TEDWomen 2010
Naomi Klein: Addicted to risk
Naomi Klein: Riske bağımlı
Filmed:
Readability: 4.7
1,031,224 views
Bu konuşmadan günler önce, gazeteci Naomi Klein Meksika Körfezi üzerinde, bir botta, BP'nin riskli petrol avının ölümcül sonuçlarına bakıyordu.Toplumumuz yeni enerji, yeni finansal enstrümanlar ve daha fazlasını bulma konusunda inanılmaz bir riske bağımlı olmuş durumda ve sıklıkla bunun ardından bir karmaşa ile karşı karşıya kalıyoruz.Klein'ın sorusu: Karşı koymak için yedek plan nedir?
Naomi Klein - Journalist, activist
Naomi Klein is a public intellectual, journalist and activist. Full bio
Naomi Klein is a public intellectual, journalist and activist. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I just did something I've never done before.
0
0
3000
Daha önce hiç yapmadığım bir şey yaptım.
00:18
I spent a week at sea on a research vessel.
1
3000
3000
Bir araştırma teknesinde denizin üzerinde bir hafta geçirdim.
00:21
Now I'm not a scientist,
2
6000
2000
Ben bir bilim insanı değilim,
00:23
but I was accompanying a remarkable scientific team
3
8000
3000
ama Güney Florida Üniversitesi'nden BP'nin petrol
00:26
from the University of South Florida
4
11000
2000
hareketini izleyen muhteşem
00:28
who have been tracking the travels of BP's oil
5
13000
3000
bir bilimsel ekibe Meksika
00:31
in the Gulf of Mexico.
6
16000
2000
Körfezinde eşlik ettim.
00:33
This is the boat we were on, by the way.
7
18000
3000
Bu arada, bu bot üzerinde olduğumuz bottu.
00:36
The scientists I was with
8
21000
2000
Beraber olduğum bilim insanları
00:38
were not studying the effect of the oil and dispersants on the big stuff --
9
23000
3000
petrolün ve seyrelticilerin büyük şeyler --
00:41
the birds, the turtles,
10
26000
2000
kuşlar, kaplumbağlar, yunus balıkları, muhteşem şeyler
00:43
the dolphins, the glamorous stuff.
11
28000
2000
-- üzerindeki etkileri üzerinde çalışmıyorlardı.
00:45
They're looking at the really little stuff
12
30000
3000
Onlar gayet küçük şeyler tarafından yenen
00:48
that gets eaten by the slightly less little stuff
13
33000
3000
biraz daha küçük şeylerin ve eninde sonunda
00:51
that eventually gets eaten by the big stuff.
14
36000
3000
büyük şeyler tarafından yenen küçük şeylere bakıyorlardı.
00:54
And what they're finding
15
39000
2000
Ve buldukları şey,
00:56
is that even trace amounts of oil and dispersants
16
41000
3000
petrol ve seyrelticinin, phytoplanktonlar
00:59
can be highly toxic to phytoplankton,
17
44000
2000
için çok yüksek derecede zehirli
01:01
which is very bad news,
18
46000
2000
olduğu, ki bu çok kötü bir haber,
01:03
because so much life depends on it.
19
48000
3000
çünkü bir çok hayat buna bağlı.
01:06
So contrary to what we heard a few months back
20
51000
2000
Birkaç ay önce duyduklarımızın tersine,
01:08
about how 75 percent of that oil
21
53000
2000
petrolün yüzde 75 inin bir şekilde
01:10
sort of magically disappeared
22
55000
2000
yok olduğuydu,
01:12
and we didn't have to worry about it,
23
57000
2000
ve bunun için endişelenmemiz gerekiyordu,
01:14
this disaster is still unfolding.
24
59000
3000
bu facia hala olarak açığa büyümeye devam ediyor.
01:17
It's still working its way up the food chain.
25
62000
3000
Hala besin zincirinde yukarı doğru tırmanıyor.
01:20
Now this shouldn't come as a surprise to us.
26
65000
3000
Şimdi bu bizi şaşırtmamalı.
01:23
Rachel Carson --
27
68000
2000
Rachel Carson --
01:25
the godmother of modern environmentalism --
28
70000
2000
Modern çevreciliğin öncülerinden--
01:27
warned us about this very thing
29
72000
2000
tamda bu olay hakkında bizi
01:29
back in 1962.
30
74000
2000
1962 de uyarmıştı.
01:31
She pointed out that the "control men" --
31
76000
2000
Kontrolörler
01:33
as she called them --
32
78000
2000
onun değişiyle--
01:35
who carpet-bombed towns and fields
33
80000
2000
şehirleri ve tarlaları
01:37
with toxic insecticides like DDT,
34
82000
3000
DDT gibi zehirli böcek öldürücüler ile bombalayanlar
01:40
were only trying to kill the little stuff, the insects,
35
85000
3000
sadece küçük şeyleri öldürmeye çalışıyorlardı, böcekler gibi,
01:43
not the birds.
36
88000
2000
kuşlar değil.
01:45
But they forgot this:
37
90000
2000
Ama şunu unutuyorlar:
01:47
the fact that birds dine on grubs,
38
92000
2000
gerçek şu ki kuşlar böcekler ile beslenir,
01:49
that robins eat lots of worms
39
94000
2000
kızılgerdan kuşları DDT ye doygun
01:51
now saturated with DDT.
40
96000
3000
kurtcuklar ile beslenir.
01:54
And so, robin eggs failed to hatch,
41
99000
3000
Ve, kuş yumurtlamayı hatalı yapar,
01:57
songbirds died en masse,
42
102000
2000
ötücü kuşlar kitle halinde ölür,
01:59
towns fell silent.
43
104000
2000
şehirler sessizliğe bürünür.
02:01
Thus the title "Silent Spring."
44
106000
3000
Bu yüzden başlık ''Sessiz Bahar.''
02:05
I've been trying to pinpoint
45
110000
2000
beni Meksika Körfezine çeken şeyi
02:07
what keeps drawing me back to the Gulf of Mexico,
46
112000
2000
tam olarak anlatmaya çalışıyorum,
02:09
because I'm Canadian,
47
114000
2000
çünkü Kanadalıyım,
02:11
and I can draw no ancestral ties.
48
116000
2000
ve geçmişe ait bağlar çizemem.
02:13
And I think what it is
49
118000
2000
Ve düşünüyorum ki,
02:15
is I don't think we have fully come to terms
50
120000
3000
bence bu felaketin anlamını
02:18
with the meaning of this disaster,
51
123000
3000
, dünyamızı yırtan bir deliğe
02:21
with what it meant to witness a hole
52
126000
3000
şahitlik etmeyi,
02:24
ripped in our world,
53
129000
2000
ve aylarca, günde
02:26
with what it meant to watch the contents of the Earth
54
131000
3000
24 saat canlı olarak televizyondan
02:29
gush forth on live TV,
55
134000
2000
dünyanın içindekilerin ileriye doğru taşkınlık
02:31
24 hours a day,
56
136000
2000
halinde olduğunu tam olarak
02:33
for months.
57
138000
2000
anlamlandıramadık.
02:35
After telling ourselves for so long
58
140000
3000
Kendimize çok uzun bir süre boyunca
02:38
that our tools and technology can control nature,
59
143000
3000
aletlerimizin ve teknolojimizin
02:41
suddenly we were face-to-face
60
146000
2000
doğayı kontrol edebildiğini söylerken
02:43
with our weakness,
61
148000
2000
birden zayıflığımız ile yüzleştik,
02:45
with our lack of control,
62
150000
2000
petrol sızınca onu taşıyan
02:47
as the oil burst out
63
152000
2000
her türlü denemedeki
02:49
of every attempt to contain it --
64
154000
3000
kontrol eksikliğimiz --
02:52
"top hats," "top kills"
65
157000
2000
top hat yöntemi,
02:54
and, most memorably, the "junk shot" --
66
159000
2000
top kill yöntemi, ve en hatırlanacak olanı,
02:56
the bright idea
67
161000
2000
junk shot denen eski lastiklerin
02:58
of firing old tires and golf balls
68
163000
3000
ve golf toplarının dünyadaki
03:01
down that hole in the world.
69
166000
2000
delikte yakılmasını kapsayan parlak fikir.
03:03
But even more striking
70
168000
2000
Ama o kaynaktan çıkan gaddar gücün çıkmasından
03:05
than the ferocious power emanating from that well
71
170000
3000
daha da göze çarpıcı olan şey
03:08
was the recklessness
72
173000
2000
gücün açığa çıkması ile beraber
03:10
with which that power was unleashed --
73
175000
2000
gelen düşüncesizlik --
03:12
the carelessness, the lack of planning
74
177000
3000
ilgisizlik, plan yetersizliği,
03:15
that characterized the operation
75
180000
2000
operasyonu sondajdan temizlemeye
03:17
from drilling to clean-up.
76
182000
3000
karakterize ediyor.
03:20
If there is one thing
77
185000
2000
Eğer BP'nin sulu geliştirme davranışının
03:22
BP's watery improv act made clear,
78
187000
3000
açığa çıkardığı bir şey varsa,
03:25
it is that, as a culture,
79
190000
2000
o da, bir kültür olarak,
03:27
we have become far too willing to gamble
80
192000
2000
değerli olan ve yeri doldurulamaz şeyleri
03:29
with things that are precious
81
194000
2000
riske etmede çok daha fazla
03:31
and irreplaceable,
82
196000
2000
istekli hale geldik --
03:33
and to do so without a back-up plan,
83
198000
3000
ve bunu bir yedek planı olmadan yapmaya.
03:36
without an exit strategy.
84
201000
2000
Çıkış stratejisi olmadan yapmaya.
03:38
And BP was hardly
85
203000
2000
Ve BP neredeyse
03:40
our first experience of this in recent years.
86
205000
2000
son yıllardaki bu konudaki ilk deneyimimiz değil.
03:42
Our leaders barrel into wars,
87
207000
2000
Liderlerimiz savaşlara giriyorlar,
03:44
telling themselves happy stories
88
209000
2000
kendilerine kolay işler ve hoşgeldin
03:46
about cakewalks and welcome parades.
89
211000
3000
törenleri hakkında mutlu hikayeler anlatıyorlar,
03:49
Then, it is years of deadly damage control,
90
214000
3000
sonra yıllar süren ölümcül hasar kontrolünün
03:52
Frankensteins of sieges and surges
91
217000
3000
ardından kuşatmaların ve dalgalanmaların Frankeştaynları
03:55
and counter-insurgencies,
92
220000
2000
ve karşı isyanlar,
03:57
and once again, no exit strategy.
93
222000
3000
ve bir kez daha, yine çıkış stratejisi yok.
04:00
Our financial wizards routinely fall victim
94
225000
3000
Finans sihirbazlarımız düzenli bir biçimde
04:03
to similar overconfidence,
95
228000
2000
aynı öz güvenin kurbanı oluyor,
04:05
convincing themselves that the latest bubble
96
230000
2000
en son balonun yeni bir çeşit pazar olduğuna
04:07
is a new kind of market --
97
232000
2000
kendilerini inandırıyorlar--
04:09
the kind that never goes down.
98
234000
2000
asla batmayacak bir pazar...
04:11
And when it inevitably does,
99
236000
2000
Ve kaçınılmaz bir biçimde
04:13
the best and the brightest
100
238000
2000
önemsiz bir denemenin finansal eş değeri
04:15
reach for the financial equivalent of the junk shot --
101
240000
2000
için en iyi ve en parlak yaklaşım--
04:17
in this case, throwing massive amounts
102
242000
2000
bu durumda, inanılmaz ölçekteki
04:19
of much-needed public money
103
244000
2000
ihtiyaç duyulan halkın parasını
04:21
down a very different kind of hole.
104
246000
3000
çok farklı çeşit bir deliğe savurmak.
04:24
As with BP, the hole does get plugged,
105
249000
2000
BP ye göre, delik kapandı,
04:26
at least temporarily,
106
251000
2000
en azından geçici olarak,
04:28
but not before
107
253000
2000
ama çok büyük bir bedele
04:30
exacting a tremendous price.
108
255000
2000
karşılık gelmeden değil.
04:32
We have to figure out
109
257000
2000
Bunun olmasına nasıl izin
04:34
why we keep letting this happen,
110
259000
2000
veriyoruz bunu anlamalıyız,
04:36
because we are in the midst
111
261000
2000
çünkü en yüksek riskli bahsimiz olabilecek
04:38
of what may be our highest-stakes gamble of all --
112
263000
3000
bir durumun ortasındayız.
04:41
deciding what to do, or not to do,
113
266000
2000
iklim değişikliği hakkında,
04:43
about climate change.
114
268000
2000
ne yapılacağına karar vermek, ya da vermemek.
04:45
Now as you know,
115
270000
2000
Şimdi bildiğiniz gibi,
04:47
a great deal of time is spent,
116
272000
2000
bu ülkede ve dünya çapında
04:49
in this country and around the world,
117
274000
2000
çok büyük bir zaman
04:51
inside the climate debate,
118
276000
2000
iklim değişikliğini tartışarak geçti.
04:53
on the question of, "What if the IPC scientists
119
278000
3000
''Eğer IPC bilimcileri tümden yanlışsa?''
04:56
are all wrong?"
120
281000
2000
sorusu.
04:58
Now a far more relevant question --
121
283000
2000
Şimdi çok daha fazla ilgili bir soru --
05:00
as MIT physicist Evelyn Fox Keller puts it --
122
285000
3000
MIT'den fizikçi Evelyn Fox'un açığa çıkardığı gibi --
05:03
is, "What if those scientists are right?"
123
288000
4000
''Eğer o bilimciler tamamen haklıysa?''
05:08
Given the stakes, the climate crisis
124
293000
2000
girilen bahisler sonucunda, iklim krizi
05:10
clearly calls for us to act
125
295000
2000
kesin olarak önlem alma prensipi sonucunda
05:12
based on the precautionary principle --
126
297000
3000
hareket etmemiz gerektiğini gösteriyor, teorinin
05:15
the theory that holds
127
300000
2000
öngördüğü üzere insan sağlığı ve
05:17
that when human health and the environment
128
302000
2000
çevrenin risk altında olması
05:19
are significantly at risk
129
304000
2000
yüzünden ve potansiyel
05:21
and when the potential damage is irreversible,
130
306000
3000
zararın geri dönülmez bir biçimde olması yüzünden
05:24
we cannot afford to wait
131
309000
2000
kesin bir bilimsel cevap için
05:26
for perfect scientific certainty.
132
311000
2000
bekleyecek vaktimiz yok.
05:28
Better to err on the side of caution.
133
313000
3000
Önlem tarafında hata yapmak daha iyidir.
05:31
More overt, the burden of proving
134
316000
2000
Daha açıkcası, herhangi bir uygulamanın
05:33
that a practice is safe
135
318000
2000
güvenli olduğunu kanıtlama sorumluluğu
05:35
should not be placed on the public that would be harmed,
136
320000
3000
zarar görebilecek olan halka yüklenmemeli
05:38
but rather on the industry that stands to profit.
137
323000
3000
bundan kar etmesi muhtemel endüstrilere yüklenmeli.
05:42
But climate policy in the wealthy world --
138
327000
2000
Ancak varlıklı dünyanın iklim politkası--
05:44
to the extent that such a thing exists --
139
329000
3000
var olduğu kadarıyla--
05:47
is not based on precaution,
140
332000
2000
önleme değil
05:49
but rather on cost-benefit analysis --
141
334000
3000
aksine kar-zarar analizine dayanıyor--
05:52
finding the course of action that economists believe
142
337000
2000
eylem planını belirlemek ekonomistlere göre
05:54
will have the least impact
143
339000
2000
GSYIH üzerinde en az
05:56
on our GDP.
144
341000
2000
etkiye sahip olacak.
05:58
So rather than asking, as precaution would demand,
145
343000
3000
Bu nedenle soru sormak yerine,tedbirinde gerektirdiği gibi
06:01
what can we do as quickly as possible
146
346000
2000
potansiyel bir felaketi önlemek için
06:03
to avoid potential catastrophe,
147
348000
3000
mümkün olan en kısa sürede yapabileceğimiz şey
06:06
we ask bizarre questions like this:
148
351000
3000
şunun gibi sıra dışı soruları sormak olacaktır:
06:09
"What is the latest possible moment we can wait
149
354000
3000
"Bu yayılımı ciddi manada düşürmeye başlamadan önce
06:12
before we begin seriously lowering emissions?
150
357000
3000
bekleyebileceğimiz en muhtemel süre nedir?"
06:15
Can we put this off till 2020,
151
360000
2000
Bunu 2020, 2030, 2050
06:17
2030, 2050?"
152
362000
3000
yılına kadar öteleyebilir miyiz?
06:20
Or we ask,
153
365000
2000
Ya da sorarız,
06:22
"How much hotter can we let the planet get
154
367000
2000
"Dünyayı ne kadar daha fazla ısıtıp
06:24
and still survive?
155
369000
2000
hala yaşamasını bekleyebiliriz?
06:26
Can we go with two degrees, three degrees, or --
156
371000
2000
İki dereceyle, üç dereceyle,
06:28
where we're currently going --
157
373000
2000
yada şimdi olduğu gibi
06:30
four degrees Celsius?"
158
375000
2000
dört dereceyle ne kadar devam edebiliriz?
06:32
And by the way,
159
377000
2000
Ve bu arada,
06:34
the assumption that we can safely control
160
379000
2000
Yeryüzünün harika bir şekilde komplike olan
06:36
the Earth's awesomely complex climate system
161
381000
3000
iklim sistemini güvenle kontrol edebileceğimiz sanısı
06:39
as if it had a thermostat,
162
384000
2000
sanki gezegenimizi çok sıcak yada çok soğuk olmaktan koruyan
06:41
making the planet not too hot, not too cold,
163
386000
3000
bir termostatı varmışcasına
06:44
but just right -- sort of Goldilocks style --
164
389000
3000
hatta tam manasıyla bir-Goldilocks stili gibi--
06:47
this is pure fantasy,
165
392000
2000
tamamen bir fanteziden ibaret,
06:49
and it's not coming from the climate scientists.
166
394000
3000
ve fikir bu iklim bilimcilerden gelmiyor,
06:52
It's coming from the economists
167
397000
2000
mekanik düşünce şekillerini
06:54
imposing their mechanistic thinking
168
399000
2000
bilime empoze etmeye çalışan
06:56
on the science.
169
401000
2000
ekonomistlerden geliyor.
06:58
The fact is that we simply don't know
170
403000
2000
Gerçek şu ki biz yarattığımız
07:00
when the warming that we create
171
405000
2000
ısınmanın geri besleme döngüsü ile
07:02
will be utterly overwhelmed
172
407000
2000
tamamen ne zaman
07:04
by feedback loops.
173
409000
2000
bastırılacağını bilmiyoruz.
07:06
So once again,
174
411000
2000
Dolayısıyla bir kere daha,
07:08
why do we take these crazy risks
175
413000
2000
neden böylesine değerli saydıklarımızla ilgili delice riskleri alıyoruz?
07:10
with the precious?
176
415000
2000
delice riskler alıyoruz?
07:12
A range of explanations
177
417000
2000
Bir dizi açıklama geliyordur
07:14
may be popping into your mind by now,
178
419000
2000
şu anda akıllarınıza,
07:16
like "greed."
179
421000
2000
aç gözlülük gibi.
07:18
This is a popular explanation, and there's lots of truth to it,
180
423000
3000
Bu popüler bir açıklama ve oldukça doğruluk payı içeriyor.
07:21
because taking big risks, as we all know,
181
426000
3000
Çünkü risk almak, hepimizin bildiği gibi,
07:24
pays a lot of money.
182
429000
2000
çok para getirir.
07:26
Another explanation that you often hear for recklessness
183
431000
2000
Dikkatsizlik için sık sık duyduğunuz bir diğer açıklama da
07:28
is hubris.
184
433000
2000
gururdur.
07:30
And greed and hubris
185
435000
2000
Ve aç gözlülük ve gurur
07:32
are intimately intertwined
186
437000
2000
dikkatsizlik söz konusu olduğunda
07:34
when it comes to recklessness.
187
439000
2000
sıkıca birbirine dolanmıştır.
07:36
For instance, if you happen to be a 35-year-old banker
188
441000
3000
Örneğin, 35 yaşında bir bankacı olsanız,
07:39
taking home 100 times more
189
444000
2000
ve evinize bir beyin cerrahından
07:41
than a brain surgeon,
190
446000
2000
100 kat daha fazla para götürseniz,
07:43
then you need a narrative,
191
448000
2000
bir hikayeye ihtiyacınız olur
07:45
you need a story
192
450000
2000
bir öyküye
07:47
that makes that disparity okay.
193
452000
2000
ki bu eşitsizliği haklı çıkarabilesiniz.
07:49
And you actually don't have a lot of options.
194
454000
3000
Ve aslında çok fazla da opsiyonunuz yoktur.
07:52
You're either an incredibly good scammer,
195
457000
3000
Ya iyi bir hortumcusunuzdur
07:55
and you're getting away with it -- you gamed the system --
196
460000
2000
ve iyi dolandırıyorsunuzdur-sistemi oyuna getirmişsinizdir-
07:57
or you're some kind of boy genius,
197
462000
2000
ya da dahinin birisinizdir
07:59
the likes of which the world has never seen.
198
464000
3000
benzerlerini dünyada görmediğimiz.
08:02
Now both of these options -- the boy genius and the scammer --
199
467000
3000
Şimdi bu iki opsiyon -dahilik ve hortumculuk-
08:05
are going to make you vastly overconfident
200
470000
2000
sizi aşırı kendinize güvenilir yapacaktır
08:07
and therefore more prone
201
472000
2000
ve böylece gelecekte
08:09
to taking even bigger risks in the future.
202
474000
3000
daha büyük riskleri almaya yatkın yapacaktır.
08:13
By the way, Tony Hayward, the former CEO of BP,
203
478000
3000
Bu arada, BP'nin eski CEO'su Tony Hayward'ın masasında
08:16
had a plaque on his desk
204
481000
2000
üzerinde şu ilham verici söz bulunan
08:18
inscribed with this inspirational slogan:
205
483000
2000
bir plaket durur:
08:20
"What would you attempt to do
206
485000
2000
"Kaybetmeyeceğini bilseydin,
08:22
if you knew you could not fail?"
207
487000
3000
ne yapardın?"
08:25
Now this is actually a popular plaque,
208
490000
3000
Şimdilerde bu oldukça popüler bir plaket
08:28
and this is a crowd of overachievers,
209
493000
2000
ve bu bir çok başarılılar ordusu olduğuna göre,
08:30
so I'm betting that some of you have this plaque.
210
495000
3000
iddia ediyorum ki çoğunuzda bu plaket vardır.
08:33
Don't feel ashamed.
211
498000
2000
Utanmayın.
08:35
Putting fear of failure out of your mind
212
500000
2000
Kaybetme korkusunu kafanızdan atmak
08:37
can be a very good thing
213
502000
2000
çok iyi bir şey olabilir
08:39
if you're training for a triathlon
214
504000
2000
eğer bir triatlona
08:41
or preparing to give a TEDTalk,
215
506000
3000
ya da bir TED konuşmasına hazırlanıyorsanız
08:44
but personally, I think people with the power
216
509000
2000
ama kişisel olarak bence ekonomiyi batırmaya
08:46
to detonate our economy and ravage our ecology
217
511000
3000
ve ekolojiyi mahvetmeye gücü olan insanlar
08:49
would do better having
218
514000
2000
duvarlarına bir
08:51
a picture of Icarus hanging from the wall,
219
516000
2000
Ikarus tablosu assalar iyi olur
08:53
because -- maybe not that one in particular --
220
518000
3000
çünkü -- illa ki o olacak diye bir şart yok--
08:56
but I want them thinking about the possibility of failure
221
521000
3000
mağlubiyet ihtimalini düşünmelerini isterim
08:59
all of the time.
222
524000
2000
her zaman için.
09:01
So we have greed,
223
526000
2000
Aç gözlüyüz,
09:03
we've got overconfidence/hubris,
224
528000
2000
kendimize aşırı güvenimiz ve gururumuz var,
09:05
but since we're here at TEDWomen,
225
530000
2000
fakat burada TED kadınları olarak durduğumuza göre
09:07
let's consider one other factor
226
532000
2000
diğer bir faktörü düşünelim.
09:09
that could be contributing in some small way
227
534000
2000
ki bu az da olsa sosyal dikkatsizliğe
09:11
to societal recklessness.
228
536000
2000
katkıda bulunur.
09:15
Now I'm not going to belabor this point,
229
540000
2000
Burayı çok fazla uzatmıyacağım
09:17
but studies do show that, as investors,
230
542000
2000
ancak araştırmalar şunu gösteriyor ki,
09:19
women are much less prone
231
544000
2000
yatırımcı olarak kadınlar erkeklere oranla
09:21
to taking reckless risks than men,
232
546000
3000
dikkatsiz risk almaya daha az yatkınlar.
09:24
precisely because, as we've already heard,
233
549000
2000
sırf bu nedenle, daha önce de duyduğumuz gibi,
09:26
women tend not to suffer from overconfidence
234
551000
3000
kadınlar aşırı güvenden acı çekme konusunda
09:29
in the same way that men do.
235
554000
2000
erkekler kadar tecrübeli değildir.
09:31
So it turns out
236
556000
2000
Dolayısıyla, ortaya çıkıyor ki,
09:33
that being paid less and praised less
237
558000
2000
daha az kazanmanın ve övülmenin
09:35
has its upsides --
238
560000
2000
avantajları vardır--
09:37
for society at least.
239
562000
2000
en azından toplum için.
09:39
The flipside of this
240
564000
2000
Madalyonun diğer tarafında ise,
09:41
is that constantly being told
241
566000
2000
sürekli olarak
09:43
that you are gifted, chosen
242
568000
2000
yetenekli, seçilmiş
09:45
and born to rule
243
570000
2000
ve yönetmek için doğmuş
09:47
has distinct societal downsides.
244
572000
3000
gibi övülmenin de dezavantajları vardır.
09:50
And this problem -- call it the "perils of privilege" --
245
575000
3000
Ve bu problem, --isterseniz buna ayrıcalığın tehlikeleri deyin-
09:53
brings us closer, I think,
246
578000
2000
bizi, sanırım,
09:55
to the root of our collective recklessness.
247
580000
3000
kollektif dikkatsizliğin köklerine daha da yaklaştırır.
09:58
Because none of us -- at least in the global North --
248
583000
2000
Çünkü hiçbirimiz- en azıdan global olarak Kuzey bölgesinde--
10:00
neither men nor women,
249
585000
2000
erkek ya da kadın,
10:02
are fully exempt from this message.
250
587000
3000
bu mesajdan muaf değiliz.
10:05
Here's what I'm talking about.
251
590000
2000
Konuştuğum şey tam da bu.
10:07
Whether we actively believe them
252
592000
2000
İster aktif olarak inanalım buna,
10:09
or consciously reject them,
253
594000
2000
ister bilinçli olarak reddedelim,
10:11
our culture remains in the grips
254
596000
2000
kültürümüz diğerlerine ve
10:13
of certain archetypal stories
255
598000
2000
doğaya olan üstünlüğümüzle alakalı
10:15
about our supremacy
256
600000
2000
kalıplaşmış hikayelerin
10:17
over others and over nature --
257
602000
2000
pençesine takılmıştır.
10:19
the narrative of the newly discovered frontier
258
604000
3000
Yeni keşfedilmiş sınırların anlatıları,
10:22
and the conquering pioneer,
259
607000
2000
fetheden öncülerimiz,
10:24
the narrative of manifest destiny,
260
609000
2000
açık bir kader hikayeleri,
10:26
the narrative of apocalypse and salvation.
261
611000
2000
ya da kıyamet ve kurtuluş masalları...
10:28
And just when you think these stories are fading into history,
262
613000
2000
Ve tam bu hikayelerin tarihe karıştığını düşündükçe,
10:30
and that we've gotten over them,
263
615000
2000
ve bunları aştığımızı hissetikçe,
10:32
they pop up in the strangest places.
264
617000
3000
en olmadık yerlerden çıkıveriyorlar.
10:35
For instance, I stumbled across this advertisement
265
620000
2000
Örneğin, tesadüfen şu reklama denk geldim:
10:37
outside the women's washroom
266
622000
2000
Bayanlar tuvaletinin önü,
10:39
in the Kansas City airport.
267
624000
2000
Kansas havaalanı.
10:41
It's for Motorola's new Rugged cell phone,
268
626000
2000
Motorola'nın yeni Rugged telefonu hakkında
10:43
and yes, it really does say,
269
628000
2000
ve evet gerçekten şöyle diyordu:
10:45
"Slap Mother Nature in the face."
270
630000
2000
"Doğa ananın suratına yapıştırın tokadı."
10:47
And I'm not just showing it to pick on Motorola --
271
632000
2000
Bunu Motorolayı eleştirmek için göstermiyorum--
10:49
that's just a bonus.
272
634000
2000
bu sadece bir bonus.
10:51
I'm showing it because --
273
636000
2000
Sadece --sponsor olmadıkları için
10:53
they're not a sponsor, are they? --
274
638000
2000
gösteriyorum, sponsor değiller, öyle değilmi?--
10:55
because, in its own way,
275
640000
2000
lafın gelişi,
10:57
this is a crass version
276
642000
2000
anlattığım hikayeye
10:59
of our founding story.
277
644000
2000
tam olarak uyduğu için gösterdim.
11:01
We slapped Mother Nature around and won,
278
646000
2000
Doğa anayı tokatladık ve kazandık.
11:03
and we always win,
279
648000
2000
Ve biz her zaman kazanırız.
11:05
because dominating nature is our destiny.
280
650000
3000
çünkü kaderimiz asıl hakim olan doğamızdır.
11:08
But this is not the only fairytale we tell ourselves about nature.
281
653000
3000
Fakat bu doğayla alakalı olarak anlattığımız tek peri masalı değildir
11:11
There's another one, equally important,
282
656000
3000
Bir tane daha var, en az diğeri kadar önemli,
11:14
about how that very same Mother Nature
283
659000
2000
aynı doğa ananın nasıl
11:16
is so nurturing and so resilient
284
661000
3000
besleyici ve dirençli olduğunu ve onun yokluğunda
11:19
that we can never make a dent in her abundance.
285
664000
3000
bir adım bile atamadığımız hakkında.
11:22
Let's hear from Tony Hayward again.
286
667000
2000
Tekrar Tony Hayward'dan dinleyelim.
11:24
"The Gulf of Mexico is a very big ocean.
287
669000
3000
"Meksika Körfezi çok büyük bir okyanus.
11:27
The amount of oil and dispersants that we are putting into it
288
672000
3000
Oraya akıttığımız petrol ve seyrelticiler
11:30
is tiny in relation to the total water volume."
289
675000
3000
toplam suya oranla çok küçük oranlardadır."
11:33
In other words, the ocean is big;
290
678000
2000
Diğer bir deyişle okyanus büyük,
11:35
she can take it.
291
680000
3000
bunları yutabilir.
11:38
It is this underlying assumption of limitlessness
292
683000
3000
İşte bu limitsizlik algısı
11:41
that makes it possible
293
686000
2000
dikkatsizce aldğımız risklerin altında
11:43
to take the reckless risks that we do.
294
688000
3000
yatan başlıca neden.
11:46
Because this is our real master-narrative:
295
691000
3000
Çünkü bizim gerçek üstanlatımız şu:
11:49
however much we mess up,
296
694000
2000
Ne kadar çok içine edersek,
11:51
there will always be more --
297
696000
2000
daha fazla
11:53
more water, more land,
298
698000
3000
suyumuz, daha fazla toprağımız,
11:56
more untapped resources.
299
701000
2000
daha fazla kullanılmamış doğal kaynaklarımız olacak.
11:58
A new bubble will replace the old one.
300
703000
2000
Eski deyişin yeni biri alacak.
12:00
A new technology will come along
301
705000
2000
Bu fikirle içine ettiklerimizi düzeltmek üzere
12:02
to fix the messes we made with the last one.
302
707000
3000
yeni bir teknoloji doğacak.
12:05
In a way, that is the story
303
710000
2000
Bir anlamda, bu Amerika'ya yerleşme
12:07
of the settling of the Americas,
304
712000
2000
hikayesi gibi birşey
12:09
the supposedly inexhaustible frontier
305
714000
2000
Avrupalıların akın ettiği güya
12:11
to which Europeans escaped.
306
716000
3000
bitmez tükenmez bir sınır olan Amerikaya
12:14
And it's also the story of modern capitalism,
307
719000
3000
Ve bu aynı zamanda modern kapitalizmin de hikayesi.
12:17
because it was the wealth from this land
308
722000
2000
Çünkü ekonomik sistemimizi doğuran
12:19
that gave birth to our economic system,
309
724000
3000
bu toprakların zenginliği.
12:22
one that cannot survive without perpetual growth
310
727000
3000
Öyle bir sistem ki, yeni sınırların sürekli büyümesi
12:25
and an unending supply
311
730000
2000
ve bitmeyen kaynakları olmadan
12:27
of new frontiers.
312
732000
2000
hayatta kalamayan bir sistem.
12:29
Now the problem is
313
734000
2000
Şimdi sorun şu ki
12:31
that the story was always a lie.
314
736000
2000
bu hikaye hep bir yalandı.
12:33
The Earth always did have limits.
315
738000
2000
Yeryüzünün hep limitleri oldu,
12:35
They were just beyond our sights.
316
740000
2000
sadece bizim görüşümüzden öteydiler.
12:37
And now we are hitting those limits
317
742000
2000
Ve şimdi bir çok yönden
12:39
on multiple fronts.
318
744000
3000
o limitlere geldik.
12:42
I believe that we know this,
319
747000
2000
İnanıyorum ki bunun farkındayız,
12:44
yet we find ourselves trapped in a kind of narrative loop.
320
749000
3000
ancak kendimizi bir çeşit anlatı döngüsü içinde takılıp kalıyoruz.
12:47
Not only do we continue to tell and retell
321
752000
3000
Sadece aynı bıktırıcı hikayeleri
12:50
the same tired stories,
322
755000
2000
defalarca anlatmıyoruz,
12:52
but we are now doing so
323
757000
2000
aynı zamanda bunu
12:54
with a frenzy and a fury
324
759000
2000
bir coşkunluk ve hırsla yapıyoruz
12:56
that, frankly, verges on camp.
325
761000
3000
ve açıkcası çok sıradan yapıyoruz...
12:59
How else to explain the cultural space
326
764000
3000
Sarah Palin tarafından işgal edilen
13:02
occupied by Sarah Palin?
327
767000
2000
kültürel boşluğu başka ne şekilde açıklayabiliriz?
13:04
Now on the one hand,
328
769000
2000
Şimdi bir yandan,
13:06
exhorting us to "drill, baby, drill,"
329
771000
2000
bize "kaz bebeğim, kaz" nasihatı veriyor
13:08
because God put those resources into the ground
330
773000
3000
çünkü Tanrı bu kaynakları
13:11
in order for us to exploit them,
331
776000
3000
biz bulalım diye yeraltına koymuşmuş
13:14
and on the other, glorying in the wilderness
332
779000
3000
ve diğer taraftan, Alaska'nın el değmemiş
13:17
of Alaska's untouched beauty
333
782000
2000
bakir doğasını
13:19
on her hit reality TV show.
334
784000
3000
reality show'unda övüyor.
13:22
The twin message is as comforting as it is mad.
335
787000
3000
İki yönü mesajı avutucu olduğu kadar çılgınca da.
13:25
Ignore those creeping fears
336
790000
2000
Sonunda duvara tosladığımız
13:27
that we have finally hit the wall.
337
792000
2000
büyüyen korkularınızı bir kenara bırakın.
13:29
There are still no limits.
338
794000
2000
Herhangi bir limit yok.
13:31
There will always be another frontier.
339
796000
3000
Her zaman gidecek başka bir hudut var.
13:34
So stop worrying and keep shopping.
340
799000
3000
O halde endişelenmeyi bırakın da alışverişe devam edin.
13:37
Now, would that this were just about
341
802000
2000
Şimdi, keşke durum sadece
13:39
Sarah Palin and her reality TV show.
342
804000
2000
Sarah Palin ve reality show'u gibi olsaydı.
13:41
In environmental circles,
343
806000
2000
Çevresel dairelerde
13:43
we often hear that, rather than shifting to renewables,
344
808000
3000
burada yenilenebilir enerjiye geçmek yerine,
13:46
we are continuing with business as usual.
345
811000
3000
hala eski durumla devam ediyoruz.
13:49
This assessment, unfortunately,
346
814000
2000
Bu değerlendirme, malesef,
13:51
is far too optimistic.
347
816000
2000
çok fazla iyimser
13:53
The truth is that we have already exhausted
348
818000
3000
Gerçek şu ki kolay ulaşılabilen
13:56
so much of the easily accessible fossil fuels
349
821000
3000
fosil yakıtları çoktan tükettik bile
13:59
that we have already entered
350
824000
2000
ve çok daha riskli bir
14:01
a far riskier business era,
351
826000
3000
iş alanına girdik;
14:04
the era of extreme energy.
352
829000
2000
aşırı enerji devrine.
14:06
So that means drilling for oil in the deepest water,
353
831000
3000
Derin sularda petrol arama işi
14:09
including the icy Arctic seas,
354
834000
2000
buna buzlu Arktik denizi de dahil,
14:11
where a clean-up may simply be impossible.
355
836000
3000
adeta imkansız hala gelebilir.
14:14
It means large-scale hydraulic fracking for gas
356
839000
3000
Yani büyük boyutlu hidrolik gaz arama çatlakları
14:17
and massive strip-mining operations for coal,
357
842000
2000
ve yoğun kömür maden ocakları
14:19
the likes of which we haven't yet seen.
358
844000
3000
ve benzerlerini görmediğimiz diğer şeyler.
14:22
And most controversially, it means the tar sands.
359
847000
3000
Ve daha tartışmalı olanı, katranlı kum da buna dahil.
14:25
I'm always surprised by how little
360
850000
2000
Kanada dışındaki insanlarn
14:27
people outside of Canada
361
852000
2000
bu yıl Amerika'nın bir numaralı
14:29
know about the Alberta Tar Sands,
362
854000
2000
ithal petrol kaynağı olması hesaplananan
14:31
which this year are projected to become
363
856000
2000
Alberta katran kumları hakkında ne kadar az
14:33
the number one source of imported oil
364
858000
3000
bilgi sahibi olduğuna
14:36
to the United States.
365
861000
2000
her zaman şaşırmışımdır.
14:38
It's worth taking a moment to understand this practice,
366
863000
3000
Bu durumu anlamak için zaman ayırmaya değer,
14:41
because I believe it speaks to recklessness
367
866000
2000
çünkü inanıyorum ki dikkatsizlik hakkında
14:43
and the path we're on
368
868000
2000
ve tutmamız gereken yol hakkında
14:45
like little else.
369
870000
2000
bize söyleyecekleri var.
14:47
So this is where the tar sands live,
370
872000
3000
İşte bu katran kumlarının yaşadığı
14:50
under one of the last magnificent
371
875000
2000
en son kalan muhteşem
14:52
Boreal forests.
372
877000
2000
Boreal ormanları.
14:54
The oil is not liquid.
373
879000
2000
Petrol sıcı değil;
14:56
You can't just drill a hole and pump it out.
374
881000
2000
sadece bir delik açıp onu dışarı pompalayamazsınız.
14:58
Tar sand's oil is solid,
375
883000
2000
Katran kumlarının petrolü katıdır.
15:00
mixed in with the soil.
376
885000
2000
ve toprakla karışıktır.
15:02
So to get at it,
377
887000
2000
Bu yüzden onu çıkartabilmek için,
15:04
you first have to get rid of the trees.
378
889000
3000
öncelikle ağaçlardan kurtulmanız gerekir.
15:07
Then, you rip off the topsoil
379
892000
2000
Sonra üst toprağı çıkartırsınız
15:09
and get at that oily sand.
380
894000
3000
ve sonra petrollü toprağa ulaşırsınız.
15:12
The process requires a huge amount of water,
381
897000
3000
Bu proses çok miktarda su gerektirir
15:15
which is then pumped into massive toxic tailing ponds.
382
900000
4000
bu su sonra zehirli atık göletlerine pompalanır.
15:19
That's very bad news for local indigenous people
383
904000
3000
Bu akıntının yönünde yaşayan
15:22
living downstream
384
907000
2000
yerel halk için çok vahim bir haberdir
15:24
who are reporting alarmingly high cancer rates.
385
909000
3000
ve bunlardan gelen kanser oranları alarm vermektedir.
15:27
Now looking at these images,
386
912000
2000
Şimdi bu resme bakıldığında,
15:29
it's difficult to grasp the scale of this operation,
387
914000
3000
artık uzaydan bile görülebilen ve
15:32
which can already be seen from space
388
917000
3000
İngiltere kadar bir alanı kaplayan
15:35
and could grow to an area the size of England.
389
920000
3000
bu operasyonun boyutlarını algılamak zor.
15:38
I find it helps actually
390
923000
2000
Ama sanırım şimdiye kadar üretilen
15:40
to look at the dump trucks that move the earth,
391
925000
2000
en geniş damperli kamyonların toprağı toprağı kazması
15:42
the largest ever built.
392
927000
2000
bunu anlamaya yardımcı olacaktır.
15:44
That's a person down there by the wheel.
393
929000
2000
Şurada direksiyonda birisi var.
15:46
My point is that
394
931000
2000
Demek istediğim şu:
15:48
this is not oil drilling.
395
933000
2000
bu bir petrol çıkartma değil,
15:50
It's not even mining.
396
935000
2000
maden arama da değil.
15:52
It is terrestrial skinning.
397
937000
2000
Bu bir karasal deri yüzme.
15:54
Vast, vivid landscapes
398
939000
2000
Geniş, göz alıcı arazilerin
15:56
are being gutted,
399
941000
2000
içi boşaltılıyor
15:58
left monochromatic gray.
400
943000
2000
ve monokromatik griye çevriliyor.
16:00
Now I should confess that as [far as] I'm concerned
401
945000
3000
Şuanda itiraf etmeliyim ki bana kalırsa
16:03
this would be an abomination
402
948000
2000
eğer buradan bir partikül karbon bile sızmış olsa
16:05
if it emitted not one particle of carbon.
403
950000
2000
iğrenç birşey olarak görülürdü.
16:07
But the truth is that, on average,
404
952000
3000
Ama gerçek şu ki ortalama olarak
16:10
turning that gunk into crude oil
405
955000
3000
bu yapışkan maddeyi petrole dönüştürmek
16:13
produces about three times more greenhouse gas pollution
406
958000
3000
Kanada'da bilinen petrolü çıkartmaktan
16:16
than it does to produce conventional oil
407
961000
2000
üç kat daha fazla
16:18
in Canada.
408
963000
2000
sera gazı kirliliği yapıyor.
16:20
How else to describe this,
409
965000
2000
Bunu kitlesel delilikten başka
16:22
but as a form of mass insanity?
410
967000
3000
daha nasıl ifade edebilirsiniz?
16:25
Just when we know we need to be learning
411
970000
3000
Acaba ne zaman öğreneceğiz
16:28
to live on the surface of our planet,
412
973000
2000
gezegenimizin üstünde yaşamak için
16:30
off the power of sun, wind and waves,
413
975000
3000
güneş enerjisinin, rüzgarın ve dalgaların yeterli olduğunu
16:33
we are frantically digging
414
978000
2000
ve akla gelen en pis
16:35
to get at the dirtiest,
415
980000
2000
en çok gaz yayan şeyleri
16:37
highest-emitting stuff imaginable.
416
982000
3000
delice kazmaya gerek olmadığını.
16:40
This is where our story of endless growth
417
985000
2000
Sonsuz büyüme hikayemizin bizi getirdiği yer
16:42
has taken us,
418
987000
2000
işte burası.
16:44
to this black hole at the center of my country --
419
989000
3000
ülkemdeki bu karadelik--
16:47
a place of such planetary pain
420
992000
2000
böylesine gezegensel bir yara yeri ki
16:49
that, like the BP gusher,
421
994000
2000
BP'nin petrol fışkırtan kuyusu gibi,
16:51
one can only stand to look at it for so long.
422
996000
4000
insan saatlerce durup ona bakabilir.
16:55
As Jared Diamond and others have shown us,
423
1000000
3000
Jared Diamond ve diğerlerinin bize gösterdiği gibi
16:58
this is how civilizations commit suicide,
424
1003000
3000
işte bu medeniyetlerin intihar ettikleri durum;
17:01
by slamming their foot on the accelerator
425
1006000
3000
tam frenlere asılmaları gereken zaman,
17:04
at the exact moment
426
1009000
2000
gaz pedalına asılıp
17:06
when they should be putting on the brakes.
427
1011000
2000
intihar ediyorlar.
17:08
The problem is that our master-narrative
428
1013000
3000
Sorun şu ki üst anlatımız
17:11
has an answer for that too.
429
1016000
2000
bunun içinde bir cevap sunuyor.
17:13
At the very last minute, we are going to get saved
430
1018000
3000
Tam son anda, tıpkı bir Hollywood filminde
17:16
just like in every Hollywood movie,
431
1021000
2000
olduğu gibi kurtarılacağız,
17:18
just like in the Rapture.
432
1023000
3000
Göğe Yükseliş filmindeki gibi mesela.
17:21
But, of course, our secular religion is technology.
433
1026000
3000
Fakat elbette bizim seküler dinimiz teknoloji.
17:24
Now, you may have noticed
434
1029000
2000
Buna benzer gittikçe daha fazla
17:27
more and more headlines like these.
435
1032000
2000
başlık görüyor olmalısınız.
17:29
The idea behind this form of "geoengineering" as it's called,
436
1034000
3000
Bu tip bir geomühendisliğin ardında yatan fikir,
17:32
is that, as the planet heats up,
437
1037000
2000
söylendiğine göre şu ki, gezegenimiz ısındıkça,
17:34
we may be able to shoot sulfates and aluminum particles
438
1039000
3000
stratosfere sülfat ve aluminyum partiküller atmak suretiyle
17:37
into the stratosphere
439
1042000
2000
güneş ışınlarının bir kısmını
17:39
to reflect some of the sun's rays
440
1044000
2000
uzaya geri göndermeyi
17:41
back to space,
441
1046000
2000
başarabiliriz.
17:43
thereby cooling the planet.
442
1048000
3000
ve böylece gezegenimizi serinletebiliriz.
17:46
The wackiest plan -- and I'm not making this up --
443
1051000
2000
En saçma plan --bunu ben uydurmadım--
17:48
would put what is essentially a garden hose
444
1053000
3000
aslında 18 buçuk metre bir bahçe hortumunu
17:51
18-and-a-half miles high into the sky,
445
1056000
3000
gökyüzüne balonla asıp
17:54
suspended by balloons,
446
1059000
2000
sülfür dioksit fışkırtmak
17:56
to spew sulfur dioxide.
447
1061000
2000
fikrinden oluşuyor.
17:58
So, solving the problem of pollution with more pollution.
448
1063000
3000
Yani, kirlilik problemini daha fazla kirlilikle çözmek.
18:01
Think of it as the ultimate junk shot.
449
1066000
3000
Bunu en son ıskalama atış olarak görebilirsiniz.
18:05
The serious scientists involved in this research
450
1070000
2000
Bu araştırmada bulunan ciddi bilim adamları
18:07
all stress that these techniques
451
1072000
2000
kullanılan tekniklerin tamamen
18:09
are entirely untested.
452
1074000
2000
kontrolsüz olduğunu vurguluyor.
18:11
They don't know if they'll work,
453
1076000
2000
İşe yarayıp yaramayacağını bilmiyorlar
18:13
and they have no idea
454
1078000
2000
ve ne tür korkutucu yan etkilerinin
18:15
what kind of terrifying side effects they could unleash.
455
1080000
3000
olabileceği hakkında bir fikirler de yok.
18:18
Nevertheless, the mere mention of geoengineering
456
1083000
3000
Ama yinede, geomühendisliğin bahsi bile
18:21
is being greeted in some circles,
457
1086000
2000
bazı çevrelerce-özellikle medya çevrelerinde-
18:23
particularly media circles,
458
1088000
2000
sıcak ve hatta rahatlıkla karışık
18:25
with a relief tinged with euphoria.
459
1090000
2000
mutlulukla karşılanıyor.
18:27
An escape hatch has been reached.
460
1092000
2000
Bşr çıkış kapısına ulaşıldı.
18:29
A new frontier has been found.
461
1094000
2000
Yeni bir sınır bulundu.
18:31
Most importantly,
462
1096000
2000
Daha da önemlisi
18:33
we don't have to change our lifestyles after all.
463
1098000
2000
yaşam şekillerimizi değiştirmeye de hiç gerek yok.
18:35
You see, for some people,
464
1100000
2000
Bazı insanları görürsünüz
18:37
their savior is a guy in a flowing robe.
465
1102000
2000
kurtarıcıları bir ipte sallanan adam.
18:39
For other people, it's a guy with a garden hose.
466
1104000
3000
Diğerleri için, kurtarıcı bahçe hortumlu adam.
18:43
We badly need some new stories.
467
1108000
3000
Yeni hikayelere çok kötü derecede ihtiyacımız var.
18:46
We need stories that have different kinds of heroes
468
1111000
3000
Değişik riskleri alabilen değişik kahramanları olan
18:49
willing to take different kinds of risks --
469
1114000
3000
hikayelere ihtiyacımız var--
18:52
risks that confront recklessness head on,
470
1117000
2000
öyle riskler ki dikkatsizliğe baştan göğüs geren
18:54
that put the precautionary principle into practice,
471
1119000
3000
koruyucu prensipleri uygulamaya koyan,
18:57
even if that means through direct action --
472
1122000
3000
hatta bu kirli enerji santrallerini kapatan
19:00
like hundreds of young people willing to get arrested,
473
1125000
2000
ya da dağ başındaki kömür madenini kaldırmaya uğraşan
19:02
blocking dirty power plants
474
1127000
2000
yüzlerce gencin yakalanması
19:04
or fighting mountaintop-removal coal mining.
475
1129000
3000
gibi direk eylemleri gerektirse bile.
19:07
We need stories
476
1132000
2000
Sonsuz büyümenin doğrusal anlatısının yerine alacak
19:09
that replace that linear narrative of endless growth
477
1134000
3000
dairesel anlatılar içeren
19:12
with circular narratives
478
1137000
2000
hikayelere ihtiyacımız var.
19:14
that remind us
479
1139000
2000
Bize bazı şeyleri hatırlatacak;
19:16
that what goes around comes around.
480
1141000
2000
etme bulma dünyası olduğunu,
19:18
That this is our only home.
481
1143000
2000
bu gezegenin tek evimiz olduğunu;
19:20
There is no escape hatch.
482
1145000
2000
kaçacak bir delik olmadığını hatırlatmalı.
19:22
Call it karma, call it physics,
483
1147000
3000
İster karma deyin, ister fizik,
19:25
action and reaction, call it precaution --
484
1150000
3000
aksiyon, reaksiyon, önlem deyin yada,
19:28
the principle that reminds us
485
1153000
2000
Bu hayatın herhangi bir kar için
19:30
that life is too precious to be risked
486
1155000
2000
riske atılamayacak kadar değerli olduğunu
19:32
for any profit.
487
1157000
2000
gösteren bir prensip.
19:34
Thank you.
488
1159000
2000
Teşekkürler.
19:36
(Applause)
489
1161000
7000
Alkış
ABOUT THE SPEAKER
Naomi Klein - Journalist, activistNaomi Klein is a public intellectual, journalist and activist.
Why you should listen
In her first book, No Logo: Taking Aim at the Brand Bullies, Naomi Klein made a strong case against the takeover of public life by global corporations and brands. She ended that pre-internet essay suggesting as a counterpoint that everyone could become their own "personal brand." In her most recent book, No Is Not Enough: Resisting Trump's Shock Politics and Winning the World We Need, she analyzes how social media has made the idea of personal branding commonplace -- and how it helped Donald Trump become the first brand-president.
Klein's other books The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism and This Changes Everything: Capitalism vs. The Climate have also energized the global conversation. Klein is a board member of climate-action group 350.org and one of the organizers of Canada’s Leap Manifesto, and in 2015 she helped launch Pope Francis’s historic encyclical on ecology. In 2016, she received the Sydney Peace Prize for "inspiring us to stand up locally, nationally and internationally to demand a new agenda for sharing the planet that respects human rights and equality."
Naomi Klein | Speaker | TED.com