TED2017
Peter Calthorpe: 7 principles for building better cities
Peter Calthorpe: Daha iyi şehirler inşa etmede 7 prensip
Filmed:
Readability: 4.2
2,298,685 views
DÜnya nüfusunun yarıdan fazlası şehirlerde yaşıyor bile, diğer 2,5 milyon insanın ise 2050 yılına dek kentsel alanlara taşınması bekleniyor. Yeni şehirleri inşa etme şeklimiz iklim değişikliğinden ekonomik refah düzeyimize ve birbirimizle bağlılık duygumuza kadar önemli pek çok şeyin merkez noktası olacak. Peter Calthorpe geleceğin şehirlerini planlamaya ve insan etkileşimi odaklı toplumsal tasarımları savunmak üstüne çalışıyor. Yayılmayı çözmek ve daha zekice, sürdürülebilir şehirler için yedi evrensel ilkeyi bizimle paylaşıyor.
Peter Calthorpe - Urban designer
Through his writing and his realized projects, Peter Calthorpe has spread the vision of New Urbanism, a framework for creating sustainable, human-scaled places. Full bio
Through his writing and his realized projects, Peter Calthorpe has spread the vision of New Urbanism, a framework for creating sustainable, human-scaled places. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So, let me add to the complexity
0
674
1982
İçinde olduğumuz durumun
00:14
of the situation we find ourselves in.
1
2680
2566
karmaşıklığına ben de bir ek yapayım.
00:17
At the same time that we're solving
for climate change,
for climate change,
2
5270
4326
Bir yandan iklim değişikliğini
çözmeye çalışırken,
çözmeye çalışırken,
00:21
we're going to be building cities
for three billion people.
for three billion people.
3
9620
3803
diğer yandan üç milyar insan için
şehirler kuracağız.
şehirler kuracağız.
00:26
That's a doubling
of the urban environment.
of the urban environment.
4
14577
2608
Bu, kentsel bölgenin iki katı.
00:29
If we don't get that right,
5
17907
1673
Eğer bunu doğru şekilde yapmazsak
00:31
I'm not sure all the climate solutions
in the world will save mankind,
in the world will save mankind,
6
19604
4531
dünyadaki iklim değişikliği çözümlerinin
insanlığı kurtaracağından emin değilim.
insanlığı kurtaracağından emin değilim.
00:36
because so much depends
on how we shape our cities:
on how we shape our cities:
7
24807
3775
Çünkü pek çok şey
şehirlere nasıl şekil verdiğimize bağlı:
şehirlere nasıl şekil verdiğimize bağlı:
00:40
not just environmental impacts,
8
28606
2230
Sadece çevresel etkileri değil,
00:42
but our social well-being,
9
30860
1636
sosyal refahımız,
00:44
our economic vitality,
10
32520
2282
ekonomik gücümüz,
00:46
our sense of community and connectedness.
11
34826
2799
toplum ve bağlılık duygumuz.
00:50
Fundamentally, the way we shape cities
is a manifestation
is a manifestation
12
38154
3171
Temelde, yaşamak istediğimiz
insanlığın türüne göre
insanlığın türüne göre
00:53
of the kind of humanity we bring to bear.
13
41349
2659
şehirleri şekillendiriyoruz.
00:56
And so getting it right is, I think,
14
44032
3110
Bu nedenle, bugünün düzeni artık
00:59
the order of the day.
15
47166
1646
sanırım işi doğru yapmak.
01:00
And to a certain degree, getting it right
can help us solve climate change,
can help us solve climate change,
16
48836
3628
İşi doğru yapmak bir ölçüde iklim
değişikliğini çözmemizi de sağlayabilir,
değişikliğini çözmemizi de sağlayabilir,
01:04
because in the end,
17
52488
1152
çünkü sonuç olarak,
01:05
it's our behavior that seems
to be driving the problem.
to be driving the problem.
18
53664
3428
sorunun kaynağında
davranışlarımız yatıyor.
davranışlarımız yatıyor.
01:09
The problem isn't free-floating,
19
57116
1878
Bu sorun kendi başına sürmüyor,
01:11
and it isn't just ExxonMobil
and oil companies.
and oil companies.
20
59018
3906
ve konu yalnızca ExxonMobil
ve petrol şirketleri de değil.
ve petrol şirketleri de değil.
01:14
It's us; how we live.
21
62948
1713
Sorun biziz; yaşayış şeklimiz.
01:18
How we live.
22
66341
1219
Yaşayış şeklimiz.
01:20
There's a villain in this story.
23
68044
1565
Bu hikâyede bir kötü adam var.
01:21
It's called sprawl,
and I'll be upfront about that.
and I'll be upfront about that.
24
69633
3513
Buna yayılma deniyor,
daha detaylı değineceğim.
daha detaylı değineceğim.
01:25
But it's not just the kind of sprawl
you think of, or many people think of,
you think of, or many people think of,
25
73170
3785
Pek çoğumuzun düşündüğü tarzda
bir yayılma değil ama,
bir yayılma değil ama,
01:28
as low-density development
26
76979
1630
metropolitan alandan
01:30
out at the periphery
of the metropolitan area.
of the metropolitan area.
27
78633
2648
dışarı doğru
düşük yoğunluklu geiişim.
düşük yoğunluklu geiişim.
01:34
Actually, I think sprawl can happen
anywhere, at any density.
anywhere, at any density.
28
82132
4520
Aslında yayılma her yoğunlukta
her yerde olabilir.
her yerde olabilir.
01:39
The key attribute
is that it isolates people.
is that it isolates people.
29
87340
3157
İlk özelliği
insanları izole etmesi.
insanları izole etmesi.
01:43
It segregates people
into economic enclaves
into economic enclaves
30
91054
3890
İnsanları dışa kapalı
ekonomik ve arazi kullanımlı
ekonomik ve arazi kullanımlı
01:46
and land-use enclaves.
31
94968
1592
bölgelere ayırıyor.
01:48
It separates them from nature.
32
96584
2096
Onları doğadan ayırıyor.
01:50
It doesn't allow the cross-fertilization,
33
98704
3154
Çapraz verimlileşmeye,
01:53
the interaction,
34
101882
1264
etkileşime izin vermiyor,
01:55
that make cities great places
35
103170
2423
şehirleri harika yapan
01:57
and that make society thrive.
36
105617
2246
ve toplumu zenginleştiren
etkeni kaldırıyor.
etkeni kaldırıyor.
02:00
So the antidote to sprawl is really
what we all need to be thinking about,
what we all need to be thinking about,
37
108389
4742
Bunun çaresi
düşünmemiz gereken asıl şey,
düşünmemiz gereken asıl şey,
02:05
especially when we're taking on
this massive construction project.
this massive construction project.
38
113155
4423
özellikle büyük çapta
bir inşaat projesi söz konusu olduğunda.
bir inşaat projesi söz konusu olduğunda.
02:10
So let me take you through one exercise.
39
118105
2485
Sizi bir çalışmaya götüreyim.
02:12
We developed the model
for the state of California
for the state of California
40
120614
3766
Kaliforniya eyaleti için
bir model geliştirdik,
bir model geliştirdik,
02:16
so they could get on
with reducing carbon emissions.
with reducing carbon emissions.
41
124404
3083
böylece karbon salınımı azaltma
konusunda çalışabileceklerdi.
konusunda çalışabileceklerdi.
02:20
We did a whole series of scenarios
for how the state could grow,
for how the state could grow,
42
128046
5496
Eyaletin gelişebilmesi için
bir dizi senaryo üzerinde çalıştık,
bir dizi senaryo üzerinde çalıştık,
02:25
and this is just one
overly simplified one.
overly simplified one.
43
133566
3123
bu yalnızca basitleştirilmiş bir tanesi.
02:28
We mixed different development prototypes
44
136713
2796
Farklı geliştirme prototiplerini
karıştırdık
karıştırdık
02:31
and said they're going to carry us
through the year 2050,
through the year 2050,
45
139533
3811
ve 2050'ye kadar bizi idare
edeceklerini söyledik,
edeceklerini söyledik,
02:35
10 million new crew
in our state of California.
in our state of California.
46
143368
4756
Kaliforniya'da 10 milyon
yeni ekip.
yeni ekip.
02:40
And one was sprawl.
47
148691
1252
Biri yayılmaydı.
02:41
It's just more of the same:
shopping malls, subdivisions,
shopping malls, subdivisions,
48
149967
3532
Aynı şeyin çok daha fazlası:
AVM'ler, alt kuruluşlar,
AVM'ler, alt kuruluşlar,
02:45
office parks.
49
153523
1184
işyeri parkları.
02:46
The other one was dominated by,
not everybody moving to the city,
not everybody moving to the city,
50
154731
3790
Diğerinde ise baskın çıkan,
herkesin şehre taşınmadığı senaryo,
herkesin şehre taşınmadığı senaryo,
02:50
but just compact development,
51
158545
1683
kompakt gelişme,
02:52
what we used to think of
as streetcar suburbs,
as streetcar suburbs,
52
160252
2558
tramvaylı banliyöler
ve yürüyüş yapılan mahalleler
ve yürüyüş yapılan mahalleler
02:54
walkable neighborhoods,
53
162834
1239
olarak düşündüğümüz
02:56
low-rise, but integrated,
mixed-used environments.
mixed-used environments.
54
164097
4265
yavaş yükselen ama entegre
karışık kullanımlı çevreler.
karışık kullanımlı çevreler.
03:00
And the results are astounding.
55
168969
2436
Sonuçlar göz kamaştırıcı.
03:03
They're astounding not just
for the scale of the difference
for the scale of the difference
56
171429
3163
Sadece şehir yapma alışkanlığımıza dair
tek bir değişikliğin
tek bir değişikliğin
03:06
of this one shift
in our city-making habit
in our city-making habit
57
174616
4235
yarattığı ölçek yüzünden değil
03:10
but also because each one represents
a special interest group,
a special interest group,
58
178875
4714
her birinin özel bir ilgi grubu yaratması
bunu göz kamaştırıcı yapıyor;
bunu göz kamaştırıcı yapıyor;
03:16
a special interest group
that used to advocate for their concerns
that used to advocate for their concerns
59
184233
4389
her seferinde bir kez
endişelerini dile getiren
endişelerini dile getiren
03:20
one at a time.
60
188646
1165
özel bir ilgi grubu.
03:21
They did not see the, what I call,
"co-benefits" of urban form
"co-benefits" of urban form
61
189835
5099
Başkalarına katılmalarını sağlayan
şehir yaşamının
şehir yaşamının
03:26
that allows them to join with others.
62
194958
2475
''ortak faydaları''nı göremediler.
03:29
So, land consumption:
63
197457
1588
Gelelim arazi tüketimine:
03:31
environmentalists are really
concerned about this,
concerned about this,
64
199069
2814
çevreciler bu konuda bir hayli kaygılı,
03:33
so are farmers;
65
201907
1185
çiftçiler de öyle;
03:35
there's a whole range of people,
66
203696
2222
büyük çapta insan var
03:37
and, of course, neighborhood groups
that want open space nearby.
that want open space nearby.
67
205942
3387
ve tabii mahalle grupları
kendilerine yakın açık alan istiyorlar.
kendilerine yakın açık alan istiyorlar.
03:41
The sprawl version of California
68
209861
2086
Kaliforniya'nın yayılma hâli
03:43
almost doubles the urban
physical footprint.
physical footprint.
69
211971
3626
kentsel fiziksel yapıyı
neredeyse ikiye katlıyor.
neredeyse ikiye katlıyor.
03:48
Greenhouse gas: tremendous savings,
70
216429
2675
Sera gazları: inanılmaz bir tasarruf
03:51
because in California, our biggest
carbon emission comes from cars,
carbon emission comes from cars,
71
219128
4815
çünkü Kaliforniya'da en büyük
karbon emisyonu sebebi arabalar
karbon emisyonu sebebi arabalar
03:55
and cities that don't depend
on cars as much
on cars as much
72
223967
3700
arabaya bu denli
bağlı kalınmayacak kentler
bağlı kalınmayacak kentler
03:59
obviously create huge savings.
73
227691
3047
dolayısıyla dev tasarruf sağlayacaklar.
04:03
Vehicle miles traveled:
that's what I was just talking about.
that's what I was just talking about.
74
231601
3076
Katedilen araç mesafesi:
İşte bahsettiğim tam da buydu.
İşte bahsettiğim tam da buydu.
04:06
Just reducing the average 10,000 miles
per household per year,
per household per year,
75
234701
4985
Her bir ailenin yılda ortalama 1.600 km
daha az yol katetmesi,
daha az yol katetmesi,
04:11
from somewhere
in the mid-26,000 per household,
in the mid-26,000 per household,
76
239710
5330
aile başına yaklaşık 4.000 km'den
azalttığımızı düşünerek,
azalttığımızı düşünerek,
04:17
has a huge impact
not just on air quality and carbon
not just on air quality and carbon
77
245064
4880
hava kalitesi ve karbon üzerine
çok büyük etkisi olacak,
çok büyük etkisi olacak,
04:21
but also on the household pocketbook.
78
249968
2571
tabii ailenin cebine de.
04:24
It's very expensive to drive that much,
79
252563
2993
Bu kadar araba kullanmak çok masraflı,
04:27
and as we've seen,
80
255580
1392
gördüğümüz kadarıyla,
04:28
the middle class is struggling to hold on.
81
256996
2515
orta hâlli aileler zor geçiniyor.
04:32
Health care: we were talking about
how do you fix it once we broke it --
how do you fix it once we broke it --
82
260313
3985
Sağlık sigortası: Bir şeyi bir kez
bozunca nasıl tamir ederiz?
bozunca nasıl tamir ederiz?
04:36
clean the air.
83
264322
1159
Havayı temizleyelim.
04:37
Why not just stop polluting?
84
265505
1991
Kirletmeye son versek?
04:39
Why not just use our feet and bikes more?
85
267520
3428
Ayaklarımızı
ve bisikletlerimizi kullanalım?
ve bisikletlerimizi kullanalım?
04:42
And that's a function of the kinds
of cities that we shape.
of cities that we shape.
86
270972
3191
Şekillendirdiğimiz şehirlerin
türü ve işlevi bu şekilde.
türü ve işlevi bu şekilde.
04:47
Household costs:
87
275314
1392
Ev masrafları:
04:49
2008 was a mark in time,
88
277243
2298
2008 zamanda önemli bir tarihti,
04:51
not of just the financial
industry running amok.
industry running amok.
89
279565
3562
ekonomi sanayisinin
kontrolden çıkması yüzünden değil.
kontrolden çıkması yüzünden değil.
04:55
It was that we were trying to sell
too many of the wrong kind of housing:
too many of the wrong kind of housing:
90
283643
4659
Ev satışında yanlış olandan aşırı sayıda
satmaya çalıştığımız için:
satmaya çalıştığımız için:
05:00
large lot, single family, distant,
91
288326
2951
geniş alan, tek aile, uzak,
05:03
too expensive for the average
middle-class family to afford
middle-class family to afford
92
291301
4201
orta hâlli ailenin
karşılayabileceğinin çok üstünde
karşılayabileceğinin çok üstünde
05:07
and, quite frankly, not a good fit
to their lifestyle anymore.
to their lifestyle anymore.
93
295526
3602
ve doğrusu hayat tarzları için
artık uygun da değil.
artık uygun da değil.
05:11
But in order to move inventory,
94
299152
1916
Ancak stok ilerletilmesi açısından,
05:13
you can discount the financing
and get it sold.
and get it sold.
95
301466
3206
indirim yapıp satmanız mümkün.
05:16
I think that's a lot of what happened.
96
304696
1848
Bu çok yaşandı.
05:18
Reducing cost by 10,000 dollars --
97
306568
2666
10.000 dolar kadar maliyeti azaltsak,
05:21
remember, in California
the median is 50,000 --
the median is 50,000 --
98
309258
2837
unutmayın, Kaliforniya ortalaması
50.000 civarında,
50.000 civarında,
05:24
this is a big element.
99
312119
1881
bu büyük bir etken.
05:26
That's just cars and utility costs.
100
314024
2629
Bunlar sadece araba
ve kullanım masrafları.
ve kullanım masrafları.
05:28
So the affordable housing advocates,
who often sit off in their silos
who often sit off in their silos
101
316677
4200
Yani ekonomik ev sahibi olma savunucuları
05:32
separate from the environmentalists,
separate from the politicians,
separate from the politicians,
102
320901
4464
genelde çevrecilerden de
politikacılardan da uzakta dururlar,
politikacılardan da uzakta dururlar,
05:37
everybody fighting with everyone,
103
325389
1978
herkes herkesle kavga ediyordur,
şimdi ortak bir neden
görmeye başladılar
görmeye başladılar
05:39
now begin to see common cause,
104
327391
1918
05:41
and I think the common cause
is what really brings about the change.
is what really brings about the change.
105
329333
3436
ve bu ortak neden
değişimi getirecek olan şey.
değişimi getirecek olan şey.
05:45
Los Angeles, as a result of these efforts,
106
333837
2880
Bu çalışmaların sonucu olarak Los Angeles,
05:48
has now decided to transform itself
107
336741
3024
daha aktarma yönelimli bir çevre
05:51
into a more transit-oriented environment.
108
339789
3372
olmak yönünde değişime sayfa açtı.
05:55
As a matter of fact, since '08,
109
343185
1734
Aslında 2008'den bu yana
05:56
they've voted in 400 billion dollars
of bonds for transit
of bonds for transit
110
344943
3949
aktarmaya 400 milyar dolarlık senet
için oy verirken
için oy verirken
06:00
and zero dollars for new highways.
111
348916
2849
yeni karayolları için sıfır dolar verildi.
06:03
What a transformation:
112
351789
1168
Ne dönüşüm ama.
06:04
LA becomes a city of walkers and transit,
113
352981
3331
LA yayalar ve aktarmalı
geçişlerden ibaret oluyor,
geçişlerden ibaret oluyor,
06:08
not a city of cars.
114
356336
1179
arabalardan değil.
06:09
(Applause)
115
357539
1007
(Alkış)
06:10
How does it happen?
116
358570
1200
Nasıl oluyor peki?
06:11
You take the least
desirable land, the strip,
desirable land, the strip,
117
359794
2137
En istenmeyen araziyi alıyorsun,
dar araziyi,
dar araziyi,
06:13
you add where there's space, transit
118
361955
2047
boşluk olan yeri ekliyorsun,
aktarmayı
aktarmayı
06:16
and then you infill mixed-use development,
119
364026
4263
ve sonra karma kullanımlı
gelişimi dolduruyorsun,
gelişimi dolduruyorsun,
06:20
you satisfy new housing demands
120
368313
2183
yeni ev taleplerini karşılıyorsun
06:22
and you make the existing neighborhoods
121
370520
1991
ve çevredeki tüm mahalleleri
06:24
all around it more complex,
122
372535
1465
daha komplike, daha ilginç
06:26
more interesting, more walkable.
123
374024
1905
ve yürünebilir hâle getiriyorsun.
06:28
Here's another kind of sprawl:
124
376840
2233
İşte başka bir tür yayılma:
06:31
China, high-density sprawl,
what you think of as an oxymoron,
what you think of as an oxymoron,
125
379787
3508
Çin, yüksek yoğunluklu yayılma,
oksimoron da diyebilirsiniz
oksimoron da diyebilirsiniz
06:35
but the same problems,
everything isolated in superblocks,
everything isolated in superblocks,
126
383319
3434
fakat yine aynı sorunlar,
süper sitelerde her şey izole olmuş
süper sitelerde her şey izole olmuş
06:38
and of course this amazing smog
that was just spoken to.
that was just spoken to.
127
386777
3528
ve tabii bu inanılmaz kirli hava da
tam bahsettiğimiz gibi.
tam bahsettiğimiz gibi.
06:42
Twelve percent of GDP
in China now is spent
in China now is spent
128
390329
3229
Çin'de GYH'nin yüzde 12'si
bunun doğurduğu
bunun doğurduğu
06:45
on the health impacts of that.
129
393582
2197
sağlık sorunlarına ayrılıyor.
06:47
The history, of course,
of Chinese cities is robust.
of Chinese cities is robust.
130
395803
3265
Çin kentlerinin tarihi çok dirençli.
06:51
It's like any other place.
131
399092
1252
Tüm diğer yerler gibi.
06:52
Community was all about small, local shops
132
400368
3012
Toplum küçük yerel işyeri ve hizmetlere,
06:55
and local services and walking,
interacting with your neighbors.
interacting with your neighbors.
133
403404
4143
yürüyüşlere ve komşularla
etkileşime ilgili.
etkileşime ilgili.
06:59
It may sound utopian, but it's not.
134
407571
2124
Kulağa ütopik gelse de öyle.
07:01
It's actually what people really want.
135
409719
1967
İnsanlar aslında bunu istiyor.
07:03
The new superblocks --
136
411710
1547
Yeni süper siteler,
07:05
these are blocks that would have
5,000 units in them,
5,000 units in them,
137
413281
3920
içlerinde 5.000 birim
barındırabiliyorlar
barındırabiliyorlar
07:09
and they're gated as well,
because nobody knows anybody else.
because nobody knows anybody else.
138
417225
3812
ve ayrıca çok kapılılar
çünkü kimse kimseyi tanımıyor.
çünkü kimse kimseyi tanımıyor.
07:13
And of course, there isn't even
a sidewalk, no ground floor shops --
a sidewalk, no ground floor shops --
139
421061
3500
Kaldırım da yok,
zeminde alışveriş yapılacak yer de.
zeminde alışveriş yapılacak yer de.
07:16
a very sterile environment.
140
424585
1864
Çok verimsiz bir çevre.
07:19
I found this one case
here in one of the superblocks
here in one of the superblocks
141
427018
4616
Süper sitelerin birinde
şöyle bir durumla karşılaştım,
şöyle bir durumla karşılaştım,
07:23
where people had illicitly set up
shops in their garages
shops in their garages
142
431658
3226
insanlar garajlarında
yasadışı dükkanlar açmıştı,
yasadışı dükkanlar açmıştı,
07:26
so that they could have that kind
of local service economy.
of local service economy.
143
434908
3698
böylelikle yerel hizmet ekonomisine
sahip olabiliyorlardı.
sahip olabiliyorlardı.
07:30
The desire of people
to get it right is there.
to get it right is there.
144
438630
4757
İnsanların işi doğru yapma
isteği işte burada.
isteği işte burada.
07:35
We just have to get the planners
on board and the politicians.
on board and the politicians.
145
443411
3288
Tek yapmamız gereken
planlayıcı ve siyasetçileri razı etmek.
planlayıcı ve siyasetçileri razı etmek.
07:39
All right. Some technical planning stuff.
146
447162
3807
Pekâlâ, gelelim teknik planlama kısmına.
07:42
Chongqing is a city of 30 million people.
147
450993
3173
Chongqing 30 milyon nüfuslu bir şehir.
07:46
It's almost as big as California.
148
454190
2363
Neredeyse Kaliforniya kadar büyük.
07:48
This is a small growth area.
149
456577
1690
Bu küçük bir büyüme alanı.
07:50
They wanted us to test
the alternative to sprawl
the alternative to sprawl
150
458291
3612
Çin'de bazı şehirlerde
yayılma alternatifini
yayılma alternatifini
07:53
in several cities across China.
151
461927
2774
test etmemizi istediler.
07:57
This is for four-and-a-half
million people.
million people.
152
465072
3282
Bu gördüğünüz
4,5 milyon insan için.
4,5 milyon insan için.
08:00
What the takeaway from this image is,
153
468378
1931
Buradan çıkarılacak sonuç,
08:02
every one of those circles
is a walking radius
is a walking radius
154
470333
2649
bu çemberlerdeki herkes
bir aktarma istasyonu çevresinde
bir aktarma istasyonu çevresinde
08:05
around a transit station --
155
473006
1616
yarıçap kadar yürüyorlar,
08:07
massive investment in metro and BRT,
156
475280
2955
metro ve otobüs üzerine devasa yatırım
08:10
and a distribution that allows everybody
157
478944
2332
ve herkesin işe yürüyüş mesafesinde
08:13
to work within walking distance of that.
158
481300
2611
yaşamasını mümkün kılan bir dağılma.
08:15
The red area, this is a blow-up.
159
483935
2297
Kırmızı alan, bu bir patlama.
08:18
All of a sudden, our principles
called for green space
called for green space
160
486256
3157
Birden bire yeşil alan ilkelerimiz
08:21
preserving the important
ecological features.
ecological features.
161
489437
3690
önemli ekolojik değerleri
korumaya alıyor.
korumaya alıyor.
08:25
And then those other streets in there
are auto-free streets.
are auto-free streets.
162
493151
4327
Oradaki diğer sokaklar ise
arabasız sokaklar.
arabasız sokaklar.
08:29
So instead of bulldozing,
leveling the site
leveling the site
163
497502
3623
Alanı buldozerlerle düzleştirmek
08:33
and building right up to the river,
164
501149
2063
ve nehrin hemen yanına
inşaat yapmak yerine
inşaat yapmak yerine
08:35
this green edge was something
that really wasn't normative in China
that really wasn't normative in China
165
503236
4224
bu yeşil kenar
Çin'de çok normak olmayan bir şeydi,
Çin'de çok normak olmayan bir şeydi,
08:39
until these set of practices
166
507484
2571
ta ki bu uygulamalar
08:42
began experimentation there.
167
510079
2554
orada denenmeye başlanıncaya kadar.
08:45
The urban fabric, small blocks,
168
513063
1955
Kentsel doku, küçük bina grupları,
08:47
maybe 500 families per block.
169
515042
2616
bina grubu başına 500 aile.
08:49
They know each other.
170
517682
1269
Birbirlerini tanıyorlar.
08:50
The street perimeter has shops
171
518975
2363
Çevre boyunca mağazalar var,
08:53
so there's local destinations.
172
521362
1922
yani yerel duraklar mevcut.
08:55
And the streets themselves become smaller,
173
523308
2355
Sokakların kendi de küçülüyor
08:57
because there are more of them.
174
525687
1530
çünkü sayıca fazlalaşıyorlar.
08:59
Very simple,
175
527241
1551
Çok basit,
09:00
straightforward urban design.
176
528816
2555
doğrudan kentsel tasarım.
09:03
Now, here you have something
I dearly love.
I dearly love.
177
531395
3210
Burada çok sevdiğim bir şeye sahipsiniz.
09:06
Think of the logic.
178
534629
1274
Mantık kavramına.
09:08
If only a third of the people have cars,
179
536352
2147
İnsanların sadece üçte birinde araba olsa,
09:10
why do we give 100 percent
of our streets to cars?
of our streets to cars?
180
538523
3764
Sokaklarımızın %100'ünü
niçin arabalara verelim?
niçin arabalara verelim?
09:14
What if we gave 70 percent of the streets
181
542928
3179
Sokakların yüzde 70'ini
09:18
to car-free, to everybody else,
182
546131
2175
arabasız olan herkese versek?
09:20
so that the transit
could move well for them,
could move well for them,
183
548330
2245
Böylece transit onlar için
iyi çalışoyor olur,
iyi çalışoyor olur,
09:22
so that they could walk,
so they could bike?
so they could bike?
184
550599
2325
yürüyebilirler, bisiklet sürebilirler.
09:24
Why not have --
185
552948
1398
Neden --
09:26
(Applause)
186
554370
1453
(Alkışlar)
09:27
geographic equity
187
555847
2153
sirkülasyon sistemimizde
09:30
in our circulation system?
188
558024
2371
coğrafi eşitlik olmasın?
09:32
And quite frankly,
cities would function better.
cities would function better.
189
560698
3393
Açıkçası şehirler
çok daha işlevsel olurlar.
çok daha işlevsel olurlar.
09:36
No matter what they do,
190
564480
1290
Ne yaparlarsa yapsınlar,
09:37
no matter how many ring roads
they build in Beijing,
they build in Beijing,
191
565794
2430
Beijing'de ne kadar ring yol
olursa olsun,
olursa olsun,
09:40
they just can't overcome
complete gridlock.
complete gridlock.
192
568248
2928
tıkanıklığın üstesinden gelemezsiniz.
09:43
So this is an auto-free street,
mixed use along the edge.
mixed use along the edge.
193
571200
3688
Bu arabasız bir sokak,
çok kullanımlı aynı zamanda.
çok kullanımlı aynı zamanda.
09:47
It has transit running down the middle.
194
575666
1859
Ortasında transit var.
09:49
I'm happy to make that transit
autonomous vehicles,
autonomous vehicles,
195
577549
3104
Bu transitin özerk araçlar
olması da beni memnun ediyor
olması da beni memnun ediyor
09:52
but maybe I'll have a chance
to talk about that later.
to talk about that later.
196
580677
2910
belki bununla ilgili
daha sonra konuşurum.
daha sonra konuşurum.
09:55
So there are seven principles
that have now been adopted
that have now been adopted
197
583611
3723
Çin hükümeti üst makamlarınca
kabul edilmiş
kabul edilmiş
09:59
by the highest levels
in the Chinese government,
in the Chinese government,
198
587358
2700
7 prensip var
10:02
and they're moving to implement them.
199
590082
1795
ve bunları uygulamaya sokacaklar.
10:03
And they're simple,
200
591901
1162
Prensipler çok basit
10:05
and they are globally,
I think, universal principles.
I think, universal principles.
201
593087
2613
ve küresel çaptalar,
bence evrensel prensipler.
bence evrensel prensipler.
10:07
One is to preserve
the natural environment, the history
the natural environment, the history
202
595724
3653
Biri doğal çevreyi korumak;
10:11
and the critical agriculture.
203
599401
1967
tarihi ve önemli tarımı.
10:14
Second is mix.
204
602306
1323
İkincisi karma.
10:15
Mixed use is popular,
but when I say mixed,
but when I say mixed,
205
603653
2517
Karma kullanım popüler
ama karma dediğim zaman,
ama karma dediğim zaman,
10:18
I mean mixed incomes, mixed age groups
206
606194
2439
karma gelirler, karma yaş grupları
10:20
as well as mixed-land use.
207
608657
2492
ve karma arazi kullanımını kastediyorum.
10:24
Walk.
208
612190
1154
Yürüme.
10:25
There's no great city
that you don't enjoy walking in.
that you don't enjoy walking in.
209
613368
3020
Yürüyüş yapmayı sevmediğiniz
harika bir şehir yoktur.
harika bir şehir yoktur.
10:28
You don't go there.
210
616412
1318
O yerlere gitmezsiniz.
10:29
The places you go on vacation
are places you can walk.
are places you can walk.
211
617754
2552
Tatile gittiğiniz yerler
yürüyüş yaptığınız yerlerdir.
yürüyüş yaptığınız yerlerdir.
10:32
Why not make it everywhere?
212
620330
1762
Bunu neden her yere uygulamıyoruz?
10:34
Bike is the most efficient
means of transportation we know.
means of transportation we know.
213
622561
3572
Bisiklet bildiğimiz kadarıyla
en etkili ulaşım aracı.
en etkili ulaşım aracı.
10:38
China has now adopted policies
that put six meters of bike lane
that put six meters of bike lane
214
626506
3748
Çin artık her sokakta
6 metre bisiklet yolunu kabul eden
6 metre bisiklet yolunu kabul eden
10:42
on every street.
215
630278
1329
yasalar benimsedi.
10:43
They're serious about getting back
to their biking history.
to their biking history.
216
631631
3942
Bisiklet tarihlerine geri dönmek
konusunda ciddiler.
konusunda ciddiler.
10:47
(Applause)
217
635597
1456
(Alkışlar)
10:49
Complicated planner-ese here:
218
637077
2303
Karmaşık planlayıcılara gelelim:
10:51
connect.
219
639404
1329
bağlantı.
10:52
It's a street network
that allows many routes
that allows many routes
220
640757
3512
Tekli yollar yerine
çoklu yollara izin veren
çoklu yollara izin veren
10:56
instead of singular routes
221
644293
1811
bir sokak ağı
10:58
and provides many kinds of streets
instead of just one.
instead of just one.
222
646128
3547
ve tek bir çeşit yerine
pek çok çeşit sokak sağlıyor.
pek çok çeşit sokak sağlıyor.
11:02
Ride.
223
650752
1344
Ulaşım.
11:04
We have to invest more in transit.
224
652120
2310
Transite daha fazla yatırım yapmalıyız.
11:06
There's no silver bullet.
225
654454
1775
Burada sihirli bir değnek yok.
11:08
Autonomous vehicles are not
going to solve this for us.
going to solve this for us.
226
656253
3064
Özerk araçlar sorunumuzu çözmeyecekler.
11:11
As a matter of fact, they're going
to generate more traffic, more VMT,
to generate more traffic, more VMT,
227
659341
5166
Aslına bakarsanız, alternatifinden
daha fazla trafiğe ve araç km'sine
daha fazla trafiğe ve araç km'sine
11:16
than the alternative.
228
664531
1362
yol açacaklar.
11:17
And focus.
229
665917
1214
Ve odaklanma.
11:19
We have a hierarchy of the city
based on transit
based on transit
230
667155
4156
Eski karayolu armatörlerine kıyasla
11:23
rather than the old armature of freeways.
231
671335
3163
transite dayalı bir şehir hiyerarşisi var.
11:26
It's a big paradigm shift,
232
674522
2150
Büyük bir paradigma kayması
11:29
but those two things
have to get reconnected
have to get reconnected
233
677245
2667
ama bu iki şeyin kent yapısını
şekle sokacak şekilde
şekle sokacak şekilde
11:31
in ways that really shape
the structure of the city.
the structure of the city.
234
679936
4520
yeniden birleşmesi lazım.
11:37
So I'm very hopeful.
235
685443
2233
Ben çok umutluyum.
11:39
In California, the United States, China --
these changes are well accepted.
these changes are well accepted.
236
687700
4773
Kaliforniya'da, ABD'de, Çin'de
bu değişiklikler çok iyi kabul edildi.
bu değişiklikler çok iyi kabul edildi.
11:44
I'm hopeful for two reasons.
237
692497
2635
İki sebepten ötürü umutluyum.
11:47
One is, most people get it.
238
695156
2079
Birincisi şu, insanlar bunu anlıyor.
11:49
They understand intrinsically
239
697259
1882
Harika bir şehrin ne olabileceğini
11:51
what a great city can and should be.
240
699165
2642
ve olması gerektiğini
içten içe anlıyorlar.
içten içe anlıyorlar.
11:53
The second is that the kind of analysis
we can bring to bear now
we can bring to bear now
241
701831
4841
İkincisi getirdiğimiz analiz çeşidi
11:58
allows people to connect the dots,
242
706696
2728
insanların parçaları birleştirmesini,
12:01
allows people to shape
political coalitions
political coalitions
243
709936
2969
geçmişte olmayan politik koalisyonlara
12:04
that didn't exist in the past.
244
712929
1429
şekil vermesini sağlıyor.
12:06
That allows them to bring into being
the kinds of communities we all need.
the kinds of communities we all need.
245
714719
3740
Hepimizin ihtiyaç duyduğu topluluklar
olmamıza yardım etmelerini sağlıyor.
olmamıza yardım etmelerini sağlıyor.
12:10
Thank you.
246
718483
1189
Teşekkür ederim.
12:11
(Applause)
247
719696
6577
(Alkışlar)
12:20
Chris Anderson: So, OK:
autonomous driving, self-driving cars.
autonomous driving, self-driving cars.
248
728018
3437
Chris Anderson: Pekâlâ, özerk araçlar,
self sürücülü araçlar.
self sürücülü araçlar.
12:23
A lot of people here
are very excited about them.
are very excited about them.
249
731479
3345
Burada pek çok kişi bundan
heyecan duyuyor.
heyecan duyuyor.
12:27
What are your concerns
or issues about them?
or issues about them?
250
735443
2959
Senin onlar hakkındaki
endişelerin ne yönde?
endişelerin ne yönde?
12:30
Peter Calthorpe: Well, I think
there's almost too much hype here.
there's almost too much hype here.
251
738426
3142
Peter Calthorpe: Bence
çok fazla heyecan var.
çok fazla heyecan var.
12:33
First is, everybody says
we're going to get rid of a lot of cars.
we're going to get rid of a lot of cars.
252
741592
3574
Öncelikle, herkes büyük miktarda
arabadan kurtulacağımızı söylüyor.
arabadan kurtulacağımızı söylüyor.
12:37
What they don't say is you're going
to get a lot more vehicle miles.
to get a lot more vehicle miles.
253
745190
3294
Söylemedikleri şey,
araç km'lerinin artacağı.
araç km'lerinin artacağı.
12:40
You're going to get a lot more
cars moving on streets.
cars moving on streets.
254
748508
2547
Sokaklarda hareket eden
çok daha fazla araba olacak.
çok daha fazla araba olacak.
12:43
There will be more congestion.
255
751079
1869
Bir sıkışıklık meydana gelecek.
12:44
CA: Because they're so appealing --
256
752972
2308
CA: Bu arabalar o kadar çekici ki
12:47
you can drive while reading or sleeping.
257
755304
2054
bir şeyler okurken ve uyurken sürülebilir.
12:49
PC: Well, a couple of reasons.
258
757382
1497
PC: Aslında bir iki sebebi var.
12:50
One is, if they're privately owned,
people will travel greater distances.
people will travel greater distances.
259
758903
3971
Bir, özel mülkiyetliler,
insanlar daha uzak yerlere seyahat edecek.
insanlar daha uzak yerlere seyahat edecek.
Yayılmada yeni bir
hayat gerekliliği olacak.
hayat gerekliliği olacak.
12:54
It'll be a new lease on life to sprawl.
260
762898
1941
12:56
If you can work on your way to work,
261
764863
2015
İşe giderken işe başlayabiliyorsanız,
12:58
you can live in more remote locations.
262
766902
2067
daha uzak lokasyonlarda yaşayabilirsiniz.
13:00
It'll revitalize sprawl
263
768993
2542
Yayılmayı canlandıracak
13:03
in a way that I'm deeply frightened.
264
771559
2333
ve bunun oluş şekli beni korkutuyor.
13:05
Taxis:
265
773916
1854
Taksiler:
13:07
about 50 percent of the surveys say
that people won't share them.
that people won't share them.
266
775794
3748
Anketlerin %50'sine göre
insanlar artık bunları paylaşmayacak.
insanlar artık bunları paylaşmayacak.
13:11
If they don't share them,
267
779566
1374
Paylaşmazlarsa eğer,
13:12
you can end up with a 90 percent
increase in vehicle miles traveled.
increase in vehicle miles traveled.
268
780964
5197
araç km'si artışında
yüzde 90'a kadar artış gözlenebilir.
yüzde 90'a kadar artış gözlenebilir.
13:18
If you share them,
269
786597
1321
Paylaşılırsa,
13:19
you're still at around
a 30 percent increase in VMT.
a 30 percent increase in VMT.
270
787942
3530
bu oran yine %30 civarında.
13:23
CA: Sharing them, meaning
having multiple people riding at once
having multiple people riding at once
271
791496
3038
CA: Paylaşmaktan kastın
çok kişinin aynı anda seyahat etmesi mi
çok kişinin aynı anda seyahat etmesi mi
13:26
in some sort of intelligent ride-sharing?
272
794558
1976
yoksa bir tür akıllı araç paylaşımı mı?
13:28
PC: Yeah, so the Uber share
without a steering wheel.
without a steering wheel.
273
796558
2531
PC: Direksiyon olmadan
Uber'in paylaşılması gibi.
Uber'in paylaşılması gibi.
13:31
The reality is, the efficiency
of vehicles -- you can do it
of vehicles -- you can do it
274
799113
3849
Gerçek şu ki, araçların etkilliğiyle
bunu yapabilirsiniz,
bunu yapabilirsiniz,
13:34
with or without a steering wheel,
it doesn't matter.
it doesn't matter.
275
802986
2491
direksiyonun olup olmaması
bir şey ifade etmiyor.
bir şey ifade etmiyor.
13:37
They claim they're the only ones
that are going to be efficient electric,
that are going to be efficient electric,
276
805501
3493
Yalnızca o araçların elektronik
etkinliğe sahip olacağı söyleniyor
etkinliğe sahip olacağı söyleniyor
13:41
but that's not true.
277
809018
1154
ama bu doğru değil.
13:42
But the real bottom line
is that walking, biking and transit
is that walking, biking and transit
278
810196
3570
Asıl ana fikir ise
yürüme, bisiklet ve transitin
yürüme, bisiklet ve transitin
13:45
are the way cities and communities thrive.
279
813790
3164
şehir ve toplumlar için şart olduğu.
13:48
And putting people
in their private bubbles,
in their private bubbles,
280
816978
2807
İnsanları özel balonlara sokmak,
13:51
whether they have a steering wheel or not,
281
819809
2297
direksiyon olsun veya olmasın,
13:54
is the wrong direction.
282
822130
1571
yanlış bir gidiş olur.
13:55
And quite frankly,
283
823725
1151
Doğrusunu istersen,
13:56
the image of an AV on its way
to McDonald's to pick up a pack
to McDonald's to pick up a pack
284
824900
5679
sahibi olmayan bir aracın
McDonald'tan
McDonald'tan
14:02
without its owner,
285
830603
1684
bir grup insanı almaya gelmesi,
14:04
just being sent off on these
kind of random errands
kind of random errands
286
832311
3710
bu tür rasgele işler için
kullanılacak olması
kullanılacak olması
14:08
is really frightening to me.
287
836045
1397
beni gerçekten korkutuyor.
14:09
CA: Well, thank you for that,
and I have to say, the images you showed
and I have to say, the images you showed
288
837466
3358
CA: Teşekkürler sohbetin için,
şunu da ekleyeyim,
şunu da ekleyeyim,
14:12
of those mixed-use streets
were really inspiring, really beautiful.
were really inspiring, really beautiful.
289
840848
3176
konuşmada kullandığın görseller
çok ilham verici, çok güzeldi.
çok ilham verici, çok güzeldi.
14:16
PC: Thank you.
CA: Thank you for your work.
CA: Thank you for your work.
290
844048
2159
PC: Teşekkür ederim.
CA: Ben teşekkür ederim.
CA: Ben teşekkür ederim.
14:18
(Applause)
291
846231
1459
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Peter Calthorpe - Urban designerThrough his writing and his realized projects, Peter Calthorpe has spread the vision of New Urbanism, a framework for creating sustainable, human-scaled places.
Why you should listen
Peter Calthorpe’s 30-year design practice is informed by the idea that successful places -- whether neighborhoods, towns, urban districts or metropolitan regions -- must be diverse in uses and users, must be scaled to the pedestrian and human interaction, and must be environmentally sustainable.
In the early 1990s, Calthorpe developed the concept of Transit Oriented Development (described in his book The Next American Metropolis: Ecology, Community and the American Dream) -- an idea that is now the foundation of many regional policies and city plans around the world. His 2010 book is Urbanism in the Age of Climate Change. Calthorpe Associates' work in Europe, Asia and the Middle East has demonstrated that community design with a focus on sustainability and scale can be adapted throughout the globe. His current work throughout China is focused on developing standards and examples of Low Carbon Cities in Beijing, Chongqing, Kunming, Zhuhai, Jinan and other major cities.
Peter Calthorpe | Speaker | TED.com