TED2006
Julia Sweeney: Letting go of God
Julia Sweeney ile Tanrı'dan vazgeçmek üzerine
Filmed:
Readability: 3
4,604,979 views
Julia Sweeney (Tanrı "Hah!" dedi) 2006 yılındaki solo gösterisi olan "Tanrı'dan Vazgeçmek" şovunun ilk 15 dakikasını sergiliyor. Bir gün kapısını çalan iki genç Mormon misyoner, onu kendi inançlarını yeniden irdelemek yolunda bir arayışa yöneltiyor.
Julia Sweeney - Actor, comedian, playwright
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith. Full bio
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
On September 10, the morning of my seventh birthday,
0
0
3000
Bir 10 Eylül sabahı, yedinci yaşgünümde,
00:28
I came downstairs to the kitchen, where my mother was washing the dishes
1
3000
4000
alt kata, annemin bulaşık yıkadığı mutfağa indim,
00:32
and my father was reading the paper or something,
2
7000
3000
babam da gazete ya da benzer bir şey okuyordu,
00:35
and I sort of presented myself to them in the doorway, and they said,
3
10000
3000
kapı ağzında durup kendimi gösterdiğimde bana
00:38
"Hey, happy birthday!" And I said, "I'm seven."
4
13000
5000
"Hey, doğum günün kutlu olsun." dediler. Bende " Artık yedi yaşımdayım." dedim.
00:43
And my father smiled and said,
5
18000
2000
Babam güldü ve dedi ki
00:45
"Well, you know what that means, don't you?"
6
20000
2000
"Ee, bunun ne anlama geldiğini biliyorsun, değil mi?"
00:47
And I said, "Yeah, that I'm going to have a party and a cake
7
22000
3000
Bende "Evet, bir yaşgünü partisi, pasta ve
00:50
and get a lot of presents?" And my dad said, "Well, yes.
8
25000
4000
pek çok hediyem olacak, değil mi?" Babam " Evet, tabii ki.
00:54
But, more importantly, being seven means that you've reached the age of reason,
9
29000
5000
Ama daha da önemlisi, yedi yaşında olmak demek artık akıl çağında olmak demek,
00:59
and you're now capable of committing any and all sins against God and man."
10
34000
4000
artık insanlara ve Tanrı'ya karşı günah işleme yetin var."
01:03
(Laughter)
11
38000
3000
( Gülüşmeler)
01:06
Now, I had heard this phrase, "age of reason," before.
12
41000
3000
Şimdi, bu "akıl çağı" deyimini daha önce duymuştum.
01:09
Sister Mary Kevin had been bandying it about
13
44000
3000
Rahibe Mary Kevin, okulda, ben ikinci sınıftayken
01:12
my second-grade class at school. But when she said it,
14
47000
2000
bunu anlatıp duruyordu. Ama, bunu söylediğinde,
01:14
the phrase seemed all caught up in the excitement of preparations
15
49000
3000
bu deyim ilk komünyon ve ilk günah çıkarma ayinimizin
01:17
for our first communion and our first confession,
16
52000
2000
hazırlıklarına ait heyecanın içinde yitip gitmişti,
01:19
and everybody knew that was really all about the white dress and the white veil,
17
54000
5000
herkes bunun sadece giyeceğimiz beyaz elbise ve beyaz peçe ile ilgili olduğunu düşünüyordu,
01:24
and anyway, I hadn't really paid all that much attention to that phrase, "age of reason."
18
59000
4000
her neyse, bu deyime, "akıl çağı"na çok da kafa yormamıştım.
01:28
So, I said, "Yeah, yeah, age of reason. What does that mean again?"
19
63000
5000
Dedim ki "Evet, evet, akıl çağı. Ne demekti tekrar anlatır mısın?"
01:33
And my dad said, "Well, we believe in the Catholic Church
20
68000
3000
Babam dedi ki, "Biz, Katolik kilisesinde şuna inanırız
01:36
that God knows that little kids don't know the difference between right and wrong,
21
71000
4000
Tanrı, küçük çocukların doğru ile yanlışı ayırdetme yetisi olmadığını bilir,
01:40
but when you're seven, you're old enough to know better.
22
75000
2000
ama artık yedi yaşındasın, bunları anlayacak kadar büyüdün.
01:42
So, you've grown up, and reached the age of reason, and now
23
77000
4000
Artık akıl çağına gelecek kadar büyüdün ve bundan böyle
01:46
God will start keeping notes on you and begin your permanent record."
24
81000
4000
Tanrı senin hakkında not tutmaya ve sicilini takip etmeye başlayacak."
01:50
(Laughter)
25
85000
1000
(Gülüşmeler)
01:51
And I said, "Oh. Wait a minute. You mean all that time,
26
86000
7000
Ben ise " Ah, bir dakika. Yani, bütün bu zaman,
01:58
up till today, all that time I was so good, God didn't notice it?"
27
93000
6000
bu güne dek, iyi bir çocuk olduğum zamanlar, Tanrı bunu fark etmedi mi?"
02:04
And my mom said, "Well, I noticed it."
28
99000
3000
Ve annem dedi ki, "Ama, ben fark ettim."
02:07
(Laughter)
29
102000
2000
(Gülüşmeler)
02:09
And I thought, "How could I not have known this before?
30
104000
2000
O an şunu düşündüm,"Bunu nasıl olur da önceden bilemedim?"
02:11
How could it not have sunk in when they'd been telling me?
31
106000
2000
Daha önce bunu söyleyip durduklarında nasıl oldu da anlayamadım?
02:13
All that being good and no real credit for it.
32
108000
3000
Bütün bu iyi olma olayının aslında hiçbir sevap yazmadığını.
02:16
And, worst of all, how could I not have realized this very important information
33
111000
3000
Daha da fenası, bu önemli bilginin, benim için aslında bundan böyle
02:19
until the very day that it was basically useless to me?"
34
114000
4000
hiçbir işime yaramayacağı bu güne kadar nasıl da farkına varamadım"
02:23
So I said, "Well, Mom and Dad, what about Santa Claus?
35
118000
3000
Sonra dedim ki, "Anne ve Baba, peki ya Noel Baba?
02:26
I mean, Santa Claus knows if you're naughty or nice, right?"
36
121000
4000
Yani, Noel Baba yaramaz veya uslu olup olmadığını bilir ama değil mi?"
02:30
And my dad said, "Yeah, but, honey,
37
125000
2000
Babam dedi ki, "Evet tatlım, ama,
02:32
I think that's technically just between Thanksgiving and Christmas."
38
127000
3000
sanırım bu teknik olarak sadece Şükran Günü ile Noel arasındaki zaman için geçerli."
02:35
And my mother said, "Oh, Bob, stop it. Let's just tell her.
39
130000
3000
Derken annem dedi ki, "Ah, Bob, yeter artık. Hadi söyleyelim ona.
02:38
I mean, she's seven. Julie, there is no Santa Claus."
40
133000
4000
Yani, artık yedi yaşında. Julie, Noel Baba diye biri yok."
02:42
(Laughter)
41
137000
3000
(Gülüşmeler)
02:45
Now, this was actually not that upsetting to me.
42
140000
4000
Şimdi, aslında bu benim için çok da üzücü değildi.
02:49
My parents had this whole elaborate story about Santa Claus:
43
144000
2000
Ebeveynlerim, Noel Baba ile ilgili ayrıntılı bir hikaye anlatırlardı:
02:51
how they had talked to Santa Claus himself and agreed
44
146000
3000
Noel Baba ile nasıl konuştuklarını, ve Noel Baba'yla
02:54
that instead of Santa delivering our presents over the night of Christmas Eve,
45
149000
3000
noel sabahı heyecanla akşam gelen sürpriz hediyelerini açan diğer
02:57
like he did for every other family
46
152000
2000
ailelere yaptığı gibi bizim hediyelerimizi de
02:59
who got to open their surprises first thing Christmas morning,
47
154000
3000
Noel arifesinde teslim etmek yerine
03:02
our family would give Santa more time.
48
157000
3000
daha uzun sürede teslim etmesi konusunda anlaştıklarını söylerlerdi.
03:05
Santa would come to our house while we were at nine o'clock high mass
49
160000
3000
Noel Baba, bizim evimize Noel sabahı saat dokuz ayininde
03:08
on Christmas morning, but only if all of us kids did not make a fuss.
50
163000
4000
o da ancak biz çocuklar fazla yaramazlık yapmazsak gelirdi.
03:12
Which made me very suspicious.
51
167000
3000
Bu beni epey şüphelendirmişti.
03:15
It was pretty obvious that it was really our parents giving us the presents.
52
170000
4000
Bize hediye verenlerin ebeveynlerimiz olduğu epey aşikardı,
03:19
I mean, my dad had a very distinctive wrapping style,
53
174000
3000
yani, babamın çok kendine özgü bir hediye paketleme tarzı vardı
03:22
and my mother's handwriting was so close to Santa's.
54
177000
4000
ve annemin el yazısı da Noel Baba'nınkine fazlasıyla benziyordu.
03:26
Plus, why would Santa save time by having to loop back
55
181000
2000
Ayrıca, herkesin evine hediyelerini teslim eden Noel Baba
03:28
to our house after he'd gone to everybody else's?
56
183000
3000
bizim evimiz için neden tekrar geri gelsin ki?
03:31
There's only one obvious conclusion to reach from this mountain of evidence:
57
186000
4000
Bu dağ gibi kanıtlarla varılacak tek bir sonuç vardı:
03:35
our family was too strange and weird
58
190000
3000
ailemiz o kadar tuhaf ve sıradışıydı ki
03:38
for even Santa Claus to come visit,
59
193000
2000
Noel Baba bile bizim eve gelmiyordu,
03:40
and my poor parents were trying to protect us from the embarrassment,
60
195000
3000
ve zavallı ebeveynlerim de sevecen Noel Baba tarafından yapılan
03:43
this humiliation of rejection by Santa, who was jolly --
61
198000
4000
bu gurur kırıcı dışlanmanın utancından bizleri korumaya çalışıyordu.
03:47
but, let's face it, he was also very judgmental.
62
202000
3000
Ama, şunu kabul edelim, aynı zamanda çok da eleştireldi Noel Baba.
03:50
So, to find out that there was no Santa Claus at all was actually sort of a relief.
63
205000
5000
Sonuçta, Noel Baba'nın gerçekte var olmadığını öğrenmek benim için aslında rahatlatıcı olmuştu.
03:55
I left the kitchen not really in shock about Santa,
64
210000
3000
Mutfaktan çıktığımda Noel Baba yüzünden değil ama,
03:58
but rather I was just dumbfounded
65
213000
1000
bütün bu akıl çağı ile ilgili olayı
03:59
about how I could have missed this whole age of reason thing.
66
214000
4000
nasıl olup da ıskaladığım için dumur olmuş vaziyetteydim.
04:03
It was too late for me, but maybe I could help someone else,
67
218000
3000
Benim için artık çok geçti, ama belki bir başkasına yardım edebilirdim
04:06
someone who could use the information.
68
221000
2000
bu bilgiden faydalanabilecek başka birine.
04:08
They had to fit two criteria:
69
223000
2000
İki kritere uyması gerekliydi bu kişinin:
04:10
they had to be old enough to be able to understand
70
225000
2000
bu akıl çağı kavramının ne olduğunu anlayacak kadar
04:12
the whole concept of the age of reason, and not yet seven.
71
227000
4000
büyük olması, ama yedi yaşından da küçük olması gerekiyordu.
04:16
The answer was clear: my brother Bill. He was six.
72
231000
3000
Tek bir aday vardı: erkek kardeşim Bill. Henüz altı yaşındaydı.
04:19
Well, I finally found Bill about a block away from our house
73
234000
3000
Sonunda Bill'i bizim evin bir blok uzağında, devlet okulunun
04:22
at this public school playground. It was a Saturday,
74
237000
2000
oyun bahçesinde buldum. Günlerden Cumartesi idi,
04:24
and he was all by himself, just kicking a ball against the side of a wall.
75
239000
4000
tek başınaydı, duvarın kenarına doğru bir topa tekme atıp duruyordu.
04:28
I ran up to him and said, "Bill!
76
243000
2000
Ona doğru koştum ve dedim ki, "Bill!"
04:30
I just realized that the age of reason starts when you turn seven,
77
245000
3000
"Yeni fark ettim ki akıl çağı yedi yaşına girince başlıyor,
04:33
and then you're capable of committing any and all sins
78
248000
2000
ve ondan sonra insan ve Tanrı'ya karşı her türlü günahı
04:35
against God and man." And Bill said, "So?" And then I said,
79
250000
4000
işleme yetisine sahip olacaksın. Bill bana dedi ki: "Eee?" Bende ona dedim ki,
04:39
"So, you're six. You have a whole year to do anything you want to
80
254000
4000
"Ee'si şu, altı yaşındasın. Önünde canın ne isterse yapmak için bir yıl var
04:43
and God won't notice it." And he said, "So?" And I said,
81
258000
4000
ve Tanrı fark bile etmeyecek. Tekrar "Eee?" dedi. Bende dedim ki,
04:47
"So? So everything!" And I turned to run. I was so angry with him.
82
262000
6000
"Eee mi? Eee'si bu işte!" Ve arkamı dönüp koştum. Ona öyle kızmıştım ki.
04:53
But when I got to the top of the steps, I turned around dramatically
83
268000
2000
Tam merdivenin tepesine varınca durdum, dramatik bir şekilde arkamı döndüm
04:55
and said, "Oh, by the way, Bill, there is no Santa Claus."
84
270000
5000
ve dedim ki "Ah, aklıma gelmişken, Bill, Noel Baba diye biri yok."
05:00
(Laughter)
85
275000
2000
(Gülüşmeler)
05:02
Now, I didn't know it at the time,
86
277000
2000
Şimdi, aslında o zamanlar bilmiyordum ama,
05:04
but I really wasn't turning seven on September 10.
87
279000
3000
ben 10 Eylül günü yedi yaşıma girmiyordum.
05:07
For my 13th birthday, I planned a slumber party with all of my girlfriends,
88
282000
4000
13. yaşgünümde kızlarla birlikte bir pijama partisi yapmayı planlamıştım,
05:11
but a couple of weeks beforehand my mother took me aside and said,
89
286000
3000
ama birkaç hafta önce annem beni kenara çekti ve dedi ki,
05:14
"I need to speak to you privately.
90
289000
4000
"Seninle özel olarak konuşmamız lazım.
05:18
September 10 is not your birthday. It's October 10." And I said, "What?"
91
293000
6000
Senin yaşgünün 10 Eylül değil, 10 Ekim."..."Ne?" dedim.
05:24
(Laughter)
92
299000
1000
(Gülüşmeler)
05:25
And she said, "Listen. The cut-off date to start kindergarten was September 15."
93
300000
8000
Sonra bana dedi ki "Dinle. Anaokuluna kaydolmak için 15 Eylül'den önce doğmuş olman gerekiyordu."
05:33
(Laughter)
94
308000
1000
(Gülüşmeler)
05:34
"So, I told them that your birthday was on September 10,
95
309000
3000
"Bende onlara, yaşgününün 10 Eylül olduğunu söyledim,
05:37
and then I wasn't sure that you weren't just going to go blab it all over the place,
96
312000
4000
sonra da ortalıkta dolanıp gevezelik edebilirsin diye düşünüp sana da
05:41
so I started to tell you your birthday was September 10.
97
316000
4000
10 Eylül'de doğduğunu söylemeye başladım.
05:45
But, Julie, you were so ready to start school, honey. You were so ready."
98
320000
4000
Ama Julie, bu sayede o yıl okula başlayabildin tatlım. Öylesine hazırdın ki."
05:49
I thought about it, and when I was four,
99
324000
2000
Bir an düşündüm, ben dört yaşındayken
05:51
I was already the oldest of four children,
100
326000
2000
dört kardeşten en büyüğü idim,
05:53
and my mother even had another child to come,
101
328000
2000
hatta beşincisi de yoldaydı,
05:55
so what I think she understandably really meant was that she was so ready,
102
330000
3000
bu nedenle sanırım anlaşılır bir şekilde aslında kendisinin hazır olduğunu söylüyordu
05:58
she was so ready. Then she said,
103
333000
3000
benim anaokuluna başlamama o çok hazırdı.
06:01
"Don't worry, Julie, every year on October 10 when it was your birthday
104
336000
3000
Sonra "Ama üzülme Julie, her yıl 10 Ekim'de, yaşgününde
06:04
but you didn't realize it, I made sure
105
339000
2000
sen fark etmedin ama, ben o gün bir şekilde
06:06
that you ate a piece of cake that day."
106
341000
3000
pasta yemen için elimden geleni yaptım." dedi.
06:09
(Laughter)
107
344000
3000
(Gülüşmeler)
06:12
Which was comforting, but troubling.
108
347000
2000
Bu teselli edici olduğu kadar sıkıntılı bir durumdu.
06:14
My mother had been celebrating my birthday with me, without me.
109
349000
5000
Annem, benimle ama benim haberim yokken yaşgünümü kutlamıştı bunca zaman.
06:19
What was so upsetting about this new piece of information
110
354000
3000
Bu yeni bilgi ile ilgili hayal kırıcı olay ise
06:22
was not that I was going to have to change the date of my slumber party
111
357000
2000
bütün kız arkadaşlarımın geleceği pijama partimin
06:24
with all of my girlfriends,
112
359000
2000
gününü değiştirmek zorunda olmamdı.
06:26
what was most upsetting was that this meant that I was not a Virgo.
113
361000
4000
ama en hayal kırıcı olan, bu ben Başak burcu değilim demekti.
06:30
I had a huge Virgo poster in my bedroom,
114
365000
3000
Yatak odamda dev bir başak burcu posteri asılıydı,
06:33
and I read my horoscope every single day, and it was so totally me.
115
368000
5000
ve her gün burcumu okuyordum, ve aynen beni anlatıyordu.
06:38
(Laughter)
116
373000
2000
(Gülüşmeler)
06:40
And this meant that I was a Libra?
117
375000
2000
Ve bu aslında ben Terazi burcuyum demekti?
06:42
So, I took the bus downtown to get the new Libra poster.
118
377000
4000
Bende otobüse atlayıp şehire indim ve bir Terazi burcu posteri satın aldım.
06:46
The Virgo poster is a picture of a beautiful woman with long hair,
119
381000
3000
Başak burcu posteri üzerinde uzun saçlı güzel bir kadının resmi vardı,
06:49
sort of lounging by some water,
120
384000
2000
bir su kenarında keyif yapıyordu.
06:51
but the Libra poster is just a huge scale.
121
386000
3000
oysa Terazi burcu posteri üzerinde kocaman bir terazi resmi vardı.
06:54
This was around the time that I started filling out physically,
122
389000
2000
O zamanlar tam fiziksel olarak dolgunlaştığım zamanlardı,
06:56
and I was filling out a lot more than a lot of the other girls,
123
391000
3000
ve diğer kızlardan çok daha hızlı dolgunlaşıyordum,
06:59
and, frankly, the whole idea that my astrological sign was a scale
124
394000
4000
ve, doğrusunu isterseniz, burç sembolümün bir terazi olması
07:03
just seemed ominous and depressing.
125
398000
3000
bana sadece uğursuz ve moral bozucu gelmişti.
07:06
(Laughter)
126
401000
3000
(Gülüşmeler)
07:09
But I got the new Libra poster,
127
404000
2000
Ama, yine de Terazi posterini aldım,
07:11
and I started to read my new Libra horoscope,
128
406000
3000
ve fallarda yeni burcumu, terazi burcunu okumaya başladım.
07:14
and I was astonished to find that it was also totally me.
129
409000
6000
ve hayretle gördüm ki o da aynen beni anlatıyor.
07:20
It wasn't until years later, looking back
130
415000
2000
Yıllar sonra, geriye dönüp
07:22
on this whole age-of-reason/change-of-birthday thing,
131
417000
3000
bütün bu akıl-çağı/yaşgünü-değişimi olaylarını anımsadığımda
07:25
that it dawned on me: I wasn't turning seven
132
420000
2000
kafama dank etti, yedi yaşına girdiğimi düşündüğüm gün
07:27
when I thought I turned seven. I had a whole other month
133
422000
3000
aslında yedi yaşıma girmiyordum. Aslında önümde Tanrı hakkımda
07:30
to do anything I wanted to before God started keeping tabs on me.
134
425000
4000
notlar tutmaya başlamadan önce canımın istediğini yapabileceğim koskoca bir ay daha vardı!
07:34
Oh, life can be so cruel.
135
429000
4000
Ah, hayat bazen ne kadar da zalim olabiliyor.
07:38
One day, two Mormon missionaries came to my door.
136
433000
4000
Bir gün, kapıma iki Mormon misyoner geldi,
07:42
Now, I just live off a main thoroughfare in Los Angeles,
137
437000
2000
Bakın, ben Los Angeles'ta işlek bir ana cadde üzerine oturuyorum,
07:44
and my block is -- well, it's a natural beginning
138
439000
3000
ve oturduğum blok da -- yani, kapı kapı dolanan
07:47
for people who are peddling things door to door.
139
442000
3000
bu tip insalar için doğal bir başlangıç noktası.
07:50
Sometimes I get little old ladies from the Seventh Day Adventist Church
140
445000
3000
Bazen Seventh Day Adventist kilisesine mensup yaşlı teyzeler gelip
07:53
showing me these cartoon pictures of heaven.
141
448000
2000
bana karton cennet resimleri gösteriyorlar.
07:55
And sometimes I get teenagers who promise me that they won't join a gang
142
450000
4000
Bazen de gençler kapımı çalıyor, eğer satmaya çalıştıkları dergilerden
07:59
and just start robbing people if I only buy
143
454000
2000
birine abone olursam çetelere katılmayacakları veya insanları soymayacakları
08:01
some magazine subscriptions from them.
144
456000
2000
konusunda söz veriyorlar.
08:03
So, normally I just ignore the doorbell, but on this day I answered.
145
458000
5000
Bu nedenle genelde kapı ziline aldırmam, ama o gün cevap veresim tuttu.
08:08
And there stood two boys, each about 19,
146
463000
2000
Kapıda iki delikanlı vardı, 19 yaşında gibiydiler
08:10
in white starched short-sleeved shirts, and they had little name tags
147
465000
4000
beyaz kolalı gömlekler giymişlerdi ve yakalarında isimleri yazılı kartlar vardı
08:14
that identified them as official representatives
148
469000
2000
kartlarda, Jesus Christ Latter-day Saint (Mormon) kilisesi
08:16
of the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints,
149
471000
4000
resmi temsilcileri oldukları yazılıydı,
08:20
and they said they had a message for me from God.
150
475000
3000
ve bana Tanrı'dan bir mesaj getirdiklerini söylediler.
08:23
I said, "A message for me? From God?" And they said, "Yes."
151
478000
6000
"Tanrı'dan bir mesaj mı? Bana mı?" dedim. "Evet." dediler.
08:29
Now, I was raised in the Pacific Northwest,
152
484000
2000
Şimdi bakın ben Kuzeybatı Pasifik kıyısında
08:31
around a lot of Church of Latter-day Saints people and, you know,
153
486000
3000
pek çok Mormon'un arasında büyüdüm, ve bilirsiniz ya,
08:34
I've worked with them and even dated them,
154
489000
2000
onlarla çalıştım, hatta flört ettim
08:36
but I never really knew the doctrine or what they said to people
155
491000
2000
ama misyonerlik yaparken aktardıkları öğretilerini veya
08:38
when they were out on a mission, and I guess I was, sort of, curious,
156
493000
3000
diğer insanlara ne anlattıklarını hiç bilmiyordum, ve sanırım biraz meraklanmıştım
08:41
so I said, "Well, please, come in." And they looked really happy,
157
496000
3000
onun için "Peki, içeri girmez misiniz?" dedim. Birden çok mutlu oldular,
08:44
because I don't think this happens to them all that often.
158
499000
3000
sanırım eve davet edilmek pek sık başlarına gelmiyor.
08:47
(Laughter)
159
502000
2000
(Gülüşmeler)
08:49
And I sat them down, and I got them glasses of water --
160
504000
4000
Onları koltuğa buyur ettim ve bir bardak su ikram ettim--
09:03
OK, I got it. I got them glasses of water.
161
518000
3000
Tamam, hallettim. Onlara su ikram ettim.
09:06
Don't touch my hair, that's the thing.
162
521000
2000
Saçıma dokunma, en önemlisi bu.
09:08
(Laughter)
163
523000
3000
(Gülüşmeler)
09:11
You can't put a video of myself in front of me
164
526000
3000
Önüme kendimi gösteren bir video koyup benden
09:14
and expect me not to fix my hair.
165
529000
2000
saçımı düzeltmememi bekleyemezsiniz ama.
09:16
(Laughter)
166
531000
1000
(Gülüşmeler)
09:17
OK. So I sat them down and I got them glasses of water,
167
532000
6000
Neyse, onları oturttum ve su ikram ettim
09:23
and after niceties they said, "Do you believe that God loves you with all his heart?"
168
538000
5000
biraz hoşbeşten sonra dediler ki, "Tanrı'nın bütün kalbi ile seni sevdiğine inanıyor musun?"
09:28
And I thought, "Well, of course I believe in God,
169
543000
4000
Şöyle düşündüm, "Elbette ki Tanrı'ya inanıyorum,
09:32
but, you know, I don't like that word, heart,
170
547000
2000
ama anlıyorsunuz ya, bu kalp kelimesi hoşuma gitmedi
09:34
because it anthropomorphizes God,
171
549000
3000
çünkü Tanrı'yı insanileştiriyor,
09:37
and I don't like the word, 'his,' either, because that sexualizes God."
172
552000
4000
ayrıca onu erkeksileştiriyor da."
09:41
But I didn't want to argue semantics with these boys,
173
556000
3000
Ama elbette bu semantik detayları bu delikanlılarla tartışmak istemiyordum,
09:44
so after a very long, uncomfortable pause, I said
174
559000
3000
bu nedenle uzun ve rahatsız bir suskunluktan sonra dedim ki,
09:47
"Yes, yes, I do. I feel very loved."
175
562000
5000
"Evet, evet, hissediyorum. Kendimi çok sevilmiş hissediyorum."
09:52
And they looked at each other and smiled,
176
567000
1000
Birbirlerine baktılar ve verdiğim cevabın doğru
09:53
like that was the right answer. And then they said,
177
568000
3000
olduğunu onaylarcasına gülümsediler. Daha sonra dediler ki,
09:56
"Do you believe that we're all brothers and sisters on this planet?"
178
571000
3000
"Bu gezegende yaşayan herkesin kardeş olduğuna inanıyor musun?"
09:59
And I said, "Yes, I do. Yes, I do." And I was so relieved
179
574000
2000
"Evet, evet inanıyorum." dedim. Çok rahatlamıştım
10:01
that it was a question I could answer so quickly.
180
576000
3000
çünkü hemen cevap verebileceğim bir soruydu.
10:04
And they said, "Well, then we have a story to tell you."
181
579000
4000
Sonra bana "O zaman senin için bir hikayemiz var." dediler.
10:08
And they told me this story all about this guy named Lehi,
182
583000
3000
Ve bana Milattan önce 600 yılında Kudüs'te yaşamış olan
10:11
who lived in Jerusalem in 600 BC.
183
586000
3000
Lehi adındaki bir adamın hikayesini anlattılar.
10:14
Now, apparently in Jerusalem in 600 BC,
184
589000
2000
Anlaşılan o ki, MÖ 600 yılında Kudüs'te
10:16
everyone was completely bad and evil. Every single one of them:
185
591000
3000
herkes kötü ve şeytani imiş. Bütün insanlar:
10:19
man, woman, child, infant, fetus.
186
594000
3000
erkekler, kadınlar, çocuklar, bebekler ve fetüsler.
10:22
And God came to Lehi and said to him, "Put your family on a boat
187
597000
3000
Ve Tanrı Lehi'ye demiş ki, "Aileni bir kayığa yükle,
10:25
and I will lead you out of here." And God did lead them.
188
600000
4000
ben sizi buradan kurtaracağım." Ve kurtarmış da.
10:29
He led them to America.
189
604000
3000
Onların Amerika'ya varmalarını sağlamış.
10:32
I said, "America? From Jerusalem to America by boat in 600 BC?"
190
607000
8000
"Amerika mı? MÖ 600 yılında, kayıkla, Kudüs'ten taa Amerika'ya?"
10:40
And they said, "Yes."
191
615000
2000
"Evet." dediler.
10:42
(Laughter)
192
617000
2000
(Gülüşmeler)
10:44
Then they told me how Lehi and his descendants
193
619000
2000
Daha sonra bana Lehi ve soyunun 600 yıl boyunca
10:46
reproduced and reproduced, and over the course of 600 years
194
621000
3000
üreyerek ve üreyerek.. iki büyük ırkı yarattığını
10:49
there were two great races of them, the Nephites and the Lamanites,
195
624000
3000
anlattılar: Nephites ve Lamanites,
10:52
and the Nephites were totally, totally good -- each and every one of them --
196
627000
3000
Nepithes'lerin tamamı iyi idi -- her biri, tek tek--
10:55
and the Lamanites were totally bad and evil --
197
630000
2000
ve Lamanites'lerin de her biri kötü ve şeytani idi--
10:57
every single one of them just bad to the bone.
198
632000
2000
kötülük her birinin kemiklerine kadar işlemişti.
10:59
(Laughter)
199
634000
1000
(Gülüşmeler)
11:00
Then, after Jesus died on the cross for our sins,
200
635000
3000
Derken, İsa günahlarımız için çarmıha gerilip öldükten hemen sonra
11:03
on his way up to heaven he stopped by America and visited the Nephites.
201
638000
4000
cennete yükselirken yol üzerinde Amerika'ya uğrayıp Nephite'leri ziyaret etmiş.
11:07
(Laughter)
202
642000
1000
(Gülüşmeler)
11:08
And he told them that if they all remained totally, totally good --
203
643000
3000
ve onlara eğer hepsi böyle iyi, tamamen iyi kalırlarsa--
11:11
each and every one of them --
204
646000
2000
her biri tek tek--
11:13
they would win the war against the evil Lamanites.
205
648000
3000
kötücül Lamanit'lere karşı olan savaşı kazanacaklarını söylemiş.
11:16
But apparently somebody blew it,
206
651000
3000
Ama görünen o ki biri yüzüne gözüne bulaştırmış,
11:19
because the Lamanites were able to kill all the Nephites.
207
654000
2000
çünkü sonunda Lamanit'ler tüm Nephite'leri öldürmüşler.
11:21
All but one guy, this guy named Mormon,
208
656000
2000
Sadece bir kişi, adı Mormon olan bu adam
11:23
who managed to survive by hiding in the woods.
209
658000
3000
ormana saklanarak hayatta kalmayı başarmış.
11:26
And he made sure this whole story was written down
210
661000
3000
Ve bu hikayeyi yazıya dökerek
11:29
in reformed Egyptian hieroglyphics chiseled onto gold plates,
211
664000
4000
altın levhaların üzerine modernize edilmiş Mısır hiyeroglifleri ile kazımış,
11:33
which he then buried near Palmyra, New York.
212
668000
4000
daha sonra da bu levhaları da New York'ta, Palmyra yakınlarına gömmüş.
11:37
(Laughter)
213
672000
5000
(Gülüşmeler)
11:42
Well, I was just on the edge of my seat.
214
677000
3000
Ağzım açık dinliyordum.
11:45
(Laughter)
215
680000
3000
(Gülüşmeler)
11:48
I said, "What happened to the Lamanites?"
216
683000
3000
"Peki, Lamanite'lere ne olmuş?" diye sordum.
11:51
And they said, "Well, they became our Native Americans here in the U.S."
217
686000
3000
Dediler ki, "Onlar burada, Amerika'daki Kızılderililer haline geldiler."
11:54
And I said, "So, you believe the Native Americans are descended
218
689000
4000
Bunun üzerine dedim ki, "Yani siz, Kızılderililerin tamamen kötücül olan
11:58
from a people who were totally evil?" And they said, "Yes."
219
693000
4000
bu insanların soyundan geldiklerine mi inanıyorsunuz?" Ve bana "Evet." dediler.
12:02
Then they told me how this guy named Joseph Smith
220
697000
3000
Daha sonra bana Joseph Smith adlı bir adamın
12:05
found those buried gold plates right in his backyard,
221
700000
4000
arka bahçesinde gömülü olan bu altın levhaları nasıl keşfettiğini anlattılar.
12:09
and he also found this magic stone back there that he put into his hat
222
704000
3000
Levhalarla beraber aynı zamanda bahçede sihirli bir taş da bulmuş,
12:12
and then buried his face into, and this allowed him
223
707000
3000
öyle ki bu taşı şapkasının içine koyup yüzünü şapkasına gömdüğünde
12:15
to translate the gold plates from the reformed Egyptian into English.
224
710000
4000
modernize Hiyerogliflerle yazılı olan altın levhaları İngilizce olarak okuyabilir olmuş.
12:19
Well, at this point I just wanted to give these two boys
225
714000
3000
İşte bu noktada, bu iki gence
12:22
some advice about their pitch.
226
717000
2000
tarzları hakkında biraz nasihat vermeye karar verdim.
12:24
(Laughter)
227
719000
3000
(Gülüşmeler)
12:27
I wanted to say, "OK, don't start with this story."
228
722000
7000
Aslında şunu demek istiyordum, "Tamam, ama konuşmaya bu hikaye ile başlamayın."
12:34
I mean, even the Scientologists know to start with a personality test before they start --
229
729000
5000
Yani, Scientologistler bile başlamadan önce kişilik testi ile açılış yapmayı biliyorlar--
12:39
(Applause)
230
734000
2000
(Alkışlar)
12:41
-- telling people all about Xenu, the evil intergalactic overlord.
231
736000
5000
-- insanlara Xenu'yu, kötü intergalaktik hükümdarı anlatmazdan önce yapıyorlar bunu.
12:46
Well, then they said, "Do you believe that God speaks to us
232
741000
2000
Sonra gençler dedi ki, "Tanrının bizlerle bu erdemli peygamberler
12:48
through his righteous prophets?" And I said, "No, I don't."
233
743000
3000
aracılığı ile konuştuğuna inanıyor musunuz?" Bende, "Hayır, inanmıyorum." dedim.
12:51
Because I was, sort of, upset about this Lamanite story
234
746000
2000
Çünkü, Lamanitler ile ilgili hikaye ve çılgın altın levhalarla
12:53
and this crazy gold plate story, but the truth was,
235
748000
3000
ilgili hikayeler nedeniyle biraz keyfim kaçmıştı, ama aslında gerçek şu,
12:56
I hadn't really thought this through, so I backpedaled a little and I said,
236
751000
4000
bu konuyu daha önce hiç düşünmemiştim, bu nedenle bir adım geri atarak,
13:00
"Well, what exactly do you mean by righteous?
237
755000
3000
"Peki, erdemli derken neyi kastediyorsunuz?" dedim.
13:03
And what do you mean by prophets? Like, could the prophets be women?"
238
758000
4000
"Ve peygamber derken ne demek istiyorsunuz? Mesela kadınlardan peygamber olamaz mı?"
13:07
And they said, "No." And I said, "Why?" And they said,
239
762000
4000
Dediler ki, "Hayır, olamaz." Bende sordum, "Neden?" Dediler ki,
13:11
"Well, it's because God gave women a gift that is so spectacular,
240
766000
5000
"Çünkü Tanrı kadınlara o kadar muhteşem, öyle inanılmaz
13:16
it is so wonderful, that the only gift he had left over to give men
241
771000
5000
bir hediye bahşetti ki, erkeklere verebileceği tek hediye
13:21
was the gift of prophecy."
242
776000
3000
olarak elinde peygamberlik kaldı."
13:24
What is this wonderful gift God gave women, I wondered?
243
779000
2000
Tanrının kadınlara bahşettiği bu muhteşem hediye nedir diye merak ettim.
13:26
Maybe their greater ability to cooperate and adapt?
244
781000
5000
Belki işbirliği yapmak ve uyum sağlamak konusundaki yetenekleri?
13:31
Women's longer lifespan? The fact that women tend to be
245
786000
3000
Ya da daha uzun yaşam süresi? Erkeklere göre çok daha az
13:34
much less violent than men? But, no, it wasn't any of these gifts.
246
789000
4000
şiddete başvurmaları? Ama hayır, bu hediye bunlardan biri değildi.
13:38
They said, "Well, it's her ability to bear children."
247
793000
3000
Dediler ki, "Bu, kadınların doğurma yetisi."
13:41
I said, "Oh, come on. I mean, even if women tried to have a baby
248
796000
3000
"Ah, hadi ama." dedim, yani, diyelim ki kadınlar 15 yaşında başlayıp
13:44
every single year from the time they were 15 to the time they were 45,
249
799000
4000
45 yaşına kadar her bir yıl bir çocuk sahibi olmaya çalışsalar bile,
13:48
assuming they didn't die from exhaustion,
250
803000
2000
bu sırada tükenip ölmediklerini farz edelim,
13:50
it still seems like some women would have some time left over
251
805000
3000
yine de bazı kadınların Tanrı'nın kelamını duymak için
13:53
to hear the word of God." And they said, "No."
252
808000
4000
epey vakitleri artıyor." Dediler ki, "Hayır."
13:57
(Laughter)
253
812000
3000
(Gülüşmeler)
14:00
Well, then they didn't look so fresh-faced and cute to me any more,
254
815000
2000
İşte o andan sonra gözüme o kadar da temiz yüzlü ve efendi görünmez oldular
14:02
but they had more to say.
255
817000
2000
ama daha söyleyecekleri bitmemişti.
14:04
They said, "Well, we also believe that if you're a Mormon
256
819000
3000
Dediler ki, "Biz ayrıca şuna da inanırız, eğer Mormon iseniz
14:07
and if you're in good standing with the church, when you die
257
822000
2000
ve kiliseye düzenli devam ederseniz, öldüğünüzde
14:09
you get to go to heaven and be with your family for all eternity."
258
824000
5000
cennete gidersiniz ve sonsuza dek ailenizle bir arada yaşarsınız."
14:14
And I said, "Oh, dear --
259
829000
2000
"Amanın--" dedim.
14:16
(Laughter)
260
831000
7000
(Gülüşmeler)
14:23
-- that wouldn't be such a good incentive for me."
261
838000
2000
"-- bu benim için çok da cazip bir teklif değil."
14:25
(Laughter)
262
840000
1000
(Gülüşmeler)
14:26
And they said, "Oh -- hey, well, we also believe
263
841000
5000
Dediler ki, "Ah, --bir de cennete gittiğinizde
14:31
that when you go to heaven you get your body restored
264
846000
2000
vücudunuz iyileştirilecek ve olduğu en
14:33
to you in its best original state.
265
848000
3000
sağlıklı hali ile size geri verilecek.
14:36
Like, if you'd lost a leg, well, you get it back.
266
851000
2000
Mesela, bacağınızı kaybettiyseniz, geri alacaksınız.
14:38
Or, if you'd gone blind, you could see."
267
853000
2000
Ya da kör olduysanız, görebiliyor olacaksınız."
14:40
I said, "Oh -- now, I don't have a uterus because I had cancer
268
855000
4000
Dedim ki, "Ah, şimdi, benim rahmim yok çünkü bir kaç yıl önce
14:44
a few years ago. So, does this mean that if I went to heaven
269
859000
3000
kansere yakalandım. Şimdi bu şu mu demek, ben cennete gidersem
14:47
I would get my old uterus back?" And they said, "Sure."
270
862000
4000
rahimimi geri mi alacağım yani?" Dediler ki, "Elbette."
14:51
And I said, "I don't want it back. I'm happy without it." Gosh.
271
866000
6000
Dedim ki "Onu geri istemiyorum ki, onsuz gayet mutluyum ben."
14:57
What if you had a nose job and you liked it?
272
872000
3000
Burnuza estetik yaptırsanız ve yeni halini beğenirseniz ne olacak peki?
15:00
(Laughter)
273
875000
2000
(Gülüşmeler)
15:02
Would God force you to get your old nose back?
274
877000
3000
Tanrı, sizi eski burnunuzu kabul etmek için zorlayacak mı?
15:05
Well, then they gave me this Book of Mormon,
275
880000
2000
Neyse, sonra bana Mormon'ların kutsal kitabını verdiler.
15:07
and they told me to read this chapter and that chapter,
276
882000
2000
ve bu kitabı bölüm bölüm okumamı söylediler,
15:09
and they said they'd come back some day and check in on me,
277
884000
2000
sonra da bir süre sonra geri gelip tekrar beni ziyaret edeceklerini söylediler.
15:11
and I think I said something like, "Please don't hurry,"
278
886000
2000
Sanırım "Lütfen acele etmeyin." gibi birşeyler söyledim
15:13
or maybe it was just, "Please don't," and they were gone.
279
888000
4000
ya da sadece "Lütfen...,"dedim, gitmişlerdi bile.
15:17
OK, so, I initially felt really superior to these boys,
280
892000
3000
Tamam, şimdi ilk başta bu gençlere göre kendimi daha üstün hissettim,
15:20
and smug in my more conventional faith. But then,
281
895000
3000
daha alışılagelmiş inanç sistemimle övündüm. Ama sonra,
15:23
the more I thought about it, the more I had to be honest with myself.
282
898000
3000
bu konuyu düşündükçe, kendime karşı daha dürüst olmam gerekti.
15:26
If someone came to my door and I was hearing Catholic theology
283
901000
3000
Eğer biri kapıma gelse ve Hristiyan dini ve inancı ile ilgili
15:29
and dogma for the very first time, and they said,
284
904000
3000
şeyleri ilk defa duyuyor olsaydım, ve bana deselerdi ki,
15:32
"We believe that God impregnated a very young girl
285
907000
3000
"Biz Tanrıinın genç bir kızı cinsel ilişkiye girmeden
15:35
without the use of intercourse,
286
910000
2000
hamile bıraktığına inanıyoruz,
15:37
and the fact that she was a virgin is maniacally important to us --
287
912000
3000
ve bu kızın bakire olması da bizim için delice bir önem taşıyor--
15:40
(Laughter)
288
915000
1000
(Gülüşmeler)
15:41
-- and she had a baby, and that's the son of God,"
289
916000
3000
-- bu kızın bir bebeği oldu, ve bu bebek Tanrı'nın oğluydu,"
15:44
I mean, I would think that's equally ridiculous.
290
919000
3000
Yani, bu hikayeyi de diğeri kadar gülünç bulurdum.
15:47
I'm just so used to that story.
291
922000
2000
Sadece bu hikayeye alışkınım, o kadar.
15:49
(Laughter)
292
924000
1000
(Gülüşmeler)
15:50
So, I couldn't let myself feel condescending towards these boys.
293
925000
3000
Bu nedenle bu gençleri küçümsemeye yeltenmedim.
15:53
But the question they asked me when they first arrived
294
928000
2000
Ama ilk geldiklerinde sordukları soru
15:55
really stuck in my head:
295
930000
2000
aklıma takıldı:
15:57
Did I believe that God loved me with all his heart?
296
932000
4000
Tanrı'nın beni bütün kalbiyle sevdiğine inanıyor muydum?
16:01
Because I wasn't exactly sure how I felt about that question.
297
936000
2000
Çünkü bu soru karşısında ne hissettiğimi tam bilmiyordum.
16:03
Now, if they'd asked me,
298
938000
2000
Şimdi, eğer bana,
16:05
Do you feel that God loves you with all his heart?
299
940000
4000
Tanrı'nın seni bütün kalbiyle sevdiğini HİSSEDİYOR MUSUN? diye sorsalardı
16:09
Well, that would have been much different, I think I would have instantly answered,
300
944000
3000
çok daha farklı olurdu, sanırım o zaman hemen cevap verebilirdim,
16:12
"Yes, yes, I feel it all the time. I feel God's love when I'm hurt and confused,
301
947000
5000
"Evet, evet, her an hissediyorum. Üzgün ve kafam karışık olduğunda Tanrı'nın bana olan sevgisini hiisediyorum,
16:17
and I feel consoled and cared for. I take shelter in God's love
302
952000
5000
Kendimi avunmuş ve ilgilenilmiş hissediyorum. Bir trajedi olup da
16:22
when I don't understand why tragedy hits,
303
957000
2000
nedenini anlamadığımda Tanrı'nın sevgisine sığınıyorum,
16:24
and I feel God's love when I look with gratitude at all the beauty I see."
304
959000
4000
ve etrafımdaki güzelliklere şükranla bakarken de Tanrı'nın sevgisini hissediyorum."
16:28
But since they asked me that question with the word believe in it,
305
963000
3000
Ama bana bu soruyu İNANIYOR MUSUN? diye sordukları için
16:31
somehow it was all different,
306
966000
2000
her şey farklıydı,
16:33
because I wasn't exactly sure if I believed what I so clearly felt.
307
968000
6000
çünkü bu açıkça hissettiğim şeye inanıp inanmadığımdan emin değildim.
ABOUT THE SPEAKER
Julia Sweeney - Actor, comedian, playwrightJulia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith.
Why you should listen
Julia Sweeney is a writer, director, actress, comedian and monologist. She is known for being a cast member on Saturday Night Live from 1990 to 1995, where she created and popularized the androgynous character, Pat. She is also well known for her comedic and dramatic monologues. God Said Ha! is a monologue about serious illness, her brother's lymphoma and her own cancer, and her family's crazy reactions to this crisis as they soldiered their way through struggle, confusion and death. This play was performed all over the U.S. and on Broadway at the Lyceum Theater. It was made into a film produced by Quentin Tarantino, and the comedy album from the show was nominated for a Grammy.
Sweeney's second monologue, In the Family Way, played in theatrical runs in New York and Los Angeles. It was ultimately fashioned into a book, a memoir titled If It's Not One Thing, It's Your Mother. Sweeney's third monologue, Letting Go of God, chronicled her journey from Catholicism to atheism. It was made into a film that played on Showtime.
Julia Sweeney | Speaker | TED.com