TED2003
Tierney Thys: Swim with the giant sunfish
Tierney Thys zwemt met de maanvis
Filmed:
Readability: 3.8
1,360,712 views
Zeebiologe Tierney Thys vraagt ons het water in te stappen om de wereld van de Mola mola te betreden, ofwel de Maanvis. Deze kolos die in de zon baadt, kwallen eet en gemasseerd wordt, biedt inzicht in het leven in de open zee.
Tierney Thys - Marine biologist
Tierney Thys is a marine biologist and science educator. She studies the behavior of the Mola mola, or giant ocean sunfish -- and works with other scientists to make films that share the wonders they see. Full bio
Tierney Thys is a marine biologist and science educator. She studies the behavior of the Mola mola, or giant ocean sunfish -- and works with other scientists to make films that share the wonders they see. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
I'd like to start tonight by something completely different,
0
0
4000
Ik wil vanavond beginnen met iets totaal anders.
00:29
asking you to join me by stepping off the land
1
4000
4000
Ik verzoek jullie om samen met mij het land te verlaten
00:33
and jumping into the open ocean for a moment.
2
8000
5000
en voor een poosje in de oceaan te springen.
00:38
90 percent of the living space on the planet is in the open ocean,
3
13000
5000
90% van de leefruimte op onze planeet is in de open oceaan,
00:43
and it's where life -- the title of our seminar tonight -- it's where life began.
4
18000
5000
en dat is waar het leven, de titel van onze seminar vanavond, begon.
00:48
And it's a lively and a lovely place,
5
23000
3000
Het is een levendige en mooie plek,
00:51
but we're rapidly changing the oceans with our --
6
26000
4000
maar we veranderen de oceanen in snel tempo
00:55
not only with our overfishing, our irresponsible fishing,
7
30000
5000
met onze overbevissing, onze onverantwoordelijke visserij,
01:00
our adding of pollutants like fertilizer from our cropland,
8
35000
5000
de vervuiling met kunstmest van onze akkers,
01:05
but also, most recently, with climate change,
9
40000
2000
maar recentelijk ook door klimaatverandering.
01:07
and Steve Schneider, I'm sure, will be going into greater detail on this.
10
42000
3000
Steve Schneider zal hier ongetwijfeld dieper op ingaan.
01:10
Now, as we continue to tinker with the oceans,
11
45000
3000
Nu, terwijl we rommelen met onze oceanen,
01:13
more and more reports are predicting that the kinds of seas that we're creating
12
48000
5000
voorspellen meer en meer rapporten dat de soort zeeën die we creëren,
01:18
will be conducive to low-energy type of animals, like jellyfish and bacteria.
13
53000
5000
geschikt zullen zijn voor 'energiezuinige' dieren als kwallen en bacteriën.
01:23
And this might be the kind of seas we're headed for.
14
58000
3000
Zo zouden deze toekomstige zeeën eruit kunnen zien.
01:26
Now jellyfish are strangely hypnotic and beautiful,
15
61000
4000
Nu zijn kwallen van een hypnotische schoonheid,
01:30
and you'll see lots of gorgeous ones at the aquarium on Friday,
16
65000
5000
en je ziet massa's geweldige exemplaren in het aquarium op vrijdag,
01:35
but they sting like hell, and jellyfish sushi and sashimi
17
70000
5000
maar ze steken venijnig, en kwal-sushi en sashimi
01:40
is just not going to fill you up.
18
75000
2000
zal je niet snel verzadigen.
01:42
About 100 grams of jellyfish equals four calories.
19
77000
5000
Ongeveer 100 gram kwal is 4 calorieën.
01:47
So it may be good for the waistline,
20
82000
2000
Dus het zal goed zijn voor de lijn,
01:49
but it probably won't keep you satiated for very long.
21
84000
3000
maar het houdt je niet lang op de been.
01:52
And a sea that's just filled and teeming with jellyfish
22
87000
5000
Ook is een zee tjokvol met kwallen
01:57
isn't very good for all the other creatures that live in the oceans,
23
92000
3000
niet zo goed voor alle andere wezens die in de oceanen leven.
02:00
that is, unless you eat jellyfish.
24
95000
3000
Tenzij je kwallen eet.
02:03
And this is this voracious predator launching a sneak attack
25
98000
4000
Dit is het vraatzuchtige roofdier dat een verrassingsaanval
02:07
on this poor little unsuspecting jellyfish there, a by-the-wind sailor.
26
102000
4000
uitvoert op deze nietsvermoedende kleine zeilkwal.
02:11
And that predator is the giant ocean sunfish, the Mola mola,
27
106000
4000
Dat roofdier is de maanvis, of klompvis: de Mola mola,
02:17
whose primary prey are jellyfish.
28
112000
3000
wiens voornaamste prooi kwallen zijn.
02:20
This animal is in "The Guinness World Book of Records"
29
115000
2000
Dit dier staat in "Guinness World Records" vermeld
02:22
for being the world's heaviest bony fish.
30
117000
2000
als 's werelds zwaarste beenvis.
02:24
It reaches up to almost 5,000 pounds -- on a diet of jellyfish, primarily.
31
119000
7000
Hij wordt bijna 2300 kilo zwaar -- op een dieet van voornamelijk kwallen.
02:31
And I think it's kind of a nice little cosmological convergence here
32
126000
4000
Ik vind het ook wel leuk dat de maanvis
02:35
that the Mola mola -- its common name is sunfish --
33
130000
3000
op kosmologisch consistente wijze kiest voor
02:38
that its favorite food is the moon jelly.
34
133000
4000
de maankwal als favoriete voedsel.
02:42
So it's kind of nice, the sun and the moon getting together this way,
35
137000
4000
Mooi dat dat allemaal zo samenkomt...
02:46
even if one is eating the other.
36
141000
3000
ook al verorbert de een de ander.
02:51
Now this is typically how you see sunfish,
37
146000
3000
Dit is typerend voor de maanvis --
02:54
this is where they get their common name.
38
149000
2000
en vandaar zijn Engelse naam: 'zonnevis'.
02:56
They like to sunbathe, can't blame them.
39
151000
2000
Ze houden van zonnebaden.
02:58
They just lay out on the surface of the sea
40
153000
3000
Ze liggen aan het zeeoppervlak
03:01
and most people think they're sick or lazy, but that's a typical behavior,
41
156000
4000
en veel mensen denken dat ze ziek of lui zijn, maar dit is typisch gedrag.
03:05
they lie out and bask on the surface.
42
160000
3000
Ze liggen te bakken aan de oppervlakte.
03:08
Their other name, Mola mola, is -- it sounds Hawaiian,
43
163000
3000
Hun andere naam, Mola mola klinkt Hawaïaans,
03:11
but it's actually Latin for millstone,
44
166000
3000
maar het is Latijn voor 'molensteen',
03:14
and that's attributable to their roundish, very bizarre, cut-off shape.
45
169000
6000
vanwege hun ronde, zeer bizarre, afgeknotte vorm.
03:20
It's as if, as they were growing, they just forgot the tail part.
46
175000
4000
Alsof ze tijdens het groeien gewoon de staart vergaten.
03:24
And that's actually what drew me to the Mola in the first place,
47
179000
4000
Hierdoor werd ik oorspronkelijk door de Mola aangetrokken,
03:28
was this terribly bizarre shape.
48
183000
2000
hun ongelofelijk bizarre vorm.
03:31
You know, you look at sharks, and they're streamlined, and they're sleek,
49
186000
5000
Weet je, je kijkt naar haaien: die zijn gestroomlijnd en glad...
03:36
and you look at tuna, and they're like torpedoes --
50
191000
3000
en je kijkt naar tonijn: die zijn als torpedo's --
03:39
they just give away their agenda. They're about migration and strength,
51
194000
4000
het is duidelijk wat hun programma is: migratie en kracht...
03:43
and then you look at the sunfish.
52
198000
3000
en dan kijk je naar de maanvis.
03:46
(Laughter)
53
201000
2000
(Gelach)
03:48
And this is just so elegantly mysterious, it's just --
54
203000
7000
Dit is zo elegant-mysterieus.
03:55
it really kind of holds its cards a lot tighter than say, a tuna.
55
210000
4000
Zijn programma is zoveel minder inzichtelijk dan dat van de tonijn.
04:02
So I was just intrigued with what -- you know, what is this animal's story?
56
217000
5000
Ik was geïntrigeerd door de vraag: wat is het verhaal achter dit dier?
04:08
Well, as with anything in biology, nothing really makes sense
57
223000
3000
Zoals met alles in de biologie, wordt zoiets pas duidelijk
04:11
except in the light of evolution.
58
226000
2000
in het licht van de evolutie.
04:13
The Mola's no exception.
59
228000
2000
De Mola vormt geen uitzondering.
04:15
They appeared shortly after the dinosaurs disappeared,
60
230000
3000
Ze verschenen kort na het verdwijnen van de dinosaurussen,
04:19
65 million years ago, at a time when whales still had legs,
61
234000
4000
65 miljoen jaar geleden, toen walvissen nog steeds poten hadden.
04:23
and they come from a rebellious little puffer fish faction --
62
238000
6000
Ze ontstonden uit een kleine rebelse kogelvisfactie --
04:29
oblige me a little Kipling-esque storytelling here.
63
244000
3000
sta me een paar Kipling-eske beschrijvingen toe.
04:32
Of course evolution is somewhat random, and you know,
64
247000
3000
Evolutie is uiteraard wat willekeurig, en nou ja,
04:35
about 55 million years ago there was this rebellious little puffer fish faction
65
250000
4000
ongeveer 55 miljoen jaar geleden was er een kleine rebelse kogelvisfactie
04:39
that said, oh, the heck with the coral reefs --
66
254000
2000
die zei: oh, de pot op met die koraalriffen,
04:41
we're going to head to the high seas.
67
256000
2000
we vertrekken naar de open zee.
04:43
And lots of generations, lots of tweaking and torquing,
68
258000
5000
En vele generaties, veel gesleutel en gehamer,
04:48
and we turn our puffer into the Mola.
69
263000
2000
en onze kogelvis wordt een Mola.
04:50
You know, if you give Mother Nature enough time, that is what she will produce.
70
265000
6000
Tja, als je Moeder Natuur genoeg tijd geeft, is dit wat ze maakt.
04:58
They look -- maybe they look
71
273000
2000
Ze ogen -- misschien zien ze er
05:00
kind of prehistoric and unfinished, abridged perhaps,
72
275000
4000
wat prehistorisch en onaf uit... ingekort wellicht,
05:04
but in fact, in fact they are the --
73
279000
4000
maar feitelijk dingen ze
05:08
they vie for the top position of the most evolutionarily-derived fish in the sea,
74
283000
6000
naar de top-positie van de meest evolutionair-afgeleidde vis in de zee,
05:14
right up there with flat fish.
75
289000
3000
samen met de platvis.
05:17
They're -- every single thing about that fish has been changed.
76
292000
4000
Elk detail aan deze vis is veranderd.
05:21
And in terms of fishes --
77
296000
2000
Als het om vissen gaat --
05:23
fishes appeared 500 million years ago, and they're pretty modern,
78
298000
6000
vissen verschenen 500 miljoen jaar geleden en zij zijn behoorlijk modern,
05:29
just 50 million years ago, so --
79
304000
2000
slechts 50 miljoen jaar, dus --
05:33
so interestingly, they give away their ancestry as they develop.
80
308000
5000
Interessant genoeg is hun afkomst zichtbaar tijdens hun ontwikkeling.
05:38
They start as little eggs,
81
313000
2000
Ze beginnen als kleine eitjes,
05:40
and they're in "The Guinness World Book of Records" again
82
315000
2000
en ze staan wederom in "Guinness World Records"
05:42
for having the most number of eggs of any vertebrate on the planet.
83
317000
4000
met de meeste eitjes voor een gewervelde soort op aarde.
05:46
A single four-foot female had 300 million eggs,
84
321000
6000
Een 1.20m lang vrouwtje kan 300 miljoen eitjes
05:52
can carry 300 million eggs in her ovaries -- imagine --
85
327000
3000
in haar eierstokken dragen - stel je voor -
05:55
and they get to be over 10 feet long. Imagine what a 10 foot one has.
86
330000
5000
en ze kunnen 3 meter lang worden. Stel je voor hoeveel eitjes die heeft.
06:00
And from that little egg,
87
335000
2000
Van dat kleine eitje,
06:02
they pass through this spiky little porcupine fish stage, reminiscent of their ancestry,
88
337000
5000
gaan ze door deze kleine stekelvarken-visfase, daarmee hun afkomst prijsgevend,
06:07
and develop -- this is their little adolescent stage.
89
342000
3000
en ontwikkelen -- dit is hun adolescente fase.
06:10
They school as adolescents, and become behemoth loners as adults.
90
345000
7000
Ze scholen samen als adolescenten en worden dan eenzame reuzen als volwassenen.
06:17
That's a little diver up there in the corner.
91
352000
2000
In de hoek zie je een kleine duiker.
06:20
They're in "The Guinness World Book of Records" again
92
355000
3000
Ze staan weer in "Guinness World Records"
06:23
for being the vertebrate growth champion of the world.
93
358000
3000
als de gewervelde wereldkampioen groeien.
06:26
From their little hatching size of their egg, into their little larval stage
94
361000
4000
Van hun kleine formaat als eitje, naar hun bestaan als larve,
06:30
till they reach adulthood, they put on 600 million times an increase in weight.
95
365000
6000
tot het bereiken van volwassenheid, worden ze 600 miljoen maal zwaarder.
06:36
600 million. Now imagine if you gave birth to a little baby,
96
371000
6000
600 miljoen. Stel je voor dat je een kleine baby baart,
06:42
and you had to feed this thing.
97
377000
3000
en je zou die moeten voeden.
06:46
That would mean that your child, you would expect it to gain the weight of six Titanics.
98
381000
5000
Dat zou betekenen dat je kind zes Titanics aan gewicht zou toenemen.
06:53
Now I don't know how you'd feed a child like that but --
99
388000
3000
Ik weet niet hoe je zo'n kind zou voeden --
06:56
we don't know how fast the Molas grow in the wild,
100
391000
6000
we weten niet hoe snel Mola's in het wild groeien,
07:02
but captive growth studies at the Monterey Bay Aquarium --
101
397000
3000
maar in gevangenschap in het Monterey Bay Aquarium --
07:05
one of the first places to have them in captivity --
102
400000
2000
een van de eerste plaatsen die ze had --
07:07
they had one that gained 800 lbs in 14 months.
103
402000
4000
was er een die bijna 400 kilo groeide in 14 maanden.
07:11
I said, now, that's a true American.
104
406000
3000
Ik zei: da's nog eens een échte Amerikaan.
07:14
(Laughter)
105
409000
4000
(Gelach)
07:18
(Applause)
106
413000
2000
(Applaus)
07:20
So being a loner is a great thing, especially in today's seas,
107
415000
4000
Op jezelf leven is een groot goed, zeker in de huidige zeeën,
07:24
because schooling used to be salvation for fishes,
108
419000
3000
want samenscholen was ooit een overlevingsstrategie,
07:27
but it's suicide for fishes now.
109
422000
3000
maar nu staat het gelijk aan zelfmoord.
07:30
But unfortunately Molas, even though they don't school,
110
425000
2000
Helaas voor Mola's zitten ze
07:32
they still get caught in nets as by-catch.
111
427000
2000
toch nog steeds in netten als bijvangst.
07:34
If we're going to save the world from total jellyfish domination,
112
429000
5000
Als we de wereld willen behoeden voor totale kwallenoverheersing,
07:39
then we've got to figure out what the jellyfish predators --
113
434000
2000
zullen we moeten uitdokteren hoe de kwallen-eters
07:41
how they live their lives, like the Mola.
114
436000
2000
als de Mola, hun leven doorbrengen.
07:43
And unfortunately, they make up a large portion of the California by-catch --
115
438000
5000
Helaas zijn Mola's een groot deel van de Californische bijvangst --
07:48
up to 26 percent of the drift net.
116
443000
2000
tot 26% van de drijfnetvangst.
07:50
And in the Mediterranean, in the swordfish net fisheries,
117
445000
5000
In de Middellandse Zee, in de zwaardvis-netvisserij,
07:55
they make up up to 90 percent.
118
450000
3000
zijn ze tot 90% van de bijvangst.
07:59
So we've got to figure out how they're living their lives.
119
454000
3000
Dus we moeten ontdekken hoe ze hun levens leiden.
08:02
And how do you do that?
120
457000
2000
Hoe doe je dat?
08:04
How do you do that with an animal -- very few places in the world.
121
459000
3000
Hoe doe je dat met een dier -- weinig plaatsen in de wereld.
08:07
This is an open ocean creature. It knows no boundaries -- it doesn't go to land.
122
462000
4000
Dit is een wezen uit de open oceaan. Het kent geen grenzen -- komt niet aan land.
08:11
How do you get insight?
123
466000
2000
Hoe krijg je inzicht?
08:13
How do you seduce an open ocean creature like that to spill its secrets?
124
468000
5000
Hoe verleid je een dergelijk wezen om zijn geheimen te delen?
08:18
Well, there's some great new technology
125
473000
3000
Er bestaat een fantastische technologie
08:21
that has just recently become available,
126
476000
2000
die pas recentelijk beschikbaar is gekomen.
08:23
and it's just a boon for getting insight into open ocean animals.
127
478000
4000
Een grote aanwinst voor onderzoek naar wezens uit de open oceaan.
08:27
And it's pictured right here, that little tag up there.
128
482000
4000
Het is hier weergegeven, dit kleine aanhangsel hier boven.
08:31
That little tag can record temperature, depth and light intensity,
129
486000
5000
Dat kleine aanhangsel meet temperatuur, diepte en lichtintensiteit,
08:36
which is correlated with time, and from that we can get locations.
130
491000
4000
die gecorreleerd zijn aan tijd, en daarvan leiden we locaties af.
08:40
And it can record this data for up to two years,
131
495000
4000
Het slaat tot twee jaar lang data op,
08:44
and keep it in that tag, release at a pre-programmed time,
132
499000
4000
koppelt zichzelf los op een voorgeprogrammeerd tijdstip,
08:48
float to the surface, upload all that data, that whole travelogue,
133
503000
4000
drijft naar de oppervlakte, uploadt alle data, het hele reisverslag,
08:52
to satellite, which relays it directly to our computers,
134
507000
3000
via een satelliet naar onze computers,
08:55
and we've got that whole dataset. And we didn't even have --
135
510000
4000
en we hebben de hele dataset. We hoefden alleen
08:59
we just had to tag the animal and then we went home and you know, sat at our desks.
136
514000
4000
het dier maar te labelen, gingen naar huis en... zaten achter ons bureau.
09:04
So the great thing about the Mola
137
519000
2000
Dus het mooie van de Mola
09:06
is that when we put the tag on them -- if you look up here --
138
521000
3000
is dat -- als je hier kijkt --
09:09
that's streaming off, that's right where we put the tag.
139
524000
2000
wat daar vanaf wappert, dat is precies waar we de zender bevestigden.
09:11
And it just so happens that's a parasite hanging off the Mola.
140
526000
4000
Dit is toevallig een parasiet die aan de Mola vastzit.
09:15
Molas are infamous for carrying tons of parasites.
141
530000
3000
Mola's zijn berucht om de massa's parasieten die ze meedragen.
09:18
They're just parasite hotels; even their parasites have parasites.
142
533000
4000
Het zijn parasieten-hotels; zelfs hun parasieten hebben parasieten.
09:22
I think Donne wrote a poem about that.
143
537000
2000
Ik geloof dat Donne daar een gedicht over schreef.
09:24
But they have 40 genera of parasites,
144
539000
3000
Maar ze hebben 40 soorten parasieten,
09:27
and so we figured just one more parasite won't be too much of a problem.
145
542000
4000
dus we vonden dat nóg een parasiet niet echt een probleem moest zijn.
09:31
And they happen to be a very good vehicle for carrying oceanographic equipment.
146
546000
5000
Ze blijken uitstekende dragers te zijn voor oceanografisch materiaal.
09:36
They don't seem to mind, so far.
147
551000
2000
Ze schijnen geen bezwaar te hebben, tot dusver.
09:39
So what are we trying to find out? We're focusing on the Pacific.
148
554000
4000
Wat proberen we uit te vinden? We richten ons op de Stille Oceaan.
09:43
We're tagging on the California coast, and we're tagging over in Taiwan and Japan.
149
558000
4000
We labelen aan de Californische kust, en in Taiwan en Japan.
09:47
And we're interested in how these animals are using the currents,
150
562000
3000
We zijn geïnteresseerd in hoe de dieren de golfstromen gebruiken,
09:50
using temperature, using the open ocean, to live their lives.
151
565000
6000
de temperatuur, de open oceaan, om hun levens te leiden.
09:56
We'd love to tag in Monterey.
152
571000
2000
We zouden graag in Monterey labelen.
09:58
Monterey is one of the few places in the world where Molas come in large numbers.
153
573000
4000
Monterey is een van de weinige plaatsen ter wereld waar Mola's in groten getale komen.
10:02
Not this time of year -- it's more around October.
154
577000
3000
Niet in dit jaargetijde -- meer rond oktober.
10:05
And we'd love to tag here -- this is an aerial shot of Monterey --
155
580000
3000
We zouden graag hier labelen -- dit is een luchtfoto van Monterey --
10:08
but unfortunately, the Molas here end up looking like this
156
583000
4000
maar helaas zien de Mola's hier er al snel zo uit.
10:12
because another one of our locals really likes Molas but in the wrong way.
157
587000
4000
Een van onze autochtonen vindt Mola's op een verkeerde manier heel leuk.
10:16
The California sea lion takes the Molas as soon as they come into the bay,
158
591000
4000
De Californische zeeleeuw pakt de Mola's zodra ze in de baai komen,
10:20
rips off their fins, fashions them into the ultimate Frisbee, Mola style,
159
595000
5000
scheurt hun vinnen af, zodat ze een soort Mola-frisbee worden, en
10:25
and then tosses them back and forth.
160
600000
2000
gooit ze dan heen en weer.
10:27
And I'm not exaggerating, it is just --
161
602000
3000
Ik overdrijf niet, het is echt --
10:30
and sometimes they don't eat them, it's just spiteful.
162
605000
3000
en soms eten ze ze niet eens op, het is gewoon gemenigheid.
10:33
And you know, the locals think it's terrible behavior,
163
608000
5000
De plaatselijke bewoners vinden het vreselijk gedrag.
10:38
it's just horrible watching this happen, day after day.
164
613000
5000
Om dat dagelijks te moeten aanzien...
10:43
The poor little Molas coming in, getting ripped to shreds,
165
618000
3000
Die arme Mola's die aan stukjes gescheurd worden...
10:46
so we head down south, to San Diego.
166
621000
4000
dus we zoeken het een eind zuidelijker: in San Diego.
10:50
Not so many California sea lions down there.
167
625000
2000
Niet zoveel Californische zeeleeuwen hier,
10:52
And the Molas there, you can find them with a spotter plane very easily,
168
627000
3000
en de Mola's kun je met een vliegtuigje makkelijk vinden.
10:55
and they like to hang out under floating rafts of kelp.
169
630000
3000
Ze komen graag chillen onder drijvende zeewiervlotten.
10:58
And under those kelps -- this is why the Molas come there
170
633000
3000
Onder dat zeewier -- dit is waarom de Mola's daar komen --
11:01
because it's spa time for the Molas there.
171
636000
4000
is het vertroeteltijd voor de Mola's.
11:05
As soon as they get under those rafts of kelp, the exfoliating cleaner fish come.
172
640000
4000
Zodra ze onder die vlotten van zeewier verschijnen, komen de scrubbende schoonmaakvissen.
11:09
And they come and give the Molas --
173
644000
2000
Die geven de Mola's --
11:11
you can see they strike this funny little position that says,
174
646000
3000
je kan zien hoe ze echt die positie aannemen, die zegt:
11:14
"I'm not threatening, but I need a massage."
175
649000
2000
"Ik vorm geen bedreiging, maar ik ben toe aan een massage."
11:16
(Laughter)
176
651000
4000
(Gelach)
11:20
And they'll put their fins out and their eyes go in the back of their head,
177
655000
4000
Ze steken hun vinnen uit en hun ogen draaien naar achteren,
11:24
and the fish come up and they just clean, clean, clean --
178
659000
4000
en de vissen komen en poetsen, poetsen, poetsen --
11:28
because the Molas, you know, there's just a smorgasbord of parasites.
179
663000
4000
want de Mola's zijn een waar smörgåsbord van parasieten.
11:32
And it's also a great place to go down south
180
667000
2000
Het is tevens een mooie plek om zuidelijker te gaan
11:34
because the water's warmer, and the Molas are kind of friendly down there.
181
669000
4000
omdat het water daar warmer is, en de Mola's zijn er vriendelijk.
11:38
I mean what other kind of fish, if you approach it right,
182
673000
3000
Ik bedoel, welke andere vis, als je hem juist benadert,
11:41
will say, "Okay, scratch me right there."
183
676000
2000
zegt: "Oké, krab me daar eens."
11:43
You truly can swim up to a Mola -- they're very gentle --
184
678000
3000
Je kan naar een Mola toezwemmen -- ze zijn heel zachtaardig --
11:46
and if you approach them right, you can give them a scratch and they enjoy it.
185
681000
4000
en als je ze juist benadert, kun je ze krabben en ze vinden dat leuk.
11:52
So we've also tagged one part of the Pacific;
186
687000
2000
We hebben een deel van de Stille Oceaan gelabeld;
11:54
we've gone over to another part of the Pacific,
187
689000
2000
nog een ander deel van de Grote Oceaan,
11:56
and we've tagged in Taiwan, and we tagged in Japan.
188
691000
3000
we labelden in Taiwan en in Japan.
12:00
And over in these places, the Molas are caught in set nets that line these countries.
189
695000
5000
In deze plaatsen worden de Mola's gevangen in vaste netten.
12:05
And they're not thrown back as by-catch, they're eaten.
190
700000
3000
Ze worden niet teruggegooid als bijvangst, maar gegeten.
12:08
We were served a nine-course meal of Mola after we tagged.
191
703000
4000
We kregen een negen-gangen-maaltijd van Mola voorgeschoteld na het labelen.
12:13
Well, not the one we tagged!
192
708000
2000
Nee, niet deze die we gelabeld hadden!
12:16
And everything from the kidney, to the testes, to the back bone,
193
711000
3000
Alles, van de nieren, tot de testikels, tot de ruggengraat,
12:19
to the fin muscle to -- I think that ís pretty much the whole fish -- is eaten.
194
714000
7000
tot de vinspieren tot -- ik geloof dat dat de hele vis is -- wordt gegeten.
12:32
So the hardest part of tagging, now, is
195
727000
4000
Dus het moeilijkste deel van labelen is
12:36
after you put that tag on, you have to wait, months.
196
731000
5000
dat nadat je de zender bevestigt, je maanden moet wachten.
12:41
And you're just wondering, oh, I hope the fish is safe,
197
736000
4000
Je zit je af te vragen, oh, ik hoop dat de vis het goed maakt,
12:45
I hope, I hope it's going to be able to actually live its life out
198
740000
4000
Ik hoop dat hij in leven blijft
12:49
during the course that the tag is recording.
199
744000
3000
gedurende de tijd dat de zender registreert.
12:52
The tags cost 3500 dollars each, and then satellite time is another 500 dollars,
200
747000
6000
De zenders kosten 3500 dollar, en satelliet-tijd is nog eens 500 dollar,
12:58
so you're like, oh, I hope the tag is okay.
201
753000
3000
dus je denkt: oh, ik hoop dat de zender het overleeft.
13:01
And so the waiting is really the hardest part.
202
756000
3000
Dus het wachten is echt het moeilijkste gedeelte.
13:04
I'm going to show you our latest dataset.
203
759000
2000
Ik ga je onze laatste dataset laten zien.
13:06
And it hasn't been published, so it's totally privy information just for TED.
204
761000
5000
Nog ongepubliceerd, dus het is exclusieve informatie, speciaal voor TED.
13:11
And in showing you this, you know, when we're looking at this data,
205
766000
4000
Toen we naar deze data keken, dachten we:
13:15
we're thinking, oh do these animals, do they cross the equator?
206
770000
3000
gaan deze dieren de evenaar over?
13:18
Do they go from one side of the Pacific to the other?
207
773000
2000
Steken ze de Stille Oceaan over?
13:20
And we found that they kind of are homebodies.
208
775000
4000
Maar je zou kunnen zeggen dat ze 'huismussen' zijn.
13:25
They're not big migrators. This is their track:
209
780000
2000
Het zijn geen grote reizigers. Dit is hun route:
13:27
we deployed the tag off of Tokyo, and the Mola in one month
210
782000
4000
we labelden hem bij Tokyo, en de Mola zwom
13:31
kind of got into the Kuroshio Current off of Japan and foraged there.
211
786000
5000
in 1 maand naar de Kuroshio-stroom bij Japan en foerageerde daar.
13:36
And after four months, went up, you know, off of the north part of Japan.
212
791000
4000
Na vier maanden zwom hij omhoog, tot voor het noorden van Japan.
13:40
And that's kind of their home range.
213
795000
2000
Dat is zo'n beetje hun thuisgebied.
13:42
Now that's important, though, because if there's a lot of fishing pressure,
214
797000
4000
Dat is belangrijk, want als de druk van de visserij hoog is,
13:46
that population doesn't get replenished.
215
801000
3000
wordt die populatie niet aangevuld.
13:49
So that's a very important piece of data.
216
804000
2000
Dus dat is een belangrijk stuk data.
13:51
But also what's important is that they're not slacker, lazy fish.
217
806000
6000
Maar wat ook belangrijk is: het zijn geen luie donders.
13:57
They're super industrious.
218
812000
2000
Ze zijn superondernemend.
13:59
And this is a day in the life of a Mola, and if we --
219
814000
3000
Dit is een dag uit het leven van een Mola.
14:02
they're up and down, and up and down, and up and down, and up
220
817000
4000
Ze gaan omhoog, omlaag, omhoog, omlaag
14:06
and up and down, up to 40 times a day.
221
821000
2000
omhoog, omlaag... tot 40x per dag.
14:08
As the sun comes up, you see in the blue, they start their dive.
222
823000
5000
Terwijl de zon opkomt, je ziet het in blauw, beginnen ze te duiken.
14:13
Down -- and as the sun gets brighter they go a little deeper, little deeper.
223
828000
4000
Omlaag -- en met het feller worden van de zon gaan ze steeds iets dieper.
14:17
They plumb the depths down to 600 meters, in temperatures to one degree centigrade,
224
832000
6000
Ze dalen af tot 600 meter, in een temperatuur van 1ºC.
14:23
and this is why you see them on the surface -- it's so cold down there.
225
838000
4000
Daarom zie je ze aan de oppervlakte -- het is beneden zo koud.
14:27
They've got to come up, warm, get that solar power,
226
842000
2000
Ze komen omhoog, warmen zich met zonne-energie,
14:29
and then plunge back into the depths, and go up and down and up and down.
227
844000
3000
en dan storten ze zich weer in de diepte, en weer omhoog en omlaag.
14:32
And they're hitting a layer down there; it's called the deep scattering layer --
228
847000
3000
Ze bezoeken een laag daar beneden, die de 'deep scattering layer' wordt genoemd --
14:35
which a whole variety of food's in that layer.
229
850000
5000
waarin zich een verscheidenheid aan voedsel bevindt.
14:40
So rather than just being some sunbathing slacker,
230
855000
4000
Dus in plaats van een zonnebadende luierik,
14:44
they're really very industrious fish that dance this wild dance
231
859000
3000
zijn het heel ondernemende vissen die een soort dans
14:47
between the surface and the bottom and through temperature.
232
862000
5000
opvoeren tussen oppervlakte en bodem, door de temperatuur heen.
14:52
We see the same pattern -- now with these tags
233
867000
3000
We zien hetzelfde patroon -- nu met deze zenders,
14:55
we're seeing a similar pattern for swordfishes, manta rays, tunas,
234
870000
4000
zien we een vergelijkbaar patroon voor zwaardvissen, manta's, tonijnen;
14:59
a real three-dimensional play.
235
874000
3000
een echt 3-dimensionaal spel.
15:04
This is part of a much larger program called the Census of Marine Life,
236
879000
3000
Dit is onderdeel van een veel groter programma: de Census of Marine Life,
15:07
where they're going to be tagging all over the world
237
882000
3000
waarin ze over de hele wereld gaan labelen
15:10
and the Mola's going to enter into that.
238
885000
2000
en de Mola's maken daar deel van uit.
15:12
And what's exciting -- you all travel, and you know
239
887000
3000
En wat spannend is -- jullie reizen allemaal, en je weet
15:15
the best thing about traveling is to be able to find the locals,
240
890000
3000
dat het beste aan reizen is, om de lokale bewoners te vinden,
15:18
and to find the great places by getting the local knowledge.
241
893000
3000
en de mooie plekken te vinden door de lokale kennis te krijgen.
15:21
Well now with the Census of Marine Life, we'll be able to sidle up to all the locals
242
896000
4000
Nu, met de Census of Marine Life zijn we in staat de lokale bewoners te benaderen
15:25
and explore 90 percent of our living space, with local knowledge.
243
900000
5000
en 90% van onze leefruimte te onderzoeken met lokale kennis.
15:30
It's never -- it's really never been a more exciting, or a vital time, to be a biologist.
244
905000
6000
Er is nooit een spannender, of crucialer tijd geweest om zeebioloog te zijn.
15:36
Which brings me to my last point, and what I think is kind of the most fun.
245
911000
4000
Dat brengt me bij mijn laatste punt, en bij wat ik het leukste vind.
15:40
I set up a website because I was getting so many questions about Molas and sunfish.
246
915000
8000
Ik maakte een website omdat ik zoveel vragen kreeg over Mola's en maanvissen.
15:48
And so I just figured I'd have the questions answered,
247
923000
4000
Dus ik bedacht dat ik de vragen maar zou beantwoorden,
15:52
and I'd be able to thank my funders, like National Geographic and Lindbergh.
248
927000
4000
en ik zou mijn sponsors kunnen bedanken, zoals National Geographic en Lindbergh.
15:56
But people would write into the site with all sorts of,
249
931000
4000
Maar mensen schreven naar de site met alle mogelijke verhalen
16:00
all sorts of stories about these animals
250
935000
3000
over deze dieren
16:03
and wanting to help me get samples for genetic analysis.
251
938000
4000
en wilden me helpen om monsters te krijgen voor genetische analyse.
16:07
And what I found most exciting is that everyone had a shared --
252
942000
7000
Wat ik het spannendst vond, is dat iedereen een liefde en
16:14
a shared love and an interest in the oceans.
253
949000
3000
een interesse voor de oceaan met elkaar deelde.
16:17
I was getting reports from Catholic nuns,
254
952000
4000
Ik kreeg berichten van katholieke nonnen,
16:21
Jewish Rabbis, Muslims, Christians -- everybody writing in,
255
956000
5000
joodse rabbi's, moslims, christenen -- iedereen schreef,
16:26
united by their love of life.
256
961000
4000
verenigd door hun liefde voor het leven.
16:30
And to me that -- I don't think I could say it any better than the immortal Bard himself:
257
965000
6000
Ik denk niet dat ik het beter zou kunnen zeggen dan de onsterfelijke Bard zelf:
16:36
"One touch of nature makes the whole world kin."
258
971000
4000
"Eén aanraking van de natuur doet de wereld verbroederen."
16:40
And sure, it may be just one big old silly fish, but it's helping.
259
975000
4000
En ja, het mag dan een grote, gekke vis zijn, maar als hij helpt
16:44
If it's helping to unite the world, I think it's definitely the fish of the future.
260
979000
4000
om de wereld te verenigen, is hij volgens mij de vis van de toekomst.
ABOUT THE SPEAKER
Tierney Thys - Marine biologistTierney Thys is a marine biologist and science educator. She studies the behavior of the Mola mola, or giant ocean sunfish -- and works with other scientists to make films that share the wonders they see.
Why you should listen
Marine biologist Tierney Thys has fallen head over heels for a big, goofy fish: the Mola mola, or giant ocean sunfish. In studying the mola -- where they go, what they eat, what eats them -- she's also hunting for clues to the behavior of all life in the open ocean. With their enormous, odd bodies, peaceful habits and lust for jellyfish, these giants can be key to understanding life in the open ocean. Thys and her team are tagging and tracking molas worldwide to learn about how they live, and how climate change may be affecting all ocean life.
Thys is a National Geographic Explorer with a passion for marine education. She was also past director of research at the Sea Studios Foundation, a team of scientists and filmmakers that makes media to raise awareness of environmental issues -- including the PBS series Strange Days on Planet Earth and targeted videos that influence policymakers and businesspeople. Sea Studios was also instrumental in helping eBay stop the trading of invasive species.
Tierney Thys | Speaker | TED.com