ABOUT THE SPEAKER
Alastair Parvin - Designer
Alastair Parvin believes in making architecture accessible to 100 percent of the population.

Why you should listen

"As a society we’ve never needed design thinking more,” says Alastair Parvin, but most people -- particularly those in cities of growing density and poverty -- can’t afford it. Parvin, who was trained in architecture but chooses to make a career looking for ideas beyond its conventional framework, wants to change that.

He is one of a team behind WikiHouse, an open-source construction set that allows anyone to freely share model files for structures, which can then be downloaded, "printed" via CNC cutting machine and easily assembled. Parvin calls WikiHouse a very early experiment, the seed of what he sees as design’s great project in the 21st century: the democratization of production.

More profile about the speaker
Alastair Parvin | Speaker | TED.com
TED2013

Alastair Parvin: Architecture for the people by the people

Alastair Parvin: İnsanlar eliyle insanlar için mimari

Filmed:
1,585,117 views

Mimar Alastair Parvin basit ama bir o kadar da kışkırtıcı bir fikir sunuyor: Zenginler için bina üreten mimarların yerine sıradan vatandaşlar kendi binalarını tasarlayıp inşa edebilseler ne olurdu? Bu görüş, herkesin istediği yere kendi evini inşa edebilmesi anlamına gelen açık kaynaklı inşa teçhizatı WikiHouse'un çekirdeğini teşkil ediyor.
- Designer
Alastair Parvin believes in making architecture accessible to 100 percent of the population. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
When we use the wordsözcük "architectmimar" or "designertasarımcı,"
0
884
3169
"Mimar" ya da "tasarımcı" kelimesini kullandığımızda,
00:16
what we usuallygenellikle mean is a professionalprofesyonel,
1
4053
2799
genelde kastettiğimiz, kendilerine bu iş için ücret ödenen
00:18
someonebirisi who getsalır paidödenmiş,
2
6852
2472
profesyonel kişilerdir.
00:21
and we tendeğiliminde to assumeüstlenmek that it's those professionalsprofesyoneller
3
9324
2923
İklim değişimi, kentleşme ve sosyal eşitsizlik gibi
00:24
who are going to be the onesolanlar to help us solveçözmek
4
12247
1981
büyük, sistemle ilgili tasarım problemleriyle karşılaştığımızda
00:26
the really bigbüyük, systemicsistemik designdizayn challengeszorluklar that we faceyüz
5
14228
2560
bunları çözmemize yardım edecek olanların
00:28
like climateiklim changedeğişiklik, urbanizationkentleşme and socialsosyal inequalityeşitsizlik.
6
16788
3845
bu profesyoneller olduğuna inanmaya meyilliyizdir.
00:32
That's our kindtür of workingçalışma presumptionkarine.
7
20633
3084
Bu bize özgü temel bir varsayımdır.
00:35
And I think it's wrongyanlış, actuallyaslında.
8
23717
3007
Ve aslına bakarsanız, ben bunun doğru olmadığını düşünüyorum.
00:38
In 2008, I was just about to graduatemezun olmak from architecturemimari schoolokul
9
26724
3248
2008 yılında artık seneler sonra mimarlık fakültesinden
00:41
after severalbirkaç yearsyıl, and go out and get a job,
10
29972
2673
mezun olup tam iş aramaya başlayacakken
00:44
and this happenedolmuş.
11
32645
2925
olanlar oldu.
00:47
The economyekonomi ranran out of jobsMeslekler.
12
35570
2250
Piyasada iş kalmadı.
00:49
And a coupleçift of things struckvurdu me about this.
13
37820
2455
Bu durum birkaç konuda gözümü açtı.
00:52
One, don't listen to careerkariyer advisersDanışmanlar.
14
40275
3730
Birincisi, mesleki danışmanları dinlemeyin.
00:56
And two, actuallyaslında this is a fascinatingbüyüleyici paradoxparadoks for architecturemimari,
15
44005
4656
İkincisi de; aslında bu durum mimarlık açısından inanılmaz bir ikilemdi,
01:00
whichhangi is that, as a societytoplum, we'vebiz ettik never neededgerekli designdizayn thinkingdüşünme more,
16
48661
4270
yani toplum olarak tasarım düşüncesine daha önce hiç bu kadar ihtiyaç duymamıştık
01:04
and yethenüz architecturemimari was literallyharfi harfine becomingolma unemployedişsiz.
17
52931
3958
ve buna rağmen mimarlık sektörü gitgide işsiz kalıyordu.
01:08
It strikesvurur me that we talk very deeplyderinden about designdizayn,
18
56889
3551
Tasarım hakkında çok kapsamlı konuştuğumuz hâlde,
01:12
but actuallyaslında there's an economicsekonomi bilimi behindarkasında architecturemimari
19
60440
2116
aslında mimarlığın arka planında hiç bahsetmediğimiz
01:14
that we don't talk about, and I think we need to.
20
62556
2468
ve bence bahsetmemiz gereken bir ekonominin oluşu beni şaşırtır.
01:17
And a good placeyer to startbaşlama is your ownkendi paycheckmaaş.
21
65024
3631
Mesela maaş çekiniz başlamak için iyi bir yer.
01:20
So, as a bottom-of-the-rungalt basamak architecturemimari graduatemezun olmak,
22
68655
2442
Yani, merdivenin en alt basamağındaki bir mimarlık mezunu olarak
01:23
I mightbelki expectbeklemek to earnkazanmak about 24,000 poundspound.
23
71097
2976
takriben 24.000 pound kazanmayı umabilirim.
01:26
That's about 36,000, 37,000 dollarsdolar.
24
74073
3616
Bu da yaklaşık olarak 36.000-37.000 dolar eder.
01:29
Now in termsşartlar of the wholebütün world'sDünyanın en populationnüfus,
25
77689
1705
Şimdi, bütün dünya nüfusu göz önüne alındığında,
01:31
that alreadyzaten putskoyar me in the topüst 1.95 richestEn zengin people,
26
79394
4882
bu beni yüzde 1,95'lik en zengin insanların arasına koyar.
01:36
whichhangi raisesyükseltmeler the questionsoru of, who is it I'm workingçalışma for?
27
84276
3760
Bu da kimin için çalıştığım sorusunu akla getirir.
01:40
The uncomfortablerahatsız factgerçek is that
28
88036
2711
Aslında bugün mimari dediğimiz hemen hemen her şeyin
01:42
actuallyaslında almostneredeyse everything that we call architecturemimari todaybugün
29
90747
2884
dünyanın yüzde birlik en zengin insanları için
01:45
is actuallyaslında the business of designingtasarım
30
93631
2292
tasarım üretme işi olduğu
01:47
for about the richestEn zengin one percentyüzde of the world'sDünyanın en populationnüfus,
31
95923
2925
rahatsız edici bir gerçek olarak ortada.
01:50
and it always has been.
32
98848
2229
Bu her zaman da böyle olmuştur.
01:53
The reasonneden why we forgotUnuttun that
33
101077
1747
Bunu unutma sebebimiz,
01:54
is because the timeszamanlar in historytarih when architecturemimari
34
102824
2103
tarihte mimarlığın toplumu dönüştürmek için
01:56
did the mostçoğu to transformdönüştürmek societytoplum were those timeszamanlar
35
104927
2925
en tesirli olduğu dönemler aslında,
01:59
when, actuallyaslında, the one percentyüzde would buildinşa etmek
36
107852
2657
çok çeşitli sebeplerle, yüzde birin
02:02
on behalfadına of the 99 percentyüzde, for variousçeşitli differentfarklı reasonsnedenleri,
37
110509
3035
yüzde 99 için gayret sarf ettiği dönemlerdi.
02:05
whetherolup olmadığını that was throughvasitasiyla philanthropyhayırseverlik in the 19thinci centuryyüzyıl,
38
113544
2615
Bu, ister 19. yüzyılda hayırseverlik,
02:08
communismKomünizm in the earlyerken 20thinci,
39
116159
2270
20. yüzyılın başında komünizm
02:10
the welfarerefah statebelirtmek, bildirmek, and mostçoğu recentlyson günlerde, of coursekurs,
40
118429
3038
veya refah devleti yoluyla olsun, isterse de yakınlarda olduğu gibi
02:13
throughvasitasiyla this inflatedşişirilmiş realgerçek estatearazi bubblekabarcık.
41
121467
3616
şişkin emlak balonu yoluyla olsun.
02:17
And all of those boomsbomlar, in theironların ownkendi variousçeşitli waysyolları,
42
125083
3308
Tüm bu piyasa canlanmaları, kendilerine özgü şekilde
02:20
have now kickedtekmeledi the bucketkova,
43
128391
1919
artık geçersiz hâle geldi ve
02:22
and we're back in this situationdurum
44
130310
2286
dünyadaki en akıllı tasarımcıların ve mimarların
02:24
where the smartestzeki designerstasarımcılar and architectsmimarlar in the worldDünya
45
132596
4916
gerçekten sadece nüfusun yüzde biri için çalışabildiği
02:29
are only really ableyapabilmek to work for one percentyüzde of the populationnüfus.
46
137512
3780
hâlihazırdaki vaziyete geri döndük.
02:33
Now it's not just that that's badkötü for democracydemokrasi,
47
141292
2110
Şimdi bu sadece demokrasi için kötü değil,
02:35
thoughgerçi I think it probablymuhtemelen is,
48
143402
1839
ki muhtemelen demokrasi için de kötü,
02:37
it's actuallyaslında not a very cleverzeki business strategystrateji, actuallyaslında.
49
145241
3096
aynı zamanda aslında hiç de zekice bir çalışma stratejisi değil.
02:40
I think the challengemeydan okuma facingkarşı the nextSonraki generationnesil of architectsmimarlar
50
148337
2859
Bence yeni nesil mimarların karşılaşacağı zorluk,
02:43
is, how are we going to turndönüş our clientmüşteri
51
151196
2042
müşterilerimizi yüzde birden
02:45
from the one percentyüzde to the 100 percentyüzde?
52
153238
3621
yüzde yüze nasıl çevireceğimizi bulmaktır.
02:48
And I want to offerteklif threeüç slightlyhafifçe counterintuitivecounterintuitive ideasfikirler
53
156859
3574
Nasıl yapılacağı ile alakalı biraz sıradışı
02:52
for how it mightbelki be donetamam.
54
160433
1842
üç fikir sunmak istiyorum.
02:54
The first is, I think we need to questionsoru this ideaFikir
55
162275
3382
Birincisi; bence mimarinin bina yapmaktan ibaret olduğu
02:57
that architecturemimari is about makingyapma buildingsbinalar.
56
165657
2291
fikrini sorgulamalıyız.
02:59
ActuallyAslında, a buildingbina is about the mostçoğu expensivepahalı solutionçözüm
57
167948
2744
Aslında bina inşa etmek hemen hemen her sıkıntıya
03:02
you can think of to almostneredeyse any givenverilmiş problemsorun.
58
170692
3016
getirebileceğiniz en masraflı çözümdür.
03:05
And fundamentallyesasen, designdizayn should be much, much more interestedilgili
59
173708
2528
Esasen tasarım sıkıntıları gidermekle ve yeni koşullar yaratmakla
03:08
in solvingçözme problemssorunlar and creatingoluşturma newyeni conditionskoşullar.
60
176236
2732
çok daha fazla ilgili olmalıdır.
03:10
So here'sburada a storyÖykü.
61
178968
1522
Size bir hikâye:
03:12
The officeofis was workingçalışma with a schoolokul,
62
180490
1598
Ofis, bir okulla çalışıyordu ve
03:14
and they had an oldeski VictorianViktorya dönemi schoolokul buildingbina.
63
182088
2426
okulun eski Viktoryen tarzda bir binası vardı.
03:16
And they said to the architectsmimarlar, "Look,
64
184514
2731
Mimarlara: "Bakın, koridorlarımız tam bir kâbus,
03:19
our corridorskoridorlar are an absolutekesin nightmarekâbus.
65
187245
1953
Çok küçükler. Ders aralarında çok sıkışık oluyor.
03:21
They're faruzak too smallküçük. They get congestedyığılması betweenarasında classessınıflar.
66
189198
2366
Kabadayılık yapılıyor. Çocukları kontrol edemiyoruz.
03:23
There's bullyingzorbalık. We can't controlkontrol them.
67
191564
2383
Sizden yapmanızı istediğimiz,
03:25
So what we want you to do is re-planyeniden planlama our entiretüm buildingbina,
68
193947
2842
tüm binayı yeniden planlamanız.
03:28
and we know it's going to costmaliyet severalbirkaç millionmilyon poundspound,
69
196789
2190
Milyonlarca pounda mal olacağını biliyoruz ama
03:30
but we're reconciledMutabakat to the factgerçek."
70
198979
1911
buna kendimizi hazırladık" dediler.
03:32
And the teamtakım thought about this, and they wentgitti away,
71
200890
2706
Takım bunun hakkında düşünüp gitti ve
03:35
and they said, "ActuallyAslında, don't do that.
72
203596
2017
şöyle söyledi: "Aslında böyle yapmayalım.
03:37
InsteadBunun yerine, get ridkurtulmuş of the schoolokul bellçan.
73
205613
2780
Onun yerine okul zilinden bir kurtulun.
03:40
And insteadyerine of havingsahip olan one schoolokul bellçan that goesgider off oncebir Zamanlar,
74
208393
2829
Bir kere çalan tek bir okul zili yerine
03:43
have severalbirkaç smallerdaha küçük schoolokul bellsçan that go off
75
211222
2258
küçük bir sürü okul ziliniz olsun,
03:45
in differentfarklı placesyerler and differentfarklı timeszamanlar,
76
213480
2248
farklı yerlerde ve farklı zamanlarda çalıp
03:47
distributedağıtmak the traffictrafik throughvasitasiyla the corridorskoridorlar."
77
215728
2248
yoğunluğu koridorlara dağıtsın."
03:49
It solvesçözer the sameaynı problemsorun,
78
217976
1417
Bu da aynı sorunu çözer ama
03:51
but insteadyerine of spendingharcama severalbirkaç millionmilyon poundspound,
79
219393
2808
milyonlarca pound harcamak yerine,
03:54
you spendharcamak severalbirkaç hundredyüz poundspound.
80
222201
2143
yüzlerce pound harcamış olursunuz.
03:56
Now, it looksgörünüyor like you're doing yourselfkendin out of a job,
81
224344
2800
Şimdi, kendinizi işin dışına çekiyormuşsunuz gibi gözükebilir,
03:59
but you're not. You're actuallyaslında makingyapma yourselfkendin more usefulişe yarar.
82
227144
2561
ama öyle değil. Aslında kendinizi daha işe yarar hâle getiriyorsunuz.
04:01
ArchitectsMimarlar are actuallyaslında really, really good
83
229705
1473
Mimarlar aslında bu şekilde faydalı, stratejik
04:03
at this kindtür of resourcefulbecerikli, strategicstratejik thinkingdüşünme.
84
231178
2342
düşünme hususunda gerçekten iyidirler.
04:05
And the problemsorun is that, like a lot of designdizayn professionsmeslekler,
85
233520
1962
Sorun şu ki, tasarımla alakalı diğer birçok meslekte
04:07
we got fixatedsabitlenmiş on the ideaFikir of providingsağlama
86
235482
2183
olduğu gibi biz de sadece belli türde tüketici ürünü
04:09
a particularbelirli kindtür of consumertüketici productürün,
87
237665
2281
sağlama fikrine takılmış durumdayız.
04:11
and I don't think that needsihtiyaçlar to be the casedurum anymoreartık.
88
239946
2470
Bence artık böyle olmaması gerekiyor.
04:14
The secondikinci ideaFikir worthdeğer questioningsorgulama is this 20th-centuryinci yüzyıl thing
89
242416
4201
Sorgulamaya değer ikinci bir fikir de 20. yüzyılda ortaya çıkan,
04:18
that masskitle architecturemimari is about bigbüyük --
90
246617
3261
kitle mimarisinin büyük binalardan ve büyük sermayelerden
04:21
bigbüyük buildingsbinalar and bigbüyük financemaliye.
91
249878
2594
ibaret olduğu fikri.
04:24
ActuallyAslında, we'vebiz ettik got ourselveskendimizi lockedkilitli into this
92
252472
2089
Aslında biz kendimiz, şehirler oluşturabilecek tek teşebbüsün
04:26
IndustrialEndüstriyel EraDönemi mindsetzihniyet whichhangi saysdiyor that
93
254561
2407
tüm mahalleleri tek, yekpare projelerle
04:28
the only people who can make citiesşehirler are largegeniş organizationsorganizasyonlar
94
256968
3486
ele alarak bizim adımıza inşa eden ve tabii ki
04:32
or corporationsşirketler who buildinşa etmek on our behalfadına,
95
260454
2518
şeklin de sermayeyi takip ettiği
04:34
procuringtedarik wholebütün neighborhoodsmahalleler
96
262972
1808
bir düzenle büyük şirketler veya kurumlar
04:36
in singletek, monolithicyekpare projectsprojeler, and of coursekurs,
97
264780
3433
olduğunu telkin eden Sanayi Devri
04:40
formform followsşu financemaliye.
98
268213
2219
zihniyetinde takılıp kalmışız.
04:42
So what you endson up with are singletek, monolithicyekpare neighborhoodsmahalleler
99
270432
3024
En nihayetinde elimizde kalan, tek kalıptan çıkan
04:45
basedmerkezli on this kindtür of one-size-fits-alltek beden herkese uyar modelmodel.
100
273456
3688
tekdüze, yekpare mahalleler.
04:49
And a lot of people can't even affordparası yetmek them.
101
277144
2513
Birçok insan bunları bile karşılayamıyor.
04:51
But what if, actuallyaslında, it's possiblemümkün now for citiesşehirler
102
279657
2967
Peki şehirleri inşa etmek artık sadece çoğa
04:54
to be madeyapılmış not just by the fewaz with a lot
103
282624
2770
sahip azınlık tarafından değil de, aynı zamanda
04:57
but alsoAyrıca by the manyçok with a bitbit?
104
285394
3188
aza sahip çoğunluk tarafından da mümkün olsa?
05:00
And when they do, they bringgetirmek with them
105
288582
1294
Hem böyle bir şey olsa, aza sahip çoğunluk
05:01
a completelytamamen differentfarklı setset of valuesdeğerler about the placeyer that they want to livecanlı.
106
289876
3339
beraberinde yaşamak istedikleri yerle alakalı tamamen farklı değerleri de getirecektir.
05:05
And it raisesyükseltmeler really interestingilginç questionssorular about,
107
293215
2104
Bu da hayli ilginç soruları beraberinde getiriyor:
05:07
how will we planplan citiesşehirler? How will financemaliye developmentgelişme?
108
295319
3283
Şehirleri nasıl planlayacağız? Gelişime nasıl finansman sağlayacağız?
05:10
How will we sellsatmak designdizayn servicesHizmetler?
109
298602
1661
Tasarım hizmetlerini nasıl satacağız?
05:12
What would it mean for democraticdemokratik societiestoplumlar
110
300263
2240
Demokratik toplumlar için vatandaşlarına inşa etme hakkı tanımaları
05:14
to offerteklif theironların citizensvatandaşlar a right to buildinşa etmek?
111
302503
2400
ne manaya gelir?
05:16
And in a way it should be kindtür of obviousaçık, right,
112
304903
2280
Aslında 21. yüzyılda belki de şehirlerin vatandaşlar tarafından geliştirilebileceği fikri
05:19
that in the 21stst centuryyüzyıl, maybe citiesşehirler can be developedgelişmiş by citizensvatandaşlar.
113
307183
5469
gayet bariz bir şekilde ortada olmalı, doğru değil mi?
05:24
And thirdlyüçüncü olarak, we need to rememberhatırlamak that,
114
312652
3164
Üçüncü olarak; unutmamalıyız ki
05:27
from a strictlykesinlikle economicekonomik pointpuan of viewgörünüm,
115
315816
2351
katı bir iktisadi pencereden bakıldığında
05:30
designdizayn shareshisseleri a categorykategori with sexseks and carebakım of the elderlyyaşlı --
116
318167
4846
tasarım, cinsellik ve yaşlılara bakım ile aynı kategoriyi paylaşıyor.
05:35
mostlyçoğunlukla it's donetamam by amateursamatör.
117
323013
2596
Yani hepsi de çoğunlukla amatörler tarafından icra ediliyor.
05:37
And that's a good thing.
118
325609
1886
Bu da iyi bir şey.
05:39
MostÇoğu of the work takes placeyer outsidedışında of the monetaryparasal economyekonomi
119
327495
3470
İşin çoğu, parasal iktisadın dışında yer alan,
05:42
in what's calleddenilen the socialsosyal economyekonomi or the coreçekirdek economyekonomi,
120
330965
2060
işi kendileri için yapan insanları kapsayan
05:45
whichhangi is people doing it for themselveskendilerini.
121
333025
2392
sosyal iktisat veya çekirdek iktisat denen yerde gerçekleşir.
05:47
And the problemsorun is that, up untila kadar now,
122
335417
3248
Sorun şu ki, şimdiye kadar
05:50
it was the monetaryparasal economyekonomi whichhangi had
123
338665
1802
tüm altyapıya ve araç-gerece sahip olan
05:52
all the infrastructurealtyapı and all the toolsaraçlar.
124
340467
2158
parasal iktisattı.
05:54
So the challengemeydan okuma we faceyüz is, how are we going
125
342625
1823
Yani, karşımızdaki zorluk mimarinin sosyal iktisadı için
05:56
to buildinşa etmek the toolsaraçlar, the infrastructurealtyapı and the institutionskurumlar
126
344448
3234
araç-gereci, altyapıyı ve kurumları
05:59
for architecture'sMimarlık'ın socialsosyal economyekonomi?
127
347682
1740
nasıl inşa edeceğiz?
06:01
And that beganbaşladı with open-sourceaçık kaynak softwareyazılım.
128
349422
2732
Bu da açık kaynaklı yazılımlarla başladı.
06:04
And over the last fewaz yearsyıl, it's been movinghareketli
129
352154
2368
Birkaç yıldır da, açık kaynaklı donanımla
06:06
into the physicalfiziksel worldDünya with open-sourceaçık kaynak hardwaredonanım,
130
354522
2495
fiziksel dünyaya da adım atıyor.
06:09
whichhangi are freelyserbestçe sharedpaylaşılan blueprintsplanları
131
357017
1530
Açık kaynaklı donanımlar, herkesin indirip kendi kendine
06:10
that anyonekimse can downloadindir and make for themselveskendilerini.
132
358547
4046
yapabileceği bedava paylaşılan planlardan oluşuyor.
06:14
And that's where 3D printingbaskı getsalır really, really interestingilginç.
133
362593
3241
Bu noktada üç boyutlu baskı hayli ilginçleşiyor,
06:17
Right? When suddenlyaniden you had a 3D printeryazıcı
134
365834
3536
değil mi? Birdenbire açık kaynaklı ve
06:21
that was open-sourceaçık kaynak, the partsparçalar for whichhangi
135
369370
1554
parçalarının başka bir üç boyutlu yazıcıda yapılabildiği
06:22
could be madeyapılmış on anotherbir diğeri 3D printeryazıcı.
136
370924
2281
bir üç boyutlu yazıcınızın olması.
06:25
Or the sameaynı ideaFikir here, whichhangi is for a CNCCNC machinemakine,
137
373205
3061
Ya da aynı fikirden yola çıkarak CNC makinesini düşündüğümüzde,
06:28
whichhangi is like a largegeniş printeryazıcı that can cutkesim sheetsçarşaflar of plywoodkontrplâk.
138
376266
4496
bu da kontrplakları kesebilen daha büyük bir yazıcı gibidir.
06:32
What these technologiesteknolojiler are doing is radicallykökünden
139
380762
2814
Bu teknolojiler radikal bir biçimde
06:35
loweringdüşürücü the thresholdseşikleri of time and costmaliyet and skillbeceri.
140
383576
3081
zaman, maliyet ve kabiliyet eşiğini düşürüyorlar.
06:38
They're challengingmeydan okuma the ideaFikir that
141
386657
1582
Bir şeyin fiyatının karşılanabilir düzeyde olması için
06:40
if you want something to be affordablesatın alınabilir it's got to be one-size-fits-alltek beden herkese uyar.
142
388239
3826
tek kalıptan çıkması gerektiği fikrine karşı meydan okuyorlar.
06:44
And they're distributingdağıtma massivelyağır
143
392065
2333
Bir yandan da hayli karmaşık üretim kabiliyetlerini
06:46
really complexkarmaşık manufacturingimalat capabilitiesyetenekleri.
144
394398
2887
fazlasıyla yayıyorlar.
06:49
We're movinghareketli into this futuregelecek where the factoryfabrika is everywhereher yerde,
145
397285
4131
Fabrikanın her yerde olduğu bir geleceğe doğru yol alıyoruz.
06:53
and increasinglygiderek that meansanlamına geliyor
146
401416
1195
Bu giderek de tasarım ekibinin
06:54
that the designdizayn teamtakım is everyoneherkes.
147
402611
3287
herkes olduğu anlamına geliyor.
06:57
That really is an industrialSanayi revolutiondevrim.
148
405898
2526
Bu tam bir sanayi devrimidir.
07:00
And when we think that the majormajör ideologicalideolojik conflictsçatışmalar
149
408424
3216
Miras olarak aldığımız belli başlı ideolojik çatışmaların
07:03
that we inheritedmiras were all basedmerkezli around this questionsoru
150
411640
2018
tamamının aslında üretim kanallarına kimin hâkim olacağı
07:05
of who should controlkontrol the meansanlamına geliyor of productionüretim,
151
413658
1912
sorusu etrafında cereyan ettiğini düşünürsek,
07:07
and these technologiesteknolojiler are cominggelecek back with a solutionçözüm:
152
415570
2727
bu teknolojiler bir çözümle geliyor:
07:10
actuallyaslında, maybe no one. All of us.
153
418297
3989
Aslında, belki de hiç kimse. Hepimiz.
07:14
And we were fascinatedbüyülenmiş by
154
422286
2169
Bunun mimari için ne anlama gelebileceği
07:16
what that mightbelki mean for architecturemimari.
155
424455
2607
fikri bizi büyülüyor.
07:19
So about a yearyıl and a halfyarım agoönce,
156
427062
2522
Yaklaşık bir buçuk yıl önce,
07:21
we startedbaşladı workingçalışma on a projectproje calleddenilen WikiHouseWikiHouse,
157
429584
1896
WikiHouse diye bir proje üzerinde çalışmaya başladık.
07:23
and WikiHouseWikiHouse is an open-sourceaçık kaynak constructioninşaat systemsistem.
158
431480
3274
WikiHouse açık kaynaklı bir inşa sistemi.
07:26
And the ideaFikir is to make it possiblemümkün for anyonekimse
159
434754
2798
Fikir aslında herkesin internete ulaşarak,
07:29
to go onlineinternet üzerinden, accesserişim a freelyserbestçe sharedpaylaşılan librarykütüphane
160
437552
2384
indirebilecekleri ve uyarlayabilecekleri, bedava paylaşılan bir üç boyutlu
07:31
of 3D modelsmodeller whichhangi they can downloadindir and adaptuyarlamak in,
161
439936
4461
modeller kütüphanesine erişmelerini mümkün kılmaktan ibaret.
07:36
at the momentan, SketchUpSketchUp, because it's freeücretsiz, and it's easykolay to use,
162
444397
3391
Şu anda bedava ve kullanımı çok kolay olduğundan SketchUp'da düzenleyebiliyorsunuz.
07:39
and almostneredeyse at the clicktık of a switchşalter
163
447788
2559
Hemen hemen bir tıkla
07:42
they can generateüretmek a setset of cuttingkesim filesdosyaları
164
450347
2484
kesim dosyaları üretebiliyorlar.
07:44
whichhangi allowizin vermek them, in effectEfekt,
165
452831
2041
Neticede bir evin parçalarını
07:46
to printbaskı out the partsparçalar from a houseev usingkullanma a CNCCNC machinemakine
166
454872
3188
CNC makinesi kullanarak kontrplak gibi standart bir tabaka materyalden
07:50
and a standardstandart sheettabaka materialmalzeme like plywoodkontrplâk.
167
458060
3211
çıkarmalarına imkân tanıyor.
07:53
And the partsparçalar are all numberedsayılı,
168
461271
3120
Parçaların tamamı numaralı,
07:56
and basicallytemel olarak what you endson up with is a really bigbüyük IKEAIKEA kitkiti.
169
464391
4177
en nihayetinde elinizde kalan hayli büyük bir IKEA teçhizatı.
08:00
(LaughterKahkaha)
170
468568
2271
(Kahkaha)
08:02
And it goesgider togetherbirlikte withoutolmadan any boltscıvata.
171
470839
2266
Ve hiç civatası olmadan gidiyor.
08:05
It useskullanımları wedgekama and pegPeg connectionsbağlantıları.
172
473105
2190
Takoz ve tahta çivi gibi bağlantılar kullanılıyor.
08:07
And even the malletsMallets to make it
173
475295
2144
Hatta kullanacağınız tokmak bile
08:09
can be providedsağlanan on the cuttingkesim sheetsçarşaflar as well.
174
477439
2480
kesilen levhalardan sağlanabiliyor.
08:11
And a teamtakım of about two or threeüç people,
175
479919
2537
İki veya üç kişilik bir ekip
08:14
workingçalışma togetherbirlikte, can buildinşa etmek this.
176
482456
2039
birlikte çalışarak bunu inşa edebilir.
08:16
They don't need any traditionalgeleneksel constructioninşaat skillsbecerileri.
177
484495
2480
Geleneksel inşa kabiliyetlerine ihtiyaç duymazlar.
08:18
They don't need a hugeKocaman arraydizi of powergüç toolsaraçlar or anything like that,
178
486975
3151
Elektrikli alet veya buna benzer şeyler hiç lazım değil.
08:22
and they can buildinşa etmek a smallküçük houseev of about this sizeboyut
179
490126
2513
Bu boyutlarda bir evi yaklaşık olarak bir günde
08:24
in about a day.
180
492639
4764
inşa edebiliyorlar.
08:29
(ApplauseAlkış)
181
497403
7277
(Alkış)
08:36
And what you endson up with is just the basictemel chassisşasi of a houseev
182
504706
2995
En nihayetinde elde ettiğiniz bir evin ana gövdesi.
08:39
ontoüstüne whichhangi you can then applyuygulamak systemssistemler like windowspencereler
183
507701
2459
Bunun üzerine daha sonra fiyat ve mevcut olma durumuna göre
08:42
and claddingkaplama and insulationizolasyon and servicesHizmetler
184
510160
2058
pencere, giydirme, yalıtım ve diğer
08:44
basedmerkezli on what's cheapucuz and what's availablemevcut.
185
512218
3049
hizmetleri uygulayabilirsiniz.
08:47
Of coursekurs, the houseev is never finishedbitmiş.
186
515267
2185
Tabii ki ev asla tam olarak bitmez.
08:49
We're shiftingdeğişken our headskafalar here, so the houseev is not a finishedbitmiş productürün.
187
517452
2881
Burada kafalarımızı değiştiriyoruz, yani ev bitmiş bir ürün değil.
08:52
With the CNCCNC machinemakine, you can make newyeni partsparçalar for it
188
520333
2757
Kullanırken bir yandan da CNC makinasıyla yeni parçalar üretebilir ve
08:55
over its life or even use it to make the houseev nextSonraki doorkapı.
189
523090
3857
hatta yanına bir ev daha dikebilirsiniz.
08:58
So we can beginbaşla to see the seedtohum of a completelytamamen open-sourceaçık kaynak,
190
526947
3438
Yani tamamen açık kaynaklı, vatandaş güdümünde
09:02
citizen-ledvatandaş önderliğindeki urbankentsel developmentgelişme modelmodel, potentiallypotansiyel.
191
530385
4275
potansiyel bir kentsel gelişim modelinin tohumlarını görmeye başlayabiliriz.
09:06
And we and othersdiğerleri have builtinşa edilmiş a fewaz prototypesprototipler around the worldDünya now,
192
534660
3550
Biz ve diğer arkadaşlar şimdi dünyanın her yerinde prototipler üretiyoruz.
09:10
and some really interestingilginç lessonsdersler here.
193
538210
2121
Buradan hayli dikkat çekici dersler çıkıyor.
09:12
One of them is that it's always incrediblyinanılmaz sociableSürmeli.
194
540331
2327
Bunlardan biri işlerin hep bir sosyalleşme çerçevesi içinde cereyan etmesi.
09:14
People get confusedŞaşkın betweenarasında constructioninşaat work and havingsahip olan funeğlence.
195
542658
4698
İnsanlar inşaat işleri ile eğlenmek arasında bocalıyorlar.
09:19
But the principlesprensipler of opennessaçıklık go right down
196
547356
2659
Ama açıklık prensibi sıradan
09:22
into the really mundanedünyevi, physicalfiziksel detailsayrıntılar.
197
550015
2806
fiziksel detaylara dahi tesir ediyor.
09:24
Like, never designingtasarım a pieceparça that can't be liftedkaldırdı up.
198
552821
3003
Mesela; asla kaldırılamayan bir parça tasarlamamak gibi.
09:27
Or, when you're designingtasarım a pieceparça,
199
555824
1299
Ya da bir parçayı tasarlarken,
09:29
make sure you eitherya can't put it in the wrongyanlış way roundyuvarlak,
200
557123
2880
onu ya yanlış yere koyamayacağınızdan emin oluyorsunuz
09:32
or, if you do, it doesn't mattermadde, because it's symmetricalsimetrik.
201
560003
2953
ya da eğer koymuşsanız, hiç önemi yok, çünkü tasarım tamamen simetrik.
09:34
ProbablyMuhtemelen the principalAsıl adı whichhangi runskoşar deepesten derin with us
202
562956
4042
Muhtemelen en çok faydalandığımız prensip
09:38
is the principalAsıl adı setset out by LinusLinus TorvaldsTorvalds,
203
566998
2955
açık kaynak fikrinin öncüsü Linus Torvalds
09:41
the open-sourceaçık kaynak pioneeröncü,
204
569953
2725
tarafından ortaya konan
09:44
whichhangi was that ideaFikir of, "Be lazytembel like a foxtilki."
205
572678
3289
"Tilki gibi tembel ol" fikridir.
09:47
Don't reinventyeniden icat the wheeltekerlek everyher time.
206
575967
1709
Her seferinde tekerleği yeniden icat etmeye hiç lüzum yok.
09:49
Take what alreadyzaten worksEserleri, and adaptuyarlamak it for your ownkendi needsihtiyaçlar.
207
577676
3793
Zaten mevcut olan şeyleri al ve kendi ihtiyaçlarına göre bunları uydur.
09:53
ContraryTam tersine to almostneredeyse everything that you mightbelki get taughtöğretilen
208
581469
2583
Mimarlık fakültesinde size öğretilen hemen hemen her şeyin aksine
09:56
at an architecturemimari schoolokul, copyingkopyalama is good.
209
584052
4097
kopyalama mefhumu iyi bir şeydir.
10:00
WhichHangi is appropriateuygun, because actuallyaslında,
210
588149
2001
Bu da normaldir, çünkü aslında
10:02
this approachyaklaşım is not innovativeyenilikçi.
211
590150
1780
bu yaklaşım yenilikçi değildir.
10:03
It's actuallyaslında how we builtinşa edilmiş buildingsbinalar
212
591930
1609
Aslında bu yaklaşım zaten
10:05
for hundredsyüzlerce of yearsyıl before the IndustrialEndüstriyel RevolutionDevrim
213
593539
2496
Sanayi Devrimi'nden önce asırlarca bu çeşit imece usüllerinde
10:08
in these sortssıralar of communitytoplum barn-raisingsahır-raisings.
214
596035
2427
bina inşa etme metodumuzdu.
10:10
The only differencefark betweenarasında traditionalgeleneksel
215
598462
2144
Geleneksel bölgesel mimari ile
10:12
vernacularArgo architecturemimari and open-sourceaçık kaynak architecturemimari
216
600606
2408
açık kaynaklı mimari arasındaki tek fark
10:15
mightbelki be a web connectionbağ,
217
603014
2120
belki bir ağ bağlantısı olabilir.
10:17
but it's a really, really bigbüyük differencefark.
218
605134
2812
Ancak bu gerçekten çok büyük bir fark.
10:19
We sharedpaylaşılan the wholebütün of WikiHouseWikiHouse
219
607946
1431
Creative Commons lisansı altında
10:21
underaltında a CreativeYaratıcı CommonsCommons licenselisans,
220
609377
1842
WikiHouse'un tamamını paylaştık.
10:23
and now what's just beginningbaşlangıç to happenolmak
221
611219
1422
Artık dünyanın her tarafından insanlar
10:24
is that groupsgruplar around the worldDünya are beginningbaşlangıç to take it
222
612641
1982
ekip hâlinde bunu alıyor, kullanıyor, hackliyor
10:26
and use it and hackkesmek it and tinkertamircilik with it, and it's amazingşaşırtıcı.
223
614623
2739
ve üstüne kafa yoruyor. Bu olağanüstü bir şey.
10:29
There's a coolgüzel groupgrup over in ChristchurchChristchurch in NewYeni ZealandZelanda
224
617362
2965
Yeni Zellanda'da Christchurch'de harika bir grup var.
10:32
looking at post-earthquakesonrası deprem developmentgelişme housingKonut,
225
620327
3135
Deprem sonrası barınak geliştirmeyi inceliyorlar.
10:35
and thanksTeşekkürler to the TEDTED cityŞehir PrizeÖdülü,
226
623462
3248
TED şehir Ödülü sayesinde
10:38
we're workingçalışma with an awesomemüthiş groupgrup in one of Rio'sRio'nun favelasfavelas
227
626710
2739
Rio'nun favelalarından birinde muhteşem bir grupla birlikte
10:41
to setset up a kindtür of communitytoplum factoryfabrika
228
629449
2489
bir çeşit halk fabrikası ve küçük bir üniversite
10:43
and micro-universitymikro-üniversite.
229
631938
1914
kurmaya çalışıyoruz.
10:45
These are very, very smallküçük beginningsbaş,
230
633852
1864
Bunlar çok küçük başlangıçlar.
10:47
and actuallyaslında there's more people in the last weekhafta
231
635716
2875
Aslında geçen hafta temas kurup
10:50
who have got in touchdokunma and they're not even on this mapharita.
232
638591
2183
bu haritada bile olmayan daha fazla insan var.
10:52
I hopeumut nextSonraki time you see it, you won'talışkanlık even be ableyapabilmek to see the mapharita.
233
640774
3740
İnşallah bir dahaki sefere bunu gördüğünüzde haritayı seçemeyeceksiniz.
10:56
We're awarefarkında that WikiHouseWikiHouse is a very, very smallküçük answerCevap,
234
644514
4449
WikiHouse'un küçük bir cevap olduğunun farkındayız.
11:00
but it's a smallküçük answerCevap to a really, really bigbüyük questionsoru,
235
648963
3572
Ancak bu hayli büyük bir soruya küçük bir cevap.
11:04
whichhangi is that globallyküresel, right now, the fastest-growinghızlı büyüyen citiesşehirler
236
652535
3776
Dünya çapında şimdi en hızlı büyüyen şehirlerin
11:08
are not skyscrapergökdelen citiesşehirler.
237
656311
2231
gökdelen şehirler olmadığına dair bir cevap.
11:10
They're self-madekendi kendine yapılan citiesşehirler in one formform or anotherbir diğeri.
238
658542
4096
En büyük şehirler o veya bu şekilde kendi kendine oluşmuş şehirler.
11:14
If we're talkingkonuşma about the 21st-centuryst yüzyıl cityŞehir,
239
662638
3624
21. yüzyıl şehrinden bahsediyorsak,
11:18
these are the guys who are going to be makingyapma it.
240
666262
2624
onu inşa edecek arkadaşlar işte bunlar.
11:20
You know, like it or not, welcomeHoşgeldiniz to the world'sDünyanın en biggesten büyük designdizayn teamtakım.
241
668886
4482
Biliyorsunuz, isteseniz de, istemeseniz de dünyanın en büyük tasarım ekibine merhaba deyin.
11:25
So if we're seriousciddi about problemssorunlar
242
673368
2126
Yani, eğer iklim değişimi, kentleşme ve sağlık gibi
11:27
like climateiklim changedeğişiklik, urbanizationkentleşme and healthsağlık,
243
675494
4154
sıkıntılar konusunda ciddiysek,
11:31
actuallyaslında, our existingmevcut developmentgelişme modelsmodeller aren'tdeğil going to do it.
244
679648
3898
hâlihazırdaki gelişim modellerimiz aslında çözüm sunmayacaktır.
11:35
As I think RobertRobert NeuwirthYapıldı said, there isn't a bankbanka
245
683546
2088
Zannediyorum Robert Neuwirth'in dediği gibi,
11:37
or a corporationşirket or a governmenthükümet or an NGOSİVİL TOPLUM ÖRGÜTÜ
246
685634
2777
vatandaşlara sadece tüketici muamelesi yaparsak
11:40
who'skim going to be ableyapabilmek to do it
247
688411
1386
bunu halledebilecek ne banka, ne şirket,
11:41
if we treattedavi etmek citizensvatandaşlar only as consumerstüketicilerin.
248
689797
3649
ne hükümet, ne de STK mevcut değil.
11:45
How extraordinaryolağanüstü would it be, thoughgerçi, if collectivelytopluca
249
693446
3781
Aslında eğer sadece beraber üzerinde çalıştığımız
11:49
we were to developgeliştirmek solutionsçözeltiler not just to the problemsorun
250
697227
2273
yapıyla ilgili sorunlara çözüm geliştirmekle kalmayıp,
11:51
of structureyapı that we'vebiz ettik been workingçalışma on,
251
699500
2414
güneş enerjisiyle çalışan klima, şebekeden bağımsız enerji
11:53
but to infrastructurealtyapı problemssorunlar like solar-poweredGüneş enerjili airhava conditioningşartlandırma,
252
701914
4720
ve sıhhi tesisat gibi altyapı problemlerine de
11:58
off-gridoff-grid energyenerji, off-gridoff-grid sanitationsanitasyon --
253
706634
2816
çözümler geliştirsek,
12:01
low-costdüşük maliyetli, open-sourceaçık kaynak, high-performanceyüksek performans solutionsçözeltiler
254
709450
3929
yani herkesin çok kolay sahip olabileceği, düşük maliyetli,
12:05
that anyonekimse can very, very easilykolayca make,
255
713379
1940
açık kaynaklı, yüksek performanslı çözümler,
12:07
and to put them all into a commonsavam
256
715319
1901
bunları da herkesin sahip olup erişebileceği bir ortamda paylaşsak
12:09
where they're ownedSahip olunan by everyoneherkes and they're accessibleulaşılabilir by everyoneherkes?
257
717220
4348
ne kadar da sıradışı olurdu.
12:13
A kindtür of WikipediaWikipedia for stuffşey?
258
721568
4170
Farklı amaçlar için oluşturulmuş Wikipedia (Vikipedi) gibi.
12:17
And oncebir Zamanlar something'sşey in the commonsavam,
259
725738
2041
Ortak kullanıma bir kez girdi mi
12:19
it will always be there.
260
727779
1356
artık hep orada kalır.
12:21
How much would that changedeğişiklik the ruleskurallar?
261
729135
3528
Bu durum kuralları ne kadar değiştirir?
12:24
And I think the technology'steknoloji en on our sideyan.
262
732663
3436
Bence teknoloji de bizden yana.
12:28
If design'sTasarım'ın great projectproje in the 20thinci centuryyüzyıl
263
736099
3660
20. yüzyılda tasarımın büyük projesi
12:31
was the democratizationdemokratikleşme of consumptiontüketim --
264
739759
3761
tüketimin demokratikleşmesiyse,
12:35
that was HenryHenry FordFord, LevittownLevittown, Coca-ColaCoca-Cola, IKEAIKEA
265
743520
6426
burada Henry Ford'dan, Levittown'dan, Coca-Cola ve IKEA'dan bahsediyorum,
12:41
I think design'sTasarım'ın great projectproje in the 21stst centuryyüzyıl
266
749946
3622
bence tasarımın 21. yüzyıldaki büyük projesi de
12:45
is the democratizationdemokratikleşme of productionüretim.
267
753568
2872
üretimin demokratikleşmesidir.
12:48
And when it comesgeliyor to architecturemimari in citiesşehirler,
268
756440
2680
Mevzu şehirlerdeki mimariye geldiğinde
12:51
that really mattershususlar.
269
759120
2072
bu hayli önem arz eder.
12:53
Thank you very much.
270
761192
1754
Çok teşekkür ederim.
12:54
(ApplauseAlkış)
271
762946
5124
(Alkış)
Translated by Bengisu Ilksoy
Reviewed by Eren Gokce

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Alastair Parvin - Designer
Alastair Parvin believes in making architecture accessible to 100 percent of the population.

Why you should listen

"As a society we’ve never needed design thinking more,” says Alastair Parvin, but most people -- particularly those in cities of growing density and poverty -- can’t afford it. Parvin, who was trained in architecture but chooses to make a career looking for ideas beyond its conventional framework, wants to change that.

He is one of a team behind WikiHouse, an open-source construction set that allows anyone to freely share model files for structures, which can then be downloaded, "printed" via CNC cutting machine and easily assembled. Parvin calls WikiHouse a very early experiment, the seed of what he sees as design’s great project in the 21st century: the democratization of production.

More profile about the speaker
Alastair Parvin | Speaker | TED.com