TED2012
Joshua Foer: Feats of memory anyone can do
Joshua Foer: Những kỳ công của bộ nhớ mà ai cũng làm được
Filmed:
Readability: 3.9
5,663,855 views
Có những người có thể nhanh chóng ghi nhớ danh sách hàng ngàn con số, thứ tự của tất cả các lá bài trên bàn, và nhiều nhiều hơn thế nữa. Tác giả khoa học Joshua Foer mô tả kỹ thuật được gọi là "cung điện trí nhớ" và cho thấy tính năng đáng chú ý nhất của nó: bất cứ ai cũng học được cách sử dụng nó, kể cả Joshua.
Joshua Foer - Writer
Joshua Foer is a science writer who 'accidentally' won the U.S. Memory Championship. Full bio
Joshua Foer is a science writer who 'accidentally' won the U.S. Memory Championship. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'd like to invite you to close your eyes.
0
273
4406
Tôi muốn mời các bạn nhắm mắt lại.
00:20
Imagine yourself standing
1
4679
3317
Tưởng tưởng mình đang đứng
00:23
outside the front door of your home.
2
7996
3127
bên ngoài cửa trước nhà bạn.
00:27
I'd like you to notice the color of the door,
3
11123
3669
Các bạn hãy chú ý màu cửa,
00:30
the material that it's made out of.
4
14792
3996
chất liệu của nó.
00:34
Now visualize a pack of overweight nudists on bicycles.
5
18788
6720
Bây giờ hãy hình dung một nhóm người thừa cân theo chủ nghĩa khỏa thân đang chạy xe đạp.
00:41
They are competing in a naked bicycle race,
6
25508
3200
Họ đang thi đấu trong một cuộc đua xe đạp khỏa thân,
00:44
and they are headed straight for your front door.
7
28708
3750
và họ được phép chạy thẳng tới trước cửa nhà của bạn.
00:48
I need you to actually see this.
8
32458
1950
Tôi cần các bạn phải thực sự thấy điều này.
00:50
They are pedaling really hard, they're sweaty,
9
34408
3092
Họ đang đạp hết sức, người họ đẫm mồ hôi,
00:53
they're bouncing around a lot.
10
37500
2904
họ cứ chạy lòng vòng quanh đó.
00:56
And they crash straight into the front door of your home.
11
40404
3804
Và họ đâm thẳng vào cửa trước nhà của bạn.
01:00
Bicycles fly everywhere, wheels roll past you,
12
44208
3919
Xe đạp bay tung tóe khắp nơi, những chiếc bánh xe lăn qua bạn,
01:04
spokes end up in awkward places.
13
48127
3831
niềng xe văng ra những chỗ khác nhau.
01:07
Step over the threshold of your door
14
51958
3225
Bước qua thềm cửa nhà của bạn
01:11
into your foyer, your hallway, whatever's on the other side,
15
55183
2840
tiến đến tiền sảnh, hành lang, bất cứ thứ gì ở phía bên kia,
01:13
and appreciate the quality of the light.
16
58023
3906
và cảm nhận chất lượng ánh sáng tuyệt vời.
01:17
The light is shining down on Cookie Monster.
17
61929
5677
Đèn chiếu xuống con rối Cookie Monster.
01:23
Cookie Monster is waving at you
18
67606
3186
Cookie Monster đang vẫy tay chào đón bạn
01:26
from his perch on top of a tan horse.
19
70792
2704
từ chỗ ngồi của nó trên lưng một con ngựa rám nắng.
01:29
It's a talking horse.
20
73496
1808
Đó là một con ngựa biết nói.
01:31
You can practically feel his blue fur tickling your nose.
21
75304
4533
Bạn có thể thực sự cảm nhận được những chiếc lông màu xanh của nó đang ngoáy mũi bạn.
01:35
You can smell the oatmeal raisin cookie that he's about to shovel into his mouth.
22
79837
4277
Bạn có thể ngửi thấy mùi bánh quy nho khô làm bằng bột yến mạch mà nó sắp bỏ hết vào miệng.
01:40
Walk past him. Walk past him into your living room.
23
84114
3807
Đi qua nó đi. Đi qua nó để tới phòng khách nhà bạn.
01:43
In your living room, in full imaginative broadband,
24
87921
3037
Trong phòng khách, bằng trí tưởng tượng phong phú của mình,
01:46
picture Britney Spears.
25
90958
2812
ảnh của Britney Spears kìa.
01:49
She is scantily clad, she's dancing on your coffee table,
26
93770
5495
Cô đang mặc váy áo hở hang, cô đang nhún nhảy trên bàn cà phê của bạn,
01:55
and she's singing "Hit Me Baby One More Time."
27
99265
2544
và cô ấy đang hát "Hit Me Baby One More Time."
01:57
And then follow me into your kitchen.
28
101809
2922
Và rồi hãy theo tôi vào nhà bếp của bạn.
02:00
In your kitchen, the floor has been paved over with a yellow brick road
29
104731
4300
Trong nhà bếp, sàn lối đi được ốp gạch màu vàng
02:04
and out of your oven are coming towards you
30
109031
3694
và từ lò nướng chui ra, đang tiến đến phía bạn
02:08
Dorothy, the Tin Man,
31
112725
2067
là cô bé Dorothy, người thiếc Tin Man,
02:10
the Scarecrow and the Lion from "The Wizard of Oz,"
32
114792
2381
Scarecrow và con sư tử hèn nhát trong "Phù thủy xứ Oz",
02:13
hand-in-hand skipping straight towards you.
33
117173
2827
họ đang tay trong tay tiến thẳng đến bạn.
02:15
Okay. Open your eyes.
34
120000
4333
Được rồi, các bạn có thể mở mắt ra.
02:20
I want to tell you about a very bizarre contest
35
124333
3459
Tôi muốn nói với các bạn về một cuộc thi rất kỳ lạ
02:23
that is held every spring in New York City.
36
127792
3083
được tổ chức vào mỗi mùa xuân ở thành phố New York.
02:26
It's called the United States Memory Championship.
37
130875
3487
Gọi là Cuộc Thi Vô Địch Nước Mỹ Về Trí Nhớ (United States Memory Championship).
02:30
And I had gone to cover this contest a few years back
38
134362
2898
Cách đây một vài năm, tôi đã theo dõi cuộc thi này
02:33
as a science journalist
39
137260
2197
với tư cách là một phóng viên khoa học
02:35
expecting, I guess, that this was going to be
40
139457
2335
mong chờ, tôi đoán, cuộc thi này
02:37
like the Superbowl of savants.
41
141792
2829
kiểu như là Giải vô địch của các nhà bác học.
02:40
This was a bunch of guys and a few ladies,
42
144621
3509
Đây là cuộc thi của một nhóm những anh chàng trai và một số cô gái,
02:44
widely varying in both age and hygienic upkeep.
43
148130
4739
rất khác nhau từ tuổi tác đến chuyện... giữ vệ sinh.
02:48
(Laughter)
44
152869
2281
(Tiếng cười)
02:51
They were memorizing hundreds of random numbers,
45
155150
4209
Họ sẽ ghi nhớ hàng trăm con số ngẫu nhiên,
02:55
looking at them just once.
46
159359
1412
mà chỉ nhìn chúng qua một lần duy nhất.
02:56
They were memorizing the names of dozens and dozens and dozens of strangers.
47
160771
4362
Họ sẽ ghi nhớ tên của hàng tá tá những người xa lạ.
03:01
They were memorizing entire poems in just a few minutes.
48
165133
3438
Họ sẽ ghi nhớ toàn bộ bài thơ chỉ trong một vài phút.
03:04
They were competing to see who could memorize
49
168571
2179
Họ sẽ thi xem ai có thể ghi nhớ
03:06
the order of a shuffled pack of playing cards the fastest.
50
170750
4000
thứ tự của bộ bài đã được xáo trộn một cách nhanh nhất.
03:10
I was like, this is unbelievable.
51
174750
1844
Tôi cảm thấy như không thể tin được điều này.
03:12
These people must be freaks of nature.
52
176594
3156
Những người này chắc phải là...
quái nhân của tạo hoá.
quái nhân của tạo hoá.
03:15
And I started talking to a few of the competitors.
53
179750
3625
Và tôi bắt đầu gợi chuyện với một số người dự thi.
03:19
This is a guy called Ed Cook
54
183375
1375
Đây là anh chàng tên Ed Cook
03:20
who had come over from England
55
184750
1567
đến từ nước Anh
03:22
where he had one of the best trained memories.
56
186317
1966
nơi mà anh sở hữu một trong những trí nhớ được rèn luyện tốt nhất.
03:24
And I said to him, "Ed, when did you realize
57
188283
3765
Và tôi nói với anh: "Ed, khi nào thì anh nhận ra rằng
03:27
that you were a savant?"
58
192048
2508
anh là một nhà bác học?"
03:30
And Ed was like, "I'm not a savant.
59
194556
2764
Ed trả lời: "Tôi không phải là một nhà bác học.
03:33
In fact, I have just an average memory.
60
197320
2576
Thực sự thì tôi chỉ có một trí nhớ trung bình.
03:35
Everybody who competes in this contest
61
199896
1672
Mọi người tham dự cuộc thi này sẽ cho anh biết
03:37
will tell you that they have just an average memory.
62
201568
3261
họ chỉ có một trí nhớ trung bình mà thôi.
03:40
We've all trained ourselves
63
204829
1879
Chúng tôi đều tự rèn luyện
03:42
to perform these utterly miraculous feats of memory
64
206708
4221
để thể hiện những thành công cực kỳ siêu phàm của trí nhớ bằng cách
03:46
using a set of ancient techniques,
65
210929
2058
sử dụng một tập hợp những kỹ thuật cổ xưa,
03:48
techniques invented 2,500 years ago in Greece,
66
212987
3548
những kỹ thuật được phát minh ra cách đây 2500 năm ở Hy Lạp,
03:52
the same techniques that Cicero had used
67
216535
3132
những kỹ thuật tương tự mà Cicero đã từng áp dụng
03:55
to memorize his speeches,
68
219667
1860
để ghi nhớ bài phát biểu của ông,
03:57
that medieval scholars had used to memorize entire books."
69
221527
4194
và những học giả trung cổ dùng để ghi nhớ toàn bộ các quyển sách".
04:01
And I was like, "Whoa. How come I never heard of this before?"
70
225721
3716
Và tôi: "Chà. Sao tôi chưa từng nghe về điều này trước đây nhỉ?"
04:05
And we were standing outside the competition hall,
71
229437
2719
Chúng tôi đứng bên ngoài hội trường của cuộc thi,
04:08
and Ed, who is a wonderful, brilliant,
72
232156
3677
và Ed, một anh chàng người Anh rất thông minh, tuyệt vời
04:11
but somewhat eccentric English guy,
73
235833
3065
nhưng có phần nào đó hơi lập dị
04:14
says to me, "Josh, you're an American journalist.
74
238898
4435
nói với tôi: "Josh, anh là một phóng viên người Mỹ.
04:19
Do you know Britney Spears?"
75
243333
2106
Vậy anh có biết Britney Spears không?"
04:21
I'm like, "What? No. Why?"
76
245439
4813
Tôi kiểu như: "Cái gì? À không. Sao vậy?"
04:26
"Because I really want to teach Britney Spears
77
250252
3081
"Vì tôi thực sự muốn chỉ cho Britney Spears
04:29
how to memorize the order of a shuffled pack of playing cards
78
253333
2629
làm thế nào để ghi nhớ thứ tự của một bộ bài đã được xáo trộn
04:31
on U.S. national television.
79
255962
2246
trên đài truyền hình quốc gia Mỹ.
04:34
It will prove to the world that anybody can do this."
80
258208
3271
Nó sẽ chứng minh cho cả thế giới thấy bất cứ ai cũng có thể làm được điều này."
04:37
(Laughter)
81
261479
4414
(Tiếng cười)
04:41
I was like, "Well I'm not Britney Spears,
82
265893
3490
Tôi nói: "Tôi không phải Britney Spears,
04:45
but maybe you could teach me.
83
269383
2765
nhưng có lẽ anh có thể dạy tôi.
04:48
I mean, you've got to start somewhere, right?"
84
272148
2435
Ý tôi là anh sẽ phải bắt đầu từ đâu đó, phải không?"
04:50
And that was the beginning of a very strange journey for me.
85
274583
3792
Và đó là điểm khởi đầu của cuộc hành trình rất kỳ lạ đối với tôi.
04:54
I ended up spending the better part of the next year
86
278375
2904
Cuối cùng thì, tôi dành cả năm sau đó cho phần hay nhất của cuộc hành trình
04:57
not only training my memory,
87
281279
2096
không chỉ để rèn luyện trí nhớ của mình,
04:59
but also investigating it,
88
283375
1750
mà còn nghiên cứu về nó,
05:01
trying to understand how it works,
89
285125
2106
cố gắng hiểu xem nó hoạt động như thế nào,
05:03
why it sometimes doesn't work
90
287231
2271
tại sao đôi lúc nó lại không hoạt động
05:05
and what its potential might be.
91
289502
2485
và tiềm năng của nó có thể là gì.
05:07
I met a host of really interesting people.
92
291987
2306
Tôi đã gặp rất nhiều người thực sự thú vị.
05:10
This is a guy called E.P.
93
294293
1782
Người đàn ông này tên E.P.
05:11
He's an amnesic who had, very possibly,
94
296075
2508
Ông bị mắc chứng mất trí nhớ
05:14
the very worst memory in the world.
95
298583
2709
có thể ông là người có trí nhớ tệ nhất trên thế giới.
05:17
His memory was so bad
96
301292
1660
Trí nhớ của ông rất kém
05:18
that he didn't even remember he had a memory problem,
97
302952
2750
đến nỗi thậm chí ông không nhớ rằng mình có vấn đề về trí nhớ,
05:21
which is amazing.
98
305702
1887
điều này thật ngạc nhiên.
05:23
And he was this incredibly tragic figure,
99
307589
1715
Ông là một trường hợp vô cùng bi thảm,
05:25
but he was a window into the extent
100
309304
1988
nhưng ông cũng là cánh cửa mở đến giới hạn
05:27
to which our memories make us who we are.
101
311292
3810
mà trí nhớ của chúng ta tạo nên con người mà chúng ta hiện là.
05:31
The other end of the spectrum: I met this guy.
102
315102
3038
Ở một khía cạnh khác: Tôi đã gặp người đàn ông này.
05:34
This is Kim Peek.
103
318140
1737
Đây là Kim Peek.
05:35
He was the basis for Dustin Hoffman's character in the movie "Rain Man."
104
319877
3487
Ông là một điển hình của nhân vật do Dustin Hoffman đóng vai trong phim "Rain Man"
05:39
We spent an afternoon together
105
323364
2682
Chúng tôi ngồi với nhau cả buổi trưa
05:41
in the Salt Lake City Public Library memorizing phone books,
106
326046
3637
trong Thư viện công cộng thành phố Salt Lake để ghi nhớ những quyển danh bạ điện thoại,
05:45
which was scintillating.
107
329683
3087
chuyện này thật (điên) rực rỡ.
05:48
(Laughter)
108
332770
2957
(Tiếng cười)
05:51
And I went back and I read a whole host of memory treatises,
109
335727
3430
Khi trở về, tôi đã đọc toàn bộ các tài liệu ghi chép về trí nhớ,
05:55
treatises written 2,000-plus years ago
110
339157
3833
những luận thuyết được viết cách đây hơn 2000 năm
05:58
in Latin in Antiquity
111
342990
1906
bằng tiếng Lating cổ
06:00
and then later in the Middle Ages.
112
344896
2337
rồi sau đó bằng tiếng Latinh Trung Cổ
06:03
And I learned a whole bunch of really interesting stuff.
113
347233
2563
Và tôi đã học được rất nhiều điều thú vị.
06:05
One of the really interesting things that I learned
114
349796
3242
Một trong những điều cực thú vị mà tôi đã học được
06:08
is that once upon a time,
115
353038
2476
là ngày xửa ngày xưa
06:11
this idea of having a trained, disciplined, cultivated memory
116
355514
5772
ý tưởng về việc có một trí nhớ được huấn luyện, rèn tập và trau dồi
06:17
was not nearly so alien as it would seem to us to be today.
117
361286
5028
gần như không quá kỳ lạ với người xưa như đối với chúng ta ngày nay.
06:22
Once upon a time, people invested in their memories,
118
366314
4757
Vào thời xa xưa, con người đầu tư cho trí nhớ
06:26
in laboriously furnishing their minds.
119
371071
5025
bằng cách chăm chỉ trang hoàng cho tâm trí của họ .
06:31
Over the last few millenia
120
376096
2123
Qua một vài thiên niên kỷ
06:34
we've invented a series of technologies --
121
378219
2746
chúng ta đã phát minh ra hàng loạt những công nghệ --
06:36
from the alphabet to the scroll
122
380965
2410
từ bảng chữ cái đến giấy để viết
06:39
to the codex, the printing press, photography,
123
383375
2319
đến sách chép tay, tài liệu in ấn, nhiếp ảnh,
06:41
the computer, the smartphone --
124
385694
1914
máy tính, điện thoại thông minh --
06:43
that have made it progressively easier and easier
125
387608
2932
những thứ mà dần dần giúp dễ dàng hơn và dễ dàng hơn
06:46
for us to externalize our memories,
126
390540
2585
giúp chúng ta bành trướng trí nhớ của chúng ta,
06:49
for us to essentially outsource
127
393125
2242
cho chúng ta gần như thuê nguồn lực bên ngoài
06:51
this fundamental human capacity.
128
395367
3713
thực hiện dùm bản năng cơ bản này của con người.
06:54
These technologies have made our modern world possible,
129
399080
3599
Những công nghệ này tạo ra tính khả thi cho thế giới hiện đại của chúng ta,
06:58
but they've also changed us.
130
402679
1798
nhưng chúng cũng đã thay đổi chúng ta.
07:00
They've changed us culturally,
131
404477
1750
Chúng thay đổi chúng ta về mặt văn hóa,
07:02
and I would argue that they've changed us cognitively.
132
406227
3534
và tôi sẽ chứng minh rằng chúng đã thay đổi chúng ta về mặt nhận thức nữa.
07:05
Having little need to remember anymore,
133
409761
2566
Ít có nhu cầu để ghi nhớ thêm,
07:08
it sometimes seems like we've forgotten how.
134
412327
3117
điều này đôi khi giống như việc chúng ta đã quên đi cách làm sao để ghi nhớ.
07:11
One of the last places on Earth
135
415444
1739
Một trong những nơi cuối cùng trên trái đất
07:13
where you still find people passionate about this idea
136
417183
3104
nơi mà các bạn vẫn còn tìm thấy những người đam mê với ý tưởng
07:16
of a trained, disciplined, cultivated memory
137
420287
3242
về một trí nhớ được luyện tập, rèn luyện và trau dồi
07:19
is at this totally singular memory contest.
138
423529
2759
duy nhất chính là ở cuộc thi về trí nhớ rất khác thường này.
07:22
It's actually not that singular,
139
426288
1316
Nó thực sự không phải là duy nhất,
07:23
there are contests held all over the world.
140
427604
2325
có những cuộc thi được tổ chức khắp nơi trên thế giới.
07:25
And I was fascinated, I wanted to know how do these guys do it.
141
429929
4158
Và tôi đã bị cuốn hút, tôi muốn biết những người này làm điều đó như thế nào.
07:29
A few years back a group of researchers at University College London
142
434087
4719
Một vài năm trước, một nhóm các nhà nghiên cứu ở trường đại học Luân Đôn
07:34
brought a bunch of memory champions into the lab.
143
438806
2777
đã mời các nhà vô địch trí nhớ
đến phòng thí nghiệm.
đến phòng thí nghiệm.
07:37
They wanted to know:
144
441583
1506
Họ muốn biết:
07:38
Do these guys have brains
145
443089
1367
Bộ não của những người này
07:40
that are somehow structurally, anatomically different from the rest of ours?
146
444456
4442
có khác với những người còn lại về phương diện cấu trúc và giải phẫu học không?
07:44
The answer was no.
147
448898
3004
Câu trả lời là: Không.
07:47
Are they smarter than the rest of us?
148
451902
3104
Họ có thông minh hơn chúng ta không?
07:50
They gave them a bunch of cognitive tests,
149
455006
1711
Các nhà nghiên cứu đã cho những người này thực hiện một loạt những bài kiểm tra về nhận thức,
07:52
and the answer was not really.
150
456717
2270
và câu trả lời là không hẳn vậy.
07:54
There was however one really interesting and telling difference
151
458987
3328
Tuy nhiên, có một điều thực sự thú vị và nói lên sự khác biệt
07:58
between the brains of the memory champions
152
462315
2108
giữa bộ não của các nhà vô địch trí nhớ
và những điểm kiểm soát
và những điểm kiểm soát
08:00
and the control subjects that they were comparing them to.
153
464423
2567
khi các nhà nghiên cứu so sánh chúng với nhau.
08:02
When they put these guys in an fMRI machine,
154
466990
2677
Khi các nhà nghiên cứu đưa những người này qua máy MRI (máy chụp cộng hưởng từ),
08:05
scanned their brains
155
469667
2044
quét qua bộ não của họ
08:07
while they were memorizing numbers and people's faces and pictures of snowflakes,
156
471711
5006
trong khi họ đang ghi nhớ những con số, những khuôn mặt người và hình ảnh những bông tuyết,
08:12
they found that the memory champions
157
476717
2316
các nhà nghiên cứu nhận ra các nhà vô địch trí nhớ
08:14
were lighting up different parts of the brain
158
479033
2244
có những điểm sáng khác nhau trong não
08:17
than everyone else.
159
481277
2011
nhiều hơn những người khác.
08:19
Of note, they were using, or they seemed to be using,
160
483288
3285
Đặc biệt, họ đang sử dụng, hoặc có vẻ như sử dụng
08:22
a part of the brain that's involved in spatial memory and navigation.
161
486573
4217
một phần của bộ não mà có liên quan đến trí nhớ thuộc không gian và định vị.
08:26
Why? And is there something the rest of us can learn from this?
162
490790
6243
Tại sao?
Và chúng ta có thể học được gì từ điều này không?
Và chúng ta có thể học được gì từ điều này không?
08:32
The sport of competitive memorizing
163
497033
4200
Môn thể thao cạnh tranh về trí nhớ
08:37
is driven by a kind of arms race
164
501233
2848
được tiếp diễn như kiểu một cuộc chạy đua vũ trang
08:39
where every year somebody comes up
165
504081
3044
nơi mà mỗi năm có ai đó
08:43
with a new way to remember more stuff more quickly,
166
507125
2688
tìm ra một phương pháp mới để ghi nhớ nhiều hơn, một cách nhanh hơn,
08:45
and then the rest of the field has to play catchup.
167
509813
1839
và rồi những người còn lại phải rượt theo.
08:47
This is my friend Ben Pridmore,
168
511652
1848
Đây là một người bạn của tôi tên Ben Pridmore,
08:49
three-time world memory champion.
169
513500
1750
ba lần vô địch thế giới về trí nhớ.
08:51
On his desk in front of him
170
515250
1833
Trên bàn trước mặt anh
08:52
are 36 shuffled packs of playing cards
171
517083
3694
là 36 bộ bài đã được xáo trộn
08:56
that he is about to try to memorize in one hour,
172
520777
2748
mà anh chuẩn bị cố ghi nhớ chúng trong một giờ,
08:59
using a technique that he invented and he alone has mastered.
173
523525
4356
bằng cách sử dụng một kỹ thuật mà anh phát minh ra và chỉ có anh thành thạo nó.
09:03
He used a similar technique
174
527881
1911
Anh đã dùng một kỹ thuật tương tự
09:05
to memorize the precise order
175
529792
2442
để ghi nhớ thứ tự chính xác
09:08
of 4,140 random binary digits
176
532234
5808
của 4140 chữ số nhị phân ngẫu nhiên
09:13
in half an hour.
177
538042
2902
trong vòng nửa giờ đồng hồ.
09:16
Yeah.
178
540944
1931
Đúng thế.
09:18
And while there are a whole host of ways
179
542875
3548
Và trong khi có cả một tập hợp đầy những cách
09:22
of remembering stuff in these competitions,
180
546423
3577
để ghi nhớ ở những cuộc thi như thế này,
09:25
everything, all of the techniques that are being used,
181
550000
2892
mọi thứ, tất cả những kỹ thuật đã được sử dụng,
09:28
ultimately come down to a concept
182
552892
2608
cuối cùng cũng quay về một khái niệm
09:31
that psychologists refer to as elaborative encoding.
183
555500
3648
mà các nhà tâm lý học gọi là
mã hóa chi tiết.
mã hóa chi tiết.
09:35
And it's well illustrated by a nifty paradox
184
559148
2681
Nó được minh họa rõ bằng một nghịch lý đỉnh cao
09:37
known as the Baker/baker paradox,
185
561829
2046
gọi là nghịch lý Baker/baker
09:39
which goes like this:
186
563875
1562
mà hoạt động nó là như thế này:
09:41
If I tell two people to remember the same word,
187
565437
2896
Nếu tôi nói hai người phải ghi nhớ cùng một từ,
09:44
if I say to you,
188
568333
1567
nếu tôi nói với bạn này:
09:45
"Remember that there is a guy named Baker."
189
569900
3627
"Hãy ghi nhớ có một người đàn ông tên là Baker."
09:49
That's his name.
190
573527
1506
Đó là tên của anh ta.
09:50
And I say to you, "Remember that there is a guy who is a baker."
191
575033
5786
Rồi tôi nói với bạn kia: "Hãy ghi nhớ có một người đàn ông làm nghề "baker" (người làm bánh)"
09:56
And I come back to you at some point later on,
192
580819
3242
Và một lúc sau tôi quay lại với hai bạn đó,
09:59
and I say, "Do you remember that word
193
584061
3039
và tôi hỏi: "Các bạn có nhớ từ mà
10:03
that I told you a while back?
194
587100
1377
tôi đã nói với các bạn trước đó không?
10:04
Do you remember what it was?"
195
588477
1798
Các bạn có nhớ nó là từ gì không?"
10:06
The person who was told his name is Baker
196
590275
3267
Người mà được bảo là phải ghi nhớ người đàn ông
tên là Baker
tên là Baker
10:09
is less likely to remember the same word
197
593542
2319
thì ít có khả năng nhớ từ tương tự
10:11
than the person was told his job is that he is a baker.
198
595861
3851
so với người được bảo phải ghi nhớ nghề nghiệp của ông ấy là một "baker" (người làm bánh).
10:15
Same word, different amount of remembering; that's weird.
199
599712
3079
Cùng một từ ngữ, khả năng ghi nhớ khác nhau
điều này thật khó hiểu.
điều này thật khó hiểu.
10:18
What's going on here?
200
602791
1977
Điều gì đang diễn ra ở đây?
10:20
Well the name Baker doesn't actually mean anything to you.
201
604768
5036
Đúng vậy. Cái tên Baker thực sự không có ý nghĩa gì đối với bạn.
10:25
It is entirely untethered
202
609804
2291
Nó hoàn toàn không bị buộc lại
10:27
from all of the other memories floating around in your skull.
203
612095
3238
trong toàn bộ các ghi nhớ khác đang trôi nổi xung quanh bộ óc của bạn.
10:31
But the common noun baker,
204
615333
1890
Nhưng danh từ chung "baker" (người làm bánh),
10:33
we know bakers.
205
617223
1871
chúng ta biết những người làm bánh.
10:34
Bakers wear funny white hats.
206
619094
2029
Những người làm bánh đội những chiếc nón màu trắng ngộ nghĩnh.
10:37
Bakers have flour on their hands.
207
621123
1627
Những người làm bánh trên tay dính đầy bột.
10:38
Bakers smell good when they come home from work.
208
622750
2075
Những người làm bánh có mùi thơm khi họ đi làm về.
10:40
Maybe we even know a baker.
209
624825
2127
Có lẽ chúng ta thậm chí quen biết với một người làm bánh.
10:42
And when we first hear that word,
210
626952
1411
Khi chúng ta thoạt đầu nghe từ đó,
10:44
we start putting these associational hooks into it
211
628363
2845
chúng ta bắt đầu đặt những chiếc móc liên kết vào nó
10:47
that make it easier to fish it back out at some later date.
212
631208
4071
khiến chúng ta dễ dàng tìm lại nó sau một thời gian.
10:51
The entire art of what is going on
213
635279
2958
Toàn bộ nghệ thuật của những gì đang diễn ra
10:54
in these memory contests
214
638237
2115
trong những cuộc thi về trí nhớ này
10:56
and the entire art of remembering stuff better in everyday life
215
640352
3227
và toàn bộ nghệ thuật ghi nhớ mọi việc tốt hơn trong cuộc sống hàng ngày
10:59
is figuring out ways to transform capital B Bakers
216
643579
3986
là tìm cho ra những phương pháp chuyển đổi chữ B viết hoa trong B-Bakers
11:03
into lower-case B bakers --
217
647565
1996
thành chữ B thường trong b-bakers (người làm bánh) --
11:05
to take information that is lacking in context,
218
649561
3387
để lấy thông tin mà bị thiếu hụt về ngữ cảnh,
11:08
in significance, in meaning
219
652948
2306
về ý nghĩa, về ngữ nghĩa
11:11
and transform it in some way
220
655254
1550
và chuyển đổi nó bằng cách nào đó
11:12
so that it becomes meaningful
221
656804
2175
để nó trở nên có ý nghĩa
11:14
in the light of all the other things that you have in your mind.
222
658979
4785
liên kết với tất cả những thứ khác đã tồn tại trong tâm trí bạn.
11:19
One of the more elaborate techniques for doing this
223
663764
3734
Một trong những kỹ thuật chi tiết hơn
để làm điều này
để làm điều này
11:23
dates back 2,500 years to Ancient Greece.
224
667498
3919
đã có từ cách đây 2500 năm thời Hy Lạp Cổ Đại.
11:27
It came to be known as the memory palace.
225
671417
1978
Người ta biết đến nó như một cung điện trí nhớ.
11:29
The story behind its creation goes like this:
226
673395
3425
Câu chuyện đằng sau việc hình thành cung điện trí nhớ là như thế này:
11:32
There was a poet called Simonides
227
676820
2972
Có một nhà thơ tên là Simondies
11:35
who was attending a banquet.
228
679792
1906
đang dự một bữa tiệc lớn.
11:37
He was actually the hired entertainment,
229
681698
2248
Thực ra ông được thuê để trình diễn giải trí,
11:39
because back then if you wanted to throw a really slamming party,
230
683946
3012
vào thời điểm đó nếu bạn muốn tổ chức một bữa tiệc thật linh đình,
11:42
you didn't hire a D.J., you hired a poet.
231
686958
3212
bạn sẽ không thuê một D.J mà là một nhà thơ.
11:46
And he stands up, delivers his poem from memory, walks out the door,
232
690170
4870
Ông đứng dậy, đọc bài thơ của ông từ trí nhớ,
bước ra khỏi cửa
bước ra khỏi cửa
11:50
and at the moment he does, the banquet hall collapses,
233
695040
5112
và ngay lúc ông vừa bước ra khỏi cửa
cả hội trường yến tiệc bị sập đổ,
cả hội trường yến tiệc bị sập đổ,
11:56
kills everybody inside.
234
700152
2681
làm chết hết tất cả mọi người bên trong đó.
11:58
It doesn't just kill everybody,
235
702833
2565
Không chỉ giết hết tất cả mọi người,
12:01
it mangles the bodies beyond all recognition.
236
705398
3864
nó còn làm nát thi thể đến nỗi không nhận ra được.
12:05
Nobody can say who was inside,
237
709262
2321
Không ai có thể nói những ai ở bên trong,
12:07
nobody can say where they were sitting.
238
711583
3171
không ai có thể nói vị trí họ đã ngồi.
12:10
The bodies can't be properly buried.
239
714754
2239
Thi thể không thể được chôn cất đàng hoàng.
12:12
It's one tragedy compounding another.
240
716993
3843
Đó thực sự là một bi kịch nối tiếp bi kịch.
12:16
Simonides, standing outside,
241
720836
2704
Simonides, đứng bên ngoài,
12:19
the sole survivor amid the wreckage,
242
723540
2131
người sống sót duy nhất giữa đống đổ nát,
12:21
closes his eyes and has this realization,
243
725671
3636
ông nhắm mắt lại và nhận ra điều này,
12:25
which is that in his mind's eye,
244
729307
2538
những gì mà có trong con mắt tâm trí của ông,
12:27
he can see where each of the guests at the banquet had been sitting.
245
731845
5145
ông có thể thấy vị trí từng vị khách đang ngồi trong bữa tiệc.
12:32
And he takes the relatives by the hand
246
736990
2343
Và ông cầm tay những người thân của các vị khách
12:35
and guides them each to their loved ones amid the wreckage.
247
739333
4058
tới nơi mà người thân yêu của họ đã mất giữa đống đổ nát.
12:39
What Simonides figured out at that moment
248
743391
3264
Những gì mà Simonides khám phá ra vào lúc đó
12:42
is something that I think we all kind of intuitively know,
249
746655
3433
là điều mà tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều phần nào biết được bằng trực giác
12:45
which is that, as bad as we are
250
750088
2412
điều đó là... bên cạnh việc chúng ta rất kém
12:48
at remembering names and phone numbers
251
752500
2894
khi phải nhớ tên và số điện thoại hay là
12:51
and word-for-word instructions from our colleagues,
252
755394
2658
từng-từ-một các hướng dẫn trong sách vở ở trường,
12:53
we have really exceptional visual and spatial memories.
253
758052
5490
chúng ta thực sự có những ký ức thuộc thị giác và không gian rất đặc biệt.
12:59
If I asked you to recount the first 10 words
254
763542
3596
Nếu tôi đề nghị các bạn nói lại 10 từ đầu tiên
13:03
of the story that I just told you about Simonides,
255
767138
2464
trong câu chuyện mà tôi vừa kể cho các bạn nghe về Simonides,
13:05
chances are you would have a tough time with it.
256
769602
2488
khả năng rất lớn là các bạn sẽ gặp khó khăn.
13:07
But I would wager
257
772090
2314
Nhưng tôi sẽ đặt cược rằng
13:10
that if I asked you to recall
258
774404
2683
nếu tôi đề nghị các bạn hãy nhớ lại
13:12
who is sitting on top of a talking tan horse
259
777087
4556
ai đang ngồi trên con ngựa rám nắng biết nói
13:17
in your foyer right now,
260
781643
1998
ở trong phòng sảnh nhà bạn bây giờ,
13:19
you would be able to see that.
261
783641
2325
các bạn sẽ có thể thấy được.
13:21
The idea behind the memory palace
262
785966
2530
Ý tưởng đằng sau cung điện trí nhớ
13:24
is to create this imagined edifice in your mind's eye
263
788496
4633
là để tạo nên một dinh thự tưởng tượng trong đôi mắt tâm trí của các bạn
13:29
and populate it with images
264
793129
1746
và đưa vào đó những hình ảnh
13:30
of the things that you want to remember --
265
794875
2208
của những thứ mà bạn muốn nhớ --
13:32
the crazier, weirder, more bizarre,
266
797083
3329
hình ảnh càng điên dại, kỳ lạ, quái đản,
13:36
funnier, raunchier, stinkier the image is,
267
800412
3600
vui nhộn, tục tĩu, bốc mùi
13:39
the more unforgettable it's likely to be.
268
804012
2875
thì nó càng có khó quên hơn.
13:42
This is advice that goes back 2,000-plus years
269
806887
2834
Đây là lời khuyên có từ cách đây hơn 2000 năm
13:45
to the earliest Latin memory treatises.
270
809721
2785
từ những luận thuyết Latin đầu tiên về trí nhớ.
13:48
So how does this work?
271
812506
1829
Vậy nó hoạt động như thế nào?
13:50
Let's say that you've been invited
272
814335
2540
Giả sử là bạn được mời
13:52
to TED center stage to give a speech
273
816875
3806
đến sân khấu trung tâm của TED để nói chuyện
13:56
and you want to do it from memory,
274
820681
2534
và bạn muốn thực hiện nó bằng trí nhớ,
13:59
and you want to do it the way that Cicero would have done it
275
823215
5045
bạn muốn làm theo cách mà Cicero đã từng làm
14:04
if he had been invited to TEDxRome 2,000 years ago.
276
828260
4659
nếu ông được mời đến TEDxRome 2000 năm trước.
14:08
What you might do
277
832919
2258
Những gì bạn có thể làm
14:11
is picture yourself at the front door of your house.
278
835177
5219
là hình dung bản thân mình đang đứng ở cửa trước nhà bạn.
14:16
And you'd come up with some sort
279
840396
2042
Và bạn tưởng tượng ra vài
14:18
of an absolutely crazy, ridiculous, unforgettable image
280
842438
3508
hình ảnh khá là điên rồ, mắc cười và khó quên
14:21
to remind you that the first thing you want to talk about
281
845946
2983
để nhắc nhớ điều đầu tiên mà bạn muốn nói đến
14:24
is this totally bizarre contest.
282
848929
2792
là cuộc thi rất kỳ quái này.
14:27
And then you'd go inside your house,
283
851721
2833
Và rồi bạn bước vào bên trong ngôi nhà của mình
14:30
and you would see an image of Cookie Monster
284
854554
2852
bạn sẽ thấy hình ảnh của Cookie Monster
14:33
on top of Mister Ed.
285
857406
1887
ngồi trên đỉnh Mister Ed.
14:35
And that would remind you
286
859293
1269
Và nó sẽ gợi nhớ chuyện
14:36
that you would want to then introduce your friend Ed Cook.
287
860562
3174
bạn muốn giới thiệu người bạn Ed Cook của mình.
14:39
And then you'd see an image of Britney Spears
288
863736
2664
Rồi bạn sẽ thấy hình ảnh của Britney Spears
14:42
to remind you of this funny anecdote you want to tell.
289
866400
2812
gợi bạn nhớ về câu chuyện vui bạn muốn kể.
14:45
And you go into your kitchen,
290
869212
1672
Sau đó bạn sẽ đi vào nhà bếp,
14:46
and the fourth topic you were going to talk about
291
870884
1845
chủ đề tiếp theo mà bạn sẽ nói
14:48
was this strange journey that you went on for a year,
292
872729
2938
là hành trình kỳ lạ mà bạn đã đi trong suốt một năm,
14:51
and you have some friends to help you remember that.
293
875667
4964
và có những người bạn giúp bạn nhớ về điều đó.
14:56
This is how Roman orators memorized their speeches --
294
880631
4219
Đây là cách mà những nhà diễn thuyết La Mã thuộc lòng các bài phát biểu của họ --
15:00
not word-for-word, which is just going to screw you up,
295
884850
3394
không phải từng-từ-một vì nó sẽ chỉ làm hỏng bài phát biểu của bạn mà thôi,
15:04
but topic-for-topic.
296
888244
2412
mà là theo từng chủ đề một.
15:06
In fact, the phrase "topic sentence,"
297
890656
2907
Thực ra, cụm từ "topic sentence" (câu chủ đề),
15:09
that comes from the Greek word "topos,"
298
893563
3300
xuất phát từ từ "topos" trong tiếng Hy lạp
15:12
which means "place."
299
896863
1720
có nghĩa là "nơi chốn".
15:14
That's a vestige
300
898583
1567
Đó là một vết tích
15:16
of when people used to think about oratory and rhetoric
301
900150
2320
từ thời con người đã từng nghĩ về diễn thuyết và hùng biện
15:18
in these sorts of spatial terms.
302
902470
2238
theo những khái niệm không gian này.
15:20
The phrase "in the first place,"
303
904708
1937
Cụm từ "in the first place" (đầu tiên)
15:22
that's like in the first place of your memory palace.
304
906645
3423
cũng giống như nơi đầu tiên trong cung điện trí nhớ.
15:25
I thought this was just fascinating,
305
910068
1980
Tôi nghĩ điều này hết sức thu hút,
15:27
and I got really into it.
306
912048
1900
và tôi thực sự hứng thú với nó.
15:29
And I went to a few more of these memory contests.
307
913948
2748
Vậy nên tôi đã tìm đến thêm một vài cuộc thi trí nhớ.
15:32
And I had this notion that I might write something longer
308
916696
2561
Tôi có ý tưởng để có thể viết dài hơn
15:35
about this subculture of competitive memorizers.
309
919257
3293
về nhóm văn hóa của những người
cạnh tranh về trí nhớ này.
cạnh tranh về trí nhớ này.
15:38
But there was a problem.
310
922550
2027
Nhưng lại có một vấn đề.
15:40
The problem was that a memory contest
311
924577
2748
Vấn đề là một cuộc thi trí nhớ
15:43
is a pathologically boring event.
312
927325
3729
là một sự kiện nhàm chán chưa từng có.
15:46
(Laughter)
313
931054
2606
(Tiếng cười)
15:49
Truly, it is like a bunch of people sitting around taking the SATs.
314
933660
4550
Thực sự, kiểu như một nhóm người ngồi lại nói về điểm SAT
15:54
I mean, the most dramatic it gets
315
938210
1694
ý tôi là kịch tính nhất
15:55
is when somebody starts massaging their temples.
316
939904
1379
là khi ai đó bắt đầu xoa bóp thái dương của mình.
15:57
And I'm a journalist, I need something to write about.
317
941283
3038
Tôi là một nhà báo, ôi cần có chuyện xảy ra để viết.
16:00
I know that there's this incredible stuff happening in these people's minds,
318
944321
3777
Tôi biết rằng điều lạ thường đó xảy ra trong tâm trí của những người này,
16:03
but I don't have access to it.
319
948098
2100
nhưng tôi không tiếp cận được nó.
16:06
And I realized, if I was going to tell this story,
320
950198
2719
Và tôi nhận ra rằng, nếu tôi kể lại câu chuyện này,
16:08
I needed to walk in their shoes a little bit.
321
952917
2750
tôi cần đặt mình trong hoàn cảnh của họ một chút,
16:11
And so I started trying to spend 15 or 20 minutes
322
955667
3581
Và vì vậy tôi bắt đầu trải qua 15 rồi 20 phút
16:15
every morning before I sat down with my New York Times
323
959248
2835
mỗi buổi sáng trước khi ngồi đọc tờ New York Times của mình
16:17
just trying to remember something.
324
962083
2521
chỉ để có gắng nhớ về một chuyện gì đó.
16:20
Maybe it was a poem.
325
964604
1669
Có thể đó là một bài thơ.
16:22
Maybe it was names from an old yearbook
326
966273
2039
Có thể đó là những cái tên từ cuốn biên niêm giám cũ
16:24
that I bought at a flea market.
327
968312
2259
mà tôi đã mua ở một chợ trời.
16:26
And I found that this was shockingly fun.
328
970571
5496
Và tôi thấy rằng điều này cực kỳ thú vị một cách ngạc nhiên.
16:31
I never would have expected that.
329
976067
2078
Tôi chưa bao giờ mong đợi như thế.
16:34
It was fun because this is actually not about training your memory.
330
978145
3363
Thú vị vì đây không chỉ để rèn luyện trí nhớ của bạn.
16:37
What you're doing is you're trying to get better and better and better
331
981508
3038
Những gì bạn đang làm là bạn sẽ cố gắng tốt hơn và tốt hơn và tốt hơn
16:40
at creating, at dreaming up,
332
984546
2429
trong việc sáng tạo, trong việc tưởng tượng ra
16:42
these utterly ludicrous, raunchy, hilarious
333
986975
2894
nhưng hình ảnh cực kỳ buồn cười, tục tĩu, vui nhộn
16:45
and hopefully unforgettable images in your mind's eye.
334
989869
4125
và hy vọng không thể nào quên trong đôi mắt của tâm trí bạn.
16:49
And I got pretty into it.
335
993994
1583
Và tôi khá là có hứng thú với nó.
16:51
This is me wearing my standard competitive memorizer's training kit.
336
995577
6657
Đây là tôi đang mang một bộ dụng cụ rèn luyện trí nhớ dành cho những thí sinh.
16:58
It's a pair of earmuffs
337
1002234
1966
Đó là một cặp chụp tai chống ồn
17:00
and a set of safety goggles that have been masked over
338
1004200
3409
và một bộ kính an toàn đã được che chắn toàn bộ
17:03
except for two small pinholes,
339
1007609
2673
chỉ còn lại hai lỗ rất nhỏ để nhìn,
17:06
because distraction is the competitive memorizer's greatest enemy.
340
1010282
5326
vì sự phân tâm là kẻ thù lớn nhất của những người đi thi khả năng ghi nhớ.
17:11
I ended up coming back to that same contest that I had covered a year earlier.
341
1015608
5767
Tôi quay lại cuộc thi tương tự mà tôi đã tham dự với tư cách phóng viên một năm trước.
17:17
And I had this notion that I might enter it,
342
1021375
2106
Và tôi có ý tưởng rằng mình có thể tham gia,
17:19
sort of as an experiment in participatory journalism.
343
1023481
3302
kiểu như một trải nghiệm khi tham gia trong ngành báo chí.
17:22
It'd make, I thought, maybe a nice epilogue to all my research.
344
1026783
4521
Nó sẽ làm, tôi nghĩ, có thể là một phần kết đẹp cho toàn bộ các nghiên cứu của tôi.
17:27
Problem was the experiment went haywire.
345
1031304
3738
Vấn đề là cuộc thực nghiệm này trở nên rối rắm.
17:30
I won the contest,
346
1035042
2737
Tôi đã thắng cuộc thi,
17:33
which really wasn't supposed to happen.
347
1037779
3103
điều mà thực sự không nghĩ rằng sẽ xảy ra.
17:36
(Applause)
348
1040882
5849
(Vỗ tay)
17:42
Now it is nice
349
1046731
1705
Bây giờ, thật tuyệt
17:44
to be able to memorize speeches
350
1048436
2827
để có thể ghi nhớ những bài diễn thuyết
17:47
and phone numbers and shopping lists,
351
1051263
3094
số điện thoại và danh sách cần mua sắm,
17:50
but it's actually kind of beside the point.
352
1054357
2776
nhưng thực sự nó nằm bên ngoài điểm mấu chốt.
17:53
These are just tricks.
353
1057133
2198
Đây chỉ là những mẹo vặt.
17:55
They are tricks that work
354
1059331
2002
Chúng là những mẹo vặt có thể sử dụng
17:57
because they're based on some pretty basic principles
355
1061333
3183
vì chúng dựa trên một vài nguyên lý khá cơ bản
18:00
about how our brains work.
356
1064516
1776
liên quan đến cách mà bộ não chúng ta hoạt động.
18:02
And you don't have to be building memory palaces
357
1066292
3952
Các bạn không cần phải xây nên
những cung điện trí nhớ
những cung điện trí nhớ
18:06
or memorizing packs of playing cards
358
1070244
2006
hay ghi nhớ thứ tự các lá bài
18:08
to benefit from a little bit of insight
359
1072250
2013
để hưởng lợi một chút xíu trong chuyện
18:10
about how your mind works.
360
1074263
2644
tâm trí bạn hoạt động thế nào.
18:12
We often talk about people with great memories
361
1076907
1793
Chúng ta hay nói về người có trí nhớ tuyệt vời
18:14
as though it were some sort of an innate gift,
362
1078700
2300
như thể nó là năng khiếu bẩm sinh,
18:16
but that is not the case.
363
1081000
1890
nhưng không phải vậy.
18:18
Great memories are learned.
364
1082890
3768
Những trí nhớ tuyệt vời là điều có thể học được.
18:22
At the most basic level, we remember when we pay attention.
365
1086658
3469
Ở mức độ cơ bản nhất, chúng ta nhớ khi chúng ta chú ý.
18:26
We remember when we are deeply engaged.
366
1090127
3206
Chúng ta nhớ khi chúng ta
có liên quan một cách sâu sắc.
có liên quan một cách sâu sắc.
18:29
We remember when we are able
367
1093333
1521
Chúng ta nhớ khi chúng ta có thể
18:30
to take a piece of information and experience
368
1094854
2771
nhận một mảnh thông tin và trải nghiệm
18:33
and figure out why it is meaningful to us,
369
1097625
2106
và khám phá ra tại sao nó lại có ý nghĩa đối với chúng ta,
18:35
why it is significant, why it's colorful,
370
1099731
2423
tại sao nó lại quan trọng, tại sao nó lại đầy màu sắc,
18:38
when we're able to transform it in some way
371
1102169
2929
khi chúng ta có thể chuyển đổi nó bằng cách nào đó
18:40
that it makes sense
372
1105098
1494
hợp lý - trong sự liên quan
18:42
in the light of all of the other things floating around in our minds,
373
1106592
2227
với tất cả những thứ đang trôi nổi quanh tâm trí ta,
18:44
when we're able to transform Bakers into bakers.
374
1108819
5260
khi chúng ta có thể chuyển đổi
từ Bakers thành bakers.
từ Bakers thành bakers.
18:49
The memory palace, these memory techniques,
375
1114079
2426
Cung điện trí nhớ, những kỹ thuật ghi nhớ này,
18:52
they're just shortcuts.
376
1116505
1870
chúng chỉ là những đường tắt.
18:54
In fact, they're not even really shortcuts.
377
1118375
2565
Thực sự, chúng thậm chí không hẳn là
những đường tắt.
những đường tắt.
18:56
They work because they make you work.
378
1120940
3403
Chúng hoạt động vì chúng khiến các bạn hoạt động.
19:00
They force a kind of depth of processing,
379
1124343
3940
Chúng buộc bạn làm việc xử lý theo chiều sâu,
19:04
a kind of mindfulness,
380
1128283
1521
kiểu như sự quan tâm thật sự,
19:05
that most of us don't normally walk around exercising.
381
1129804
4228
mà hầu hết chúng ta không hay tập luyện.
19:09
But there actually are no shortcuts.
382
1134032
2562
Nhưng thực sự không có những đường tắt.
19:12
This is how stuff is made memorable.
383
1136594
2856
Đây là cái cách mà mọi thứ được ghi nhớ.
19:15
And I think if there's one thing that I want to leave you with,
384
1139450
4143
Và tôi nghĩ nếu có một điều mà tôi muốn đọng lại trong các bạn,
19:19
it's what E.P.,
385
1143593
2734
đó là E.P,
19:22
the amnesic who couldn't even remember that he had a memory problem,
386
1146327
3798
người bị mắc chứng mất trí đến nỗi thậm chí không nhớ rằng mình có vấn đề về trí nhớ,
19:26
left me with,
387
1150125
1490
đã làm cho tôi
19:27
which is the notion
388
1151615
2098
có suy nghĩ rằng
19:29
that our lives are the sum of our memories.
389
1153713
5037
cuộc sống của chúng ta sự tổng hợp những ký ức.
19:34
How much are we willing to lose
390
1158750
5833
Chúng ta sẵn sàng đánh mất bao nhiêu
19:40
from our already short lives
391
1164583
3667
từ quãng đời ngắn ngủi đã qua của chúng ta
19:44
by losing ourselves in our Blackberries, our iPhones,
392
1168250
6960
bằng cách đánh mất bản thân trong Blackberries, iPhones
19:51
by not paying attention to the human being across from us
393
1175210
3798
thông qua việc không chú ý đến những người đang đi qua cuộc đời chúng ta
19:54
who is talking with us,
394
1179008
1575
những người đang trò chuyện với chúng ta,
19:56
by being so lazy that we're not willing
395
1180583
2071
hay quá làm biếng đến nỗi chúng ta không sẵn sàng
19:58
to process deeply?
396
1182654
3690
xử lý thông tin một cách sâu sắc?
20:02
I learned firsthand
397
1186344
2444
Tôi học được trước tiên
20:04
that there are incredible memory capacities
398
1188788
3397
rằng còn nhiều lắm khả năng ghi nhớ tuyệt vời
20:08
latent in all of us.
399
1192185
2003
tiềm ẩn trong tất cả chúng ta.
20:10
But if you want to live a memorable life,
400
1194188
3397
Nhưng nếu bạn muốn sống một cuộc đời đáng nhớ,
20:13
you have to be the kind of person
401
1197585
2386
các bạn phải là dạng người
20:15
who remembers to remember.
402
1199971
2966
nhớ để nhớ.
20:18
Thank you.
403
1202937
1769
Cám ơn các bạn.
20:20
(Applause)
404
1204706
3090
(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Joshua Foer - WriterJoshua Foer is a science writer who 'accidentally' won the U.S. Memory Championship.
Why you should listen
In 2005 science writer Joshua Foer went to cover the U.S. Memory Championship. A year later he was back -- as contestant. A year of mental training with Europe's top memorizer turned into a book, Moonwalking with Einstein, which is both a chronicle of his immersion in the memory culture and wonderfully accessible and informative introduction to the science of memory. Much more surprisingly, that year of training also turned into a first-place victory at the national competition in New York and the chance to represent the U.S. at the World Memory Championship. Foer's writing has appeared in National Geographic, Slate, the New York Times, and other publications. He is the co-founder of the Atlas Obscura, an online guide to the world’s wonders and curiosities, and is also the co-founder of the design competition Sukkah City.
Joshua Foer | Speaker | TED.com