TED2019
Kishore Mahbubani: How the West can adapt to a rising Asia
Kishore Mahbubani: Jak Zachód może się dostosować do wschodzącej Azji
Filmed:
Readability: 4.6
1,663,943 views
Z racji tego, że azjatyckie gospodarki i rządy stale rosną w siłę, Zachód musi znaleźć sposób na dostosowanie się do nowego globalnego porządku - mówi Kishore Mahbubani, pisarz i dyplomata. Po wnikliwym spojrzeniu na międzynarodową politykę Mahbubani dzieli się trzyczęściową strategią, którą rządy zachodnie mogą się posłużyć do odzyskania władzy i poprawy relacji z resztą świata.
Kishore Mahbubani - Author, diplomat, academic
Through his books, diplomatic work and research, Kishore Mahbubani reenvisions global power dynamics through the lens of rising Asian economies. Full bio
Through his books, diplomatic work and research, Kishore Mahbubani reenvisions global power dynamics through the lens of rising Asian economies. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
About 200 years ago,
0
698
3604
Około 200 lat temu
00:16
Napoleon famously warned ...
1
4326
3591
Napoleon wygłosił słynne ostrzeżenie...
00:21
He said, "Let China sleep,
2
9595
4339
Powiedział: "Dajmy Chinom spać,
00:25
for when she wakes,
3
13958
2060
bo kiedy się zbudzą
00:28
she will shake the world."
4
16042
1750
- wstrząsną światem".
00:31
Despite this early warning,
5
19208
2768
Pomimo tego wczesnego ostrzeżenia
00:34
the West chose to go to sleep
6
22000
3101
Zachód postanowił iść spać
00:37
at precisely the moment
when China and India
when China and India
7
25125
4726
dokładnie wtedy, kiedy Chiny, Indie
00:41
and the rest of Asia woke up.
8
29875
2458
i reszta Azji się zbudziły.
00:45
Why did this happen?
9
33667
1250
Dlaczego tak się stało?
00:47
I'm here to address this great mystery.
10
35792
3000
Jestem tu po to, aby odnieść się
do tej wielkiej zagadki.
do tej wielkiej zagadki.
00:51
Now what do I mean when I say
the West chose to go to sleep?
the West chose to go to sleep?
11
39750
3125
Co mam na myśli mówiąc,
że Zachód postanowił iść spać?
że Zachód postanowił iść spać?
00:55
Here I'm referring
to the failure of the West
to the failure of the West
12
43750
3268
Odnoszę się tutaj do niezdolności Zachodu
00:59
to react intelligently and thoughtfully
13
47042
4434
do inteligentnej i rozważnej reakcji
01:03
to a new world environment
that's obviously been created
that's obviously been created
14
51500
3559
na nowe światowe środowisko,
bez wątpienia stworzone
przez powrót Azji.
przez powrót Azji.
01:07
by the return of Asia.
15
55083
1334
01:09
As a friend of the West
I feel anguished by this,
I feel anguished by this,
16
57292
3726
Jako przyjaciel Zachodu
czuję się tym udręczony,
czuję się tym udręczony,
01:13
so my goal to today
is to try to help the West.
is to try to help the West.
17
61042
3708
więc chcę dziś spróbować pomóc Zachodowi.
01:17
But I have to begin the story first
18
65542
2684
Muszę jednak zacząć tę historię
01:20
by talking about how the West
actually woke up the rest of the world.
actually woke up the rest of the world.
19
68250
5976
od omówienia, w jaki właściwie sposób
Zachód obudził resztę świata.
Zachód obudził resztę świata.
01:26
Look at chart one.
20
74250
1625
Spójrzcie na wykres 1.
01:29
From the year one through the year 1820,
21
77000
5476
Od roku 1 do roku 1820
01:34
the two largest economies of the world
were always those of China and India.
were always those of China and India.
22
82500
6125
dwie największe gospodarki świata
zawsze należały do Chin i Indii.
zawsze należały do Chin i Indii.
01:42
So it's only in the last 200 years
that Europe took off,
that Europe took off,
23
90375
5309
Zatem tylko przez ostatnie 200 lat
Europa przeżywała swój wzlot,
Europa przeżywała swój wzlot,
01:47
followed by North America.
24
95708
1667
a za nią Ameryka Północna.
01:50
So the past 200 years of world history
25
98375
4101
Oznacza to, że ostatnie 200 lat
w historii świata
w historii świata
01:54
have therefore been
a major historical aberration.
a major historical aberration.
26
102500
4958
było ogromną historyczną anomalią.
02:00
All aberrations come to a natural end
27
108333
4018
Wszelkie anomalie dobiegają
naturalnego końca
naturalnego końca
02:04
and this is what we are seeing.
28
112375
2059
i to właśnie obserwujemy.
02:06
And if you look at chart two,
29
114458
2268
Na wykresie 2 widać,
02:08
you'll see how quickly and how forcefully
30
116750
4768
z jaką szybkością i jaką mocą
02:13
China and India are coming back.
31
121542
4125
Chiny i Indie powracają.
02:18
The big question is:
32
126750
2184
Zasadnicze pytanie brzmi:
02:20
Who woke up China and India?
33
128958
3209
Kto obudził Chiny i Indie?
02:25
The only honest answer to this question
is that it was Western civilization
is that it was Western civilization
34
133292
5476
Jedyna uczciwa odpowiedź brzmi:
02:30
that did so.
35
138792
1767
zachodnia cywilizacja.
02:32
We all know that the West was the first
to successfully modernize,
to successfully modernize,
36
140583
3143
Wszyscy wiemy, że Zachód jako pierwszy
pomyślnie się zmodernizował
pomyślnie się zmodernizował
02:35
transform itself;
37
143750
1434
i przekształcił;
02:37
initially it used its power
to colonize and dominate the world.
to colonize and dominate the world.
38
145208
4101
najpierw wykorzystał swoją siłę
do skolonizowania i zdominowania świata.
do skolonizowania i zdominowania świata.
02:41
But over time, it shared the gifts
of Western wisdom
of Western wisdom
39
149333
4768
Lecz z biegiem czasu podzielił się
darami zachodniej mądrości
darami zachodniej mądrości
02:46
with the rest of the world.
40
154125
2059
z resztą świata.
02:48
Let me add here that I have
personally benefited
personally benefited
41
156208
4226
Pragnę dodać, że sam
osobiście skorzystałem
osobiście skorzystałem
02:52
from the sharing of Western wisdom.
42
160458
2601
z mądrości, którą podzielił się Zachód.
02:55
When I was born in Singapore,
43
163083
2310
Kiedy urodziłem się w Singapurze,
02:57
which was then a poor British colony,
44
165417
2559
który był wtedy biedną brytyjską kolonią,
03:00
in 1948,
45
168000
1768
w 1948 roku,
03:01
I experienced, like three-quarters
of humanity then,
of humanity then,
46
169792
4351
jak 3/4 ludzkości w tamtych czasach
03:06
extreme poverty.
47
174167
1892
doświadczyłem skrajnej biedy.
03:08
Indeed, on the first day
when I went to school
when I went to school
48
176083
3226
Pierwszego dnia szkoły,
03:11
at the age of six,
49
179333
1435
w wieku 6. lat,
03:12
I was put in a special feeding program
50
180792
2392
zapisano mnie na specjalny
program żywienia,
program żywienia,
03:15
because I was technically undernourished.
51
183208
4435
bo byłem właściwie niedożywiony.
03:19
Now as you can see I'm overnourished.
52
187667
2017
Teraz, jak widzicie, jestem przekarmiony.
03:21
(Laughter)
53
189708
1976
(Śmiech)
03:23
But the greatest gift I got
was that of Western education.
was that of Western education.
54
191708
5500
Jednak najwspanialszym prezentem,
jaki dostałem, była zachodnia edukacja.
jaki dostałem, była zachodnia edukacja.
03:30
Now since I've personally
traveled this journey
traveled this journey
55
198208
4101
Ponieważ osobiście odbyłem podróż
03:34
from third world poverty
to a comfortable middle-class existence,
to a comfortable middle-class existence,
56
202333
6268
z biedy Trzeciego Świata
do życia w komfortowej klasie średniej,
do życia w komfortowej klasie średniej,
03:40
I can speak with great conviction
about the impact of Western wisdom
about the impact of Western wisdom
57
208625
5059
mogę wypowiadać się z pełnym przekonaniem
o wpływie zachodniej mądrości
o wpływie zachodniej mądrości
03:45
and the sharing of Western
wisdom with the world.
wisdom with the world.
58
213708
3518
i dzieleniu się nią ze światem.
03:49
And one particular gift
that the West shared
that the West shared
59
217250
3976
Szczególnym darem,
którym Zachód się podzielił,
którym Zachód się podzielił,
03:53
was the art of reasoning.
60
221250
2393
była sztuka rozumowania.
03:55
Now reasoning was not
invented by the West.
invented by the West.
61
223667
2851
Rozumowanie nie było jednak
wynalezione przez Zachód.
wynalezione przez Zachód.
03:58
It's inherent in all cultures
and civilizations.
and civilizations.
62
226542
4017
Jest ono nieodłącznym elementem
każdej kultury i cywilizacji.
każdej kultury i cywilizacji.
04:02
Amartya Sen has described how deeply
embedded it is in Indian civilization.
embedded it is in Indian civilization.
63
230583
6750
Amartya Sen opisał, jak głęboko jest
ono osadzone w cywilizacji indyjskiej.
ono osadzone w cywilizacji indyjskiej.
04:10
Yet there's also no doubt
64
238292
2392
Mimo to nie ma żadnych wątpliwości,
04:12
that it was the West
that carried the art of reasoning
that carried the art of reasoning
65
240708
3601
że to Zachód przeniósł sztukę rozumowania
04:16
to a much higher level.
66
244333
2518
na dużo wyższy poziom.
04:18
And through the Scientific Revolution,
67
246875
1893
W czasie trwania rewolucji naukowej,
04:20
the Enlightenment,
68
248792
1517
oświecenia
04:22
the Industrial Revolution,
69
250333
2435
i rewolucji przemysłowej
04:24
the West really raised it forcefully,
70
252792
3809
Zachód stanowczo ją podwyższył
04:28
and equally importantly used this,
71
256625
3059
i, co nie mniej ważne, użył jej
04:31
applied it to solve
many major practical problems.
many major practical problems.
72
259708
5601
i zastosował do rozwiązania
wielu poważnych problemów praktycznych.
wielu poważnych problemów praktycznych.
04:37
And the West then shared
this art of applied reasoning
this art of applied reasoning
73
265333
4060
Następnie Zachód podzielił się
tą sztuką stosowanego rozumowania
tą sztuką stosowanego rozumowania
04:41
with the rest of the world,
74
269417
1767
z resztą świata
04:43
and I can tell you that it led
75
271208
2851
i mogę wam powiedzieć, że doprowadziło to
04:46
to what I call three silent revolutions.
76
274083
4084
do czegoś, co ja nazywam
trzema cichymi rewolucjami.
trzema cichymi rewolucjami.
04:50
And as an Asian,
77
278958
1893
Jako Azjata
04:52
I can describe how these silent
revolutions transformed Asia.
revolutions transformed Asia.
78
280875
6500
potrafię opisać, jak te
ciche rewolucje przekształciły Azję.
ciche rewolucje przekształciły Azję.
05:00
The first revolution was in economics.
79
288500
4143
Pierwsza rewolucja była gospodarcza.
05:04
The main reason
why so many Asian economies,
why so many Asian economies,
80
292667
4934
Głównym powodem, dla którego
tak wiele azjatyckich gospodarek,
tak wiele azjatyckich gospodarek,
05:09
including the communist societies
of China and Vietnam,
of China and Vietnam,
81
297625
4976
łącznie z komunistycznymi
Chinami i Wietnamem,
Chinami i Wietnamem,
05:14
have performed so spectacularly well
in economic development,
in economic development,
82
302625
4643
sprawdziło się tak spektakularnie dobrze
podczas rozwoju gospodarczego
podczas rozwoju gospodarczego
05:19
is because they finally understood,
absorbed and are implementing
absorbed and are implementing
83
307292
4226
jest fakt, że w końcu zrozumiały,
wchłonęły i zaczęły realizować
wchłonęły i zaczęły realizować
05:23
free market economics --
84
311542
2434
gospodarkę wolnego rynku,
05:26
a gift from the West.
85
314000
1268
dar od Zachodu.
05:27
Adam Smith was right.
86
315292
1583
Adam Smith miał rację.
05:29
If you let markets decide,
87
317667
2642
Jeśli pozwala się rynkom decydować,
05:32
productivity goes up.
88
320333
1917
wydajność wzrasta.
05:35
The second gift was psychological.
89
323625
3559
Druga rewolucja była psychologiczna.
05:39
Here too I can speak
from personal experience.
from personal experience.
90
327208
2792
Tutaj również mogę czerpać
z własnego doświadczenia.
z własnego doświadczenia.
05:43
When I was young,
91
331708
1393
Kiedy byłem młody,
05:45
my mother and her generation believed
92
333125
4518
moja matka i jej pokolenie wierzyły,
05:49
that life was determined by fate.
93
337667
3392
że życie efektem przeznaczenia.
05:53
You couldn't do anything about it.
94
341083
2000
Nic nie dało się z tym zrobić.
05:56
My generation
95
344000
1934
Moje
05:57
and the generation of Asians after me,
96
345958
2726
i kolejne pokolenie Azjatów
06:00
believe that we can take charge
97
348708
2101
wierzy, że możemy przejąć kontrolę
06:02
and we can improve our lives.
98
350833
2084
i ulepszyć swoje życie.
06:05
And this may explain, for example,
99
353708
2060
To wyjaśnia może, między innymi,
06:07
the spike of entrepreneurship
you see all throughout Asia today.
you see all throughout Asia today.
100
355792
5934
wzrost przedsiębiorczości,
którą widać dzisiaj w całej Azji.
którą widać dzisiaj w całej Azji.
06:13
And if you travel through Asia today,
101
361750
2851
Podróżując obecnie przez Azję
06:16
you will also see the results
of the third revolution:
of the third revolution:
102
364625
6559
można zobaczyć rezultaty
trzeciej rewolucji
trzeciej rewolucji
06:23
the revolution of good governance.
103
371208
4185
- rewolucji dobrego zarządzania.
06:27
Now as a result of good governance --
104
375417
3101
Rezultatami dobrego zarządzania
06:30
travel in Asia,
105
378542
1392
widocznymi podczas podróży,
06:31
you see better health care,
106
379958
2143
są: lepsza opieka zdrowotna,
06:34
better education,
107
382125
1934
lepsza edukacja,
06:36
better infrastructure,
108
384083
2018
lepsza infrastruktura,
06:38
better public policies.
109
386125
2143
lepsza polityka publiczna.
06:40
It's a different world.
110
388292
1250
To jest inny świat.
06:42
Now having transformed the world
111
390667
2976
Po przekształceniu świata
06:45
through the sharing of Western wisdom
with the rest of the world,
with the rest of the world,
112
393667
3684
poprzez podzielenie się
zachodnią mądrością z resztą świata,
zachodnią mądrością z resztą świata,
06:49
the logical and rational response
of the West should have been
of the West should have been
113
397375
4643
logiczny i rozsądny
odzew Zachodu powinien brzmieć:
odzew Zachodu powinien brzmieć:
06:54
to say, "Hey, we have to adjust
and adapt to this new world."
and adapt to this new world."
114
402042
4750
"Słuchajcie, musimy się zmienić
i dopasować do tego nowego świata".
i dopasować do tego nowego świata".
06:59
Instead, the West chose to go to sleep.
115
407958
3375
Zamiast tego Zachód postanowił iść spać.
07:04
Why did it happen?
116
412500
1250
Dlaczego tak się stało?
07:06
I believe it happened
117
414625
2643
Myślę, że dlatego,
07:09
because the West became distracted
with two major events.
with two major events.
118
417292
6375
iż Zachód był rozkojarzony
dwoma wielkimi wydarzeniami.
dwoma wielkimi wydarzeniami.
07:16
The first event
was the end of the Cold War.
was the end of the Cold War.
119
424625
4583
Pierwszym wydarzeniem
było zakończenie zimnej wojny.
było zakończenie zimnej wojny.
07:21
Yes, the end of the Cold War
was a great victory.
was a great victory.
120
429917
5101
Owszem, zakończenie zimnej wojny
było wielkim zwycięstwem.
było wielkim zwycięstwem.
07:27
The West defeated the mighty Soviet Union
without firing a shot.
without firing a shot.
121
435042
5684
Zachód pokonał potężny Związek Radziecki
bez jednego strzału.
bez jednego strzału.
07:32
Amazing.
122
440750
1250
Niezwykłe.
07:34
But you know, when you have
a great victory like this,
a great victory like this,
123
442667
3517
Ale wiecie, odniesienie
tak wielkiego zwycięstwa
tak wielkiego zwycięstwa
07:38
it also leads to arrogance and hubris.
124
446208
4851
prowadzi także do arogancji i pychy.
07:43
And this hubris was best captured
in a very famous essay
in a very famous essay
125
451083
5560
Tę pychę najlepiej ujmuje
bardzo słynny esej
bardzo słynny esej
07:48
by Francis Fukuyama
126
456667
2142
Francisa Fukuyamy
07:50
called "The End of History?"
127
458833
2250
pod tytułem: "Koniec historii".
07:54
Now, Fukuyama was putting across
a very sophisticated message,
a very sophisticated message,
128
462083
5976
Fukuyama starał się przekazać
bardzo wyszukane przesłanie,
bardzo wyszukane przesłanie,
08:00
but all that the West
heard from this essay
heard from this essay
129
468083
3560
ale Zachód zrozumiał
z tego eseju tylko tyle,
z tego eseju tylko tyle,
08:03
was that we, the liberal democracies,
130
471667
3892
że liberalne demokracje
08:07
we have succeeded,
131
475583
1851
odniosły sukces,
08:09
we don't have to change,
132
477458
1685
nie musimy się zmieniać
08:11
we don't have to adapt,
133
479167
1267
ani dopasowywać,
08:12
it's only the rest of the world
that has to change and adapt.
that has to change and adapt.
134
480458
4334
i że to cała reszta świata
musi się zmienić i dopasować.
musi się zmienić i dopasować.
08:18
Unfortunately, like a dangerous opiate,
135
486000
4559
Niestety, niczym niebezpieczny opiat,
08:22
this essay did a lot
of brain damage to the West
of brain damage to the West
136
490583
3518
esej ten wyrządził Zachodowi
wiele umysłowych szkód,
wiele umysłowych szkód,
08:26
because it put them to sleep
137
494125
2143
ponieważ położył go spać
08:28
just at precisely the moment
when China and India were waking up
when China and India were waking up
138
496292
4934
właśnie wtedy,
gdy Chiny i Indie się budziły,
gdy Chiny i Indie się budziły,
08:33
and the West didn't adjust and adapt.
139
501250
2833
przez co Zachód się nie zmienił
ani nie dostosował.
ani nie dostosował.
08:37
The second major event was 9/11,
140
505083
4560
Drugim wielkim wydarzeniem było 9/11,
08:41
which happened in 2001.
141
509667
3766
które miało miejsce w 2001 roku.
08:45
And as we know, 9/11 caused
a lot of shock and grief.
a lot of shock and grief.
142
513457
6144
Jak dobrze wiemy, 9/11 wywołało
wielki szok i żałobę.
wielki szok i żałobę.
08:51
I personally experienced
the shock and grief
the shock and grief
143
519625
3351
Osobiście tego doświadczyłem,
08:55
because I was in Manhattan
when 9/11 happened.
when 9/11 happened.
144
523000
4583
ponieważ byłem wtedy na Manhatanie.
09:00
9/11 also generated a lot of anger,
145
528750
4101
9/11 wygenerowało również wiele gniewu
09:04
and in this anger, the United States
decided to invade Afghanistan
decided to invade Afghanistan
146
532875
4684
i w tym gniewie Stany Zjednoczone
postanowiły zaatakować Afganistan,
postanowiły zaatakować Afganistan,
09:09
and later, Iraq.
147
537583
1959
a następnie Irak.
09:12
And unfortunately,
148
540625
2208
I niestety,
09:16
partly as a result of this anger,
149
544875
2434
częściowo przez swój gniew,
09:19
the West didn't notice
the significance of another event
the significance of another event
150
547333
4768
Zachód nie dostrzegł wagi
innego wydarzenia,
innego wydarzenia,
09:24
that happened also in 2001.
151
552125
3333
które również miało miejsce w 2001 roku.
09:28
China joined the World Trade Organization.
152
556375
3708
Chiny dołączyły
do Światowej Organizacji Handlu.
do Światowej Organizacji Handlu.
09:33
Now, when you suddenly inject
153
561250
2976
Kiedy doda się nagle
09:36
900 million new workers
154
564250
4226
900 milionów nowych pracowników
09:40
into the global capitalist system,
155
568500
3601
do globalnego systemu kapitalistycznego,
09:44
it would naturally lead
156
572125
1726
naturalnie doprowadzi to do czegoś,
09:45
to what the economist Joseph Schumpeter
called creative destruction.
called creative destruction.
157
573875
7083
co ekonomista Joseph Schumpeter
nazywa kreatywną destrukcją.
nazywa kreatywną destrukcją.
09:53
Western workers lost their jobs,
158
581917
3976
Zachodni robotnicy stracili pracę,
09:57
they saw their incomes stagnate,
159
585917
3184
ich dochody popadły w stagnację,
10:01
clearly people had to think
about new competitive policies,
about new competitive policies,
160
589125
4434
trzeba było rozważyć
nowe podejście do konkurencyjności,
nowe podejście do konkurencyjności,
10:05
workers needed retraining,
161
593583
1851
potrzebę przekwalifikowania
10:07
workers needed new skills.
162
595458
2018
i nabycia nowych umiejętności.
10:09
None of this was done.
163
597500
1958
Nie zrobiono niczego.
10:12
So partly as a result of this,
164
600542
2726
Częściowo z tego powodu
10:15
the United States of America became
165
603292
2101
USA stały się
10:17
the only major developed society
166
605417
6392
jedynym rozwiniętym społeczeństwem,
10:23
where the average income
of the bottom 50 percent --
of the bottom 50 percent --
167
611833
5768
w którym średni dochód w dolnych 50%
10:29
yes, 50 percent --
168
617625
3351
tak, 50%,
10:33
average income went down
over a 30-year period,
over a 30-year period,
169
621000
5101
spadł w ciągu 30 lat
10:38
from 1980 to 2010.
170
626125
3042
od 1980 do 2010 roku.
10:43
So partly, as a result of this,
171
631875
3934
Po części z tego powodu
10:47
it led eventually to the election
of Donald Trump in 2016,
of Donald Trump in 2016,
172
635833
5935
w 2016 roku wybory prezydenckie
wygrał Donald Trump,
wygrał Donald Trump,
10:53
who exploited the anger
of the working classes,
of the working classes,
173
641792
3017
który wykorzystał gniew klas robotniczych,
10:56
who are predominantly white.
174
644833
2018
w większości białych.
10:58
It also contributed
to the rise of populism in Europe.
to the rise of populism in Europe.
175
646875
4643
Przyczyniło się to do wzrostu
populizmu w Europie.
populizmu w Europie.
11:03
And one wonders,
176
651542
1684
Zastanawiające,
11:05
could this populism have been avoided
177
653250
2476
czy populizmu dałoby się uniknąć,
11:07
if the West had not been distracted
by the end of the Cold War and by 9/11?
by the end of the Cold War and by 9/11?
178
655750
5500
gdyby Zachód nie został rozkojarzony
zakończeniem zimnej wojny oraz 9/11?
zakończeniem zimnej wojny oraz 9/11?
11:14
But the big question
we face today is this:
we face today is this:
179
662792
2750
Jednak dziś ważne pytanie brzmi:
11:18
Is it too late?
180
666875
1893
Czy jest już za późno?
11:20
Has the West lost everything?
181
668792
2166
Czy Zachód stracił wszystko?
11:23
And my answer is that it's not too late.
182
671917
3601
Moja odpowiedź jest taka,
że nie jest za późno.
że nie jest za późno.
11:27
It is possible for the West to recover
183
675542
4142
Zachód nadal może się pozbierać
11:31
and come back in strength.
184
679708
2560
i odzyskać siłę.
11:34
And using the Western art of reasoning,
185
682292
2333
Korzystając ze sztuki rozumowania Zachodu,
11:38
I would recommend that the West
adopt a new "three-m" strategy:
adopt a new "three-m" strategy:
186
686167
5601
zalecałbym mu przyjęcie
nowej strategii "trzech M":
nowej strategii "trzech M":
11:43
minimalist, multilateral
and Machiavellian.
and Machiavellian.
187
691792
4958
minimalizmu, multilateralizmu
i makiawelizmu.
i makiawelizmu.
11:49
(Laughter)
188
697500
1351
(Śmiech)
11:50
Why minimalist?
189
698875
1601
Dlaczego minimalizmu?
11:52
Now even though
Western domination has ended,
Western domination has ended,
190
700500
4309
Choć dominacja Zachodu się skończyła,
11:56
the West continues to intervene
and interfere in the affairs
and interfere in the affairs
191
704833
3976
w dalszym ciągu interweniuje on
i ingeruje w sprawy
i ingeruje w sprawy
12:00
of many other societies.
192
708833
1851
wielu innych społeczeństw.
12:02
This is unwise.
193
710708
1601
To niemądre.
12:04
This is generating anger and resentment,
194
712333
2685
Powoduje to gniew i urazę,
12:07
especially in Islamic societies.
195
715042
2309
szczególnie w społeczeństwach islamskich.
12:09
It's also draining the resources
and spirits of Western societies.
and spirits of Western societies.
196
717375
5934
Nadwyręża to również zasoby
i ducha zachodnich społeczeństw.
i ducha zachodnich społeczeństw.
12:15
Now I know that the Islamic world
197
723333
3226
Wiem, że świat islamski
12:18
is having difficulties modernizing.
198
726583
4143
ma trudności z modernizacją.
12:22
It will have to find its way,
199
730750
3518
Będzie musiał odnaleźć własną drogę,
12:26
but it's more likely to do so
if it is left alone to do so.
if it is left alone to do so.
200
734292
4767
ale ma na to większą szansę,
jeśli zostawi się go w spokoju.
jeśli zostawi się go w spokoju.
12:31
Now I can say this with some conviction
because I come from a region,
because I come from a region,
201
739083
4601
Mogę o tym mówić z przekonaniem,
z racji tego, że pochodzę z regionu
z racji tego, że pochodzę z regionu
12:35
Southeast Asia,
202
743708
1726
Azji południowo-wschodniej,
12:37
which has almost as many Muslims
as the Arab world.
as the Arab world.
203
745458
4560
o prawie takiej samej
liczbie muzułmanów, co świat arabski.
liczbie muzułmanów, co świat arabski.
12:42
266 million Muslims.
204
750042
2226
266 milionów muzułmanów.
12:44
Southeast Asia is also one of the most
diverse continents on planet earth,
diverse continents on planet earth,
205
752292
3559
Ta część Azji jest jednym z najbardziej
zróżnicowanych miejsc na ziemi
zróżnicowanych miejsc na ziemi
12:47
because you also have
146 million Christians,
146 million Christians,
206
755875
2684
bo mamy też 146 milionów chrześcijan,
12:50
149 million Buddhists --
207
758583
1810
149 milionów buddystów,
12:52
Mahayana Buddhists
and Hinayana Buddhists --
and Hinayana Buddhists --
208
760417
3059
buddystów mahajana i hinajana,
12:55
and you also have millions of Taoists
and Confucianists and Hindus
and Confucianists and Hindus
209
763500
3976
milionów wyznawców taoizmu,
konfucjanizmu i hinduizmu,
konfucjanizmu i hinduizmu,
12:59
and even communists.
210
767500
1583
a nawet komunistów.
13:02
And once known as "the Balkans of Asia,"
211
770500
2893
Kiedyś znana jako "Bałkany Azji",
13:05
southeast Asia today should
be experiencing a clash of civilizations.
be experiencing a clash of civilizations.
212
773417
4809
dzisiejsza Azja południowo-wschodnia
powinna doświadczać zderzenia cywilizacji.
powinna doświadczać zderzenia cywilizacji.
13:10
Instead, what you see in southeast Asia
213
778250
3726
Zamiast tego można tam dostrzec
13:14
is one of the most peaceful
and prosperous corners of planet earth
and prosperous corners of planet earth
214
782000
4184
jeden z najbardziej pokojowych
i dostatnich zakątków naszej planety,
i dostatnich zakątków naszej planety,
13:18
with the second-most successful
regional multilateral organization,
regional multilateral organization,
215
786208
4143
razem z drugą najbardziej udaną
multilateralną, regionalną organizacją
multilateralną, regionalną organizacją
13:22
ASEAN.
216
790375
1559
ASEAN.
13:23
So clearly, minimalism can work.
217
791958
2851
Wyraźnie widać, że minimalizm działa.
13:26
The West should try it out.
218
794833
1518
Zachód powinien go wypróbować.
13:28
(Laughter)
219
796375
2351
(Śmiech)
13:30
(Applause)
220
798750
3375
(Brawa)
13:35
But I'm also aware that minimalism
cannot solve all the problems.
cannot solve all the problems.
221
803292
3851
Wiem jednak, że minimalizm
nie rozwiąże wszystkich problemów.
nie rozwiąże wszystkich problemów.
13:39
There are some hard problems
that have to be dealt with:
that have to be dealt with:
222
807167
3392
Istnieją pewne trudne problemy,
którymi trzeba się zająć:
którymi trzeba się zająć:
13:42
Al-Qaeda, ISIS --
223
810583
2060
Al-Kaida, ISIS
13:44
they remain dangerous threats.
224
812667
2434
to nadal poważne zagrożenie.
13:47
They must be found,
they must be destroyed.
they must be destroyed.
225
815125
3018
Trzeba je znaleźć i zniszczyć.
13:50
The question is, is it wise for the West,
226
818167
3809
Pytanie brzmi, czy to rozsądne, aby Zachód
13:54
which represents 12 percent
of the world's population --
of the world's population --
227
822000
3226
stanowiący 12% światowej populacji
13:57
yes, 12 percent --
228
825250
1934
(tak, 12%),
13:59
to fight these threats on its own
229
827208
2476
walczył z tymi zagrożeniami w pojedynkę,
14:01
or to fight with the remaining
88 percent of the world's population?
88 percent of the world's population?
230
829708
4185
czy może powinien walczyć wspólnie
z pozostałymi 88% populacji?
z pozostałymi 88% populacji?
14:05
And the logical and rational answer is
231
833917
2351
Logiczna i racjonalna odpowiedź brzmi,
14:08
that you should work
with the remaining 88 percent.
with the remaining 88 percent.
232
836292
3351
że powinien współpracować
z pozostałymi 88%.
z pozostałymi 88%.
14:11
Now where does one go
233
839667
1309
Gdzie należy się udać,
14:13
if you want to get
the support of humanity?
the support of humanity?
234
841000
2143
aby uzyskać wsparcie ludzi?
14:15
There's only one place:
235
843167
1809
Tylko do jednego miejsca:
14:17
the United Nations.
236
845000
1375
do Narodów Zjednoczonych.
14:19
Now I've been ambassador to the UN twice.
237
847042
3351
Dwukrotnie byłem ambasadorem ONZ.
14:22
Maybe that makes me a bit biased,
238
850417
3017
Może jestem przez to trochę stronniczy,
14:25
but I can tell you that working
with the UN can lead to success.
with the UN can lead to success.
239
853458
5060
ale twierdzę, że praca z ONZ
może doprowadzić do sukcesu.
może doprowadzić do sukcesu.
14:30
Why is it that the first Iraq war,
240
858542
2226
Jak to się stało,
że pierwsza wojna z Irakiem,
że pierwsza wojna z Irakiem,
14:32
fought by President George H. W. Bush,
241
860792
2226
prowadzona przez prezydenta
George'a Busha,
George'a Busha,
14:35
succeeded?
242
863042
1642
powiodła się?
14:36
While the second Iraq war,
243
864708
1601
A druga wojna z Irakiem,
14:38
fought by his son,
President George W. Bush,
President George W. Bush,
244
866333
2893
prowadzona przez jego syna,
prezydenta George'a W. Busha,
prezydenta George'a W. Busha,
14:41
failed?
245
869250
1351
nie powiodła się?
14:42
One key reason is that
the senior Bush went to the UN
the senior Bush went to the UN
246
870625
4393
Głównym powodem było to,
że starszy Bush udał się do ONZ
że starszy Bush udał się do ONZ
14:47
to get the support of the global community
247
875042
2559
po wsparcie globalnej społeczności
14:49
before fighting the war in Iraq.
248
877625
2601
zanim rozpoczął wojnę z Irakiem.
14:52
So multilateralism works.
249
880250
2726
Zatem multilateralizm działa.
14:55
There's another reason
why we have to work with the UN.
why we have to work with the UN.
250
883000
2934
Istnieje inny powód, dla którego
powinniśmy pracować z ONZ.
powinniśmy pracować z ONZ.
14:57
The world is shrinking.
251
885958
1893
Świat się kurczy.
14:59
We are becoming a small,
interdependent, global village.
interdependent, global village.
252
887875
5518
Stajemy się małą,
współzależną, globalną wioską.
współzależną, globalną wioską.
15:05
All villages need village councils.
253
893417
3601
Każda wioska potrzebuje rady wiejskiej.
15:09
And the only global
village counsel we have,
village counsel we have,
254
897042
2684
A jedyną globalną radą wiejską, jaką mamy,
15:11
as the late UN Secretary-General
Kofi Annan said,
Kofi Annan said,
255
899750
3476
jak określił to Kofi Annan,
zmarły sekretarz generalny ONZ,
zmarły sekretarz generalny ONZ,
15:15
is the UN.
256
903250
1250
jest ONZ.
15:18
Now as a geopolitical analyst,
257
906583
3060
Jako analityk geopolityczny wiem,
15:21
I do know that it's often considered naive
258
909667
5851
że praca z ONZ
15:27
to work with the UN.
259
915542
2059
może uchodzić za naiwność.
15:29
So now let me inject
my Machiavellian point.
my Machiavellian point.
260
917625
3417
Pozwólcie więc, że odniosę się
do kwestii makiawelizmu.
do kwestii makiawelizmu.
15:34
Now Machiavelli is a figure
who's often derided in the West,
who's often derided in the West,
261
922458
5101
Machiavelli jest postacią
często wyśmiewaną na Zachodzie,
często wyśmiewaną na Zachodzie,
15:39
but the liberal philosopher
Isaiah Berlin reminded us
Isaiah Berlin reminded us
262
927583
5768
jednak Isaiah Berlin,
liberalny filozof, przypomniał nam,
liberalny filozof, przypomniał nam,
15:45
that the goal of Machiavelli
was to promote virtue, not evil.
was to promote virtue, not evil.
263
933375
6393
że zamierzeniem Machiavellego
było promowanie prawości, a nie zła.
było promowanie prawości, a nie zła.
15:51
So what is the Machiavellian point?
264
939792
2767
O co więc chodzi Machiavellemu?
15:54
It's this: what is
the best way for the West
the best way for the West
265
942583
4393
Otóż o to, jak najlepiej
15:59
to constrain the new rising powers
266
947000
3434
Zachód może ograniczyć nowe,
16:02
that are emerging?
267
950458
1851
wschodzące potęgi.
16:04
And the answer is
that the best way to constrain them
that the best way to constrain them
268
952333
4560
A najlepszym sposobem na ich ograniczenie
16:08
is through multilateral rules
and multilateral norms,
and multilateral norms,
269
956917
4517
jest korzystanie
z multilateralnych zasad i norm,
z multilateralnych zasad i norm,
16:13
multilateral institutions
270
961458
2060
multilateralnych instytucji
16:15
and multilateral processes.
271
963542
2833
oraz multilateralnych procedur.
16:20
Now let me conclude
with one final, big message.
with one final, big message.
272
968542
4809
Pozwólcie, że podsumuję to wszystko
w ostatnim, ważnym przekazie.
w ostatnim, ważnym przekazie.
16:25
As a longtime friend of the West,
273
973375
2559
Jako wieloletni przyjaciel Zachodu
16:27
I'm acutely aware of how pessimistic
Western societies have become.
Western societies have become.
274
975958
6601
jestem boleśnie świadomy tego,
jak pesymistyczny stał się Zachód.
jak pesymistyczny stał się Zachód.
16:34
Many in the West don't believe
that a great future lies ahead for them,
that a great future lies ahead for them,
275
982583
6101
Wiele społeczeństw przestało wierzyć w to,
że czeka na nie wspaniała przyszłość,
że czeka na nie wspaniała przyszłość,
16:40
that their children
will not have better lives.
will not have better lives.
276
988708
3435
że ich dzieci będą wieść lepsze życie.
16:44
So please do not fear the future
or the rest of the world.
or the rest of the world.
277
992167
6791
Proszę, nie bójcie się
przyszłości ani reszty świata.
przyszłości ani reszty świata.
16:51
Now I can say this with some conviction,
278
999750
3184
Mogę to powiedzieć z przekonaniem,
16:54
because as a Hindu Sindhi,
279
1002958
4101
gdyż jako hinduski Sindhi
16:59
I actually feel
a direct cultural connection
a direct cultural connection
280
1007083
4601
faktycznie czuję bezpośrednią więź
17:03
with society's diverse cultures
281
1011708
3060
z różnorodnymi kulturami
17:06
and societies all the way
from Tehran to Tokyo.
from Tehran to Tokyo.
282
1014792
5125
i ze wszystkimi społeczeństwami
od Teheranu do Tokio.
od Teheranu do Tokio.
17:14
And more than half of humanity
lives in this space,
lives in this space,
283
1022042
5267
To miejsce zamieszkuje
ponad połowa ludzkości,
ponad połowa ludzkości,
17:19
so with this direct cultural connection,
284
1027333
2935
więc czując tę bezpośrednią kulturową więź
17:22
I can say with great conviction
285
1030291
2768
mogę powiedzieć z pełnym przekonaniem,
17:25
that if the West chooses
to adopt a wiser strategy
to adopt a wiser strategy
286
1033083
6018
że jeżeli Zachód zdecyduje się
dostosować do rozsądniejszej strategii
dostosować do rozsądniejszej strategii
17:31
of being minimalist,
multilateral and Machiavellian,
multilateral and Machiavellian,
287
1039125
5018
minimalizmu, multilateralizmu
i makiawelizmu,
i makiawelizmu,
17:36
the rest of the world
will be happy to work with the West.
will be happy to work with the West.
288
1044166
4393
reszta świata będzie z przyjemnością
współpracować z Zachodem.
współpracować z Zachodem.
17:40
So a great future lies ahead for humanity.
289
1048583
4643
Ludzkość czeka wspaniała przyszłość.
17:45
Let's embrace it together.
290
1053250
2351
Ogarnijmy to wspólnie.
17:47
Thank you.
291
1055625
1268
Dziękuję.
17:48
(Applause)
292
1056917
3083
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Kishore Mahbubani - Author, diplomat, academicThrough his books, diplomatic work and research, Kishore Mahbubani reenvisions global power dynamics through the lens of rising Asian economies.
Why you should listen
Kishore Mahbubani is a Distinguished Fellow at the Asia Research Institute, National University of Singapore (NUS) and a member of the American Academy of Arts and Sciences. He was the Founding Dean of the Lee Kuan Yew School of Public Policy, NUS. From 1984-1989 and 1998-2004, he was Singapore's Permanent Representative to the UN, and served twice as President of the UN Security Council during the second term.
Mahbubani is best known in the West as the author of Can Asians Think?, The Great Convergence (which was selected by the Financial Times as one of the best books of 2013) and Has the West Lost It?.
Kishore Mahbubani | Speaker | TED.com