TED2011
Isabel Behncke: Evolution's gift of play, from bonobo apes to humans
Ιζαμπέλ Μπένκε: Το παιχνίδι, δώρο της εξέλιξης, από τους πιθήκους μπονόμπο στους ανθρώπους
Filmed:
Readability: 4.8
980,169 views
Με υλικό που δεν έχει παρουσιαστεί στο παρελθόν, η ζωολόγος πρωτευόντων θηλαστικών Ιζαμπέλ Μπένκε Ισκιέρδο δείχνει πώς η κοινωνία των πιθήκων μπονόμπο μαθαίνει από το συνεχές παιχνίδι - μόνοι τους, με φίλους, ακόμη και σαν προκαταρκτικά για το σεξ. Πράγματι, το παιχνίδι φαίνεται να αποτελεί το κλειδί των μπονόμπο για την επίλυση προβλημάτων και την αποφυγή συγκρούσεων. Αν λειτουργεί για τους κοντινούς συγγενείς μας, γιατί όχι και για μας;
Isabel Behncke - Primatologist
Isabel Behncke applies an evolutionary lens to human questions like: Why do we play? Full bio
Isabel Behncke applies an evolutionary lens to human questions like: Why do we play? Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I just came back from a community
0
0
2000
Μόλις επέστρεψα από μία κοινότητα
00:17
that holds the secret to human survival.
1
2000
3000
που κρατάει το μυστικό για την ανθρώπινη επιβίωση.
00:21
It's a place where women run the show,
2
6000
3000
Είναι ένα μέρος όπου κυβερνούν οι γυναίκες,
00:24
have sex to say hello,
3
9000
2000
κάνουν σεξ για να πουν ένα γεια,
00:26
and play rules the day --
4
11000
2000
και το παιχνίδι είναι βασικό στοιχείο της μέρας --
00:28
where fun is serious business.
5
13000
3000
όπου η διασκέδαση είναι σοβαρή υπόθεση.
00:31
And no, this isn't Burning Man
6
16000
2000
Και όχι, δεν είναι το Φεστιβάλ του Φλεγόμενου Ανθρώπου
00:33
or San Francisco.
7
18000
2000
ή το Σαν Φρανσίσκο.
00:35
(Laughter)
8
20000
2000
(Γέλιο)
00:37
Ladies and gentlemen, meet your cousins.
9
22000
3000
Κυρίες και κύριοι, γνωρίστε τα ξαδέρφια σας.
00:40
This is the world of wild bonobos
10
25000
3000
Αυτός είναι ο κόσμος των άγριων μπονόμπο
00:43
in the jungles of Congo.
11
28000
2000
στις ζούγκλες του Κογκό.
00:45
Bonobos are, together with chimpanzees,
12
30000
3000
Οι μπονόμπο είναι, μαζί με τους χιμπατζήδες,
00:48
your living closest relative.
13
33000
3000
οι κοντινότεροι εν ζωή συγγενείς σας.
00:51
That means we all share a common ancestor,
14
36000
3000
Αυτό σημαίνει ότι έχουμε έναν κοινό πρόγονο,
00:54
an evolutionary grandmother,
15
39000
2000
μία εξελικτική γιαγιά
00:56
who lived around six million years ago.
16
41000
3000
που έζησε περίπου έξι εκατομμύρια χρόνια πριν.
01:00
Now, chimpanzees are well-known
17
45000
2000
Λοιπόν, οι χιμπατζήδες είναι γνωστοί
01:02
for their aggression.
18
47000
2000
για την επιθετικότητά τους.
01:04
(Laughter)
19
49000
3000
(Γέλιο)
01:07
But unfortunately,
20
52000
2000
Αλλά δυστυχώς,
01:09
we have made too much of an emphasis
21
54000
2000
δώσαμε πολύ μεγάλη έμφαση
01:11
of this aspect
22
56000
2000
στην πλευρά αυτή
01:13
in our narratives of human evolution.
23
58000
3000
όταν μιλάμε για ανθρώπινη εξέλιξη.
01:16
But bonobos show us
24
61000
2000
Οι μπονόμπο μας δείχνουν
01:18
the other side of the coin.
25
63000
2000
την άλλη πλευρά του νομίσματος.
01:20
While chimpanzees
26
65000
2000
Ενώ οι χιμπατζήδες
01:22
are dominated by big, scary guys,
27
67000
3000
κυριαρχούνται από μεγαλόσωμους, φοβερούς αρσενικούς,
01:25
bonobo society
28
70000
2000
η κοινωνία μπονόμπο
01:27
is run by empowered females.
29
72000
3000
διοικείται από δυναμικά θηλυκά.
01:31
These guys have really worked something out,
30
76000
3000
Κάτι έχουν καταφέρει πραγματικά,
01:34
since this leads to a highly tolerant society
31
79000
3000
καθώς έχουν δημιουργήσει μία πολύ ανεκτική κοινωνία
01:37
where fatal violence
32
82000
2000
όπου βία που προκαλεί θάνατο
01:39
has not been observed yet.
33
84000
3000
δεν έχει παρατηρηθεί ακόμη.
01:42
But unfortunately,
34
87000
2000
Αλλά δυστυχώς,
01:44
bonobos are the least understood
35
89000
2000
οι μπονόμπο είναι οι λιγότερο γνωστοί
01:46
of the great apes.
36
91000
2000
από τους ανώτερους πιθήκους.
01:48
They live in the depths of the Congolese jungle,
37
93000
3000
Ζουν στα βάθη της ζούγκλας του Κογκό
01:51
and it has been very difficult to study them.
38
96000
3000
και είναι πολύ δύσκολη η μελέτη τους.
01:54
The Congo is a paradox --
39
99000
3000
Το Κογκό αποτελεί παράδοξο --
01:57
a land of extraordinary biodiversity and beauty,
40
102000
4000
μία γη εξαιρετικής βιοποικιλότητας και ομορφιάς,
02:01
but also the heart of darkness itself --
41
106000
3000
αλλά ταυτόχρονα η πηγή του σκότους --
02:04
the scene of a violent conflict
42
109000
3000
πεδίο βίαιων συγκρούσεων
02:07
that has raged for decades
43
112000
2000
που μαίνονται για δεκαετίες
02:09
and claimed nearly as many lives
44
114000
3000
και έχουν πάρει τόσες ζωές
02:12
as the First World War.
45
117000
3000
όσες ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος.
02:16
Not surprisingly,
46
121000
2000
Δεν αποτελεί έκπληξη
02:18
this destruction also endangers bonobo survival.
47
123000
4000
ότι η καταστροφή αυτή προκαλεί κίνδυνο στην επιβίωση των μπονόμπο.
02:22
Bushmeat trades and forest loss
48
127000
3000
Εμπόριο κρέατος αγρίων ζώων και αποψιλώσεις δασών
02:25
means we couldn't fill a small stadium
49
130000
3000
σημαίνουν ότι δεν μπορεί να γεμίσει ένα μικρό στάδιο
02:28
with all the bonobos that are left in the world --
50
133000
2000
με τους μπονόμπο που απέμειναν στον κόσμο --
02:30
and we're not even sure of that to be honest.
51
135000
3000
και δεν είμαστε καν σίγουροι για αυτό, ειλικρινά.
02:34
Yet, in this land of violence and chaos,
52
139000
4000
Παρ' όλα αυτά, στη γη της βίας και του χάους,
02:38
you can hear hidden laughter
53
143000
3000
ακούς κρυφά γέλια
02:41
swaying the trees.
54
146000
2000
ανάμεσα στα δέντρα.
02:43
Who are these cousins?
55
148000
3000
Ποια είναι αυτά τα ξαδέρφια;
02:46
We know them as the "make love, not war" apes
56
151000
4000
Τους ξέρουμε ως πιθήκους "κάντε έρωτα, όχι πόλεμο",
02:50
since they have frequent, promiscuous
57
155000
2000
καθώς έχουν συχνό, ασύδοτο
02:52
and bisexual sex
58
157000
2000
και αμφισεξουαλικό σεξ
02:54
to manage conflict
59
159000
2000
για να διαχειριστούν τις συγκρούσεις
02:56
and solve social issues.
60
161000
2000
και να επιλύσουν κοινωνικά θέματα.
02:58
Now, I'm not saying this is the solution
61
163000
2000
Καλά, δε λέω ότι αυτή είναι η λύση
03:00
to all of humanity's problems --
62
165000
3000
για όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας --
03:04
since there's more to bonobo life
63
169000
2000
καθώς η ζωή των μπονόμπο είναι πολλά περισσότερα
03:06
than the Kama Sutra.
64
171000
2000
από το Κάμα Σούτρα.
03:08
Bonobos, like humans,
65
173000
2000
Οι μπονόμπο, όπως οι άνθρωποι,
03:10
love to play throughout their entire lives.
66
175000
2000
τρελαίνονται να παίζουν σε όλη τους τη ζωή.
03:12
Play is not just child's games.
67
177000
2000
Το παιχνίδι δεν είναι μόνο για τα παιδιά.
03:14
For us and them,
68
179000
2000
Για εμάς και εκείνους,
03:16
play is foundational for bonding relationships
69
181000
3000
το παιχνίδι είναι θεμελιώδες για τη σύναψη σχέσεων
03:19
and fostering tolerance.
70
184000
2000
και την προώθηση της ανοχής.
03:21
It's where we learn to trust
71
186000
2000
Εκεί μαθαίνουμε να εμπιστευόμαστε
03:23
and where we learn about the rules of the game.
72
188000
3000
και μαθαίνουμε τους κανόνες του παιχνιδιού.
03:26
Play increases creativity
73
191000
2000
Το παιχνίδι αυξάνει τη δημιουργικότητα
03:28
and resilience,
74
193000
3000
και την αντοχή
03:31
and it's all about the generation of diversity --
75
196000
3000
και έχει να κάνει με τη γενιά της ποικιλίας --
03:34
diversity of interactions,
76
199000
2000
ποικιλία αλληλεπιδράσεων,
03:36
diversity of behaviors,
77
201000
2000
ποικιλία συμπεριφορών,
03:38
diversity of connections.
78
203000
3000
ποικιλία δεσμών.
03:41
And when you watch bonobo play,
79
206000
2000
Και όταν βλέπεις το παιχνίδι των μπονόμπο,
03:43
you're seeing the very evolutionary roots
80
208000
3000
βλέπεις τις εξελικτικές ρίζες
03:46
of human laughter, dance
81
211000
2000
του ανθρώπινου γέλιου, του χορού
03:48
and ritual.
82
213000
2000
και του τελετουργικού.
03:50
Play is the glue
83
215000
2000
Το παιχνίδι είναι η κόλλα
03:52
that binds us together.
84
217000
2000
που μας συνδέει.
03:54
Now, I don't know how you play,
85
219000
3000
Δεν ξέρω πώς παίζετε εσείς,
03:57
but I want to show you a couple of unique clips
86
222000
2000
αλλά θέλω να σας δείξω κάποια μοναδικά βίντεο,
03:59
fresh from the wild.
87
224000
2000
φρέσκα από τη ζούγκλα.
04:01
First, it's a ball game bonobo-style --
88
226000
3000
Πρώτον, ένα παιχνίδι με μπάλα αλά μπονόμπο --
04:04
and I do not mean football.
89
229000
3000
και δεν εννοώ ποδόσφαιρο.
04:07
So here,
90
232000
2000
Να εδώ,
04:09
we have a young female and a male
91
234000
2000
έχουμε ένα νεαρό θηλυκό και ένα αρσενικό
04:11
engaged in a chase game.
92
236000
3000
σε ένα παιχνίδι κυνηγητού.
04:14
Have a look what she's doing.
93
239000
2000
Δείτε τι κάνει εκείνη.
04:16
It might be the evolutionary origin of the phrase,
94
241000
2000
Μπορεί να αποτελεί την εξελικτική προέλευση της φράσης
04:18
"she's got him by the balls."
95
243000
2000
"τον σέρνει από τα μπαλάκια".
04:20
(Laughter)
96
245000
3000
(Γέλιο)
04:23
Only I think that he's rather loving it here, right?
97
248000
3000
Μόνο που νομίζω ότι του αρέσει, σωστά;
04:27
Yeah.
98
252000
2000
Ναι.
04:29
(Laughter)
99
254000
2000
(Γέλιο)
04:31
So sex play is common
100
256000
2000
Άρα το σεξουαλικό παιχνίδι είναι σύνηθες
04:33
in both bonobos and humans.
101
258000
2000
τόσο στους μπονόμπο όσο και στους ανθρώπους.
04:35
And this video is really interesting
102
260000
2000
Αυτό το βίντεο είναι ενδιαφέρον
04:37
because it shows --
103
262000
2000
γιατί δείχνει --
04:39
this video's really interesting
104
264000
2000
Αυτό το βίντεο είναι πολύ ενδιαφέρον
04:41
because it shows the inventiveness
105
266000
2000
γιατί δείχνει την εφευρετικότητα
04:43
of bringing unusual elements into play --
106
268000
3000
εισαγωγής στο παιχνίδι ασυνήθιστων στοιχείων --
04:46
such as testicles --
107
271000
3000
όπως τους όρχεις --
04:49
and also how play both requires trust
108
274000
3000
και επίσης πώς το παιχνίδι απαιτεί εμπιστοσύνη
04:52
and fosters trust --
109
277000
3000
και την ενισχύει --
04:55
while at the same time being tremendous fun.
110
280000
2000
και ταυτόχρονα είναι τρομερή διασκέδαση.
04:57
But play's a shapeshifter.
111
282000
2000
Αλλά το παιχνίδι μπορεί να αλλάξει.
04:59
(Laughter)
112
284000
3000
(Γέλιο)
05:02
Play's a shapeshifter,
113
287000
2000
Το παιχνίδι μπορεί να αλλάξει
05:04
and it can take many forms,
114
289000
2000
και να πάρει πολλές μορφές,
05:06
some of which are more quiet,
115
291000
2000
κάποιες πιο ήσυχες,
05:08
imaginative, curious --
116
293000
2000
δημιουργικές, περίεργες --
05:10
maybe where wonder is discovered anew.
117
295000
3000
ίσως εκεί όπου ξαναανακαλύπτουμε το θαύμα.
05:13
And I want you to see,
118
298000
2000
Θέλω να το δείτε,
05:15
this is Fuku, a young female,
119
300000
2000
να η Φούκου, ένα νεαρό θηλυκό
05:17
and she is quietly playing with water.
120
302000
2000
που παίζει ήσυχα με το νερό.
05:19
I think, like her,
121
304000
2000
Νομίζω, όπως αυτή,
05:21
we sometimes play alone,
122
306000
2000
κάποιες φορές παίζουμε μόνοι μας
05:23
and we explore the boundaries
123
308000
2000
και εξερευνούμε τα όρια
05:25
of our inner and our outer worlds.
124
310000
3000
του εσωτερικού και εξωτερικού κόσμου μας.
05:28
And it's that playful curiosity
125
313000
2000
Είναι η παιχνιδιάρικη περιέργεια
05:30
that drives us to explore, drives us to interact,
126
315000
3000
που μας ωθεί να εξερευνήσουμε και να αλληλεπιδράσουμε.
05:34
and then the unexpected connections we form
127
319000
3000
Και μετά, οι απρόσμενοι δεσμοί που σχηματίζουμε
05:37
are the real hotbed for creativity.
128
322000
3000
είναι το αληθινό πεδίο της δημιουργικότητας.
05:41
So these are just small tasters
129
326000
3000
Έτσι, αυτά είναι όλα ορεκτικά
05:44
into the insights that bonobo give us
130
329000
2000
στις ματιές που μας δίνουν οι μπονόμπο
05:46
to our past and present.
131
331000
3000
στο παρελθόν και στο παρόν μας.
05:49
But they also hold a secret for our future,
132
334000
3000
Αλλά επίσης κρατούν ένα μυστικό για το μέλλον μας,
05:52
a future where we need to adapt
133
337000
2000
ένα μέλλον όπου πρέπει να προσαρμοστούμε
05:54
to an increasingly challenging world
134
339000
3000
σε έναν αυξανόμενα προκλητικό κόσμο
05:57
through greater creativity
135
342000
2000
μέσα από περισσότερη δημιουργικότητα
05:59
and greater cooperation.
136
344000
2000
και περισσότερη συνεργασία.
06:01
The secret is that play is the key
137
346000
3000
Το μυστικό είναι ότι το παιχνίδι είναι το κλειδί
06:04
to these capacities.
138
349000
2000
για αυτά τα δύο.
06:06
In other words,
139
351000
2000
Με άλλα λόγια,
06:08
play is our adaptive wildcard.
140
353000
2000
το παιχνίδι είναι ο προσαρμοστικός μπαλαντέρ μας.
06:10
In order to adapt successfully
141
355000
2000
Για να προσαρμοστούμε επιτυχώς
06:12
to a changing world,
142
357000
2000
σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο,
06:14
we need to play.
143
359000
3000
πρέπει να παίξουμε.
06:18
But will we make the most of our playfulness?
144
363000
3000
Αλλά θα πάρουμε το καλύτερο από το παιχνίδι μας;
06:21
Play is not frivolous.
145
366000
2000
Το παιχνίδι δεν είναι επιπόλαιο,
06:23
Play's essential.
146
368000
2000
είναι απαραίτητο.
06:25
For bonobos and humans alike,
147
370000
3000
Για τους μπονόμπο και τους ανθρώπους,
06:28
life is not just red in tooth and claw.
148
373000
3000
η ζωή δεν είναι μόνο κόκκινη στα δόντια και στα νύχια.
06:31
In times when it seems least appropriate to play,
149
376000
3000
Κατά καιρούς, όταν φαίνεται λιγότερο σωστό να παίζουμε,
06:34
it might be the times when it is most urgent.
150
379000
3000
μπορεί να είναι τότε που απαιτείται περισσότερο.
06:38
And so, my fellow primates,
151
383000
3000
Έτσι, φίλοι μου πρωτεύοντα,
06:41
let us embrace this gift from evolution
152
386000
3000
ας αγκαλιάσουμε αυτό το δώρο της εξέλιξης
06:44
and play together,
153
389000
2000
και ας παίξουμε μαζί
06:46
as we rediscover creativity,
154
391000
3000
ανακαλύπτοντας ξανά τη δημιουργικότητα,
06:49
fellowship and wonder.
155
394000
2000
τη συντροφικότητα και το θαύμα.
06:51
Thank you.
156
396000
2000
Σας ευχαριστώ.
06:53
(Applause)
157
398000
2000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Isabel Behncke - PrimatologistIsabel Behncke applies an evolutionary lens to human questions like: Why do we play?
Why you should listen
Isabel Behncke (MSc University College London, MPhil, Cambridge University; PhD, Oxford University) is a New York- and Oxford-based behavioural and evolutionary scientist working on the nature of social animals … including humans. She’s from the mountains of Chile and loves wild things.
After walking 3000+ km in the jungles of Congo observing the social behaviour of bonobo apes -- our closest living relatives -- in field research, Dr. Behncke now applies an evolutionary lens to questions that lie at the core of social life and creativity: Why do we go to festivals? Why does trust require risk taking? Why do adults need to play in order to not just feel alive, but also maintain health, creativity and social bonds? Why do cities need to be not just ‘smart’ but also enjoyable? And crucially why is it that the more digital we get, the more understanding of evolution we need?
She enjoys consulting and engagement in different forms, has spoken at WIRED, the G20, House of Lords, United Nations, twice at the main TED event, and around the fire in Patagonia. She also has been part of numerous radio programmes, including NPR and BBC Radio 4. She has been featured in a number of television documentaries (BBC and National Geographic) and independent cinema (e.g., ‘Bounce: How the Ball taught the World to Play’).
Isabel Behncke | Speaker | TED.com