TEDMED 2011
Yoav Medan: Ultrasound surgery -- healing without cuts
Yoav Medan: Kirurgji me ultratinguj—shërim pa prerje
Filmed:
Readability: 4.5
842,915 views
Imagjinoni kirurgji pa thika. Në TEDMED, Yoav Medan, na tregon një teknikë që përdor RM-në, për të gjetur pika problematike dhe për t'i trajtuar me ultratinguj të fokusuar, si p.sh. dëmtime në tru, fibromioma uterine dhe disa lloje kancerësh.
Yoav Medan - Medical inventor
With his team, Yoav Medan is developing a tool for incision-less surgery via focused ultrasound. Full bio
With his team, Yoav Medan is developing a tool for incision-less surgery via focused ultrasound. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Over the last 13 years --
0
0
2000
Gjatë 13 vjetëve të fundit—
00:17
one, three, 13 years --
1
2000
2000
një tre, 13 vjetë--
00:19
I've been part of an exceptional team at InSightec in Israel
2
4000
3000
kam qenë pjesëtar i një ekipi të jashtëzakonshëm te InSightec-u në Izrael
00:22
and partners around the world
3
7000
2000
dhe partnerë në tërë botën,
00:24
for taking this idea, this concept,
4
9000
3000
që morëm këtë ide, koncept,
00:27
noninvasive surgery,
5
12000
2000
të kirurgjisë joinvazive,
00:29
from the research lab to routine clinical use.
6
14000
3000
nga laboratorët kërkimorë, në përdorimin klinik rutinë.
00:32
And this is what I'll tell you about.
7
17000
2000
Dhe për këtë dua t’ju tregoj.
00:34
13 years --
8
19000
2000
13 vjet—
00:36
for some of you, you can empathize with that number.
9
21000
3000
për disa prej jush, mund të më empatizoni.
00:39
For me, today, on this date,
10
24000
2000
Për mua, sot, është
00:41
it's like a second bar mitzvah experience.
11
26000
2000
si një bar mitzvah për së dyti.
00:43
(Laughter)
12
28000
3000
(hilaritet)
00:46
So this dream
13
31000
3000
Pra, kjo ëndërr
00:49
is really enabled
14
34000
2000
është mundësuar
00:51
by the convergence
15
36000
2000
nga konvergjenca
00:53
of two known technologies.
16
38000
2000
e dy teknologjive tashmë të njohura.
00:55
One is the focused ultrasound,
17
40000
2000
Njëra është ultratingulli i fokusuar,
00:57
and the other one is the
18
42000
3000
tjetra është rezonanca
01:00
vision-enabled magnetic resonance imaging.
19
45000
3000
magnetike imazherike,
01:03
So let's first talk about focused ultrasound.
20
48000
4000
E, të flasim në fillim për ultratingujt e fokusuar.
01:07
And I hold in my hand
21
52000
2000
Në dorë kam
01:09
a tissue-mimicking phantom.
22
54000
2000
një fantom indor.
01:11
It is made out of silicon.
23
56000
2000
Është i bërë prej silikoni.
01:13
It is transparent, made just for you.
24
58000
3000
Transparent, posaçërisht për ju.
01:16
So you see, it's all intact,
25
61000
3000
Siç e shihni, është transparent,
01:19
completely transparent.
26
64000
2000
tërësisht i paprekur.
01:21
I'll take you now to the acoustic lab.
27
66000
3000
Tani do t’ju shpie te laboratori akustik.
01:24
You see the phantom within the aquarium.
28
69000
2000
Po shikoni fantomin brenda në akuarium.
01:26
This is a setup I put in a physics lab.
29
71000
2000
Këtë instalim e realizoj në laboratorin fizik.
01:28
On the right-hand side,
30
73000
2000
Nga e djathta,
01:30
you see an ultrasonic transducer.
31
75000
2000
ju shikoni një transdjuser( sondë) ultratingulli.
01:32
So the ultrasonic transducer
32
77000
3000
Pra, transdjuseri prodhon
01:35
emits basically an ultrasonic beam
33
80000
2000
ultratinguj, që fokusohen
01:37
that focuses inside the phantom.
34
82000
3000
në një pikë brenda fantomit.
01:40
Okay, when you hear the click,
35
85000
4000
Okej, kur do të ndëgjoni klikun,
01:44
this is when the energy starts to emit
36
89000
2000
energjia fillon të përcillet
01:46
and you see a little lesion form
37
91000
3000
dhe do të shikoni si formohet
01:49
inside the phantom.
38
94000
3000
një dëmtim brenda fantomit.
01:52
Okay, so everything around it
39
97000
2000
Okej, pra, gjithçka përreth
01:54
is whole and intact.
40
99000
2000
është e tërë dhe intakte.
01:56
It's just a lesion formed inside.
41
101000
2000
Kemi thjesht një dëmtim të formuar në brendësi.
01:58
So think about, this is in your brain.
42
103000
3000
Pra, le të përfytyrojmë se ky është truri juaj.
02:01
We need to reach a target inside the brain.
43
106000
2000
Neve na duhet të godasim një shënjestër brenda trurit.
02:03
We can do it without harming any tissue.
44
108000
3000
Mund ta bëjmë këtë pa dëmtuar asnjë ind.
02:06
So this is, I think,
45
111000
2000
Kjo pra, besoj
02:08
the first kosher Hippocratic surgical system.
46
113000
3000
se është sistemi i parë kosher Hipokratik i kirurgjisë.
02:11
(Laughter)
47
116000
2000
(hilaritet)
02:13
Okay, so let's talk a little bit about ultrasound,
48
118000
2000
Në rregull, le të flasim pak për ultratingujt,
02:15
the force of ultrasound.
49
120000
2000
fuqinë e ultratingullit.
02:17
You know all about imaging, right, ultrasound imaging.
50
122000
3000
Ju i njihni të tëra për imazherinë, imazheri me ultratinguj.
02:20
And you know also about lithotripsy --
51
125000
3000
Po ashtu, ju njihni litotripsinë—
02:23
breaking kidney stones.
52
128000
3000
thyerjen e gurëve në veshka.
02:26
But ultrasound can be shaped
53
131000
3000
Megjithatë, ultratingujt mund të përdoren
02:29
to be anything in between,
54
134000
3000
sipas nevojës midis këtyre të dyjave,
02:32
because it's a mechanical force.
55
137000
3000
sepse përbëjnë një forcë mekanike.
02:35
Basically, it's a force acting on a tissue
56
140000
2000
Në parim, është një forcë që vepron mbi indet
02:37
that it transverses.
57
142000
2000
që përshkon.
02:39
So you can change the intensity, the frequency,
58
144000
3000
Pra, mund të ndryshoni intensitetin, frekuencën,
02:42
the duration, the pulse shape of the ultrasound
59
147000
3000
kohëzgjatjen, formën e impulsit, të ultratingujve
02:45
to create anything
60
150000
2000
për të krijuar gjithçka,
02:47
from an airbrush to a hammer.
61
152000
3000
që nga peneli e deri te çekiçi.
02:50
And I am going to show you
62
155000
2000
Dhe unë do t’ju tregoj
02:52
multiple applications in the medical field
63
157000
2000
përdorime të ndryshme në fushën e mjekësisë,
02:54
that can be enabled
64
159000
2000
që mund të arriten thjesht
02:56
just by focusing,
65
161000
2000
me fokusim,
02:58
physically focusing.
66
163000
3000
përqendrim fizik.
03:01
So this idea
67
166000
2000
Pra, idea e shfrytëzimit
03:03
of harnessing focused ultrasound to treat lesions in the brain
68
168000
3000
të ultratingujve të fokusuar për të trajtuar lezionet në tru
03:06
is not new at all.
69
171000
2000
s’është aspak e re.
03:08
When I was born, this idea was already conceived
70
173000
3000
Në kohën e lindjes time, kjo ide ka qenë konceptuar
03:11
by pioneers such as the Fry brothers
71
176000
3000
nga pionerë si vëllezërit Fry
03:14
and Lars Leksell,
72
179000
2000
dhe Lars Leksell,
03:16
who is know actually
73
181000
2000
i cili u bë i njohur
03:18
as the inventor of the gammaknife.
74
183000
2000
me shpikjen e gamathikës.
03:20
But you may not know
75
185000
2000
Por, nuk është i njohur
03:22
that he tried to perform lobotomies in the brain,
76
187000
2000
për përpjekjet e tij për të kryer lobotomi në tru,
03:24
noninvasively,
77
189000
2000
joinvazive,
03:26
with focused ultrasound in the '50s.
78
191000
3000
me ultratinguj të fokusuar që në vitet 50.
03:29
He failed,
79
194000
2000
Ai dështoi
03:31
so he then invented the gammaknife.
80
196000
2000
dhe prandaj shpiku gamathikën.
03:33
And it makes you ponder
81
198000
3000
Dhe të bën të mendohesh
03:36
why those pioneers failed.
82
201000
4000
pse dështuan ata pionerë.
03:40
And there was something fundamental
83
205000
2000
dhe ishte vendimtare
03:42
that they were missing.
84
207000
2000
mungesa e një mjeti.
03:44
They were missing the vision.
85
209000
2000
I mungonte vizioni.
03:46
It wasn't until the invention of the MR
86
211000
3000
Deri sa u shpik RM,
03:49
and really the integration of MR
87
214000
2000
e u kombinuan RM
03:51
with focused ultrasound
88
216000
2000
me ultratingujt ,
03:53
that we could get the feedback --
89
218000
3000
patëm mundësi të realizojmë fidbekun—
03:56
both the anatomical and the physiological
90
221000
3000
qoftë fiziologjik edhe anatomik
03:59
in order to have a completely noninvasive, closed-loop
91
224000
4000
për të pasur një rreth të mbyllur
04:03
surgical procedure.
92
228000
3000
kirurgjie joinvazive.
04:06
So this is how it looks, you know,
93
231000
2000
Kjo është pamja e sallës së operacionit
04:08
the operating room of the future today.
94
233000
3000
të së nesërmes, sot.
04:11
This is an MR suite with a focused ultrasound system.
95
236000
3000
Kjo është suita REM e kombinuar me sistem ultratingujsh
04:14
And I will give you several examples.
96
239000
2000
të fokusuar. Po ju jap disa shembuj.
04:16
So the first one is in the brain.
97
241000
2000
E para, në tru
04:18
One of the neurological conditions
98
243000
3000
Një nga sëmundjet neurologjike
04:21
that can be treated with focused ultrasound
99
246000
2000
që mund të mjekohen me ultratinguj të fokusuar
04:23
are movement disorders,
100
248000
2000
janë shqetësimet në lëvizje,
04:25
like Parkinson's or essential tremor.
101
250000
3000
si Parkinsoni ose tremori esencial.
04:28
What is typical to those conditions,
102
253000
3000
E veçanta e tyre është,
04:31
to essential tremor for example,
103
256000
3000
për tremorin esencial p. sh. ,
04:34
is inability
104
259000
3000
paaftësia
04:37
to drink or eat cereal or soup
105
262000
4000
për të ngrënë drithëra ose supë
04:41
without spilling everything all over you,
106
266000
3000
pa e derdhur e bërë veten elaq,
04:44
or write legibly so people can understand it,
107
269000
3000
ose të shkruani kuptueshëm,
04:47
and be really independent in your life
108
272000
3000
e të jeni i pamvarrur në jetë
04:50
without the help of others.
109
275000
2000
pa ndihmën e të tjerëve.
04:52
So I'd like you to meet John.
110
277000
3000
Pra, do të dëshiroja të njiheni me Xhonin.
04:55
John is a retired professor of history
111
280000
2000
Xhoni është mësues historie në pension
04:57
from Virginia.
112
282000
2000
nga Virxhinia.
04:59
So he suffered from essential tremor for many years.
113
284000
3000
Ai ka shumë vite që vuan nga tremori esencial.
05:02
And medication didn't help him anymore.
114
287000
4000
Dhe medikamentet s'e ndihmonin dot më.
05:06
And many of those patients refused to undergo surgery
115
291000
3000
Dhe shumë prej këtyre pacientëve refuzojnë të bëjnë
05:09
to have people cut into their brain.
116
294000
2000
operacion, që ti presin trurin kirurgët.
05:11
And about four or five months ago,
117
296000
3000
Përpara 4 apo 5 muajve,
05:14
he underwent an experimental procedure.
118
299000
5000
ai iu nënshtrua një procedure eksperimentale.
05:19
It is approved under an FDAIDE
119
304000
3000
Që është e aprovuar nga FDA-ja
05:22
at the University of Virginia
120
307000
2000
në Universitetin e Virxhinias
05:24
in Charlottesville
121
309000
2000
në Charlottesville
05:26
using focused ultrasound
122
311000
2000
duke përdorur ultratingujt e fokusuar
05:28
to ablate a point in his thalamus.
123
313000
3000
për të shkrirë një pikë në hipotalamus.
05:33
And this is his handwriting.
124
318000
3000
Dhe ky është dorëshkrimi i tij.
05:36
"On June 20th," if you can read it,
125
321000
3000
" Më 20 qershor",- po mundët ta lexoni,
05:39
"2011."
126
324000
3000
"2011."
05:42
This is his handwriting
127
327000
2000
Ky është shkrimi i tij
05:44
on the morning of the treatment
128
329000
2000
mëngjesin e trajtimit
05:46
before going into the MR
129
331000
2000
përpara se të bënte ReM
05:48
So now I'll take you through
130
333000
2000
Pra, tani do t'ju drejtoj përmes
05:50
[what] a typical procedure like that looks like,
131
335000
3000
një procedure tipike që është shembull për
05:53
[what] noninvasive surgery looks like.
132
338000
3000
kirurgjinë joinvazive.
05:56
So we put the patient on the MR table.
133
341000
3000
Pra, e vendosim pacientin mbi tavolinën e ReM.
05:59
We attach a transducer, in this case, to the brain,
134
344000
2000
E vendosim transdjuserin, në këtë rast, mbi kokë,
06:01
but if it will be a different organ,
135
346000
2000
por, nëse jemi duke u marrë me një organ tjetër
06:03
it will be a different transducer attached to the patient.
136
348000
4000
do të jetë një transdjuser i ndryshëm i vendosur mbi pacient.
06:07
And the physician
137
352000
2000
Dhe mjeku
06:09
will then take a regular MR scan.
138
354000
3000
kryen një ekzaminim normal ReM.
06:12
And the objective of that?
139
357000
2000
Dhe cili është qëllimi i tij?
06:14
I don't have a pointer here,
140
359000
2000
S'kam shenjues këtu,
06:16
but you see the green, sort of rectangle or trapezoid?
141
361000
5000
por e shikoni atë të gjelbrën, si drejtkëndor, apo trapezoid?
06:21
This is the sort of general area of the treatment.
142
366000
2000
Kjo është rajoni i marrë në shenjë.
06:23
It's a safety boundary
143
368000
2000
është kornizë sigurie
06:25
around the target.
144
370000
2000
përreth shënjestrës.
06:27
It's a target in the thalamus.
145
372000
2000
Objektivi ndodhet në talamus.
06:29
So once those pictures are acquired
146
374000
2000
Pra, sapo i kemi imazhet
06:31
and the physician has drawn
147
376000
3000
dhe mjeku ka përcaktuar kufinjtë
06:34
all the necessary safety limits and so on,
148
379000
3000
e nevojshme të sigurisë etj.,
06:37
he selects basically a point --
149
382000
2000
ai zgjedh një pikë--
06:39
you see the round point in the middle where the cursor is --
150
384000
3000
ajo pika e rrumbullakët në mes, ku ndodhet kursori--
06:42
and he presses this blue button called "sonicate."
151
387000
3000
dhe shtyp butonin blu, që mban mbishkrim "soniko".
06:45
We call this instance of injecting the energy,
152
390000
3000
ne e quajmë këtë moment e injektimit të energjisë,
06:48
we call it sonication.
153
393000
2000
ne e quajmë sonikim.
06:50
The only handwork the physician does here
154
395000
3000
E vetmia punë manuale që mjeku kryen këtu
06:53
is moving a mouse.
155
398000
2000
është lëvizja e mausit.
06:55
This is the only device he needs in this treatment.
156
400000
3000
Ky është i vetmi instrument që i duhet gjatë trajtimit.
06:58
So he presses "sonicate," and this is what happens.
157
403000
3000
Pra, ai shtyp "soniko" dhe ja se ç'ngjet.
07:01
You see the transducer, the light blue.
158
406000
2000
Ju shikoni transdjuserin, bojëqiellin.
07:03
There's water in between the skull and the transducer.
159
408000
3000
Ka ujë midis kafkës dhe transdjuserit.
07:06
And it does this burst of energy.
160
411000
2000
dhe përhapet një breshëri energjie.
07:08
It elevates the temperature.
161
413000
2000
që e rrit temperaturën.
07:10
We first need to verify
162
415000
2000
Në fillim na duhet të verifikojmë
07:12
that we are on target.
163
417000
2000
që qellojmë në shenjë.
07:14
So the first sonication
164
419000
2000
Kështu që sonikimi i parë
07:16
is at lower energy.
165
421000
2000
është me energji të ulët.
07:18
It doesn't do any damage,
166
423000
2000
S'bën asnjë dëm,
07:20
but it elevates the temperature
167
425000
2000
por, rrit temperaturën
07:22
by a few degrees.
168
427000
2000
disa gradë.
07:24
And one of the unique capabilities
169
429000
2000
Dhe vetia unike
07:26
that we leverage with the MR
170
431000
2000
e RM
07:28
is the ability to measure temperature noninvasively.
171
433000
4000
është mundësia për të matur temperaturën në
07:32
This is really a unique capability of the MR.
172
437000
3000
mënyrë jo invazive. Është aftësi vetëm e RM.
07:35
It is not being used
173
440000
2000
Nuk përdoret
07:37
in regular diagnostic imaging.
174
442000
2000
në rutinën e imazherisë diagnostike.
07:39
But here we can get
175
444000
2000
Po të duam, mund ta masim
07:41
both the anatomical imaging and the temperature maps in real time.
176
446000
3000
si imazhet anatomike, ashtu edhe harta termike në kohë reale.
07:44
And you can see the points there on the graph.
177
449000
3000
Mund t'i shihni pikat në grafik.
07:47
The temperature was raised
178
452000
2000
Temperatura u rrit
07:49
to 43 degrees C temporarily.
179
454000
2000
deri në 43 gradë C përkohësisht.
07:51
This doesn't cause any damage.
180
456000
2000
Kjo s'shkakton asnjë dëm.
07:53
But the point is we are right on target.
181
458000
2000
Qëllimi është të dijmë që jemi në shenjë.
07:55
So once the physician verifies
182
460000
3000
Sapo verifikohet nga mjeku
07:58
that the focus spot is on the target he has chosen,
183
463000
3000
që pika e përqendrimit është mbi shënjestrën e zgjedhur,
08:01
then we move to perform
184
466000
3000
dhe shpejtojmë të kryejmë
08:04
a full-energy ablation
185
469000
2000
një ablacion me energji të plotë
08:06
like you see here.
186
471000
2000
siç e shikoni këtu.
08:08
And you see the temperature rises
187
473000
3000
dhe shihni temperaturën të rritet
08:11
to like 55 to 60 degrees C.
188
476000
2000
deri në 55-60 gradë C.
08:13
If you do it for more than a second,
189
478000
2000
Po e mbajtët mbi një sekondë,
08:15
it's enough to basically destroy
190
480000
3000
mjafton për të shkatërruar
08:18
the proteins of the cells.
191
483000
3000
proteinat e qelizave.
08:22
This is the outcome from a patient perspective --
192
487000
2000
Ky është rezultati nga pikëpamja e pacientëve--
08:24
same day after the treatment.
193
489000
3000
të njejtën ditë të terapisë.
08:27
This is an immediate relief.
194
492000
2000
Një lirim i menjëhershëm.
08:29
(Applause)
195
494000
5000
(duartrokitje)
08:34
Thank you.
196
499000
2000
Faleminderit.
08:36
John is one of [about] a dozen
197
501000
3000
Xhoni është një prej një dyzine
08:39
very heroic, courageous people
198
504000
4000
njerëzish shumë të guximshëm, heroikë
08:43
who volunteered for the study.
199
508000
2000
që u ofruan vullnetarë për studimin.
08:45
And you have to understand
200
510000
2000
Dhe duhet të kuptoni
08:47
what is in people's mind
201
512000
2000
seç u avitet atyre në kokë
08:49
when they are willing to take the risk.
202
514000
3000
kur e marrin përsipër riskun.
08:52
And this is a quote from John after he wrote it.
203
517000
3000
Dhe ky është një citat i Xhonit pasi e shkroi,
08:55
He said, "Miraculous."
204
520000
2000
ai tha:"- Mrekulli."
08:57
And his wife said, "This is the happiest moment of my life."
205
522000
4000
Kurse gruaja e tij tha:"- Ky është momenti më i lumtur i jetës sime".
09:01
And you wonder why.
206
526000
2000
E ju çuditeni përse.
09:03
I mean, one of the messages I like to carry over
207
528000
3000
E kam fjalën, një nga mesazhet që kërkoj të
09:06
is, what about defending quality of life?
208
531000
3000
përcjell është, po cilësia e jetës?
09:09
I mean, those people lose their independence.
209
534000
2000
D.m.th. këta njerëz e humbasin pavarësinë.
09:11
They are dependent on others.
210
536000
2000
Ata varen prej të tjerëve.
09:13
And John today is fully independent.
211
538000
3000
Xhoni sot është tërësisht i pavarur.
09:16
He returned to a normal life routine.
212
541000
3000
Ai iu kthye rutinës së jetës.
09:19
And he also plays golf,
213
544000
2000
Dhe po ashtu luan golf,
09:21
like you do in Virginia
214
546000
2000
si është zakon në Virxhinia
09:23
when you are retired.
215
548000
4000
kur del në pension.
09:28
Okay, so you can see here the spot.
216
553000
4000
Okej, e shihni këtë pikë këtu?
09:32
It's like three millimeters in the middle of the brain.
217
557000
2000
Nja 3 milimetra në mes të trurit.
09:34
There's no damage outside.
218
559000
2000
S'ka asnjë dëmtim përreth.
09:36
He suffers from no neurodeficit.
219
561000
3000
Nuk vuan nga asnjë neurodefiçit.
09:39
There's no recovery needed, no nothing.
220
564000
3000
S'ka nevojë për konvaleshencë, asgjë.
09:42
He's back to his normal life.
221
567000
2000
Iu kthye jetës normale.
09:44
Let's move now
222
569000
2000
Le të merremi tani
09:46
to a more painful subject.
223
571000
2000
me një çështje më serioze.
09:48
Pain is something
224
573000
2000
Dhimbja ta bën
09:50
that can make your life miserable.
225
575000
2000
jetën të padurueshme.
09:52
And people are suffering from all kinds of pain
226
577000
2000
Njerëzit vuajnë nga të tëra llojet e dhimbjeve
09:54
like neuropathic pain, lower-back pain
227
579000
4000
si dhimbja neuropatike, dhimbja e mesit
09:58
and cancer pain from bone metastases,
228
583000
3000
dhe dhimbja nga metastazat e kancerëve në kocka,
10:01
when the metastases get to your bones,
229
586000
3000
kur metastazat implantohen në kocka,
10:04
sometimes they are very painful.
230
589000
3000
janë disa herë tepër të dhimbshme.
10:07
All those I've indicated
231
592000
2000
Të gjitha ato që përmenda
10:09
have already been shown
232
594000
2000
tashmë është provuar
10:11
to be successfully treated
233
596000
2000
që mund të trajtohen me sukses
10:13
by focused ultrasound
234
598000
3000
nëpërmjet ultratingujve të fokusuar
10:16
relieving the pain, again, very fast.
235
601000
3000
duke e kuruar dhimbjen, përsëri, shumë shpejt.
10:19
And I would like to tell you
236
604000
2000
Dhe dua t'ju tregoj për
10:21
about PJ.
237
606000
4000
Pi Xhejin.
10:25
He's a 78 year-old farmer
238
610000
4000
Ai është një fermer 78 vjeç
10:29
who suffered from -- how should I say it? --
239
614000
3000
dhe vuan nga-- si të them--
10:32
it's called pain in the butt.
240
617000
2000
i dhemb prapanica.
10:34
He had metastases in his right buttock,
241
619000
3000
Ai kishte metastaza në gluteusin e djathtë,
10:37
and he couldn't sit
242
622000
2000
e nuk mund të ulej
10:39
even with medication.
243
624000
2000
as me mjekim.
10:41
He had to forgo all the farm activities.
244
626000
4000
Ai duhet të linte mbas dore detyrimet e fermës
10:48
He was treated with radiation therapy,
245
633000
2000
Atë e trajtuan me rreze,
10:50
state-of-the-art radiation therapy,
246
635000
2000
terapi lege artis,
10:52
but it didn't help.
247
637000
2000
por nuk ndihmoi.
10:54
Many patients like that favor radiation therapy.
248
639000
3000
Shumë pacientë e parapëlqejnë radioterapinë.
10:57
And again, he volunteered
249
642000
2000
Ai, përsëri, doli vullnetar
10:59
to a pivotal study
250
644000
2000
në studimin provë
11:01
that we ran worldwide,
251
646000
3000
që po bënim në tërë Botën,
11:04
also in the U.S.
252
649000
3000
sikundër dhe në SH.B.A.
11:08
And his wife actually took him.
253
653000
3000
Dhe vetë gruaja e solli.
11:11
They drove like three hours
254
656000
2000
I dhanë makinës tre orë
11:13
from their farm to the hospital.
255
658000
3000
që nga ferma e deri në spital.
11:16
He had to sit on a cushion,
256
661000
3000
I u desh të rrinte mbi jastëk,
11:19
stand still, not move,
257
664000
2000
në vend, pa lëvizur,
11:21
because it was very painful.
258
666000
3000
sepse ishte shumë e dhimbshme.
11:24
He took the treatment,
259
669000
2000
Dhe mori trajtimin,
11:26
and on the way back,
260
671000
3000
dhe në rrugën e kthimit,
11:29
he drove the truck by himself.
261
674000
4000
i dha vet makinës.
11:33
So again, this is an immediate relief.
262
678000
3000
Pra, përsëri, lirim të menjëhershëm.
11:36
And you have to understand
263
681000
2000
Duhet të kuptoni
11:38
what those people feel
264
683000
2000
se ç'ndjejnë pacientët
11:40
and what their family experiences
265
685000
3000
dhe cila është përvoja e familjeve të tyre
11:43
when it happens.
266
688000
2000
kur kjo ndodh.
11:45
He returned again
267
690000
2000
Ai i u kthye sërisht
11:47
to his daily routine on the farm.
268
692000
2000
detyrave të fermës.
11:49
He rides his tractor.
269
694000
2000
e drejtoi traktorin.
11:51
He rides his horse to their mountain cabin regularly.
270
696000
4000
I hipte kalit rregullisht.
11:55
And he has been very happy.
271
700000
3000
Që atëherë ka qenë shumë i lumtur.
11:58
But now, you ask me,
272
703000
3000
Tani më pyesni,
12:01
but what about war, the war on cancer?
273
706000
2000
po për sa i përket luftës, luftës me kancerin?
12:03
Show us some primary cancer.
274
708000
3000
Na trego ca kancerë parësorë.
12:06
What can be done there?
275
711000
2000
Ç' mund të bëhet në kësi rastesh?
12:08
So I have good news and bad news.
276
713000
2000
Kam lajme të mira dhe lajme të këqija.
12:10
The good news: there's a lot that can be done.
277
715000
3000
lajmet e mira: ka shumë gjera që mund të bëhen.
12:13
And it has been shown actually outside of the U.S.
278
718000
3000
dhe ne e kemi treguar jashtë Sh. B. A.- së.
12:16
And doing that in the U.S.
279
721000
4000
E ta arrish atë në Sh.B.A.
12:20
is very painful.
280
725000
2000
është tepër e dhimbshme.
12:22
I don't see, without this nation
281
727000
4000
Besoj që, derisa në këtë vend,
12:26
taking it as some collective will
282
731000
4000
të mos vendosë bashkërisht,
12:30
or something that is a national goal to make that happen,
283
735000
3000
ose diçka si qëllim kombëtar, për t'ia arritur,
12:33
it will not happen.
284
738000
2000
nuk e realizojmë dot.
12:35
And it's not just because of regulation;
285
740000
2000
E s'është vetëm për shkak të legjislacioneve;
12:37
it's because of the amount of money needed
286
742000
3000
është sasia e parasë që nevojitet
12:40
under the current evidence-based medicine
287
745000
4000
nën hyqmën e mjekësisë të bazuar në prova
12:44
and the size of trials and so on
288
749000
2000
dhe madhësia e studimeve etj.
12:46
to make it happen.
289
751000
2000
që të realizohet.
12:48
So the first two applications
290
753000
2000
Pra, dy përdorimet e para
12:50
are breast cancer and prostate cancer.
291
755000
3000
janë kanceri i gjirit dhe prostatës.
12:53
They were the first to be treated by focused ultrasound.
292
758000
3000
Ato ishin të parat që u trajtuan me ultratinguj të fokusuar.
12:56
And we have better-than-surgery results in breasts.
293
761000
5000
Kemi arritur rezultate më të mira se në kirugji me gjirin.
13:01
But I have a message for the men here.
294
766000
2000
por kam edhe mesazh për burrat këtu.
13:03
We heard here yesterday Quyen
295
768000
3000
Të gjithë e dëgjuam Quyen-in dje
13:06
talking about the adverse event trait
296
771000
3000
të fliste për tiparin e ndodhive të
13:09
in prostate cancer.
297
774000
2000
padëshiruara në kancerin e prostatës.
13:11
There is a unique opportunity now
298
776000
2000
Kemi rastin tani
13:13
with focused ultrasound guided by MR,
299
778000
3000
me ultratingujt e fokusuar e RM,
13:16
because we can actually think about
300
781000
3000
të mendojmë
13:19
prostate lumpectomy --
301
784000
2000
për operacion të gjëndrës së prostatës--
13:21
treating just the focal lesion
302
786000
2000
të krijojmë një dëmtim vatror lokal
13:23
and not removing the whole gland,
303
788000
2000
pa e hequr të gjithë gjëndrën,
13:25
and by that, avoiding all the issues
304
790000
3000
dhe kështu i shmangim të gjitha komplikacionet
13:28
with potency and incontinence.
305
793000
3000
e impotencës dhe inkontinencës.
13:32
Well, there are other cancer tumors in the abdomen --
306
797000
6000
Mirë pra, kemi edhe kancerë të tjerë në abdomen--
13:38
quite lethal, very lethal actually --
307
803000
2000
mjaft të vegjël, shumë të vegjël në fakt--
13:40
pancreas, liver, kidney.
308
805000
3000
pankreas, mëlçi, veshkë.
13:43
The challenge there
309
808000
2000
Sfida është
13:45
with a breathing and awake patient --
310
810000
3000
me pacient të vetdijshëm dhe të zgjuar--
13:48
and in all our treatments,
311
813000
2000
dhe në gjithë procedurat tona,
13:50
the patient is awake and conscious
312
815000
2000
pacienti është i vetdijshëm dhe i zgjuar
13:52
and speaks with the physician --
313
817000
4000
dhe flet me mjekun--
13:56
is you have to teach the MR some tricks
314
821000
3000
nëse ke për t'i mësuar RM-së disa truqe
13:59
how to do it in real time.
315
824000
3000
si ta bësh në kohë reale.
14:02
And this will take time.
316
827000
2000
Dhe do të duhet kohë.
14:04
This will take two years.
317
829000
2000
Nja dy vjet.
14:06
But I have now a message to the ladies.
318
831000
3000
Kurse tani kam një mesazh për zonjat.
14:09
And this is, in 2004,
319
834000
3000
Gjatë 2004-ës,
14:12
the FDA has approved MR-guided focused ultrasounds
320
837000
3000
FDA-ja ka dhënë pëlqimin që ultratingujt të përdoren
14:15
for the treatment of symptomatic uterine fibroids.
321
840000
5000
për mjekimin e fibromave uterine simptomatike.
14:20
Women suffer from that disease.
322
845000
4000
Gratë që vuajnë nga ajo sëmundje.
14:24
All those tumors
323
849000
2000
Atyre tumorëve
14:26
have heavy bleeding during periods,
324
851000
2000
kanë gjakderdhje të rëndë gjatë ciklit,
14:28
abdominal pressure, back pain,
325
853000
2000
fryrje në bark, dhimbje mesi,
14:30
frequent urination.
326
855000
2000
urinim të shpeshtë.
14:32
And sometimes, they cannot even conceive and become pregnant
327
857000
4000
Dhe shpeshherë nuk mund të ngjizin e të mbeten shtatzëna
14:36
because of the fibroid.
328
861000
2000
për shkak të fibromave.
14:38
This is Frances.
329
863000
2000
Kjo është Frensis.
14:40
She was diagnosed with a grapefruit-sized fibroid.
330
865000
2000
Asaj iu diagnostikua një fibromiomë me madhësinë
14:42
This is a big fibroid.
331
867000
2000
e një grushti. Kjo është e madhe.
14:44
She was offered a hysterectomy,
332
869000
2000
Asajt i ofruan histerektomi,
14:46
but this is an inconceivable proposition
333
871000
2000
por ishte e papranueshme,
14:48
for someone who wants to keep her pregnancy option.
334
873000
3000
sepse kërkonte të mbetej shtatzënë.
14:51
So she elected to undergo a focused ultrasound procedure
335
876000
4000
kështu që ajo vendosi t'i nënshtrohej një procedure me ultratinguj
14:55
in 2008.
336
880000
2000
në 2008-tën.
14:57
And in 2010, she became a first-time mother to a healthy baby.
337
882000
4000
Dhe gjatë 2010-ës u bë nënë për herë të parë.
15:01
So new life was born.
338
886000
2000
U bë mama e një fëmije të shëndetshme. Një jetë e re u lind.
15:03
(Applause)
339
888000
2000
(duartrokitje)
15:05
So in conclusion,
340
890000
3000
Pra, në përfundim,
15:08
I'd like to leave you with actually four messages.
341
893000
3000
Kam qejf t'ju lë katër mesazhe.
15:11
One is, think about the amount
342
896000
2000
Një është, mendoni sa vuajtje
15:13
of suffering that is saved
343
898000
2000
u kemi kursyer njerëzve
15:15
from patients undergoing noninvasive surgery,
344
900000
4000
që operohen në mënyrë jo invazive,
15:19
and also the economical and emotional burden
345
904000
4000
sikurse brenga emocionale dhe ekonomike
15:23
removed from their families and communities
346
908000
3000
që ua kursejmë atyre, familjeve të tyre dhe shoqerisë
15:26
and the society at large --
347
911000
4000
tërë shoqerisë--
15:30
and I think also from their physicians, by the way.
348
915000
6000
dhe mendoj edhe për mjekët, meqë ra fjala.
15:36
And the other thing I would like you to think about
349
921000
3000
Po ashtu duhet të mendoni
15:39
is the new type of relationship
350
924000
3000
për raportin e ri që formohet
15:42
between physician and patients
351
927000
2000
midis mjekut dhe pacientëve
15:44
when you have a patient on the table
352
929000
3000
kur pacienti ndodhet i vetdijshëm mbi tavolinën
15:47
[who] is awake and can even monitor the treatment.
353
932000
3000
e operacionit edhe mund të monitorojë terapinë.
15:50
In all our treatments,
354
935000
2000
Në të gjitha terapitë tona,
15:52
the patient holds a stop sonication button.
355
937000
2000
pacienti mban një buton që mund ta ndalojë sonikimin.
15:54
He can stop the surgery at any moment.
356
939000
4000
Mund ta ndalojë procedurën në çdo moment.
15:58
And with that note,
357
943000
3000
Dhe me këtë vërejtje,
16:01
I would like to thank you for listening.
358
946000
3000
Do të doja t'ju falënderoja për vëmendjen.
16:04
(Applause)
359
949000
3000
(duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Yoav Medan - Medical inventorWith his team, Yoav Medan is developing a tool for incision-less surgery via focused ultrasound.
Why you should listen
Yoav Medan is the Chief Systems Architect at InSightec Ltd. in Israel, where he works on MRI-guided guided focused ultrasound technology. Before this, he spent 17 years in research and management at the IBM Research Division and was elected to the IBM Academy of Technology. Medan has taught at the EE department at the Technion, Israel Institute of Technology, in addition to serving as a lecturer for Avionic Systems at the Aeronautical Engineering faculty, and mentors young enterpreneurs as part of the Technion Alumni "Technion for Life" program. He plans a 2012 sabbatical as an associate professor at the BioMedical Engineering department of the Technion and its Autonomous Systems Program.
Medan is also the inventor of the QR-code enabled tombstone. Read Adam Ostrow's Q&A with Yoav Medan at TEDGlobal >>
Yoav Medan | Speaker | TED.com