TEDxExeter
Deeyah Khan: What we don't know about Europe's Muslim kids
Deeyah Khan: Những góc khuất về trẻ em Hồi giáo tại Châu Âu
Filmed:
Readability: 3.2
1,424,468 views
Là đứa trẻ được sinh ra tại Nauy bởi người mẹ Afghan và người cha Pakistan, Deeyah Khan thấu hiểu cảm giác của một thiếu niên bị mắc kẹt giữa cộng đồng và đất nước. Trong bài diễn thuyết mạnh mẽ và đầy cảm xúc này, nhà làm phim khai mở cảm giác bị cô lập và ruồng bỏ của những đứa trẻ Hồi giáo trưởng thành nơi phương Tây-- và hậu quả xé lòng khi không trân trọng thế hệ trẻ trước khi những tên khủng bố cướp mất chúng.
Deeyah Khan - Filmmaker
Deeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics. Full bio
Deeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
When I was a child,
I knew I had superpowers.
I knew I had superpowers.
0
1200
3320
Khi còn nhỏ,
Tôi biết mình có siêu năng lực
Tôi biết mình có siêu năng lực
00:18
That's right.
1
6920
1215
Đúng vậy
00:20
(Laughter)
2
8160
1096
( Cười )
00:21
I thought I was absolutely amazing
because I could understand
because I could understand
3
9280
4016
Tôi nghĩ mình thật tuyệt,
vì tôi thấu hiểu
vì tôi thấu hiểu
00:25
and relate to the feelings
of brown people,
of brown people,
4
13320
2136
mối xúc cảm
của những con người da màu
của những con người da màu
00:27
like my grandfather,
a conservative Muslim guy.
a conservative Muslim guy.
5
15480
3400
như ông tôi, một người Hồi giáo bảo thủ
00:31
And also, I could understand
my Afghan mother, my Pakistani father,
my Afghan mother, my Pakistani father,
6
19360
4896
mẹ tôi, một người phụ nữ Afghan
bố tôi, một người đàn ông Pakistan
bố tôi, một người đàn ông Pakistan
00:36
not so religious
but laid-back, fairly liberal.
but laid-back, fairly liberal.
7
24280
3800
bố mẹ không quá sùng đạo, mà
thoải mái, khá tự do
thoải mái, khá tự do
00:40
And of course, I could understand
8
28480
1616
Và dĩ nhiên, tôi thấu hiểu
00:42
and relate to the feelings
of white people.
of white people.
9
30120
2416
những cảm xúc
của người da trắng
của người da trắng
00:44
The white Norwegians of my country.
10
32560
1840
Những người Nauy da trắng trên đất nước tôi
00:47
You know, white, brown, whatever --
11
35480
2576
Bạn biết đấy
Da trắng hay da màu, gì chăng nữa
Da trắng hay da màu, gì chăng nữa
00:50
I loved them all.
12
38080
1816
Tôi yêu quý tất cả họ
00:51
I understood them all,
13
39920
1256
Tôi thấu hiểu tất cả họ
00:53
even if they didn't always
understand each other,
understand each other,
14
41200
2336
ngay cả khi họ không hiểu thấu nhau
00:55
they were all my people.
15
43560
1240
Họ là những người tôi yêu thương
00:57
My father, though,
was always really worried.
was always really worried.
16
45600
2936
Dù vậy, bố tôi vẫn luôn thực sự lo lắng
01:00
He kept saying that
even with the best education,
even with the best education,
17
48560
3336
Ông nhiều lần nói rằng
ngay cả khi có được nền giáo dục tốt nhất
ngay cả khi có được nền giáo dục tốt nhất
01:03
I was not going to get a fair shake.
18
51920
3176
Tôi vẫn sẽ
không được đối xử công bằng
không được đối xử công bằng
01:07
I would still face discrimination,
according to him.
according to him.
19
55120
3416
Tôi vẫn phải đối mặt
với sự phân biệt đối xử
với sự phân biệt đối xử
01:10
And that the only way
to be accepted by white people
to be accepted by white people
20
58560
2816
Cách duy nhất
để được chấp nhận bởi cộng đồng da trắng
để được chấp nhận bởi cộng đồng da trắng
01:13
would be to become famous.
21
61400
2176
là tôi phải trở nên nổi tiếng
01:15
Now, mind you, he had this conversation
with me when I was seven years old.
with me when I was seven years old.
22
63600
4000
Bố đã nói với tôi điều này khi tôi 7 tuổi
01:20
So while I'm seven years old, he said,
23
68440
2976
Khi tôi mới 7 tuổi, ông nói
01:23
"Look, so it's either got to be sports,
or it's got to be music."
or it's got to be music."
24
71440
3376
"Nghe này,
Con nên chọn thể thao, hoặc âm nhạc."
Con nên chọn thể thao, hoặc âm nhạc."
01:26
He didn't know anything about sports --
bless him -- so it was music.
bless him -- so it was music.
25
74840
4456
Bố không am hiểu về thể thao (ôi chao),
vậy nên, chúng tôi đã chọn âm nhạc
vậy nên, chúng tôi đã chọn âm nhạc
01:31
So when I was seven years old,
he gathered all my toys, all my dolls,
he gathered all my toys, all my dolls,
26
79320
4336
Khi tôi 7 tuổi,
bố đã lấy tất cả đồ chơi và búp bê của tôi
bố đã lấy tất cả đồ chơi và búp bê của tôi
01:35
and he threw them all away.
27
83680
1600
và vứt hết chúng đi
01:38
In exchange he gave me
a crappy little Casio keyboard and --
a crappy little Casio keyboard and --
28
86160
3856
Thay vào đó, ông đưa tôi
một bàn phím Casio xấu xí
một bàn phím Casio xấu xí
01:42
(Laughter)
29
90040
1216
( Cười )
01:43
Yeah. And singing lessons.
30
91280
2016
và rồi những bài học hát
01:45
And he forced me, basically, to practice
for hours and hours every single day.
for hours and hours every single day.
31
93320
4776
ông bắt tôi luyện tập nhiều giờ mỗi ngày
01:50
Very quickly, he also had me performing
for larger and larger audiences,
for larger and larger audiences,
32
98120
4256
rất nhanh sau đó, ông để tôi
biểu diễn cho ngày càng nhiều người
biểu diễn cho ngày càng nhiều người
01:54
and bizarrely, I became
almost a kind of poster child
almost a kind of poster child
33
102400
3776
Kì làm sao,
tôi gần như trở thành một ví dụ hoàn hảo
tôi gần như trở thành một ví dụ hoàn hảo
01:58
for Norwegian multiculturalism.
34
106200
2080
cho chủ nghĩa đa văn hóa tại Nauy
02:00
I felt very proud, of course.
35
108760
1736
Dĩ nhiên, tôi rất tự hào
02:02
Because even the newspapers at this point
36
110520
3336
Vì tại thời điểm đó, báo chí
02:05
were starting to write
nice things about brown people,
nice things about brown people,
37
113880
2576
đã bắt đầu viết những điều tốt đẹp
về cộng đồng da màu,
về cộng đồng da màu,
02:08
so I could feel
that my superpower was growing.
that my superpower was growing.
38
116480
3160
tôi có thể cảm nhận
rằng siêu năng lực đang lớn lên trong mình
rằng siêu năng lực đang lớn lên trong mình
02:12
So when I was 12 years old,
walking home from school,
walking home from school,
39
120960
2976
Và khi 12 tuổi, trong lúc đang đi bộ
từ trường về nhà
từ trường về nhà
02:15
I took a little detour
40
123960
1216
tôi rẽ qua hướng khác
02:17
because I wanted to buy
my favorite sweets called "salty feet."
my favorite sweets called "salty feet."
41
125200
3535
để mua loại kẹo ưa thích của mình
" Chân Muối"
" Chân Muối"
02:20
I know they sound kind of awful,
42
128759
1761
Tôi biết, tên nó nghe thật khiếp
02:23
but I absolutely love them.
43
131640
1496
nhưng tôi vẫn thích chúng lắm.
02:25
They're basically these little
salty licorice bits in the shape of feet.
salty licorice bits in the shape of feet.
44
133160
4440
CHúng cơ bản là những viên kẹo nhỏ bé vị cam thảo
được làm giống hình bàn chân.
được làm giống hình bàn chân.
02:30
And now that I say it out loud,
I realize how terrible that sounds,
I realize how terrible that sounds,
45
138120
5240
Bây giờ, đọc to cái tên đó lên
tôi mới biết nghe nó kinh khủng thế nào.
tôi mới biết nghe nó kinh khủng thế nào.
02:36
but be that as it may,
I absolutely love them.
I absolutely love them.
46
144280
2496
Nhưng kể cả thế,
tôi vẫn thích chúng lắm
tôi vẫn thích chúng lắm
02:38
So on my way into the store,
47
146800
2096
Trên đường tới cửa hàng
02:40
there was this grown white guy
in the doorway blocking my way.
in the doorway blocking my way.
48
148920
4536
có một người đàn ông da trắng
đứng chắn lối tôi vào.
đứng chắn lối tôi vào.
02:45
So I tried to walk around him,
and as I did that, he stopped me
and as I did that, he stopped me
49
153480
5936
Khi tôi đang cố đi vòng qua,
ông ta chặn tôi lại
ông ta chặn tôi lại
02:51
and he was staring at me,
50
159440
1800
và nhìn tôi chằm chằm,
02:54
and he spit in my face, and he said,
51
162200
1936
ông ta nhổ nước bọt vào mặt tôi, nói :
02:56
"Get out of my way
52
164160
1216
" Biến khỏi lối này
02:57
you little black bitch,
you little Paki bitch,
you little Paki bitch,
53
165400
3256
con bé da đen khốn nạn
con bé Pakistan khốn nạn
con bé Pakistan khốn nạn
03:00
go back home where you came from."
54
168680
1920
biến về nơi mày ở đi"
03:03
I was absolutely horrified.
55
171600
3096
Tôi đã hết sức khiếp sợ
03:06
I was staring at him.
56
174720
1296
tôi nhìn ông ta chằm chằm,
03:08
I was too afraid
to wipe the spit off my face,
to wipe the spit off my face,
57
176040
2920
Tôi quá sợ hãi để gạt nước bọt ra khỏi mặt
03:11
even as it was mixing with my tears.
58
179840
2136
ngay cả khi nó hòa lẫn với nước mắt.
03:14
I remember looking around,
hoping that any minute now,
hoping that any minute now,
59
182000
3696
Tôi nhớ đã nhìn quanh,
hi vọng rằng phút nào đó
hi vọng rằng phút nào đó
03:17
a grown-up is going to come
and make this guy stop.
and make this guy stop.
60
185720
3656
người lớn sẽ đến
và ngăn ông ta lại
và ngăn ông ta lại
03:21
But instead, people kept hurrying past me
and pretended not to see me.
and pretended not to see me.
61
189400
4320
Nhưng, người ta cứ vội vã lướt qua,
vờ như không thấy tôi
vờ như không thấy tôi
03:26
I was very confused
because I was thinking, well,
because I was thinking, well,
62
194160
3600
Trong phút bấn loạn
tôi đã nghĩ :
tôi đã nghĩ :
03:30
"My white people, come on!
Where are they? What's going on?
Where are they? What's going on?
63
198640
3296
" Làm ơn đi mà, những người da trắng
Họ ở đâu vậy? Chuyện gì thế này ?
Họ ở đâu vậy? Chuyện gì thế này ?
03:33
How come they're not
coming and rescuing me?
coming and rescuing me?
64
201960
2080
Sao họ lại không đến và cứu tôi chứ ?
03:36
So, needless to say,
I didn't buy the sweets.
I didn't buy the sweets.
65
204760
2256
Không cần nói cũng biết
tôi đã không mua kẹo
tôi đã không mua kẹo
03:39
I just ran home as fast as I could.
66
207040
2120
Tôi chỉ chạy thật nhanh về nhà
03:42
Things were still OK, though, I thought.
67
210040
2080
tự nhủ rằng: " Ổn thôi mà".
03:44
As time went on,
the more successful I became,
the more successful I became,
68
212800
3096
Thời gian trôi qua,
tôi ngày một thành công hơn,
tôi ngày một thành công hơn,
03:47
I eventually started also
attracting harassment from brown people.
attracting harassment from brown people.
69
215920
4120
và bắt đầu bị quấy rầy bởi người da màu
03:53
Some men in my parent's community
felt that it was unacceptable
felt that it was unacceptable
70
221520
3296
Một vài trong số họ cho rằng
thật không thể chấp nhận
thật không thể chấp nhận
03:56
and dishonorable for a woman
to be involved in music
to be involved in music
71
224840
4856
và đáng hổ thẹn khi phụ nữ lại dính líu
tới âm nhạc
tới âm nhạc
04:01
and to be so present in the media.
72
229720
1960
và xuất hiện trên truyền thông
04:05
So very quickly, I was starting
to become attacked at my own concerts.
to become attacked at my own concerts.
73
233280
5416
Rất nhanh sau đó, tôi bắt đầu bị tấn công
tại các buổi hòa nhạc.
tại các buổi hòa nhạc.
04:10
I remember one of the concerts,
I was onstage, I lean into the audience
I was onstage, I lean into the audience
74
238720
5016
Tôi nhớ một lần trên sân khấu,
lúc nghiêng về phía khán giả
lúc nghiêng về phía khán giả
04:15
and the last thing I see
is a young brown face
is a young brown face
75
243760
3256
điều cuối cùng tôi nhìn thấy
là một khuôn mặt của một người da màu
là một khuôn mặt của một người da màu
04:19
and the next thing I know is some sort
of chemical is thrown in my eyes
of chemical is thrown in my eyes
76
247040
4216
sau đó, là một thứ hóa chất gì đó
được ném thẳng vào mắt mình
được ném thẳng vào mắt mình
04:23
and I remember I couldn't really see
and my eyes were watering
and my eyes were watering
77
251280
3216
Tôi không nhìn thấy gì,
chỉ biết mắt mình đầy nước
chỉ biết mắt mình đầy nước
04:26
but I kept singing anyway.
78
254520
1600
nhưng, tôi vẫn tiếp tục hát
04:28
I was spit in the face in the streets
of Oslo, this time by brown men.
of Oslo, this time by brown men.
79
256839
4721
Tôi đã bị nhổ bọt vào mặt trên phố Oslo
bởi những người đàn ông da màu
bởi những người đàn ông da màu
04:34
They even tried to kidnap me at one point.
80
262360
3216
Họ thậm chí đã định bắt cóc tôi
04:37
The death threats were endless.
81
265600
2056
Lời dọa giết luôn rình rập.
04:39
I remember one older bearded guy
stopped me in the street one time,
stopped me in the street one time,
82
267680
3256
Tôi vẫn nhớ một người đàn ông để râu
đã chặn tôi lại trên phố
đã chặn tôi lại trên phố
04:42
and he said, "The reason
I hate you so much
I hate you so much
83
270960
2136
và nói: " Tao căm ghét mày
04:45
is because you make our daughters think
84
273120
2056
vì mày gieo rắc vào đầu con gái tao
04:47
they can do whatever they want."
85
275200
1560
rằng cứ tự do làm theo ý mình "
04:50
A younger guy warned me to watch my back.
86
278560
2816
Một người khác nữa cảnh báo tôi
rằng hãy coi chừng
rằng hãy coi chừng
04:53
He said music is un-Islamic
and the job of whores,
and the job of whores,
87
281400
3016
Hắn nói " âm nhạc là tối kị với đạo Hồi
và là nghề của đĩ điếm,
và là nghề của đĩ điếm,
04:56
and if you keep this up,
you are going to be raped
you are going to be raped
88
284440
2736
và nếu mày cứ tiếp tục,
mày sẽ bị cưỡng dâm
mày sẽ bị cưỡng dâm
04:59
and your stomach will be cut out so that
another whore like you will not be born.
another whore like you will not be born.
89
287200
4680
bụng mày sẽ bị cắt để khỏi sinh ra
con điếm nào khác nữa"
con điếm nào khác nữa"
05:05
Again, I was so confused.
90
293560
1696
Một lần nữa, tôi bấn loạn
05:07
I couldn't understand what was going on.
91
295280
1905
Tôi không hiểu chuyện gì đang xảy ra nữa
05:09
My brown people now starting
to treat me like this -- how come?
to treat me like this -- how come?
92
297209
3680
Những người da màu, giờ đây,
lại đối xử với tôi như vậy- tại sao ?
lại đối xử với tôi như vậy- tại sao ?
05:13
Instead of bridging the worlds,
the two worlds,
the two worlds,
93
301560
3096
Thay vì kết nối hai thế giới,
05:16
I felt like I was falling
between my two worlds.
between my two worlds.
94
304680
3000
Tôi nhận thấy mình đang ngã và rũ xuống
giữa hai thế giới đó
giữa hai thế giới đó
05:20
I suppose, for me, spit was kryptonite.
95
308000
2600
Tôi cho rằng bị khạc nhổ là một điều
gây tổn thương
gây tổn thương
05:24
So by the time I was 17 years old,
96
312560
2016
Thế nên, trước lúc tôi 17 tuổi
05:26
the death threats were endless,
and the harassment was constant.
and the harassment was constant.
97
314600
3016
khi lời dọa giết
và sự quấy rối luôn rình rập
và sự quấy rối luôn rình rập
05:29
It got so bad, at one point
my mother sat me down and said,
my mother sat me down and said,
98
317640
2762
tôi suy sụp rất nhiều.
Mẹ đã nói với tôi rằng:
Mẹ đã nói với tôi rằng:
05:32
"Look, we can no longer protect you,
we can no longer keep you safe,
we can no longer keep you safe,
99
320426
3470
"Bố mẹ không che chở cho con được nữa rồi
05:35
so you're going to have to go."
100
323920
1776
thế nên, con phải đi thôi"
05:37
So I bought a one-way ticket to London,
I packed my suitcase and I left.
I packed my suitcase and I left.
101
325720
5400
Và, tôi đã mua vé một chiều đến Luân Đôn,
đóng gói hành lí và rời đi
đóng gói hành lí và rời đi
05:44
My biggest heartbreak at that point
was that nobody said anything.
was that nobody said anything.
102
332160
3696
Điều tôi đau đớn nhất lúc đó,
là không ai nói gì
là không ai nói gì
05:47
I had a very public exit from Norway.
103
335880
2360
Tôi có một lối thoát rộng mở để rời Nauy.
05:51
My brown people, my white people --
nobody said anything.
nobody said anything.
104
339120
3536
Những người da màu, da trắng,
không ai nói gì cả
không ai nói gì cả
05:54
Nobody said, "Hold on, this is wrong.
105
342680
2120
Không ai nói " Chờ đã, sai rồi
05:57
Support this girl, protect this girl,
because she is one of us."
because she is one of us."
106
345960
3696
chúng ta phải hỗ trợ, phải bảo vệ cô bé"
06:01
Nobody said that.
107
349680
1616
Không ai nói vậy
06:03
Instead, I felt like --
you know at the airport,
you know at the airport,
108
351320
3040
Tôi cảm nhận giống như
khi ở sân bay
khi ở sân bay
06:07
on the baggage carousel
you have these different suitcases
you have these different suitcases
109
355120
2856
trên băng chuyền hành lí
có rất nhiều va li
có rất nhiều va li
06:10
going around and around,
110
358000
1256
đang hiện ra trước mắt
06:11
and there's always
that one suitcase left at the end,
that one suitcase left at the end,
111
359280
2496
và luôn luôn có một chiếc vali bị bỏ lại
06:13
the one that nobody wants,
the one that nobody comes to claim.
the one that nobody comes to claim.
112
361800
3016
không ai muốn nó
không ai đến nhận nó
không ai đến nhận nó
06:16
I felt like that.
113
364840
1280
Tôi cảm nhận vậy đấy
06:19
I'd never felt so alone.
I'd never felt so lost.
I'd never felt so lost.
114
367040
3400
Tôi đã chưa bao giờ thấy mình cô đơn, lạc lõng đến thế
06:24
So, after coming to London,
I did eventually resume my music career.
I did eventually resume my music career.
115
372360
4000
Và, sau khi đến Luân Đôn
Tôi đã bắt đầu lại sự nghiệp âm nhạc
Tôi đã bắt đầu lại sự nghiệp âm nhạc
06:29
Different place, but unfortunately
the same old story.
the same old story.
116
377000
3200
Nơi ở mới, nhưng không may là vẫn câu chuyện cũ
06:32
I remember a message sent to me
saying that I was going to be killed
saying that I was going to be killed
117
380840
3536
Tôi nhớ có một tin nhắn gửi đến,
nói rằng tôi sẽ bị giết
nói rằng tôi sẽ bị giết
06:36
and that rivers of blood
were going to flow
were going to flow
118
384400
3376
và máu sẽ chảy thành sông
06:39
and that I was going to be raped
many times before I died.
many times before I died.
119
387800
3456
và tôi sẽ bị cường hiếp
nhiều lần trước khi chết
nhiều lần trước khi chết
06:43
By this point, I have to say,
120
391280
1416
Đến lúc này, tôi phải nói
06:44
I was actually getting used
to messages like this,
to messages like this,
121
392720
2456
Tôi đã quen với những tin nhắn như thế
06:47
but what became different was that
now they started threatening my family.
now they started threatening my family.
122
395200
4280
nhưng, điều khác biệt là chúng lại bắt đầu
đe dọa gia đình tôi
đe dọa gia đình tôi
06:52
So once again, I packed my suitcase,
I left music and I moved to the US.
I left music and I moved to the US.
123
400760
5240
Lại một lần nữa, tôi đóng gói hành lí,
từ bỏ âm nhạc, và đến Mĩ
từ bỏ âm nhạc, và đến Mĩ
06:58
I'd had enough.
124
406520
1256
Quá đủ với tôi rồi
06:59
I didn't want to have anything
to do with this anymore.
to do with this anymore.
125
407800
2616
Tôi không muốn can hệ vào điều đó nữa
07:02
And I was certainly not
going to be killed for something
going to be killed for something
126
410440
2656
và tôi dĩ nhiên không muốn bỏ mạng
vì điều gì đó
vì điều gì đó
07:05
that wasn't even my dream --
it was my father's choice.
it was my father's choice.
127
413120
2680
thậm chí không phải giấc mơ của mình.
Đó là lựa chọn của bố tôi.
Đó là lựa chọn của bố tôi.
07:10
So I kind of got lost.
128
418200
3176
Đại loại, tôi lạc lõng
07:13
I kind of fell apart.
129
421400
1536
và thấy suy sụp
07:14
But I decided that what I wanted to do
130
422960
2336
Nhưng rồi,
tôi quyết định những gì tôi muốn làm
tôi quyết định những gì tôi muốn làm
07:17
is spend the next
however many years of my life
however many years of my life
131
425320
3336
là dành nhiều năm tiếp theo của cuộc đời
07:20
supporting young people
132
428680
1656
hỗ trợ những con người trẻ tuổi
07:22
and to try to be there in some small way,
133
430360
2896
và cố gắng ở đó theo những cách nhỏ bé,
07:25
whatever way that I could.
134
433280
1696
bất cứ cách nào có thể.
07:27
I started volunteering
for various organizations
for various organizations
135
435000
3256
Tôi đã làm tình nguyện viên
cho nhiều tổ chức
cho nhiều tổ chức
07:30
that were working
with young Muslims inside of Europe.
with young Muslims inside of Europe.
136
438280
4640
làm việc với những thanh thiếu niên
người Hồi giáo ở châu Âu
người Hồi giáo ở châu Âu
07:36
And, to my surprise, what I found was
137
444080
3016
Bất ngờ thay, những gì tôi khám phá
07:39
so many of these young people
were suffering and struggling.
were suffering and struggling.
138
447120
4480
là rất nhiều người trẻ
đang chịu đựng và tranh đấu
đang chịu đựng và tranh đấu
07:44
They were facing so many problems
with their families and their communities
with their families and their communities
139
452440
3536
Họ đối mặt với nhiều vấn đề về gia đình
và cộng đồng
và cộng đồng
07:48
who seemed to care more
about their honor and their reputation
about their honor and their reputation
140
456000
3616
những người dường như quan tâm
đến danh tiếng bản thân
đến danh tiếng bản thân
07:51
than the happiness
and the lives of their own kids.
and the lives of their own kids.
141
459640
2760
hơn là niềm hạnh phúc và cuộc sống
của con cái họ
của con cái họ
07:55
I started feeling like maybe I wasn't
so alone, maybe I wasn't so weird.
so alone, maybe I wasn't so weird.
142
463760
4000
Tôi chớm nhận ra rằng,
tôi không đơn độc, không lập dị
tôi không đơn độc, không lập dị
08:00
Maybe there are more
of my people out there.
of my people out there.
143
468280
2320
có rất nhiều người chung hoàn cảnh với tôi đang ở ngoài kia
08:03
The thing is, what most people
don't understand
don't understand
144
471280
2216
Hầu hết mọi người không hiểu
08:05
is that there are so many of us
growing up in Europe
growing up in Europe
145
473520
4296
rằng có rất nhiều đứa trẻ như tôi
đang lớn lên ở châu Âu
đang lớn lên ở châu Âu
08:09
who are not free to be ourselves.
146
477840
2416
những người không thể tự do là chính mình
08:12
We're not allowed to be who we are.
147
480280
2080
Chúng tôi không được phép là chính mình
08:15
We are not free to marry
148
483360
4056
Chúng tôi không được tự do để kết hôn
08:19
or to be in relationships
with people that we choose.
with people that we choose.
149
487440
2936
hoặc hẹn hò với người mình yêu thương
08:22
We can't even pick our own career.
150
490400
1656
Không được tự chọn sự nghiệp
08:24
This is the norm in the Muslim
heartlands of Europe.
heartlands of Europe.
151
492080
3776
Đó là điều bình thường trong xã hội Hồi giáo
ở châu Âu
ở châu Âu
08:27
Even in the freest societies
in the world, we're not free.
in the world, we're not free.
152
495880
3080
Ngay cả khi sống trong xã hội tự do nhất,
chúng tôi nào có tự do
chúng tôi nào có tự do
08:31
Our lives, our dreams, our future
does not belong to us,
does not belong to us,
153
499640
3896
Cuộc sống, giấc mơ, tương lai
đâu có dành cho chúng tôi
đâu có dành cho chúng tôi
08:35
it belongs to our parents
and their community.
and their community.
154
503560
3256
mà thuộc về bố mẹ và cộng đồng
08:38
I found endless stories of young people
155
506840
3080
Tôi biết vô số trường hợp những người trẻ
08:42
who are lost to all of us,
156
510880
2895
đang lạc lõng
08:45
who are invisible to all of us
157
513799
1736
tưởng chừng như vô hình trong xã hội
08:47
but who are suffering,
and they are suffering alone.
and they are suffering alone.
158
515559
2801
Nhưng thực ra, lại đang gồng lên
chịu đựng một mình.
chịu đựng một mình.
08:51
Kids we are losing to forced marriages,
to honor-based violence and abuse.
to honor-based violence and abuse.
159
519520
4320
Những cuộc hôn nhân sắp đặt
bạo lực và ngược đãi
bạo lực và ngược đãi
08:57
Eventually, I realized after several
years of working with these young people,
years of working with these young people,
160
525280
3696
Cuối cùng, sau nhiều năm làm việc với họ,
tôi nhận ra
tôi nhận ra
09:01
that I will not be able to keep running.
161
529000
2016
rằng mình không thể cứ trốn chạy mãi
09:03
I can't spend the rest of my life
being scared and hiding
being scared and hiding
162
531040
4656
không thể dành phần còn lại của cuộc đời
để sợ hãi và lẩn trốn
để sợ hãi và lẩn trốn
09:07
and that I'm actually
going to have to do something.
going to have to do something.
163
535720
2440
tôi thực sự phải làm gì đó
09:11
And I also realized
that my silence, our silence,
that my silence, our silence,
164
539640
3096
và tôi cùng nhận ra
sự im lặng của bản thân, của cộng đồng
sự im lặng của bản thân, của cộng đồng
09:14
allows abuse like this to continue.
165
542760
2320
đã cho phép sự ngược đãi được tiếp diễn
09:18
So I decided that I wanted to put
my childhood superpower to some use
my childhood superpower to some use
166
546000
4496
Tôi muốn
dùng siêu năng lực hồi nhỏ của mình
dùng siêu năng lực hồi nhỏ của mình
09:22
by trying to make people on the different
sides of these issues understand
sides of these issues understand
167
550520
4696
khiến mọi người với quan điểm khác nhau
về vấn đề này hiểu rõ
về vấn đề này hiểu rõ
09:27
what it's like to be a young person stuck
between your family and your country.
between your family and your country.
168
555240
5120
cảm giác của một người trẻ bị mắc kẹt
giữa gia đình và đất nước
giữa gia đình và đất nước
09:32
So I started making films,
and I started telling these stories.
and I started telling these stories.
169
560960
3520
Vì vậy, tôi bắt đầu làm phim
và kể những câu chuyện
và kể những câu chuyện
09:36
And I also wanted people to understand
the deadly consequences of us
the deadly consequences of us
170
564880
4416
và tôi cũng muốn mọi người nhận thức vể
hậu quả chết người khi chúng ta
hậu quả chết người khi chúng ta
09:41
not taking these problems seriously.
171
569320
2080
không coi trọng vấn đề này
09:44
So the first film I made was about Banaz.
172
572000
2360
Bộ phim đầu tiên tôi làm về Banaz
09:47
She was a 17-year-old
Kurdish girl in London.
Kurdish girl in London.
173
575440
3240
Một cô gái người Kurd 17 tuổi ở Luân Đôn
09:51
She was obedient, she did
whatever her parents wanted.
whatever her parents wanted.
174
579520
2800
Một cô gái ngoan ngoãn,
nghe lời bố mẹ
nghe lời bố mẹ
09:54
She tried to do everything right.
175
582840
2416
Cô ấy cố gắng làm đúng mọi thứ
09:57
She married some guy
that her parents chose for her,
that her parents chose for her,
176
585280
2616
Cô kết hôn với người đàn ông
do bố mẹ mình chọn
do bố mẹ mình chọn
09:59
even though he beat
and raped her constantly.
and raped her constantly.
177
587920
2960
cho dù
hắn ta đánh và hãm hiếp cô liên tục
hắn ta đánh và hãm hiếp cô liên tục
10:03
And when she tried to go
to her family for help, they said,
to her family for help, they said,
178
591880
2816
và, khi cô ấy về nhà cầu cứu bố mẹ, họ nói
10:06
"Well, you got to go back
and be a better wife."
and be a better wife."
179
594720
2256
" Thôi, quay về và
làm một người vợ tốt hơn đi"
làm một người vợ tốt hơn đi"
10:09
Because they didn't want
a divorced daughter on their hands
a divorced daughter on their hands
180
597000
2816
Vì họ không muốn có
một đứa con gái li dị
một đứa con gái li dị
10:11
because, of course, that would
bring dishonor on the family.
bring dishonor on the family.
181
599840
2960
vì điều đó, dĩ nhiên
mang đến nỗi nhục cho gia đình
mang đến nỗi nhục cho gia đình
10:15
She was beaten so badly
her ears would bleed,
her ears would bleed,
182
603680
2600
Banaz bị đánh thậm tệ
đến nỗi chảy máu tai
đến nỗi chảy máu tai
10:19
and when she finally left
and she found a young man that she chose
and she found a young man that she chose
183
607200
5096
và khi cô ấy bỏ đi,
rồi tìm được một người đàn ông
rồi tìm được một người đàn ông
10:24
and she fell in love with,
184
612320
1816
mà cô ấy yêu thương
10:26
the community and the family found out
185
614160
2256
cộng đồng và gia đình phát hiện
10:28
and she disappeared.
186
616440
1400
và cô ấy biến mất
10:30
She was found three months later.
187
618440
1840
Người ta tìm thấy cô ấy 3 tháng sau đó
10:33
She'd been stuffed into a suitcase
and buried underneath the house.
and buried underneath the house.
188
621200
4120
trong một cái vali
được chôn dưới căn nhà
được chôn dưới căn nhà
10:40
She had been strangled,
she had been beaten to death
she had been beaten to death
189
628040
3520
Cô ấy đã bị bóp cổ,
đã bị đánh tới chết
đã bị đánh tới chết
10:44
by three men, three cousins,
on the orders of her father and uncle.
on the orders of her father and uncle.
190
632760
4520
bởi 3 người đàn ông, 3 người anh em họ, theo lệnh của bố và chú cô ấy
10:49
The added tragedy of Banaz's story
191
637960
2176
thêm vào chuỗi thảm kịch của Banaz
10:52
is that she had gone to the police
in England five times asking for help,
in England five times asking for help,
192
640160
5896
là cô ấy đã báo cảnh sát Anh 5 lần
để yêu cầu giúp đỡ
để yêu cầu giúp đỡ
10:58
telling them that she was
going to be killed by her family.
going to be killed by her family.
193
646080
3056
trình báo với họ rằng mình sẽ bị giết
bởi chính gia đình
bởi chính gia đình
11:01
The police didn't believe her
so they didn't do anything.
so they didn't do anything.
194
649160
2880
Cảnh sát không tin cô,
nên họ đã không làm gì cả.
nên họ đã không làm gì cả.
11:05
And the problem with this
195
653080
1256
Vấn đề ở đây
11:06
is that not only are so many of our kids
facing these problems
facing these problems
196
654360
4376
là rất nhiều trong số chúng tôi
đối mặt với điều này
đối mặt với điều này
11:10
within their families
and within their families' communities,
and within their families' communities,
197
658760
3096
không chỉ với bố mẹ và cộng đồng
11:13
but they're also meeting misunderstandings
198
661880
3640
mà còn đối mặt với sự hiểu nhầm
11:18
and apathy in the countries
that they grow up in.
that they grow up in.
199
666640
3520
và sự thờ ơ của đất nước
nơi họ lớn lên
nơi họ lớn lên
11:23
When their own families betray them,
they look to the rest of us,
they look to the rest of us,
200
671640
4696
Khi bị gia đình phản bội,
họ nhìn về phía chúng ta
họ nhìn về phía chúng ta
11:28
and when we don't understand,
201
676360
2056
và khi chúng ta không hiểu họ
11:30
we lose them.
202
678440
1200
chúng ta mất họ mãi mãi
11:33
So while I was making this film,
several people said to me,
several people said to me,
203
681120
3176
Trong lúc thực hiện bộ phim này,
nhiều người nói với tôi rằng
nhiều người nói với tôi rằng
11:36
"Well, Deeyah, you know,
this is just their culture,
this is just their culture,
204
684320
2536
" Deeyah, cô biết đấy,
đó là văn hóa của họ
đó là văn hóa của họ
11:38
this is just what those people
do to their kids
do to their kids
205
686880
2191
đó là những gì họ làm với con cái họ
11:41
and we can't really interfere."
206
689095
1560
và chúng ta đâu thể can thiệp"
11:43
I can assure you
being murdered is not my culture.
being murdered is not my culture.
207
691880
3200
Tôi đảm bảo với bạn rằng
tàn sát không phải văn hóa của chúng tôi
tàn sát không phải văn hóa của chúng tôi
11:48
You know?
208
696280
1216
Bạn biết chứ ?
11:49
And surely people who look like me,
209
697520
1696
và chắc chắn những người nhìn giống tôi
11:51
young women who come
from backgrounds like me,
from backgrounds like me,
210
699240
2496
những người phụ nữ trẻ
cùng hoàn cảnh xuất thân giống tôi,
cùng hoàn cảnh xuất thân giống tôi,
11:53
should be subject to the same rights,
the same protections
the same protections
211
701760
4096
nên được hưởng quyền lợi
và sự bảo vệ công bằng
và sự bảo vệ công bằng
11:57
as anybody else in our country, why not?
212
705880
3000
như bất cứ người dân nào, tại sao không ?
12:02
So, for my next film,
I wanted to try and understand
I wanted to try and understand
213
710360
4736
Trong bộ phim tiếp theo,
tôi muốn hiểu
tôi muốn hiểu
12:07
why some of our young
Muslim kids in Europe
Muslim kids in Europe
214
715120
2856
tại sao
những thiếu niên Hồi giáo ở châu Âu
những thiếu niên Hồi giáo ở châu Âu
12:10
are drawn to extremism and violence.
215
718000
2080
lại bị lôi kéo vào cực đoan và bạo lực
12:12
But with that topic,
216
720880
1256
nhưng, với chủ đề đó
12:14
I also recognized that I was going
to have to face my worst fear:
to have to face my worst fear:
217
722160
3160
tôi nhận ra mình sắp phải đối mặt
với nỗi sợ hãi lớn nhất :
với nỗi sợ hãi lớn nhất :
12:19
the brown men with beards.
218
727040
1600
những người đàn ông da màu để râu
12:22
The same men, or similar men,
219
730880
2816
hoặc những người tương tự
12:25
to the ones that have hounded me
for most of my life.
for most of my life.
220
733720
2800
họ gần như ám ảnh suốt cuộc đời tôi
12:29
Men that I've been afraid of
most of my life.
most of my life.
221
737560
2696
khiến tôi luôn trong sợ hãi
12:32
Men that I've also deeply disliked,
222
740280
2856
và căm ghét sâu cay
12:35
for many, many years.
223
743160
1440
trong nhiều năm trời
12:37
So I spent the next two years
interviewing convicted terrorists,
interviewing convicted terrorists,
224
745160
3976
Tôi đã dành 2 năm sau đó,
phỏng vấn những tên khủng bố bị kết án
phỏng vấn những tên khủng bố bị kết án
12:41
jihadis and former extremists.
225
749160
2496
jihadis và những người cực đoan
12:43
What I already knew,
what was very obvious already,
what was very obvious already,
226
751680
3336
Những gì tôi được biết, là
những gì đã khá rõ ràng
những gì đã khá rõ ràng
12:47
was that religion, politics,
Europe's colonial baggage,
Europe's colonial baggage,
227
755040
5176
rằng : tôn giáo, chính trị,
ảnh hưởng niềm tin về thực dân châu Âu
ảnh hưởng niềm tin về thực dân châu Âu
12:52
also Western foreign policy
failures of recent years,
failures of recent years,
228
760240
4256
và sự thất bại những năm gần đây
trong chính sách ngoại giao phương Tây
trong chính sách ngoại giao phương Tây
12:56
were all a part of the picture.
229
764520
1480
là một phần của bối cảnh đó
12:58
But what I was more interested
in finding out was what are the human,
in finding out was what are the human,
230
766520
3256
Nhưng, điều tôi quan tâm hơn cả
là con người
là con người
13:01
what are the personal reasons
231
769800
1576
lí do của từng cá nhân là gì
13:03
why some of our young people
are susceptible to groups like this.
are susceptible to groups like this.
232
771400
4320
tại sao một vài thanh thiếu niên
lại tham gia vào những nhóm khủng bố
lại tham gia vào những nhóm khủng bố
13:09
And what really surprised me
was that I found wounded human beings.
was that I found wounded human beings.
233
777000
4360
và điều khiến tôi ngạc nhiên, là
tôi thấy những con người bị tổn thương
tôi thấy những con người bị tổn thương
13:15
Instead of the monsters
that I was looking for,
that I was looking for,
234
783760
2456
thay vì những con quỷ
mà tôi đang tìm kiếm
mà tôi đang tìm kiếm
13:18
that I was hoping to find --
235
786240
1376
và hi vọng tìm thấy
13:19
quite frankly because
it would have been very satisfying --
it would have been very satisfying --
236
787640
3136
thẳng thắn mà nói
13:22
I found broken people.
237
790800
1600
Tôi tìm thấy những người bị tổn thương
13:25
Just like Banaz,
238
793520
1496
y như Banaz
13:27
I found that these young men
were torn apart
were torn apart
239
795040
3256
Tôi thấy những thanh niên này bị giày vò và giằng xé
13:30
from trying to bridge the gaps
240
798320
2536
trong khi cố thu hẹp sự khác biệt
13:32
between their families
and the countries that they were born in.
and the countries that they were born in.
241
800880
3480
giữa gia đình và đất nước nơi mình sinh ra
13:37
And what I also learned
is that extremist groups, terrorist groups
is that extremist groups, terrorist groups
242
805720
3376
Tôi cũng biết được rằng
các nhóm khủng bố cực đoan
các nhóm khủng bố cực đoan
13:41
are taking advantage
of these feelings of our young people
of these feelings of our young people
243
809120
3456
đang lợi dụng
cảm xúc của những thanh thiếu niên này
cảm xúc của những thanh thiếu niên này
13:44
and channeling that -- cynically --
channeling that toward violence.
channeling that toward violence.
244
812600
3856
rồi lôi kéo chúng vào bạo lực
13:48
"Come to us," they say.
245
816480
1576
" Đến với chúng tôi", chúng nói
13:50
"Reject both sides,
your family and your country
your family and your country
246
818080
2976
" từ bỏ tất cả đi,
gia đình và đất nước
gia đình và đất nước
13:53
because they reject you.
247
821080
1656
vì họ đã từ bỏ cậu
13:54
For your family, their honor
is more important than you
is more important than you
248
822760
3096
Với gia đình cậu,
danh dự của họ quan trọng hơn cậu
danh dự của họ quan trọng hơn cậu
13:57
and for your country,
249
825880
1256
và với đất nước cậu
13:59
a real Norwegian, Brit or a French person
will always be white and never you."
will always be white and never you."
250
827160
5880
người Nauy, Anh hay Pháp thực thụ luôn luôn
là người da trắng, không có chỗ cho cậu đâu
là người da trắng, không có chỗ cho cậu đâu
14:06
They're also promising our young people
the things that they crave:
the things that they crave:
251
834040
3456
Chúng cũng hứa cho bọn trẻ
những gì họ khao khát
những gì họ khao khát
14:09
significance, heroism,
a sense of belonging and purpose,
a sense of belonging and purpose,
252
837520
4336
sự chú ý, chủ nghĩa anh hùng,
cảm giác được thuộc về và mục đích,
cảm giác được thuộc về và mục đích,
14:13
a community that loves and accepts them.
253
841880
2400
một cộng đồng yêu thương và chấp nhận họ
14:17
They make the powerless feel powerful.
254
845200
2936
Chúng khiến những con người bất lực
cảm thấy mạnh mẽ
cảm thấy mạnh mẽ
14:20
The invisible and the silent
are finally seen and heard.
are finally seen and heard.
255
848160
4880
Những người tưởng như vô hình và câm lặng
giờ đây đã được nhìn nhận và lắng nghe
giờ đây đã được nhìn nhận và lắng nghe
14:27
This is what they're doing
for our young people.
for our young people.
256
855120
2536
Đó là những gì chúng đang làm cho họ
14:29
Why are these groups doing this
for our young people and not us?
for our young people and not us?
257
857680
3840
Vậy tại sao những nhóm người này đối xử với người trẻ
như vậy mà chúng ta lại không ?
như vậy mà chúng ta lại không ?
14:34
The thing is,
258
862760
1576
Có điều là
14:36
I'm not trying to justify
259
864360
3336
Tôi không cố gắng bào chữa
14:39
or excuse any of the violence.
260
867720
3736
hay tha thứ cho bạo lực
14:43
What I am trying to say
is that we have to understand
is that we have to understand
261
871480
3576
Tôi muốn nói rằng,
chúng ta phải hiểu
chúng ta phải hiểu
14:47
why some of our young people
are attracted to this.
are attracted to this.
262
875080
3160
Tại sao những thanh thiếu niên này
lại bị lôi kéo
lại bị lôi kéo
14:51
I would like to also show you, actually --
263
879680
2336
Tôi muốn chỉ cho các bạn
14:54
these are childhood photos
of some of the guys in the film.
of some of the guys in the film.
264
882040
3280
Đây là những bức ảnh hồi thơ bé
của một vài nhân vật trong phim
của một vài nhân vật trong phim
14:59
What really struck me
is that so many of them --
is that so many of them --
265
887240
2960
Điều khiến tôi thực sự chú ý,
là nhiều người trong số họ--
là nhiều người trong số họ--
15:02
I never would have thought this --
266
890960
1656
Tôi chưa bao giờ nghĩ điều này---
15:04
but so many of them
have absent or abusive fathers.
have absent or abusive fathers.
267
892640
3320
nhưng nhiều người không có bố hoặc có người bố gia trưởng
15:08
And several of these young guys
268
896800
1936
rồi những thanh thiếu niên đó
15:10
ended up finding caring
and compassionate father figures
and compassionate father figures
269
898760
4136
tìm được những hình tượng người cha quan tâm
và trắc ẩn
và trắc ẩn
15:14
within these extremist groups.
270
902920
1600
trong những nhóm cực đoan đó
15:17
I also found men
brutalized by racist violence,
brutalized by racist violence,
271
905920
3160
Tôi cũng biết những người,
trở nên hung ác vì bạo lực phân biệt sắc tộc
trở nên hung ác vì bạo lực phân biệt sắc tộc
15:21
but who found a way
to stop feeling like victims
to stop feeling like victims
272
909800
2256
họ thấy một lối thoát :
để không còn là nạn nhân
để không còn là nạn nhân
15:24
by becoming violent themselves.
273
912080
1496
thì chính họ phải trở nên bạo lực
15:25
In fact, I found something,
to my horror, that I recognized.
to my horror, that I recognized.
274
913600
5296
Thực ra, tôi thấy một điều
quá đỗi kinh sợ, tôi nhận ra
quá đỗi kinh sợ, tôi nhận ra
15:30
I found the same feelings that I felt
as a 17-year-old as I fled from Norway.
as a 17-year-old as I fled from Norway.
275
918920
6320
một cảm giác quen thuộc lúc tôi 17
khi rời Nauy
khi rời Nauy
15:38
The same confusion, the same sorrow,
276
926160
3376
Cũng sự bối rối bấn loạn và nỗi buồn ấy
15:41
the same feeling of being betrayed
277
929560
3480
cũng cảm giác bị phản bội
15:46
and not belonging to anyone.
278
934760
1600
và không thuộc về bất cứ ai
15:50
The same feeling of being lost
and torn between cultures.
and torn between cultures.
279
938560
3120
Cảm giác lạc lõng và
bị giằng co giữa hai nền văn hóa
bị giằng co giữa hai nền văn hóa
15:54
Having said that,
I did not choose destruction,
I did not choose destruction,
280
942760
2536
Phải nói rằng
Tôi đã không chọn sự phá hoại
Tôi đã không chọn sự phá hoại
15:57
I chose to pick up a camera
instead of a gun.
instead of a gun.
281
945320
2736
Tôi đã cầm máy quay phim thay vì súng
16:00
And the reason I did that
is because of my superpower.
is because of my superpower.
282
948080
3336
Lí do tôi làm vậy là
vì siêu năng lực của mình
vì siêu năng lực của mình
16:03
I could see that understanding
is the answer, instead of violence.
is the answer, instead of violence.
283
951440
4896
Tôi có thể nhận ra sự thấu hiểu mới là câu trả lời,
không phải bạo lực
không phải bạo lực
16:08
Seeing human beings
284
956360
1696
Hãy nhìn nhận con người ta
16:10
with all their virtues and all their flaws
285
958080
3736
với đầy đủ mọi đức hạnh và khiếm khuyết của họ
16:13
instead of continuing the caricatures:
286
961840
1856
thay vì cứ tiếp tục biếm họa
16:15
the us and them, the villains and victims.
287
963720
2656
chúng ta và chúng nó,
kẻ côn đồ và nạn nhân
kẻ côn đồ và nạn nhân
16:18
I'd also finally
come to terms with the fact
come to terms with the fact
288
966400
2096
Tôi cuối cùng cũng chịu chấp nhận rằng
16:20
that my two cultures
didn't have to be on a collision course
didn't have to be on a collision course
289
968520
3656
2 nền văn hóa không nhất thiết
phải hòa nhập
phải hòa nhập
16:24
but instead became a space
where I found my own voice.
where I found my own voice.
290
972200
3120
mà thay vào đó, trở thành một không gian nơi tôi tìm được tiếng nói của riêng mình
16:27
I stopped feeling
like I had to pick a side,
like I had to pick a side,
291
975840
2736
Tôi ngừng cảm thấy
rằng mình phải chọn một phía
rằng mình phải chọn một phía
16:30
but this took me many, many years.
292
978600
2080
sau rất nhiều năm tôi mới
nhận thức được.
nhận thức được.
16:33
There are so many
of our young people today
of our young people today
293
981640
2016
Có rất nhiều bạn trẻ
trong xã hội ngày nay
trong xã hội ngày nay
16:35
who are struggling with these same issues,
294
983680
2016
đang tranh đấu với vấn đề này
16:37
and they're struggling with this alone.
295
985720
2000
và họ vẫn đơn độc
16:41
And this leaves them open like wounds.
296
989440
2640
và điều này lại khiến họ như
những vết thương há miệng
những vết thương há miệng
16:44
And for some, the worldview
of radical Islam
of radical Islam
297
992560
3056
với một vài người,
quan điểm về Hồi giáo cực đoan
quan điểm về Hồi giáo cực đoan
16:47
becomes the infection
that festers in these open wounds.
that festers in these open wounds.
298
995640
3360
làm mưng mủ những vết thương há miệng đó
16:53
There's an African proverb that says,
299
1001160
3000
Có câu tục ngữ của người châu Phi :
16:57
"If the young are not
initiated into the village,
initiated into the village,
300
1005960
3016
" Nếu không chào đón bọn trẻ vào làng
17:01
they will burn it down
just to feel its warmth."
just to feel its warmth."
301
1009000
2760
chúng sẽ thiêu rụi ngôi làng
chỉ để cảm nhận hơi ấm"
chỉ để cảm nhận hơi ấm"
17:05
I would like to ask --
302
1013240
1480
Tôi muốn hỏi
17:07
to Muslim parents and Muslim communities,
303
1015640
2536
những cha mẹ
và cộng đồng Hồi giáo,
và cộng đồng Hồi giáo,
17:10
will you love and care for your children
304
1018200
2416
liệu sẽ vẫn yêu thương chăm sóc con cái
17:12
without forcing them
to meet your expectations?
to meet your expectations?
305
1020640
2776
mà không ép buộc các con
đạt đến sự kì vọng của mình?
đạt đến sự kì vọng của mình?
17:15
Can you choose them instead of your honor?
306
1023440
2440
Liệu có thể
chọn con cái thay vì danh dự cá nhân
chọn con cái thay vì danh dự cá nhân
17:18
Can you understand
why they're so angry and alienated
why they're so angry and alienated
307
1026400
3015
Liệu có hiểu
tại sao con cái lại giận dữ và xa lánh
tại sao con cái lại giận dữ và xa lánh
17:21
when you put your honor
before their happiness?
before their happiness?
308
1029440
2320
khi bố mẹ coi trọng thanh danh
hơn hạnh phúc của con?
hơn hạnh phúc của con?
17:24
Can you try to be a friend to your child
309
1032520
2576
Liệu có thể cố gắng làm bạn với con
17:27
so that they can trust you
310
1035119
1777
để chúng có thể tin tưởng bố mẹ
17:28
and want to share with you
their experiences,
their experiences,
311
1036920
2295
và muốn chia sẻ với bố mẹ
những trải nghiệm
những trải nghiệm
17:31
rather than having
to seek it somewhere else?
to seek it somewhere else?
312
1039240
2240
hơn là kiếm tìm nơi nào khác
17:34
And to our young people
tempted by extremism,
tempted by extremism,
313
1042359
3081
Và những thanh thiếu niên bị xúi giục
bởi những phần tử cực đoan
bởi những phần tử cực đoan
17:38
can you acknowledge
that your rage is fueled by pain?
that your rage is fueled by pain?
314
1046680
3640
các em có thể thú nhận rằng sự cuồng bạo của mình bắt nguồn từ nỗi đau ?
17:43
Will you find the strength
to resist those cynical old men
to resist those cynical old men
315
1051640
3416
Liệu các em có tìm được sức mạnh
để kháng cự lại những người đàn ông đó,
để kháng cự lại những người đàn ông đó,
17:47
who want to use your blood
for their own profits?
for their own profits?
316
1055080
3200
những người muốn dùng máu của các em
cho lợi ích riêng
cho lợi ích riêng
17:51
Can you find a way to live?
317
1059040
1920
các em có tìm được con đường để sống ?
17:53
Can you see that the sweetest revenge
318
1061880
2256
Các em có hiểu ra rằng sự trả thù tốt nhất
17:56
is for you to live
a happy, full and free life?
a happy, full and free life?
319
1064160
3456
là khi em sống cuộc sống hạnh phúc,
đủ đầy, tự do
đủ đầy, tự do
17:59
A life defined by you and nobody else.
320
1067640
2360
Cuộc sống do các em làm chủ
mà không phải ai khác
mà không phải ai khác
18:02
Why do you want to become
just another dead Muslim kid?
just another dead Muslim kid?
321
1070560
3680
Tại sao các em lại muốn trở thành một đứa trẻ Hồi giáo hồn rỗng?
18:07
And for the rest of us, when will we start
listening to our young people?
listening to our young people?
322
1075080
4160
Còn chúng ta,
khi nào chúng ta mới lắng nghe các em ?
khi nào chúng ta mới lắng nghe các em ?
18:12
How can we support them
323
1080520
1256
Liệu có thể hỗ trợ các em
18:13
in redirecting their pain
into something more constructive?
into something more constructive?
324
1081800
3960
biến nỗi đau
thành điều gì đó tốt hơn không ?
thành điều gì đó tốt hơn không ?
18:18
They think we don't like them.
325
1086760
1456
Chúng nghĩ mình không được yêu
18:20
They think we don't care
what happens to them.
what happens to them.
326
1088240
2776
rằng người lớn không quan tâm
việc xảy ra với chúng
việc xảy ra với chúng
18:23
They think we don't accept them.
327
1091040
1776
rằng người lớn không chấp nhận chúng
18:24
Can we find a way
to make them feel differently?
to make them feel differently?
328
1092840
2720
Liệu chúng ta có cách để
thay đổi suy nghĩ của các em ?
thay đổi suy nghĩ của các em ?
18:29
What will it take for us
to see them and notice them
to see them and notice them
329
1097280
2936
Chúng ta phải làm gì để thấu hiểu và chú ý tới các em
18:32
before they become either the victims
or the perpetrators of violence?
or the perpetrators of violence?
330
1100240
4936
trước khi chúng trở thành nạn nhân
hoặc kẻ gây ra bạo lực?
hoặc kẻ gây ra bạo lực?
18:37
Can we make ourselves care about them
and consider them to be our own?
and consider them to be our own?
331
1105200
3576
Liệu chúng ta có thể quan tâm các em
như chính bản thân mình ?
như chính bản thân mình ?
18:40
And not just be outraged when the victims
of violence look like ourselves?
of violence look like ourselves?
332
1108800
4856
chứ không chỉ sốc và giận dữ
khi nạn nhân của bạo lực trông giống chúng ta?
khi nạn nhân của bạo lực trông giống chúng ta?
18:45
Can we find a way to reject hatred
and heal the divisions between us?
and heal the divisions between us?
333
1113680
5016
Liệu có thể tìm được cách nào để loại bỏ
lòng căm thù và hàn gắn sự chia cắt?
lòng căm thù và hàn gắn sự chia cắt?
18:50
The thing is we cannot afford
to give up on each other or on our kids,
to give up on each other or on our kids,
334
1118720
3976
Có điều rằng,
chúng ta không thể từ bỏ nhau hoặc con cái
chúng ta không thể từ bỏ nhau hoặc con cái
18:54
even if they've given up on us.
335
1122720
2136
ngay cả khi con cái từ bỏ chúng ta.
18:56
We are all in this together.
336
1124880
2176
Tất cả chúng ta luôn sát cánh
18:59
And in the long term, revenge and violence
will not work against extremists.
will not work against extremists.
337
1127080
5480
về lâu dài, mối thù hằn và bạo lực
sẽ không chống lại những kẻ cực đoan nữa
sẽ không chống lại những kẻ cực đoan nữa
19:05
Terrorists want us
to huddle in our houses in fear,
to huddle in our houses in fear,
338
1133480
3776
Những tên khủng bố muốn chúng ta
thu mình trong nỗi sợ hãi
thu mình trong nỗi sợ hãi
19:09
closing our doors and our hearts.
339
1137280
2176
đóng cửa và khép chặt trái tim.
19:11
They want us to tear open
more wounds in our societies
more wounds in our societies
340
1139480
3816
Chúng muốn chính chúng ta
gây thêm nhiều vết thương trong xã hội
gây thêm nhiều vết thương trong xã hội
19:15
so that they can use them
to spread their infection more widely.
to spread their infection more widely.
341
1143320
3536
để chúng lan rộng sự nhiễm trùng
19:18
They want us to become like them:
342
1146880
2696
Chúng muốn chúng ta như chúng
19:21
intolerant, hateful and cruel.
343
1149600
2240
không khoan dung, đầy căm hờn và độc ác.
19:26
The day after the Paris attacks,
344
1154200
2456
Ngày sau vụ tấn công khủng bố tại Paris
19:28
a friend of mine
sent this photo of her daughter.
sent this photo of her daughter.
345
1156680
3400
Một người bạn đã gửi tôi bức ảnh này
19:32
This is a white girl and an Arab girl.
346
1160800
2456
Đó là một cô bé da trắng
và một cô bé Ả- rập
và một cô bé Ả- rập
19:35
They're best friends.
347
1163280
1200
Hai người bạn thân thiết
19:37
This image is the kryptonite
for extremists.
for extremists.
348
1165120
3480
Bức ảnh gây nhức nhối những kẻ khủng bố.
19:43
These two little girls
with their superpowers
with their superpowers
349
1171240
3056
Hai bé con ấy, với siêu năng lực của minh
19:46
are showing the way forward
350
1174320
1496
đang chỉ ra cách để tiến đến
19:47
towards a society
that we need to build together,
that we need to build together,
351
1175840
3400
một xã hội mà chúng ta cần phải
cùng nhau xây dựng
cùng nhau xây dựng
19:52
a society that includes and supports,
352
1180120
3320
một xã hội hợp tác và tương trợ
19:56
rather than rejects our kids.
353
1184480
2200
hơn là ruồng bỏ con cái.
19:59
Thank you for listening.
354
1187960
1336
Cảm ơn vì đã lắng nghe.
20:01
(Applause)
355
1189320
8992
( Vỗ tay )
ABOUT THE SPEAKER
Deeyah Khan - FilmmakerDeeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics.
Why you should listen
Deeyah Khan is an Emmy and Peabody award-winning documentary film director and founder of Fuuse, a media and arts company that puts women, people from minorities and third-culture kids at the heart of telling their own stories. In 2016, Khan became the first UNESCO Goodwill Ambassador for artistic freedom and creativity. She has received many honors for her work supporting freedom of expression, human rights and peace, including the Ossietzky Prize, the University of Oslo's Human Rights Award and the Peer Gynt Prize from the Parliament of Norway.
Born in Norway to immigrant parents of Pashtun and Punjabi ancestry, Khan's experience of living between different cultures, both the beauty and the challenges, shapes her artistic vision. Her 2012 multi-award winning documentary, Banaz: A Love Story, chronicles the life and death of Banaz Mahmod, a young British Kurdish woman murdered by her family in a so-called honor killing. Khan's second film, the Grierson and Bafta award-nominated Jihad, involved two years of interviews and filming with Islamic extremists, convicted terrorists and former jihadis. One of Fuuse's recent initiatives, born of Deeyah’s own experiences, is sister-hood, a digital magazine and series of live events spotlighting the voices of women of Muslim heritage. Khan has also produced a number of critically acclaimed albums, including Listen to the Banned, a compilation that brought together musicians from around the world who have been subject to persecution, 'censorship and imprisonment.
The focus of Khan's work and access to voices that are often overlooked and misunderstood has led to increasing demand as a speaker at international human rights events and platforms including the United Nations. She was described by The Times of London thus: "To say Deeyah Khan is an inspiration is an understatement. She is one of the bravest, most indomitable women … facing down bullies and extremists with intelligence and unflinching spirit."
(Photo: Geir Dokken)
Deeyah Khan | Speaker | TED.com