ABOUT THE SPEAKER
Stella Young - Comedian, journalist, activist
Writer, comedian and advocate Stella Young was the editor of Ramp Up, an online space for news, discussion and opinion about disability in Australia.

Why you should listen

Born in Stawell in Western Victoria, Australia, Stella Young cut her activist teeth at the age of 14 by conducting an access audit of shops on the local main street. It didn’t take long -- it was a pretty short street.

She became active in the disability community in a variety of roles, including membership of the Victorian Disability Advisory Council, Ministerial Advisory Council for the Department of Victorian communities and Women With Disabilities Victoria. Young was a two-time state finalist in the Melbourne International Comedy Festival’s Raw Comedy competition; and hosted eight seasons of Australia’s first disability culture program, No Limits, aired on Channel 31 and community stations across the country.

With a strong interest in issues facing women and young people with disabilities, Young worked with the Youth Disability Advocacy Service to establish the LiveAccess project, advocating for better access to live music venues. She held a degree in journalism from Deakin University and a Diploma of Secondary Education from the University of Melbourne. Prior to joining the ABC, Stella worked in Public Programs at Melbourne Museum, where she taught kids about bugs, dinosaurs and other weird and wonderful things.

Young passed away at the age of 32 on December 8, 2014.

More profile about the speaker
Stella Young | Speaker | TED.com
TEDxSydney

Stella Young: I'm not your inspiration, thank you very much

ကျွန်မက ရှင်တို့ အတွက် ဉာဏ်ကွန့်မြူးစရာ မဟုတ်ပါဘူး။၊ ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်

Filmed:
3,196,222 views

စတဲလာ ယန်းဟာ လူရွှင်တော် နှင့် သတင်းစာဆရာ တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ သူမဟာ တွန်းလှည်းနဲ့ သွားလာနေရသူပါ။ အဲဒီလို အဖြစ်ကြောင့် သူမဟာ ကျန် လူသားအားလုံးတို့ အတွက် အားပေးသူ တစ်ဦး ဖြစ်မသွားစေရပါလို့ သူမက ယူဆပါတယ်။ ဟာသဆန်တဲ့ ဒီဆွေးနွေးပွဲထဲမှာ ယန်းက မသန်စွမ်းကြသူတို့ကို အလိုလိုနေရင်း “သူများတွေ အတွက် အားပေးကြသူများ” အဖြစ် ပြောင်းလဲပစ်လိုက်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အလေ့အထကို ရိုက်ချိုးပစ်ရန် ကြိုးစားထားပါတယ်။
- Comedian, journalist, activist
Writer, comedian and advocate Stella Young was the editor of Ramp Up, an online space for news, discussion and opinion about disability in Australia. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I grew up in a very small country town
0
0
2463
ကျွန်မဟာ ဗီတိုရီယားထဲက
00:14
in Victoria.
1
2463
1300
မြို့လေး တစ်မြို့မှာ ကြီးပြင်းလာခဲ့တာပါ။
00:15
I had a very normal, low-key kind of upbringing.
2
3763
4417
ကျွန်မကို ပျိုးထောင်ပေးခဲ့ကြပုံဟာ ပုံမှန်၊ ခပ်ရိုးရိုးလေးပါပဲ။
00:20
I went to school, I hung out with my friends,
3
8180
3400
ကျွန်မ ကျောင်းကို သွားခဲ့တယ်၊ တစ်ချိန်လုံး ကျွန်မ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ပေါ့၊
00:23
I fought with my younger sisters.
4
11580
2386
ကျွန်မ ညီမလေးတွေနဲ့ သတ်ပုတ် နေခဲ့သူပါ။
00:25
It was all very normal.
5
13966
1789
အဲဒါတွေ အားလုံးဟာ သိပ်ကို ပုံမှန်ပါ။
00:27
And when I was 15, a member of my local community
6
15755
4172
ကျွန်မ ၁၅ နှစ်တုန်းက၊ ကျွန်မတို့ ရပ်ကွက်ထဲက လူကြီး တစ်ယောက်ဟာ
00:31
approached my parents
7
19927
1420
ကျွန်မ မိဘတွေဆီကို ချဉ်းကပ်လာကာ
00:33
and wanted to nominate me
8
21347
1393
ရပ်ကွက် အောင်မြင်မှု ဆု တစ်ခုအတွက်
00:34
for a community achievement award.
9
22740
3120
အဆိုပြုဖို့ ကမ်းလှမ်းလာပါတယ်။
00:37
And my parents said, "Hm, that's really nice,
10
25860
3243
အဲဒါနဲ့ ကျွန်မတွေက၊ "အင်း၊ အဆိုပြုချက်ကတော့ အကောင်းသား၊
00:41
but there's kind of one glaring problem with that.
11
29103
3217
ဒါပေမဲ့ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အရုပ်ဆိုးတဲ့ ပြဿနာ တစ်ခု ရှိနေတယ်တဲ့။
00:44
She hasn't actually achieved anything." (Laughter)
12
32320
4934
ကျွန်မတို့ သမီးဟာ ဘာတစ်ခုကိုမှ မအောင်မြင်ခဲ့သေးပါကလား"တဲ့။ (ရယ်သံများ)
00:49
And they were right, you know.
13
37254
1595
တကယ်တော့ သူတို့ ပြောတာ မှန်ခဲ့ပါတယ်။
00:50
I went to school, I got good marks,
14
38849
2986
ကျွန်မ ကျောင်းကို သွားခဲ့တယ်၊ အမှတ်တွေ ကောင်းကောင်း ရတယ်၊
00:53
I had a very low-key after school job
15
41835
2448
ကျောင်းအပြီး ကျွန်မ လုပ်တဲ့ အလုပ်ကလဲ ရိုးရိုးလေးပါ
00:56
in my mum's hairdressing salon,
16
44283
1782
ကျွန်မ အမေရဲ့ ဆံပင်အလှပြင် ဆိုင်ကလေးမှာပါ၊
00:58
and I spent a lot of time watching
17
46065
1798
ပြီးတော့ ကျွန်မဟာ "Buffy the Vampire Slayer" နှင့်
00:59
"Buffy the Vampire Slayer" and "Dawson's Creek."
18
47863
3131
"Dawson's Creek" တွေ ကြည့်ခဲ့တဲ့ အချိန်ဟာလည်း မနည်းခဲ့ပါဘူး။
01:02
Yeah, I know. What a contradiction.
19
50994
4043
ကျွန်မ သိပါတယ်။ အဲဒါ ကျွန်မ အဖြစ်နဲ့ လုံးဝ တခြားစီပဲ ဆိုတာ။
01:07
But they were right, you know.
20
55037
1340
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ သူတို့ဟာ မှန်ခဲ့ကြပါတယ်။
01:08
I wasn't doing anything that was out of the ordinary
21
56377
2553
ကျွန်မဟာ သာမန် မဟုတ်တဲ့ အလုပ် ဘာတစ်ခုကိုမှ လုပ်မနေခဲ့ပါဘူး
01:10
at all.
22
58930
1681
အဲဒါမျိုး ဘာ တစ်ခုမှ မရှိခဲ့ပါဘူး။
01:12
I wasn't doing anything that could
be considered an achievement
23
60611
2943
အောင်မြင်မှု ဆိုပြီး ထောက်ပြစရာဆိုလို့ ဘာတစ်ခုကိုမှ ကျွန်မ လုပ်မနေခဲ့ပါဘူး။
01:15
if you took disability out of the equation.
24
63554
3602
မသန်စွမ်းမှု ကိစ္စကို ကျွန်ုပ်တို့ ဘေးဖယ်လိုက်မယ် ဆိုရင်ပေါ့လေ။
01:19
Years later, I was on my second teaching round
25
67156
3866
နှစ် အတော်ကြာသွားတော့၊ ကျွန်မဟာ ဒုတိယ တကြော့ ပညာသင်မှု စခဲ့တာက
01:23
in a Melbourne high school,
26
71022
1736
မယ်ဘုန်း အထက်တန်း ကျောင်း တစ်ကျောင်းမှာ ပေါ့။
01:24
and I was about 20 minutes into
a year 11 legal studies class
27
72758
4951
ကျွန်မဟာ တနှစ်ကို ၁၁ ကြိမ် တက်ရတဲ့ ဥပဒေဆိုင်ရာ
သင်တန်း တစ်ခုကို တက်နေရာ မိနစ် ၂၀ လောက် ရှိခိုက်မှာ
01:29
when this boy put up his hand and said,
28
77709
1779
ကောင်လေး တစ်ယောက် လက်မြှောက်ပြီး ပြောလိုက်တာက၊
01:31
"Hey miss, when are you going
to start doing your speech?"
29
79488
4244
"ဟေး မစ္စ၊ ခင်ဗျားရဲ့ မိန့်ခွန်းကို ဘယ်တော့မှ ပြောမှာလဲ?"
01:35
And I said, "What speech?"
30
83732
1977
ဒါနဲ့ ကျွန်မက၊ "ဘာ မိန့်ခွန်းလဲ?"
01:37
You know, I'd been talking them
31
85709
1304
ကျွန်မဟာ အဲဒီအချိန်မှာ သူတို့ကို အသရေဖျက်မှု ဥပဒေ အကြောင်းကို
01:39
about defamation law for a good 20 minutes.
32
87013
2896
ပြောပြနေခဲ့တာ မိန်စ ၂၀ လောက် ကြာသွားပါပြီ။
01:41
And he said, "You know, like,
33
89909
1671
အဲဒါကို သူက၊ "ကျွန်တော် ပြောချင်တာက၊
01:43
your motivational speaking.
34
91580
2320
ခင်ဗျားရဲ့ အားပေးလှုံ့ဆော်ရေး ပြောစကားတွေကို ပြောတာပါ။
01:45
You know, when people in
wheelchairs come to school,
35
93900
1990
ခင်ဗျားလို တွန်းလှည်းနဲ့ ကျောင်းကို လာကြတဲ့ လူတွေဟာ၊
01:47
they usually say, like, inspirational stuff?"
36
95890
4923
ပုံမှန်အားဖြင့် စိတ်ဓါတ်ကို လှုံ့ဆော်ပေးကြတဲ့ သူတွေနဲ့ တူကြတယ် မဟုတ်လား?"
01:52
(Laughter)
37
100813
1446
(ရယ်သံများ)
01:54
"It's usually in the big hall."
38
102259
4298
"ထုံးစံ အတိုင်းဆိုရင်၊ အဲဒါက ခန်းမကြီးထဲမှာ လုပ်ခဲ့ကြတာပါ။"
01:58
And that's when it dawned on me:
39
106557
2213
အဲဒီကျမှ ကျွန်မ အသိတရား တစ်ခု ရလာတယ်:
02:00
This kid had only ever experienced disabled people
40
108770
3271
ဒီကလေးဟာ မသန်စွမ်းကြတဲ့ လူတွေကို စိတ်ဓါတ် တက်စရာ
02:04
as objects of inspiration.
41
112041
3658
လူတွေ အဖြစ်သာ မြင်ခဲ့တာကိုး။
02:07
We are not, to this kid --
42
115699
1861
ကျွန်မတို့ အဲဒီလို မဟုတ်တာကို၊ အဲဒီ ကလေးကို ပြောချင်ပါတယ်၊
02:09
and it's not his fault, I mean,
43
117560
1301
ပြီးတော့ အဲဒါဟာ သူ့အပြစ်လည်း မဟုတ်ပါဘူးလေ။
02:10
that's true for many of us.
44
118861
1811
အဲဒီအချက်ဟာ ကျွန်မတို့ အများအတွက် မှန်တာကို ပြောချင်ပါတယ်။
02:12
For lots of us, disabled people are not our teachers
45
120672
3746
ကျွန်မတို့ တော်တော်များများ အတွက်၊ မသန်စွမ်းကြတဲ့ သူတွေဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ဆရာ မဟုတ်ကြပါ
02:16
or our doctors or our manicurists.
46
124418
3059
ကျွန်မတို့ရဲ့ ဆရာဝန်တွေ ဒါမှမဟုတ် လက်သည်းထိုးပေးသူလည်း မဟုတ်ကြပါဘူး။
02:19
We're not real people. We are there to inspire.
47
127477
5369
ကျွန်မတို့ဟာ တကယ့်လူတွေ မဟုတ်ကြပါဘူး။ ကျွန်မတို့တွေ အဲဒီမှာ ရှိကြတာကိုက သူများတွေကို လှုံ့ဆော်ပေးဖို့ အတွက်ပါ။
02:24
And in fact, I am sitting on this stage
48
132846
3506
အခု ကြည့်ကြပါ၊ ကျွန်မဟာ ဒီစင်မြင့်ပေါ်မှာ ထိုင်နေကာ
02:28
looking like I do in this wheelchair,
49
136352
3082
ကျွန်မ တွန်းလှည်းထဲမှာ လုပ်နေကျလိုပဲ ကြည့်နေပါတယ်၊
02:31
and you are probably kind of expecting me
50
139434
2933
ပြီးတော့၊ ရှင်တို့ အားလုံးကလည်း ကျွန်မဆီကနေပြီး စောင့်မျှော်နေမိကောင်း စောင့်မျှော်နေမိသလိုမျိုး ဖြစ်နေမိမှာကတော့
02:34
to inspire you. Right? (Laughter)
51
142367
4780
ရှင်တို့ အားလုံးကို စိတ်ဓာတ်မြှင့်တင် လှုံ့ဆော်ပေးမယ်ပေါ့၊ ဟုတ်လား? (ရယ်သံများ)
02:39
Yeah.
52
147147
2843
ဟုတ်ပါတယ်။
02:41
Well, ladies and gentlemen, I'm afraid
53
149990
2014
ဒီတော့၊ လူကြီးမင်းတို့ကို၊ ကျွန်မကတော့ စိတ်ပျက်အောင် လုပ်ရပါလိမ့်မယ်
02:44
I'm going to disappoint you dramatically.
54
152004
2857
ကျွန်မဟာ ရှင်တို့ အားလုံးကို အကြီးအကျယ်ကို စိတ်ပျက်သွားစေမှာပါ။
02:46
I am not here to inspire you.
55
154861
2169
ကျွန်မ ဒီမှာ ရှိနေတာက ရှင်တို့ကို အားပေးလှုံ့ဆော်ဖို့ မဟုတ်ပါဘူး။
02:49
I am here to tell you that we have been lied to
56
157030
2577
ကျွန်မ ဒီမှာ ရှိနေတာက မသန်စွမ်းမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျွန်မတို့ အားလုံးကို
02:51
about disability.
57
159607
1967
ပြောပြခဲ့ကြတာတွေဟာ မုသားစကားတွေပဲဆိုတာကိုပါ။
02:53
Yeah, we've been sold the lie
58
161574
2107
ဟုတ်တယ်၊ ကျွန်မတို့ အားလုံးကို မသန်စွမ်းမှုဟာ သိပ်ဆိုးတဲ့ အရာ ဖြစ်တယ် ဆိုတဲ့ မုသားစကားနဲ့
02:55
that disability is a Bad Thing, capital B, capital T.
59
163681
5205
အယုံသွင်းခြင်းခံနေရတယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ။
03:00
It's a bad thing, and to live with a disability
60
168886
2941
မသန်မစွမ်း အဖြစ်နေထိုင်ရမှာဟာ ကံဆိုးမှု ဖြစ်တယ်
03:03
makes you exceptional.
61
171827
2146
အဲဒါဟာ လူတစ်ယောက်ကို ထူးခြားသူ ဖြစ်လာစေတယ် ဆိုတဲ့ စကားကိုပါ။
03:05
It's not a bad thing, and it doesn't
62
173973
2915
အဲဒါဟာ ဆိုးတဲ့ အရာ မဟုတ်ပါဘူး။
03:08
make you exceptional.
63
176888
2629
ပြီးတော့ အဲဒါဟာ အဲဒီလူကို ထူးခြားသူ ဖြစ်မလာစေပါဘူး။
03:11
And in the past few years, we've been able
64
179517
1735
ဒါတောင် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် အနည်းငယ် အတွင်းမှာ၊
03:13
to propagate this lie even further
65
181252
2623
ကျွန်မတို့ဟာ အဲဒီ မုသားစကားကို လူမှုရေး မီဒီယာကို သုံးပြီးတော့
03:15
via social media.
66
183875
2274
ဆက်ပြီးတော့ ပိုလို့ကို ဝါဒဖြန့်ခဲ့ကြတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
03:18
You may have seen images like this one:
67
186149
2233
ရှင်တို့ အားလုံးဟာ ဒီလို ပုံတွေကို မြင်ခဲ့ဘူးကြမှာပါ၊
03:20
"The only disability in life is a bad attitude."
68
188382
3603
"ဘဝမှာ တစ်ခုတည်းသော မသန်စွမ်းမှုဆိုတာက ဆိုးညစ်တဲ့ စိတ်နေစိတ်ထားပဲ ဖြစ်ပါတယ်။"
03:24
Or this one: "Your excuse is invalid." Indeed.
69
192975
4351
နောက် ရှိပါသေးတယ်၊ "သင့်ရဲ့ ဆင်ခြေဆင်လက်တွေက ယုတ္တိမတန်ပါဘူး ။" တကယ်ပါပဲ။
03:29
Or this one: "Before you quit, try!"
70
197326
6360
ဒီလိုလည်း ရှိပါသေးတယ်၊ "သင်ဟာ ရပ်မပစ်ခင်မှာ စမ်းကြည့်ပါဦးတဲ့လေ။
03:35
These are just a couple of examples,
71
203686
1656
ဒါတွေဟာ အနည်းငယ်မျှသော သဓကတွေပါ၊
03:37
but there are a lot of these images out there.
72
205342
1969
ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို ပုံတွေကို အများကြီး မြင်လို့ ရနိုင်ပါသေးတယ်။
03:39
You know, you might have seen the one,
73
207311
1629
ရှင်တို့ နောက်တစ်ခု မြင်ခဲ့ဘူးကြမယ် ထင်ပါတယ်၊
03:40
the little girl with no hands
74
208940
1749
လက်တွေ မရှိတဲ့ ကလေးမလေး တစ်ယောက်
03:42
drawing a picture with a pencil held in her mouth.
75
210689
3711
ခဲတံကို သူမရဲ့ ပါးစပ်ထဲမှာ ကိုက်ဆွဲထား​ပြီး ပုံကို ရေးဆွဲနေတာ။
03:46
You might have seen a child running
76
214400
1720
ကလေး တစ်ယောက် ကာဗွန် ဖိုင်ဘားနဲ့ လုပ်ထားတဲ့ ခြေအတုတွေနဲ့
03:48
on carbon fiber prosthetic legs.
77
216120
2873
ပြေးနေတာကို ရှင်တို့ မြင်ခဲ့ကြမှာပါ။
03:50
And these images,
78
218993
1351
ပြလို့ ရနိုင်တဲ့ ပုံတွေ ရှိပါသေးတယ်၊
03:52
there are lots of them out there,
79
220344
1626
အလားတူ ပုံတွေ အများကြီး ရှိကြပါတယ်၊
03:53
they are what we call inspiration porn.
80
221970
3914
ကျွန်မတို့က အဲဒီလို ပုံတွေကို စိတ်ဓါတ် လှုံ့ဆော်ရေး အပြာပုံတွေလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။
03:57
(Laughter)
81
225884
2226
(ရယ်သံများ)
04:00
And I use the term porn deliberately,
82
228110
2218
ဒီနေရာမှာ ကျွန်မဟာ တမင်ကို အသိစိတ်နှင့် အပြာပုံတွေလို့ ခေါ်လိုက်တာပါ၊
04:02
because they objectify one group of people
83
230328
3149
၎င်းတို့ဟာ လူအုပ်စု တစုကို အာရုံစိုက် ဖေါ်ပြနေကြတာက
04:05
for the benefit of another group of people.
84
233477
2811
အခြား လူအုပ်စု တစုရဲ့ အကျိုးအတွက် ဖြစ်နေလို့ပါ။
04:08
So in this case, we're objectifying disabled people
85
236288
2879
ဒီတော့ ခုနက ပြောတဲ့ ဖြစ်ရပ်ထဲမှာ၊ ကျွန်မတို့ဟာ မသန်စွမ်းကြတဲ့ လူတွေကို အဓိက ထား ဖေါ်ပြနေကြတာက
04:11
for the benefit of nondisabled people.
86
239167
2657
မသန်စွမ်းသူ မဟုတ်ကြတဲ့ လူတွေရဲ့ အကျိုးအတွက် ဖြစ်နေပါတယ်။
04:13
The purpose of these images
87
241824
2128
ခုနက ပုံတွေ အားလုံးရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က
04:15
is to inspire you, to motivate you,
88
243952
3811
ရှင်တို့ကို စိတ်ဓါတ်မြှင့်ပေးဖို့၊ ရှင်တို့ကို လှုံ့ဆော်ပေးဖို့ အတွက်ပါ၊
04:19
so that we can look at them
89
247763
2075
အားလုံးကို အဲဒီပုံတွေကို ကြည့်ပြီးတဲ့ နောက်မှာ၊
04:21
and think, "Well, however bad my life is,
90
249838
3089
"ဟုတ်တယ်၊ ကျွန်မဘဝဟာ ဘယ်လောက် ဆိုးဆိုး၊
04:24
it could be worse.
91
252927
2031
ဒီထက် ပိုလို့ကို ဆိုးနိုင်ခဲ့တယ်။
04:26
I could be that person."
92
254958
3328
ကျွန်ုပ်ဟာ အဲဒီ လူ ဖြစ်နိုင်ခဲ့တယ်။"
04:30
But what if you are that person?
93
258286
3376
ဒီနေရာမှာ၊ အဲဒီလူဟာ တကယ့်ကိုပဲ ရှင်ကိုယ်တိုင် ဖြစ်နေတယ်ဆိုရင်ကော?
04:33
I've lost count of the number of times that I've
94
261662
2088
ကျွန်မထံကို လူစိမ်းတွေ ချဉ်းကပ်လာကြကာ
04:35
been approached by strangers
95
263750
2468
ကျွန်မဟာ သတ္တိရှိသူ ဖြစ်တယ်၊
04:38
wanting to tell me that they think I'm brave
96
266218
2905
ဒါမှမဟုတ် တကယ့်ကို အားကျစရာ ကောင်းသူ ဖြစ်တယ် စသဖြင့်
04:41
or inspirational,
97
269123
1757
ပြောဆိုခဲ့ကြတဲ့ အကြိမ်ပေါင်းတွေဟာ များလှပါပြီ၊
04:42
and this was long before my work
98
270880
1659
ပြီးတော့ ကျွန်မဟာ လူသိရှင်ကြား မဖြစ်မလာခင်၊
04:44
had any kind of public profile.
99
272539
2054
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်တွေတုန်းက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အရာပါ။
04:46
They were just kind of congratulating me
100
274593
1702
သူတို့က ကျွန်မ အနေနှင့် မနက် အိပ်ရာက ထလာချိန်မှာ
04:48
for managing to get up in the morning
101
276295
1706
ကိုယ့်အမည်ကို မမေ့သေးဘူး၊ မှတ်မိနေတယ် ဆိုတဲ့ အချက်ကြောင့်
04:50
and remember my own name. (Laughter)
102
278001
4008
ကျွန်မကို လာပြီး ဂုဏ်ပြု နှုတ်ဆက်နေကြတဲ့ ပုံစံမျိုး ဖြစ်နေပါတယ်။ (ရယ်သံများ)
04:54
And it is objectifying.
103
282009
2538
ပြီးတော့ ဒါကလဲ ကျွန်မကို အဓိကထား ထောက်ပြမှုပါပဲ။
04:56
These images, those images
104
284547
2093
ဒီပုံတွေ၊ ဟိုပုံတွေ၊ အားလုံးဟာ
04:58
objectify disabled people
105
286640
1931
မသန်စွမ်းကြတဲ့ သူတွေကို မီးမောင်းထိုးပြနေတာက
05:00
for the benefit of nondisabled people.
106
288571
2925
မသန်စွမ်းကြသူတွေ မဟုတ်ကြတဲ့ သူတွေရဲ့ အကျိုးအတွက်ပါပဲ။
05:03
They are there so that you can look at them
107
291496
2614
အဲဒီလို လူတွေ ဒီလောကကြီးထဲ ရှိနေကြတာက
05:06
and think that things aren't so bad for you,
108
294110
2703
ငါတို့ရဲ့ အခြေအနေဟာ ဒီလောက် မဆိုးလှပါကလား ဆိုပြီး
05:08
to put your worries into perspective.
109
296813
4147
ရှင်တို့ အနေနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပြီးတော့ နားလည်လာဖို့ အတွက် ဖြစ်တယ်။
05:12
And life as a disabled person
110
300960
2921
မသန်စွမ်းတဲ့ လူတစ်ယောက်ရဲ့ ဘဝဟာ
05:15
is actually somewhat difficult.
111
303881
2084
တကယ့်ကိုပဲ ခက်ခဲလှတာ မှန်တော့ မှန်ပါတယ်။
05:17
We do overcome some things.
112
305965
2106
ကျွန်မတို့ ကျော်လွှားဖို့ ကြိုးစားရတဲ့ အရာတွေ ရှိကြပါတယ်။
05:20
But the things that we're overcoming
113
308071
2212
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့က ဖြတ်ကျော်ဖို့ ကြိုးစားကြရတဲ့ အရာတွေဟာ
05:22
are not the things that you think they are.
114
310283
2617
ရှင်တို့ ထင်နေကြတဲ့ အရာတွေ မဟုတ်ပါဘူး။
05:24
They are not things to do with our bodies.
115
312900
2607
အဲဒီ အရာတွေဟာ ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ အရာတွေ မဟုတ်ပါဘူး။
05:27
I use the term "disabled people" quite deliberately,
116
315507
2378
ခုနက ကျွန်မက "မသန်စွမ်းကြသူများ" ဆိုပြီး သုံးနှုန်းလိုက်တာက
05:29
because I subscribe to what's called
the social model of disability,
117
317885
4198
မသန်စွမ်းမှု လူမှုရေး ပုံစံကို ရည်ညွှန်းချင်လို့ပါ၊
05:34
which tells us that we are more disabled
118
322083
2298
ကျွန်မတို့ဟာ ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ် နဲ့ ကျွန်မတို့ရဲ့ ရောဂါဝေဒနာတွေထက်
05:36
by the society that we live in
119
324381
3914
ကျွန်မ နေထိုင်နေကြတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကြောင့် ပိုလို့ကို
05:40
than by our bodies and our diagnoses.
120
328295
2883
မသန်မစွမ်း ဖြစ်လာကြရတာကို ထောက်ပြချင်လို့ပါ။
05:43
So I have lived in this body a long time.
121
331178
3908
ကျွန်မဟာ ကျွန်မရဲ့ လက်ရှိ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ နေထိုင်လာခဲ့တာ ကြာလှပါပြီ။
05:47
I'm quite fond of it.
122
335086
2263
ကျွန်မဟာ ကျွန်မ ခန္ဓာကိုယ် အတော်ကလေး နှစ်ခြိုက်ပါတယ်။
05:49
It does the things that I need it to do,
123
337349
3053
ကျွန်မ လုပ်စေလိုတာကို ၎င်းဟာ လိုက်လုပ်ပေးပါတယ်၊
05:52
and I've learned to use it to the best of its capacity
124
340402
3293
ပြီးတော့ ရှင်တို့ အားလုံးလိုပဲ၊ အဲဒါကို အပြည့်အဝ ဘယ်လို သုံးရမယ်
05:55
just as you have,
125
343695
1134
ဆိုတာကို ကျွန်မ သိနေပါပြီ
05:56
and that's the thing about those
kids in those pictures as well.
126
344829
3024
ခုနက မြင်ခဲ့ကြရတဲ့ ပုံတွေထဲက ကလေးတွေလည်း အလားတူပါပဲ။
05:59
They're not doing anything out of the ordinary.
127
347853
3279
သူတို့အားလုံးဟာ သာမန် မဟုတ်တဲ့ အရာတစ်ခုကိုမှ လုပ်ကိုင်ကြတာ မဟုတ်ပါဘူး။
06:03
They are just using their bodies
128
351132
2349
သူတို့အားလုံးဟာ သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို
06:05
to the best of their capacity.
129
353481
2309
အဖြစ်နိုင်ဆုံး အကောင်းဆုံး အသုံးပြုနေကြပါတယ်။
06:07
So is it really fair to objectify them
130
355790
3503
ဒီတော့ အဲဒီလိုသူတွေကို အခု ကျွန်မတို့ လုပ်နေကြသလို
06:11
in the way that we do,
131
359293
1723
အထူးပြုပြီး ထောက်ပြနေခြင်းဟာ အဲဒီလို ပုံတွေကို ပြသနေခြင်းဟာ
06:13
to share those images?
132
361016
2102
တရားမျှတရဲ့လား?
06:15
People, when they say, "You're an inspiration,"
133
363118
4523
လူတွေက၊ "ခင်ဗျားတို့ကို တွေ့မြင်ရခြင်းဟာ အားကျစရာပဲ" လို့ ပြောကြခြင်းဟာ
06:19
they mean it as a compliment.
134
367641
3285
ချီးကျူးစကား ပြောဆိုလိုခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
06:22
And I know why it happens.
135
370926
1366
အဲဒီလို ဘာကြောင့် ဖြစ်နေတာလဲ ဆိုတာကို ကျွန်မ သိပါတယ်။
06:24
It's because of the lie, it's because we've been sold
136
372292
2272
ကျွန်မတို့ တစ်ချိန်လုံး ရိုက်သွင်းခဲ့ကြတဲ့ မုသားစကားကြောင့်ပါ၊
06:26
this lie that disability makes you exceptional.
137
374564
4214
မသန်စွမ်းမှုဟာ အဲဒီလိုလူတွေကို ထူးခြားတဲ့သူတွေ ဖြစ်စေတယ်ဆိုတဲ့ ဒီမုသားစကားကြောင့်ပါ။
06:30
And it honestly doesn't.
138
378778
1834
တကယ့်ကို ရိုးရိုးသားသား ပြောရရင် အဲဒီလို မဟုတ်ပါဘူး။
06:32
And I know what you're thinking.
139
380612
1359
ရှင်တို့ ထင်နေကြတာကို ကျွန်မ သိပါတယ်။
06:33
You know, I'm up here bagging out inspiration,
140
381971
2749
ကျွန်မ ဒီမှာ ရှိနေတာက အားတက်အောင် လှုံ့ဆော်ပေးဖို့ အတွက်ပဲ၊
06:36
and you're thinking, "Jeez, Stella,
141
384720
1919
ပြီးတော့ ရှင်တို့က၊ "စတဲလာ ခင်ဗျား၊
06:38
aren't you inspired sometimes by some things?"
142
386639
4117
ခင်ဗျား ကိုယ်တိုင်ကော၊ တစ်ခါတစ်ရံ တစ်ခုခုကြောင့် အားတက်မိတာမျိုး မရှိဘူးလား?" လို့ မေးနိုင်ကြပါတယ်။
06:42
And the thing is, I am.
143
390756
2094
အဲဒါကို၊ ဟုတ်ကဲ့၊ အဲဒါမျိုး ရှိတာကို ဝန်ခံရပါမယ်။
06:44
I learn from other disabled people all the time.
144
392850
3038
ကျွန်မဟာ တစ်ချိန်လုံး မသန်စွမ်းကြတဲ့ သူတွေဆီကနေပြီး သင်ယူနေပါတယ်။
06:47
I'm learning not that I am luckier than them, though.
145
395888
4939
ကျွန်မဟာ သူတို့ထက် ပိုကံကောင်းတာကို သိလာရတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
06:52
I am learning that it's a genius idea
146
400827
3155
အသားကင် ညှပ်ကို သုံးပြီး
06:55
to use a pair of barbecue tongs
147
403982
1421
ခုနလေးတင် ရှင်ဆီကနေ ကျသွားတဲ့ဟာကို ကောက်ယူဖို့ အတွက်
06:57
to pick up things that you dropped. (Laughter)
148
405403
5757
အသုံးပြုနိုင်ခြင်းဟာ သိပ်ကောင်းတဲ့ စိတ်ကူးပဲလို့ ကျွန်မ ထင်မိပါတယ်။ (ရယ်သံများ)
07:03
I'm learning that nifty trick where you can charge
149
411160
2521
ကျွန်မဟာ အသုံးတည့်တဲ့ တချို့ လုပ်ကိုင်နည်းတွေကို သင်ယူနေပါတယ်။
07:05
your mobile phone battery from your chair battery.
150
413681
4585
ကိုယ့်မိုဘိုင်း ဖုန်းကို ကိုယ့် တွန်းလှည်း ဘက်ထရီကနေ အားသွင်းယူတာမျိုး ဆိုပါစို့။
07:10
Genius.
151
418266
1214
အရမ်း ကောင်းတာပဲ။
07:11
We are learning from each
others' strength and endurance,
152
419480
2581
ကျွန်မတို့ဟာ တစ်ဦးဆီက တစ်ဦး
ကြံ့ခိုင်ဖို့ နှင့် ခံနိုင်ရည်ရှိဖို့ကို သင်ယူနေကြပါတယ်၊
07:14
not against our bodies and our diagnoses,
153
422061
2641
ကျွန်မတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ် ဒါမှမဟုတ် ရောဂါတွေကို ပြောနေတာ မဟုတ်ပါဘူး၊
07:16
but against a world that exceptionalizes
154
424702
2804
ကျွန်မတို့ အားလုံးကို သီးသန့်ဖြစ်အောင်ပြုလုပ်နေပြီး
07:19
and objectifies us.
155
427506
2457
လက်ညှိုးထိုး ထောက်ပြစရာ လုပ်ပစ်နေတဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို ဆိုလိုတာပါ။
07:21
I really think that this lie that we've been sold
156
429963
2635
ကျွန်မတို့ အားလုံးကို မသန်စွမ်းမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး
07:24
about disability is the greatest injustice.
157
432598
4223
အဲဒီလို မဟုတ်မမှန် ပြောဆိုမှုကြီးဟာ အကြီးမားဆုံး မတရားတဲ့ လုပ်ရပ်ကြီးပါပဲ။
07:28
It makes life hard for us.
158
436821
4135
အဲဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ဘဝဟာ ပိုခဲယဉ်းလာပါတယ်။
07:32
And that quote, "The only disability in life
159
440956
3873
ပြီးတော့၊ ""ဘဝထဲက တစ်ခုတည်းသော မသန်စွမ်းမှုဆိုတာက
07:36
is a bad attitude,"
160
444829
1998
ဆိုးတဲ့ စိတ်နေစိတ်ထားပဲ ဖြစ်တယ်။" ဆိုတဲ့ ပြောစကားကျတော့
07:38
the reason that that's bullshit
161
446827
3127
လုံးဝကို သောက်သုံး မကျတဲ့ စကားဖြစ်ပြီးတော့
07:41
is because it's just not true,
162
449954
1621
လုံးဝကို မမှန်တဲ့ စကားပါ။
07:43
because of the social model of disability.
163
451575
2662
မသန်စွမ်းမှုရဲ့ လူမှုရေး ပုံစံကြောင့် ဖြစ်ရတာပါ။
07:46
No amount of smiling at a flight of stairs
164
454237
4165
လှေခါးထစ်တွေကို တက်နေစဉ် လူတွေ ဘယ်လောက်ပဲ ပြုံးကြည့်နေကြပါစေ
07:50
has ever made it turn into a ramp.
165
458402
4946
အဲဒါကို စောင်းလျှော အဖြစ် ပြောင်းလဲ မပေးနိုင်ပါ။
07:55
Never. (Laughter) (Applause)
166
463348
6582
ဘယ်တော့မှ လုပ်မပေးနိုင်ပါ။ (ရယ်သံများ) (လက်ခုပ်တီးသံများ)
08:01
Smiling at a television screen
167
469930
1880
ရုပ်သံ မျက်နှာပြင်ပေါ်က အပြုံးဟာ
08:03
isn't going to make closed captions appear
168
471810
1831
နားလေးကြသူများအတွက် စာတန်းထိုးပေးမှုကို
08:05
for people who are deaf.
169
473641
1733
ပျောက်သွားအောင် လုပ်မပေးနိုင်ပါ။
08:07
No amount of standing
in the middle of a bookshop
170
475374
2462
စာအုပ်ဆိုင် တစ်ခုရဲ့ အလယ်မှာ ဘယ်လောက် ကြာအောင် ရပ်နေ၊ရပ်နေပါ၊
08:09
and radiating a positive attitude
171
477836
1770
အပြုသဘော လှိုင်းတွေကို လယ်လောက်ပဲ လွှင့်ပေးနေနေ
08:11
is going to turn all those books into braille.
172
479606
2699
အဲဒီက စာအုပ်တွေ အားလုံးကို မျက်မမြင်များအတွက် ဘရေးလ် စာအုပ်
ဖြစ်လာအောင် ပြောင်းလဲမပေးနိုင်ကြပါဘူးလေ။
08:14
It's just not going to happen.
173
482305
4204
အဲဒါဟာ ဘယ်လိုမှ ဖြစ်မလာနိုင်တာပါ။
08:18
I really want to live in a world
174
486509
2727
ကျွန်မ တကယ်နေချင်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးက
08:21
where disability is not the exception, but the norm.
175
489236
3664
မသန်စွမ်းမှုကို အထူးခြွင်းချက်လို မဟုတ်ဘဲ၊ ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်လို မြင်ကြတဲ့ နေရာ ဖြစ်စေချင်ပါတယ်။
08:24
I want to live in a world where a 15-year-old girl
176
492900
2196
ကျွန်မ နေထိုင်ချင်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးထဲတွင် ၁၅ နှစ်အရွယ်
08:27
sitting in her bedroom
177
495096
1734
ကလေးမလေးဟာ သူမရဲ့ ကုတင်ပေါ်မှာ ထိုင်နေပြီး
08:28
watching "Buffy the Vampire Slayer"
178
496830
2177
"Buffy the Vampire Slayer" ရုပ်ရှင် ကြည့်နေတာကို
08:31
isn't referred to as achieving anything
179
499007
2538
သူမက ထိုင်ပြီး ကြည့်နိုင်တာမို့လို့
08:33
because she's doing it sitting down.
180
501545
2266
အောင်မြင်မှုကြီးလို့ မပြောဆိုကြမဲ့ ကမ္ဘာမျိုးပါ
08:35
I want to live in a world
181
503811
1425
ကျွန်မ နေထိုင်ချင်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးက
08:37
where we don't have such low expectations
182
505236
3125
မသန်စွမ်းတဲ့ လူတွေ အတွက် ဒီလောက် နိမ့်ကျလှတဲ့
08:40
of disabled people
183
508361
1549
စိတ်ထားမျိုး ထားနေကြကာ
08:41
that we are congratulated for getting out of bed
184
509910
2326
အိပ်ယာကနေ ထနိုင်တဲ့ အတွက် နံနက်မှာ ကိုယ့်အမည်ကိုကိုယ် မှတ်မိနိုင်တဲ့ အတွက်
08:44
and remembering our own names in the morning.
185
512236
2797
ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခံနေရတဲ့ ကမ္ဘာမျိုး မဖြစ်စေလိုပါ။
08:47
I want to live in a world where
we value genuine achievement
186
515033
3421
ကျွန်မ နေချင်တဲ့ ကမ္ဘာက ကျွန်မတို့ အားလုံးက
08:50
for disabled people,
187
518454
1763
မသန်စွမ်းကြတဲ့ သူတွေရဲ့ တကယ့်ကို အောင်မြင်မှုအတွက် ဂုဏ်ယူတဲ့ ကမ္ဘာ ဖြစ်စေလိုကာ
08:52
and I want to live in a world
188
520217
1607
နောက် ကျွန်မ နေချင်သေးတဲ့ ကမ္ဘာက
08:53
where a kid in year 11 in a Melbourne high school
189
521824
3412
Melbourne အထက်တန်း ကျောင်း ၁၁ တန်းကို တက်နေတဲ့
08:57
is not one bit surprised
190
525236
2353
ကျောင်းသား တစ်ယောက်က သူရဲ့ ဆရာအသစ်ဟာ
08:59
that his new teacher is a wheelchair user.
191
527589
3158
တွန်းလှည်းနဲ့သူ ဖြစ်နေတာကို အံ့အားသင့်မှာ မဟုတ်တဲ့ ကမ္ဘာမျိုးပါ။
09:02
Disability doesn't make you exceptional,
192
530747
3043
မသန်စွမ်းမှုက လူတစ်ယောက်ကို အထူးခြွင်းချက် ဖြစ်အောင် လုပ်ပေးတာ မဟုတ်ပဲ
09:05
but questioning what you
think you know about it does.
193
533790
3453
အဲဒီ အကြောင်း ရှင်တို့ ဘာသိကြလဲ ဆိုတဲ့ မေးခွန်းကမှ လုပ်ပေးနေတာပါ။
09:09
Thank you.
194
537243
1267
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
09:10
(Applause)
195
538510
959
(လက်ခုပ်တီးသံများ)
Translated by Myo Aung
Reviewed by sann tint

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Stella Young - Comedian, journalist, activist
Writer, comedian and advocate Stella Young was the editor of Ramp Up, an online space for news, discussion and opinion about disability in Australia.

Why you should listen

Born in Stawell in Western Victoria, Australia, Stella Young cut her activist teeth at the age of 14 by conducting an access audit of shops on the local main street. It didn’t take long -- it was a pretty short street.

She became active in the disability community in a variety of roles, including membership of the Victorian Disability Advisory Council, Ministerial Advisory Council for the Department of Victorian communities and Women With Disabilities Victoria. Young was a two-time state finalist in the Melbourne International Comedy Festival’s Raw Comedy competition; and hosted eight seasons of Australia’s first disability culture program, No Limits, aired on Channel 31 and community stations across the country.

With a strong interest in issues facing women and young people with disabilities, Young worked with the Youth Disability Advocacy Service to establish the LiveAccess project, advocating for better access to live music venues. She held a degree in journalism from Deakin University and a Diploma of Secondary Education from the University of Melbourne. Prior to joining the ABC, Stella worked in Public Programs at Melbourne Museum, where she taught kids about bugs, dinosaurs and other weird and wonderful things.

Young passed away at the age of 32 on December 8, 2014.

More profile about the speaker
Stella Young | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee