TED2017
Mei Lin Neo: The fascinating secret lives of giant clams
Mei Lin Neo: Büyüleyici dev midyelerin gizemli yaşamı
Filmed:
Readability: 4.7
1,252,129 views
Derin mavi denizi düşündüğünüzde, ansızın balina ve mercanlar gelebilir aklınıza fakat dünyanın en büyük yaşayan kabuklu deniz canlısı olan dev midyeleri düşünmek için de aklınızda yer açın. Bu inanılmaz yaratıklar 100 yıla kadar yaşayabilir, 4 katına kadar büyüyebilir ve yarım fit uzunluğuna ulaşabilir ve 3 yavru fil ağırlığına erişebilirler. Bu hoş sohbette deniz biyologu Mei Lin Neo takıntılı bir şekilde bu efsanevi deniz canlılarını kahramanlara döndermeye çalıştığını paylaşıyor.
Mei Lin Neo - Marine biologist
TED Fellow Mei Lin Neo is helping giant clams step out of their shells and show the world that they can be the heroes of the oceans, too. Full bio
TED Fellow Mei Lin Neo is helping giant clams step out of their shells and show the world that they can be the heroes of the oceans, too. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Back home, my friends call me nicknames,
0
865
3046
Evde arkadaşlarım bana
takma isimlerle seslenir:
takma isimlerle seslenir:
00:15
such as "The Giant Clam Girl,"
1
3935
2233
''devasa midye kızı''
00:18
"Clam Queen,"
2
6192
1283
''midye kraliçesi''
00:19
or, "The Mother of Clams."
3
7499
2236
ya da ''midyelerin anası''
00:21
(Laughter)
4
9759
1351
(Kahkaha)
00:23
This is because every time I see them,
5
11134
2255
Bunun sebebi ise
onları her gördüğümde
onları her gördüğümde
00:25
I talk nonstop about giant clams all day,
6
13413
3261
tüm gün dev midyeler hakkında
hiç durmadan konuşmam,
hiç durmadan konuşmam,
00:28
every day.
7
16698
1277
her gün.
00:30
Giant clams are these massive
and colorful shelled marine animals,
and colorful shelled marine animals,
8
18954
3822
Dev midyeler türünün en genişi
olan büyük ve renkli kabuklu
olan büyük ve renkli kabuklu
00:34
the largest of its kind.
9
22800
1648
deniz hayvanlarıdır.
00:36
Just look at this shell.
10
24957
1716
Şu midyeye bir bakın.
00:40
The biggest recorded individual
was four-and-a-half-feet long
was four-and-a-half-feet long
11
28322
3171
Kaydedilen en büyüğü
yaklaşık 14 metre uzunluğunda
yaklaşık 14 metre uzunluğunda
00:43
and weighed about 550 pounds.
12
31517
2374
ve 250 kilo ağırlığındaydı.
00:45
That is almost as heavy
as three baby elephants.
as three baby elephants.
13
33915
3257
Neredeyse üç tane yavru fil kadar.
00:50
South Pacific legends once described
giant clams as man-eaters
giant clams as man-eaters
14
38446
4417
Bir zamanlar güney pasifik efsaneleri
dev midyeleri deniz tabanında
dev midyeleri deniz tabanında
00:54
that would lie in wait on the seabed
to trap unsuspecting divers.
to trap unsuspecting divers.
15
42887
4001
masum dalgıçlara tuzak kurmak için pusuya
yatan insan yiyenler olarak tanımlardı.
yatan insan yiyenler olarak tanımlardı.
00:59
A story goes that a diver
had lost his legs
had lost his legs
16
47371
3198
Bir dalgıcın büyük bir midyeden
inci almaya çalışırken
inci almaya çalışırken
01:02
while trying to retrieve a pearl
from a giant clam.
from a giant clam.
17
50593
2915
bacaklarını kaybettiği bir hikâyede geçer.
01:06
I thought, "Really?"
18
54075
1415
''Gerçek mi?''
diye düşündüm.
diye düşündüm.
01:08
So out of curiosity,
19
56438
1664
Merakımdan dolayı
01:10
I did an experiment using myself as bait.
20
58126
2647
yem olarak kendimi kullanarak
bir deney yaptım.
bir deney yaptım.
01:13
(Laughter)
21
61193
1355
(Kahkaha)
01:15
I carefully placed my hand
into the clam's mouth and waited.
into the clam's mouth and waited.
22
63109
3740
Dikkatli bir şekilde elimi midyenin
ağzına yerleştirdim ve bekledim.
ağzına yerleştirdim ve bekledim.
01:19
Hmm ...
23
67244
1267
Hmm...
01:20
I still have my hand.
24
68535
1400
Elim yerinde duruyor.
01:22
It seems that these gentle giants
would rather retreat
would rather retreat
25
70911
2720
Öyle görünüyor ki bu naif devler
benden beslenmektense
benden beslenmektense
01:25
and protect their fleshy bodies
26
73655
1581
etli bedenlerini korumayı,
01:27
than feed on me.
27
75260
1211
geri çekilmeyi seçerler.
01:28
So much for those killer clam myths!
28
76495
2382
Bu katil midye efsaneleri işte!
01:31
Unfortunately, the reality is,
29
79958
2692
Ne yazık ki asıl gerçek
dev midyeler için
dev midyeler için
01:34
we are the giant clams' biggest threat.
30
82674
2627
en büyük tehdidin biz olduğumuz.
01:38
Considered a delicacy throughout
the Western Pacific and Indian Oceans,
the Western Pacific and Indian Oceans,
31
86035
4186
Batı Pasifik ve Hint Okyanusu boyunca
leziz olduğu düşünülen dev midyeler
leziz olduğu düşünülen dev midyeler
01:42
giant clams have been traditionally
fished as seafood.
fished as seafood.
32
90245
2811
geleneksel bir şekilde
deniz ürünü olarak tutulur.
deniz ürünü olarak tutulur.
01:45
Fishermen are particularly interested
in their adductor muscles,
in their adductor muscles,
33
93794
3540
Özellikle balıkçılar bir eklem gibi
iki kabuğu bir arada tutan organları
iki kabuğu bir arada tutan organları
01:49
which are organs that hold
the two shells together like a hinge.
the two shells together like a hinge.
34
97358
3529
olan midyelerin
bağlayıcı kaslarıyla ilgilidirler.
bağlayıcı kaslarıyla ilgilidirler.
01:53
Just for their muscles,
35
101716
1412
Sadece kasları için,
01:55
giant clams were almost
hunted to extinction
hunted to extinction
36
103152
2339
1960 ve 1980'ler arasında
dev midyeler neredeyse
dev midyeler neredeyse
01:57
between the 1960s and 1980s.
37
105515
2665
nesilleri tükenene kadar avlanıldılar.
02:01
Clamshells are also popular
in the ornamental trade
in the ornamental trade
38
109217
3520
Ayrıca midye kabukları takı ve süs eşyası
02:04
as jewelry and for display.
39
112761
1966
olarak da popülerdir.
02:07
In the South China Sea,
40
115295
1742
Güney Çin Denizinde,
02:09
fishermen went out of their way
to collect fossilized clamshells
to collect fossilized clamshells
41
117061
3902
balıkçılar fosilleşmiş midye kabuklarını
geniş mercan yataklarını kazarak
geniş mercan yataklarını kazarak
02:12
by digging through large areas
of coral reefs.
of coral reefs.
42
120987
2605
toplamak için büyük çaba sarfettiler.
02:15
These were later carved and sold
as so-called "ivory handicrafts" in China.
as so-called "ivory handicrafts" in China.
43
123991
5355
Daha sonra bunlar Çin'de ''el yapımı
fil dişi'' olarak işlendi ve satıldı.
fil dişi'' olarak işlendi ve satıldı.
02:21
Giant clams, dead or alive,
are not safe from us.
are not safe from us.
44
129937
3664
Ölü veya diri dev midyeler
bize karşı güvende değiller.
bize karşı güvende değiller.
02:25
It's a "clamity!"
45
133625
1352
Bu bir ''midyeciliktir''.
02:27
(Laughter)
46
135425
4392
(Kahkaha)
02:32
(Applause)
47
140698
4035
(Alkış)
02:37
With the spotlight on more
charismatic marine animals
charismatic marine animals
48
145773
3626
Balina ve mercanlar gibi daha
etkileyici deniz hayvanlarına duyulan
etkileyici deniz hayvanlarına duyulan
02:41
such as the whales and coral reefs,
49
149423
2166
ilgi ile birlikte
yardımımıza ihtiyaç duyan
yardımımıza ihtiyaç duyan
02:43
it is easy to forget that other
marine life needs our help, too.
marine life needs our help, too.
50
151613
3700
diğer deniz canlılarını unutmak basit.
02:47
My fascination with giant clams
got me started on conservation research
got me started on conservation research
51
155732
4919
Dev midyelere olan ilgim onların ekoloji
ve davranışları üzerinde bilgi açıklarını
ve davranışları üzerinde bilgi açıklarını
02:52
to fill in the knowledge gaps
on their ecology and behavior.
on their ecology and behavior.
52
160675
3243
kapamaya yönelik bir koruma
araştırmasına başlamama neden oldu.
araştırmasına başlamama neden oldu.
02:56
One of the discoveries that we made
was that giant clams could walk
was that giant clams could walk
53
164472
3392
Bulgularımızdan biri
midyelerin okyanus yüzeyinde
midyelerin okyanus yüzeyinde
02:59
across the seafloor.
54
167888
1405
yürüyebildiği yönündeydi.
03:02
Yes, you heard me right:
55
170352
1522
Evet, bu doğru:
03:03
they can walk.
56
171898
1201
Yürüyebiliyorlar.
03:05
To find out,
57
173535
1193
Anlamak için
03:06
we placed numerous baby clams on a grid.
58
174752
2233
ağ üzerine çok sayıda yavru midye koyduk.
03:09
Now watch what happens over 24 hours.
59
177009
2898
Şimdi 24 saat içinde neler olduğuna bakın.
03:17
We think that walking is important
for getting away from predators
for getting away from predators
60
185072
3762
Yürümelerinin avcılardan kaçmak
ve üremek için eş bulmada
ve üremek için eş bulmada
03:20
and finding mates for breeding.
61
188858
1988
önemli bir rol oynadığını düşünüyoruz.
03:22
While it can hard to imagine
any movement in these enormous animals,
any movement in these enormous animals,
62
190870
4053
Bu dev hayvanların hareket ettiğini
bile düşünmek zorken
bile düşünmek zorken
03:26
giant clams up to 400 pounds
can still walk,
can still walk,
63
194947
3484
200 kiloya yakın midyeler bile
yürüyebilir,
yürüyebilir,
03:30
they just move slower.
64
198455
1708
sadece daha yavaş yürürler.
03:33
During my PhD, I discovered
more secrets about the giant clams.
more secrets about the giant clams.
65
201528
4387
Doktoram esnasında dev midyeler hakkında
daha çok sır keşfettim.
daha çok sır keşfettim.
03:37
But there was something
missing in my work.
missing in my work.
66
205939
3225
Ancak yaptığım işte eksik bir şey vardı.
03:42
I found myself asking,
67
210003
1949
Şunu sordum kendime:
03:43
"Why should people care
about conserving giant clams?" --
about conserving giant clams?" --
68
211976
3459
''İnsanlar dev midyeleri korumayı
niçin önemsesinler?''
niçin önemsesinler?''
03:47
other than myself, of course.
69
215459
1849
Benim dışımda, tabii.
03:50
(Laughter)
70
218933
3861
(Kahkaha)
03:55
It turns out that giant clams
have a giant impact on coral reefs.
have a giant impact on coral reefs.
71
223893
4162
Görünüşe göre dev midyelerin
mercan resifleri üstünde büyük etkisi var.
mercan resifleri üstünde büyük etkisi var.
04:00
These multitasking clams
are reef builders,
are reef builders,
72
228494
3359
Bu çok çalışkan midyeler
resif yapıcılar,
resif yapıcılar,
04:03
food factories,
73
231877
1775
gıda fabrikaları,
04:05
shelters for shrimps and crabs
74
233676
2347
karides ve yengeçler için barınak
04:08
and water filters,
75
236047
1202
ve su filtreleyici,
04:09
all rolled into one.
76
237273
1351
hepsi bir arada.
04:11
In a nutshell,
77
239146
1397
Kısaca,
04:12
giant clams play a major contributing role
78
240567
2369
dev midyeler kendi
resif evlerinin sakini olarak
resif evlerinin sakini olarak
04:14
as residents of their own reef home,
79
242960
2327
çok büyük bir rol oynuyorlar
04:17
and just having them around
keeps the reef healthy.
keeps the reef healthy.
80
245311
3103
ve varlıkları resifleri sağlıklı kılıyor.
04:21
And because they can live
up to 100 years old,
up to 100 years old,
81
249180
3111
100 yaşına kadar yaşayabildikleri için
04:24
giant clams make vital indicators
of coral reef health.
of coral reef health.
82
252315
3370
dev midyeler koral resif sağlığının
yaşamsal göstergeleri.
yaşamsal göstergeleri.
04:28
So when giant clams
start to disappear from coral reefs,
start to disappear from coral reefs,
83
256267
3046
Bu midyeler koral resiflerden
kaybolmaya başladığında,
kaybolmaya başladığında,
04:31
their absence can serve as an alarm bell
84
259957
1997
yoklukları bilim insanlarının
04:33
for scientists to start paying attention,
85
261978
2284
dikkat vermesi gereken bir alarm olmalı,
04:36
similar to the canary in a coal mine.
86
264286
2251
tıpkı bir kömür madenindeki kanarya gibi.
04:39
But giant clams are endangered.
87
267138
1943
Ancak dev midyelerin nesli tükenmekte.
04:41
The largest clam in the world
is facing the threat of extinction,
is facing the threat of extinction,
88
269855
3486
Dünyanın en büyük midyesi
nesli tükenme tehdidiyle yüzleşiyor;
nesli tükenme tehdidiyle yüzleşiyor;
04:45
with more than 50 percent
of the wild population severely depleted.
of the wild population severely depleted.
89
273365
4530
popülasyonlarının %50'den fazlası
tükenmiş bile.
tükenmiş bile.
04:50
And the ecological benefits
of having giant clams on coral reefs
of having giant clams on coral reefs
90
278603
3804
Koral resiflerde olmalarının
ekolojik faydaları
ekolojik faydaları
04:54
are likely to continue
only if populations are healthy,
only if populations are healthy,
91
282431
4511
yalnızca popülasyonlarının
sağlıklı olmasıyla devam edebilir,
sağlıklı olmasıyla devam edebilir,
04:58
making their conservation paramount.
92
286966
2337
bu da korunmalarını çok önemli kılar.
05:01
So I stand here today to give a voice
to the giant clams,
to the giant clams,
93
289970
3627
O yüzden bugün burada
dev midyelerin sesi oluyorum
dev midyelerin sesi oluyorum
05:05
because I care a whole lot
for these amazing animals,
for these amazing animals,
94
293621
3007
çünkü bu harika hayvanlar
benim için çok önemli
benim için çok önemli
05:08
and they deserve to be cared for.
95
296652
2118
ve önemsenmeyi hak ediyorlar.
05:11
It is time for the giant clams
to step out of their shells,
to step out of their shells,
96
299603
3556
Dev midyelerin kabuklarından çıkıp dünyaya
05:15
and show the world that they, too,
can be the heroes of the oceans.
can be the heroes of the oceans.
97
303183
4147
okyanusların kahramanları olabileceklerini
gösterme zamanları geldi.
gösterme zamanları geldi.
05:19
Thank you very much.
98
307354
1215
Çok teşekkürler.
05:20
(Applause)
99
308593
4153
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Mei Lin Neo - Marine biologistTED Fellow Mei Lin Neo is helping giant clams step out of their shells and show the world that they can be the heroes of the oceans, too.
Why you should listen
Dr. Mei Lin Neo is a research fellow at the St. John's Island National Marine Laboratory , having started her research work on the giant clams since 2006. Her current research expertise lies in the mariculture of giant clams, experimental marine ecology and marine conservation. Neo is also a TED Fellow and an advocate for science communication as a voice for the conservation of giant clams. Outside of research, she actively volunteers in local conservation groups to promote marine conservation messages and educate fellow volunteers.
Mei Lin Neo | Speaker | TED.com