ABOUT THE SPEAKER

Nicholas Negroponte - Tech visionary
The founder of the MIT Media Lab, Nicholas Negroponte pushed the edge of the information revolution as an inventor, thinker and angel investor. He's the driving force behind One Laptop per Child, building computers for children in the developing world.

Why you should listen

A pioneer in the field of computer-aided design, Negroponte founded (and was the first director of) MIT's Media Lab, which helped drive the multimedia revolution and now houses more than 500 researchers and staff across a broad range of disciplines. An original investor in Wired (and the magazine's "patron saint"), for five years he penned a column exploring the frontiers of technology -- ideas that he expanded into his 1995 best-selling book Being Digital. An angel investor extraordinaire, he's funded more than 40 startups, and served on the boards of companies such as Motorola and Ambient Devices.

But his latest effort, the One Laptop per Child project, may prove his most ambitious. The organization is designing, manufacturing and distributing low-cost, wireless Internet-enabled computers costing roughly $100 and aimed at children. Negroponte hopes to put millions of these devices in the hands of children in the developing world.

More profile about the speaker
Nicholas Negroponte | Speaker | TED.com

TED2006

Nicholas Negroponte: One Laptop per Child

နီကိုလတ်စ် နီဂရိုပွန့်တ်: နီကိုလတ်စ် နီဂရိုပွန့်တ် ၏ ကလေးတစ်ယောက် လပ်တော့ပ်ကွန်ပျူတာ တစ်လုံး စီမံကိန်း

Filmed: 2006-02-23

Readability: 3.2

469,675 views

မက်ဆာချူးဆက် နည်းပညာ တက္ကသိုလ် မီဒီယာ သုတေသန စမ်းသပ်ခန်း ကိုတည်ထောင်ခဲ့သူ နီကိုလတ်စ် နီဂရိုပွန့်တ် က ကလေးတစ်ဦး လပ်တော့ပ် တစ်လုံး စီမံကိန်း မှ ဒေါ်လာ ၁၀၀ တန်ဖိုးမျှသာရှိသော လပ်တော့ပ်ကွန်ပျူတာများကို မည်သို့ တည်ဆောက်ဖြန့်ဖြူး သွားမည်ဆိုသည်ကို ရှင်းလင်း ဖော်ပြ ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။

Nicholas Negroponte - Tech visionary
The founder of the MIT Media Lab, Nicholas Negroponte pushed the edge of the information revolution as an inventor, thinker and angel investor. He's the driving force behind One Laptop per Child, building computers for children in the developing world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:24

I've been at MIT for 44 years.

0

0

2896

ကျွန်တော်က မက်ဆာချူးဆက် နည်းပညာတက္ကသိုလ် (MIT) မှာ ၄၄-နှစ်လုံးလုံး ရှိနေခဲ့တာ၊ ကျွန်တော် TED နံပါတ်-၁ ဟောပြောပွဲကို တက်ခဲ့သူပါ

00:27

I went to TED I.

1

2920

1936

အဲဒီလို တက်ခဲ့သူဆိုလို့ ဟောဒီမှာ နောက် တစ်ယောက်ပဲ ရှိတယ်လို့ ကျွန်တော်

00:29

There's only one other person here,
I think, who did that.

2

4880

2856

တခြား TED ဟောပြောပွဲတွေ အကုန်လုံးကို ကျွန်တော်သွားခဲ့တုန်းက၊ ရစ်ကီ လက်ထက်တုန်းကပေါ့

00:32

All the other TEDs --

3

7760

1216

00:33

and I went to them all,
under Ricky's regime --

4

9000

2256

မီဒီယာ စမ်းသပ်ခန်းက ဘာတွေ လုပ်နေတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော် ပြောနေခဲ့တယ်

00:36

I talked about
what the Media Lab was doing,

5

11280

2536

00:38

which today has almost 500 people in it.

6

13840

3016

ဒီကနေ့ဆိုရင် လူ-၅၀၀ နီးပါး အဲဒီ စမ်းသပ်ခန်းထဲမှာ ရှိနေပါပြီ

ခင်ဗျားတို့ သတင်းစာကို ဖတ်ခဲ့ကြရင်၊ တကယ်တော့ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က ကျွန်တော် မီဒီယာ စမ်းသပ်ခန်းကနေ နှုတ်ထွက်လိုက်ပြီ ဆိုတာ သတင်းစာတွေ ရေးခဲ့ကြတယ်၊

00:41

And if you read the press,

7

16880

1416

00:43

last week it actually said
I quit the Media Lab.

8

18320

2656

00:45

I didn't quit the Media Lab,
I stepped down as chairman --

9

21000

4176

ကျွန်တော် မီဒီယာ စမ်းသပ်ခန်းကနေ မနှုတ်ထွက်ပါဘူး၊ ကျွန်တော် ဥက္ကဌ အဖြစ်ကနေ ဆင်းပေးလိုက်တာပါ

အဲဒါကြီးက ရယ်စရာကောင်းတဲ့ ရာထူးကြီးဗျာ၊ ဒါပေမယ့် တစ်ယောက်ယောက်ကတော့ အဲဒီရာထူးကို ဆက်ယူသွားပါပြီ

00:50

which was a kind of ridiculous title,
but someone else has taken it on --

10

25200

4696

00:54

and one of the things
you can do as a professor

11

29920

2191

ပါမောက္ခတစ်ယောက်အနေနဲ့ ခင်ဗျားလုပ်နိုင်တဲ့ အရာတစ်ခုကတော့

ပါမောက္ခအနေနဲ့ ဆက်နေသွားဖို့ပါပဲ

00:56

is you stay on as a professor.

12

32135

1841

00:58

And I will now do for the rest of my life
the One Laptop Per Child,

13

34000

4256

အခုတော့ ကျွန်တော်ဟာ ကျနနေသေး်တဲ့ ကျွန်တော့် ဘဝတစ်လျှောက်လုံး ကလေးတစ်ယောက် လပ်တော့ပ်တစ်လုံး စီမံကိန်းကို လုပ်သွားမှာပါ

အဲဒါကို ကျွန်တော်လုပ်နေတာ ဘာလိုလိုနဲ့ တနှစ်နှစ်ခွဲ တောင် ရှိသွားပါပြီ

01:03

which I've sort of been doing
for a year and a half, anyway.

14

38280

3016

ဒီတော့ ကျွန်တော်က ခင်ဗျားတို့ကို အဲဒီအကြောင်းကို ပြောမယ်

01:06

So I'm going to tell you about this,

15

41320

1736

ကျွန်တော့်ရဲ့ ၁၈-မိနစ် အချိန်ကိုသုံးပြီး ကျွန်တော် ဘာဖြစ်လို့ အဲဒါကို လုပ်နေရတာလဲ ဆိုတာရယ်

01:07

use my 18 minutes
to tell you why we're doing it,

16

43080

4096

ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လို လုပ်နေတယ် ဆိုတာရယ်၊ ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ ဘာတွေ လုပ်နေလဲ ဆိုတာကို ပြောသွားပါမယ်

01:12

how we're doing it
and then what we're doing.

17

47200

2176

တစ်ချိန်ချိန်မှာ ဒေါ်လာ ၁၀၀-တန် လပ်တော့ပ်က ဘာနဲ့တူမလဲဆိုတာကို

01:14

And at some point I'll even pass around

18

49400

3296

ကျွန်တော် တဆင့်ကမ်းပြီး ပြပေးပါဦးမယ်

01:17

what the $100 laptop might be like.

19

52720

3920

အခု ခရစ်စ်က ကျွန်တော့်ကို တောင်းဆိုတယ်၊ ပြဿနာကြီး တစ်ချိုု့ တွေကို ပြောပြပေးပါတဲ့

01:23

I was asked by Chris
to talk about some of the big issues,

20

58800

2856

အဲဒီတော့ ကျွန်တော် စဉ်းစားလိုက်တော့၊ အနည်းဆုံးတော့ ကျွန်တော်ဒါကို လုပ်ဖို့ တွန်းအားပေး မောင်းနှင်ခဲ့တဲ့ အချက် ၃-ချက် အကြောင်း စပြောမယ်ပေါ့

01:26

and so I figured I'd start with the three
that at least drove me to do this.

21

61680

5256

01:31

And the first is pretty obvious.

22

66960

2816

ပထမအချက်ကတော့ တော်တော်လေး သိသာထင်ရှားပါတယ်

အံ့သြစရာ ကောင်းတာက၊ ခင်ဗျားတို့ နိုင်ငံတော် ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်နဲ့ တွေ့ရတဲ့ အခါမှာ

01:34

It's amazing when you meet
a head of state, and you say,

23

69800

2656

"ခင်ဗျားရဲ့ အဖိုးအတန်ဆုံး သဘာဝ သယံဇာတက ဘာလဲ" လို့ မေးကြည့်ရင်

01:37

"What is your most precious
natural resource?"

24

72480

2736

ကလေးတွေပါလို့ သူတို့ စပြီး ထောက်ပြကြမှာ မဟုတ်ဘူး

01:40

They will not say "children" at first,

25

75240

2696

01:42

and then when you say, "children,"
they will pretty quickly agree with you.

26

77960

4255

အဲဒီနောကမှာ် ခင်ဗျားက ကလေးတွေပါ လို့ပြောလိုက်မှ သူတို့ကလည်း ခင်ဗျားပြောတာကို မြန်မြန်လေး လိုက်ထောက်ခံလာပါလိမ့်မယ်

အဲဒီတော့ ဒါက သိပ်မခက်ပါဘူး (ရယ်သံများ)

01:47

And so that isn't very hard.

27

82239

2017

01:49

(Laughter)

28

84280

2696

ပြဿနာကြီးတွေအတွက် အဖြေတွေက ဘယ်လိုပဲ ရှိနေရှိနေ လူတိုင်းက သဘောတူကြတာက

01:51

Everybody agrees that whatever
the solutions are to the big problems,

29

87000

5056

အဖြေတွေထဲမှာ ပညာရေး ပါရမယ်၊ တခါတလေ ပညာရေး တစ်ခုထဲရင်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်

01:56

they include education,
sometimes can be just education

30

92080

4736

ပညာရေးဆိုင်ရာ အချက်တချို့ မပါဘဲနဲ့တော့ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူး ဆိုတာကိုပါ။

02:01

and can never be without
some element of education.

31

96840

3296

အဲဒီတော့ ပညာရေးက ဒီစီမံကိန်းထဲ တစိတ်တဒေသ ဧကန်မုချပါရပါမယ်

02:04

So that's certainly part of it.

32

100160

1816

02:06

And the third
is a little bit less obvious.

33

102000

2376

တတိယ အချက်ဟာက အဲဒီလို မထင်ရှားပါဘူး

အဲဒါကတော့ ဒီအခန်းထဲ ရှိနေကြတဲ့ ကျွန်တော်တို့အားလုံး လမ်းဘယ်လိုလျှောက်ရတယ်၊ စကားဘယ်လိုပြောရတယ် ဆိုတာ သင်ယူခဲ့ကြရပါတယ်

02:09

And that is that we all in this room
learned how to walk, how to talk,

34

104400

4736

ဘယ်လိုလျှောက်ရမယ်၊ စကားဘယ်လိုပြောရမယ် ဆိုတာ မသင်ခဲ့ရဘဲနဲ့

02:13

not by being taught how to talk,
or taught how to walk,

35

109160

4496

ကမ္ဘာကြီးနဲ့ အပြန်အလှန် တုံ့ပြန်ဆက်ဆံရင်းနဲ့၊

02:18

but by interacting with the world,

36

113680

1696

တခုခုကို မေးမြန်းနိုင်ခဲ့လို့ ရလဒ်တွေ တဆင့်ပြီးတဆင့် ရရှိလာရင်းနဲ့ တတ်လာခဲ့ကြတာ ရှိသလို၊

02:20

by having certain results as a consequence
of being able to ask for something,

37

115400

4136

02:24

or being able to stand up and reach it.

38

119560

2136

မတ်တပ်ရပ်နိုင်ကာ လက်လှမ်း ယူနိုင်ခဲ့လို့ တတ်မြောက်လာခဲ့ကြတာပါ။

02:26

Whereas at about the age six,
we were told to stop learning that way,

39

121720

4256

၆-နှစ် အရွယ်လောက်ကျတော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အဲဒီလို ကိုယ့်ဖာသာ သင်ယူလေ့လာနေတဲ့ နည်းလမ်းကို ရပ်ပစ်ဖို့ အပြောခံလာရတယ်

02:30

and that all learning from then on
would happen through teaching,

40

126000

3336

အဲဒီအရွယ်က စပြီး လေ့လာသင်ယူမှု မှန်သမျှဟာ သင်ကြားခြင်းမှသာ ဖြစ်လာရတော့တယ်

အခု ကျွန်တော် လုပ်နေသလို မတ်တတ်ရပ်နေသူ တဦးထံမှ ဖြစ်စေ၊ စာအုပ်တအုပ်ထံမှ ဖြစ်စေ၊ ဒါမှမဟုတ် အခြား တစုံတခုထံမှ ဖြစ်စေ သင်ယူလာရတယ်။

02:34

whether it's people standing up,
like I'm doing now,

41

129360

2429

02:36

or a book, or something.

42

131813

1723

ဒါပေမယ့် အဲဒါတွေအားလုံးက တကယ့်ကိုပဲ တဆင့် သင်ကြားယူခြင်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်

02:38

But it was really through teaching.

43

133560

1936

သင်ယူရေး အတွက် ကွန်ပျူတာတွေက လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ အချက်တွေထဲမယ်

02:40

And one of the things in general
that computers have provided to learning

44

135520

5176

02:45

is that it now includes a kind of learning

45

140720

3136

ကျွန်တော်တို့ လမ်းလျှောက်သင်ခဲ့ရတာ၊ စကားပြောသင်ခဲ့ရတာနဲ့ နည်းနည်းဆင်တူတဲ့

02:48

which is a little bit more
like walking and talking,

46

143880

3096

အချက်တွေ ပါလာပြီး

02:51

in the sense that a lot of it is driven
by the learner himself or herself.

47

147000

6616

လေ့လာသင်ယူမှု တော်တော်များများက သင်ယူသူ ကိုယ်တိုင်ရဲ့ တွန်းအားနဲ့ မောင်းနှင်သွားရတဲ့ သဘောမျိုး ဖြစ်လာပါတယ်

အဲဒီတော့ ဒါတွေကို အခြေခံမူတွေ အဖြစ် လက်ခံလိုက်မယ် ဆိုရင်

02:58

So with those as the principles --

48

153640

2736

MIT က ပါမောက္ခ စီမော်ပါးပါ့တ်ကိို တချို့တော့ သိမယ်ထင်တယ်

03:01

some of you may know Seymour Papert.

49

156400

2016

03:03

This is back in 1982,
when we were working in Senegal.

50

158440

3536

အဲဒါက ၁၉၈၂-ခုနှစ်တုန်းက ကျွန်တော်တို့ ဆီနီဂဲလ် မှာ အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြတုန်းကပါ

03:06

Because some people think that
the $100 laptop just happened a year ago,

51

162000

5245

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ တစ်ချို့လူတွေက၊ ဒေါ်လာ-၁၀၀ တန် လပ်တော့ပ်စီမံကိန်းဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁-နှစ်ကမှ စတင်ခဲ့သလိုလို

ဒါမှမဟုတ် လွန်ခဲ့တဲ့ ၂-နှစ်ကပေါ့၊ ဒါမှမဟုတ် ရင်လည်း ကျွန်တော်တို့ကို မိုးကြိုးပစ်ခံလိုက်ရသလိုလို

03:12

or two years ago,
or we were struck by lightning --

52

167269

3187

အမှန်တော့ ဒီစီမံကိန်းက စတင်ခဲ့တဲ့ဆီကို သွားချင်ရင် ဟိုးအဝေးကြီးကို ပြန်သွားရမှာပါ၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် အလွန်ကာလတွေဆီ ပြန်သွားရမှာပါ

03:15

this actually has gone back a long time,
and in fact, back to the '60s.

53

170480

5056

အခု ကျွန်တော်တို့က ၈၀ ပြည့်နှစ်လွန်ကာလထဲ ရောက်နေပြီ

03:20

Here we're in the '80s.

54

175560

1536

အဲဒီတုန်းက စတိဗ်ဂျော့ဘ်က၊ ကျွန်တော်တို့ ဆန်နီဂဲလ် မှာရှိနေတုန်း၊ ကျွန်တော်တို့ကို လပ်တော့ပ်တွေ ပေးခဲ့သေးတယ်

03:21

Steve Jobs had given us some laptops.
We were in Senegal.

55

177120

4256

အများကြီး မဟုတ်ခဲ့ပေမဲ့ အနည်းဆုံးတော့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေကို လပ်တော့ပ်တွေ ယူသွားပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်

03:26

It didn't scale

56

181400

1256

03:27

but it at least was bringing computers
to developing countries

57

182680

5096

03:32

and learning pretty quickly
that these kids,

58

187800

2456

လေ့လာသင်ယူမှုဟာ တော်တော့်ကို မြန်လာတယ်၊ အဲဒီ ကလေးတွေအတွက်

အင်္ဂလိပ်စကားက သူတို့ ဘာသာစကား မဟုတ်ခဲ့တာတောင်

03:35

even though English wasn't their language,

59

190280

2000

လက်တင် အက္ခရာတွေကလည်း သူတို့ သုံးနေကျ အက္ခရာတွေ မဟုတ်ခဲ့တာတောင်

03:37

the Latin alphabet
barely was their language,

60

192304

3232

သူတို့က ငါးတွေ ရေထဲကူးသလိုပဲ ကူးနိုင်ကြတယ်

03:40

but they could just swim like fish.

61

195560

2336

ဒါတွေကို စန္ဒရား တီးသလိုပဲ တီးနိုင်ကြတယ်

03:42

They could play these like pianos.

62

197920

1760

တလောလေးကတင်ပဲ ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်တောာင် ပါလိုက်သေးတယ်

03:46

A little bit more recently,
I got involved personally.

63

201360

4216

03:50

And these are two anecdotes --

64

205600

1736

ရယ်စရာ ဖြစ်ရပ် နှစ်ခု ပြောရမယ်၊ တစ်ခုက ကမ်ဘောဒီးယား မှာ

03:52

one was in Cambodia,

65

207360

2616

ရွာကလေးတစ်ရွာမှာ လျှပ်စစ်မီးမရှိ၊ ရေမရှိ၊ တီဗွီမရှိ၊ ဖုန်းမရှိပေမဲ့

03:54

in a village that has no electricity,
no water, no television, no telephone,

66

210000

4416

အခု ဘရော့ဒ်ဘန် အင်တာနက်ကတော့ ရှိနေပြီဗျာ

03:59

but has broadband Internet now.

67

214440

2136

04:01

And these kids,
their first English word is "Google"

68

216600

3496

အဲဒီကလေးတွေ ပထမဆုံးသိလာတဲ့ အင်္ဂလိပ် စကားလုံးက "ဂူဂဲလ်" တဲ့ဗျာ

ပြီးတော့သူတို့ စကိုက်ပ် ဆိုတာပဲ သိတယ်၊ တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ်မှု ဆိုတာကို သူတို့ လုံးဝ မကြားခဲ့ဖူးဘူး

04:04

and they only know Skype.

69

220120

2336

04:07

They've never heard of telephony.

70

222480

1616

သူတို့ စကိုက်ပ် ကိုပဲ သုံးကြတယ်

04:08

They just use Skype.

71

224120

2136

သူတို့ ညဘက် အိမ်ပြန်ရောက်ရင် သူတို့မှာ ဘရော့ဒ်ဘန် ချိတ်ဆက်မှု ရှိနေပြီ

04:11

And they go home at night --

72

226280

1856

04:12

they've got a broadband connection
in a hut that doesn't have electricity.

73

228160

3816

လျှပ်စစ်မရှိတဲ့ တဲကလေးထဲမှာနော်

04:16

The parents love it,
because when they open up the laptops,

74

232000

2762

မိဘတွေက အဲဒါကို သဘောကျတယ်၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လပ်တော့ပ် ဖွင့်လိုက်ရင်

တစ်အိမ်လုံးမှာ အတောက်ပဆုံး လင်းနေတဲ့အရာ ဖြစ်နေတာကိုး

04:19

it's the brightest light source
in the house.

75

234786

2190

04:21

And talk about
where metaphors and reality mix --

76

237000

3376

ပြောမယ်ဆိုရင် တင်စားပုံပြင်တွေနဲ့ ဘဝထဲက တကယ့် ဖြစ်ရပ်တွေ ရောနှောမိသလိုပါပဲ

04:25

this is the actual school.

77

240400

2600

ဒါပေမဲ့ အဲဒါက တကယ် လက်တွေ့ရှိနေတဲ့ ကျောင်းကလေးပါ

04:28

In parallel with this,
Seymour Papert got the governor of Maine

78

243560

5096

ဒါနဲ့ တပြိုင်ထဲလိုလိုပဲ စီမော်ပါးပါ့တ်က မိန်း ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို

04:33

to legislate one laptop per child
in the year 2002.

79

248680

5496

၂၀၀၂-ခုနှစ်မှာ ကလေးတစ်ယောက် လပ်တော့ပ်တစ်လုံး စီမံကိန်းကို ဥပဒေ အဖြစ် ပြဌာန်းပေးဖို့ ပြောလို့ရသွားတယ်

အဲဒီတုန်းက၊ ကျောင်းဆရာ ၈၀ ရာနှုန်းလောက်က ပူပန်စိုးရိမ်နေခဲ့ကြတယ်လို့

04:39

Now at the time, I think it's fair to say
that 80 percent of the teachers were --

80

254200

5096

ပြောလိုက်ရင် အမှန်တရားနဲ့ နီးစပ်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်

04:44

let me say, apprehensive.

81

259320

1576

04:45

Really, they were actually against it.

82

260920

1816

တကယ့်အမှန်မှာတော့၊ သူတို့က အဲဒါကို ဆန့်ကျင ်နေခဲ့ကြတယ်

04:47

And they really preferred
that the money would be used

83

262760

2524

သူတို့က အဲဒီ ပိုက်ဆံတွေကို

လစာ တိုးပေးရေးအတွက့်၊ ကျောင်းများများဆောက်တာတို့၊ စသဖြင့် သုံးစေကြချင်တယ်

04:50

for higher salaries,
more schools, whatever.

84

265308

2388

04:52

And now, three and a half
years later, guess what?

85

267720

4256

အခု၊ ၃-နှစ်ခွဲအကြာမှာ ဘာဖြစ်လာတယ် ထင်လဲ

04:56

They're reporting five things:
drop of truancy to almost zero,

86

272000

6216

သူတို့ကအချက် ၅-ချက်ကို အစီရင်ခံနေကြပြီ

ကျောင်းပြေးနှုန်းဟာ သုညနီးပါးအထိ ကျဆင်းသွားတယ်၊ မိဘ-ဆရာ အစည်းအဝေး တက်တဲ့နှုန်းကျတော့

05:03

attending parent-teacher meetings --

87

278240

1925

ဘယ်သူမှ မတက်ခဲ့ကြတာကနေ အခုဆို အားလုံးနီးပါး တက်လာကြတယ်

05:04

which nobody did
and now almost everybody does --

88

280189

2507

စည်းကမ်းပိုင် းပြဿနာတွေ ကျဆင်းသွားတယ်၊ ကျောင်းသား ပူးပေါင်းပါ၀င်မှု တိုးတက်လာတယ်

05:07

drop in discipline problems,
increase in student participation.

89

282720

3896

05:11

Teachers are now saying
it's kind of fun to teach.

90

286640

2416

ဆရာတွေက အခုဆို စာသင်ပေးရတာ ပျော်စရာတောင် ကောင်းလာတယ်လို့ ပြောလာကြတယ်

ကလေးတွေက စိ်တ်ဝင်တစားရှိလာကြတယ်၊ သူတို့မှာ လပ်တော့ပ်တွေ ရှိနေကြတာကိုး

05:13

Kids are engaged -- they have laptops! --

91

289080

3136

ကျွန်တော့်ကို စိတ်အဝင်စားဆုံးဖြစ်စေတဲ့ နံပါတ် ၅-ခုမြောက အချက်ကတော့

05:17

and then the fifth,
which interests me the most,

92

292240

2456

ညဘက်ပိုင်းမှာ အီးမေးလ်ဆာဗာ တွေကို ပိတ်တောင်ထားရခြင်းပါပဲ

05:19

is that the servers have to be turned off
at certain times at night

93

294720

3216

05:22

because the teachers
are getting too much email

94

297960

2416

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဆရာတွေဆီ အီးမေးလ်တွေ အများကြီး ၀င်လာနေလို့တဲ့

ကလေးတွေဆီကနေ အကူအညီတောင်းနေတဲ့ အီးမေးလ်တွေပေါ့

05:25

from the kids asking them for help.

95

300400

1976

အဲဒါမျိုးကိစ္စတွေ တွေ့နေရပြီဆိုမှတော့ ဒါဟာ စမ်းသပ်နေရမယ့် ကိစ္စ မဟုတ်တော့ဘူး

05:27

So when you see that kind of thing --

96

302400

1776

05:29

this is not something
that you have to test.

97

304200

2048

စမ်းသပ်စီမံကိန်းတွေ လုပ်ခဲ့ကြတဲ့ ခေတ်က ကုန်သွားပြီ၊ တချိုု့ လူတွေက ပြောကြတယ်

05:31

The days of pilot projects are over,
when people say,

98

306272

2704

05:33

"We'd like to do three or four thousand
in our country to see how it works."

99

309000

4056

"အင်း ကောင်းပါပြီ၊ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံမှာ လပ်တော့ပ် အလုံး ၃-ထောင် ၄-ထောင်လောက်နဲ့ပဲ စလုပ်ချင်တယ်၊ အလုပ်ဖြစ်ရဲ့လားဆိုတာ ကြည့်ချင်သေးတယ်" တဲ့

ဖြစ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်၊ နောက်ဆုံးမှာသွားတန်းစီလိုက်၊ တစ်ယောက်ယောက်က အဲဒါကို လုပ်ပေးပါလိမ့်မယ်

05:37

Screw you. Go to the back of the line
and someone else will do it,

100

313080

3096

အဲဒါက အလုပ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ သလာရချိန်ကျမှ ခင်ဗျားလည်း သွားပေါင်းချင ်ပေါင်းပေါ့

05:41

and then when you figure out
that this works, you can join as well.

101

316200

4536

ကျွန်တော်တို့ လုပ်နေတာက အဲဒါပါပဲ

05:45

And this is what we're doing.

102

320760

2576

(ရယ်မောသံများ) (လက်ခုပ်သံများ)

05:48

(Laughter) (Applause)

103

323360

2136

အဲလိုနဲ့ ကလေးတစ်ယောက် လပ်တော့ပ် တစ်လုံး စီမံကိန်း ပေါ်လာခဲ့တာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁-နှစ်ခွဲလောက်ကပါ

05:50

So, One Laptop Per Child
was formed about a year and a half ago.

104

325520

4976

အကျိုးအမြတ်မရှာတဲ့ အဖွဲ့အစည်းပါ၊ ဒေါ်လာ သန်း-၂၀ လောက် ရန်ပုံငွေ ကောက်ခံနိုင်ခဲ့တယ်

05:55

It's a nonprofit association.

105

330520

1896

05:57

It raised about 20 million dollars

106

332440

1936

အဲဒါကို လက်တွေ့ လုပ်ကိုင်နိုင်ဖို့ အတွက် အင်ဂျင်နီယာ နည်းပညာတွေကို ရှာကြံဖို့ရယ်၊ နောက်ပိုင်းကျရင် အဲဒါတွေကို ထုတ်လုပ်ဖို့ရယ်ပေါ့

05:59

to do the engineering
to just get this built,

107

334400

3816

06:03

and then have it produced afterwards.

108

338240

2656

ပမာဏ အတိုင်းအတာဟာ အမှန်ကို အရေးကြီးပါတယ်

06:05

Scale is truly important.

109

340920

2256

အစိတ်အပိုင်းတွေကို သက်သာတဲ့ စျေးနဲ့ ၀ယ်ရနိုင်လို့ အရေးကြီးတာ မဟုတ်ပါဘူး၊

06:08

And it's not important because you can
buy components at a lower price, OK?

110

343200

6296

ထုတ်လုပ်သူ တစ်ယောက်ဆီကို သွားနိုင်ဖို့က အရေးကြီးတာပါ

06:14

It's because you can go
to a manufacturer --

111

349520

2876

ဒီနေရာမှာတော့ နာမည်ကို ကျွန်တော် ဖေါ်ပြမနေဘဲ ချန်ထားခဲ့မယ်

06:17

and I will leave the name out --

112

352420

1642

ကျွန်တော်တို့ လိုချင်ခဲ့ကြတာက လက်တွေ့ ကြည့်လို့ရမယ့် ပုံစံကလေးပါ၊ အရောင်တွေ ပြည့်စုံညီညာမှု မရှိလည်း ဖြစ်တယ်ပေါ့

06:18

but we wanted a small display,

113

354086

3530

06:22

doesn't have to have
perfect color uniformity.

114

357640

3776

ပစ်ဇယ်လ် ၁-ခု ၂-ခု ပျောက်နေကာ သိပ်မလင်းလည်း ဖြစ်တယ်ပေါ့

06:26

It can even have a pixel or two missing.

115

361440

2362

06:28

It doesn't have to be that bright.

116

363826

2550

ခုနက အဲဒီ ထုတ်လုပ်သူ ပြောလာတာက "အင်း၊ ခင်ဗျားလဲ သိပါတယ်၊

06:31

And this particular manufacturer said,

117

366400

2296

06:33

"We're not interested in that.
We're interested in the living room.

118

368720

3143

ကျွန်တော်တို့က ဒါကို စိတ်မဝင်စားဘူး၊ ကျွန်တော်တို့က ဧည့်ခန်းကိုပဲ စိတ်ဝင်စားတယ်၊

အရောင်တွေ ပြည့်စုံ စိုပြေမှာကိုပဲ ကျွန်တော်တို့ စိတ်ဝင်စားတယ်၊

06:36

We're interested
in perfect color uniformity.

119

371887

2169

ကျွန်တော်တို့က ကြီးမားပြီး လင်းထိန်နေမယ့် မျက်နှာပြင်တွေကိုပဲ စိတ်ဝင်စားတယ်၊

06:38

We're interested in big displays,
bright displays.

120

374080

2336

ခင်ဗျားလုပ်ချင်တာဟာ ကျွန်တော်တို့ မဟာဗျူဟာ စီမံကိန်းရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တခု မဖြစ်နိုင်ဘူး"

06:41

You're not part of our strategic plan."

121

376440

2776

ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က "အင်း..ဒါဆိုရင်တော့အရမ်းကို ဆိုးလွန်းတယ်ဗျာ၊

06:44

And I said, "That's kind of too bad,
because we need 100 million units a year."

122

379240

3715

ကျွန်တော်တို့က ၁-နှစ်ကို အလုံးရေ သန်း-၁၀၀ လောက် လိုတာဗျ" လဲဆိုရော

06:47

(Laughter)

123

382979

1571

သူတို့ကပြောတယ်၊ "ဟုတ်လား၊ ဒါဆိုရင်တော့ ကျွန်တော်တို့က ခင်ဗျားရဲ့ ဗျူဟာ စီမံကိန်း အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်နိုင်တယ်ဗျ" တဲ့

06:49

And they said, "Oh, well, maybe we could
become part of your strategic plan."

124

384574

3962

06:53

And that's why scale counts.

125

388560

2416

ဒါကြောင့် ပမာဏက အရေးပါတယ်ဆိုတာ ပြောရတာပါ

06:55

And that's why we will not launch this

126

391000

2256

ဒါကြောင့်လည်း ကျွန်တော်တို့က ပထမဆုံးအကြိမ်ဖြန့်ရင် အလုံးရေ ၅-သန်းကနေ ၁၀-သန်းထက်နည်းပြီး ဒီစီမံကိန်းကို စလုပ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး

06:58

without five to 10 million units
in the first run.

127

393280

3896

အကြံက လုံလောက်တဲ့ ပမာဏနဲ့မှ စတင်လုပ်ရမယ်

07:02

And the idea is
to launch with enough scale

128

397200

2976

မမာဏကြီးတော့ စျေးနှုန်းးကို လျှော့ချရေးကို ကူညီပေးတာပေါ့

07:05

that the scale itself
helps bring the price down,

129

400200

2576

07:07

and that's why I said
seven to 10 million there.

130

402800

3896

ဒါကြောင့် ကျွန်တော်က ရ-သန်းကနေ ၁၀-သန်းအထိလို့ ဟိုမှာ ပြောခဲ့တာ

ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့က အရောင်းနဲ့ စျေးကွက်မြှင့်တင်ရေး အဖွဲ့ မပါဘဲနဲ့ ဒါကို လုပ်မှာ

07:11

And we're doing it
without a sales-and-marketing team.

131

406720

3416

ဆိုလိုတာက၊ ခင်ဗျားတို့ အခု မြင်နေရတာပဲ အရောင်းနဲ့ စျေးကွက်မြှင့်တင်ရေးအဖွဲ့ လို့ပဲမှတ်လိုုက်တော့

07:14

I mean, you're looking
at the sales-and-marketing team.

132

410160

2576

07:17

We will do it by going
to seven large countries

133

412760

4016

ကျွန်တော်တို့လုပ်မှာက နိုင်ငံကြီး ရ-နိုင်ငံကို သွားမယ်၊ သူတို့ ဒါကို သဘောလာအောင် နားချလျက် ဒီစီမံကိန်းကို စတင်မှာ

07:21

and getting them to agree and launch it,

134

416800

2524

ပြီးတာနဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေ နောက်က လိုက်လာနိုင်ကြမယ်

07:24

and then the others can follow.

135

419348

2308

07:26

We have partners.

136

421680

1856

ကျွန်တော်တို့နဲ့ လက်တွဲလုပ်မယ့် အဖွဲ့တွေရှိတယ်၊ ဂူဂဲလ်လည်း တစ်ခုဖြစ်မယ် ဆိုတာ ခန့်မှန်းဖို့ မခက်လှပါဘူး

07:28

It's not hard to guess
Google would be one.

137

423560

2000

ကျန်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေကတော့ စောင့်ကြည့်ချင် နေကြတယ်

07:30

The others are all playing to pending.

138

425584

3632

ပြီးတော့ ဒီအကြောင်းဟာ သတင်းစာထဲမှာ အကြီးအကျယ်ရေးစရာ ဖြစ်လာတယ်

07:34

And this has been
in the press a great deal.

139

429240

2856

ကိုဖီအန်နန် နဲ့ ပေါင်းပြီး ကျွန်တော်တို့က တူနီးရှားမှာ နိုဝင်ဘာတုန်းက ကျင်းပခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ထိပ်သီးညီလာခံမှာ

07:36

It's the so-called Green Machine
that we introduced with Kofi Annan

140

432120

5896

မိတ်ဆက်ပေးခဲဲ့တဲ့ အစိမ်းရောင်စက်ကလေး လို့ ခေါ်နေကြတဲ့ဟာပေါ့

07:42

in November at the World Summit
that was held in Tunisia.

141

438040

4296

အခု လူတွေက ဒါလေးကို ကြည့်ပြီးတော့ ဟင် ဒါက လပ်တော့ပ် စီမံကိန်းကြီးပဲပေါ့ လိုဆိုကြပါတယ်

07:47

Now once people start looking at this,
they say, "Ah, this is a laptop project."

142

442360

5616

07:52

Well, no, it's not a laptop project.
It's an education project.

143

448000

3296

မဟုတ်ပါဘူး၊ ဒါဟာ လပ်တော့ပ် စီမံကိန်း မဟုတ်ပါဘူး၊ ဒါဟာ ပညာရေး စီမံကိန်းပါ

07:56

And the fun part --
and I'm quite focused on it --

144

451320

3656

ရယ်စရာကောင်းတဲ့ အပိုင်းက၊ ... ကျွန်တော်က အဲဒါကို တော်တော်လေး အာရုံစိုက်ထားတယ်...

07:59

I tell people I used to be a light bulb,
but now I'm a laser --

145

455000

4096

ကျွန်တော်ဟာ အလင်းရောင်ကို ပေးတဲ့ မီးလုံးပါလို့ ကျွန်တော် လူတွေကို ပြောလဲ့ရာ အခုတော့ ကျွန်တော်က လေဆာ ရောင်ခြည် ဖြစ်လာပြီ

ကျွန်တော်ဟာ အဲဒါကို တည်ဆောက် ဖြစ်ဖို့ အားထုတ်သွားမှာ

08:03

I'm just going to get that thing built,
and it turns out it's not so hard.

146

459120

6096

တကယ်တမ်းကျတော့ အဲဒါ သိပ်မခက်လှပါဘူးဗျ

ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ လပ်တော့ပ် စီးပွားရေးကို ချပြရမယ်ဆိုရင် ဒီလို ရှိပါတယ်

08:10

Because laptop economics
are the following:

147

465240

3216

ကျွန်တော်က ၅၀ ရာနှုန်းလို့ပြောလေ့ ရှိပေမဲ့ ၆၀ ရာနှုန်း လောက်ဖြစ်ဖို့များတယ်

08:13

I say 50 percent here --
it's more like 60,

148

468480

2496

08:15

60 percent of the cost of your laptop

149

471000

2056

လပ်တော့ပ်ရဲ့ ကုန်ကျစရိတ် ၆၀ ရာနှုန်းက ရောင်းချရေး၊ စျေးကွက်တင်ရေး၊ ဖြန့်ဖြူးရေး နဲ့ အမြတ်တွေ ဖြစ်နေတာဗျာ

08:17

is sales, marketing,
distribution and profit.

150

473080

2856

08:20

Now we have none of those, OK?

151

475960

2336

အခု ကျွန်တော်တို့ ကျတော့ အဲဒီလို ကုန်ကျစရိတ်တွေ တစ်ခုမှ မရှိတော့ဘူးနော်

ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကုန်ကျစရိတ်ထဲမှာ အဲဒါ တခုမှ မပါဘူး

08:23

None of those figure into our cost,

152

478320

2936

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့၊ ပထမဆုံးအချက်က ကျွန်တော်တို့က စျေးရင်းအတိုင်း ရောင်းပေးခြင်း ဖြစ်ပြီး အစိုးရတွေက အဲဒါကိုဖြန့်ပေးမှာ

08:26

because first of all, we sell it at cost,
and the governments distribute it.

153

481280

4216

08:30

It gets distributed
to the school system like a textbook.

154

485520

4256

အဲဒါကို ဖတ်စာအုပ် တစ်အုပ် ပို့သလိုလိုပဲ ကျောင်းတွေဆီကို ု ဖြန့်ပေးသွားမှာ

08:34

So that piece disappears.

155

489800

2136

အဲဒီတော့ ဖတ်စာအုပ်ဆိုတာ ပျောက်သွားပြီး၊ ခင်ဗျားတို့မှာ ဖန်သားပြင်နဲ့ လိုတာ အားလုံး ရှိလာမယ်

08:36

Then you have display and everything else.

156

491960

2816

ဆက်ပြီး ပြောရရင် ဒီလပ်တော့ပ်ထဲက ဖန်သားပြင်ဟာ အကျမ်းဖျင်း ကိန်းဂဏန်းအရဆိုရင်

08:39

Now the display on your laptop costs,

157

494800

2856

08:42

in rough numbers,
10 dollars a diagonal inch.

158

497680

5136

ထောင့်ဖြတ် ၁-လက္မကို ၁၀-ဒေါ်လာ ရှိပါတယ်

08:47

That can drop to eight;
it can drop to seven

159

502840

2136

အခုတော့ အဲဒါက ၈-ဒေါ်လာထိ၊ ရ-ဒေါ်လာ အထိ စျေးကျလာနိုင်တယ်

08:49

but it's not going to drop to two,
or to one and a half,

160

505000

2976

ဒါပေမယ့် ၂-ဒေါ်လာ၊ ဒါမှမဟုတ် ၁-ဒေါ်လာခွဲ အထိတော့ ကျမသွားနိုင်ဘူးပေါ့

08:52

unless we do some pretty clever things.

161

508000

2760

ကျွန်တော်တို့က နည်းပညာကောင်းတွေကို မလုပ်နိုင်သေးတဲ့ အထိပေါ့

ကျန်နေတဲ့ အဲဒီ အညိုရောင် သေတ္တာလေးကမှ တကယ့်ကို စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတာ

08:56

It's the rest -- that little brown box --
that is pretty fascinating,

162

512080

4176

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လပ်တော့ပ်ရဲ့ ကျန်တဲ့ အပိုင်းတွေက လပ်တော့ပ် အတွက်ပဲ ဖြစ်နေတာ

09:01

because the rest of your laptop
is devoted to itself.

163

516280

5416

အဲဒါက ၀တဲ့လူတွေနဲ့ နည်းနည်း ဆင်သလိုပါပဲ

09:06

It's a little bit like an obese person

164

521720

2616

09:09

having to use most of their energy
to move their obesity.

165

524360

3136

သူ့တို့ဟာ ၀နေတဲ့ သူတို့ခန္ဓာကြီးကို ရွှေ့ဖို့အတွက် သူတို့ရဲ့ စွမ်းအင် တော်တော်များများကို သုံးနေရတာနဲ့ တူပါတယ်။ အိုကေပဲလား။

09:12

(Laughter)

166

527520

1456

09:13

And we have a situation today
which is incredible.

167

529000

5776

ကျွန်တော်တို့မှာ ဒီကနေ့ မယုံနို်င်လောက်စရာကောင်းတဲ့ အခြေအနေတစ်ခု ရှိနေတယ်

ကျွန်တော်က လပ်တော့ပ်တွေကို စ,ပေါ်ကတည်းက သုံးနေတာ

09:19

I've been using laptops
since their inception.

168

534800

2976

ကျွန်တော့် လပ်တော့ပ်က နဂိုတုန်းကထက် အလုပ်လုပ်တာ နှေးလာတယ်၊ စိတ်ချရမှု နည်းလာတယ်၊ အရင်လို သုံးမပျော်တော့ဘူး

09:22

And my laptop runs slower,
less reliably and less pleasantly

169

537800

5336

09:27

than it ever has before.

170

543160

2536

ဒီနှစ်မှာဆို အဆိုးဆုံးပဲဗျာ

09:30

And this year is worse.

171

545720

1496

အခုတော့ လူတွေက လက်ခုပ်တီး အားပေးကြတယ်၊ တခါတလေ ခင်ဗျားတို့ မတ်တတ်ရပ်ပြီးတောင် လက်ခုပ်သြဘာပေးကြတယ်

09:32

(Applause)

172

547240

1376

09:33

People clap, sometimes
you even get standing ovations,

173

548640

3296

09:36

and I say, "What the hell's wrong
with you? Why are we all sitting there?"

174

551960

3696

ကျွန်တော်ကတော့ "ခင်ဗျားတို့ ဘယ်လို ဖြစ်နေကြတာလဲ၊ ကျွန်တော်တို့ ဘာဖြစ်လို့ အဲဒီမှာ ထိုင်နေကြမှာလဲ လို့ မေးချင်တယ်

09:40

And somebody -- to remain nameless --
called our laptop a "gadget" recently.

175

555680

6336

နာမည်မဖော်လိုတဲ့ လူတစ်ယောက်က တလောကပဲ ကျွန်တော်တို့ လပ်တော့ပ်ကို "ဂဲဂျက်" တစ်ခုလို့ တောင် ခေါ်လိုက်ပါသေးတယ်

အဲဒါနဲ့ ကျွန်တော်က ဘုရားရေ၊ ကျွန်တော်တို့ လပ်တော့ပ်ကတော့ တဟုန်ထိုး ရောင်းရတော့မှာပါလားလို့ ပြောမိတယ်

09:46

And I said, "God, our laptop's going to go
like a bat out of hell.

176

562040

3616

လပ်တော့ပ်ကို ဖွင့်လိုက်ရင်၊ တီးလုံးကလေးမြည်ပြီး ပွင့်လာမယ်၊ ပြီးရင် သုံးလို့ရပြီ

09:50

When you open it up,
it's going to go 'bing.'"

177

565680

2196

09:52

It'll be on.

178

567900

1276

09:54

It'll be just like it was in 1985,

179

569200

3776

၁၉၈၅-ခုနှစ်မှာ ခင်ဗျားတို့ အပ်ပဲလ် မက်ကင်းတော့ရှ် ၅၁၂ ကို ၀ယ်စဉ်တုန်းက အတိုင်းဖြစ်ဖြစ်မှာပါ

09:57

when you bought an Apple Macintosh 512.

180

573000

4696

အဲဒါဟာ တကယ့်ကို ကောင်းကောင်း အလုပ်လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်

10:02

It worked really well.

181

577720

1736

ကျွန်တော်တို့က အခုတော့ မှန်မှန်လေးနဲ့ အရှိန်ရလာနေပြီ

10:04

And we've been going steadily downhill.

182

579480

3096

အဲဒီလို လူတွေက အဲဒါဘယ်လိုများလဲလို့ တစ်ချိန်လုံးမေးနေကြတယ်

10:07

Now, people ask all the time what it is.

183

582600

3936

ဒီတော့ အခု ဒီမှာ ပြထားပါပြီ

10:11

That's what it is.

184

586560

2056

အထင်အရှား မြင်နေရတဲ့ အပိုင်း ၂ ပိုင်းက ကွန်ယက် ဆန်ခါပါ

10:13

The two pieces that are probably notable:
it'll be a mesh network,

185

588640

5296

10:18

so when the kids open up their laptops,
they all become a network,

186

593960

3616

ကလေးတွေ သူတို့ လပ်တော့ပ်တွေကို ဖွင့်လိုက်တာနဲ့ သူတို့အားလုံး ကွန်ယက် ဖြစ်လာကြပါတယ်

အချက်အလက် ဖြန့်ဝေပေးတဲ့ နေရာ ၁-ခု ၂-ခု လောက်ပဲ လိုမယ်

10:22

and then just need
one or two points of backhaul.

187

597600

2816

ကလေး ၂-ထောင် လောက်ကို ၂-မီဂါဘစ်လောက်နဲ့ ၀န်ဆောင်မှုပေးနိုင်မယ်

10:25

You can serve a couple of thousand kids
with two megabits.

188

600440

3176

ဒီတော့ ကျေးရွာတွေကို ယူလာပြီး သုံးလို့ရတယ််

10:28

So you really can bring into a village,

189

603640

3056

10:31

and then the villages
can connect themselves,

190

606720

2296

ရွာတွေ အချင်းချင်းလဲ ပြန်ချိတ်ဆက် နိုင်ကြမယ်

အဲဒီလို ကွန်ယက်ချိတ်တာကို ကောင်းကောင်း လုပ်လို့ရတယ်

10:33

and you really can do it quite well.

191

609040

3056

နောက်တခုက ၂-မျိုး သုံးလို့ရမယ့် မြင်ကွင်းရဲ့ အကြံကတော့ အဆောက်အဦ အတွင်းရော အပြင်မှာပါ ပြပေးနိုင်ပါတယ်

10:36

The dual mode display --

192

612120

1976

10:38

the idea is to have a display
that both works outdoors --

193

614120

4696

ခင်ဗျားတို့ ဆဲလ်ဖုန်းကို အိမ်ပြင်ဘက် နေရောင်ထဲမှာ သုံးရတာ ရယ်စရာ ကောင်းတယ် မဟုတ်လား

10:43

isn't it fun using your cell phone
outdoors in the sunlight?

194

618840

3416

အဲဒီမှာ ခင်ဗျားတို့ ဘာမှ မမြင်ရဘူး မဟုတ်လား

10:47

Well, you can't see it.

195

622280

1536

10:48

And one of the reasons you can't see it

196

623840

2176

မမြင်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းရင်း တစ်ခုက တချိန်လုံး နောက်ကနေပြီး လင်းပေးထားလို့ပါ

10:50

is because it's backlighting
most of the time, most cell phones.

197

626040

4056

ဖုန်းအားလုံးလိုလို အဲဒီလိုပါပဲ

အခု ကျွန်တော်တို့လုပ်ထားတာက ရှေ့ခံအလင်း နဲ့ နောက်ခံအလင်း နှစ်မျိုးလုံးပါလာမယ်

10:54

Now, what we're doing is, we're doing one
that will be both frontlit and backlit.

198

630120

4656

အဲဒိလို ပြောင်းဖို့ကိုတော့ လက်နဲ့ပဲပြောင်းမလား၊ ဆော့ဖ်ဝဲနဲ့ ပြောင်းမလားကိုတော့ ကြည့်ရဦးမယ်

10:59

And whether you manually switch it
or you do it in the software

199

634800

3776

11:03

is to be seen.

200

638600

1496

ဒါပေမယ့် နောက်ခံအလင်း သုံးထားရင်တော့ ရောင်စုံဖြစ်မယ်

11:04

But when it's backlit, it's color.

201

640120

1856

11:06

And when it's frontlit,
it's black and white

202

642000

2056

ရှေ့ခံ အလင်းသုံးရင်တော့ ပုံပြတ်သားမှု ၃-ဆ ပိုကောင်းတဲ့ အဖြူအမည်း ဖြစ်မယ်

11:08

at three times the resolution.

203

644080

1976

အဲဒါတွေ အားလုံး အလုပ်လုပ်နေပြီလားဆိုတော့၊ မလုပ်နိုင်သေးပါဘူး

11:10

Is it all worked out? No.

204

646080

2456

11:13

That's why a lot of our people are
more or less living in Taiwan right now.

205

648560

5256

ဒါကြောင့်လဲ ကျွန်တော်တို့လူတွေ တော်တော်များများက အခု ထိုင်ဝမ်မှာ သွားနေကြရတာ

11:18

And in about 30 days,
we'll know for sure whether this works.

206

653840

4216

နောက် ရက် -၃၀ လောက်ဆိုရင် အဲဒါ အလုပ်ဖြစ်မဖြစ် ကျွန်တော်တို့ အသေအချာ သိလာရမှာပါ

ဒီထဲမှာ အရေးအကြီးဆုံး အချက်တချက်ကတော့

11:22

Probably the most important piece there

207

658080

4216

ကလေးတွေ ကိုယ်တိုင် ပြုပြင်ထိန်းနိုင်မယ် ဆိုတာပါပဲ

11:27

is that the kids
really can do the maintenance.

208

662320

3136

အဲဒါကိုလည်း လူတွေ သိပ်မယုံချင်ကြပါဘူး

11:30

And this is again something
that people don't believe,

209

665480

3136

ဒါပေမယ့် အဲဒါဟာ မှန်တယ်လို့ ကျွန်တော် ထင်တယ်

11:33

but I really think it's quite true.

210

668640

1667

ဒါကတော့ ကျွန်တော်တို့ ကျူးနစ်မှာ ပြခဲ့တဲ့ စက်ကလေးပါ

11:36

That's the machine we showed in Tunis.

211

671880

4896

ဒါလေးက ကျွန်တော်တို့ သွားရမယ့် လမ်းကြောင်းကို ရှေ့ဆက် ပြနေပါတယ်

11:41

This is more the direction
that we're going to go.

212

676800

2776

11:44

And it's something
that we didn't think was possible.

213

679600

3336

အဲဒါက ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ထင်မထားခဲ့တဲ့ အရာပါ

11:47

Now, I'm going to pass this around.

214

682960

3336

အခု ကျွန်တော် ဒါလေးကို တဆင့် တဆင့် ကြည့်ကြဖို့ ကမ်းပေးလိုက်မယ်

ဒါဟာ ထုတ်လုပ်မယ့် ဒီဇိုင်းတော့ မဟုတ်သေးဘူးနော်

11:51

This isn't a design, OK?

215

686320

2176

ဒါက ခင်ဗျားတို့ စမ်းကစားကြည့်ဖို့ အရာအားလုံး ထည့်သွင်းထားတဲ့ စက်ပစ္စည်း သက်သက်ပါ

11:53

So this is just a mechanical
engineering sort of embodiment of it

216

688520

4696

11:58

for you to play with.

217

693240

1536

မိုဒယ်တစ်ခု မျှသာ ဖြစ်တာလည်း ထင်ရှားပါတယ်

11:59

And it's clearly just a model.

218

694800

1856

တကယ် အလုပ်လုပ်နိုင်တဲ့ စက်က မက်ဆာချူးဆက်နည်းပညာ တက္ကသိုလ်မှာပါ

12:01

The working one is at MIT.

219

696680

2696

ကျွန်တော် ဒါလေးကို ဒီက လူခန့်ချောကြီးကို ကမ်းပေးလိုက်မယ်နော်

12:04

I'm going to pass it
to this handsome gentleman.

220

699400

2856

ပြီးရင် သူက ဒါလေးကို ဘယ်ဘက်ကို ကမ်းပေးမလား၊ ညာဘက်ကို ပေးမလား ဆုံးဖြတ်သွားမှာပါ

12:07

At least you can decide
whether it goes left or --

221

702280

2456

12:09

Chris Anderson: Before you do it,
for the people down in simulcast --

222

704760

3300

သြော်... တိုက်ရိုက်ပြဖို့ ကိစ္စ၊ ဆောရီး၊ ကျွန်တော် မေ့သွားတယ်၊ ဟုတ်ပြီ၊ ကင်မရာက ဘယ်မှာလဲ..

12:12

Nicholas Negroponte: Sorry! I forgot.
CA: Just show it off a bit.

223

708084

3062

ဟုတ်ပြီ၊ ခင်ဗျား သတိပေးလိုက်တာ ကောင်းတယ်၊ ကျေးဇူးပဲ ခရစ်စ်

12:15

So wherever the camera is --
OK, good point. Thank you, Chris.

224

711170

3006

အကြံကတော့ ဒါဟာ လပ်တော့ပ်အနေနဲ့တင် မကဘူး

12:19

The idea was that
it would be not only a laptop,

225

714200

3576

ဒါလေးကို အီလက်ထရောနစ် စာအုပ်အဖြစ် အသွင်ပြောင်းလို့ရတယ်

12:22

but that it could transform
into an electronic book.

226

717800

3576

ဒီတော့ အီလက်ထရောနစ် စာအုပ်ပုုံစံမျိုးပေါ့

12:26

So it's sort of an electronic book.

227

721400

1667

အပြင်ကို သွားရင် ဒီအတိုင်း သုံးလို့ရမယ်၊ အဖြူအမည်းနဲ့ပေါ့

12:27

This is where when you go outside,
it's in black and white.

228

723091

2762

ဂိမ်းခလုတ်တွေတော့ ဒီမှာ မပါဘူး၊ ဒါပေမယ့် ဒါလေးက ဂိမ်းစက်လည်း ဖြစ်မယ်၊ စာအုပ်ဖတ်လို့ရတဲ့စက်လည်းဖြစ်မယ်

12:30

The games buttons are missing,

229

725877

1779

12:32

but it'll also be a games machine,

230

727680

2295

12:34

book machine.

231

729999

1337

ဒီလိုလေး ထောင်ပြီး ထားလိုက်ရင် တယ်လီဗစ်ရှင်း ပုံစံပေါ့

12:36

Set it up this way,
and it's a television set.

232

731360

2496

စသည်၊ စသည်ဖြင့်ပေါ့ဗျာ၊ ဒါဆိုရင် တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့်ပြဖို့ လုံလောက်ပြီလား၊ ဟုတ်ပြီ၊ ဆောရီးပဲ

12:38

Etc., etc. -- is that enough
for simulcast? OK, sorry.

233

733880

4120

ပြီးရင် ဘယ်ဘက်ကို ပို့ပေးမလဲဆိုတာ ဂျင့်ကို ဆုံးဖြတ်ခွင့်ပေးလိုက်မယ်၊ ဟုတ်လား

12:44

I'll let Jim decide
which way to send it afterwards.

234

740160

2856

နိုင်ငံပေါင်း ရ-နိုင်ငံနော် (ရယ်မောသံများ)

12:47

OK. Seven countries.

235

743040

1696

12:49

(Laughter)

236

744760

1576

မန်ဆာချူးဆက် အတွက် ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ကျွန်တော်ပြောရတာက သူတို့တတွေလည်း တကယ်တမ်းဆို လေလံထဲ ၀င်ပါရမှာမို့လို့ပါ

12:51

I say "maybe" for Massachusetts,
because they actually have to do a bid.

237

746360

5056

ဥပဒေအရ လေလံဆွဲရမယ် ရှေ့ဆက် လုပ်စရာတွေကို လုပ်ရမှာပဲ

12:56

By law you've got to bid,
and so on and so forth.

238

751440

2656

ဒါကြောင့် ကျွန်တော်က နာမည်တွေကို ဖေါ်မပြောနိုင်သေးဘူး

12:58

So I can't quite name them.

239

754120

1416

တစ်ချိုု့ကိစ္စတွေမှာတော့ လေလံဆွဲစရာမလိုပါဘူး၊ သူတို့ ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြတယ်

13:00

In the other cases,
they don't have to do bids.

240

755560

2656

13:03

They can decide --

241

758240

1612

ကိစ္စ တစ်ခုချင်းစီအတွက် အရေးကြီးတာက ဗဟိုအစိုးရရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ပဲ

13:04

it's the federal government in each case.

242

759876

2060

စိတ်ဒုက္ခတော့ ရောက်ရတာပေါ့၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လူတော်တော်များများက ပြောကြတယ်

13:06

It's kind of agonizing,

243

761960

1216

"ပြည်နယ်အဆင့်နဲ့ပဲ လုပ်ကြရအောင်လား" ပေါ့

13:08

because a lot of people say,
"Let's do it at the state level,"

244

763200

2905

ပြည်နယ်တွေက ဗဟိုအစိုးရထက် ပိုပြီး မြန်မြန်ဆန်ဆန်နဲ့ ပြီးတာကိုး၊ အရွယ်အစားကြောင့်ပေါ့

13:10

because states are more nimble
than the feds, just because of size.

245

766129

4847

ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ ထည့်တွက်ဖို့ လိုပါတယ်

13:15

And yet we count.

246

771000

1176

ကျွန်တော်တို့က ဗဟိုအစိုးရနဲ့ပဲ တကယ် ဆက်ဆံနေကြပါတယ်

13:17

We're really dealing
with the federal government.

247

772200

2376

ကျွန်တော်တို့က ပညာရေးဝန်ကြီး ဌာနတွေနဲ့ တကယ်ဆက်ဆံလုပ်နေကြပါတယ်

13:19

We're really dealing
with ministries of education.

248

774600

2336

13:21

And if you look at governments
around the world,

249

776960

2696

ခင်ဗျားတို့ ကမ္ဘာတလွှားမှာရှိတဲ့ အစိုးရတွေကို လိုက်ကြည့်မယ်ဆိုရင်

ပညာရေးဝန်ကြီး ဌာနတွေဟာ ရှေးရိုးအစွဲဆုံး ဌာနတွေပါ

13:24

ministries of education
tend to be the most conservative,

250

779680

3736

ပြီးတော့ ၄င်းတို့ထဲမှာ ထုတ်ပေးတဲ့ လစာငွေတွေဟာလည်း ဧရာမ များပြားလှပါတယ်

13:28

and also the ones that have huge payrolls.

251

783440

4176

လူတိုင်းက သူတို့ဟာ ပညာရေးအကြောင်းကို သိတယ်လို့ ထင်ကြတယ်

13:32

Everybody thinks
they know about education,

252

787640

2376

တကယ်တော့လည်း အစဉ်အလာတွေ အများကြီး ပညာရေးထဲမှာ ရောယှက်ပါ၀င်နေကြပါတယ်

13:34

a lot of culture is built into it as well.

253

790040

2456

အဲဒီကိစ္စဟာ တကယ်ကို ခက်ခဲလှပါတယ်၊ ဒီကိစ္စက ကျိန်းသေပေါက် ခက်ခဲတဲ့ လမ်းခရီးပါ

13:37

It's really hard.
And so it's certainly the hard road.

254

792520

3656

ဒီမှာပြထားတဲ့ နိုင်ငံတွေကို ကြည့်ရင် ၄င်းတို့ဟာ ယဉ်ကျေးမှု အရ ပထဝီဝင်အရ ပြန့်ကြဲလျက် ရှိနေပါတယ်

13:41

If you look at the countries,
they're pretty geoculturally distributed.

255

796200

4776

13:45

Have they all agreed? No, not completely.

256

801000

2496

ဒီနိုင်ငံတွေ အကုန်လုံး သဘောတူပြီလားဆိုတော့၊ အားလုံး မဟုတ်သေးပါဘူး

ထိုင်လန်၊ ဘရာဇီးလ် နဲ့ နိုင်ဂျီးရီးယား ၃-နိုင်ငံကတော့ အတက်ကြွဆုံး ဖြစ်ကြပြီး

13:48

Probably Thailand, Brazil and Nigeria

257

803520

2376

13:50

are the three that are
the most active and most agreed.

258

805920

3096

သဘောတူပြီးနီးနီး ပါပဲ

ကျွန်တော်တို့ကတော့ ကျွန်တော်တို့ လက်ထဲမှာ လက်တွေ့ အလုပ်လုပ်နိုင်မယ့် စက်တွေ မရှိသေးလို့

13:53

We're purposely
not signing anything with anybody

259

809040

3096

တမင်တကာကို ဘယ်သူနဲ့မှ ဘာလက်မှတ်မှ မထိုးကြသေးပါဘူး

13:56

until we actually have the working ones.

260

812160

2296

ကျွန်တော်ဟာ အနည်းဆုံး ၃-လခြားတစ်ခါ အဲဒီနိုင်ငံတိုင်းစီကို သွားလည်ရတယ်ဆိုတော့

13:59

And since I visit
each one of those countries

261

814480

2656

14:01

within at least every three months,

262

817160

2016

ကျွန်တောဟာ ၃-ပတ်တစ်ခါ ကမ္ဘာကြီးကို လည်ပတ်နေသလို ဖြစ်နေတာပေါ့

14:04

I'm just going around the world
every three weeks.

263

819200

3136

ဒါကတော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အချိန်ဇယားလိုဟာမျိုးပါ

14:07

Here's sort of the schedule

264

822360

1536

14:08

and I put at the bottom we might give some
away free in two years at this meeting.

265

823920

6200

လပ်တော့ပ် တစ်ချို့ကို ၂-နှစ်လောက်တွင် ဒီစည်းဝေးပွဲမှာ အလကားပေးချင် ပေးနိုင်မယ်လို့ ကျွန်တော် ခန့်မှန်းလျက် ထည့်သွင်းထားတယ်

ဒါ ဒေါ်လာ-၁၀၀ တန် လပ်တော့ပ်ဆိုတော့ ခင်ဗျားတို့ အလကား ဘယ်ပေးနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ လူတိုင်းကပြောကြတယ်

14:15

Everybody says it's a $100 laptop --

266

830422

3113

14:18

you can't do it.

267

833559

1151

ဟုတ်ပြီ၊ သူတို့ ခန့်မှန်းသလိုပဲ၊ ကျွန်တော်တို့ အဲဒီလို ဝေပေးမှာ မဟုတ်ပါဘူး

14:19

Well, guess what, we're not.

268

834734

1402

ကျွန်တော်တို့က ၁၃၅-ဒေါ်လာလောက်နဲ့ စ,၀င်လာမှာ၊ နောက်တော့ စျေးကို အောက်ကို ဆွဲချသွားမှာ

14:20

We're coming in probably at 135,
to start, then drift down.

269

836160

5056

အဲဒီအချက်ဟာ အရမ်းကို အရေးကြီးပါတယ်

14:26

And that's very important,

270

841240

1456

14:27

because so many things hit the market
at a price and then drift up.

271

842720

5296

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပစ္စည်းတော်တော်များများက စျေးကွက်ကို စျေးနှုန်းတစ်ခုနဲ့ စ,ကြတယ်၊ နောက်တော့ စျေးနှုန်းကို အပေါ်ကို မြှင့်တင်သွားတတ်တယ်

အဲဒါက အရှူံးခံရမယ့်ဆီကို ရှေ့ရှုမှုပါ၊ နောက်ပိင်းမယ် ပစ္စည်းက စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းပြီလဲဆိုရော

14:32

It's kind of the loss leader,

272

848040

1496

14:34

and then as soon as it looks interesting,

273

849560

2856

၀ယ်မသုံးနိုင်ကြတော့ဘူး၊ ဒါမှမဟုတ်ရင်လဲ အများကြီးမထုတ်နိုင်တော့ဘူး

14:37

it can't be afforded,
or it can't be scaled out.

274

852440

2656

ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ကတော့ ၂၀၁၀-ခုနှစ်မှာ ဒေါ်လာ-၅၀ ဖြစ်သွားအောင်လုပ်မယ်လို့ မှန်းထားတယ်

14:39

So we're targeting 50 dollars in 2010.

275

855120

3416

တရားမဝင် စျေးကွက်ကလည်း တကယ့် ပြဿနာကြီးတစ်ခုပဲ၊ နည်းလမ်းတွေ တစ်ခမက ရှိုပေမဲ့၊ တစ်ခုတည်းကိုပဲ ပြောချင်တယ်

14:43

The gray market's a big issue.

276

858560

1776

14:45

And one of the ways -- just one --

277

860360

2376

အဲဒီလို တရားမဝင်စျေးကွက် ပြဿနာထဲ ကူညီနိုင်မယ့် နည်းလမ်းတစ်ခုကတော့

14:47

but one of the ways to help
in the case of the gray market

278

862760

4056

ပစ္စည်းတွေကို လုံးဝ ထူးထူးခြားခြားဖြစ်အောင် လုပ်ဖို့ပဲ

14:51

is to make something
that is so utterly unique --

279

866840

2536

အဲဒါကို ကားတွေအကြောင်းကို ယူပြီးနည်းနည်းလေး ရှင်းပြပါရစေ

14:54

It's a little bit like the fact
that automobiles --

280

869400

3616

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ နေ့စဉ်ကို ကားတွေ ထောင်နဲ့ချီပြီး အခိုးခံနေရတယ်

14:57

thousands of automobiles
are stolen every day in the United States.

281

873040

3656

15:01

Not one single
post-office truck is stolen.

282

876720

2936

ဒါပေမဲ့ စာပို့ထရက်ကားတွေကျတော့ တစ်စီးတစ်လေမှကို အခိုးမခံရဘူး၊ ဟုတ်တယ် မဟုတ်လား၊ ဘာကြောင့်များလဲ

15:04

(Laughter)

283

879680

1216

15:05

And why?

284

880920

1176

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စာပို့ထရက်ကားတွေ အတွက် စျေးကွက်မှ မရှိတာ

15:06

Because there's no market
for post-office trucks.

285

882120

2336

ကျွန်တော်တို့ လပ်တော့ပ်ကလည်း စာပို့ထရက်ကားနဲ့ တူဖို့လိုတယ်

15:09

It looks like a post-office truck.

286

884480

1736

အရောင်တွေမှုတ်ပြီး ချယ်လို့ရတယ်၊ ခင်ဗျားတို့ လုပ်ချင်တာမှန်သမျှ လုပ်လို့ရတယ်

15:11

You can spray paint it.
You can do anything you want.

287

886240

2477

တလောကပဲ ကျွန်တော် သိလိုက်ရသေးတယ်၊ တောင်အာဖရိကမှာ အဖြူရောင် ဗော်လ်ဗိုကား တစီးမှာမှ အခိုးမခံခဲ့ရဘူးတဲ့

15:13

I just learned recently: in South Africa,
no white Volvos are stolen.

288

888741

4195

အဲလို အခိုးခံရတဲ့ ကာလဆိုလို့ လုံးဝမရှိဘူး၊ သုညပဲ

15:17

Period. None. Zero.

289

892960

1576

ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့က လပ်တော့ပ်ကို အဖြူရောင် ဗော်လ်ဗိုကားလိုမျိုး ဖြစ်အောင် လုပ်ချင်တယ်

15:19

So we want to make it
very much like a white Volvo.

290

894560

4015

အစိုးရတိုင်းမှာ အထူးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ရှိတယ်၊ ဒီတရားမဝင်စျေးကွက် ထိန်းချုပ်ဖို့ကိစ္စက သူတို့အတွက် စိတ်ဝင်စားစရာ မကောင်းတာ ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်

15:24

Each government has a task force.

291

899360

2216

15:26

This perhaps is less interesting,

292

901600

1616

ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ကတော့ အစိုးရတွေ အားလုံး လက်တွဲ အလုပ်လုပ်လာအောင်် ကြိုးစားနေတယ်၊ လွယ်တော့ မလွယ်လှပါဘူး

15:28

but we're trying to get the governments
to all work together

293

903240

2905

15:30

and it's not easy.

294

906169

2435

ဒီစီမံကိန်းရဲ့ စီးပွားရေးက ဗဟိုအစိုးရတွေနဲ့ စလုပ်ရမှာ

15:34

The economics of this
is to start with the federal governments

295

909880

5047

နောက်မှ တခြားအဆင့်တွေဆီကို ဆက်သွားပေါ့

15:39

and then later,
to subsequently go to other --

296

914951

6982

ကလေး-ကလေးချင်း ထောက်ပံ့တာမျိူးပဲ ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့

15:46

whether it's child-to-child funding,

297

921957

1896

ဒီနိုင်ငံက ကလေး တစ်ယောက်က ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံက ကလေး တစ်ယောက်အတွက် လပ််တော့ပ်တစ်လုံး ၀ယ်ပေးလို့ရတယ်

15:48

so a child in this country buys one
for a child in the developing world,

298

923877

4459

လိင်တူချင်တူတဲ့ ကလေးတွေ၊ အသက်ချင်းတူတဲ့ ကလေးတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်

15:53

maybe of the same gender,
maybe of the same age.

299

928360

3096

ဦးလေးတစ်ယောက်က သူ့ တူ၊ တူမ အတွက် မွေးနေ့လက်ဆောင်အနေနဲ့ ပေးတယ်ပေါ့

15:56

An uncle gives a niece or a nephew that
as a birthday present.

300

931480

3696

ဆိုလိုတာက၊ ဖြစ်လာနိုင်မယ့် အခြေအနေတွေဟာ မျိုးစုံ ရှိနေတယ်

16:00

I mean, there are all sorts of things
that will happen,

301

935200

2696

16:02

and they'll be very, very exciting.

302

937920

1896

အဲဒီအဖြစ်အပျက်တွေကလည်း အရမ်းကို စိတ်လှုပ်ရှားစရာကောင်းမှာ

16:04

And everybody says -- I say --
it's an education project.

303

939840

4995

ကျွန်တော်က ဒါဟာ ပညာရေး စီမံကိန်းပါလို့ ပြောထားတော့ လူတိုင်းက မေးကြမယ်

ကျွန်တော်တို့ ဆော့ဖ်ဝဲကိုရော ပေးမှာလားဆိုတာ

16:09

Are we providing the software?

304

944859

1997

အဖြေကတော့၊ ဒီထဲက စနစ်ထဲမှာ ဆော့ဖ်ဝဲ သေချာပေါက် ရှိပါတယ်

16:11

The answer is:

305

946880

1485

16:13

The system certainly has software,

306

948389

1627

ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့က ပညာရေးဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာတွေကို ထည့်မပေးပါဘူး

16:14

but no, we're not providing
the education content.

307

950040

3136

ဒါတွေကို တကယ်တော့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေကပဲ လုပ်ပေးကြပါမယ်

16:18

That is really done in the countries.

308

953200

4096

ကျွန်တော်တို့ကတော့ တကယ့် အပြုသဘော ရှေ့ဆောင် လုပ်ကြသူတွေပေါ့ဗျာ

16:22

But we are certainly constructionists.

309

957320

2076

ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့က လုပ်သွားရင်းနဲ့ ပညာတွေကို သင်ယူနိုင်တယ် ဆိုတာကို လုံးဝ ယုံကြည်တယ်

16:24

And we certainly believe
in learning by doing

310

959420

2156

16:26

and everything from Logo,
which was started in 1968,

311

961600

4136

၁၉၆၈-ခုနှစ်မှာ စပေါ်ပေါက်လာခဲ့တဲ့ လိုဂို ကအစ

16:30

to more modern things, like Scratch,
if you've ever even heard of it,

312

965760

4976

ခေတ်မီတဲ့ စခရချ် လို့ခေါ်တဲ့ ကစားနည်း အဆုံး ခင်ဗျားတို့ ကြားဘူးချင်မှ ကြားဘူးကြမယ် အရာတွေ အားလုံးတို့ဟာ

အခုပြောနေတဲ့ ပညာရေးဆိုင်ရာ သိပ်ကို အရေးပါတဲ့ အစိတ်အပိုင်းပေါ့ဗျာ

16:35

are very, very much part of it.

313

970760

2056

ဒါကတော့ ကျွန်တော်တို့ လပ်တော့ပ်ကို မိတ်ဆက်ပေးလိုက်တာပါပဲ

16:37

And that's the rollout.

314

972840

1843

အဲံဒီတော့ ကျွန်တော်တို့က အိပ်မက်များ မက်နေကြတာလား၊ ဒါ တကယ်ဖြစ်နိုင်ရဲ့လား၊ ဟုတ်ကဲ့ ဒါဟာ တကယ်ဖြစ်လာမှာပါ

16:40

Are we dreaming? Is this real?

315

975880

2239

16:42

It actually is real.

316

978143

1665

ဒီစီမံကိန်းကို လူတွေဟာ တကယ်ပဲ မဝေဖန်လိုကြပါ

16:45

The only criticism, and people
really don't want to criticize this,

317

980760

4736

ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ဒီစီမံကိန်းက လူသားချင်းစာနာတဲ့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှု၊ အကျိုးအမြတ်မရှာတဲ့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုဆိုတော့

16:50

because it is a humanitarian effort,
a nonprofit effort

318

985520

3856

တကယ်ဆို ဝေဖန်ရမှာ နည်းနည်းတော့ မိုက်မဲရာကျတာကိုး (ရယ်မောသံများ)

16:54

and to criticize it
is a little bit stupid, actually.

319

989400

3816

16:58

(Laughter)

320

993240

1216

ဒါပေမယ့် လူတွေ ဝေဖန်လို့ရနိုင်တာ တစ်ခုကတော့

16:59

But the one thing
that people could criticize was,

321

994480

6136

အကြံဉာဏ်ကတော့ ကြီးကျယ်ပါတယ်ပေါ့၊ ဒါပေမယ့် ဒီလူတွေ မလုပ်နိုင်ကြဘူး ပေါ့

17:05

"Great idea, but these guys can't do it."

322

1000640

3564

ဆိုလိုရင်းက ဒီလူတွေ၊ ဒီ ပါမောက္ခတွေ၊ ဘယ်သူဘယ်ဝါတွေက ဒီစီမံကိန်းကို လုပ်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးပေါ့

17:09

And that could either mean these guys,
professors and so on couldn't do it,

323

1004800

4176

17:13

or that it's not possible.

324

1009000

1976

ဒါမှမဟုတ်ရင်လဲ ဒီစီမံကိန်းက လုပ်လို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးပေါ့

17:15

Well, on December 12, a company
called Quanta agreed to build it,

325

1011000

5696

ဒီဇင်ဘာ ၁၂-ရက်နေ့မှာ ကွမ်တာ လို့ခေါ်တဲ့ ကုမ္ပဏီတစ်ခုက ဒီလပ်တော့ပ်ကို ထုတ်လုပ်ဖို့ သဘောတူလိုက်တယ်

သူတို့က ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဒီနေ့ရှိနေတဲ့ လပ်တော့ပ် တွေရဲ့ ၃ ပုံ ၁ ပုံက ထုတ်လုပ်ထားတာ ဆိုတော့

17:21

and since they make about one-third
of all the laptops on the planet today,

326

1016720

4936

17:26

that question disappeared.

327

1021680

1576

အဲဒီမေးခွန်းလည်း ပျောက်သွားပါပြီ

17:28

So it's not a matter
of whether it's going to happen.

328

1023280

3216

ဒီတော့ ဒီစီမံကိန်းကဖြစ်မှာလား၊ မဖြစ်ဘူးလား ဆိုတဲ့ မေးခွန်း မရှိ်တော့ပါဘူး၊ ဖြစ်လာတော့မှာပါ

17:31

It is going to happen.

329

1026520

1216

17:32

And if it comes out
at 138 dollars, so what?

330

1027760

4420

တကယ်လို့ တစ်လုံး ၁၃၈ ဒေါ်လာနဲ့ ထွက်လာတော့ရော ဘာဖြစ်လဲ

တကယ်လို့ ၆-လ နောက်ကျပြီး ထွက်လာတော့ရော ဘာဖြစ်လဲ

17:37

If it comes out six months late, so what?

331

1032204

2972

ဒါဟာ အတော့်ကို ညင်သာတဲ့ စတင်မှုလို့တောင် ပြောနိုင်ပါတယ်၊ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်

17:40

That's a pretty soft landing. Thank you.

332

1035200

2656

(လက်ခုပ်သံများ)

17:42

(Applause)

333

1037880

2199

Translated by Maung Maung
Reviewed by Myo Aung

ABOUT THE SPEAKER

Nicholas Negroponte - Tech visionary
The founder of the MIT Media Lab, Nicholas Negroponte pushed the edge of the information revolution as an inventor, thinker and angel investor. He's the driving force behind One Laptop per Child, building computers for children in the developing world.

Why you should listen

A pioneer in the field of computer-aided design, Negroponte founded (and was the first director of) MIT's Media Lab, which helped drive the multimedia revolution and now houses more than 500 researchers and staff across a broad range of disciplines. An original investor in Wired (and the magazine's "patron saint"), for five years he penned a column exploring the frontiers of technology -- ideas that he expanded into his 1995 best-selling book Being Digital. An angel investor extraordinaire, he's funded more than 40 startups, and served on the boards of companies such as Motorola and Ambient Devices.

But his latest effort, the One Laptop per Child project, may prove his most ambitious. The organization is designing, manufacturing and distributing low-cost, wireless Internet-enabled computers costing roughly $100 and aimed at children. Negroponte hopes to put millions of these devices in the hands of children in the developing world.

More profile about the speaker
Nicholas Negroponte | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

နီကိုလတ်စ် နီဂရိုပွန့်တ်: နီကိုလတ်စ် နီဂရိုပွန့်တ် ၏ ကလေးတစ်ယောက် လပ်တော့ပ်ကွန်ပျူတာ တစ်လုံး စီမံကိန်း | TED Talk | TED.com