TED2008
Gregory Petsko: The coming neurological epidemic
Gregory Petsko dự đoán về đại dịch các căn bệnh thần kinh sắp đến
Filmed:
Readability: 4.2
994,855 views
Nhà sinh hóa học Gregory Petsko biện luận đầy thuyết phục về dự báo trong 50 năm tới, chúng ta sẽ chứng kiến một đại dịch các căn bệnh thần kinh như Alzheimer khi nền dân số thế giới già đi. Và đây là giải pháp của ông: cần nghiên cứu sâu hơn về bộ não và chức năng của nó.
Gregory Petsko - Bioengineer
Gregory Petsko is a biochemist who studies the proteins of the body and their biochemical function. Working with Dagmar Ringe, he's doing pioneering work in the way we look at proteins and what they do. Full bio
Gregory Petsko is a biochemist who studies the proteins of the body and their biochemical function. Working with Dagmar Ringe, he's doing pioneering work in the way we look at proteins and what they do. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Unless we do something to prevent it,
0
0
2000
Nếu không làm gì để ngăn chặn,
00:14
over the next 40 years we’re facing an epidemic
1
2000
3000
thì trong hơn 40 năm tới, chúng ta sẽ đương đầu với một đại dịch
00:17
of neurologic diseases on a global scale.
2
5000
3000
các bệnh thần kinh trên quy mô toàn cầu.
00:20
A cheery thought.
3
8000
4000
Một ý nghĩ vui thôi.
00:24
On this map, every country that’s colored blue
4
12000
3000
Trên bản đồ này, các nước ký hiệu màu xanh
00:27
has more than 20 percent of its population over the age of 65.
5
15000
4000
có 20% số dân từ 65 tuổi trở lên.
00:31
This is the world we live in.
6
19000
2000
Đây là thế giới chúng ta đang sống.
00:33
And this is the world your children will live in.
7
21000
3000
Và đây là thế giới con cái bạn sẽ sống.
00:37
For 12,000 years, the distribution of ages in the human population
8
25000
4000
12,000 năm qua, sự phân bố tuổi tác trong nền dân số loài người
00:41
has looked like a pyramid, with the oldest on top.
9
29000
3000
được biểu diễn bằng biểu đồ tháp, với đỉnh tháp là độ tuổi cao nhất.
00:44
It’s already flattening out.
10
32000
2000
Đỉnh tháp đang phẳng dần.
00:46
By 2050, it’s going to be a column and will start to invert.
11
34000
4000
Trước năm 2050, biểu đồ sẽ trở thành một cột và bắt đầu đảo ngược.
00:50
This is why it’s happening.
12
38000
3000
Sau đây là nguyên nhân gây nên hiện tượng đó.
00:53
The average lifespan’s more than doubled since 1840,
13
41000
3000
Tuổi thọ trung bình đã tăng gấp đôi kể từ năm 1840,
00:56
and it’s increasing currently at the rate of about five hours every day.
14
44000
5000
và hiện nó đang tăng với tốc độ 5 giờ mỗi ngày.
01:01
And this is why that’s not entirely a good thing:
15
49000
3000
Và đây là lý do tại sao đó không hẳn là điều tốt:
01:04
because over the age of 65, your risk of getting Alzheimer’s
16
52000
4000
vì khi bước qua tuổi 65, nguy cơ mắc phải bệnh Alzheimer
01:08
or Parkinson’s disease will increase exponentially.
17
56000
4000
hay Parkinson sẽ tăng theo cấp số nhân.
01:12
By 2050, there’ll be about 32 million people in the United States
18
60000
4000
Trước năm 2050, số người Mỹ thọ hơn 80 tuổi sẽ đạt con số 32 triệu người
01:16
over the age of 80, and unless we do something about it,
19
64000
3000
và nếu không làm gì đó,
01:19
half of them will have Alzheimer’s disease
20
67000
2000
thì một nửa trong số họ sẽ mắc bệnh Alzheimer
01:21
and three million more will have Parkinson’s disease.
21
69000
3000
và 3 triệu người nữa sẽ mắc bệnh Parkinson.
01:24
Right now, those and other neurologic diseases --
22
72000
3000
Hiện nay, hai bệnh đó và các bệnh về thần kinh --
01:27
for which we have no cure or prevention --
23
75000
3000
là các bệnh chưa có thuốc chữa hoặc cách phòng tránh --
01:30
cost about a third of a trillion dollars a year.
24
78000
2000
tiêu tốn khoảng 1/3 một nghìn tỷ dollar mỗi năm,
01:32
It will be well over a trillion dollars by 2050.
25
80000
4000
và trước năm 2050, nó sẽ tăng lên hơn một nghìn tỷ dollar.
01:36
Alzheimer’s disease starts when a protein
26
84000
2000
Bệnh Alzheimer phát bệnh khi một protein
01:38
that should be folded up properly
27
86000
2000
lẽ ra phải được gập đúng
01:40
misfolds into a kind of demented origami.
28
88000
4000
thì lại gập sai thành một hình xếp giấy rối loạn.
01:44
So one approach we’re taking is to try to design drugs
29
92000
3000
Giải pháp của chúng tôi là cố gắng bào chế các loại thuốc
01:47
that function like molecular Scotch tape,
30
95000
3000
có chức năng như băng keo phân tử Scotch
01:50
to hold the protein into its proper shape.
31
98000
3000
để cố định protein trong hình dạng đúng của nó.
01:53
That would keep it from forming the tangles
32
101000
2000
Nó sẽ ngăn chặn các protein hình thành tình trạng rối loạn
01:55
that seem to kill large sections of the brain when they do.
33
103000
4000
nhờ đó tránh các vùng lớn của não bị tiêu diệt.
01:59
Interestingly enough, other neurologic diseases
34
107000
2000
Thú vị là, các bệnh thần kinh khác
02:01
which affect very different parts of the brain
35
109000
3000
có ảnh hưởng đến các phần não khác nhau
02:04
also show tangles of misfolded protein,
36
112000
3000
cũng biểu hiện sự rối loạn của các protein bị gập sai,
02:07
which suggests that the approach might be a general one,
37
115000
3000
cho biết phương pháp đó khá khái quát
02:10
and might be used to cure many neurologic diseases,
38
118000
2000
và có thể sử dụng để chữa trị nhiều bệnh thần kinh,
02:12
not just Alzheimer’s disease.
39
120000
2000
chứ không chỉ Alzheimer.
02:14
There’s also a fascinating connection to cancer here,
40
122000
3000
Ở đây cũng có một liên kết thú vị với căn bệnh ung thư
02:17
because people with neurologic diseases
41
125000
2000
vì người mắc các bệnh thần kinh
02:19
have a very low incidence of most cancers.
42
127000
3000
có nguy cơ mắc hầu hết các bệnh ung thư rất thấp.
02:22
And this is a connection that most people aren’t pursuing right now,
43
130000
3000
Và hiện giờ chưa nhiều người nghiên cứu mối liên hệ này
02:25
but which we’re fascinated by.
44
133000
3000
nhưng chúng tôi thấy rất đáng quan tâm.
02:28
Most of the important and all of the creative work in this area
45
136000
3000
Đa phần các công trình quan trọng và sáng tạo trong lĩnh vực này
02:31
is being funded by private philanthropies.
46
139000
3000
đều đang được các nhà từ thiện tư nhân tài trợ.
02:34
And there’s tremendous scope for additional private help here,
47
142000
3000
Và nguồn tài trợ tư nhân cực kỳ lớn vì tôi e rằng
02:37
because the government has dropped the ball on much of this, I’m afraid.
48
145000
3000
chính phủ đã đánh giá thấp hoặc chưa nhìn ra tiềm năng của lĩnh vực này.
02:40
In the meantime, while we’re waiting for all these things to happen,
49
148000
4000
Trong khi chờ đợi những điều đó diễn ra,
02:44
here’s what you can do for yourself.
50
152000
2000
đây là việc bạn có thể làm cho bản thân.
02:46
If you want to lower your risk of Parkinson’s disease,
51
154000
2000
Nếu muốn giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson,
02:48
caffeine is protective to some extent; nobody knows why.
52
156000
5000
thì caffeine có khả năng phòng ngừa trong một mức độ nào đấy, tuy nhiên chưa ai giải thích được tại sao.
02:53
Head injuries are bad for you. They lead to Parkinson’s disease.
53
161000
3000
Chấn thương vùng đầu cũng rất nguy hiểm, dẫn đến bệnh Parkinson.
02:56
And the Avian Flu is also not a good idea.
54
164000
4000
Và cúm Avian cũng không phải chuyện đùa.
03:01
As far as protecting yourself against Alzheimer’s disease,
55
169000
3000
Trong việc phòng chống nguy cơ bện Alzheimer
03:04
well, it turns out that fish oil has the effect
56
172000
3000
thì hóa ra dầu cá cũng có tác dụng
03:07
of reducing your risk for Alzheimer’s disease.
57
175000
3000
giảm nguy cơ mắc bệnh đó.
03:10
You should also keep your blood pressure down,
58
178000
2000
Bạn nên giữ huyết áp ổn định, không tăng, không giảm,
03:12
because chronic high blood pressure
59
180000
2000
vì bệnh huyết áp cao
03:14
is the biggest single risk factor for Alzheimer’s disease.
60
182000
2000
là tác nhân nguy hiểm lớn nhất gây bệnh Alzheimer.
03:16
It’s also the biggest risk factor for glaucoma,
61
184000
3000
Đó cũng là tác nhân nguy hiểm nhất gây bệnh tăng nhãn áp (glaucoma),
03:19
which is just Alzheimer’s disease of the eye.
62
187000
3000
một thương tổn thị giác do bệnh Alzheimer biến chứng.
03:22
And of course, when it comes to cognitive effects,
63
190000
2000
Và dĩ nhiên, khi phát hiện được các tác hại của bệnh
03:24
"use it or lose it" applies,
64
192000
2000
thì chỉ còn mỗi cách sống chung với lũ
03:26
so you want to stay mentally stimulated.
65
194000
2000
bằng cách kích thích thần kinh mãi mãi.
03:28
But hey, you’re listening to me.
66
196000
2000
Nhưng này, các bạn đang nghe tôi nói.
03:30
So you’ve got that covered.
67
198000
2000
Và đã nắm được vấn đề chính rồi
03:32
And one final thing. Wish people like me luck, okay?
68
200000
4000
Một điều cuối cùng. Hãy chúc phúc cho những người như tôi gặp may mắn, các bạn nhé.
03:36
Because the clock is ticking for all of us.
69
204000
2000
Đồng hồ đã điểm. Tạm biệt các bạn.
03:38
Thank you.
70
206000
3000
Xin cảm ơn.
ABOUT THE SPEAKER
Gregory Petsko - BioengineerGregory Petsko is a biochemist who studies the proteins of the body and their biochemical function. Working with Dagmar Ringe, he's doing pioneering work in the way we look at proteins and what they do.
Why you should listen
Gregory Petsko's own biography, on his Brandeis faculty homepage, might seem intimidatingly abstruse to the non-biochemist -- he studies "the structural basis for efficient enzymic catalysis of proton and hydride transfer; the role of the metal ions in bridged bimetalloenzyme active sites; direct visualization of proteins in action by time-resolved protein crystallography; the evolution of new enzyme activities from old ones; and the biology of the quiescent state in eukaryotic cells."
But for someone so deeply in touch with the minutest parts of our bodies, Petsko is also a wide-ranging mind, concerned about larger health policy issues. The effect of mass population shifts -- such as our current trend toward a senior-citizen society -- maps onto his world of tiny proteins to create a compeling new worldview.
Gregory Petsko | Speaker | TED.com