ABOUT THE SPEAKER
John Delaney - Oceanographer
John Delaney leads the team that is building a cabled network of deep-ocean sensors that will study, over time and space, the way the ocean's complex processes interact. By networking the ocean to gather data, he's helping to revolutionize ocean science.

Why you should listen

John Delaney studies the physical, chemical and biological interactions found in the mid-ocean ridge system, specifically on the deep-sea volcanoes along the Juan de Fuca Ridge in the northeast Pacific Ocean. It's a complex, changeable world (that's also quite hard to get to). As part of the NSF's Ocean Observatories Initiative, Delaney is spearheading a bold new plan to gather unprecedented amounts of oceanic data.

Starting this year, Delaney and his team at the University of Washington are implanting robotic sensor arrays along the Juan de Fuca Ridge and other ocean sites, on the ocean floor and throughout the water column, all linked to the Internet via submarine electro-optical cables. The system will document and measure once-inaccessible phenomena such as erupting volcanoes, migration patterns, submarine slumps, undersea earthquakes and storms -- and it will feed that data into ever-richer computer models of ocean behavior.

More profile about the speaker
John Delaney | Speaker | TED.com
Mission Blue Voyage

John Delaney: Wiring an interactive ocean

John Delaney: Okablowanie interaktywnego oceanu

Filmed:
369,359 views

Oceanograf John Delaney buduje sieć wysokiej jakości kamer i czujników, które przekształcą ocean w globalne, interaktywne laboratorium -- inicjując rozprzestrzenianie się wielu danych o podwodnym świecie.
- Oceanographer
John Delaney leads the team that is building a cabled network of deep-ocean sensors that will study, over time and space, the way the ocean's complex processes interact. By networking the ocean to gather data, he's helping to revolutionize ocean science. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
For a momentza chwilę, what I need to do
0
1000
2000
To co chciałbym na chwilę zrobić,
00:18
is projectprojekt something on the screenekran of your imaginationwyobraźnia.
1
3000
3000
to rzucić coś na ekran waszej wyobraźni.
00:23
We're in 17thth centurystulecie JapanJaponia
2
8000
2000
Jesteśmy w siedemnastowiecznej Japonii,
00:25
on the westzachód coastWybrzeże,
3
10000
3000
na zachodnim wybrzeżu
00:28
and a little, wizenedpoorany zmarszczkami monkmnich
4
13000
3000
i mały, pomarszczony mnich
00:31
is hurryingspiesząc alongwzdłuż, nearBlisko midnightpółnocy,
5
16000
3000
spieszy w okolicach północy
00:34
to the crestHerb of a smallmały hillwzgórze.
6
19000
3000
na szczyt małego wzgórza.
00:37
He arrivesprzybywa on the smallmały hillwzgórze,
7
22000
2000
Dociera na małe wzgórze
00:39
drippingkapanie with waterwoda.
8
24000
2000
ociekając wodą.
00:41
He standsstojaki there,
9
26000
2000
Stoi tam
00:43
and he lookswygląda acrossprzez at the islandwyspa, SadoSado.
10
28000
3000
i patrzy na wyspę Sado.
00:46
And he scansskany acrossprzez the oceanocean, and he lookswygląda at the skyniebo.
11
31000
3000
I spogląda na ocean, i patrzy na niebo.
00:51
Then he saysmówi to himselfsamego siebie, very quietlycicho,
12
36000
3000
Potem mówi do siebie, bardzo cicho,
00:55
"[TurbulentBurzliwy the seamorze,]
13
40000
3000
"[Niespokojne morze,]
00:58
[StretchingRozciąganie acrossprzez to SadoSado]
14
43000
3000
[Rozciągające się na całe Sado]
01:01
[The MilkyMleczny Way]."
15
46000
3000
[Droga Mleczna]"
01:04
BashoBasho was a brilliantznakomity man.
16
49000
2000
Basho był genialnym człowiekiem.
01:08
He said more with lessmniej
17
53000
2000
Powiedział więcej mówiąc niewiele
01:10
than any humanczłowiek
18
55000
2000
niż jakikolwiek człowiek,
01:12
that I have ever readczytać or talkedrozmawialiśmy to.
19
57000
3000
którego czytałem lub z którym rozmawiałem.
01:16
BashoBasho, in 17 syllablessylaby,
20
61000
3000
Basho, w 17 sylabach,
01:19
juxtaposedzestawiony
21
64000
3000
zestawił
01:22
a turbulentburzliwy oceanocean
22
67000
2000
niespokojny ocean
01:24
drivennapędzany by a stormburza now pastprzeszłość,
23
69000
3000
wzburzony przez miniony sztorm
01:28
and capturedschwytany the almostprawie
24
73000
3000
i uchwycił najbardziej
01:31
impossibleniemożliwy beautypiękno
25
76000
3000
niesamowite piękno
01:34
of our home galaxygalaktyka
26
79000
3000
naszej rodzimej galaktyki
01:37
with millionsmiliony of starsgwiazdy,
27
82000
4000
z milionami gwiazd,
01:41
probablyprawdopodobnie hundredssetki and hundredssetki of -- who knowswie how manywiele -- planetsplanety,
28
86000
3000
prawdopodobnie setkami -- kto je zliczy -- planet,
01:44
maybe even an oceanocean
29
89000
2000
może nawet ocean,
01:46
that we will probablyprawdopodobnie call SylviaSylvia in time.
30
91000
3000
który później prawdopodobnie nazwiemy Sylvia.
01:52
As he was nearingzbliża się his deathśmierć,
31
97000
3000
Kiedy był blisko śmierci,
01:55
his disciplesuczniowie and followerszwolenników
32
100000
3000
jego uczniowie i zwolennicy
01:58
kepttrzymane askingpytając him,
33
103000
2000
pytali go ciągle
02:00
"What's the secretsekret?
34
105000
2000
"Jaka jest tajemnica?
02:02
How can you
35
107000
2000
Jak możesz
02:04
make haikuhaiku poemswiersze so beautifulpiękny so easilyz łatwością?"
36
109000
3000
tworzyć tak łatwo tak piękne haiku?"
02:09
And towardw kierunku the endkoniec, he said,
37
114000
3000
I pod koniec on powiedział
02:14
"If you would know the pinesosna treedrzewo,
38
119000
3000
"Jeśli chcesz poznać sosnę,
02:17
go to the pinesosna treedrzewo."
39
122000
3000
idź do sosny."
02:20
That was it.
40
125000
2000
I to było tyle.
02:22
(LaughterŚmiech)
41
127000
3000
(Śmiech)
02:25
SylviaSylvia has said we mustmusi use
42
130000
2000
Sylvia powiedziała, że musimy użyć
02:27
everykażdy capacityPojemność we have
43
132000
3000
wszelkich zdolności jakie mamy
02:30
in orderzamówienie to know the oceansoceany.
44
135000
2000
w celu poznania oceanów.
02:32
If we would know the oceansoceany,
45
137000
2000
Jeśli chcemy poznać oceany,
02:34
we mustmusi go to the oceansoceany.
46
139000
2000
musimy zejść do oceanów.
02:36
And what I'd like to talk to you todaydzisiaj about, a little bitkawałek,
47
141000
3000
To o czym chciałbym wam dziś trochę opowiedzieć,
02:39
is really transformingtransformatorowy
48
144000
3000
to prawdziwa zmiana
02:42
the relationshipzwiązek, or the interplaywzajemne oddziaływanie,
49
147000
3000
stosunków lub interakcji
02:45
betweenpomiędzy humansludzie and oceansoceany
50
150000
2000
między ludźmi i oceanami,
02:47
with a newNowy capabilityzdolność
51
152000
3000
za pomocą nowej zdolności,
02:50
that is not at all routinerutyna yetjeszcze.
52
155000
2000
która jeszcze nie stała się normą.
02:52
I hopenadzieja it will be.
53
157000
2000
Mam nadzieje, że stanie się.
02:55
There are a fewkilka keyklawisz pointszwrotnica.
54
160000
2000
Jest kilka ważnych kwestii.
02:57
One of them is the oceansoceany are centralcentralny
55
162000
2000
Jedną z nich jest to, że oceany mają kluczowe znaczenie
02:59
to the qualityjakość of life on earthZiemia.
56
164000
3000
dla jakości życia na Ziemi.
03:03
AnotherInnym is that there are boldpogrubienie, newNowy wayssposoby
57
168000
3000
Kolejną jest to, że istnieją nowe, śmiałe sposoby
03:06
of studyingstudiować oceansoceany
58
171000
2000
na badanie oceanów,
03:08
that we have not used well yetjeszcze.
59
173000
3000
których jeszcze nie wykorzystaliśmy w pełni.
03:11
And the last is that these boldpogrubienie, newNowy wayssposoby
60
176000
2000
Ostatnią jest to, że te śmiałe, nowe sposoby,
03:13
that we are exploringodkrywanie
61
178000
2000
które odkrywamy
03:15
as a communityspołeczność
62
180000
2000
jako społeczność,
03:17
will transformprzekształcać the way we look at our planetplaneta, our oceansoceany,
63
182000
3000
zmienią sposób w jaki patrzymy na naszą planetę, nasze oceany
03:20
and eventuallyostatecznie how we managezarządzanie
64
185000
2000
i w końcu to jak zarządzamy
03:22
probablyprawdopodobnie the entireCały planetplaneta, for what it's worthwartość.
65
187000
3000
prawdopodobnie całą planetą, na ile możemy.
03:27
So what scientistsnaukowcy do when they beginzaczynać
66
192000
2000
Więc to co robią naukowcy kiedy zaczynają,
03:29
is to startpoczątek with the systemsystem.
67
194000
2000
to zaczynają od systemu.
03:31
They definedefiniować what the systemsystem is.
68
196000
2000
Definiują czym jest system.
03:33
The systemsystem isn't ChesapeakeChesapeake BayBay.
69
198000
2000
System to nie zatoka Chesapeake.
03:35
It's not the KurilKurylskie arcłuk. It's not even the entireCały PacificPacyfiku.
70
200000
3000
To nie Caro Arc. To nie nawet cały Pacyfik.
03:38
It's the wholecały planetplaneta,
71
203000
2000
To cała planeta,
03:40
the entireCały planetplaneta, continentskontynenty and oceansoceany togetherRazem.
72
205000
3000
cała planeta, razem z kontynentami i oceanami.
03:43
That's the systemsystem.
73
208000
2000
To jest system.
03:45
And basicallygruntownie, our challengewyzwanie
74
210000
2000
I w zasadzie, naszym wyzwaniem
03:47
is to optimizebyć optymistą the benefitskorzyści
75
212000
3000
jest optymalizacja zysków
03:50
and mitigatezłagodzenia the risksryzyko
76
215000
2000
i zmniejszenie ryzyk
03:52
of livingżycie on a planetplaneta that's drivennapędzany by only two processesprocesy,
77
217000
3000
życia na planecie, którą rządzą tylko dwa procesy,
03:55
two sourcesźródła of energyenergia,
78
220000
2000
dwa źródła energii,
03:57
one of whichktóry is solarsłoneczny,
79
222000
2000
jedno z nich jest pochodzenia słonecznego,
03:59
that drivesdyski the windswiatry, the wavesfale,
80
224000
2000
rządzi ono wiatrami, falami,
04:01
the cloudschmury, the stormsburze and photosynthesisfotosynteza.
81
226000
3000
chmurami, sztormami i fotosyntezą.
04:04
The seconddruga one is internalwewnętrzny energyenergia.
82
229000
2000
Drugie to energia wnętrza Ziemi.
04:06
And these two warwojna againstprzeciwko one anotherinne
83
231000
2000
Te dwa ścierają się ze sobą
04:08
almostprawie continuouslybez przerwy.
84
233000
2000
prawie bez przerwy.
04:10
MountainGóry rangeszakresy, platetalerz tectonicsTektonika,
85
235000
2000
Łańcuch górskie, tektonika płyt
04:12
movesporusza się the continentskontynenty around, formsformularze orekruszec depositsdepozyty.
86
237000
3000
przemieszcza kontynenty, tworzy złoża rud.
04:15
VolcanoesWulkany eruptwybuchać.
87
240000
2000
Wulkany wybuchają.
04:17
That's the planetplaneta that we liverelacja na żywo on.
88
242000
2000
Taka jest planeta, na której żyjemy.
04:19
It's immenselyniezmiernie complexzłożony.
89
244000
2000
Jest niesłychanie złożona.
04:21
Now I don't expectoczekiwać all of you to see all the detailsdetale here,
90
246000
2000
Teraz, nie oczekuję, że wszyscy zobaczycie tu wszelkie detale,
04:23
but what I want you to see is
91
248000
2000
ale chciałbym żebyście zauważyli to,
04:25
this is about 10 percentprocent
92
250000
3000
że jest to około 10 procent
04:28
of the processesprocesy that operatedziałać withinw ciągu
93
253000
2000
procesów jakie zachodzą
04:30
the oceansoceany almostprawie continuouslybez przerwy,
94
255000
2000
prawie stale w oceanach
04:32
and have for the last 4 billionmiliard yearslat.
95
257000
3000
i zachodziły przez ostatnie 4 miliardy lat.
04:35
This is a systemsystem that's been around a very long time.
96
260000
3000
Jest to system, który istnieje od bardzo dawna.
04:38
And these have all co-evolvedwspólnie ewoluowały.
97
263000
2000
Te procesy współ-ewoluowały.
04:40
What do I mean by that?
98
265000
2000
Co mam przez to na myśli?
04:42
They interactoddziaływać with one anotherinne constantlystale.
99
267000
3000
Stale wzajemnie oddziaływały na siebie.
04:45
All of them interactoddziaływać with one anotherinne.
100
270000
3000
Wszystkie z nich oddziaływały ze sobą wzajemnie.
04:48
So the complexityzłożoność of this systemsystem that we're looking at,
101
273000
3000
Więc złożoność systemu, na który spoglądamy,
04:51
the one drivennapędzany by the sunsłońce --
102
276000
2000
tego napędzanego przez słońce --
04:53
uppergórny portionczęść, mostlyprzeważnie --
103
278000
2000
głównie górne partie --
04:55
and the lowerniższy portionczęść is partlyczęściowo drivennapędzany
104
280000
2000
i dolne partie, które są częściowo napędzane
04:57
by the inputwkład from heatciepło belowponiżej
105
282000
2000
przez wpływ ciepła z dołu
04:59
and by other processesprocesy.
106
284000
2000
i przez inne procesy.
05:01
This is very, very importantważny
107
286000
2000
Jest to bardzo, bardzo ważne
05:03
because this is the systemsystem, this is the crucibletygiel,
108
288000
2000
ponieważ jest to system, jest to tygiel,
05:05
out of whichktóry life on the planetplaneta cameoprawa ołowiana witrażu,
109
290000
3000
z którego zrodziło się życie na planecie.
05:08
and it's now time for us to understandzrozumieć it.
110
293000
3000
Nadszedł czas, żebyśmy go zrozumieli.
05:11
We mustmusi understandzrozumieć it.
111
296000
3000
Musimy go zrozumieć.
05:14
That's one of the themestematy that SylviaSylvia remindsprzypomina us about:
112
299000
2000
To jest jedna z kwestii, o których przypomina nam Sylvia;
05:16
understandzrozumieć this oceanocean of oursnasz,
113
301000
3000
zrozumienie tego naszego oceanu,
05:19
this basicpodstawowy life supportwsparcie systemsystem,
114
304000
3000
tego podstawowego systemu podtrzymywania życia,
05:22
the dominantdominujący life supportwsparcie systemsystem on the planetplaneta.
115
307000
3000
głównego systemu podtrzymywania życia na planecie.
05:26
Look at this complexityzłożoność here.
116
311000
2000
Spójrzcie na tę złożoność.
05:28
This is only one variableZmienna.
117
313000
2000
Jest to tylko jedna zmienna.
05:30
If you can see the complexityzłożoność,
118
315000
2000
Jeśli możecie zauważyć złożoność,
05:32
you can see how
119
317000
2000
możecie dostrzec jak
05:34
tinymalutki, little eddiesEddies
120
319000
3000
małe, drobne wiry,
05:37
and largeduży eddiesEddies and the motionruch --
121
322000
2000
większe wiry i ruch --
05:39
this is just seamorze surfacepowierzchnia temperaturetemperatura,
122
324000
2000
jest to tylko temperatura powierzchni morza,
05:41
but it's immenselyniezmiernie complicatedskomplikowane.
123
326000
2000
ale jest niezmiernie skomplikowana.
05:43
Now a layerwarstwa in,
124
328000
2000
Teraz w warstwie poniżej
05:45
the other two or threetrzy hundredsto processesprocesy
125
330000
2000
kolejne dwie lub trzy setki procesów
05:47
that are all interactinginterakcja,
126
332000
2000
wpływają na siebie wzajemnie,
05:49
partlyczęściowo as a functionfunkcjonować of temperaturetemperatura, partlyczęściowo as a functionfunkcjonować of all the other factorsczynniki,
127
334000
3000
częściowo w zależności od temperatury, częściowo w zależności od innych czynników,
05:52
and you've got a really complicatedskomplikowane systemsystem.
128
337000
2000
i otrzymujecie naprawdę skomplikowany system.
05:54
That's our challengewyzwanie, is to understandzrozumieć,
129
339000
3000
Otóż naszym wyzwaniem jest zrozumienie,
05:57
understandzrozumieć this systemsystem in newNowy and phenomenalfenomenalny wayssposoby.
130
342000
3000
zrozumienie systemu i wspaniałych sposobów.
06:00
And there's an urgencypilne to this.
131
345000
3000
I jest to pilna sprawa.
06:03
PartCzęść of the urgencypilne comespochodzi from the factfakt
132
348000
2000
Część pilności powoduje fakt,
06:05
that, of orderzamówienie, a billionmiliard people on the planetplaneta currentlyobecnie
133
350000
3000
że obecnie jest na planecie miliard ludzi
06:08
are undernourishedniedożywionych or starvinggłodujący.
134
353000
3000
niedożywionych lub głodujących.
06:11
And partczęść of the issuekwestia
135
356000
2000
Część tego problemu
06:13
is for CodyCody --
136
358000
3000
zostawiam Cody'emu --
06:16
who'skto jest here,
137
361000
2000
który jest tu --
06:18
16 yearslat oldstary --
138
363000
2000
ma 16 lat --
06:20
and I have permissionpozwolenie to relayPrzekaźnik this numbernumer.
139
365000
3000
i mam zezwolenie, żeby ujawnić tą liczbę.
06:23
When he, 40 yearslat from now,
140
368000
3000
Kiedy będzie, za 40 lat,
06:26
is the agewiek of NancyNancy BrownBrown,
141
371000
2000
w wieku Nancy Brown,
06:28
there are going to be
142
373000
3000
na planecie będzie
06:31
anotherinne two and a halfpół billionmiliard people on the planetplaneta.
143
376000
3000
kolejne dwa i pół miliarda ludzi.
06:35
We can't solverozwiązać all the problemsproblemy
144
380000
3000
Nie możemy rozwiązać wszystkich problemów
06:38
by looking only at the oceansoceany,
145
383000
2000
patrząc tylko na oceany,
06:40
but if we don't understandzrozumieć
146
385000
2000
ale jeśli nie zrozumiemy
06:42
the fundamentalfundamentalny life supportwsparcie systemsystem of this planetplaneta
147
387000
2000
podstawowego systemu podtrzymywania życia tej planety
06:44
much more thoroughlycałkowicie than we do now,
148
389000
2000
bardziej gruntownie niż rozumiemy dziś,
06:46
then the stressespodkreśla that we will facetwarz,
149
391000
2000
wtedy trudności z jakimi przyjdzie nam się zmierzyć,
06:48
and that CodyCody will facetwarz,
150
393000
2000
z jakimi Cody będzie się zmierzał
06:50
and even NancyNancy, who'skto jest going to liverelacja na żywo tilldo she's 98,
151
395000
3000
i nawet Nancy, która będzie żyć do 98,
06:53
will have really problemsproblemy copingkorona.
152
398000
3000
będą musieli się zmierzyć z prawdziwymi problemami.
06:58
All right, let's talk about anotherinne perspectiveperspektywiczny
153
403000
2000
Dobrze, pomówmy o innym punkcie widzenia
07:00
on the importanceznaczenie of the oceansoceany.
154
405000
3000
z którego oceany są ważne.
07:03
Look at this diagramdiagram, whichktóry is showingseans
155
408000
3000
Spójrzcie na ten diagram, który pokazuje
07:06
warmciepły watersfale in redczerwony,
156
411000
2000
ciepłe wody na czerwono,
07:08
coolchłodny watersfale in blueniebieski,
157
413000
2000
zimne na niebiesko,
07:10
and on the continentskontynenty, what you're seeingwidzenie in brightjasny greenZielony,
158
415000
3000
a na kontynentach, to co widzicie na jasno-zielono,
07:13
is the growthwzrost of vegetationwegetacja,
159
418000
2000
to wzrost wegetacji,
07:15
and in oliveOliwa greenZielony, the diebackzamieranie of vegetationwegetacja.
160
420000
2000
a na oliwkowo, to spadek wegetacji.
07:17
And in the lowerniższy left handdłoń cornerkąt there's a clockzegar tickingtykanie away
161
422000
3000
I w lewym dolnym rogu jest zegar odmierzający czas
07:20
from 1982 to 1998
162
425000
2000
od 1982 do 1998
07:22
and then cyclingjazda na rowerze again.
163
427000
2000
a potem powtarza cykl.
07:25
What you'llTy będziesz see is that the rhythmsrytmy
164
430000
2000
To co zobaczycie, to że rytmy
07:27
of growthwzrost, of vegetationwegetacja --
165
432000
3000
wzrostu, wegetacji --
07:30
a subsetpodzbiór of whichktóry is foodjedzenie on the continentskontynenty --
166
435000
2000
od których zależy jedzenie na kontynentach --
07:32
is directlybezpośrednio tiedprzywiązane to the rhythmsrytmy
167
437000
2000
są bezpośrednio związane z rytmami
07:34
of the seamorze surfacepowierzchnia temperaturestemperatury.
168
439000
3000
temperatury powierzchni morza.
07:37
The oceansoceany controlkontrola,
169
442000
2000
Oceany kontrolują
07:39
or at leastnajmniej significantlyznacząco influencewpływ,
170
444000
3000
lub przynajmniej wpływają w znaczący sposób,
07:42
correlateskorelować with,
171
447000
2000
współgrają z
07:44
the growthwzrost patternswzorce and the droughtsusza patternswzorce
172
449000
2000
układami wzrostu, układami suszy
07:46
and the raindeszcz patternswzorce on the continentskontynenty.
173
451000
2000
i układami deszczu na kontynentach.
07:48
So people in KansasKansas, in a wheatpszenica fieldpole in KansasKansas,
174
453000
3000
Zatem, ludzie w Kansas, na polu pszenicy w Kansas,
07:51
need to understandzrozumieć that the oceansoceany
175
456000
2000
muszą zrozumieć, że oceany
07:53
are centralcentralny to them as well.
176
458000
2000
są istotne również dla nich.
07:55
AnotherInnym complexityzłożoność: this is the agewiek of the oceansoceany.
177
460000
3000
Kolejna zawiłość: to jest epoka oceanów.
07:58
I'm going to layerwarstwa in on topTop of this
178
463000
2000
Na samym szczycie nałożę na to
08:00
the tectonictektoniczne platespłyty.
179
465000
3000
płyty tektoniczne.
08:03
The agewiek of the oceanocean, the tectonictektoniczne platespłyty,
180
468000
3000
Wiek oceanu, płyty tektoniczne,
08:06
givesdaje risewzrost to a totallycałkowicie newNowy phenomenonzjawisko
181
471000
2000
dają początek zupełnie nowemu zjawisku,
08:08
that we have heardsłyszał about
182
473000
2000
o którym słyszeliśmy
08:10
in this conferencekonferencja.
183
475000
2000
na tej konferencji.
08:12
And I sharedzielić with you some very high-definitionwysoki definicja videowideo
184
477000
3000
Podzielę się z wami pewnym wysokiej jakości nagraniem,
08:15
that we collectedZebrane in realreal time.
185
480000
3000
którego dokonaliśmy w czasie rzeczywistym.
08:18
SecondsSekund after this videowideo was takenwzięty,
186
483000
3000
Sekundy po tym jak dokonano nagrania.
08:21
people in BeijingBeijing,
187
486000
2000
ludzie w Pekinie,
08:23
people in SydneySydney, people in AmsterdamAmsterdam,
188
488000
2000
ludzie w Sydney, ludzie w Amsterdamie,
08:25
people in WashingtonWaszyngton D.C. were watchingoglądanie this.
189
490000
3000
ludzie w Waszyngtonie oglądali to.
08:28
Now you've heardsłyszał of hydrothermalhydrotermalnych ventsotwory wentylacyjne,
190
493000
2000
Słyszeliście o kominach hydrotermalnych,
08:30
but the other discoveryodkrycie
191
495000
2000
ale innym odkryciem jest to,
08:32
is that deepgłęboki belowponiżej the seamorze floorpiętro,
192
497000
3000
że głęboko pod dnem morskim
08:35
there is vastogromny reservoirzbiornik of microbialmikrobiologiczny activityczynność,
193
500000
3000
znajduje się bogaty zbiór aktywności mikrobiologicznej,
08:38
whichktóry we have only just discoveredodkryty
194
503000
2000
który jedynie odkryliśmy,
08:40
and we have almostprawie no way to studybadanie.
195
505000
3000
i którego nie mamy nie mamy w zasadzie jak zbadać.
08:43
Some people have estimatedszacowany
196
508000
2000
Pewni ludzie oszacowali,
08:45
that the biomassbiomasa
197
510000
2000
że biomasa
08:47
tiedprzywiązane up in these microbesmikroby
198
512000
2000
związana z tymi mikrobami,
08:49
livingżycie in the poursleje and the cracksspękanie
199
514000
2000
żyjącymi w szczelinach i pęknięciach
08:51
of the seamorze floorpiętro and belowponiżej
200
516000
3000
w dnie morskim i poniżej,
08:54
rivalrywalizować the totalcałkowity amountilość of livingżycie biomassbiomasa
201
519000
2000
równa się całkowitej ilości biomasy
08:56
at the surfacepowierzchnia of the planetplaneta.
202
521000
2000
na powierzchni planety.
08:58
It's an astonishingzadziwiający insightwgląd,
203
523000
2000
To niesamowity wgląd.
09:00
and we have only founduznany out about this recentlyostatnio.
204
525000
2000
I dopiero niedawno dowiedzieliśmy się o tym.
09:02
This is very, very excitingekscytujący.
205
527000
3000
Jest to bardzo, bardzo ekscytujące.
09:05
It maymoże be the nextNastępny rainforestLas deszczowy,
206
530000
3000
Może być to kolejny las deszczowy,
09:08
in termswarunki of pharmaceuticalsfarmaceutyki.
207
533000
2000
używając terminów farmaceutycznych.
09:10
We know little or nothing about it.
208
535000
3000
Wiemy o tym niewiele lub nic.
09:14
Well, MarcelMarcel ProustProust has this wonderfulwspaniale sayingpowiedzenie
209
539000
3000
Więc, Marcel Proust miał to świetne powiedzenie,
09:17
that, "The realreal voyagerejs of discoveryodkrycie
210
542000
2000
że "Prawdziwa wyprawa odkrywcza
09:19
consistsskłada się not so much in seekingszukanie newNowy territoryterytorium,
211
544000
3000
polega nie tyle na szukaniu nowego terytorium,
09:22
but possiblymożliwie in havingmający newNowy setszestawy of eyesoczy,"
212
547000
3000
co raczej na posiadaniu nowej pary oczu,"
09:25
newNowy wayssposoby of seeingwidzenie things,
213
550000
2000
nowego sposobu patrzenia,
09:27
a newNowy mindsetsposób myślenia.
214
552000
2000
nowego nastawienia.
09:29
And manywiele of you rememberZapamiętaj
215
554000
2000
I wielu z was pamięta
09:31
the earlywcześnie stagesgradacja of oceanographyOceanografii,
216
556000
2000
wczesne stadia oceanografii,
09:33
when we had to use what we had at our fingertipsręki.
217
558000
3000
kiedy musieliśmy używać tego, co mieliśmy pod ręką.
09:36
And it wasn'tnie było easyłatwo. It wasn'tnie było easyłatwo in those daysdni.
218
561000
3000
I nie było to łatwe. Nie było łatwo w tamtych czasach.
09:39
Some of you rememberZapamiętaj this, I'm sure.
219
564000
3000
Niektórzy z was pamiętają to, jestem pewien.
09:44
And now, we have an entireCały suiteApartament typu Suite of toolsprzybory
220
569000
3000
A teraz, mamy cały zestaw narzędzi,
09:47
that are really prettyładny powerfulpotężny --
221
572000
2000
które są naprawdę całkiem potężne --
09:49
shipsstatki, satellitessatelity, mooringsMoorings.
222
574000
3000
statki, satelity, zestawy kotwiczne.
09:53
But they don't quitecałkiem cutciąć it. They don't quitecałkiem give us what we need.
223
578000
3000
Ale one nie do końca radzą sobie. Nie dają nam dokładnie tego, czego potrzebujemy.
09:56
And the programprogram that I wanted to talk to you about
224
581000
2000
Program, o którym chciałem wam powiedzieć
09:58
just a little bitkawałek here,
225
583000
2000
tu chociaż trochę,
10:00
was fundedfinansowane, and it involvesobejmuje autonomousautonomiczny vehiclespojazdy
226
585000
3000
został rozpoczęty i dotyczy niezależnych maszyn
10:03
like the one runningbieganie acrossprzez the basebaza of this imageobraz.
227
588000
3000
takich jak ta, która przebiega przez spód tego zdjęcia.
10:06
ModelingModelowanie: on the right handdłoń sidebok,
228
591000
3000
Modelowanie: po prawej stronie
10:09
there's a very complexzłożony computationalobliczeniowy modelModel.
229
594000
3000
znajduje się złożony model obliczeniowy.
10:12
On the left handdłoń sidebok, there's a newNowy typerodzaj of mooringCumowanie,
230
597000
2000
Po lewej stronie jest nowy typ zestawu kotwiczącego,
10:14
whichktóry I'll showpokazać you in just a seconddruga.
231
599000
2000
który pokażę wam za krótką chwilę.
10:16
And on the basispodstawa
232
601000
2000
I na podstawie
10:18
of severalkilka pointszwrotnica,
233
603000
2000
kilku punktów,
10:20
the oceansoceany are complexzłożony, and they're centralcentralny to the life on earthZiemia.
234
605000
3000
oceany są złożone i są kluczowe dla życia na Ziemi.
10:23
They are changingwymiana pieniędzy rapidlyszybko, but not predictablyzgodnie z przewidywaniami.
235
608000
3000
Zmieniają się gwałtownie, ale nie przewidywalnie.
10:26
And the modelsmodele that we need to predictprzepowiadać, wywróżyć the futureprzyszłość
236
611000
2000
Modele, których potrzebujemy żeby przewidzieć przyszłość
10:28
do not have enoughdość datadane to refinePopraw them.
237
613000
2000
nie mają wystarczająco dużo danych, żeby można je wyklarować.
10:30
The computationalobliczeniowy powermoc
238
615000
2000
Moc obliczeniowa
10:32
is amazingniesamowity.
239
617000
2000
jest niesamowita.
10:34
But withoutbez datadane, those modelsmodele
240
619000
2000
Ale bez danych, te modele
10:36
will never ever be predictedprzewidywane.
241
621000
2000
nigdy nie dadzą nam przewidywań.
10:38
And that's what we really need.
242
623000
2000
A tego właśnie naprawdę potrzebujemy.
10:40
For a varietyróżnorodność of reasonspowody they're dangerousniebezpieczny,
243
625000
2000
Z wielu powodów są one niebezpieczne,
10:42
but we feel that OOIOOI,
244
627000
2000
ale czujemy, że IOO,
10:44
this OceanOcean ObservatoryObserwatorium InitiativeInicjatywa,
245
629000
2000
ta Inicjatywa Obserwatorium Oceanicznego,
10:46
whichktóry the NationalKrajowe ScienceNauka FoundationFundacja
246
631000
2000
którą Narodowy Fundusz Naukowy
10:48
has begunzaczął to fundfundusz,
247
633000
2000
zaczął tworzyć,
10:50
has the potentialpotencjał to really transformprzekształcać things.
248
635000
2000
niesie możliwość prawdziwej zmiany rzeczy.
10:52
And the goalcel of the programprogram is to
249
637000
2000
I celem programu jest
10:54
launchuruchomić an eraera of scientificnaukowy discoveryodkrycie
250
639000
2000
otwarcie ery odkryć naukowych
10:56
and understandingzrozumienie
251
641000
2000
i zrozumienie
10:58
acrossprzez and withinw ciągu the oceanocean basinsumywalki,
252
643000
2000
basenów oceanicznych wzdłuż i wszerz,
11:00
utilizingwykorzystując widelyszeroko accessibledostępny,
253
645000
3000
wykorzystując szeroko dostępną
11:03
interactiveinteraktywny telepresenceTelePresence.
254
648000
3000
interaktywną teleobecność.
11:06
It's a newNowy worldświat.
255
651000
2000
To nowy świat.
11:08
We will be presentteraźniejszość throughoutpoprzez
256
653000
2000
Będziemy obecni w całej
11:10
the volumeTom of the oceanocean, at will,
257
655000
3000
objętości oceanu, kiedy zechcemy,
11:13
communicatingprzyległy in realreal time.
258
658000
2000
porozumiewając się w czasie rzeczywistym.
11:15
And this is what the systemsystem involvesobejmuje,
259
660000
2000
I to jest to co obejmuje system,
11:17
a numbernumer of siteswitryny in the southernpołudniowy hemispherePółkula,
260
662000
3000
masę punktów na zachodniej półkuli,
11:20
shownpokazane in those circleskółka.
261
665000
2000
przedstawionych w tych okręgach.
11:22
And in the northernpółnocny hemispherePółkula there are fourcztery siteswitryny.
262
667000
2000
I na północnej półkuli są cztery miejsca.
11:24
I won'tprzyzwyczajenie talk a lot about mostwiększość of them right here,
263
669000
3000
Nie będę mówił za dużo o większości z nich.
11:27
but the one on the westzachód coastWybrzeże, that's in the boxpudełko,
264
672000
2000
Ale jeden na zachodnim wybrzeżu, w tym obszarze
11:29
is callednazywa the regionalregionalny scaleskala nodeswęzły.
265
674000
3000
nazywa się węzłami lokalnymi.
11:32
It was oncepewnego razu callednazywa NeptuneNeptune.
266
677000
2000
Kiedyś nazywano je Neptune.
11:34
And let me showpokazać you what's behindza it.
267
679000
3000
Pozwólcie, że pokażę wam co za tym stoi.
11:37
FiberWłókna: next-generationnowej generacji way of communicatingprzyległy.
268
682000
3000
Włókno, nowa generacja w sposobie komunikacji.
11:40
You can see the coppermiedź tipsPorady on these things.
269
685000
3000
Możecie zobaczyć miedziane końcówki na tych rzeczach.
11:43
You can transmitprzekazać powermoc,
270
688000
2000
Możecie przekazywać energię,
11:45
but the bandwidthpasmo is in those tinymalutki, little threadswątki
271
690000
3000
ale przepustowość jest w tych malutkich nitkach
11:48
smallermniejszy than the hairwłosy on your headgłowa in diameterśrednica.
272
693000
3000
o średnicy mniejszej niż włosy na waszej głowie.
11:51
And this particularszczególny setzestaw here
273
696000
3000
I akurat ten układ
11:54
can transmitprzekazać something of the orderzamówienie of
274
699000
2000
może przesłać coś rzędu
11:56
threetrzy to fivepięć terabitsterabitów perza seconddruga.
275
701000
3000
trzech do pięciu terabitów na sekundę.
11:59
This is phenomenalfenomenalny bandwidthpasmo.
276
704000
2000
To niesamowita przepustowość.
12:01
And this is what the planetplaneta lookswygląda like.
277
706000
2000
A oto jak wygląda planeta.
12:03
We are alreadyjuż lacedsplecione up
278
708000
2000
Jesteśmy już zaplątani
12:05
as if we're in a fiberwłókno opticoptyczny corsetGorset, if you like.
279
710000
3000
tak jakbyśmy byli w gorsecie z włókna optycznego.
12:08
This is what it lookswygląda like.
280
713000
2000
Oto jak to wygląda.
12:10
And the cablesKable go really continentkontynent to continentkontynent.
281
715000
3000
Kable ciągną się naprawdę od kontynentu, do kontynentu.
12:13
It's a very powerfulpotężny systemsystem,
282
718000
2000
To bardzo potężny system,
12:15
and mostwiększość of our communicationskomunikacja consistskładać się of it.
283
720000
2000
większość naszej komunikacji składa się z niego.
12:17
So this is the systemsystem that I'm talkingmówić about,
284
722000
2000
Zatem jest to system, o którym mówię,
12:19
off the westzachód coastWybrzeże. It's coincidentwspólne with the tectonictektoniczne platetalerz,
285
724000
3000
na zachodnim wybrzeżu -- idzie równo z płytą tektoniczną,
12:22
the JuanJuan dede FucaFuca tectonictektoniczne platetalerz.
286
727000
2000
z płytą tektoniczną Juan de Fuca.
12:24
And it's going to deliverdostarczyć abundantobfity powermoc
287
729000
2000
I dostarczy ogromnej energii
12:26
and unprecedentedbez precedensu bandwidthpasmo
288
731000
2000
i niespotykanej dotąd przepustowości
12:28
acrossprzez this entireCały volumeTom --
289
733000
2000
w całej tej objętości --
12:30
in the overlyingpokrywający oceanocean,
290
735000
2000
w oceanie ponad nim,
12:32
on the seamorze floorpiętro and belowponiżej the seamorze floorpiętro.
291
737000
2000
w dnie morskim i poniżej dna morskiego.
12:34
BandwidthPrzepustowość and powermoc
292
739000
2000
Przepustowość i moc,
12:36
and a wideszeroki varietyróżnorodność of processesprocesy
293
741000
2000
i szeroki zakres procesów,
12:38
that will be operatingoperacyjny.
294
743000
2000
które będą zachodziły.
12:40
This is what one of those primarypodstawowa nodeswęzły lookswygląda like,
295
745000
2000
Oto jak jeden z tych głównych węzłów wygląda.
12:42
and it's like a subSub stationstacja with powermoc and bandwidthpasmo
296
747000
3000
I jest to jakby podstacja z energią i przepustowością,
12:45
that can spreadrozpiętość out over an areapowierzchnia the sizerozmiar of SeattleSeattle.
297
750000
3000
która może rozciągać się na obszar wielkości Seattle.
12:49
And the kinduprzejmy of sciencenauka that can be doneGotowe
298
754000
2000
Typ badań, które mogą zostać przeprowadzone
12:51
will be determinedustalona by a varietyróżnorodność of scientistsnaukowcy who want to be involvedzaangażowany
299
756000
3000
będzie zależał od zróżnicowania naukowców, którzy zechcą się zaangażować
12:54
and can bringprzynieść the instrumentationInstrumentacja to the tablestół.
300
759000
3000
i którzy mogą wnieść do projektu oprzyrządowanie.
12:57
They will bringprzynieść it and linkpołączyć it in.
301
762000
2000
Przyniosą je i podłączą je.
12:59
It'llBędzie to be, in a sensesens, like havingmający time on a telescopeteleskop,
302
764000
3000
To będzie, w pewnym sensie, jak mieć do dyspozycji teleskop,
13:02
exceptz wyjątkiem you'llTy będziesz have your ownwłasny portPort.
303
767000
3000
z tym że, będziesz miał swój własny port.
13:05
ClimateKlimat changezmiana, oceanocean acidificationzakwaszenie,
304
770000
2000
Zmiana klimatu, zakwaszenie oceanu,
13:07
dissolvedrozpuszcza się oxygentlen,
305
772000
2000
rozpuszczanie tlenu,
13:09
carbonwęgiel cyclecykl, coastalprzybrzeżny upwellingupwelling,
306
774000
2000
obieg węgla w przyrodzie, przybrzeżne podnoszenie wód głębinowych,
13:11
fishingwędkowanie dynamicsdynamika --
307
776000
2000
dynamika połowów --
13:13
the fullpełny spectrumwidmo of
308
778000
2000
całe spektrum
13:15
earthZiemia sciencenauka and oceanocean sciencenauka
309
780000
2000
nauki o lądzie i oceanografii
13:17
simultaneouslyrównocześnie in the samepodobnie volumeTom.
310
782000
2000
jednocześnie na tym samym obszarze.
13:19
So anyonektokolwiek comingprzyjście alongwzdłuż laterpóźniej
311
784000
2000
Więc każdy kto przyjdzie później
13:21
simplypo prostu accessesuzyskuje dostęp do the databaseBaza danych
312
786000
3000
po prostu ma dostęp do bazy danych
13:24
and can drawrysować down the informationInformacja they need
313
789000
2000
i może ściągnąć informacje, których potrzebuje
13:26
about anything that has takenwzięty placemiejsce.
314
791000
2000
o czymkolwiek co miało miejsce.
13:28
And this is just the first of these.
315
793000
3000
A to dopiero pierwsza tego typu.
13:31
In conjunctionspójnik with our CanadianKanadyjski colleagueskoledzy, we'vemamy setzestaw this up.
316
796000
3000
Stworzyliśmy to we współpracy z naszymi kolegami z Kanady.
13:34
Now I want to take you into the calderaCaldera.
317
799000
2000
Teraz chciałbym was zabrać do kaldery.
13:36
On the left handdłoń sidebok there
318
801000
2000
Tutaj po lewej
13:38
is a largeduży volcanowulkan callednazywa AxialOsiowe SeamountSeamount.
319
803000
3000
jest duży wulkan zwany Axial Seamount.
13:41
And we're going to go down into the AxialOsiowe SeamountSeamount
320
806000
2000
Zejdziemy w dół do Axial Seamount
13:43
usingza pomocą animationanimacja.
321
808000
2000
używając animacji.
13:45
Here'sTutaj jest what this systemsystem is going to look like
322
810000
2000
Oto jak będzie wyglądał ten system,
13:47
that we are fundedfinansowane to buildbudować at this pointpunkt.
323
812000
3000
który zaczęliśmy właśnie budować.
13:50
Very powerfulpotężny.
324
815000
2000
Bardzo potężny.
13:52
That's an elevatorwinda that's constantlystale movingw ruchu up and down,
325
817000
2000
Oto winda, która ciągle przemieszcza się w dół i w górę,
13:54
but it can be controlledkontrolowane by the folksludzie on landwylądować
326
819000
3000
ale może być kontrolowana przez ludzi na lądzie,
13:57
who are responsibleodpowiedzialny for it.
327
822000
2000
którzy są za nią odpowiedzialni.
13:59
Or they can transfertransfer controlkontrola
328
824000
2000
Albo mogą oni przekazać kontrolę
14:01
to someonektoś in IndiaIndie or ChinaChiny
329
826000
2000
komuś w Indiach lub Chinach,
14:03
who can take over for a while,
330
828000
2000
kto może przejąć je na chwilę.
14:05
because it's all going to be directlybezpośrednio connectedpołączony
331
830000
2000
Ponieważ to wszystko będzie bezpośrednio połączone
14:07
throughprzez the InternetInternet.
332
832000
2000
przez internet.
14:09
There will be massivemasywny amountskwoty of datadane flowingpłynący ashorena lądzie,
333
834000
3000
Olbrzymie ilości danych będą docierać na brzeg,
14:12
all availabledostępny to anyonektokolwiek who has any interestzainteresowanie in usingza pomocą it.
334
837000
3000
wszystkie dostępne dla każdego, kto będzie chciał ich użyć.
14:15
This is going to be much more powerfulpotężny
335
840000
2000
To będzie znacznie potężniejsze
14:17
than havingmający a singlepojedynczy shipstatek
336
842000
2000
niż posiadanie pojedynczego statku
14:19
in a singlepojedynczy locationLokalizacja,
337
844000
2000
w jednym punkcie,
14:21
then moveruszaj się to a newNowy locationLokalizacja.
338
846000
2000
który potem przenosi się do innego punktu.
14:23
We're flyinglatający acrossprzez the calderaCaldera floorpiętro.
339
848000
3000
Przelatujemy przez dno kaldery.
14:27
There is a numbernumer of roboticzrobotyzowany systemssystemy.
340
852000
2000
Jest tu sporo zautomatyzowanych systemów.
14:29
There's cameraskamery that can be turnedobrócony on and off at your will,
341
854000
3000
Są kamery, które możecie włączać i wyłączać kiedy chcecie,
14:32
if those are your experimentseksperymenty.
342
857000
2000
jeśli to wasze eksperymenty.
14:34
The kindsrodzaje of systemssystemy that will be down there,
343
859000
2000
Tam na dole będą różnego typu urządzenia,
14:36
the kindsrodzaje of instrumentsinstrumenty that will be on the seamorze floorpiętro,
344
861000
3000
na dnie morskim będą różnego typu narzędzia,
14:39
consistskładać się of -- if you can readczytać them there --
345
864000
2000
w ich składzie będą -- jeśli możecie to odczytać --
14:41
there's cameraskamery, there's pressurenacisk sensorsczujniki,
346
866000
2000
są kamery, są czujniki ciśnienia,
14:43
fluorometersfluorometers, there's seismometerssejsmometrów.
347
868000
2000
fluorometry, są sejsmografy.
14:45
It's a fullpełny spectrumwidmo of toolsprzybory.
348
870000
2000
To instrumenty wszelkiego rodzaju.
14:47
Now, that moundkopiec right there
349
872000
2000
Teraz, ta hałda tutaj
14:49
actuallytak właściwie lookswygląda like this.
350
874000
2000
wygląda mniej więcej tak.
14:51
This is what it actuallytak właściwie lookswygląda like.
351
876000
3000
Oto jak wygląda w rzeczywistości.
14:54
And this is the kinduprzejmy of activityczynność
352
879000
2000
I tego rodzaju czynności
14:56
that we can see with high-definitionwysoki definicja videowideo,
353
881000
2000
możemy oglądać w wysokiej jakości wideo,
14:58
because the bandwidthpasmo of these cablesKable
354
883000
3000
ponieważ przepustowość tych kabli
15:01
is so hugeolbrzymi
355
886000
2000
jest tak duża,
15:03
that we could have fivepięć to 10
356
888000
2000
że możemy mieć od pięciu do dziesięciu
15:05
stereostereofoniczny HDHD systemssystemy
357
890000
2000
systemów stereo HD
15:07
runningbieganie continuouslybez przerwy
358
892000
2000
działających ciągle
15:09
and, again, directedskierowany throughprzez roboticzrobotyzowany techniquestechniki from landwylądować.
359
894000
3000
i, jeszcze raz, sterowanych przez zautomatyzowane systemy z lądu.
15:14
Very, very powerfulpotężny.
360
899000
3000
Bardzo, bardzo potężne.
15:17
And these are the things that we're fundedfinansowane to do todaydzisiaj.
361
902000
2000
Są to rzeczy, które zaczęliśmy robić dziś.
15:19
So what can we actuallytak właściwie do tomorrowjutro?
362
904000
2000
Ale co właściwie będziemy mogli zrobić jutro?
15:21
We're about to ridejazda the wavefala
363
906000
2000
Jesteśmy o krok od popłynięcia na fali
15:23
of technologicaltechniczny opportunityokazja.
364
908000
3000
technologicznej szansy.
15:26
There are emergingwyłaniający się technologiestechnologie throughoutpoprzez
365
911000
3000
Pojawiają się technologie na całym
15:29
the fieldpole around oceanographyOceanografii,
366
914000
2000
polu wokół oceanografii,
15:31
whichktóry we will incorporatewłączenie into oceanographyOceanografii,
367
916000
2000
które wcielimy do oceanografii,
15:33
and throughprzez that convergencekonwergencja,
368
918000
2000
a przez to zjednoczenie,
15:35
we will transformprzekształcać oceanographyOceanografii into something even more magicalmagiczny.
369
920000
3000
przemienimy oceanografię w coś jeszcze bardziej magicznego.
15:39
RoboticsRobotyka systemssystemy are just incredibleniesamowite these daysdni,
370
924000
3000
Zautomatyzowane systemy są dziś po prostu niesamowite,
15:42
absolutelyabsolutnie incredibleniesamowite.
371
927000
2000
kompletnie niesamowite.
15:44
And we will be bringingprzynoszący roboticsRobotyka of all sortssortuje
372
929000
2000
A my wprowadzimy robotykę wszelkiego rodzaju
15:46
into the oceanocean.
373
931000
2000
do oceanu.
15:49
NanotechnologyNanotechnologia: this is a smallmały generatorGenerator.
374
934000
2000
Nanotechnologia: oto mały generator.
15:51
It's smallermniejszy than a postageZnaczki stampznaczek,
375
936000
2000
Jest mniejszy niż znaczek pocztowy
15:53
and it can generateGenerować powermoc just by beingistota
376
938000
2000
i może wytworzyć energię po prostu będąc
15:55
attachedprzywiązany to your shirtkoszula as you moveruszaj się.
377
940000
2000
przyczepionym do twojej koszuli kiedy się ruszasz.
15:57
Just as you moveruszaj się, it generatesgeneruje powermoc.
378
942000
3000
Kiedy tylko się ruszasz, on wytwarza energię.
16:00
There are manywiele kindsrodzaje of things that can be used in the oceanocean, continuouslybez przerwy.
379
945000
3000
Jest wciąż wiele rodzajów rzeczy, które mogą być wykorzystane w oceanie.
16:05
ImagingObrazowanie: ManyWiele of you know a good dealsprawa more about this typerodzaj of thing than I,
380
950000
3000
Obrazowanie: Wielu z was wie znacznie więcej ode mnie o tych sprawach.
16:08
but stereostereofoniczny imagingImaging at fourcztery timesczasy the definitiondefinicja
381
953000
3000
Ale obrazowanie stereo z rozdzielczością czterokrotnie
16:11
that we have in HDHD
382
956000
2000
większą niż mamy w HD
16:13
will be routinerutyna withinw ciągu fivepięć yearslat.
383
958000
2000
będzie czymś zwyczajnym w ciągu pięciu lat.
16:15
And this is the magicmagia one.
384
960000
2000
A teraz coś magicznego.
16:17
As a resultwynik of the humanczłowiek genomegenom processproces,
385
962000
2000
W wyniku rozwoju ludzkiego genomu,
16:19
we are in a situationsytuacja where
386
964000
2000
jesteśmy w sytuacji, w której
16:21
eventswydarzenia that take placemiejsce in the oceanocean --
387
966000
3000
ze zdarzeń, które mają miejsce w oceanie --
16:24
like an eruptingwybucha volcanowulkan, or something of that sortsortować --
388
969000
2000
jak wybuchający wulkan albo coś w tym rodzaju --
16:26
can actuallytak właściwie be sampledpróbą.
389
971000
2000
możemy pobrać próbki.
16:28
We pumppompa the fluidpłyn throughprzez one of these systemssystemy,
390
973000
3000
Pompujemy ciecz przez jeden z tych układów,
16:31
and we pressnaciśnij the buttonprzycisk,
391
976000
2000
naciskamy przycisk
16:33
and it's analyzedanalizowane for the genomicgenomowego characterpostać.
392
978000
2000
i ciecz jest analizowana pod kątem genomu.
16:35
And that's transmittedprzekazywane back to landwylądować immediatelynatychmiast.
393
980000
3000
Jest to wysyłane od razu z powrotem na ląd.
16:38
So in the volumeTom of the oceanocean,
394
983000
2000
Więc, we wnętrzu oceanu,
16:40
we will know, not just the physicsfizyka and the chemistrychemia,
395
985000
3000
będziemy znać nie tylko fizykę i chemię.
16:43
but the basebaza of the foodjedzenie chainłańcuch
396
988000
2000
Ale podstawa łańcucha pokarmowego
16:45
will be transparentprzezroczysty to us
397
990000
2000
będzie dla nas jasna
16:47
with datadane on a continuousciągły basispodstawa.
398
992000
3000
przy ciągłym napływie danych.
16:50
GridSiatki computingprzetwarzanie danych: the powermoc of gridkrata computerskomputery
399
995000
2000
Przetwarzanie sieciowe: zdolności przetwarzania sieciowego
16:52
is going to be just amazingniesamowity here.
400
997000
2000
będą tu naprawdę niesamowite.
16:54
We will soonwkrótce be usingza pomocą gridkrata computingprzetwarzanie danych
401
999000
2000
Niedługo będziemy używać przetwarzania sieciowego
16:56
to do prettyładny much everything, like adjustdostosować the datadane
402
1001000
3000
w zasadzie do wszystkiego, na przykład żeby dopasować dane
16:59
and everything
403
1004000
2000
i wszystko
17:01
that goesidzie with the datadane.
404
1006000
2000
co z nimi związane.
17:03
The powermoc generationgeneracja will come from the oceanocean itselfsamo.
405
1008000
3000
Energia elektryczna będzie pochodziła z samego oceanu.
17:06
And the nextNastępny generationgeneracja fiberwłókno
406
1011000
2000
A włókna następnej generacji
17:08
will be simplypo prostu magicmagia.
407
1013000
2000
będą po prostu magiczne.
17:10
It's fardaleko beyondpoza what we currentlyobecnie have.
408
1015000
3000
To znacznie wykracza poza to, co mamy obecnie.
17:13
So the presenceobecność of the powermoc
409
1018000
2000
Zatem obecność energii
17:15
and the bandwidthpasmo in the environmentśrodowisko
410
1020000
2000
i przepustowości w środowisku
17:17
will allowdopuszczać all of these newNowy technologiestechnologie
411
1022000
2000
pozwoli tym wszystkim nowym technologiom
17:19
to convergezbiegają się in a mannersposób that is just unprecedentedbez precedensu.
412
1024000
3000
współdziałać w niespotykany dotychczas sposób.
17:22
So withinw ciągu fivepięć to sevensiedem yearslat,
413
1027000
2000
Zatem w ciągu pięciu do siedmiu lat,
17:24
I see us havingmający
414
1029000
2000
wiem że będziemy
17:26
a capacityPojemność to be completelycałkowicie presentteraźniejszość
415
1031000
2000
mieli zdolność do bycia całkowicie obecnym
17:28
throughoutpoprzez the oceanocean
416
1033000
2000
wszędzie w oceanie,
17:30
and have all of that connectedpołączony to the InternetInternet,
417
1035000
2000
a przy podłączeniu tego wszystkiego do internetu
17:32
so we can reachdosięgnąć manywiele, manywiele folksludzie.
418
1037000
3000
możemy dotrzeć do wielu, wielu ludzi.
17:35
DeliveringDostarczanie the powermoc and the bandwidthpasmo into the oceanocean
419
1040000
3000
Dostarczenie energii i przepustowości do oceanu
17:38
will dramaticallydramatycznie accelerateprzyśpieszyć adaptationdostosowanie.
420
1043000
3000
niesamowicie przyspieszy przystosowanie.
17:41
Here'sTutaj jest an exampleprzykład.
421
1046000
2000
Oto przykład.
17:43
When earthquakestrzęsienia ziemi take placemiejsce, massivemasywny amountskwoty
422
1048000
2000
Kiedy występuje trzęsienie ziemi, duże ilości
17:45
of these newNowy microbesmikroby we'vemamy never seenwidziany before
423
1050000
2000
tych nowych mikrobów, których nie widzieliśmy nigdy wcześniej
17:47
come out of the seamorze floorpiętro.
424
1052000
2000
wychodzą z dna morskiego.
17:49
We have a way of addressingAdresowanie that,
425
1054000
2000
Mamy sposób na wysłanie tego,
17:51
a newNowy way of addressingAdresowanie that.
426
1056000
3000
nowy sposób na wysłanie tego.
17:54
We'veMamy determinedustalona from the earthquaketrzęsienie ziemi activityczynność that you're seeingwidzenie here
427
1059000
3000
Określiliśmy na podstawie aktywności sejsmicznej, którą tu obserwujecie,
17:57
that the topTop of that volcanowulkan is eruptingwybucha,
428
1062000
3000
że na górze tego wulkanu zachodzi erupcja,
18:00
so we deployWdrażanie the troopswojsko.
429
1065000
2000
więc wysyłamy oddziały.
18:02
What are the troopswojsko? The troopswojsko are the autonomousautonomiczny vehiclespojazdy, of coursekurs.
430
1067000
3000
Jakie to odziały? Oddziałami są oczywiście samodzielne pojazdy.
18:05
And they flylatać into the eruptingwybucha volcanowulkan.
431
1070000
3000
I wlatują one do wybuchającego wulkanu.
18:08
They samplepróba the fluidspłynów comingprzyjście out of the seamorze floorpiętro
432
1073000
2000
Pobierają próbki płynów wypływających z dna morskiego
18:10
duringpodczas an eruptionwybuch,
433
1075000
2000
w czasie erupcji,
18:12
whichktóry have the microbesmikroby that have never been
434
1077000
2000
które zawierają mikroby, które nigdy wcześniej
18:14
to the surfacepowierzchnia of the planetplaneta before.
435
1079000
2000
nie były na powierzchni planety.
18:16
They ejectwysunąć it to the surfacepowierzchnia where it floatsSpławiki,
436
1081000
2000
Wysyłają to na powierzchnię, na której się to unosi
18:18
and it is pickeddoborowy up
437
1083000
2000
i jest zabierane
18:20
by an autonomousautonomiczny airplanesamolot,
438
1085000
3000
przez samodzielny samolot,
18:23
and it's broughtprzyniósł back to the laboratorylaboratorium
439
1088000
3000
po czym jest dostarczane do laboratorium
18:26
withinw ciągu 24 hoursgodziny of the eruptionwybuch.
440
1091000
2000
w ciągu 24 godzin od erupcji.
18:28
This is doablewykonalne. All the piecessztuk are there.
441
1093000
3000
Można to zrobić. Wszystkie części mamy na miejscu.
18:34
A laboratorylaboratorium: manywiele of you heardsłyszał what happenedstało się
442
1099000
2000
Laboratorium: wielu z was słyszało co stało się
18:36
on 9/7.
443
1101000
2000
siódmego września.
18:38
Some doctorslekarze in NewNowy YorkYork CityMiasto removedUsunięto
444
1103000
2000
Pewni lekarze w Nowym Jorku usunęli
18:40
the gallbladderpęcherzyka żółciowego of a womankobieta in FranceFrancja.
445
1105000
3000
woreczek żółciowy kobiecie we Francji.
18:44
We could do work on the seamorze floorpiętro that would be stunningoszałamiający,
446
1109000
2000
Możemy na dnie morza wykonywać niesamowite czynności.
18:46
and it would be on liverelacja na żywo TVTELEWIZOR,
447
1111000
2000
I byłoby to na żywo w telewizji,
18:48
if we have interestingciekawy things to showpokazać.
448
1113000
3000
jeśli mielibyśmy ciekawe rzeczy do pokazania.
18:51
So we can bringprzynieść an entirelycałkowicie newNowy telepresenceTelePresence
449
1116000
3000
Możemy więc dostarczyć światu całkowicie nową
18:54
to the worldświat, throughoutpoprzez the oceanocean.
450
1119000
3000
teleobecność w całym oceanie.
18:57
This -- I've shownpokazane you seamorze floorpiętro --
451
1122000
2000
To -- pokazywałem wam dno morskie.
18:59
but so the goalcel here is realreal time interactioninterakcja
452
1124000
2000
Ale celem tu są interakcje w czasie rzeczywistym
19:01
with the oceansoceany from anywheregdziekolwiek on earthZiemia.
453
1126000
3000
z oceanami z każdego miejsca na Ziemi.
19:06
It's going to be amazingniesamowity.
454
1131000
3000
To będzie niesamowite.
19:09
And as I go here,
455
1134000
2000
Jak już tu jestem,
19:11
I just want to showpokazać you what we can bringprzynieść into classroomssale lekcyjne,
456
1136000
3000
to chciałbym tylko pokazać co możemy dostarczyć do sal lekcyjnych,
19:14
and indeedw rzeczy samej, what we can bringprzynieść into your pocketkieszeń.
457
1139000
3000
i tak naprawdę, co możemy dostarczyć do waszych kieszeni.
19:20
ManyWiele of you don't think of this yetjeszcze,
458
1145000
2000
Wielu z was jeszcze o tym nie myśli,
19:22
but the oceanocean will be in your pocketkieszeń.
459
1147000
2000
ale ocean będzie w waszych kieszeniach.
19:24
It won'tprzyzwyczajenie be long. It won'tprzyzwyczajenie be long.
460
1149000
3000
Już niedługo. Już niedługo.
19:28
So let me leavepozostawiać you then
461
1153000
3000
Pozwólcie, że zostawię was
19:31
with a fewkilka wordssłowa
462
1156000
2000
z kilkoma słowami
19:33
from anotherinne poetpoeta, if you'llTy będziesz forgiveprzebaczyć me.
463
1158000
3000
od innego poety, jeśli pozwolicie.
19:39
In 1943,
464
1164000
2000
W 1943,
19:41
T.S. EliotEliot wrotenapisał the "FourCztery QuartetsKwartety."
465
1166000
2000
T.S. Eliot napisał "Cztery kwartety".
19:43
He wonwygrał the NobelLaureat Nagrody Nobla PrizeNagrody for literatureliteratura
466
1168000
2000
Wygrał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury
19:45
in 1948.
467
1170000
2000
w 1948.
19:48
In "Little GiddingGidding" he saysmówi --
468
1173000
2000
W "Little Gidding" pisze --
19:50
speakingmówienie I think for the humanczłowiek racewyścigi,
469
1175000
2000
mówiąc moim zdaniem do ludzkości,
19:52
but certainlyna pewno for the TEDTED ConferenceKonferencja and SylviaSylvia --
470
1177000
3000
a na pewno dla konferencji TED i Sylvi --
19:56
"We shallpowinien not ceasezaprzestania from explorationbadanie,
471
1181000
3000
"Nie powinniśmy zaprzestawać poszukiwań,
19:59
and the endkoniec of all our exploringodkrywanie
472
1184000
2000
a końcem naszych wszelkich poszukiwań
20:01
will be to arriveprzyjechać where we startedRozpoczęty
473
1186000
2000
będzie dotarcie do punktu wyjścia
20:03
and know the placemiejsce for the first time,
474
1188000
3000
i poznanie tego miejsca po raz pierwszy,
20:06
arriveprzyjechać throughprzez the unknownnieznany rememberedzapamiętany gatebrama
475
1191000
3000
dotarcie przez nieznaną zapamiętaną bramę,
20:09
where the last of earthZiemia left to discoverodkryć
476
1194000
3000
gdzie ostatnim co zostało na Ziemi do odkrycia
20:12
is that whichktóry was the beginningpoczątek.
477
1197000
3000
jest to co było początkiem.
20:15
At the sourceźródło of the longestnajdłuższy riverrzeka
478
1200000
3000
U źródła najdłuższej rzeki
20:18
the voicegłos of a hiddenukryty waterfallWodospad
479
1203000
3000
głos ukrytego wodospadu
20:21
not knownznany because not lookedspojrzał for,
480
1206000
4000
nieznany, bo nie szukany,
20:25
but heardsłyszał, halfpół heardsłyszał
481
1210000
4000
ale słyszany, na wpół słyszany
20:29
in the stillnesscisza beneathpod the wavesfale of the seamorze."
482
1214000
4000
w ciszy pod falami morza."
20:33
Thank you.
483
1218000
2000
Dziękuję.
20:35
(ApplauseAplauz)
484
1220000
7000
(Brawa)
Translated by Karol Partyka
Reviewed by Michał Scheffs

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
John Delaney - Oceanographer
John Delaney leads the team that is building a cabled network of deep-ocean sensors that will study, over time and space, the way the ocean's complex processes interact. By networking the ocean to gather data, he's helping to revolutionize ocean science.

Why you should listen

John Delaney studies the physical, chemical and biological interactions found in the mid-ocean ridge system, specifically on the deep-sea volcanoes along the Juan de Fuca Ridge in the northeast Pacific Ocean. It's a complex, changeable world (that's also quite hard to get to). As part of the NSF's Ocean Observatories Initiative, Delaney is spearheading a bold new plan to gather unprecedented amounts of oceanic data.

Starting this year, Delaney and his team at the University of Washington are implanting robotic sensor arrays along the Juan de Fuca Ridge and other ocean sites, on the ocean floor and throughout the water column, all linked to the Internet via submarine electro-optical cables. The system will document and measure once-inaccessible phenomena such as erupting volcanoes, migration patterns, submarine slumps, undersea earthquakes and storms -- and it will feed that data into ever-richer computer models of ocean behavior.

More profile about the speaker
John Delaney | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee