ABOUT THE SPEAKER
Andrew Pelling - Biohacker
Andrew Pelling's unconventional and creative scientific process is founded on play.

Why you should listen

Scientist, professor, entrepreneur and TED Fellow Andrew Pelling has built a career on unapologetic curiosity, creativity and serendipity. He is a professor and Canada Research Chair at the University of Ottawa, where he founded and directs a curiosity-driven research lab that brings together artists, scientists, social scientists and engineers. The lab uses low-cost, open source materials and methods to explore speculative living technologies of the future. He has, for instance, created human body parts made from plants and grown living skins on LEGOs -- innovations with the potential to replace prohibitively expensive commercial biomaterials.

Pelling is also the co-founder and CTO of Spiderwort Inc., a mission driven company developing open source platforms to enable the widespread and global adoption of biological research in all environments and economic contexts. Most recently, he founded pHacktory, a street-level research lab in Ottawa that amplifies community ideas through a potent mixture of craft, serendipity and curiosity.

Pelling's work has been in the international media spotlight for many years, with recognition in outlets such as Wired, Huffington Post, NPR, Scientific American, Popular Science, BBC, Der Spiegel, Deutsche Welle and others, as well as numerous highlights in the Canadian media and Scientific media. He was named a TED Fellow in 2016.

More profile about the speaker
Andrew Pelling | Speaker | TED.com
TED2016

Andrew Pelling: This scientist makes ears out of apples

Andrew Pelling: ဒီ သိပ္ပံပညာရှင်က ပန်းသီးတွေထဲကနေ နားရွက်တွေကို လုပ်ယူတယ်။

Filmed:
1,293,052 views

Andrew Pelling ဟာ မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများကို စမ်းသပ် အသုံးချသူ ( ဇီဝ ဟက်ကာ) တစ်ဦးပါ။ သဘာဝဟာ သူ့ရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းပါ။ သူအကြိုက်ဆုံး ပစ္စည်းတွေကတော့ ( တစ်ခါတစ်လေမှာ အမှိုက်ထဲမှာ သူတွေ့တတ်တဲ့) အရိုးစင်းဆုံးအရာတွေပါ။ ပန်းသီးပုံပေါ်စေတဲ့ သစ်စေးကော် ဖွဲစည်းမှုပေါ်မှာ တည်ဆောက်ရင်း အသက်ပါတဲ့ လူသား နားရွက်တွေကို ပျိုးယူပါတယ်။ တစ်ယောက်ယောက် အနေနဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာအစိတ်အပိုင်းများကို ဘေးကင်းစွာ၊ စျေးသက်သာစွာ ပြုပြင်ရာမှာမှာ သုံးနိုင်လောက်တဲ့ မြေစမ်းခရမ်းပျိုးတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုပါ။ ပြီးတော့ သူ့မှာ ပိုပြီးတောင် ကျယ်ပြန့်တဲ့ စိတ်ကူးတွေ မျှဝေဖို့ ရှိပါတယ်။ သူပြောတာက "ကျွန်တော် တကယ့်ကို သိချင်တာက တစ်နေ့မှာ မီးဖိုချောင်ထဲက လုပ်တဲ့ ပစ္စည်းတွေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ကိုယ်ပိုင် ကိုယ် ခန္ဓာ အစိတ်အပိုင်းတွေကို ပြင်ဆင်ဖို့၊ ပြန်တည်ဆောက်ဖို့၊ တိုးပွားအောင်လုပ်ဖို့ ဖြစ်လာနိုင်မလား..."ဆိုတာပါ။
- Biohacker
Andrew Pelling's unconventional and creative scientific process is founded on play. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I've got a confession.
0
860
1696
ကျွန်တော့မှာ ဝန်ခံစရာတစ်ခု ရှိတယ်။
00:14
I love looking through people's garbage.
1
2580
2558
အမှိုက်တွေမှ တစ်ဆင့် လူတွေကို
ကြည့်ရတာ နှစ်သက်ပါတယ်။
00:17
Now, it's not some creepy thing.
2
5812
1905
ကဲ ဒါက ကျောချမ်းစရာ မဟုတ်ပါဘူး။
00:19
I'm usually just looking
for old electronics,
3
7741
2166
ကျွန်တော်က အမြဲ အီလက်တရွန်နစ်
ဟောင်းတွေရှာတယ်၊
00:21
stuff I can take to my workshop and hack.
4
9931
2426
အလုပ်ရုံကို ယူပြီး ဟက်လုပ်နိုင်တဲ့
ပစ္စည်းတွေပေါ့။
00:24
I do have a fetish for CD-ROM drives.
5
12381
3639
CD-ROM စက်တွေဆို အသည်းစွဲပေါ့။
00:28
Each one's got three different motors,
6
16044
2609
တစ်ခုစီမှာ မတူတဲ့ မော်တာ သုံးခုပါတယ်။
00:30
so now you can build things that move.
7
18677
1937
ဒီတော့ ရွေ့ရှားတဲအရာတွေ ဆောက်နိုင်တယ်။
00:32
There's switches so you can
turn things on and off.
8
20638
2715
ခလုတ်တွေပါတော့
အဖွင့်၊အပိတ် လုပ်နိုင်တာပေါ့။
00:35
There's even a freaking laser,
9
23377
1858
ထူးဆန်းတဲ့ လေဆာတောင်ပါတယ်၊
00:37
so you can make a cool robot
into an awesome robot.
10
25259
4776
ဒီတော့ သားနားတဲ့ စက်ရုပ်ကို အံဩ
ဖွယ် စက်ရုပ်အဖြစ် လုပ်နိုင်တာပေါ့။
00:42
Now, I've built
a lot of stuff out of garbage,
11
30778
3166
ကဲ အမှိုက်ကနေ ပစ္စည်းတွေ
အများကြီး ဆောက်ထားပြီး
00:45
and some of these things
have even been kind of useful.
12
33968
2781
တစ်ချို့အရာတွေက အသုံးဝင်
သလိုမျိုးတောင် ဖြစ်နေတယ်။
00:48
But here's the thing,
13
36773
1185
ဒါပေမဲ့ ဆိုချင်တာက၊
00:49
for me, garbage is just a chance to play,
14
37982
2601
ကျွန်တော့အတွက် အမှိုက်ဟာ
ကစားဖို့ အခွင့်အလမ်းနဲ့
00:52
to be creative and build things
to amuse myself.
15
40607
2923
ဆန်းသစ်ပြီး ကိုယ့်ဘာသာ ရွင်မြူးဖို့ပါ။
00:55
This is what I love doing,
so I just made it part of my day job.
16
43554
3636
ကျွန်တော် ကြိုက်တာဆိုတော့ ကိုယ်ရဲ့
တစ်နေ့တာ လုပ်စရာ တစ်ပိုင်း လုပ်လိုက်တယ်။
00:59
I lead a university-based
biological research lab,
17
47214
2557
အားလုံးထက် သိလိုမှုနဲ့
စူစမ်းမှုကို တန်ဖိုးထားတဲ့
01:01
where we value curiosity
and exploration above all else.
18
49795
3937
တက္ကသိုလ် အခြေပြု ဇီဝ သုသေသန
လက်တွေ့ခန်းကို ဦးဆောင်ပါတယ်။
01:05
We aren't focused
on any particular problem,
19
53756
2596
ထွေထွေထူးထူး ပြဿနာကို အာရုံမစိုက်ဘူး၊
01:08
and we're not trying to solve
any particular disease.
20
56376
2562
ထွေထွေထူးထူး ရောဂါကို
အဖြေရှာဖို့ မကြိုးပမ်းပါဘူး။
01:10
This is just a place where people can come
21
58962
2684
ဒါက လူတွေလာကြ၊ စိတ်ဝင်စားစရာ
မေးခွန်းတွေမေးပြီး
01:13
and ask fascinating questions
and find answers.
22
61670
3776
အဖြေတွေရှာတဲ့ နေရာသက်သက်ပါ။
01:17
And I realized a long time ago
23
65470
1865
အတော်ကြာက ကျွန်တော် သဘောပေါက်ခဲ့တာက
01:19
that if I challenge people
to build the equipment they need
24
67359
3242
လူတွေကို ကျွန်တော်တွေ့တဲ့ အမှိုက်ကနေ
သူတို့လိုတဲ့ ကရိယာဆောက်ဖို့
01:22
out of the garbage I find,
25
70625
2113
စိန်ခေါ်လိုက်ရင်
01:24
it's a great way to foster creativity.
26
72762
2763
ဒါဟာ ဖန်တီးမှုကို မြှင့်တင်ဖို့
နည်းလမ်းကြီးတစ်ခု လို့ပါ။
01:27
And what happened
27
75549
1151
ဖြစ်သွားခဲ့တာက
01:28
was that artists and scientists
from around the world
28
76724
2881
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက အနုပညာရှင်တွေနဲ့
သိပ္ပံပညာရှင်တွေ
01:31
started coming to my lab.
29
79629
2016
ကျွန်တော့ လက်တွေ့ခန်းကို ရောက်ချလာတာပါ။
01:33
And it's not just because
we value unconventional ideas,
30
81669
3209
ဒါက သမားရိုးကျမဟုတ်တဲ့ စိတ်ကူးတွေကို
တန်ဘိုးထားတာကြောင့် မဟုတ်ပဲ​
01:36
it's because we test and validate them
31
84902
2318
ဒါတွေကို စမ်းသပ်ပြီး သိပ္ပံဆိုင်ရာ
01:39
with scientific rigor.
32
87244
1427
တင်းကျပ်မှုနဲ့ သက်သေပြလို့ပါ။
01:41
So one day I was hacking something,
I was taking it apart,
33
89620
3901
ဒါနဲ့ တစ်နေ့မှာ တစ်ခုခုကို
ခုတ်ထစ်ပြီး၊ ခွဲထုတ်နေတုန်း
01:45
and I had this sudden idea:
34
93545
1857
ရုတ်တရက် စိတ်ကူးရခဲ့တယ်။
01:47
Could I treat biology like hardware?
35
95426
3439
ငါ ဇီဝဗေဒကို ကုန်ပစ္စည်းလို
ပြုပြင်နိုင်မလားပေါ့။
01:50
Could I dismantle a biological system,
36
98889
2251
ဇီဝဆိုင်ရာ စနစ်တစ်ခုကို တစ်စစီဖြုတ်ပြီး
01:53
mix and match the parts
37
101164
1423
အပိုင်းတွေကို ရောစပ်၊
01:54
and then put it back together
in some new and creative way?
38
102611
2954
ယှဉ်တွဲကာ ဆန်းသစ်တဲ့
နည်းတစ်ခုမှာ ပြန်ဆင်နိုင်မလားပေါ့။
01:57
My lab started working on this,
39
105946
2084
ကျွန်တော့ လက်တွေ့ခန်းက ဒါကို စလုပ်ခဲ့ပြီး
02:00
and I want to show you the result.
40
108054
1893
ရလဒ်ကို ခင်ဗျားတို့ကို
ပြသချင်ပါတယ်။
02:03
Can any of you guys
tell me what fruit this is?
41
111601
2690
ဒါ ဘာအသီးများလဲဆိုတာ
ကိုယ့်လူတို့ ပြောနိုင်လား။
02:07
Audience: Apple!
42
115278
1151
ပရိတ်သတ်။ ပန်းသီးပါ။
02:08
Andrew Pelling:
That's right -- it's an apple.
43
116453
2157
Andrew Pelling:
မှန်ပါတယ်၊ ပန်းသီးတစ်လုံးပါ။
02:10
Now, I actually want you to notice as well
44
118634
2009
ကဲ ခင်ဗျားတို့ကို သတိလည်း ထားစေချင်တာက
02:12
that this is a lot redder
than most apples.
45
120657
2804
ဒါက ပန်းသီးအများစုထက် အများကြီး ပိုနီတာပါ။
02:16
And that's because
we grew human cells into it.
46
124294
2726
အကြောင်းက အထဲမှာ
လူသားဆဲလ်တွေ ပျိုးထားလို့ပါ။
02:19
We took a totally innocent
Macintosh apple,
47
127044
4178
အကြွင်းမဲ့ ရိုးစင်းတဲ့ မိုး​ရေခံ
ပန်းသီးတစ်လုံးကို ယူပါတယ်၊
02:23
removed all the apple cells and DNA
48
131246
3019
ပြီးတော့ ပန်းသီးဆဲလ်တွေတဲ့
DNA ကိုဖယ်လိုက်ပြီး
02:26
and then implanted human cells.
49
134289
2019
လူသားဆဲလ်တွေ ထည့်သွင်းပါတယ်။
02:28
And what we're left with
after removing all the apple cells
50
136332
3049
ပန်းသီးဆဲလ်တွေ အကုန်ထုတ်ပြီးတော့
ကျန်ခဲ့တာက
02:31
is this cellulose scaffold.
51
139405
1741
ဒီသစ်စေးငြမ်းပါပဲ။
02:33
This is the stuff that gives plants
their shape and texture.
52
141170
3137
ဒါက အပင်တွေကို ၎င်းတို့ရဲ့ ပုံစံနဲ့
အသားကို ပေးတဲ့ ပစ္စည်းပါ။
02:36
And these little holes that you can see,
53
144331
1972
ဒီီမှာ ​မြင်ကြရတဲ့ အပေါက်လေးတွေက
02:38
this is where all
the apple cells used to be.
54
146327
2401
ပန်းသီးဆဲလ်တွေ ရှိခဲ့ဖူးတဲ့ နေရာပါ။
02:41
So then we come along,
55
149254
1184
ဒါနဲ့ ရှေ့ဆက်လိုက်တယ်၊
02:42
we implant some mammalian cells
that you can see in blue.
56
150462
3062
အပြာထဲမှာ မြင်ရတဲ့ နို့တိုက်သတ္တဝါ
ဆဲလ်တွေ ထည့်လိုက်တယ်။
02:45
What happens is,
these guys start multiplying
57
153548
2208
ဖြစ်သွားတာက ဒီကောင်တွေ စပြီး ပွားလာပြီး
02:47
and they fill up this entire scaffold.
58
155780
1994
ငြမ်းတစ်ခုလုံး ပြည့်သွားတာပါ။
02:50
As weird as this is,
59
158414
1808
ဒါက ဆန်းနေတာက
02:52
it's actually really reminiscent
of how our own tissues are organized.
60
160775
4156
ကျွန်တော်တို့ ကိုယ်ပိုင် တစ်ရှူး
ဖွဲ့စည်းထားပုံနဲ့ တကယ် ဆင်တူတာပါ။
02:56
And we found in our pre-clinical work
61
164955
2253
မစမ်းသပ်ခင် လက်ရာမှာ တွေ့ရှိတာက
02:59
that you can implant
these scaffolds into the body,
62
167232
2396
ဒီငြမ်းတွေကို ကိုယ်ခန္ဓာထဲကို
ထည့်သွင်းနိုင်ပြီး
03:01
and the body will send in cells
and a blood supply
63
169652
2683
ကိုယ်ခန္ဓာက ဆဲလ်တွေနဲ့
သွေးပံ့ပိုးမှုကို ပို့ပေးပြီး
03:04
and actually keep these things alive.
64
172359
2215
ဒီအရာတွေကို တကယ်ပဲ
အသက်ဆက် စေတာပါ။
03:07
This is the point
when people started asking me,
65
175348
3097
လူတွေ ကျွန်တော့ကို စမေးတာက ဒီအချက်ပါ။
03:10
"Andrew, can you make
body parts out of apples?"
66
178469
4547
"Andrew မင်းက ပန်းသီးတွေကနေ ကိုယ်ခန္ဓာ
အစိတ်အပိုင်းတွေ လုပ်နိုင်လို့လား။"
03:15
And I'm like, "You've come
to the right place."
67
183794
2231
ကျွန်တော်က "ခင်ဗျား နေရာမှန်
ရောက်လာပြီဗျ။"
03:18
(Laughter)
68
186049
1277
(ရယ်သံများ)
03:19
I actually brought this up with my wife.
69
187715
2185
ဒါကကျွန်တော့ ဇနီးနဲ့ တင်ပြခဲ့တာပါ။
03:21
She's a musical instrument maker,
70
189924
1734
သူမက တူရိယာပစ္စည်း လုပ်သူပါ။
03:23
and she does a lot
of wood carving for a living.
71
191682
2313
အသက်မွေးမှုအတွက် သစ်သား
ပန်းပုတွေ အတော်လုပ်တယ်။
03:26
So I asked her,
72
194529
1731
ဒီတော့ သူမကို မေးလိုက်တယ်၊
03:28
"Could you, like,
literally carve some ears
73
196865
3237
"မင်း ငါတို့အတွက် ပြောရရင်ကွာ
ပန်းသီးတစ်လုံးကနေ
03:32
out of an apple for us?"
74
200126
1532
နားရွက်တစ်ခု ထွင်းပေးနိုင်မလား။"
03:33
And she did.
75
201682
1451
သူမ လုပ်ပေးခဲ့တယ်။
03:35
So I took her ears to the lab.
76
203157
2772
ဒါနဲ့ သူမလုပ်တဲ့ နားရွက်တွေကို
လက်တွေ့ခန်းကို ယူခဲ့တယ်။
03:37
We then started preparing them.
77
205953
1753
နောက် ဒါတွေကို စပြင်ဆင်တယ်၊
03:40
Yeah, I know.
78
208979
1337
ဟုတ်တယ်၊ သိပါတယ်ဗျ။
03:42
(Laughter)
79
210340
3033
(ရယ်သံများ)
03:45
It's a good lab, man.
80
213397
1718
ကောင်းလိုက်တဲ့ လက်တွေ့ခန်းနော်။
03:47
(Laughter)
81
215139
1461
(ရယ်သံများ)
03:48
And then we grew cells on them.
82
216624
1707
နောက် ဒါတွေပေါ်မှာ ဆဲလ်တွေပျိုးတယ်၊
03:51
And this is the result.
83
219008
1385
ဒါကတော့ ရလဒ်ပါ။
03:53
Listen, my lab is not
in the ear-manufacturing business.
84
221916
4433
ဒါနဲ့ ကျွန်တော့ လက်တွေ့ခန်းက နားရွက်
ထုတ်တဲ့ လုပ်ငန်းတော့ မဟုတ်ဘူးနော်။
03:59
People have actually been working
on this for decades.
85
227778
3336
တကယ်တော့ လူတွေ ဒါကိုလုပ်နေတာ
ဆယ်စုနှစ်ချီနေပါပြီ။
04:03
Here's the issue:
86
231138
1648
ဟောဒီမှာ တစ်ရှူးပါ။
04:04
commercial scaffolds can be
really expensive and problematic,
87
232810
4406
စီးပွားရေးဆန်တဲ့ ငြမ်းတွေက တကယ်
စျေးကြီးပြီး ခက်ရာခဲဆစ်နိုင်ပါတယ်၊
04:09
because they're sourced
from proprietary products,
88
237240
2601
အကြောင်းက ၎င်းတို့ဟာ
သင့်တင့်တဲ့ ထုတ်ကုန်တွေ၊
04:11
animals or cadavers.
89
239865
2103
တိရိစ္ဆာန်တွေ၊ လူသေ
ကောင်တွေက အရင်းခံလို့ပါ။
04:19
We used an apple and it cost pennies.
90
247259
2876
ကျွန်တော်တို့က ပန်းသီးကိုသုံးပြီး
စျေးပေါပါတယ်။
04:22
What's also really cool here
91
250873
2037
ဒီမှာ မိုက်သေးတာက
04:24
is it's not that hard
to make these things.
92
252934
2145
ဒီအရာတွေလုပ်ဖို့ ဒီလောက် မခက်ခဲတာပါ။
04:27
The equipment you need
can be built from garbage,
93
255103
2932
လိုအပ်တဲ့ ကိရိယာကို
အမှိုက်ကနေ တည်ဆောက်နိုင်ပြီး
04:30
and the key processing step
only requires soap and water.
94
258059
4183
အဓိက လုပ်ဆောင်တဲ့ အဆင့်က
ဆပ်ပြာနဲ့ ရေပဲလိုတာပါ။
04:34
So what we did was put all
the instructions online as open source.
95
262866
3842
ကျွန်တော်တို့ လုပ်တာက လမ်းညွှန်အားလုံးကို
အခမဲ့ ရင်းမြစ်အဖြစ် အွန်လိုင်းတင်တာပါ။
04:39
And then we founded
a mission-driven company,
96
267393
2136
နောက် တာဝန် အရင်းခံတဲ့
ကုမ္ပဏီတစ်ခု ထောင်ကာ
04:41
and we're developing kits
to make it easier
97
269553
2378
လက်ဆေးကန်နဲ့ ဂေါက်တံရှိသူ ဘယ်သူမဆို
04:43
for anyone with a sink
and a soldering iron
98
271955
2571
ဒီအရာတွေကို အိမ်မှာ လုပ်ဖို့
လုပ်ရ ပိုလွယ်အောင်
04:46
to make these things at home.
99
274550
1558
ကိရိယာတွေ တည်ဆောက်နေပါတယ်။
04:48
What I'm really curious
about is if one day,
100
276132
4073
ကျွန်တော် တကယ့်ကို သိချင်တာက
တစ်နေ့မှာ မီးဖိုချောင်က လုပ်တဲ့
04:52
it will be possible to repair, rebuild
and augment our own bodies
101
280229
5251
ပစ္စည်းတွေနဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာ အစိတ်
အပိုင်းတွေကို ပြင်ဆင်ဖို့၊ ပြန်ဆောက်ဖို့
04:57
with stuff we make in the kitchen.
102
285504
1996
တိုးပွားအောင်လုပ်ဖို့ ဖြစ်နိုင်မလားလို့ပါ။
05:01
Speaking of kitchens,
103
289321
2097
မီးဖိုချောင်ဆိုလို့
05:03
here's some asparagus.
104
291442
1936
ဒီမှာ ကညွှတ်တွေပါ။
05:05
They're tasty, and they make
your pee smell funny.
105
293402
2683
ဒါတွေက အရသာရှိပြီး ဆီးနံ့ကို
မအီမသာဖြစ်စေတယ်။
05:08
(Laughter)
106
296109
1253
(ရယ်သံများ)
05:09
Now, I was in my kitchen,
and I was noticing
107
297386
2623
အခု ကျွန်တော် မီးဖိုချောင်ထဲမှာပါ၊
ဘာမှတော့ မဟုတ်ပါဘူး၊
05:12
that when you look down
the stalks of these asparagus,
108
300033
2586
ဒီကညွှတ်ရိုးတဲတွေကို ငုံ့ကြည့်လိုက်ရင်
05:14
what you can see
are all these tiny little vessels.
109
302643
2991
ခင်ဗျားတို့ မြင်ရမှာက ဒီ သွေးကြောလေးတွေပါ။
05:17
And when we image them in the lab,
110
305658
1649
လက်တွေ့ခန်းမှာ ပုံဖော်ကြည့်တော့
05:19
you can see how the cellulose
forms these structures.
111
307331
2989
သစ်စေးက ဒီဖွဲ့စည်းမှုတွေကို
ပုံသွင်းပုံကို မြင်နိုင်ပါတယ်။
05:22
This image reminds me of two things:
112
310832
2273
ဒီရုပ်ပုံက အရာနှစ်ခုကို သတိပေးပါတယ်။
05:25
our blood vessels
113
313701
1882
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ သွေးကြောတွေနဲ့
05:27
and the structure and organization
of our nerves and spinal cord.
114
315607
3748
အာရုံကြောနဲ့ ကျောရိုး နာ့ဗ်ကြောရဲ့
တည်ဆောက်ပုံနဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံပါ။
05:31
So here's the question:
115
319854
1297
ဒီတော့ မေးခွန်းရှိတာက
05:33
Can we grow axons and neurons
down these channels?
116
321860
4180
ကျွန်တော်တို့ နာ့ဗ်ဆဲလ်မျှင်နဲ့ နာ့ဗ်ဆဲလ်
တွေကို ဒီမြောင်းတွေမှာ ပျိုးလို့ရလားပေါ့။
05:38
Because if we can,
117
326064
1626
အကြောင်းက ပျိုးနိုင်တယ်ဆိုရင်
05:39
then maybe we can use asparagus
to form new connections
118
327714
4267
ဖြစ်နိုင်တာက ကညွှတ်ကို ပျက်စီး၊
ပြတ်တောက်နေတဲ့ အာရုံကြောတွေ
05:44
between the ends of damaged
and severed nerves.
119
332005
2857
အစွန်းတွေကြားမှာ ဆက်သွယ်မှု
အသစ်တွေ ဖြစ်ဖို့ သုံးနိုင်ပါတယ်။
05:47
Or maybe even a spinal cord.
120
335627
1803
(သို့) ကျောရိုးနဗ်ကြောတစ်ခုပေါ့။
05:50
Don't get me wrong --
121
338126
1286
တလွဲ မထင်လိုက်ပါနဲဦး၊
05:51
this is exceptionally challenging
122
339436
2004
ဒါက ထူးထူးခြားခြား စိန်ခေါ်ခြင်းဖြစ်ပြီး
05:53
and really hard work to do,
123
341464
1595
လုပ်ဖို့ တကယ် ခက်ခဲပါတယ်၊
05:55
and we are not the only ones
working on this.
124
343083
2618
ပြီးတော့ ဒါလုပ်နေတာ
ကျွန်တော်တို့ချည်း မဟုတ်ပါဘူး။
05:58
But we are the only ones using asparagus.
125
346116
2940
ဒါပေမဲ့ ကညွှတ်နဲ့လုပ်တာက
ကျွန်တော်တို့ပဲ ရှိတာပါ။
06:01
(Laughter)
126
349080
2507
(ရယ်သံများ)
06:04
Right now, we've got
really promising pilot data.
127
352060
3118
အခုတော့၊ တကယ့်ကို အလားအလာရှိတဲ့
ရှေ့ပြေး ဒေတာတွေ ရထားပါတယ်။
06:07
And we're working with tissue engineers
128
355202
1883
တကယ့် ဖြစ်နိုင်ခြေကို သိရဖို့
06:09
and neurosurgeons
129
357109
1166
တစ်ရှူး အင်ဂျင်နီယာတွေ၊
06:10
to find out what's actually possible.
130
358299
1896
အာရုံကြော အထူးကုတွေနဲ့ တွဲလုပ်နေပါတယ်။
06:12
So listen, all of the work I've shown you,
131
360793
2554
ဒီတော့ နားထောင်ပါ၊
ခင်ဗျားတို့ကို ပြခဲ့တာအားလုံး
06:15
the stuff that I've built
that's all around me on this stage
132
363371
3193
ဒီစင်ပေါ်က ကျွန်တော့နားက
ဆောက်ထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေနဲ့
06:18
and the other projects
my lab is involved in
133
366588
2670
လက်တွေ့ခန်းက အခြား ပရော
ဂျက်တွေဟာ အမှိုက်တွေနဲ့
06:21
are all a direct result
of me playing with your garbage.
134
369282
4087
ကျွန်တော် ကစားတဲ့တာ အားလုံးရဲ့
တိုက်ရိုက်ရလဒ်နဲ့ ပတ်သက်ပါတယ်။
06:25
Play -- play is a key part
of my scientific practice.
135
373393
6037
ကစားတာ..ကစားတာဟာ ကျွန်တော့ရဲ့ သိပ္ပံ
ဆိုင်ရာ လက်တွေ့မှုမှာ အဓိက အပိုင်းပါ။
06:31
It's how I train my mind
to be unconventional and to be creative
136
379454
3984
ဒါက ကျွန်တော့ ဦးနှောက်ကို သမရိုးကျ
မဟုတ်ပဲ ဆန်းသစ်အောင်နဲ့
06:35
and to decide to make human apple ears.
137
383462
3005
လူသား ပန်းသီး နားရွက်တွေလုပ်ဖို့
ဆုံးဖြတ်ဖို့ လေ့ကျင့်ပုံပါ။
06:38
So, the next time any of you
are looking at some old,
138
386491
4651
ဒီတော့ နောက်တစ်ခါ ခင်ဗျားတို့
တစ်ဦးဦး ဟောင်းနွမ်း ကျိုးပျက်ပြီး
06:43
broken-down, malfunctioning,
piece-of-crap technology,
139
391166
4579
အလုပ်မလုပ်တဲ့ နည်းပညာ အစုတ်
ပလုတ်တစ်ခုကို ကြည်နေမိတဲ့အခါ
06:47
I want you to think of me.
140
395769
1597
ကျွန်တော့ကို တွေးမိစေချင်ပါတယ်။
06:50
Because I want it.
141
398199
1158
ကျွန်တော် လိုချင်လို့ပါ။
06:51
(Laughter)
142
399381
1151
(ရယ်သံများ)
06:52
Seriously, please find any way
to get in touch with me,
143
400556
4007
တကယ်ပါ၊ ကျွန်တော်နဲ့ ဆက်သွယ်ဖို့
တစ်နည်းနည်းရှာပြီး
06:56
and let's see what we can build.
144
404587
1941
ကျွန်တော်တို့ လုပ်ယူနိုင်တာ ကြည့်ရအောင်။
06:58
Thank you.
145
406552
1151
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
06:59
(Applause)
146
407727
4543
(လက်ခုပ်သံများ)
Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Andrew Pelling - Biohacker
Andrew Pelling's unconventional and creative scientific process is founded on play.

Why you should listen

Scientist, professor, entrepreneur and TED Fellow Andrew Pelling has built a career on unapologetic curiosity, creativity and serendipity. He is a professor and Canada Research Chair at the University of Ottawa, where he founded and directs a curiosity-driven research lab that brings together artists, scientists, social scientists and engineers. The lab uses low-cost, open source materials and methods to explore speculative living technologies of the future. He has, for instance, created human body parts made from plants and grown living skins on LEGOs -- innovations with the potential to replace prohibitively expensive commercial biomaterials.

Pelling is also the co-founder and CTO of Spiderwort Inc., a mission driven company developing open source platforms to enable the widespread and global adoption of biological research in all environments and economic contexts. Most recently, he founded pHacktory, a street-level research lab in Ottawa that amplifies community ideas through a potent mixture of craft, serendipity and curiosity.

Pelling's work has been in the international media spotlight for many years, with recognition in outlets such as Wired, Huffington Post, NPR, Scientific American, Popular Science, BBC, Der Spiegel, Deutsche Welle and others, as well as numerous highlights in the Canadian media and Scientific media. He was named a TED Fellow in 2016.

More profile about the speaker
Andrew Pelling | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee