effect.
233
788000
4000
Այնտեղ վերապատրաստվող մաթեմատիկայի ուսուցիչների համար ազդեցություն զգալի է:
13:24
But, overwhelmingly, it's your past performance.
234
792000
5000
Սակայն դա ձեր անցյալի հաճողությունների ճնշող մեծամասնությունն է:
13:29
There are some people who are very good at this.
235
797000
3000
Կան մարդիկ, ովքեր շատ լավ են սրանից:
13:32
And we've done almost nothing
236
800000
3000
Եվ մենք գրեթե ոչինչ չենք արել`
13:35
to study what that is
237
803000
3000
ուսումնասիրելու, թե ինչպես դա
13:38
and to draw it in and to replicate it,
238
806000
3000
օգտագործել և վերարտադրելու,
13:41
to raise the average capability --
239
809000
3000
բարձրացնելու միջին ընդունակությունները,
13:44
or to encourage the people with it to stay in the system.
240
812000
3000
կամ դրանով մարդկանց քաջալերելու, որպեսզի մնան համակարգում:
13:47
You might say, "Do the good teachers stay and the bad teacher's leave?"
241
815000
3000
Հնարավոր է ասեք. «Lավ ուսուցիչները մնում են, իսկ վատերը գնո՞ւմ»:
13:50
The answer is, on average, the slightly better teachers leave the system.
242
818000
3000
Պատասխանը այսպիսին է, միջին հաշվով, մի քիչ ավելի լավ ուսուցիչներն են լքում համակարգը:
13:53
And it's a system with very high turnover.
243
821000
3000
Իսկ դա մեծ շրջադարձ է:
13:57
Now, there are a few places -- very few -- where great teachers are being made.
244
825000
6000
Հիմա շատ քիչ տեղեր կան, որտեղ լավ ուսուցիչներ են դառնում:
14:03
A good example of one is a set of charter schools called KIPP.
245
831000
5000
Մի շատ լավ օրինակ է մասնավոր դպրոցների մի շարք, որ կոչվում է «KIPP» (ԳՈՒ):
14:08
KIPP means Knowledge Is Power.
246
836000
3000
ԳՈՒն նշանակում է «Գիտելիքն ուժ է»:
14:11
It's an unbelievable thing.
247
839000
3000
Անհավատալի մի բան է:
14:14
They have 66 schools -- mostly middle schools, some high schools --
248
842000
3000
Նրանք մոտ 66 դպրոցներ ունեն, մեծամասամբ միջնակարգ դպրոցներ, մի քանի ավագ դպրոցներ,
14:17
and what goes on is great teaching.
249
845000
4000
որտեղ հոյակապ ուսուցում է իրականացվում:
14:21
They take the poorest kids,
250
849000
3000
Նրանք ընդունում են ամենաաղքատ երեխաներին,
14:24
and over 96 percent of their high school graduates go to four-year colleges.
251
852000
4000
և իրենց ավագ դպրոցն ավարտողների մոտ 96 տոկոսը գնում են 4ամյա քոլեջներ:
14:28
And the whole spirit and attitude in those schools
252
856000
3000
Այդ դպրոցների ընդհանուր ոգին ու վերաբերբունքը
14:31
is very different than in the normal public schools.
253
859000
3000
շատ է տարբերվում նորմալ հասարականան դպրոցներից:
14:34
They're team teaching. They're constantly improving their teachers.
254
862000
4000
Նրանք զբաղվում են թիմային ուսուցմամբ: Նրանք պարբերաբար վերապատրաստում են իրենց ուսուցիչներին:
14:38
They're taking data, the test scores,
255
866000
3000
Նրանք վերցնում են տեղեկությունններ, թեստերի արդյունքներ
14:41
and saying to a teacher, "Hey, you caused this amount of increase."
256
869000
3000
և ասում. «Հեյ, դուք այսքան աճ եք արձանագրել»:
14:44
They're deeply engaged in making teaching better.
257
872000
4000
Նրանք խորապես ներգրավված են ուսուցման բարելավման մեջ:
14:48
When you actually go and sit in one of these classrooms,
258
876000
3000
Իրականաում, երբ գնում ու նստում եք այս դասարաններից մեկում
14:51
at first it's very bizarre.
259
879000
3000
սկզբում ամեն ինչ շատ տարօրինակ է:
14:54
I sat down and I thought, "What is going on?"
260
882000
3000
Նստած մտածում էի. «Ի՞նչ է կատարվում»:
14:57
The teacher was running around, and the energy level was high.
261
885000
3000
Ուսուցիչը այս ու այն կողմ էր վազվզում, շատ էնէրգիայի հոսքը կար:
15:00
I thought, "I'm in the sports rally or something.
262
888000
3000
Մտածեցի. «Ես իսկապես սպորտային մրցույթի կամ նամանատիպ բանի՞ եմ մասնակցում:
15:03
What's going on?"
263
891000
2000
Ի՞նչ է կատարվում»:
15:05
And the teacher was constantly scanning to see which kids weren't paying attention,
264
893000
3000
Իսկ ուսուցչուհին ուշադիր հետևում էր, որ տեսնի, թե որ երեխաներն են ուշադրություն դարձնում,
15:08
which kids were bored,
265
896000
2000
որ երեխաներն են ձանձրնում,
15:10
and calling kids rapidly, putting things up on the board.
266
898000
3000
երեխաների անուններն էր տալիս և գրատախտակին ինչ որ բաներ էր գրում:
15:13
It was a very dynamic environment,
267
901000
2000
Շատ դինամիկ միջավայր էր,
15:15
because particularly in those middle school years -- fifth through eighth grade --
268
903000
3000
որովհետև մասնավորապես միջին դպրոցում ` 5-9րդ դասարաններում,
15:18
keeping people engaged and setting the tone
269
906000
3000
մարդկանց դասի մեջ ներգրավվել և ձայնի տոն սահմանել,
15:21
that everybody in the classroom needs to pay attention,
270
909000
3000
որպեսզի դասարանում ամենքը ուշադիր լինի,
15:24
nobody gets to make fun of it or have the position of the kid who doesn't want to be there.
271
912000
6000
ոչ ոք չի ծիծաղում սրա վրա, որ այնպիսի տպավորություն չստեղծվի, թե նա չի ուզում այնտեղ գտնվել:
15:30
Everybody needs to be involved.
272
918000
2000
Բոլորը պետք է ներգրավվեն:
15:32
And so KIPP is doing it.
273
920000
2000
և այսպիսով ԳՈւն անում է դա:
15:35
How does that compare to a normal school?
274
923000
3000
Իսկ ինչո՞վ է այն համեմատվում նորմալ դպրոցի հետ:
15:38
Well, in a normal school, teachers aren't told how good they are.
275
926000
4000
Դե, նորմալ դպրոցում ուսուցիչներին չեն ասում, թե ինչքան լավն են իրենք:
15:42
The data isn't gathered.
276
930000
3000
Տեղեկությունը չի հավաքվում:
15:45
In the teacher's contract,
277
933000
2000
Ուսուցչի պայմանագրով
15:47
it will limit the number of times the principal can come into the classroom --
278
935000
4000
սահմանվում է, որ տնօրենը հաշված անգամներ կարող է գալ դասարան`
15:51
sometimes to once per year.
279
939000
2000
երբեմն նույնիսկ տարվա ընթացքում մի անգամ:
15:53
And they need advanced notice to do that.
280
941000
3000
Եվ նրանց նախորոք զգուշացվում է դրա մասին:
15:56
So imagine running a factory where you've got these workers,
281
944000
3000
Այսպես, պատկերացրեք ղեկավարում եք մի գործարան, որտեղ աշխատում են այսպիսի բանվորներ,
15:59
some of them just making crap
282
947000
3000
նրանցից մի քանիսը միայն խոտան են արտադրում,
16:02
and the management is told, "Hey, you can only come down here once a year,
283
950000
4000
ու ղեկավարությանը ասում են. «Հեյ, դուք այստեղ կարող եք գալ տարվա մեջ միայն մի անգամ,
16:06
but you need to let us know, because we might actually fool you,
284
954000
2000
բայց դուք պետք է մեզ տեղյակ պահեք, որովհետև մենք կարող ենք հիմարեցնել ձեզ»,
16:08
and try and do a good job in that one brief moment."
285
956000
4000
և փորձել մի լավ գործ անել այդ կարճ րոպեի ընթցքում:
16:12
Even a teacher who wants to improve doesn't have the tools to do it.
286
960000
5000
Նույնիսկ ուսուցիչը, ով ուզում է վերապատրաստվել, միջոցներ չունի դրա համար:
16:17
They don't have the test scores,
287
965000
2000
Նրանք չունեն թեստերի գնահատականներ,
16:19
and there's a whole thing of trying to block the data.
288
967000
3000
սակայն ունեն մի շարք գործոններ, որոնք արգել են հանդիանում տվյալների բազայի համար:
16:22
For example, New York passed a law
289
970000
3000
Օրինակ` Նյու Յորքը մի օրենք ընդունեց,
16:25
that said that the teacher improvement data could not be made available and used
290
973000
5000
համաձայն որի ուսուցչի վերապատրաստման մասին տեղեկությունը չի կարելի հասանելի դարձնել և օգտագործել
16:30
in the tenure decision for the teachers.
291
978000
3000
ուսուցչի պաշտոնավարման որոշումներում:
16:34
And so that's sort of working in the opposite direction.
292
982000
3000
Այսպիսով, սա հակառակ ուղղությամբ աշխատելու մի ձև է:
16:37
But I'm optimistic about this,
293
985000
2000
Բայց ես լավատեսորեն եմ նայում սրան,
16:39
I think there are some clear things we can do.
294
987000
4000
կարծում եմ մի քանի բան կարող ենք անել սրա վերաբերյալ:
16:43
First of all, there's a lot more testing going on,
295
991000
4000
Նախ և առաջ շատ թեստեր են անցկացվում,
16:47
and that's given us the picture of where we are.
296
995000
3000
և դա մեզ տվել է այն պատկերը թե որտեղ ենք մենք գտնվում:
16:50
And that allows us to understand who's doing it well,
297
998000
4000
և սա թույլ է տալիս մեզ հասկաանալ, թե ով է գերազանց,
16:54
and call them out, and find out what those techniques are.
298
1002000
3000
առանձնացնել նրանց ու պարզել, թե որոնք են այդ տեխնիկաները:
16:57
Of course, digital video is cheap now.
299
1005000
3000
Անշուշտ, թվային տեսախցիկը էժան է հիմա:
17:00
Putting a few cameras in the classroom
300
1008000
2000
Դասարաններում մի քանի տեսախցիկ տեղադրելը
17:02
and saying that things are being recorded on an ongoing basis
301
1010000
6000
և ասելը, որ ամեն ինչ տեսագրվում է շարունակական հիմքի վրա,
17:08
is very practical in all public schools.
302
1016000
2000
շատ իրական է բոլոր հասարակական դպրոցներում:
17:10
And so every few weeks teachers could sit down
303
1018000
3000
Այսպիսով մի քանի շաբաթը մեկ ուսուցիչները կարող է նստել
17:13
and say, "OK, here's a little clip of something I thought I did well.
304
1021000
3000
ու ասել «Լավ, կարծում եմ այս կարճամետրաժ տեսանյությում լավ բան եմ հանդես եկել:
17:16
Here's a little clip of something I think I did poorly.
305
1024000
3000
Իսկ այս մեկում տեսնում եմ, թե որտեղ եմ թերացել:
17:19
Advise me -- when this kid acted up, how should I have dealt with that?"
306
1027000
3000
Խորհուրդ տվեք ինձ, ինչպե՞ս պետք է վարվեի այս երեխայի հետ, երբ նա իրեն լավ չէր պահում»:
17:22
And they could all sit and work together on those problems.
307
1030000
4000
Եվ նրանք բոլորն էլ կարող են նստել ու միասին աշխատել այդ խնդիրների վրա:
17:26
You can take the very best teachers and kind of annotate it,
308
1034000
4000
Դուք կարող եք վերցնել ամենալավ ուսուցիչներին և ծանոթագրել նրանց,
17:30
have it so everyone sees who is the very best at teaching this stuff.
309
1038000
4000
որպեսզի բոլորը տեսնեն, թե ով է ամենալավը ուսուցչական անձնակազմում:
17:34
You can take those great courses and make them available
310
1042000
2000
Դոք կարող եք վերցնել այդ հիանալի կուրսերը և հասանելի դարձնել
17:36
so that a kid could go out and watch the physics course, learn from that.
311
1044000
5000
այնպես, որ երեխաները կարողանան գնալ ու տեսնել ֆիզիկայի դասընթացները, սովորել դրանից:
17:41
If you have a kid who's behind,
312
1049000
2000
Եթե ունեք աշակերտ, ով հետ է մնացել,
17:43
you would know you could assign them that video to watch and review the concept.
313
1051000
4000
կարող եք նրան տրամադրել տեսանյութը, որ նա աչքի անցկացնի և կրկնի նյութը:
17:47
And in fact, these free courses could not only be available just on the Internet,
314
1055000
4000
Իրականում, այս ազատ կուրսերը պետք է հասանելի լինեն ոչ միայն համացանցում,
17:51
but you could make it so that DVDs were always available,
315
1059000
4000
այլև կարող եք այնպես անել, որ դիվիդիների հնարավորություն լինի,
17:55
and so anybody who has access to a DVD player can have the very best teachers.
316
1063000
7000
և այսպիսով յուրաքանչյուր ոք, ով DVD-ի նվագարկչի հնարավորություն ունի, կարող է ունենալ ամենալավ ուսուցիչներին:
18:02
And so by thinking of this as a personnel system,
317
1070000
5000
Եթե այս ամենն ընդունենք որպես անձնակազմային համակարգ,
18:07
we can do it much better.
318
1075000
2000
մենք դա ավելի լավ կարող ենք անել:
18:09
Now there's a book actually, about KIPP --
319
1077000
2000
Հիմա մի գիրք կա KIPP-ի մասին`
18:11
the place that this is going on --
320
1079000
2000
այն վայրն է, որտեղ այս ամենը կատարվում է
18:13
that Jay Matthews, a news reporter, wrote -- called, "Work Hard, Be Nice."
321
1081000
5000
«աշխատեք քրտնաջան, եղեք հաճելի» գրքի հեղինակն է լրագրող Ջեյ Մեթյուսը:
18:18
And I thought it was so fantastic.
322
1086000
2000
Կարծում եմ, որ հրաշալի գիրք է:
18:20
It gave you a sense of what a good teacher does.
323
1088000
4000
Սա գաղափար է տալիս այն մասին, թե ինչ է անում լավ ուսուցիչը:
18:24
I'm going to send everyone here a free copy of this book.
324
1092000
3000
Պատրաստվում եմ բոլորիդ ուղարկել այդ գրքի անվճար օրինակները:
18:27
(Applause)
325
1095000
5000
(Ծափահարություններ)
18:32
Now, we put a lot of money into education,
326
1100000
3000
Այսօր մենք մեծ գումարներ ենք ներդնում կրթության ոլորտում,
18:35
and I really think that education is the most important thing to get right
327
1103000
6000
և ես իրոք կարծում եմ, որ կրթությունը այն կարևոր միջոցն է, որով պետությունը իրավունք է ձեռք բերում
18:41
for the country to have as strong a future as it should have.
328
1109000
5000
ունենալ այնպիսի հզոր ապագա, որը պետք է ունենա:
18:46
In fact we have in the stimulus bill -- it's interesting --
329
1114000
2000
Իրականում մենք խթան օրինագիծ ունենք, սա հետաքրքիր է:
18:48
the House version actually had money in it for these data systems,
330
1116000
3000
Ներկայացուցիչների Պալատը իրականում գումարներ է հատկացնում այս տեղեկատվական համակարգերի համար,
18:51
and it was taken out in the Senate
331
1119000
2000
իսկ Սենատում դրանք հանվեցին,
18:53
because there are people who are threatened by these things.
332
1121000
3000
որովհետև այն սպառնում էր որոշ մարդկանց:
18:56
But I -- I'm optimistic.
333
1124000
2000
Բայց ես, ես լավատես եմ:
18:58
I think people are beginning to recognize how important this is,
334
1126000
4000
Կարծում եմ մարդիկ սկսում եմ հասկանալ, թե ինչքան կարևոր է սա,
19:02
and it really can make a difference for millions of lives, if we get it right.
335
1130000
7000
սա կարող է փոխել միլիոնավոր կյանքեր, եթե ճիշտ ընկալենք դա:
19:09
I only had time to frame those two problems.
336
1137000
3000
Ես ժամանակ ունեի միայն այս 2 խնդիրները ձևակերպելու համար:
19:12
There's a lot more problems like that --
337
1140000
2000
Սրանց նման շատ խնդիրներ կան
19:14
AIDS, pneumonia -- I can just see you're getting excited,
338
1142000
4000
ինչպես օրինակ ՁԻԱՀ-ը, թոքերի բորբոքումը, երևում է թե ինչքան եք հուզվում
19:18
just at the very name of these things.
339
1146000
3000
սրանց անունները լսելիս միայն:
19:21
And the skill sets required to tackle these things are very broad.
340
1149000
5000
Իսկ այսպիսի բաների լուծման հնարավորությունների սահմանը շատ լայն է:
19:26
You know, the system doesn't naturally make it happen.
341
1154000
3000
Բայց գիտեք, համակարգը իրականում չի իրագործում սա:
19:29
Governments don't naturally pick these things in the right way.
342
1157000
5000
Կառավարությունը ճիշտ ձևով չի կազմակերպում այսպիսի բաները:
19:34
The private sector doesn't naturally put its resources into these things.
343
1162000
4000
Բնականաբար մասնավոր սեկտորը միջոցներ չի ներդնում այս ոլորտում:
19:38
So it's going to take brilliant people like you
344
1166000
3000
Այսպիսով, անհրաժեշտ է ընտրել ձեզ նման հիանալի մարդկանց,
19:41
to study these things, get other people involved --
345
1169000
3000
որ ուսումնասիրեն այսպիսի բաները, ներգրավվեն այլ մարդկանց,
19:44
and you're helping to come up with solutions.
346
1172000
3000
և օգնեք գտնել լուծումներ:
19:47
And with that, I think there's some great things that will come out of it.
347
1175000
3000
Եվ այս ամենի հետ մեկտեղ հույս ունեմ, որ ի վերջո մի լավ բան դուրս կգա դրանից:
19:50
Thank you.
348
1178000
2000
Շնորհակալություն:
19:52
(Applause)
349
1180000
18000
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Bill Gates - PhilanthropistA passionate techie and a shrewd businessman, Bill Gates changed the world while leading Microsoft to dizzying success. Now he's doing it again with his own style of philanthropy and passion for innovation.
Why you should listen
Bill Gates is the founder and former CEO of Microsoft. A geek icon, tech visionary and business trailblazer, Gates' leadership -- fueled by his long-held dream that millions might realize their potential through great software -- made Microsoft a personal computing powerhouse and a trendsetter in the Internet dawn. Whether you're a suit, chef, quant, artist, media maven, nurse or gamer, you've probably used a Microsoft product today.
In summer of 2008, Gates left his day-to-day role with Microsoft to focus on philanthropy. Holding that all lives have equal value (no matter where they're being lived), the Bill and Melinda Gates Foundation has now donated staggering sums to HIV/AIDS programs, libraries, agriculture research and disaster relief -- and offered vital guidance and creative funding to programs in global health and education. Gates believes his tech-centric strategy for giving will prove the killer app of planet Earth's next big upgrade.
Read a collection of Bill and Melinda Gates' annual letters, where they take stock of the Gates Foundation and the world. And follow his ongoing thinking on his personal website, The Gates Notes. His new paper, "The Next Epidemic," is published by the New England Journal of Medicine.
Bill Gates | Speaker | TED.com