TEDxSanFrancisco
Sebastien de Halleux: How a fleet of wind-powered drones is changing our understanding of the ocean
Sebastien de Halleux: Bir filo rüzgârla çalışan dron okyanusu anlayışımızı nasıl değiştiriyor
Filmed:
Readability: 4.8
1,689,099 views
Okyanuslarımız keşfedilmemiş ve az örneklem alınmış -- bugün diğer gezegenler hakkında bizim gezegenimizden daha fazla şey biliyoruz. Bu büyük, önemli ekosistemi nasıl daha iyi anlayabiliriz? Kâşif Sebastien de Halleux, yeni rüzgâr ve güneşle çalışan dron filosunun denizde eşi görülmemiş detayda bilgi toplayarak küresel hava durumu ve balık stoklarının sağlığı gibi şeylerde nasıl bir anlayış ortaya koyduğunu paylaşıyor. Okyanusları daha iyi anlamanın karada ne anlama geleceğini öğrenin.
Sebastien de Halleux - Entrepreneur, explorer
Sebastien de Halleux is a technology entrepreneur with a lifelong passion for building impactful businesses. Full bio
Sebastien de Halleux is a technology entrepreneur with a lifelong passion for building impactful businesses. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
We know more about
other planets than our own,
other planets than our own,
0
896
3746
Diğer gezegenler hakkında kendi
gezegenimizden daha fazla şey biliyoruz
gezegenimizden daha fazla şey biliyoruz
00:17
and today, I want to show you
a new type of robot
a new type of robot
1
5446
3224
ve bugün sizlere kendi gezegenimizi
daha iyi anlamak için tasarlanmış
daha iyi anlamak için tasarlanmış
00:20
designed to help us
better understand our own planet.
better understand our own planet.
2
8693
4040
yeni bir tür robot göstermek istiyorum.
00:25
It belongs to a category
3
13408
1612
Okyanus bilimi camiasında
00:27
known in the oceanographic community
as an unmanned surface vehicle, or USV.
as an unmanned surface vehicle, or USV.
4
15044
4954
insansız yüzey aracı veya
İYA diye bilinen bir kategoriye ait.
İYA diye bilinen bir kategoriye ait.
00:32
And it uses no fuel.
5
20665
1930
Ve herhangi bir yakıt kullanmıyor.
00:35
Instead, it relies
on wind power for propulsion.
on wind power for propulsion.
6
23047
3934
Onun yerine, ilerlemek için
rüzgâr gücüne ihtiyaç duyuyor.
rüzgâr gücüne ihtiyaç duyuyor.
00:39
And yet, it can sail around the globe
for months at a time.
for months at a time.
7
27005
3755
Ancak Dünya etrafında yelkenle
aylarca gidebiliyor.
aylarca gidebiliyor.
00:43
So I want to share with you
why we built it,
why we built it,
8
31474
2878
Sizlerle onu neden yaptığımızı
ve sizin için ne anlama geldiğini
ve sizin için ne anlama geldiğini
00:46
and what it means for you.
9
34376
1492
paylaşmak istiyorum.
00:49
A few years ago, I was on a sailboat
making its way across the Pacific,
making its way across the Pacific,
10
37814
4584
Birkaç yıl önce, Pasifik'te
San Francisco'dan Hawaii'ye
San Francisco'dan Hawaii'ye
00:54
from San Francisco to Hawaii.
11
42422
2198
yol alan bir yelkenli içindeydim.
00:57
I had just spent the past 10 years
working nonstop,
working nonstop,
12
45296
3354
Son 10 yılı hiç durmadan
yüz binlerce kullanıcısı olan video
oyunları geliştirmek için harcamıştım
oyunları geliştirmek için harcamıştım
01:00
developing video games
for hundreds of millions of users,
for hundreds of millions of users,
13
48674
3116
01:03
and I wanted to take a step back
and look at the big picture
and look at the big picture
14
51814
3521
ve bir adım geriye gidip
büyük resme bakmak
büyük resme bakmak
ve zamanımı ihtiyacını duyduğum
düşünme ile geçirmek istedim.
düşünme ile geçirmek istedim.
01:07
and get some much-needed thinking time.
15
55359
1937
01:09
I was the navigator on board,
16
57918
1545
Teknede rotacıydım
01:12
and one evening, after a long session
analyzing weather data
analyzing weather data
17
60034
3664
ve bir akşam, hava durumunu analiz edip
yolumuzu çizdiğim
yolumuzu çizdiğim
01:15
and plotting our course,
18
63722
1629
uzun bir seanstan sonra
01:17
I came up on deck and saw
this beautiful sunset.
this beautiful sunset.
19
65375
3074
güverteye gelip bu güzel
güneş batışını gördüm.
güneş batışını gördüm.
01:20
And a thought occurred to me:
20
68814
1433
Aklıma bir fikir geldi:
01:22
How much do we really know
about our oceans?
about our oceans?
21
70747
3354
Okyanuslarımız hakkında aslında
ne kadar şey biliyoruz?
ne kadar şey biliyoruz?
01:27
The Pacific was stretching all around me
as far as the eye could see,
as far as the eye could see,
22
75252
3879
Pasifik etrafımda gözlerin
görebileceği kadar uzaklara gidiyordu
görebileceği kadar uzaklara gidiyordu
01:31
and the waves were
rocking our boat forcefully,
rocking our boat forcefully,
23
79155
2315
ve dile getirilmeyen gücünü
hatırlatır şekilde
hatırlatır şekilde
01:33
a sort of constant reminder
of its untold power.
of its untold power.
24
81494
3206
dalgalar tekneyi tüm gücüyle sallıyordu.
01:37
How much do we really know
about our oceans?
about our oceans?
25
85291
3232
Okyanuslar hakkında aslında
ne kadar şey biliyoruz?
ne kadar şey biliyoruz?
01:41
I decided to find out.
26
89235
1538
Öğrenmeye karar verdim.
01:44
What I quickly learned
is that we don't know very much.
is that we don't know very much.
27
92362
3109
Çabucak öğrendiğim ki
pek fazla bir şey bilmiyoruz.
pek fazla bir şey bilmiyoruz.
01:47
The first reason is just
how vast oceans are,
how vast oceans are,
28
95495
3126
Bunun ilk nedeni, okyanusların
çok geniş bir alanı,
çok geniş bir alanı,
01:50
covering 70 percent of the planet,
29
98645
2341
gezegenimizin yüzde 70'ini
kaplıyor olması,
kaplıyor olması,
01:53
and yet we know they drive
complex planetary systems
complex planetary systems
30
101010
3545
ve küresel hava durumu gibi
karmaşık sistemlerini
işletiyor olmaları
işletiyor olmaları
01:56
like global weather,
31
104579
1180
01:57
which affect all of us on a daily basis,
32
105783
2445
ki bunlar günlük hayatlarımızı etkiliyor,
02:00
sometimes dramatically.
33
108252
1618
bazen çok yoğun bir şekilde.
02:02
And yet, those activities
are mostly invisible to us.
are mostly invisible to us.
34
110562
3184
Ancak bunların çoğu bizlerin
görebildiği olaylar değil.
görebildiği olaylar değil.
02:06
Ocean data is scarce by any standard.
35
114944
3765
Her şekilde okyanus verisi az.
02:11
Back on land, I had grown used to
accessing lots of sensors --
accessing lots of sensors --
36
119268
5104
Karada, birçok sensöre
erişimim olmasına alıştım --
erişimim olmasına alıştım --
02:16
billions of them, actually.
37
124396
1628
milyarlarca aslında.
02:18
But at sea, in situ data
is scarce and expensive.
is scarce and expensive.
38
126576
6454
Ancak denizde anlık veri az ve pahalı.
02:25
Why? Because it relies on
a small number of ships and buoys.
a small number of ships and buoys.
39
133535
3995
Neden? Çünkü az sayıda gemi
ve şamandıraya dayanıyor.
ve şamandıraya dayanıyor.
02:29
How small a number
was actually a great surprise.
was actually a great surprise.
40
137919
2871
Bu sayının çok küçük olması
aslında büyük sürpriz.
aslında büyük sürpriz.
02:33
Our National Oceanic
and Atmospheric Administration,
and Atmospheric Administration,
41
141329
3121
NOAA olarak bilinen
02:36
better known as NOAA,
42
144474
1623
Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi'nin
02:38
only has 16 ships,
43
146121
2329
sadece 16 gemisi var
02:40
and there are less than
200 buoys offshore globally.
200 buoys offshore globally.
44
148969
4254
ve küresel olarak denizde
200 şamandıradan az var.
200 şamandıradan az var.
02:45
It is easy to understand why:
45
153770
1671
Nedenini anlamak kolay:
02:47
the oceans are an unforgiving place,
46
155465
2140
Okyanuslar affetmeyen yerler
02:49
and to collect in situ data,
you need a big ship,
you need a big ship,
47
157629
3334
ve anlık veriyi toplamak için
her biri milyonlarca dolar olan,
her biri milyonlarca dolar olan,
02:52
capable of carrying a vast amount of fuel
48
160987
2334
büyük miktarlarda yakıt
02:55
and large crews,
49
163345
1818
ve büyük bir ekip taşıyabilen
02:57
costing hundreds
of millions of dollars each,
of millions of dollars each,
50
165187
3179
büyük bir gemiye
03:00
or, big buoys tethered to the ocean floor
with a four-mile-long cable
with a four-mile-long cable
51
168390
5322
veya 6,43 km uzunluğunda kablo ile
okyanus tabanına bağlanan
okyanus tabanına bağlanan
03:06
and weighted down
by a set of train wheels,
by a set of train wheels,
52
174513
2995
ve bir dizi tren tekerleği ile batırılan
büyük şamandıralara ihtiyaç var
büyük şamandıralara ihtiyaç var
03:09
which is both dangerous to deploy
and expensive to maintain.
and expensive to maintain.
53
177532
4609
ki hem yerleştirmesi zor,
hem de koruması pahalı.
hem de koruması pahalı.
03:14
What about satellites, you might ask?
54
182628
1926
Peki ya uydular diye sorabilirsiniz.
03:17
Well, satellites are fantastic,
55
185028
1903
Uydular harika
03:18
and they have taught us
so much about the big picture
so much about the big picture
56
186955
2503
ve birkaç on yıldır bize
büyük resim hakkında
büyük resim hakkında
03:21
over the past few decades.
57
189482
2021
çok fazla şey öğrettiler.
03:23
However, the problem with satellites
58
191527
2376
Ancak uydularla ilgili sorun
03:25
is they can only see through one micron
of the surface of the ocean.
of the surface of the ocean.
59
193927
4280
okyanus yüzeyinin sadece
bir mikronunu görebilirler.
bir mikronunu görebilirler.
03:31
They have relatively poor
spatial and temporal resolution,
spatial and temporal resolution,
60
199124
3573
Nispeten zayıf uzaysal ve
dünyasal çözünürlüğe sahip
dünyasal çözünürlüğe sahip
03:35
and their signal needs to be corrected
for cloud cover and land effects
for cloud cover and land effects
61
203450
4274
ve sinyaller bulut kaplaması,
kara efekti ve diğer faktörler
kara efekti ve diğer faktörler
03:39
and other factors.
62
207748
1208
için düzeltilmeli.
03:42
So what is going on in the oceans?
63
210094
3271
Peki okyanuslarda neler oluyor?
03:45
And what are we trying to measure?
64
213929
1632
Ne ölçmeye çalışıyoruz?
03:48
And how could a robot be of any use?
65
216283
2586
Bir robot nasıl yardımcı olabilir?
03:51
Let's zoom in on
a small cube in the ocean.
a small cube in the ocean.
66
219361
3898
Okyanusta küçük br kübe odaklanalım.
03:55
One of the key things we want
to understand is the surface,
to understand is the surface,
67
223283
3308
Anlamak istediğiniz önemli
şeylerden biri yüzey,
şeylerden biri yüzey,
03:58
because the surface,
if you think about it,
if you think about it,
68
226615
2039
çünkü yüzey, eğer düşünürseniz,
04:00
is the nexus of all air-sea interaction.
69
228678
3299
tüm hava-deniz etkileşiminin
bağlantı noktası.
bağlantı noktası.
04:04
It is the interface through which
all energy and gases must flow.
all energy and gases must flow.
70
232001
4994
Tüm enerji ve gazların aktığı arayüzdür.
04:09
Our sun radiates energy,
71
237552
2100
Güneşimiz enerji yayar
04:11
which is absorbed by oceans as heat
72
239676
2896
ki bu okyanuslar tarafından
ısı olarak emilir
ısı olarak emilir
04:14
and then partially released
into the atmosphere.
into the atmosphere.
73
242596
2856
ve sonra kısmen atmosfere bırakılır.
04:17
Gases in our atmosphere like CO2
get dissolved into our oceans.
get dissolved into our oceans.
74
245476
4168
Atmosferimizde karbondioksit gibi gazlar
okyanuslarda çözünür.
okyanuslarda çözünür.
04:22
Actually, about 30 percent
of all global CO2 gets absorbed.
of all global CO2 gets absorbed.
75
250099
3629
Aslında, küresel karbondioksitin
yüzde 30'u emiliyor.
yüzde 30'u emiliyor.
04:26
Plankton and microorganisms
release oxygen into the atmosphere,
release oxygen into the atmosphere,
76
254603
3608
Plankton ve mikroorganizmalar
atmosfere oksijen bırakıyorlar,
atmosfere oksijen bırakıyorlar,
04:30
so much so that every other breath
you take comes from the ocean.
you take comes from the ocean.
77
258235
4171
öylesine ki aldığınız iki nefesten biri
okyanustan geliyor.
okyanustan geliyor.
04:34
Some of that heat generates evaporation,
which creates clouds
which creates clouds
78
262430
3032
Isının bir kısmı buharlaşma yaratıyor,
bu da bulut yaratıyor
bu da bulut yaratıyor
04:37
and then eventually
leads to precipitation.
leads to precipitation.
79
265486
2294
ve sonunda yağışa dönüşüyor.
04:39
And pressure gradients
create surface wind,
create surface wind,
80
267804
2253
Basınç değişimleri yüzey rüzgârı yaratır,
04:42
which moves the moisture
through the atmosphere.
through the atmosphere.
81
270081
2797
bu da nemin atmosferde
hareket etmesini sağlar.
hareket etmesini sağlar.
04:45
Some of the heat radiates down
into the deep ocean
into the deep ocean
82
273731
3833
Isının bir kısmı derin
okyanusa doğru yayılır
okyanusa doğru yayılır
04:49
and gets stored in different layers,
83
277588
2128
ve farklı tabakalarda depolanır,
04:51
the ocean acting as some kind
of planetary-scale boiler
of planetary-scale boiler
84
279740
3305
okyanus bütün o enerjiyi
depolamak için gezegen
depolamak için gezegen
büyüklüğünde bir kazan gibi davranır,
04:55
to store all that energy,
85
283069
1621
04:56
which later might be released
in short-term events like hurricanes
in short-term events like hurricanes
86
284714
3737
enerji sonradan kasırgalar gibi
kısa dönemli olaylarla veya El Niño gibi
kısa dönemli olaylarla veya El Niño gibi
05:00
or long-term phenomena like El Niño.
87
288475
2381
uzun dönemli olgularla bırakılır.
05:03
These layers can get mixed up
by vertical upwelling currents
by vertical upwelling currents
88
291329
4315
Bu katmanlar dikey akan
akıntılarla veya yatay akıntılarla
akıntılarla veya yatay akıntılarla
05:07
or horizontal currents,
which are key in transporting heat
which are key in transporting heat
89
295668
3446
karışabilir ki bunlar
tropik bölgelerden kutuplara
tropik bölgelerden kutuplara
05:11
from the tropics to the poles.
90
299138
1974
ısı taşınmasında önemlidir.
05:13
And of course, there is marine life,
91
301623
2799
Elbette deniz hayatı bulunmaktadır,
05:16
occupying the largest ecosystem
in volume on the planet,
in volume on the planet,
92
304446
5016
mikroorganizmalardan balıklara
ve fok, yunus ve balinalar gibi
ve fok, yunus ve balinalar gibi
05:21
from microorganisms to fish
to marine mammals,
to marine mammals,
93
309486
3702
deniz memelilerine kadar
gezegende hacim olarak
gezegende hacim olarak
05:25
like seals, dolphins and whales.
94
313212
3008
en büyük ekosistemi kaplar.
05:28
But all of these
are mostly invisible to us.
are mostly invisible to us.
95
316244
3577
Ancak bunların büyük bölümü
çoğunlukla bize görünmezdir.
çoğunlukla bize görünmezdir.
05:33
The challenge in studying
those ocean variables at scale
those ocean variables at scale
96
321821
5376
Bu okyanus değişkenlerini ölçekte
araştırmanın sorunu
araştırmanın sorunu
05:39
is one of energy,
97
327221
2174
enerjidir,
05:41
the energy that it takes to deploy
sensors into the deep ocean.
sensors into the deep ocean.
98
329419
4123
sensörleri derin okyanusa
göndermek için gerekli olan enerji.
göndermek için gerekli olan enerji.
05:46
And of course, many solutions
have been tried --
have been tried --
99
334597
2293
Elbette pek çok çözüm denendi --
05:48
from wave-actuated devices
100
336914
1611
dalgayla harekete geçen cihazlardan
05:50
to surface drifters
101
338549
1541
yüzey teknelerine,
05:52
to sun-powered electrical drives --
102
340114
2722
güneşle çalışan elektrikli taşıtlara --
05:54
each with their own compromises.
103
342860
2112
her birinin kendine özgü ödünü vardı.
05:57
Our team breakthrough came
from an unlikely source --
from an unlikely source --
104
345745
3170
Ekibimizin buluşu tahmin edilmeyen
bir kaynaktan geldi --
bir kaynaktan geldi --
06:00
the pursuit of the world speed record
in a wind-powered land yacht.
in a wind-powered land yacht.
105
348939
4349
rüzgârla çalışan kara yatında
dünya hız rekor denemesi.
dünya hız rekor denemesi.
06:05
It took 10 years of research
and development
and development
106
353742
2301
Yeni bir kanat konseptini
bulmak için 10 yıl
bulmak için 10 yıl
06:08
to come up with a novel wing concept
107
356067
2529
araştırma ve geliştirme yapmak gerekti,
06:10
that only uses three watts
of power to control
of power to control
108
358620
3808
ki bu konsept kontrol etmek için sadece
üç vat güç kullanıyor
üç vat güç kullanıyor
06:14
and yet can propel a vehicle
all around the globe
all around the globe
109
362452
3088
ve göründüğü kadarıyla
sınırsız otonomi ile bir taşıtı
sınırsız otonomi ile bir taşıtı
06:17
with seemingly unlimited autonomy.
110
365564
2200
dünya etrafında döndürebiliyor.
06:20
By adapting this wing concept
into a marine vehicle,
into a marine vehicle,
111
368262
3346
Bu kanat konseptini
deniz aracına uygulayarak
deniz aracına uygulayarak
06:24
we had the genesis of an ocean drone.
112
372356
2306
okyanus dronunun doğuşunu sağladık.
06:27
Now, these are larger than they appear.
113
375280
2334
Bunlar göründüğünden daha büyük.
06:29
They are about 15 feet high,
23 feet long, seven feet deep.
23 feet long, seven feet deep.
114
377638
4576
4,5 metre yükseklikte, yedi metre
uzunlukta, iki metre derinlikteler.
uzunlukta, iki metre derinlikteler.
Onlara yüzey uyduları
olarak bakabilirsiniz.
olarak bakabilirsiniz.
06:34
Think of them as surface satellites.
115
382238
2053
06:36
They're laden with an array
of science-grade sensors
of science-grade sensors
116
384315
3138
Hem oşinografik, hem de atmosferik
06:39
that measure all key variables,
117
387477
1808
tüm kilit değişkenleri
06:41
both oceanographic and atmospheric,
118
389309
2998
ölçen bilim sınıfı sensörlerle yüklü
06:44
and a live satellite link transmits
this high-resolution data
this high-resolution data
119
392331
4357
ve canlı yayın uydusu bu yüksek
çözünürlüklü veriyi
çözünürlüklü veriyi
06:48
back to shore in real time.
120
396712
2042
gerçek zamanlı olarak kıyıya aktarıyor.
06:51
Our team has been hard at work
over the past few years,
over the past few years,
121
399515
2878
Ekibimiz son birkaç yıldır çok yoğundu,
06:54
conducting missions in some of
the toughest ocean conditions
the toughest ocean conditions
122
402417
3508
Kuzey Kutbu'ndan Pasifik'e kadar
gezegenin en zor okyanus
gezegenin en zor okyanus
06:57
on the planet,
123
405949
1224
koşullarının olduğu
06:59
from the Arctic to the tropical Pacific.
124
407197
2465
bazı yerlerde görevler yapıyorlardı.
07:01
We have sailed all the way
to the polar ice shelf.
to the polar ice shelf.
125
409686
2724
Ta kutup buzuluna kadar yelkenle gittik.
07:04
We have sailed into Atlantic hurricanes.
126
412434
2339
Atlantik fırtınalarının içinde gittik.
07:07
We have rounded Cape Horn,
127
415159
1958
Horn Burnu'nu geçtik
07:09
and we have slalomed between
the oil rigs of the Gulf of Mexico.
the oil rigs of the Gulf of Mexico.
128
417141
3239
ve Meksika Körfezi'ndeki petrol kuleleri
arasında slalom yaptık.
arasında slalom yaptık.
07:12
This is one tough robot.
129
420404
2330
Çok dayanıklı bir robot.
07:15
Let me share with you
recent work that we did
recent work that we did
130
423629
2981
Pribilof Adaları'nın etrafında
henüz yaptığımız
henüz yaptığımız
07:18
around the Pribilof Islands.
131
426634
1874
bir görevden bahsedeyim.
07:20
This is a small group of islands
deep in the cold Bering Sea
deep in the cold Bering Sea
132
428532
3919
Bu, ABD ve Rusya arasındaki
soğuk Bering Denizi derinlerinde
soğuk Bering Denizi derinlerinde
07:24
between the US and Russia.
133
432475
2162
küçük bir ada grubu.
07:26
Now, the Bering Sea is the home
of the walleye pollock,
of the walleye pollock,
134
434661
3450
Bering Denizi hatırlamayacağınız
beyaz bir balık olan
beyaz bir balık olan
07:30
which is a whitefish
you might not recognize,
you might not recognize,
135
438135
2575
Alaska Mezgiti'nin evidir,
07:32
but you might likely have tasted
if you enjoy fish sticks or surimi.
if you enjoy fish sticks or surimi.
136
440734
4687
ancak bu balığı eğer balık çubukları
veya surimi yedinizse tatmışsınızdır.
veya surimi yedinizse tatmışsınızdır.
07:37
Yes, surimi looks like crabmeat,
but it's actually pollock.
but it's actually pollock.
137
445445
3622
Evet, surimi yengeç etine benzer
ama aslında mezgittir.
ama aslında mezgittir.
07:41
And the pollock fishery
is the largest fishery in the nation,
is the largest fishery in the nation,
138
449908
3010
Mezgit avcılığı ülkedeki
en büyük balık avcılığıdır,
en büyük balık avcılığıdır,
07:44
both in terms of value and volume --
139
452942
2545
hem değer, hem de hacim açısından --
07:47
about 3.1 billion pounds
of fish caught every year.
of fish caught every year.
140
455511
3469
her yıl 1,4 milyar kg balık yakalanır.
07:51
So over the past few years,
a fleet of ocean drones
a fleet of ocean drones
141
459695
2699
Son birkaç yıldır bir filo okyanus dronu
07:54
has been hard at work in the Bering Sea
142
462418
2226
mezgit balığı stoğunun büyüklüğünü
07:56
with the goal to help assess
the size of the pollock fish stock.
the size of the pollock fish stock.
143
464668
4455
ölçmek amacıyla Bering Denizi'nde
yoğun çalışıyordu.
yoğun çalışıyordu.
08:01
This helps improve the quota system
that's used to manage the fishery
that's used to manage the fishery
144
469147
3771
Bu, balık avlama bölgesinin yönetiminde
kullanılan kota sistemini geliştirmeye,
kullanılan kota sistemini geliştirmeye,
08:04
and help prevent a collapse
of the fish stock
of the fish stock
145
472942
2168
balık stoklarında çöküşü
önlemeye yardımcı oluyor
önlemeye yardımcı oluyor
08:07
and protects this fragile ecosystem.
146
475134
2944
ve bu kırılgan ekosistemi koruyor.
08:10
Now, the drones survey
the fishing ground using acoustics,
the fishing ground using acoustics,
147
478538
4809
Dronlar akustik yani sonar
kullanarak balıkçılık alanlarını
kullanarak balıkçılık alanlarını
08:15
i.e., a sonar.
148
483371
1524
araştırıyorlar.
08:16
This sends a sound wave downwards,
149
484919
3221
Bu, aşağıya doğru bir ses dalgası gönderir
08:20
and then the reflection,
the echo from the sound wave
the echo from the sound wave
150
488164
2510
ve sonra yansıma, deniz yatağı
ya da balık kolonisinden
ya da balık kolonisinden
08:22
from the seabed or schools of fish,
151
490698
1758
gelen ses dalgası yankısı
08:24
gives us an idea of what's happening
below the surface.
below the surface.
152
492480
2910
yüzey altında neler olduğu
hakkında bir fikir verir.
hakkında bir fikir verir.
08:27
Our ocean drones are actually
pretty good at this repetitive task,
pretty good at this repetitive task,
153
495849
4006
Okyanus dronlarımız
aslında bu tekrarlayan
aslında bu tekrarlayan
görevi yapmakta oldukça iyiler,
08:31
so they have been gridding
the Bering Sea day in, day out.
the Bering Sea day in, day out.
154
499879
3905
bu yüzden Bering Denizi'ni
her gün dolaşıyorlardı.
her gün dolaşıyorlardı.
08:35
Now, the Pribilof Islands are also
the home of a large colony of fur seals.
the home of a large colony of fur seals.
155
503808
6959
Aynı zamanda, Pribilof Adaları büyük
bir kürklü fok kolonisine evdir.
bir kürklü fok kolonisine evdir.
08:43
In the 1950s, there were about
two million individuals in that colony.
two million individuals in that colony.
156
511175
4489
1950'lerde bu kolonide iki
milyon birey vardı.
milyon birey vardı.
08:48
Sadly, these days,
the population has rapidly declined.
the population has rapidly declined.
157
516374
3760
Ne yazık ki günümüzde nüfus hızla düştü.
08:52
There's less than 50 percent
of that number left,
of that number left,
158
520158
2343
Bu sayının yüzde 50'sinden azı kaldı
08:54
and the population
continues to fall rapidly.
continues to fall rapidly.
159
522525
2508
ve nüfus hızla düşmeye devam ediyor.
08:57
So to understand why,
160
525904
2103
Nedenini anlamak için
09:00
our science partner at
the National Marine Mammal Laboratory
the National Marine Mammal Laboratory
161
528031
3489
bilim ortağımız Ulusal Deniz
Memelileri Laboratuvarı
Memelileri Laboratuvarı
09:03
has fitted a GPS tag
on some of the mother seals,
on some of the mother seals,
162
531544
3337
bazı anne fokların derilerine GPS etiketi
09:06
glued to their furs.
163
534905
1477
yapıştırdı.
09:08
And this tag measures location and depth
164
536406
3001
Bu etiket yer ve derinliği ölçüyor
09:11
and also has a really cool little camera
165
539431
2332
ve ani hızlanma ile tetiklenen
09:13
that's triggered by sudden acceleration.
166
541787
2396
gerçekten küçük, hoş bir kamerası var.
09:16
Here is a movie taken
by an artistically inclined seal,
by an artistically inclined seal,
167
544207
3914
Bu film sanata meyilli
bir fok tarafından çekildi,
bir fok tarafından çekildi,
09:20
giving us unprecedented insight
into an underwater hunt
into an underwater hunt
168
548145
3741
Kuzey Kutbu derinliklerindeki
su altı avı hakkında
su altı avı hakkında
09:23
deep in the Arctic,
169
551910
1814
benzersiz bir anlayış veriyor
09:25
and the shot of this pollock prey
170
553748
2372
ve yutulmadan saniyeler önce
09:28
just seconds before it gets devoured.
171
556144
2766
bu mezgit avından bir kare.
09:30
Now, doing work in the Arctic
is very tough, even for a robot.
is very tough, even for a robot.
172
558934
3786
Kuzey Kutbu'nda görev yapmak çok zor,
bir robot için bile.
bir robot için bile.
09:34
They had to survive a snowstorm in August
173
562744
2590
Ağustos'ta kar fırtınasında
09:37
and interferences from bystanders --
174
565358
3491
ve seyircilerin müdahalesinde
hayatta kalmalılar --
hayatta kalmalılar --
09:40
that little spotted seal enjoying a ride.
175
568873
3258
bu küçük benekli fok sürüş keyfi yaşıyor.
09:44
(Laughter)
176
572155
2561
(Gülüşmeler)
09:47
Now, the seal tags have recorded
over 200,000 dives over the season,
over 200,000 dives over the season,
177
575378
6287
Fok etiketleri mevsim boyunca
200.000 dalış kaydetmiş
200.000 dalış kaydetmiş
09:54
and upon a closer look,
178
582395
1959
ve daha yakından bakınca
09:56
we get to see the individual seal tracks
and the repetitive dives.
and the repetitive dives.
179
584378
4531
tek tek fok yollarını ve
tekrarlayan dalışları görüyoruz.
tekrarlayan dalışları görüyoruz.
10:01
We are on our way to decode
what is really happening
what is really happening
180
589413
2857
O yiyecek arama alanında
gerçekten neler olduğunu
gerçekten neler olduğunu
10:04
over that foraging ground,
181
592294
1679
anlamak üzere yola çıktık
10:05
and it's quite beautiful.
182
593997
1345
ve oldukça güzel.
10:08
Once you superimpose the acoustic data
collected by the drones,
collected by the drones,
183
596362
3403
Dronların topladığı akustik veriyi
birleştirmeye başlayınca,
birleştirmeye başlayınca,
10:11
a picture starts to emerge.
184
599789
2124
bir resim ortaya çıkmaya başlar.
10:13
As the seals leave the islands
and swim from left to right,
and swim from left to right,
185
601937
4372
Foklar adayı terk edip
soldan sağa yüzünce,
soldan sağa yüzünce,
10:18
they are observed to dive at a relatively
shallow depth of about 20 meters,
shallow depth of about 20 meters,
186
606333
4413
yaklaşık 20 metre derinliğinde alçak
sayılır yere daldıkları gözlemleniyor,
sayılır yere daldıkları gözlemleniyor,
10:22
which the drone identifies
is populated by small young pollock
is populated by small young pollock
187
610770
4089
dron buranın düşük kalori
içeriği olan küçük, genç
içeriği olan küçük, genç
10:26
with low calorific content.
188
614883
2083
mezgitlerle dolu olduğunu tanımlıyor.
10:28
The seals then swim much greater distance
and start to dive deeper
and start to dive deeper
189
616990
4124
Foklar sonra daha uzaklara yüzüp
daha derine dalıyorlar,
daha derine dalıyorlar,
10:33
to a place where the drone identifies
larger, more adult pollock,
larger, more adult pollock,
190
621138
4672
burada dron balık kadar
besleyici olan daha büyük,
besleyici olan daha büyük,
10:37
which are more nutritious as fish.
191
625834
2259
yetişkin mezgitleri tanımlıyor.
10:40
Unfortunately, the calories expended
by the mother seals
by the mother seals
192
628117
4122
Ne yazık ki anne foklar
tarafından bu ekstra mesafeye
tarafından bu ekstra mesafeye
10:44
to swim this extra distance
193
632263
2123
harcanan kaloriler
10:46
don't leave them with enough energy
to lactate their pups back on the island,
to lactate their pups back on the island,
194
634410
4916
yavrularını adada emzirmek için
yeterli enerjiyi bırakmıyor,
yeterli enerjiyi bırakmıyor,
10:51
leading to the population decline.
195
639350
2034
bu da nüfusun düşmesine sebep oluyor.
10:54
Further, the drones identify that
the water temperature around the island
the water temperature around the island
196
642408
5347
Dahası, dronlar ada etrafında
su sıcaklığının kayda değer derecede
su sıcaklığının kayda değer derecede
10:59
has significantly warmed.
197
647779
1685
arttığını tanımlıyorlar.
11:01
It might be one of the driving forces
that's pushing the pollock north,
that's pushing the pollock north,
198
649488
4300
Bu mezgitleri kuzeye gitmeye ve
daha soğuk bölgeleri aramak için
daha soğuk bölgeleri aramak için
11:05
and to spread in search of colder regions.
199
653812
2455
yayılmaya zorlayan
nedenlerden biri olabilir.
nedenlerden biri olabilir.
11:08
So the data analysis is ongoing,
200
656765
1785
Veri analizleri devam ediyor
11:10
but already we can see
that some of the pieces of the puzzle
that some of the pieces of the puzzle
201
658574
3379
ama hâlihazırda kürklü fok sırrında
bulmaca parçalarından
bulmaca parçalarından
11:13
from the fur seal mystery
202
661977
1373
bir kısmının
11:15
are coming into focus.
203
663374
1601
göz önüne geldiğini görüyoruz.
11:18
But if you look back at the big picture,
204
666690
2089
Eğer büyük resme bakarsanız,
11:20
we are mammals, too.
205
668803
1501
biz de memeliyiz.
11:23
And actually, the oceans provide
up to 20 kilos of fish per human per year.
up to 20 kilos of fish per human per year.
206
671032
3824
Aslında okyanuslar yılda insan
başına 20 kg balık sağlıyor.
başına 20 kg balık sağlıyor.
11:26
As we deplete our fish stocks,
what can we humans learn
what can we humans learn
207
674880
3129
Balık stoklarımızı tüketirken,
kürklü fok hikâyesinden
kürklü fok hikâyesinden
11:30
from the fur seal story?
208
678033
1585
biz insanlar neler öğrenebiliriz?
11:32
And beyond fish, the oceans
affect all of us daily
affect all of us daily
209
680719
2873
Balıkların ötesinde, okyanuslar küresel
hava sistemlerini yönetirken
hava sistemlerini yönetirken
11:35
as they drive global weather systems,
210
683616
1874
bizi günlük olarak etkiliyor,
11:37
which affect things like
global agricultural output
global agricultural output
211
685514
2761
ki bu sistemler küresel tarım
ürünlerini etkiler
ürünlerini etkiler
11:40
or can lead to devastating destruction
of lives and property
of lives and property
212
688299
3629
veya fırtınalar, aşırı sıcak
ve seller yüzünden hayatlara
ve seller yüzünden hayatlara
11:43
through hurricanes,
extreme heat and floods.
extreme heat and floods.
213
691952
3201
ve mala yıkıcı tahribat bırakabilir.
11:47
Our oceans are pretty much
unexplored and undersampled,
unexplored and undersampled,
214
695756
3780
Okyanuslarımız oldukça keşfedilmemiş
ve az örneklem alınmış durumda,
ve az örneklem alınmış durumda,
11:51
and today, we still know more
about other planets than our own.
about other planets than our own.
215
699560
4437
bugün hâlâ diğer gezegenler hakkında
kendi gezegenimizden
kendi gezegenimizden
daha fazla şey biliyoruz.
11:56
But if you divide this vast ocean
in six-by-six-degree squares,
in six-by-six-degree squares,
216
704021
3788
Bu büyük okyanusu altıya altı
derece karelere bölerseniz,
derece karelere bölerseniz,
11:59
each about 400 miles long,
217
707833
2817
her biri 643 km uzunluğunda olan
12:03
you'd get about 1,000 such squares.
218
711539
2154
böyle 1.000 kareniz olur.
12:05
So little by little,
working with our partners,
working with our partners,
219
713717
2296
Böyle az az, ortaklarımızla çalışarak,
12:08
we are deploying one ocean drone
in each of those boxes,
in each of those boxes,
220
716037
4098
her bir kutuya bir okyanus
dronu yerleştiriyoruz,
dronu yerleştiriyoruz,
12:12
the hope being that
achieving planetary coverage
achieving planetary coverage
221
720159
2422
umudumuz gezegeni kapsama alanına almanın
12:14
will give us better insights
into those planetary systems
into those planetary systems
222
722605
3180
bize insanlığı etkileyen diğer
gezegen sistemleri hakkında
gezegen sistemleri hakkında
12:17
that affect humanity.
223
725809
1311
daha iyi içgörüler vermesi.
12:19
We have been using robots to study
distant worlds in our solar system
distant worlds in our solar system
224
727603
3612
Güneş sistemimizdeki uzak dünyaları
araştırmak için bir süredir
araştırmak için bir süredir
12:23
for a while now.
225
731239
1190
robotları kullanıyorduk.
12:24
Now it is time to quantify our own planet,
226
732939
2631
Artık dünyamızı ölçmenin zamanı,
12:28
because we cannot fix
what we cannot measure,
what we cannot measure,
227
736440
3839
çünkü ölçemediğimiz şeyleri düzeltemeyiz
12:32
and we cannot prepare
for what we don't know.
for what we don't know.
228
740303
2892
ve bilmediğimiz şeylere
hazırlık yapamayız.
hazırlık yapamayız.
12:35
Thank you.
229
743761
1160
Teşekkürler.
12:36
(Applause)
230
744945
3074
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Sebastien de Halleux - Entrepreneur, explorerSebastien de Halleux is a technology entrepreneur with a lifelong passion for building impactful businesses.
Why you should listen
Sebastien de Halleux is currently chief operating officer at Saildrone, a company that designs, manufactures and operates a global fleet of wind- and solar-powered ocean drones monitoring the state of the planet in real time. Saildrone's mission is to quantify planetary systems that affect humanity like extreme weather, global fisheries and carbon fluxes.
Before Saildrone, de Halleux cofounded a video games company called Playfish, which disrupted the industry by turning solitary game play into social experiences. Playfish attracted hundreds of million of users before being acquired by Electronics Arts. He also helped launch one of the very first mobile game companies back when mobiles had black and white screens and actual keypads, which IPOed on NASDAQ.
An internationally recognized leader, recipient of the Tech 100 and Tech Fellow Awards and member of the Aspen Global Leadership Network, de Halleux holds a master's in civil and environmental engineering from Imperial College, London. In his spare time, he spends every minute with his children and friends on his sailboat or driving a mobile cinema truck trough rural Africa. He recently welcomed his fourth child, a daughter named Xochi.
Sebastien de Halleux | Speaker | TED.com