ABOUT THE SPEAKER
Chance Coughenour - Digital archaeologist
Chance Coughenour is recreating heritage and culture that's been lost throughout the world.

Why you should listen

Chance Coughenour enjoys the innovations made possible by uniting science and archaeological research, which was part of the inspiration in the founding of Rekrei. His previous work on a EU-funded project connected him with Matthew Vincent, an archaeologist and web developer, who together launched Rekrei (formally Project Mosul) on March 8 of 2015 after witnessing the destruction of heritage in northern Iraq. Their open-source, volunteer initiative strives for the digital reconstruction of lost heritage using crowdsourced images and photogrammetry, the process of using 2D images to create 3D models.

From the start, Rekrei aimed to crowdsource the virtual reconstruction of the destroyed objects in the Mosul Cultural Museum and eventually release a virtual museum to digitally preserve its memory. This has already been accomplished thanks to the Economist Media Lab. The project has also expanded globally and continues to increase its activities thanks to our growing collaboration with public and private organizations, all of which has been achieved without any funding resources to date. The key ingredient to Rekrei is the online platform, which provides a simple user interface for identifying locations of destroyed heritage, uploading and sorting images, and a 3D gallery of completed reconstructions.

Coughenour has worked on research projects throughout Europe and the Americas. One of which is demonstrated in the documentary Scanning the End. He is a PhD candidate at the Institute for Photogrammetry at the University of Stuttgart. Coughenour joined Google Arts & Culture where he coordinates cultural heritage preservation efforts on a global scale. He's responsible for organizing partnerships and leading projects which employ emerging technology for cultural heritage documentation, dissemination and education.

More profile about the speaker
Chance Coughenour | Speaker | TED.com
TEDxHamburg

Chance Coughenour: How your pictures can help reclaim lost history

Chance Coughenour: ဓာတ်ပုံတွေက ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ရတဲ့ သမိုင်းကို ပြန်ဖေါ်ထုတ်ပေးနိုင်ပုံ

Filmed:
967,767 views

ဒီဂျစ်တယ် ရှေးဟောင်းပညာရှင် Chance Coughenour ဟာ ဓာတ်ပုံများကို -- ခင်ဗျားတို့ရဲ့ ဓာတ်ပုံများကို -- သုံးပြီး ပဍိပက္ခနဲ့ ကပ်ဘေးတွေကြောင့် ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ရတဲ့ ရှေးဟောင်း လက်ရာများကို ပြန်လည်ဖေါ်ထုတ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဖျက်ဆီးခံလိုက်ကြရတဲ့ အထိမ်းအမှတ်တွေ၊ ပြတိုက်တွေနဲ့ ရှေးဟောင်း လက်ရာတွေရဲ့ ပုံတွေကို အများပြည်သူတို့ထံမှ စုစည်းရယူလျက်၊ Coughenour ဟာ photogrammetry ခေါ် အဆင့်မြင့် နည်းပညာကို အသုံးပြုပြီး 3D ရုပ်လုံးကြွ ရုပ်ထုပုံတွေကို ပြန်လည် ဖေါ်ထုတ် တည်ဆောက်ပေးခြင်းဖြင့်၊ ကျွန်ုပ်တို့ လူသားရဲ့ အမွေအနှစ်ဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘာ့ အထိမ်းအမှတ်များကို ထိန်းသိမ်းဖို့ အားထုတ်နေသူပါ။ ဆုံးရှုံးခံနေရတဲ့ သမိုင်းကို ထိန်းသိမ်းလျက် လုံခြုံအောင် ကျွန်ုပ်တို့ အားလုံး ဘယ်လို ပါဝင်ကူညြီပေးနိုင်ကြပုံကို လေ့လာကြည့်ပါ။
- Digital archaeologist
Chance Coughenour is recreating heritage and culture that's been lost throughout the world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Why do people deliberately
destroy cultural heritage?
0
811
4320
လူတွေဟာ ဘာဖြစ်လို့များ ယဉ်ကျေးမှု အမွေ
အနှစ်ကို တမင်ကို ဖျက်ဆီးကြတာလဲ?
00:18
By doing so,
1
6389
1312
အဲဒီလိုလုပ်ခြင်းက
00:19
do they believe
they're erasing our history?
2
7725
3594
သမိုင်းကို ဖျက်ပစ်နိုင်တယ်လို့
သူတို့ ယုံကြည်နေကြတာလား။
00:23
Our cultural memory?
3
11343
1824
ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု မှတ်ဉာဏ်ကို
ဖျက်နေကြတာလား။
00:26
It's true that we are losing
cultural heritage to erosion
4
14570
4677
ကျွနု်ပ်တို့ဟာ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေကို
တိုက်စားမှုနဲ့ သဘာဝ
ကပ်ဘေးတွေကြောင့်
ဆုံးရှုံးနေရတာ မှန်ပါတယ်၊
00:31
and natural disasters,
5
19271
1809
00:33
but this is something
that is simply difficult to avoid.
6
21104
2934
ဒါပေမဲ့ အဲဒါက
ရှောင်ရှားရန် မလွယ်တဲ့ အရာပါ။
00:36
I'm here to show you today
how we can use pictures --
7
24876
4106
ဒီနေ့ ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို
ပြပေးချင်တာက၊ ပုံတွေကို
00:41
your pictures --
8
29006
1858
ခင်ဗျားတို့ရဲ့ ပုံတွေကို--
00:42
to reclaim the history that is being lost
9
30888
3120
အသုံးပြုပြီး ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ရတဲ့
သမိုင်းကို ပြန်ဖေါ်ထုတ်နိုင်ပုံ
00:46
using innovative technology
10
34032
2223
ဆန်းသစ်တဲ့ နည်းပညာနဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်း
00:48
and the effort of volunteers.
11
36279
2103
ကူပေးကြသူတို့ရဲ့ အားထုတ်မှုနဲ့
လုပ်နိုင်တယ်။
00:52
In the early 20th century,
12
40182
2021
20 ရာစု အစောပိုင်းတွင်၊
00:54
archaeologists discovered
hundreds of statues and artifacts
13
42227
3988
ရှေးဟောင်း သုတေသန ပညာရှင်တွေဟာ
ရုပ်ပွားတော်များနဲ့ အနုပညာလက်ရာများကို
ရှေးဟောင်း Hatra မြို့မှာ အီရတ်နိုင်ငံ
00:58
at the ancient city of Hatra,
14
46239
1734
00:59
in northern Iraq.
15
47997
1150
တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
01:01
Statues like this one
were found in fragments,
16
49976
3781
ဒီလို ရုပ်တုဆိုရင် အပိုင်းအစများအဖြစ်
တွေ့ရှိခဲ့ကြတယ်၊
01:05
some of them missing their heads or arms,
17
53781
3137
တချို့ဆိုရင် ဦးခေါင်းတွေ ဒါမှမဟုတ်
လက်တွေ မရှိခဲ့ကြပါ၊
01:08
yet the clothing that they are wearing
18
56942
2513
ဒါတောင် သူတို့ရဲ့ အဝတ်အစားနဲ့
01:11
and their pose
19
59479
1446
သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ဟန် အနေအထားက
01:12
can still tell us their story.
20
60949
2283
သူတို့ရဲ့ ဇာတ်လမ်းကို
ကျွန်ုပ်တို့အား ပြောပြနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
01:16
For example,
21
64239
1150
ဥပမာ-
01:17
we believe that by wearing
a knee-length tunic
22
65413
3734
ဒူးအထိရှည်တဲ့ အင်္ကျီကို ဝတ်ထားပြီး
ခြေထောက်မှာ ဘာမှ စီးမထားတာကို
01:21
and open bare feet,
23
69171
1500
ကြည့်ရခြင်းအားဖြင့်၊
01:22
this was representative of a priest.
24
70695
2581
ထိုသူဟာ ယဇ်ပုရောဟိတ် ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့
ယုံကြည်ရပါတယ်။
01:25
However, with a closer look
at this particular piece,
25
73962
3821
ဒါပေမဲ့ ဒီအရာကို အနီးကပ် လေ့လာကြည့်
လိုက်တဲ့ အခါမှာ၊
01:29
we can see that this tunic being worn
was elaborately decorated,
26
77807
4422
ဝတ်ဆင်ထားတဲ့ အင်္ကျီကို
အသေအချာ အလှဆင်ပေးထားတကို တွေ့ရလို့
01:34
which has led many researchers to believe
27
82253
2822
အဲဒါဟာ လက်တွေ့တွင် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ
ဆောင်ရွက်စရာများကို
01:37
this was actually a statue of a king
performing his religious functions.
28
85099
3873
လုပ်ကိုင်နေခဲ့တဲ့ ဘုရင်ရဲ့ ရုပ်တု
ဖြစ်တယ်လို့ သုတေသီများ ထင်မှတ်ကြပါတယ်။
01:43
When the Mosul Cultural Museum
opened in 1952 in northern Iraq,
29
91126
6071
Mosul ယဉ်ကျေးမှု ပြတိုက်ကို ၁၉၅၂ ခုနှစ်မှာ
အီရတ် ​မြောက်ပိုင်းမှာ ဖွင့်လိုက်တော့၊
01:49
this statue, as well as others,
30
97221
2247
ဒီရုပ်တုနဲ့ အခြားရုပ်တုတွေကို
01:51
were placed there to preserve them
for future generations.
31
99492
3164
အနာဂတ် မျိုးဆက်များအတွက် ထိန်းသိမ်းထားရန်
အဲဒီမှာ ထားရှိခဲ့ပါတယ်။
01:56
Following the US-led invasion
of Iraq in 2003,
32
104265
3939
၂၀၀၃ ခုနှစ်တုန်းက အီရတ်အား
အမေရိကန်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှု နောက်မှာ
02:00
a few statues and artifacts
were relocated to Baghdad,
33
108228
3865
အချို့ ရုပ်တုများ၊ အနုပညာ လက်ရာများကို
Baghdad မြို့တော်ဆီ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ပေမဲ့၊
02:04
but this statue remained.
34
112117
2075
ဒီရုပ်တုကတော့ ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။
02:07
Then in February of last year,
a video was released,
35
115446
3760
အဲဒီနောက် လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ
ဗွီဒီယို တစ်ခုကို ဖြန့်ချိခဲ့ရာ
02:11
and it instantly went viral.
36
119230
2401
ချက်ချင်းဆိုသလို ဟိုလေးတကျော်
ဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။
02:14
Maybe some of you remember seeing it.
37
122075
2271
ခင်ဗျားတို့ထဲက
တချို့ အဲဒါ မြင်ဖူးခဲ့ကြမှာပါ။
02:16
Here's a short clip.
38
124370
1533
ဗီဒီယို အတိုကို ဖွင့်ပြပါမယ်။
02:17
(Video) (Singing in Arabic)
39
125927
6900
(ဗီဒီယို) (အာရဗီနဲ့ သီဆိုနေ)
02:43
(Singing ends)
40
151573
1216
(သီချင်း ပြီးဆုံး)
02:46
Not a very pleasant sight, right?
41
154107
2392
စိတ်ညစ်စရာ အဖြစ်အပျက်ပါ။
02:49
Did you notice anything
familiar in the video?
42
157679
2640
ဗီဒီယိုထဲတွင် ခင်ဗျားတို့ သိတာ တစ်ခုခုကို
သတိထားမိကြလား။
02:53
There it is.
43
161552
1503
ဟောကို ပြောနေတာ။
02:55
There is that very statue,
44
163079
2672
ခုနက ရုပ်တုပါပဲ။
02:57
as it was toppled over,
45
165775
1743
၎င်းကို ဖြုတ်ချပစ်ခဲ့လို့
02:59
breaking into pieces.
46
167542
1520
အပိုင်းပိုင်း ကွဲအက်သွားခဲ့တယ်။
03:01
When Matthew Vincent and I saw this video,
47
169976
2861
Matthew Vincen နဲ့ ကျွန်တော်
အဲဒီဗီဒီယိုကို မြင်ရတော့
03:04
we were shocked.
48
172861
1268
စိတ်တုန်လှုပ်ခဲ့ရပါတယ်။
03:07
Since we are archaeologists
using innovative technology
49
175059
3428
ဒီဂျစ်တယ်နည်းဖြင့် ထိန်းသိမ်းရန်
ဆန်းသစ်တဲ့ နည်းပညာကိုအသုံးပြုနေကြတဲ့
03:10
for digital preservation,
50
178511
1790
ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်တွေ ဖြစ်ကြလို့
03:12
an idea sprung to mind.
51
180325
1559
စိတ်ကူး တစ်ခုကို ရခဲ့ပါတယ်။
03:14
Maybe we can crowdsource the images
that were taken of these artifacts
52
182502
4813
ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ဒီအနုပညာ လက်ရာတွေကို
ဖျက်ဆီးမပစ်ခင် ရိုက်ယူခဲ့ကြတဲ့ ပုံတွေကို
03:19
before they were destroyed,
53
187339
1815
လူတွေဆီက ရှာဖွေရယူလျက်၊
03:21
to create digital reconstructions.
54
189178
1943
ဒီဂျစ်တယ်နည်းဖြင့် ၎င်းတို့ကို
ပြန်ဖေါ်ထုတ်ရန်ပါ။
03:23
If we can do that,
55
191765
1150
အဲဒီလို လုပ်နိုင်ပါက၊
03:24
maybe we can put them
into a virtual museum
56
192939
2091
အဲဒါတွေကို ပြတိုက်အတုထဲတွင်
ထားရှိပေးပြီး
03:27
to tell that story.
57
195054
1234
ခုနက ဇာတ်လမ်းကို ပြောပြမှာပါ။
03:32
And so two weeks after we saw this video,
58
200030
3504
အဲဒါနဲ့ ခုနက ဗီဒီယိုကို ကျွန်တော်တို့
မြင်ခဲ့ရတဲ့နောက် နှစ်ပတ် အကြာတွင်
03:35
we started the project
called Project Mosul.
59
203558
3139
ကျွန်တော်တို့ဟာ Project Mosul ဆိုတာကို
စတင်ခဲ့ကြပါတယ်။
ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးခဲ့တဲ့
ပုံတွေကို မှတ်မိကြတယ်နော်။
03:40
Remember the pictures of the statue
I showed you before?
60
208328
2773
03:43
This is actually the crowdsourced
reconstruction of it
61
211471
4377
အဲဒါဟာ တကယ်တမ်းမှာ လူတွေထံမှ ရရှိခဲ့တာကို
သုံးပြီး ပြန်ပြီးတည်ဆောင်ခဲ့တဲ့ဟာပါ။
03:47
before it was destroyed.
62
215872
1605
ဖျက်ဆီး မခံခဲ့ရတုန်းက
ပုံတွေကို သုံးခဲ့ကြတယ်။
အဲဒါကို တကယ်လက်တွေ့တွင် ဘယ်လိုများ
လုပ်ကိုင်ကြတာလဲ ဆိုတာကို
03:50
Now, many of you may be wondering,
63
218776
2123
03:52
how exactly does this work?
64
220923
1738
ခင်ဗျာတို့က အတိအကျ သိချင်လိုကြမှာ
အမှန်ပါပဲ။
03:54
Well, the key to this technology
is called photogrammetry,
65
222966
3375
ကောင်းပါပြီ၊ ဒီနည်းပညာအတွက် အဓိကအကျဆုံးက
photogrammetry ဆိုတာပါ၊
03:58
and it was invented here, in Germany.
66
226365
2456
အဲဒါကို ဒီဂျာမနီနိုင်ငံမှာ တီထွင်ခဲ့တာပါ။
04:01
It is the technology that allows us
to use two-dimensional images
67
229890
3406
အဲဒီနည်းပညာက အရာဝတ္ထု တစ်ခုခုကို ရှုထောင့်
မတူတဲ့ နေရာများမှ ရိုက်ထားတဲ့
04:05
taken of the same object
from different angles
68
233320
2949
ရိုးရိုးပုံတွေကို အသုံးပြုလျက်
D ရုပ်ကြွပုံစံကို
04:08
to create a 3D model.
69
236293
1395
ဖန်တီးခွင့် ပြုပေးပါတယ်။
04:11
I know you may be thinking
this sounds like magic -- but it's not.
70
239269
4199
ကျွန်တော် ပြောနေတဲ့ဟာက မှော်ပညာမျိုးလို
ထင်စရာရှိပေမဲ့၊ မဟုတ်ပါ။
04:15
Let me show you how it works.
71
243492
1531
အဲဒါ အလုပ်လုပ်ပုံကို ပြပေးပါရစေ။
04:17
Here are two crowdsourced images
of the same statue.
72
245047
2771
ရုပ်တု တစ်ခုတည်းအတွက် လူတွေထံမှ
ရရှိခဲ့တဲ့ ပုံနှစ်ပုံ ရှိပါတယ်။
ကွန်ပျူတာက အရာဝတ္ထု တစ်ခုထဲက ဆင်တူတဲ့
04:20
What the computer can do
73
248928
1395
04:22
is it can detect similar features
between the photographs --
74
250347
4215
အချင်းအရာတွေကို ဓာတ်ပုံ နှစ်ခုထဲတွင်
04:26
similar features of the object.
75
254586
2033
ဆန်းစစ် ရာကြည့်ပါတယ်။
အဲဒီနောက်မှာ ဒီကိစ္စထဲမှာလို
ဓာတ်ပုံ အများအပြားကို အသုံးပြုပြီး၊
04:29
Then, by using multiple photos,
76
257569
2976
04:32
in this case, it can begin
to reconstruct the object in 3D.
77
260569
3728
၎င်းဟာ ထိုအရာကို 3D အဖြစ်
စပြီး တည်ဆောက်လာနိုင်ပါတယ်။
04:36
In this case,
78
264815
1150
ဒီကိစ္စထဲတွင်၊
04:37
you have the position of the cameras
when each image was taken,
79
265989
3432
ရိုက်ယူခဲ့ကြတဲ့ ပုံတစ်ပုံစီအတွက်
ကင်မရာတွေရဲ့ တည်နေရာတွေ ရှိခဲ့ရာ
04:41
shown in blue.
80
269445
1178
အပြာရောင်နဲ့ ပြပေးထားပါတယ်။
04:44
Now, this is a partial
reconstruction, I admit,
81
272282
3414
ဒါစာ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကိုသာ ပြန်ဖေါ်ထုတ်
ထားတာကို ကျွန်တော် ဝန်ခံရပါမယ်။
04:47
but why would I say partial?
82
275720
1592
တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းလို့
ဘာဖြစ်လို့ ပြောရတာလဲ။
04:49
Well, simply because the statue
was positioned against a wall.
83
277617
4679
ရုပ်တုဟာ နံရံတစ်ခုနားမှာ ရပ်နေခဲ့ရခြင်း
ကြောင့် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ရုပ်တုကို နောက်ကျော်ဖက်မှနေပြီး
ရိုက်ခဲ့တဲ့ ဓာတ်ပုံတွေ မရှိခဲ့ကြပါဘူး။
04:54
We don't have photographs
taken of it from the back.
84
282871
2603
04:58
If I wanted to complete a full
digital reconstruction of this statue,
85
286339
4952
ကျွန်တော် ဒီရုပ်တုကို ဒီဂျစ်တယ်နည်းဖြင့်
အပြည့်အဝ ပြန်ဖေါ်ထုတ်ချင်ခဲ့ရင်၊
05:03
I would need a proper camera,
86
291315
1709
သင့်တော်တဲ့ ကင်မရာလိုပါမယ်၊
သုံးခွလိုပြီး အလင်းရောင်
စနစ်ကျဖို့ လိုမယ်။
05:05
tripods, proper lighting,
87
293048
1745
05:06
but we simply can't do that
with crowdsourced images.
88
294817
2490
ဒါပေမဲ့ လူတွေဆီက ရယူကြတဲ့ ပုံတွေနဲ့
အဲဒီလို လုပ်မရနိုင်ပါ။
ခင်ဗျားတို့ စဉ်းစားကြည့်ကြပါ-
05:10
Think about it:
89
298149
1150
05:11
How many of you, when you visit a museum,
90
299323
2233
ပြတိုက်ကို သွားရင်၊ ခင်ဗျားတို့ထဲက
ဘယ်နှစ်ယောက်ကများ
05:13
take photographs
of all parts of the statue,
91
301580
2241
ရုပ်တုရဲ့ အစိတ်အပိုင်း
အားလုံးကို ရိုက်ယူကြပါသလဲ။
05:15
even the back side of it?
92
303845
1465
နောက်ကျောပိုင်းကို ရိုက်ကြပါသလား?
ခင်ဗျားတို့အကြားမှာ Michelangelo ရဲ့
David လို ရုပ်တုကို စိတ်ဝင်စားသူ ရှိရင်
05:18
Well, maybe if some of you find
Michelangelo's David interesting,
93
306406
3597
05:22
I guess --
94
310027
1151
ကျွန်တော့အထင်--
05:23
(Laughter)
95
311202
1484
(ရယ်သံများ)
05:25
But the thing is,
96
313168
1489
ဒါပေမဲ့၊ ပြောချင်တာက၊
05:26
if we can find more images of this object,
97
314681
3140
ဒီအရာရဲ့ နောက်ထပ် ပုံတွေကို
ကျွန်တော်တို့ ရှာနိုင်ကြမယ်ဆိုရင်၊
05:29
we can improve the 3D model.
98
317845
1624
ကျွန်တော်တို့ဟာ 3D ပုံစံကို
ပိုကောင်းအောင် လုပ်နိုင်တယ်။
ကျွန်တော်တို့ ဒီစီမံကိန်းကို စချိန်မှာ၊
05:33
When we started the project,
99
321133
2174
ကျွန်တော်တို့ဟာ Mosul Museum ကို
ထည့်စဉ်းစားခဲ့ကြတာပါ။
05:35
we started it with
the Mosul Museum in mind.
100
323331
2149
05:37
We figured we may get a few images,
101
325504
1667
ကျွန်တော်တို့ ဓာတ်ပုံ အနည်းငယ်ရမယ်၊
05:39
some people interested,
102
327195
1246
စိတ်ဝင်စားတဲ့ လူတချို့ရှိကြမယ်၊
05:40
make one or two virtual reconstructions,
103
328465
2479
ရုပ်တုအတု တစ်ခုနှစ်ခု ထုတ်လုပ်မယ်ပေါ့၊
05:42
but we had no idea that we had sparked
something that would grow so quickly.
104
330968
4759
ဒါပေမဲ့ အဟုန်ပြင်းစွာနဲ့ ကြီးထွားလာမှုကို
စတင်ပေးလိုက်ကြမှန်း မသိခဲ့ကြပါ။
05:48
Before we knew it,
105
336276
1553
ကျွန်တော် အဲဒါကို နားမလည်မိစဉ်၊
05:49
we realized it was obvious:
106
337853
2031
တစ်ခု ထင်ရှားနေတာကို နားလည်လိုက်ကြတယ်-
05:51
we could apply this same idea
to lost heritage anywhere.
107
339908
3904
ဒီစိတ်ကူးကို ဘယ်နေရာကမဆို ဆုံးရှုံး
ခဲ့ရတဲ့ အမွေအနှစ်အတွက် သုံးနိုင်ပါတယ်။
05:56
And so, we decided to change
the name of the project to Rekrei.
108
344559
4015
အဲဒါနဲ့၊ ကျွန်တော်တို့ စီမံကိန်းအမည်ကို
Rekrei လို့ နာမည်ပြောင်းရန် ဆုံးဖြတ်တယ်။
06:02
Then, in the summer of last year,
109
350007
2520
အဲဒီနောက်၊ မနှစ်တုန်းက နွေရာသီမှာ၊
06:04
"The Economist" magazine's media lab
reached out to us.
110
352551
3040
"The Economist" မဂ္ဂဇင်းရဲ့ မီဒီယာဓာတ်ခွဲ
ခန်းက ကျွန်တော်တို့ကို ဆက်သွယ်လာတယ်။
06:08
They asked us,
111
356673
1174
သူတို့ မေးလာတာက၊
06:09
"Hey, would you like us
to build a virtual museum
112
357871
2767
"ခင်ဗျားတို့အတွက် ပြတိုက်အတုကို
တည်ဆောက်ပေးရမလား၊
ပြန်ဖေါ်ထုတ်လိုက်တာတွေကို ထည့်သွင်းပေးပြီး
06:12
to put the reconstructions back inside,
113
360662
1865
၎င်းတို့ အကြောင်းကို ပြောပြဖို့အတွက်လေ။ "
06:14
to tell the story?"
114
362551
1280
06:16
Can you imagine us saying no?
115
364198
1770
အဲဒါကို မလိုချင်ဘူးလို့ ဘယ်ဖြေနိုင်မလဲ။
06:17
Of course not.
116
365992
1301
ဘယ်လိုမှ မငြင်းနိုင်ခဲ့ကြပါ။
06:19
We said yes!
117
367317
1151
သဘောတူခဲ့ကြတယ်။
06:20
We were so excited.
118
368492
1157
ကျွန်တော်တို့ သိပ်စိတ်လှုပ်ရှားနေခဲ့တယ်။
06:21
This was exactly
the initial dream of that project.
119
369673
3180
အဲဒါဟာ အဲဒီစီမံကိန်းရဲ့
တကယ့် ရည်ရွယ်ရင်း ဖြစ်ခဲ့တယ်။
06:25
And so now,
120
373662
1187
အဲဒါနဲ့ အခုတော့
06:26
any of you can experience
RecoVR Mosul on your phone,
121
374873
3614
ဘယ်သူမဆို RecoVR Mosul ကို
ခင်ဗျားတို့ဖုန်းနဲ့ ကြည့်နိုင်ပါပြီ၊
Google Cardboard ကို ဒါမှမဟုတ်
06:30
using Google Cardboard
122
378511
1293
06:31
or a tablet or even YouTube 360.
123
379828
2647
တက်ဘလက် ဒါမှမဟုတ် YouTube 360 ကို
သုံးရန် လိုပါမယ်။
06:35
Here is a screenshot
from the virtual museum.
124
383044
3456
အဲဒီ ပြတိုက်အတုမှ စခရင်ရှော့ပုံကို
ဒီမှာ မြင်နိုင်ကြပါတယ်။
06:38
And there it is ...
125
386524
1150
ခုနက ပြောပြတဲ့ ရုပ်တု ...
06:40
the partial reconstruction of the statue,
126
388311
2498
တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း
ပြန်ဖေါ်ထုတ်ထားတဲ့ ရုပ်တုကို
06:42
as well as the Lion of Mosul,
127
390833
2867
Mosul ခြင်္သေ့ကိုရော၊
06:45
the first reconstruction
completed by our project.
128
393724
2672
ကျွန်တော်တို့ စီမံကိန်းမှ
ပထမဦးဆုံး ပြန်ဖေါ်ထုတ်ပေးခဲ့တာတွေပါ။
06:49
Although the video doesn't explicitly show
the Lion of Mosul being destroyed,
129
397539
4790
Mosul ခြင်္သေ့ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတာကို
ဗီဒီယိုထဲမယ် အထင်အရှား မမြင်ခဲ့ရပေမဲ့၊
06:54
we have many other examples
of large artifacts being destroyed
130
402353
4133
ခိုးထုတ်ဖို့ မလွယ်ကူတဲ့ ကြီးမားတဲ့ အနုပညာ
လက်ရာတွေ အများအပြားတို့ဟာ
06:58
that were simply too large
to have been stolen.
131
406510
3141
ဖျက်ဆီးခံခဲ့ကြရာတကို
ကျွန်တော်တို့ မြင်ခဲ့ကြရပါတယ်။
07:02
For example,
132
410172
1363
ဥပမာ၊
07:03
the Gate of Nimrud in northern Iraq.
133
411559
2786
အီရတ် မြောက်ပိုင်းမှ
Nimrud မုခ်ဝ ဆိုပါစို့။
07:06
This is a digital
reconstruction from before,
134
414657
2859
ဟောဒါက အရင်တုန်းကအတိုင်း
ပြန်ဖေါ်ထုတ်ထားတဲ့ ဒီဂျစ်တယ်ပုံပါ၊
07:09
and this is actually
during the destruction.
135
417540
3365
ဟောဒါက လက်တွေ့မှာ ဖျက်ဆီးခံနေရပုံပါ။
07:13
Or the Lion of Al-Lāt, in Palmyra, Syria:
136
421406
3620
ဒါမှမဟုတ် ဆီးရီးယား၊ Palmyra မြို့မှ
Al-Lāt ခြင်္သေ့ပုံ-
07:17
before ...
137
425050
1150
အရင်တုန်းက...
07:18
and after.
138
426901
1150
နဲ့ အခုနောက်ပိုင်း။
07:21
Although virtual reconstructions
are primarily the main focus
139
429546
3270
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စီမံကိန်းအတွက်
ပြန်လည်ဖေါ်ထုတ်မှု အတုတွေဟာ
07:24
of our project,
140
432840
1182
အဓိက ဟုတ်ပေမဲ့၊
07:26
some people have been asking the question:
141
434046
2063
တချို့က ကျွန်တော်တို့ကို မေးလာကြတယ်-
07:28
Can we print them in 3D?
142
436534
3396
အဲဒါကို ကျွန်တော်တို့ဟာ
3D ဖြင့် ရိုက်ထုတ်ပေးနိုင်သလာ။
07:32
We believe 3D printing
doesn't offer a straightforward solution
143
440555
4257
3D ပုံနှိပ်မှုက ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ကြရတဲ့
အမွေအနှစ်အတွက် ရိုးရှင်းတဲ့ ဖြေရှင်းနည်း
07:36
to lost heritage.
144
444836
1190
ဖြစ်တယ်လို့ မထင်ကြပါ။
07:38
Once an object is destroyed,
145
446338
1949
တစ်ခုခုဟာ ဖျက်ဆီးခံလိုက်ရပြီဆိုရင်၊
07:40
it's gone.
146
448311
1150
ပျောက်ဆုံးသွားပါပြီ။
07:42
But 3D printing does offer
an addition to tell that story.
147
450052
5027
ဒါပေမဲ့ 3D ပုံနှိပ်မှုက အဲဒီအကြောင်းကို
ပြောပြပေးလာနိုင်ပါတယ်။
ဥပမာအနေနဲ့ ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို
ပြပေးနိုင်တယ် ...
07:47
For example, I can show you here ...
148
455739
2355
07:53
There is the statue from Hatra
149
461660
2914
ဟောဒီမှာက Hatra မှ ရုပ်တုပါ
07:56
and the Lion of Mosul.
150
464598
1820
ပြီးတော့ Mosul ခြင်္သေ့ပုံပါ။
07:58
(Applause)
151
466442
7000
(လက်ခုပ်သံများ)
08:05
Thank you.
152
473870
1150
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
08:07
Now, if you look closely,
153
475044
1504
ခင်ဗျားတို့ အနီးကပ် လေ့လာကြည့်ရင်၊
08:08
you'll notice that there are some parts
that have been printed in color,
154
476572
4507
တချို့အပိုင်းတွေကို ရောင်စုံနဲ့ ရိုက်ထုတ်
ထားတာ မြင်နိုင်ကြပါတယ်၊
တချို့အပိုင်းတွေကျတော့ အဖြူရောင်
ဒါမှမဟုတ် မီးခိုးရောင် ဖြစ်နေတယ်။
08:13
and some parts that are in white or gray.
155
481103
2583
08:16
This part was added
simply to hold the statues up.
156
484715
3802
ဒီအပိုင်းဆိုရင် ရုပ်တု ရပ်နိုင်ဖို့အတွက်
ထည့်ပေးခဲ့တဲ့ဟာပါ။
ဒီတော့ ဒါဟာ ခင်ဗျတို့
ပြတိုက်ကို သွားပြီး ကြည့်သလိုပါပဲ။
08:20
This works the same way
if you visit a museum,
157
488834
2427
08:23
and a statue is found in fragments;
158
491285
2281
အစိတ်စိတ် တကွဲတပြား တွေ့ရှိခဲ့ရတဲ့
ရုပ်တုကို
08:25
it's put together
for the people to see it.
159
493590
2270
လူတွေ ကြည့်ရှုနိုင်ဖို့
စုစည်းပေးလိုက်တဲ့ သဘောမျိုးပါပဲ။
08:27
This makes sense, right?
160
495884
1456
ဒါဟာ သဘာဝကျတယ် မဟုတ်လား။
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ြဖစ်၊
ကျွန်တော်တို့ ပိုစိတ်ဝင်စားတာက
08:30
However, we're much more interested
161
498521
1753
08:32
in what virtual reality
has to offer for lost heritage.
162
500298
3395
ဖန်တီးပေးလိုက်တဲ့ လက်ရာအတုတွေက
ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ အမွေအနှစ်ကို ပြသဖို့ပါ။
နောက်သာဓက တစ်ခုအဖြစ်
Palmyra မြို့မှာ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတဲ့
08:36
Here is an example
of one of the tower tombs
163
504420
2501
08:38
that was destroyed in Palmyra.
164
506945
1875
သင်္ချိုင်းမျှော်စင်ကို ပြချင်ပါတယ်။
08:40
Using Sketchfab's online viewer,
165
508844
1954
Sketchfab ရဲ့ အွန်လိုင်း
ကြည့်ရှုစက်ကို သုံးပြီး၊
08:42
we can show that we have reconstructed
three parts of the exterior of the tomb,
166
510822
5655
သင်္ချိုင်းရဲ့ အပြင်ပိုင်း သုံးပိုင်းကို
ပြန်ဖေါ်ထုတ်နိုင်ခဲ့တာကို ပြပေးလျက်၊
အတွင်းပိုင်း ဓာတ်ပုံတွေ ရှိခဲ့လို့
ကျွန်တော်တို့ဟာ
08:48
but we also have photos of the inside,
167
516501
1905
အတွင်းပိုင်း နံရံတွေနဲ့ မျက်နှာကြက််တွေ
ပြန်လည် တည်ဆောက်မှုကို
08:50
so we're beginning to create
a reconstruction of the wall
168
518430
2669
08:53
and the ceiling.
169
521123
1150
စလုပ်ကိုင်နေကြပါပြီ။
ရှေးဟောင်းသုတေသီတွေ အဲဒီမှာ
နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြရာ
08:54
Archaeologists worked there
for many, many years,
170
522781
2907
08:57
so we also have architectural
drawing plans of this lost heritage.
171
525712
4737
ဆုံးရှုံးသွားပြီဖြစ်တဲ့ အဲဒီအမွေအနှစ်ရဲ့
ပုံကြမ်းတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။
09:04
Unfortunately, we are not only losing
cultural heritage to areas of conflict
172
532339
6382
ကျွန်တော်တို့ဟာ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေကို
ဆုံးရှံးနေရတာ ပဋိပက္ခနဲ့ စစ်ဖြစ်နေတဲ့
09:10
and at war --
173
538745
1151
ဒေသများမှာသာ မကပါဘူး--
09:11
we're also losing it to natural disasters.
174
539920
2299
သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တွေ ကြောင့်လည်း
ဆုံးရှုံးနေရပါတယ်။
09:14
This is a 3D model
of Durbar Square in Kathmandu,
175
542878
3870
ဟောဒါက ခတ္တမန္ဒူမြို့က
Durbar ရင်ပြင်ရဲ့ 3D ပုံစံပါ၊
09:18
before the earthquake
that occurred last April ...
176
546772
2650
နောက်ဆုံး ဧပြီလတုန်းက
ငလျင် မတိုင်မီက ပုံပါ ...
ဒါက နောက်ပိုင်း မြင်ရတဲ့ပုံပါ။
09:22
and this is after.
177
550297
1250
09:24
You may be thinking,
178
552563
1598
ဒီ 3D ပုံစံတွေကို ကျွန်တော်တို့ဟာ
09:26
you didn't create these 3D models
with only tourist photographs,
179
554185
3669
ခရီးလှည့်တွေရဲ့ ဓာတ်ပုံတွေနဲ့သာ
ဖန်တီးခဲ့တာ မဟုတ်နိုင်ဘူးလို့ ထင်ကြရင်၊
09:29
and that's true.
180
557878
1391
ခင်ဗျားတို့ မှန်ကြပါတယ်။
09:31
But what this represents
181
559293
1476
ဒါပေမဲ့ ဒီအချက်က ပြသပေးနေတာက
09:32
is the ability for large, public
organizations and private industry
182
560793
3746
ကြီးမားကြတဲ့ လူထုအဖွဲ့အစည်းများနဲ့
ပုဂ္ဂလိက စက်မှုလုပ်ငန်းတွေဟာ
09:36
to come together
for initiatives like ours.
183
564563
2410
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်ကိုင်မှုမျိုးထဲ
လက်တွဲပါဝင်နိုင်ကြခြင်းကိုပါ။
09:41
And so one of the major challenges
of our project, really,
184
569759
3088
ဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ စီမံကိန်းအတွက်
အဓိကအကျဆုံး စိန်ခေါ်မှုက
09:44
is to find photographs that were taken
before something happens, right?
185
572871
3888
တစ်ခုခု မဖြစ်ခင်စဉ်တုန်းက
ရိုက်ယူခဲ့တဲ့ ဓာတ်ပုံတွေကို ရှာယူရန်ပါပဲ။
09:49
Well, the internet is basically a database
with millions of images, right?
186
577620
6024
တကယ်တော့ အင်တာနက်ဟာ အဲဒီလို ပုံတွေ
သန်းနဲ့ချီရှိနေတဲ့ ဒေတာဘေ့စ်ပါပဲ။
09:55
Exactly.
187
583668
1351
တကယ်ပါပဲ။
09:57
So we have begun to develop a tool
188
585043
3435
အဲဒါနဲ့ ကျွန်တော်တို့ဟာ
Flickr လို ဝဘ်ဆိုက်များမှ
10:00
that allows us to extract images
from websites like Flickr,
189
588502
3922
ဓာတ်ပုံတွေကို ၎င်းတို့ရဲ့ geotag တွေနဲ့အတူ
ထုတ်ယူခွင့်ပြုမယ့်
ကိိရိယာ တစ်ခုကို စပြီး ပြုစုလာခဲ့လျက်
10:04
based on their geotags,
190
592448
1498
10:05
to complete reconstructions.
191
593970
1583
ပြန်လည်ဖေါ်ထုတ်မှုကို
အဆုံးသတ်ဖို့ အားထုတ်ခဲ့ကြတယ်။
10:08
Because we're not only losing cultural
heritage to natural disasters and in war,
192
596396
6763
ကျွန်တော်တို့ဟာ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်တွေကို
သဘာဝ ကပ်ဘေးများနဲ့ စစ်မက်များထဲမှာသာမက
10:15
but we're also losing it
to something else.
193
603183
2969
တခြားနည်းများဖြင့်ပါ
ဆုံးရှုံးနေကြရလို့ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီပုံနှစ်ပုံကို ကြည့်နေရင်းနဲ့
စိတ်ကူးတစ်ခုခု ပေါ်လာကြလား။
10:19
Any idea, just looking
at these two pictures?
194
607777
2531
10:23
Maybe it's a little difficult to remember,
195
611649
2640
ဒါကို မှတ်မိရန်
သိပ်ခဲယဉ်းချင် ခဲယဉ်းနိုင်ပါတယ်။
10:26
but only a few weeks ago,
196
614313
2420
လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်တုန်းက၊
10:28
this was the example of human
destruction by human stupidity.
197
616757
4610
လူသားရဲ့ မိုက်မဲမှုကြောင့်
လူသားရဲ့ ဆုံးရှုံးမှုကြီး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
10:33
Because a tourist in Lisbon
wanted to climb onto this statue
198
621949
5309
လစ္စဘွန်းမြို့မှာ ခရီးလှည့် တစ်ဦးကး
အဲဒီ ရုပ်တုပေါ်ကို တက်ပြီး ဆဲလ်ဖီကို
ရိုက်ယူရန် စိတ်ကူးခဲ့လို့ပါ--
10:39
and take a selfie with it --
199
627282
1365
10:40
(Laughter)
200
628671
1001
(ရယ်သံများ)
10:41
and pulled it down with him.
201
629696
1532
သူဟာ ရုပ်တုကို သူနဲ့အတူ ဆွဲချခဲ့ပါတယ်။
10:43
So we're already finding photographs
202
631596
1989
အခုတော့ကျွန်တော်တို့ဟာ ဓာတ်ပုံတွေကို
ရှာဖွေနေကြပြီး
10:45
to complete a digital
reconstruction of this.
203
633609
2154
အဲဒါကို ဒီဂျစ်တယ်နည်းနဲ့
ပြန်လည်ဖေါ်ထုတ်ပေးကြဖို့ အားထုတ်ကြပါမယ်။
10:48
We need to remember
204
636974
1286
ကျွန်တော်တို့ မှတ်မိသင့်တာက၊
10:50
that the destruction of cultural heritage
isn't a recent phenomenon.
205
638284
4547
ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေ ဖျက်ဆီးခံရမှုကို
ဒီခေတ်ကျမှသာ ကြုံနေရတာ မဟုတ်ပါ။
10:55
In the 16th century,
206
643664
1318
၁၆ ရာစုတုန်းကိုက၊
10:57
European priests and explorers burned
thousands of Maya books in the Americas,
207
645006
6478
ဥရောပ ပုရောဟိတ်တွေနဲ့ စူးစမ်းရှာဖွေသူတို့က
အမေရိကမှာ မာယာစာအုပ်တွေမီးရှို့ခဲ့ကြရာ
11:03
of which we only have a handful left.
208
651508
2513
အနည်းငယ်မျှသာ ကျန်ရစ်ခဲ့ကြပါတယ်။
11:07
Fast-forward to 2001,
209
655444
1731
သိပ်မကြားသေးတဲ့ ၂၀၀၁ ခုနှစ်တုန်းက
11:09
when the Taliban blew up
the Bamiyan Buddhas in Afghanistan.
210
657199
3307
တာလီဘန်တွေဟာ Bamiyan ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်ကို
ဖောက်ခွဲပစ်ခဲ့ကြပါတယ်။
11:13
You see,
211
661754
1735
ခင်ဗျားတို့ သိကြသလို၊
11:15
cultural heritage
is about our shared global history.
212
663513
4067
ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေဟာ အားလုံး
မျှဝေကြရတဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သမိုင်းပါ။
11:20
It helps us connect
with our ancestors and their stories,
213
668820
3741
၎င်းတို့က ဘိုးဘေးများနဲ့ သူတို့ရဲ့
ဘဝဖြစ်ရပ်များနဲ့ ဆက်သွယ်ရန် ကူညီပေးပါတယ်၊
11:24
but we're losing pieces of it
every day to natural disasters
214
672585
4271
ဒါပေမဲ့ သဘာဝ ကပ်ဘေးများနဲ့
ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ
11:28
and in areas of conflict.
215
676880
2286
၎င်းတို့ကို ဆုံးရှုံးနေကြရပါတယ်။
11:32
Of course, the loss of human life
is the most heartbreaking loss ...
216
680114
4698
လူ့အသက်တွေကို ဆုံးရှုံးရမှုဟာ
အထူးဝမ်းနည်းစရာ ကောင်းတာမှန်ပေမဲ့၊
11:37
but cultural heritage offers us a way
to preserve the memory of the people
217
685742
5836
ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များဟာ
လူတွေကို သတိရစေရန် ကူညီပေးကြလို့
11:43
for future generations.
218
691602
1510
အနာဂတ် မျိုးဆက်များအတွက်
ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်ပါတယ်။
11:46
We need your help to reclaim
the history that is being lost.
219
694329
3956
ဆုံးခဲ့ရတဲ့ သမိုင်းကို ပြန်ဖေါ်ထုတ်ရာတွင်
ခင်ဗျားတို့ရဲ့ အကူအညီကို လိုအပ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့နဲ့ လက်တွဲ လုပ်ကိုင်ကြမလား။
11:51
Will you join us?
220
699352
1237
11:53
(Applause)
221
701399
2489
(လက်ခုပ်သံများ)
Translated by Myo Aung
Reviewed by sann tint

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Chance Coughenour - Digital archaeologist
Chance Coughenour is recreating heritage and culture that's been lost throughout the world.

Why you should listen

Chance Coughenour enjoys the innovations made possible by uniting science and archaeological research, which was part of the inspiration in the founding of Rekrei. His previous work on a EU-funded project connected him with Matthew Vincent, an archaeologist and web developer, who together launched Rekrei (formally Project Mosul) on March 8 of 2015 after witnessing the destruction of heritage in northern Iraq. Their open-source, volunteer initiative strives for the digital reconstruction of lost heritage using crowdsourced images and photogrammetry, the process of using 2D images to create 3D models.

From the start, Rekrei aimed to crowdsource the virtual reconstruction of the destroyed objects in the Mosul Cultural Museum and eventually release a virtual museum to digitally preserve its memory. This has already been accomplished thanks to the Economist Media Lab. The project has also expanded globally and continues to increase its activities thanks to our growing collaboration with public and private organizations, all of which has been achieved without any funding resources to date. The key ingredient to Rekrei is the online platform, which provides a simple user interface for identifying locations of destroyed heritage, uploading and sorting images, and a 3D gallery of completed reconstructions.

Coughenour has worked on research projects throughout Europe and the Americas. One of which is demonstrated in the documentary Scanning the End. He is a PhD candidate at the Institute for Photogrammetry at the University of Stuttgart. Coughenour joined Google Arts & Culture where he coordinates cultural heritage preservation efforts on a global scale. He's responsible for organizing partnerships and leading projects which employ emerging technology for cultural heritage documentation, dissemination and education.

More profile about the speaker
Chance Coughenour | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee