TEDxDePaulUniversity
Kelly Richmond Pope: How whistle-blowers shape history
Kelly Richmond Pope: İtirafçılar tarihe nasıl yön verir?
Filmed:
Readability: 4.3
1,571,449 views
Yolsuzluk araştırmacısı ve belgesel film yapımcısı Kelly Richmond Pope, tarihteki bazı üst düzey itirafçıların topluma yön veren bilgileri nasıl paylaştığını ve onların bizim güven ve korumamıza neden ihtiyaçları olduğunu açıklayan ders çıkarılacak şeyleri paylaşıyor.
Kelly Richmond Pope - Fraud researcher, documentary filmmaker
Kelly Richmond Pope researches organizational misconduct, ethics and fraud. Full bio
Kelly Richmond Pope researches organizational misconduct, ethics and fraud. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
How many of us have ever seen something,
0
1520
2776
Kaçımız ihbar etmeyi düşündüğü
00:16
thought that we should report it,
but decided not to?
but decided not to?
1
4320
2560
bir şey gördü ve
bunu yapmamaya karar verdi?
bunu yapmamaya karar verdi?
00:21
And not that I need
to see a show of hands,
to see a show of hands,
2
9120
2016
Kalkan elleri görmem gerekmiyor
00:23
but I'm sure this has happened
to someone in this room before.
to someone in this room before.
3
11160
3056
ama bunun bu salondan birinin başına
daha önce geldiğine eminim.
daha önce geldiğine eminim.
00:26
In fact, when this question
was asked to a group of employees,
was asked to a group of employees,
4
14240
3176
Aslında bu soru bir grup
çalışana sorulduğunda
çalışana sorulduğunda
00:29
46 percent of them responded
by saying that they had seen something
by saying that they had seen something
5
17440
3496
%46'sı bir şey gördüğünü
ama bunu ihbar etmemeye
ama bunu ihbar etmemeye
00:32
and decided not to report it.
6
20960
1616
karar verdiğini söyledi.
00:34
So if you raised your hand,
or quietly raised your hand,
or quietly raised your hand,
7
22600
3136
Yani elinizi kaldırmışsanız
veya yavaşça kaldırmışsanız
veya yavaşça kaldırmışsanız
00:37
don't feel bad, you're not alone.
8
25760
2296
kötü hissetmeyin, yalnız değilsiniz.
00:40
This message of if you see something
to say something
to say something
9
28080
3376
"Bir şey görürsen söyle mesajı"
00:43
is really all around us.
10
31480
1776
etrafımızı sarmış durumda.
00:45
Even when driving down the highway,
you see billboards like this,
you see billboards like this,
11
33280
3696
Yolda araba sürerken bile bu gibi
reklam panolarını görürsünüz,
reklam panolarını görürsünüz,
00:49
encouraging us to report crime
without revealing ourselves.
without revealing ourselves.
12
37000
3456
kendimizi ifşa etmeden suçu
ihbar etmeye bizi teşvik ederler.
ihbar etmeye bizi teşvik ederler.
00:52
But I still feel like a lot of us
are really uncomfortable
are really uncomfortable
13
40480
2736
Fakat hâlâ birçoğumuzun
hakikat namına ortaya çıkmaktan
hakikat namına ortaya çıkmaktan
00:55
coming forward in the name of the truth.
14
43240
2176
rahatsız olduğunu hissediyorum.
00:57
I'm an accounting professor,
and I do fraud research.
and I do fraud research.
15
45440
2576
Ben muhasebe profesörüyüm,
yolsuzlukları araştırıyorum.
yolsuzlukları araştırıyorum.
01:00
And in my class, I encourage my students
to come forward with information
to come forward with information
16
48040
4176
Sınıfımda da öğrencilerimi
bir şey görürlerse bildiklerini
bir şey görürlerse bildiklerini
ortaya çıkarmaya teşvik ediyorum.
01:04
if they see it.
17
52240
1216
01:05
Or in other words, encouraging
my students to become whistle-blowers.
my students to become whistle-blowers.
18
53480
3736
Diğer bir deyişle öğrencilerimi
itirafçı olmaya cesaretlendiriyorum.
itirafçı olmaya cesaretlendiriyorum.
01:09
But if I'm being completely
honest with myself,
honest with myself,
19
57240
3056
Fakat, tamamen dürüst olmak gerekirse
01:12
I am really conflicted with this message
that I'm sending to my students.
that I'm sending to my students.
20
60320
3616
öğrencilerime verdiğim bu mesajla
kesinlikle çelişiyorum.
kesinlikle çelişiyorum.
01:15
And here's why.
21
63960
1200
Sebebi şu:
01:18
Whistle-blowers are under attack.
22
66000
2800
İtirafçılar saldırıya maruz kalıyor.
01:21
Headline after headline shows us this.
23
69560
3200
Manşet üstüne atılan manşetler
bunu gösteriyor.
bunu gösteriyor.
01:25
Many people choose
not to become whistle-blowers
not to become whistle-blowers
24
73960
2376
Çoğu kimse itirafçı olmayı
tercih etmiyor,
tercih etmiyor,
01:28
due to the fear of retaliation.
25
76360
2256
kısasa kısastan korkuyor çünkü.
01:30
From demotions to death threats,
26
78640
3696
Rütbelerin düşürülmesinden
ölüm tehditlerine,
ölüm tehditlerine,
01:34
to job loss --
27
82360
1896
işini kaybetmekten
01:36
perpetual job loss.
28
84280
1856
kalıcı işsizlik korkusuna kadar.
01:38
Choosing to become a whistle-blower
is an uphill battle.
is an uphill battle.
29
86160
3376
İtirafçı olmayı seçmek en zorlu savaş.
01:41
Their loyalty becomes into question.
30
89560
2416
Sadakatleri sorgulanır.
01:44
Their motives, their trustworthiness.
31
92000
3216
Güdüleri, güvenilirlikleri de.
01:47
So how can I, as a professor
who really cares about her students
who really cares about her students
32
95240
3736
O halde gerçekten öğrencilerini
düşünen bir profesör olarak
düşünen bir profesör olarak
onları itirafçı olmaları için
nasıl teşvik edebilirim,
nasıl teşvik edebilirim,
01:51
encourage them to become whistle-blowers,
33
99000
2096
01:53
when I know how the world
truly feels about them?
truly feels about them?
34
101120
2560
üstelik dünyanın onlar hakkında
aslında ne düşündüğünü bilerek?
aslında ne düşündüğünü bilerek?
01:56
So, one day I was getting ready
for my annual whistle-blower lecture
for my annual whistle-blower lecture
35
104720
3216
Bir gün, öğrencilerimle
yıllık itirafçılık ders planıma
yıllık itirafçılık ders planıma
01:59
with my students.
36
107960
1216
hazırlanıyordum.
02:01
And I was working
on an article for "Forbes,"
on an article for "Forbes,"
37
109200
2136
"Forbes" için "Wells Fargo ve
Y Kuşağı İtirafçılık. Onlara Ne Diyelim?"
Y Kuşağı İtirafçılık. Onlara Ne Diyelim?"
02:03
entitled "Wells Fargo
and Millennial Whistle-blowing.
and Millennial Whistle-blowing.
38
111360
2496
başlıklı bir makale üzerinde
02:05
What Do We Tell Them?"
39
113880
1216
çalışıyordum.
02:07
And as I was working on this piece
and reading about the case,
and reading about the case,
40
115120
3056
Bu konu üzerinde çalıştıkça ve
durumu okudukça
durumu okudukça
02:10
I became outraged.
41
118200
1376
sarsıldım.
02:11
And what made me angry
was when I came to the fact and realized
was when I came to the fact and realized
42
119600
4136
İtirafçı olmayı deneyen çalışanların
kovulduğu gerçeğini görmek
kovulduğu gerçeğini görmek
02:15
that the employees
that tried to whistle-blow
that tried to whistle-blow
43
123760
2656
ve bunu fark etmek
02:18
were actually fired.
44
126440
1696
beni kızdıran şey oldu.
02:20
And it really made me think
45
128160
1336
Bu, bana ciddi ciddi
02:21
about the message
that I was sharing with my students.
that I was sharing with my students.
46
129520
2736
öğrencilerimle paylaştığım
mesajı düşündürttü.
mesajı düşündürttü.
02:24
And it made me think: What if my students
had been Wells Fargo employees?
had been Wells Fargo employees?
47
132280
4816
Ayrıca, ya öğrencilerim Wells Fargo
çalışanı olsaydı diye düşündüm.
çalışanı olsaydı diye düşündüm.
02:29
On the one hand, if they whistle-blew,
they would have gotten fired.
they would have gotten fired.
48
137120
4136
Bir yandan, itirafta bulunsalardı
kovulacaklardı.
kovulacaklardı.
02:33
But on the other hand,
49
141280
1336
Öte yandan,
02:34
if they didn't report
the frauds that they knew,
the frauds that they knew,
50
142640
2696
bildikleri yolsuzlukları
ihbar etmezlerse de
ihbar etmezlerse de
02:37
the way current regulation is written,
51
145360
2336
mevcut kanunlarda yazılana göre
02:39
employees are held responsible
52
147720
2576
bir şey bildiği halde bunu ihbar etmediyse
02:42
if they knew something
and didn't report it.
and didn't report it.
53
150320
2296
çalışanlar sorumlu tutuluyor.
02:44
So criminal prosecution is a real option.
54
152640
2976
Yani, cezai kovuşturma gerçek bir ihtimal.
02:47
What's a person supposed to do
with those type of odds?
with those type of odds?
55
155640
3176
Bu tür olasılıklar karşısında
bir insandan ne yapması beklenir?
bir insandan ne yapması beklenir?
02:50
I of all people know
the valuable contributions
the valuable contributions
56
158840
3936
İtirafçıların yaptığı değerli katkıları
02:54
that whistle-blowers make.
57
162800
1536
çok iyi biliyorum.
02:56
In fact, most frauds
are discovered by them.
are discovered by them.
58
164360
3536
Aslında, birçok yolsuzluğu
onlar su yüzüne çıkardı.
onlar su yüzüne çıkardı.
02:59
Forty two percent of frauds
are discovered by a whistle-blower
are discovered by a whistle-blower
59
167920
2936
Yolsuzlukların %42'si,
ölçüm değerlendirmeleri
ölçüm değerlendirmeleri
03:02
in comparison to other methods,
60
170880
1856
ve harici teftişler gibi
diğer metotlara kıyasla
diğer metotlara kıyasla
03:04
like measurement review
and external audit.
and external audit.
61
172760
2576
bir itirafçı tarafından
ortaya çıkarıldı.
ortaya çıkarıldı.
03:07
And when you think
about some of the more classic
about some of the more classic
62
175360
2336
Daha klasik veya
tarihi yolsuzluk vakalarını
tarihi yolsuzluk vakalarını
03:09
or historical fraud cases,
63
177720
1616
düşünürseniz,
03:11
it always is around a whistle-blower.
64
179360
2736
mutlaka bir itirafçı vardır.
03:14
Think Watergate --
discovered by a whistle-blower.
discovered by a whistle-blower.
65
182120
2736
Bir itirafçının ortaya çıkardığı
Watergate'i düşünün.
Watergate'i düşünün.
03:16
Think Enron -- discovered
by a whistle-blower.
by a whistle-blower.
66
184880
2896
Bir itirafçının ortaya çıkardığı
Enron'ı düşünün.
Enron'ı düşünün.
03:19
And who can forget about Bernard Madoff,
discovered by a whistle-blower?
discovered by a whistle-blower?
67
187800
4576
Yine bir itirafçının ortaya çıkardığı
Bernard Madoff'ı unutabilen var mı?
Bernard Madoff'ı unutabilen var mı?
03:24
It takes a tremendous amount of courage
to come forward in the name of the truth.
to come forward in the name of the truth.
68
192400
4456
Hakikat adına ortaya çıkmak
büyük cesaret ister.
büyük cesaret ister.
03:28
But when we think
about the term whistle-blower,
about the term whistle-blower,
69
196880
2696
Ama "itirafçı" kelimesini düşününce
03:31
we often think of some
very descriptive words:
very descriptive words:
70
199600
3656
genellikle daha betimsel kelimeler
aklımıza gelir:
aklımıza gelir:
03:35
rat,
71
203280
1200
Fare,
03:37
snake,
72
205360
1200
yılan,
03:39
traitor,
73
207200
1616
hain,
03:40
tattletale, weasel.
74
208840
2376
gammazcı, çakal.
03:43
And those are the nice words,
the ones I can say from the stage.
the ones I can say from the stage.
75
211240
3576
Bunlar sahnede söyleyebildiğim
kibar kelimeler.
kibar kelimeler.
03:46
And so when I'm not in class,
76
214840
1416
Dersim yokken
03:48
I go around the country
and I interview white-collar felons,
and I interview white-collar felons,
77
216280
2896
ülkeyi gezip beyaz yakalı zalimlerle,
itirafçılarla ve yolsuzluk mağdurlarıyla
görüşmeler yapıyorum.
görüşmeler yapıyorum.
03:51
whistle-blowers and victims of fraud.
78
219200
2016
03:53
Because really I'm trying to understand
what makes them tick
what makes them tick
79
221240
2936
Çünkü onları neyin
harekete geçirdiğini anlamaya
harekete geçirdiğini anlamaya
03:56
and to bring those experiences
back into the classroom.
back into the classroom.
80
224200
2600
ve bu deneyimleri
sınıfa taşımaya çalışıyorum.
sınıfa taşımaya çalışıyorum.
03:59
But it's my interviews with
whistle-blowers that really stick with me.
whistle-blowers that really stick with me.
81
227680
3856
Fakat beni asıl şaşırtan
itirafçılarla yaptığım görüşmeler.
itirafçılarla yaptığım görüşmeler.
04:03
And they stick with me,
82
231560
1216
Beni şaşırtıyorlar
04:04
because they make me question
my own courage.
my own courage.
83
232800
2296
çünkü bana kendi cesaretimi
sorgulattırıyorlar.
sorgulattırıyorlar.
04:07
When given the opportunity,
would I actually speak up?
would I actually speak up?
84
235120
3856
Fırsat olsa konuşur muydum?
04:11
And so, this is a couple stories
that I want to share with you.
that I want to share with you.
85
239000
2976
Sizinle paylaşmak istediğim
birkaç hikâye var.
birkaç hikâye var.
04:14
This is Mary.
86
242000
1216
Bu Mary.
04:15
Mary Willingham is the whistle-blower
from the University of North Carolina
from the University of North Carolina
87
243240
3696
Mary Willingham, Chapel Hill
North Carolina Üniversitesi'ndeki
North Carolina Üniversitesi'ndeki
04:18
at Chapel Hill, academic fraud case.
88
246960
3176
akademik yolsuzluk vakasının itirafçısı.
04:22
And Mary was a learning specialist
at the university,
at the university,
89
250160
3456
Mary üniversitede öğrenme uzmanıydı,
04:25
and she worked with students,
primarily student athletes.
primarily student athletes.
90
253640
3016
öğrencilerle çalışırdı,
özellikle de sporcu öğrencilerle.
özellikle de sporcu öğrencilerle.
04:28
And what she noticed,
when she was working with students,
when she was working with students,
91
256680
2695
Öğrencilerle çalışırken fark ettiği şey
04:31
is they were turning in term papers
92
259399
2737
sınav kağıtlarının
04:34
that seemed well beyond
their reading levels.
their reading levels.
93
262160
3096
okuma düzeylerinin
çok ötesinde olduğuydu.
çok ötesinde olduğuydu.
04:37
She started to ask a couple of questions
94
265280
1936
Bazı sorular sormaya başladı
04:39
and she found out
that there was a database
that there was a database
95
267240
2016
ve sporcu öğrencilerin
sınav kağıtlarını ele geçirip
sınav kağıtlarını ele geçirip
04:41
where the student athletes
could retrieve papers and turn them in.
could retrieve papers and turn them in.
96
269280
3376
geri teslim eden
bir veritabanı olduğunu keşfetti.
bir veritabanı olduğunu keşfetti.
04:44
And then she found out
that some of her colleagues
that some of her colleagues
97
272680
2456
Ayrıca bazı meslektaşlarının
sırf öğrencileri
sırf öğrencileri
04:47
were funneling students into fake classes,
just to keep them eligible to play.
just to keep them eligible to play.
98
275160
6216
oyunlara seçilebilsin diye onları
sahte sınıflara yerleştirdiğini keşfetti.
sahte sınıflara yerleştirdiğini keşfetti.
04:53
Now, when Mary found this out,
she was outraged.
she was outraged.
99
281400
2736
Mary bunu öğrenince şaşkına dönmüştü.
04:56
And so what she tried to do
was go to her direct supervisor.
was go to her direct supervisor.
100
284160
2936
Doğruca üstüyle görüşmeyi denedi.
04:59
But they didn't do anything.
101
287120
1856
Ama hiçbir şey yapmadılar.
05:01
And then Mary tried to go to some
internal university administrators.
internal university administrators.
102
289000
3816
Ardından Mary üniversite içi
yöneticilerden bazılarına ulaşmayı denedi.
yöneticilerden bazılarına ulaşmayı denedi.
05:04
And they didn't do anything.
103
292840
1616
Onlar da hiçbir şey yapmadı.
05:06
So, what happens when nobody listens?
104
294480
2376
Peki kimse kale almayınca ne olur?
05:08
You blog.
105
296880
1216
Blog yazarsınız.
05:10
So Mary decided to develop a blog.
106
298120
1856
Mary de blog yazmaya karar verdi.
05:12
Her blog went viral within 24 hours,
107
300000
2656
Açtığı blog 24 saat içinde
internete yayılınca
internete yayılınca
05:14
and she was contacted by a reporter.
108
302680
2496
bir gazeteci kendisiyle iletişime geçti.
05:17
Now, when she was contacted
by this reporter,
by this reporter,
109
305200
2296
Bu gazeteci ona ulaşınca
05:19
her identity was known.
110
307520
1776
kimliği açığa çıktı.
05:21
She was exposed.
111
309320
1336
İfşa olmuştu.
05:22
And when she was exposed,
she received a demotion,
she received a demotion,
112
310680
3816
İfşa edilince de rütbesi indirildi,
05:26
death threats, over collegiate sports.
113
314520
3040
üniversite sporları yüzünden
ölüm tehditleri aldı.
ölüm tehditleri aldı.
05:30
Mary didn't do anything wrong.
She didn't participate in the fraud.
She didn't participate in the fraud.
114
318280
3816
Mary yanlış bir şey yapmamıştı.
Yolsuzluğa karışmamıştı.
Yolsuzluğa karışmamıştı.
05:34
She really thought
that she was giving voice
that she was giving voice
115
322120
2216
Aslında sessiz öğrencilerin sesini
05:36
to students that were voiceless.
116
324360
2296
dile getirdiğini düşünüyordu.
05:38
But her loyalty was questioned.
117
326680
2376
Fakat onun sadakati sorgulanmıştı.
05:41
Her trustworthiness and her motives.
118
329080
2640
Güvenilirliği ve güdüleri de.
05:45
Now, whistle-blowing
doesn't always have to end
doesn't always have to end
119
333480
3376
İtirafçılık her zaman rütbe indirme
veya ölüm tehditleriyle
veya ölüm tehditleriyle
05:48
in demotions or death threats.
120
336880
1696
sonuçlanmıyor.
05:50
Actually, in 2002, this was
the cover of "Time" magazine,
the cover of "Time" magazine,
121
338600
3936
Bu konu 2002 yılında
Time dergisine kapak olmuştu,
Time dergisine kapak olmuştu,
05:54
where we were actually honoring
three brave whistle-blowers
three brave whistle-blowers
122
342560
3336
hakikat uğruna ortaya çıkma kararı alan
05:57
for their decision to come forward
in the name of the truth.
in the name of the truth.
123
345920
2936
üç cesur itirafçıyı tanıdığımız yıldı.
06:00
And when you look at the research,
124
348880
1656
Araştırmalara baktığınızda
06:02
22 percent of whistle-blowers
actually report retaliation.
actually report retaliation.
125
350560
3576
itirafçıların %22'si aslında
misilleme olarak ihbarda bulunmuş.
misilleme olarak ihbarda bulunmuş.
06:06
So there is a huge population of people
that report and are not retaliated against
that report and are not retaliated against
126
354160
5456
Yani ihbarda bulunan
ve misillemede bulunmayan
ve misillemede bulunmayan
çok kişinin olması beni umutlandırıyor.
06:11
and that gives me hope.
127
359640
1520
06:14
So this is Kathe.
128
362280
1656
Bu Kathe.
06:15
Kathe Swanson is a retired city clerk
from the city of Dixon.
from the city of Dixon.
129
363960
4416
Kathe Swanson, Dixon ilçesi
emekli ilçe sekreteri.
emekli ilçe sekreteri.
06:20
And one day, Kathe was doing her job,
just like she always did,
just like she always did,
130
368400
3656
Bir gün, Kathe her zamanki
gibi işini yapıyordu
gibi işini yapıyordu
06:24
and she stumbled upon
a pretty interesting case.
a pretty interesting case.
131
372080
3736
ve ilginç bir durumla karşılaştı.
06:27
See, Kathe was at the end of the month,
132
375840
1856
Kathe ay sonuna gelmişti,
06:29
and she was doing
her treasures report for the city,
her treasures report for the city,
133
377720
2776
ilçenin hazine raporunu hazırlıyordu
06:32
and typically, her boss, Rita Crundwell,
gave her a list of accounts and said,
gave her a list of accounts and said,
134
380520
4056
ve her zaman olduğu gibi şefi
Rita Crundwell bir hesap listesi vererek
Rita Crundwell bir hesap listesi vererek
06:36
"Kathe, call the bank
and get these specific accounts."
and get these specific accounts."
135
384600
2976
"Kathe bankayı ara ve şu
spesifik hesapları hazırla." dedi.
spesifik hesapları hazırla." dedi.
06:39
And Kathe did her job.
136
387600
1656
Kathe işini yaptı.
06:41
But this particular day,
137
389280
1376
Başka bir gün,
06:42
Rita was out of town, and Kathe was busy.
138
390680
2456
Rita şehir dışındaydı, Kathe de meşguldü.
06:45
She picks up the phone, she calls the bank
and says, "Fax me all of the accounts."
and says, "Fax me all of the accounts."
139
393160
5176
Bankaya telefon açıp "Tüm hesapları
bana faks ile gönderin." dedi.
bana faks ile gönderin." dedi.
06:50
And when she gets the fax,
she sees that there is an account
she sees that there is an account
140
398360
3296
Faksı aldığında
para çekip yatırılan bir hesap gördü
06:53
that has some withdrawals
and deposits in it
and deposits in it
141
401680
2136
06:55
that she did not know about.
142
403840
1456
ve bundan haberi yoktu.
06:57
It was an account controlled only by Rita.
143
405320
3296
Sadece Rita'nın kontrolündeki bir hesaptı.
07:00
So Kathe looked at the information,
she reported it to her direct supervisor,
she reported it to her direct supervisor,
144
408640
3976
Kathe bilgileri inceledi,
durumu o zamanlar
durumu o zamanlar
07:04
which was then-mayor Burke,
145
412640
2136
Burke belediye başkanı olan
bir üstüne bildirdi
bir üstüne bildirdi
07:06
and this led into a huge investigation,
a six-month investigation.
a six-month investigation.
146
414800
3760
ve bu altı ay süren büyük bir
soruşturmanın başlamasına yol açtı.
soruşturmanın başlamasına yol açtı.
07:11
Come to find out, Kathe's boss,
Rita Crundwell, was embezzling money.
Rita Crundwell, was embezzling money.
147
419200
5016
Sonuçta Kathe'nin patronu
Rita Crundwell zimmetine para geçiriyordu.
Rita Crundwell zimmetine para geçiriyordu.
07:16
Rita was embezzling 53 million dollars
over a 20-year period,
over a 20-year period,
148
424240
5216
Yirmi yıl gibi bir sürede Rita
zimmetine 53 milyon dolar geçirmişti
zimmetine 53 milyon dolar geçirmişti
07:21
and Kathe just happened
to stumble upon it.
to stumble upon it.
149
429480
2480
ve Kathe bunu rastgele öğrenmişti.
07:25
Kathe is a hero.
150
433080
2936
Kathe bir kahraman.
07:28
And actually, I had the opportunity
151
436040
1696
"All the Queen's Horses"
07:29
of interviewing Kathe for my documentary,
"All the Queen's Horses."
"All the Queen's Horses."
152
437760
3376
adlı belgeselim için Kathe ile
röportaj yapma fırsatım oldu.
röportaj yapma fırsatım oldu.
07:33
And Kathe wasn't seeking fame.
153
441160
2336
Kathe şöhret aramıyordu.
07:35
In fact, she really didn't want
to talk to me for a really long time,
to talk to me for a really long time,
154
443520
3456
Aslında uzun bir süre
benimle görüşmeyi de istememişti
benimle görüşmeyi de istememişti
07:39
but through strategic stalking,
she ended up doing the interview.
she ended up doing the interview.
155
447000
3096
ama stratejik takipler sayesinde
sonunda röportajı yaptı.
sonunda röportajı yaptı.
07:42
(Laughter)
156
450120
1136
(Kahkahalar)
07:43
But she was seeking fairness, not fame.
157
451280
2216
Aradığı şey şöhret değil adaletti.
07:45
And if it wasn't for Kathe,
158
453520
1616
Kathe olmasaydı
07:47
who's to say this fraud
would have ever been discovered?
would have ever been discovered?
159
455160
2640
bu yolsuzluğu kim keşfedecekti?
07:51
So, remember that "Forbes" article
I was talking about,
I was talking about,
160
459120
2616
Az önce bahsettiğim,
ders öncesi üzerinde çalıştığım
ders öncesi üzerinde çalıştığım
07:53
that I was working on before my lecture?
161
461760
1905
"Forbes" makalesini hatırlayın.
07:55
Well, I posted it and something
really fantastic happened.
really fantastic happened.
162
463689
3567
Makaleyi gönderdim,
sonrasında şahane şeyler oldu.
sonrasında şahane şeyler oldu.
07:59
I started receiving emails
from whistle-blowers all over the world.
from whistle-blowers all over the world.
163
467280
4696
Tüm dünyadaki itirafçılardan
e-postalar almaya başladım.
e-postalar almaya başladım.
08:04
And as I was receiving these emails
and responding back to them,
and responding back to them,
164
472000
3576
E-postaları okuyup cevapladıkça
08:07
there was a common theme
in the message that I received,
in the message that I received,
165
475600
2656
aldığım mesajlarda ortak bir konu
olduğunu gördüğüm
olduğunu gördüğüm
08:10
and this is what it was:
166
478280
1216
şu mesajı aldım:
08:11
they all said this, "I blew the whistle,
people really hate me now.
people really hate me now.
167
479520
4376
Hepsi "Her şeyi ortaya çıkardım,
insanlar artık benden nefret ediyor.
insanlar artık benden nefret ediyor.
08:15
I got fired, but guess what?
168
483920
2176
Kovuldum, ne mi oldu?
08:18
I would do it all over again if I could."
169
486120
3376
İmkânım olsa yine aynısını yapardım."
08:21
And so as I kept reading this message,
all these messages,
all these messages,
170
489520
3216
Mesajları okumaya devam ettikçe
08:24
I wanted to think,
what could I share with my students?
what could I share with my students?
171
492760
2816
öğrencilerimle ne paylaşabileceğimi
düşünmeye başladım.
düşünmeye başladım.
08:27
And so, I pulled it all together
and this is what I learned.
and this is what I learned.
172
495600
3576
Hepsini bir araya topladım,
öğrendiğim şey buydu.
öğrendiğim şey buydu.
08:31
It's important for us to cultivate hope.
173
499200
3096
Umut aşılamak bizler için önemlidir.
08:34
Whistle-blowers are hopeful.
174
502320
1936
İtirafçılar umutludur.
08:36
Despite popular belief,
175
504280
1416
Yaygın görüşün aksine,
08:37
they're not all disgruntled employees
that have a beef with the company.
that have a beef with the company.
176
505720
4296
şirketlerinden memnun olmayıp
canı sıkılan personel değiller.
canı sıkılan personel değiller.
08:42
Their hopefulness really is
what drives them to come forward.
what drives them to come forward.
177
510040
4176
Umut dolu olmaları onları
öne çıkmaya iten şey.
öne çıkmaya iten şey.
08:46
We also have to cultivate commitment.
178
514240
2415
Sadakati aşılamalıyız.
08:48
Whistle-blowers are committed.
179
516679
1856
İtirafçılar sadıktır.
08:50
And it's that passion
to their organization
to their organization
180
518559
2497
Kurumlarına olan tutkuları
08:53
that makes them want to come forward.
181
521080
2416
ortaya atılmak istemelerine
neden olan şey.
neden olan şey.
08:55
Whistle-blowers are humble.
182
523520
1616
İtirafçılar mütevazidir.
08:57
Again, they're not seeking fame,
but they are seeking fairness.
but they are seeking fairness.
183
525160
4056
Tekrar söyleyeyim, şöhret değil
adalet arıyorlar.
adalet arıyorlar.
09:01
And we need to continue
to cultivate bravery.
to cultivate bravery.
184
529240
2856
Cesaret aşılamamız da gerekiyor.
09:04
Whistle-blowers are brave.
185
532120
1576
İtirafçılar cesurdur.
09:05
Often, they underestimated
186
533720
3696
Genellikle, itirafçı olmanın
aileleri üzerindeki etkisini
aileleri üzerindeki etkisini
09:09
the impact whistle-blowing
had on their family,
had on their family,
187
537440
2616
önemsiz görürler
09:12
but what they continue to comment on
is how hard it is to withhold the truth.
is how hard it is to withhold the truth.
188
540080
4920
ama gerçeği saklamanın ne kadar
zor olduğunu konuşmaya devam ederler.
zor olduğunu konuşmaya devam ederler.
09:17
With that, I want to leave you
with one additional name:
with one additional name:
189
545960
2816
Bunu söyledikten sonra sizi
bir isimle daha tanıştırayım:
bir isimle daha tanıştırayım:
09:20
Peter Buxtun.
190
548800
1320
Peter Buxtun.
09:23
Peter Buxtun was a 27-year-old
employee for the US Public Health Service.
employee for the US Public Health Service.
191
551160
6176
Peter Buxtun 27 yaşında bir
ABD Kamu Sağlığı Hizmetleri çalışanı.
ABD Kamu Sağlığı Hizmetleri çalışanı.
09:29
And he was hired to interview people
192
557360
3936
Cinsel yolla bulaşan hastalığı olanlarla
09:33
that had sexually transmitted diseases.
193
561320
2376
görüşme yapmak üzere işe alınmıştı.
09:35
And through the course of his work,
194
563720
2056
İşi sırasında
09:37
he noticed a clinical study
that was going on within the organization.
that was going on within the organization.
195
565800
3936
kurum içinde yapılan bir
klinik araştırmayı fark etti.
klinik araştırmayı fark etti.
09:41
And it was a study that was looking
at the progression of untreated syphilis.
at the progression of untreated syphilis.
196
569760
4096
Tedavi edilmeyen frengi gelişimini
inceleyen bir araştırmaydı.
inceleyen bir araştırmaydı.
09:45
And so, there were
600 African American males
600 African American males
197
573880
2776
Araştırmada 600 Afro-Amerikan
09:48
that were in this study.
198
576680
1216
erkek vardı.
09:49
They were enticed into the study
199
577920
1576
Ücretsiz sağlık testleri,
09:51
through being given
free medical exams, burial insurance.
free medical exams, burial insurance.
200
579520
3936
ölüm sigortası karşılığında araştırmaya
katılmaya ikna edilmişlerdi.
katılmaya ikna edilmişlerdi.
09:55
And so, what happened
through the course of this study,
through the course of this study,
201
583480
3696
Bu araştırma kanalıyla
09:59
is penicillin was discovered
to help treat syphilis.
to help treat syphilis.
202
587200
4896
frengi tedavisi için
penisilin keşfedilmişti.
penisilin keşfedilmişti.
10:04
And what Peter noticed was,
203
592120
1936
Peter bu araştırmaya katılanlara
10:06
the participants in this study
were not given the penicillin
were not given the penicillin
204
594080
3936
frengilerini tedavi etmek için
penisilin verilmediğini fark etti.
10:10
to treat their syphilis.
205
598040
1496
10:11
And the participants didn't know.
206
599560
1816
Katılımcılar bundan habersizdi.
10:13
So similar to Mary, Peter tried to report
and talk to his internal supervisors,
and talk to his internal supervisors,
207
601400
5176
Tıpkı Mary gibi Peter da bunu
raporlayıp bölümdeki üstüyle
raporlayıp bölümdeki üstüyle
konuşmayı denedi ama dinleyen olmadı.
10:18
but no one listened.
208
606600
1736
10:20
And so Peter thought
this was completely unfair
this was completely unfair
209
608360
2416
Peter, bunun son derece haksız
olduğuna inanıyordu
olduğuna inanıyordu
10:22
and he tried to report again,
210
610800
1576
ve tekrar bildirmeyi denedi,
10:24
and finally talked to a reporter --
very similar to Mary.
very similar to Mary.
211
612400
3656
en sonunda Mary'nin yaptığı gibi
bir gazeteciyle görüştü.
bir gazeteciyle görüştü.
10:28
And in 1972, this was the front page
of the "New York Times":
of the "New York Times":
212
616080
4296
1972'de "New York Times"ın
kapak konusu oldu bu.
kapak konusu oldu bu.
10:32
"Syphilis Victims in US Study
Went Untreated for 40 Years."
Went Untreated for 40 Years."
213
620400
4080
"ABD Araştırmasındaki Frengi Mağdurları
40 Yıl Tedavi Edilmedi."
40 Yıl Tedavi Edilmedi."
10:37
This is known to us today
as the Tuskegee syphilis experiment.
as the Tuskegee syphilis experiment.
214
625640
4416
Bugün bunu Tuskegee frengi deneyi
olarak biliyoruz.
olarak biliyoruz.
10:42
And Peter was the whistle-blower.
215
630080
2216
Peter da itirafçısıydı.
10:44
What happened to the 600 men,
you may wonder, the 600 original men?
you may wonder, the 600 original men?
216
632320
4056
600 erkeğe ne oldu diye
merak edebilirsiniz.
merak edebilirsiniz.
10:48
Twenty eight men died from syphilis.
217
636400
2976
28 tanesi frengiden öldü.
100 tanesi frengi
komplikasyonlarından öldü,
komplikasyonlarından öldü,
10:51
One hundred died
from syphilis complications,
from syphilis complications,
218
639400
3136
10:54
forty wives were infected
219
642560
1856
40 eşe frengi bulaştı
10:56
and 10 children were born
with congenital syphilis.
with congenital syphilis.
220
644440
2856
ve 10 çocuk doğuştan frengi
ile dünyaya geldi.
ile dünyaya geldi.
10:59
Who's to say what these numbers would be
221
647320
2336
Peter'ın cesur, korkusuz
hareketi olmasaydı
hareketi olmasaydı
11:01
if it wasn't for the brave,
courageous act of Peter?
courageous act of Peter?
222
649680
4096
bu rakamlardan kim söz edebilirdi?
11:05
We're all connected to Peter, actually.
223
653800
2496
Hepimizin Peter'la bağlantısı var.
11:08
If you know anybody
that's in a clinical trial,
that's in a clinical trial,
224
656320
2576
Klinik deneylerden geçenleri bilirsiniz,
11:10
the reason why we have
informed consent today
informed consent today
225
658920
3176
bugün bizden onay alınmasının sebebi
11:14
is because of Peter's courageous act.
226
662120
2120
Peter'ın bu cesur hareketidir.
11:17
So let me ask you a question.
227
665400
1416
Size bir soru sorayım.
11:18
That original question,
a variation of the original question.
a variation of the original question.
228
666840
2896
Orijinal bir soru bu,
orijinal sorunun bir çeşidi.
orijinal sorunun bir çeşidi.
11:21
How many of us have ever used the term
229
669760
3096
Kaçımız şu tabirleri kullandı:
11:24
snitch, rat
230
672880
2976
İspiyoncu, fare,
11:27
tattletale,
231
675880
1576
gammazcı,
11:29
snake,
232
677480
1656
yılan,
11:31
weasel,
233
679160
1496
çakal,
11:32
leak?
234
680680
1200
ifşacı.
11:34
Anybody?
235
682920
1200
Kimse kullanmadı mı?
11:39
Before you get the urge to do that again,
236
687640
3056
Bunu tekrar yapmadan önce
11:42
I want you to think a little bit.
237
690720
1816
biraz düşünmenizi istiyorum.
11:44
It might be the Mary,
the Peter, the Kathes of the world.
the Peter, the Kathes of the world.
238
692560
3880
Dünyadaki Mary, Peter, Kathe'ler olabilir.
11:49
You might be the person
that could shape history,
that could shape history,
239
697480
2936
Siz tarihe yön veren kişi olabilirsiniz
11:52
or they could be the person
that shapes yours.
that shapes yours.
240
700440
2536
veya sizin hayatınıza yön veren
birileri olabilir.
birileri olabilir.
11:55
Thank you.
241
703000
1216
Teşekkür ederim.
11:56
(Applause)
242
704240
3760
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Kelly Richmond Pope - Fraud researcher, documentary filmmakerKelly Richmond Pope researches organizational misconduct, ethics and fraud.
Why you should listen
Kelly Richmond Pope is an Associate Professor in the School of Accountancy and MIS at DePaul University where her research focuses on how organizations design cultures and compliance systems to confront the challenges of organizational misconduct, ethics and fraud. She also teaches in executive education programs at the Kellogg School of Management at Northwestern University and the Quilan School of Business at Loyola University.
Pope's research on organizational misconduct culminated into directing and producing the award-winning documentary, All the Queen's Horses in 2017. Renowned Chicago Sun-Times film critic Richard Roeper cites "kudos to director Kelly Richmond Pope for applying just the right mix of 'What the heck?' whimsy and respectful, serious reporting to this incredible tale." All the Queen's Horses explores the largest municipal fraud in United States history and premiered as the #1 documentary on iTunes, Amazon Prime Video, Google Play and Direct TV during its debut week on the video on demand platforms in April 2018.
At the organizational level, Pope examines factors that encourage employees to whistle-blow as well as the ethical decision-making process. This research has been published in leading accounting and business ethics journals and resulted in being selected to develop a TED-Ed lesson entitled "How people rationalize fraud."
Pope is a popular keynote speaker and frequently advises firms about their compliance programs and training. She is regularly invited to speak to regulators, including the Department of Justice, Securities and Exchange Commission, PCAOB, Internal Revenue Service-Criminal Investigations and the Federal Bureau of Investigation.
Prior to joining the faculty at DePaul University, Pope worked in the forensic accounting practice at KPMG. She received her doctorate in accounting from Virginia Tech and is a licensed certified public accountant.
Kelly Richmond Pope | Speaker | TED.com