TEDMED 2015
Sarah Gray: How my son's short life made a lasting difference
سارا گرەی: چۆن ژیانە کورتەکەی كوڕەکەم جیاوازیەکی درێژخایەنی دروستکرد
Filmed:
Readability: 4.5
1,543,224 views
دوای ئەوەی کوڕە لەدایک نەبووەکەی سارا گاری، زانرا کە نەبوونی مێشکی هەیە، کە کێشەیەکی بۆماوەیی کووشندەیە، بڕیاری یا تراجیدیای خێزانەکەی بکات بە دیارییەکی نائاسایی و ئەندامەکانی ببەخشێت بۆ توێژینەوەی زانستی. لەم قووربانیدانەیدا بۆ ژیان و دۆزینەوە، باسی گەشتەکەی خۆیمان بۆ دەکات لەگەڵ واتای لەدەستدانی کەسێک و پەیامێکی هیوابەخش بڵاودەکاتەوە بۆ خێزانەکانی تری هاوشێوەن.
Sarah Gray - Researchers' dream donator
Sarah Gray found meaning in tragic loss by donating the organs of her newborn son to advance scientific research. Full bio
Sarah Gray found meaning in tragic loss by donating the organs of her newborn son to advance scientific research. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I was three months pregnant with twins
0
1798
2473
٣ مانگ بوو سکم پڕ بوو بە دوانایەکەوە
00:16
when my husband Ross and I
went to my second sonogram.
went to my second sonogram.
1
4295
3344
کاتێک لەگەڵ ڕۆسی مێردم چووین
بۆ دووەم سەردانی پزیشکی سۆنەر.
بۆ دووەم سەردانی پزیشکی سۆنەر.
00:21
I was 35 years old at the time,
2
9221
2318
ئەوکاتە ٣٥ ساڵان بووم،
00:23
and I knew that that meant
we had a higher risk
we had a higher risk
3
11563
3320
ئەمزانی ئەوە مەترسی هەیە
کە منداڵیک لە دایک بێت ناتەواو بێت.
00:26
of having a child with a birth defect.
4
14907
1944
00:29
So, Ross and I researched
the standard birth defects,
the standard birth defects,
5
17907
3058
بۆیە من و ڕۆس گەڕاین بە دوای
ناتەواویە زگماکیە باوەکاندا،
ناتەواویە زگماکیە باوەکاندا،
00:32
and we felt reasonably prepared.
6
20989
2000
هەستمان کرد ئامادەین.
00:35
Well, nothing would have prepared us
7
23973
1945
بەڵام هیچ شتێ ئامادەی نەکردین
00:37
for the bizarre diagnosis
that we were about to face.
that we were about to face.
8
25942
3054
بۆ ئەو نەخۆشیە نامۆیەی
کە رووبەرووی ئەبینەوە.
کە رووبەرووی ئەبینەوە.
00:42
The doctor explained
that one of our twins, Thomas,
that one of our twins, Thomas,
9
30291
3539
پزیشکەکە پێی وتین یەکێک
لە دوانەکە ، تۆماس،
لە دوانەکە ، تۆماس،
00:45
had a fatal birth defect
called anencephaly.
called anencephaly.
10
33854
2824
ناتەواویەکی زگماکی کوشندەی هەیە
بە ناوی نەبوونی مێشک.
بە ناوی نەبوونی مێشک.
00:49
This means that his brain
was not formed correctly
was not formed correctly
11
37476
3394
واتە مێشکی بە تەواوی پێک نەهاتبوو
00:52
because part of his skull was missing.
12
40894
1976
چونکە هەنێ بەشی کەلەی سەری نەبوون،
00:55
Babies with this diagnosis
typically die in utero
typically die in utero
13
43663
3524
مناڵێک ئەم کێشەیەی هەبێت
لە سکی دایکیا ئەمرێت
لە سکی دایکیا ئەمرێت
00:59
or within a few minutes, hours
or days of being born.
or days of being born.
14
47211
3571
یان دوای جەند خولەکێک چەند کاژمێرێک،
یان چەند ڕۆژێک دوای لەدایکبوون.
یان چەند ڕۆژێک دوای لەدایکبوون.
01:05
But the other twin, Callum,
15
53013
3215
بەڵام ئەوەی تریان، کالوم،
01:08
appeared to be healthy,
as far as the doctor could tell,
as far as the doctor could tell,
16
56252
3888
بەپێی وتەی پزیشکەکان تەندروست دیار بوو،
01:12
and these twins were identical,
17
60164
4167
ئەم دووانەیە هاوشێوە بوون،
01:16
genetically identical.
18
64355
1269
لەڕووی بۆماویشەوە هاوشێوە بوون
01:20
So after a lot of questions about
how this could have possibly happened,
how this could have possibly happened,
19
68125
4612
بۆیە دوای ئەوەی پرسیاری زۆرمان کرد
کە ئەمە بۆ ڕووی داوە،
کە ئەمە بۆ ڕووی داوە،
01:24
a selective reduction was mentioned,
20
72761
3136
کەمکردنەوە وەک هەڵبژاردنێک دانرا،
01:27
and while this procedure
was not impossible,
was not impossible,
21
75921
2901
لە کاتێکدا ئەم کارە ئەستەم نەبوو،
01:30
it posed some unique risks
for the healthy twin and for me,
for the healthy twin and for me,
22
78846
4358
هەنێک مەترسی هەبوو بۆ سەر ژیانی
من و دوانە تەندروستکەش،
من و دوانە تەندروستکەش،
01:35
so we decided to carry
the pregnancy to term.
the pregnancy to term.
23
83228
2357
بۆیە بریارمان دا سکەکە
تا ڕۆژی منداڵبوونەکە بەرین.
تا ڕۆژی منداڵبوونەکە بەرین.
01:39
So there I was, three months pregnant,
with two trimesters ahead of me,
with two trimesters ahead of me,
24
87101
4191
کەواتە، سکم سێ مانگ بوو
هێشتا شەش مانگم لەپێشەوە مابوو، و
هێشتا شەش مانگم لەپێشەوە مابوو، و
01:43
and I had to find a way to manage
my blood pressure and my stress.
my blood pressure and my stress.
25
91316
4879
ئەبوایە رێگایەکم بدۆزیایەتەوە کۆنترۆڵی
فشاری خوین و دڵە راوکێکەمی پێبکەم،
فشاری خوین و دڵە راوکێکەمی پێبکەم،
01:49
And it felt like having a roommate
point a loaded gun at you for six months.
point a loaded gun at you for six months.
26
97268
4936
وا هەستم دەکرد یەکێک
شەش مانگ دەمانچە دەخاتە سەر سەرم.
شەش مانگ دەمانچە دەخاتە سەر سەرم.
01:55
But I stared down
the barrel of that gun for so long
the barrel of that gun for so long
27
103553
4930
بەڵام لەو دەمانچەیە نەترسام
سەیری ناو لولەکەیم کرد
سەیری ناو لولەکەیم کرد
02:00
that I saw a light
at the end of the tunnel.
at the end of the tunnel.
28
108507
2063
ڕووناکیم لە کۆتایی تونێلەکەدا بینی.
02:03
While there was nothing we could do
to prevent the tragedy,
to prevent the tragedy,
29
111506
3104
هەرچەندە هیچ نەبوو کارێک بکات
ڕێگە لەم تراژیدیایە بگرێت.
ڕێگە لەم تراژیدیایە بگرێت.
02:06
I wanted to find a way
for Thomas's brief life
for Thomas's brief life
30
114634
2463
ویستم شتێک بۆ ئەو ژیانە
کەمەی تۆماس بدۆزمەوە
کەمەی تۆماس بدۆزمەوە
02:09
to have some kind of positive impact.
31
117121
2221
بۆ ئەوەی کاریگەریەکی ئەرێنیانەی هەبێ.
02:11
So I asked my nurse about organ,
eye and tissue donation.
eye and tissue donation.
32
119366
3666
بۆیە پرسیارم کرد لە پەرستیارەکەم دەربارەی
بەخشینی ئەندام، و شانە و چاوەکان.
بەخشینی ئەندام، و شانە و چاوەکان.
02:16
She connected with our local
organ-procurement organization,
organ-procurement organization,
33
124080
3521
پەیوەندی کرد بە دامەزراوەی
دابینکردنی ئەندامەکانی لەش،
دابینکردنی ئەندامەکانی لەش،
02:19
the Washington Regional
Transplant Community.
Transplant Community.
34
127625
2293
کۆمەڵگەی هەرێمی واشنگتن
بۆ چاندنەوەی ئەندامەکان.
بۆ چاندنەوەی ئەندامەکان.
02:23
WRTC explained to me
35
131359
2571
کۆمەڵگاکە بۆیان ڕوونکردمەوە
02:25
that Thomas would probably be too small
at birth to donate for transplant,
at birth to donate for transplant,
36
133954
4401
کە تۆماس لە کاتی لە دایک بوندا زۆر بچووکە
بۆ ئەوەی ئەندامەکانی ببەخشرێت و
بۆ ئەوەی ئەندامەکانی ببەخشرێت و
02:30
and I was shocked:
37
138379
1150
منیش تاسام:
02:31
I didn't even know
you could be rejected for that.
you could be rejected for that.
38
139553
2404
چۆن ئەکرێ بۆ شتێکی وا رەتبکرێیتەوە.
02:33
But they said that he would be
a good candidate to donate for research.
a good candidate to donate for research.
39
141981
3412
بەڵام وتیان کاندیدێکی باشە
ببەخشرێت بۆ توێژینەوە.
ببەخشرێت بۆ توێژینەوە.
02:38
This helped me see Thomas in a new light.
40
146290
2031
ئەمە وایکرد تۆماس بە شێوەیەکی کە ببینم.
02:40
As opposed to just a victim of a disease,
41
148345
2895
بە پێچەوانەی ئەوەی قوربانیەکی نەخۆشی بێت،
02:43
I started to see him as a possible key
to unlock a medical mystery.
to unlock a medical mystery.
42
151264
3587
وەک کلیلێک بینیم بۆ ئەوەی
نادیاریەکی بواری پزیشکی بکاتەوە.
نادیاریەکی بواری پزیشکی بکاتەوە.
02:48
On March 23, 2010,
43
156288
3278
لە ٢٣ی ئازاری ٢٠١٠،
02:51
the twins were born,
and they were both born alive.
and they were both born alive.
44
159590
2507
ئەم دوانەیە لە دایک بوون و
هەردووکیان زیندوو بوون.
هەردووکیان زیندوو بوون.
02:55
And just like the doctor said,
45
163978
1666
وەک ئەوەی پزیشکەکە وتی،
02:57
Thomas was missing
the top part of his skull,
the top part of his skull,
46
165668
3079
تۆماس بەشی سەرەوەی کەلەی سەری نەبوو،
03:00
but he could nurse,
47
168771
1523
بەڵام دەیتوانی شیر بخوات
03:02
drink from a bottle,
48
170318
1452
لە بتڵێک بخواتەوە،
03:03
cuddle and grab our fingers
like a normal baby,
like a normal baby,
49
171794
3299
پەنجەمان بگوشێ وەک منداڵێکی ئاساییی، و
03:07
and he slept in our arms.
50
175117
1597
لە ناو باوەشماندا بخەوێت،
03:10
After six days, Thomas died in Ross's arms
51
178053
3389
دوای ٦ رۆژ تۆماس لە باوەشی رۆسدا مرد
03:13
surrounded by our family.
52
181466
1396
خێزانەکمانی لە دەەور بوو.
03:16
We called WRTC, who sent a van to our home
53
184846
4135
پەیوەندیمان کرد بە ڕێکخراوی چاندنەوەی
ئەندامەکان، کە ڤانێکیان نارد بۆمان و
ئەندامەکان، کە ڤانێکیان نارد بۆمان و
03:21
and brought him to Children's
National Medical Center.
National Medical Center.
54
189005
2539
بردیان بۆ سەنتەری پزیشکی منداڵانی نێودەڵەتی.
03:24
A few hours later, we got a call to say
that the recovery was a success,
that the recovery was a success,
55
192751
3821
دوای چەند کاژمێرێک پەوەندیان پێوە کردین
وتیان کارەکە سەرکەوتو بووە، و
وتیان کارەکە سەرکەوتو بووە، و
03:28
and Thomas's donations
would be going to four different places.
would be going to four different places.
56
196596
3234
ئەندامەکانی لەشی تۆماس
دەبرێن بۆ چوار شوێنی جیا.
دەبرێن بۆ چوار شوێنی جیا.
03:32
His cord blood would go
to Duke University.
to Duke University.
57
200159
2396
خوێنی دڕکە پەتکەکەی دەبرێ بۆ زانکۆی دوک.
03:35
His liver would go to a cell-therapy
company called Cytonet in Durham.
company called Cytonet in Durham.
58
203208
4015
جگەری دەبرێ بۆ کۆمپانیایەکی چارەسەری
جینی بەناوی سایتۆنێت لە دەرهام.
جینی بەناوی سایتۆنێت لە دەرهام.
03:40
His corneas would go
to Schepens Eye Research Institute,
to Schepens Eye Research Institute,
59
208263
3245
کۆرنیاکانی دەبرێنە پەمانگای توێژینەوەی
چاوی شێبپینز،
چاوی شێبپینز،
03:43
which is part of Harvard Medical School,
60
211532
2159
کە بەشێکی سکولی پزیشکی هارڤاردە،
03:45
and his retinas would go
to the University of Pennsylvania.
to the University of Pennsylvania.
61
213715
2856
تۆڕەی چاوی برا بۆ زانکۆی پێنسێلڤینیا.
03:50
A few days later, we had a funeral
with our immediate family,
with our immediate family,
62
218083
3928
دوای چەند رۆژێک پرسەیەکمان کرد
بۆی لە ناو خێزانەکەمان،
بۆی لە ناو خێزانەکەمان،
03:54
including baby Callum,
63
222035
1944
کالۆمە بچوکیشمان لەگەڵ بوو،
03:56
and we basically
closed this chapter in our lives.
closed this chapter in our lives.
64
224003
3314
ئەم بەشەی ژیانمان کۆتایی پێ هات.
03:59
But I did find myself wondering,
what's happening now?
what's happening now?
65
227718
2916
بەڵام پرسیارم لەخۆم دەکرد،
ئێستا چی ڕوودەدات؟
ئێستا چی ڕوودەدات؟
04:03
What are the researchers learning?
66
231055
1667
توێژەرەوەکان چیان زانیوە؟
04:05
And was it even worthwhile to donate?
67
233130
2293
ئایا ئەو بەخشینە سوودی هەبوو؟
04:09
WRTC invited Ross and I
to a grief retreat,
to a grief retreat,
68
237019
3722
ڕێکخراوەکە میوانداری من و ڕۆسی کرد
بۆ ئەوەی لەڕووی دەروونیەوە یارمەتمیان بەن
بۆ ئەوەی لەڕووی دەروونیەوە یارمەتمیان بەن
04:12
and we met about
15 other grieving families
15 other grieving families
69
240765
2753
لەگەڵ ١٥ خێزانی تر کە ئەوانیش
وەک ئێمە وابوون
وەک ئێمە وابوون
04:15
who had donated their loved one's
organs for transplant.
organs for transplant.
70
243542
2627
کە ئەندامەکانی خۆشەویستێکیان
بەخشیوە بۆ چاندن.
بەخشیوە بۆ چاندن.
04:19
Some of them had even received letters
71
247494
2401
هەندێکیان نامەشیان بە دەست گەیشتووە
04:21
from the people who received
their loved one's organs,
their loved one's organs,
72
249919
2969
لەو کەسانەی کە ئەندامەکانی
خۆشویستانیان وەرگرتووە،
خۆشویستانیان وەرگرتووە،
04:24
saying thank you.
73
252912
1165
سوپاسیان ئەکەن:
04:27
I learned that they
could even meet each other
could even meet each other
74
255038
2189
بۆم دەرکەوت کە تەنانەت
دەشیانتوانی یەکتری ببینن
دەشیانتوانی یەکتری ببینن
04:29
if they'd both sign a waiver,
75
257251
1438
ئەگەر هەردووکیان ئیمزایان بکردایە
04:30
almost like an open adoption.
76
258713
1396
هەر وەک هەڵگرتنێکی کراوە.
04:32
And I was so excited,
I thought maybe I could write a letter
I thought maybe I could write a letter
77
260907
2839
زۆرم پێخۆشبوو وتم لەوانەیە
بتوانم نامەیەک بنوسم
بتوانم نامەیەک بنوسم
04:35
or I could get a letter
and learn about what happened.
and learn about what happened.
78
263770
2609
یان نامەیەک وەرگرم و بزانم چی روویداوە.
بەڵام بێ هیوا بووم کە زانیم
04:38
But I was disappointed to learn
79
266403
1539
04:39
that this process only exists
for people who donate for transplant.
for people who donate for transplant.
80
267966
3170
ئەم پرۆسەیە تەنها بۆ ئەوانەیە کە
بەخشینەکەیان بۆ چاندنەوە بووە.
بەخشینەکەیان بۆ چاندنەوە بووە.
04:43
So I was jealous.
I had transplant envy, I guess.
I had transplant envy, I guess.
81
271160
3262
ئیرەییم دەبرد. پێمناخۆشبوو
ئەوان توانیویانە ئەندامەکان بچێننەوە.
ئەوان توانیویانە ئەندامەکان بچێننەوە.
04:46
(Laughter)
82
274446
1150
(پێکەنین)
04:48
But over the years that followed,
83
276104
1896
بەڵام دوای چەند ساڵێک،
04:50
I learned a lot more about donation,
84
278024
2476
زۆر شتی تر دەربارەی بەخشینی
ئەندام فێربووم و
ئەندام فێربووم و
04:52
and I even got a job in the field.
85
280524
2078
تەنانەت کارێکیشم لە بوارەکەیا دەستکەوت.
04:54
And I came up with an idea.
86
282626
1413
بیرۆکەیەکم بۆ هات.
04:57
I wrote a letter that started out,
87
285879
1659
نامەیەکم نوسی دەنگی دایەوە،
04:59
"Dear Researcher."
88
287562
1166
"توێژەری بەڕێز."
05:02
I explained who I was,
89
290468
1850
روونم کردەوە کە من کێم،
05:04
and I asked if they could tell me
why they requested infant retinas
why they requested infant retinas
90
292342
3868
پرسیارم کرد کە تۆڕەی چاوی
کۆرپەیەکیان بۆ چی بووە
کۆرپەیەکیان بۆ چی بووە
05:08
in March of 2010,
91
296234
2235
لە ئازاری ٢٠١٠،
05:10
and I asked if my family
could visit their lab.
could visit their lab.
92
298493
2269
پرسیارم کرد ئەگەر بتوانین لەگەل
خێزانەکەم سەردانی تاقیگەکەیان کرد.
خێزانەکەم سەردانی تاقیگەکەیان کرد.
05:13
I emailed it to the eye bank
that arranged the donation,
that arranged the donation,
93
301953
3096
ئیمەیڵم نارد بۆ بانکی تۆڕەی چاو کە
بەخشینەکەی رێک دەخست،
بەخشینەکەی رێک دەخست،
05:17
the Old Dominion Eye Foundation,
94
305073
2378
دامەزراوەی چاوی ئۆڵد دۆمینیۆن، و
05:19
and asked if they could
send it to the right person.
send it to the right person.
95
307475
2492
پرسیم ئەگەر بتوانن بۆ کەسی خۆی بنێرن.
05:22
They said that they had
never done this before,
never done this before,
96
310395
2231
وتیان هەرگیز پێشتر ئەمەیان نەکردووە، و
05:24
and they couldn't guarantee a response,
97
312650
1889
ناتوانن دڵنیا بن لە وەڵامێک،
05:26
but they wouldn't be an obstacle,
and they would deliver it.
and they would deliver it.
98
314563
2816
بەڵام نابنە بەربست و دەیگەیەنن.
05:30
Two days later, I got a response
99
318506
2191
دوای ٢ ڕۆژ وەڵامم پێگەشت
05:32
from Dr. Arupa Ganguly
of the University of Pennsylvania.
of the University of Pennsylvania.
100
320721
2984
لەلایەن د.ئەروپا گانگولی زانکۆی پێنسێلڤینیا.
05:36
She thanked me for the donation,
101
324617
1622
سوپاسی کردم بۆ بەخشینەکەم، و
05:38
and she explained
that she is studying retinoblastoma,
that she is studying retinoblastoma,
102
326263
2723
پێی راگەیاندم کە توێژینەوەیان
لەسەر ڕێتنۆبلاستۆما کردووە،
لەسەر ڕێتنۆبلاستۆما کردووە،
05:41
which is a deadly cancer of the retina
103
329010
1817
کە شێرپەنجەیەکی کوشندەی تۆرەی چاوە
05:42
that affects children
under the age of five,
under the age of five,
104
330851
2126
کە توشی مندالی خوار ٥ ساڵ دەبێت، و
05:45
and she said that yes,
we were invited to visit her lab.
we were invited to visit her lab.
105
333001
2690
پێی وتین بەڵێ، بانگێشت
کرابوین بۆ ئەوەی سەردانی تاقیگەکەیان بکەین
کرابوین بۆ ئەوەی سەردانی تاقیگەکەیان بکەین
05:48
So next we talked on the phone,
106
336612
1642
دواتر بە تەلەفون قسەمان کرد،
05:50
and one of the first things she said to me
107
338278
2047
یەکێک لە شتەکان کە پێی وتم
05:52
was that she couldn't possibly
imagine how we felt,
imagine how we felt,
108
340349
2831
ئەوە بوو کە هەرگیز ناتوانن بزانن
ئێمە هەستمان چۆن بووە،
ئێمە هەستمان چۆن بووە،
05:55
and that Thomas had given
the ultimate sacrifice,
the ultimate sacrifice,
109
343204
2740
تۆماس گەورەترین قوربانی داوە، و
05:57
and that she seemed
to feel indebted to us.
to feel indebted to us.
110
345968
2087
ئەویش خۆی بە قەرزداری ئێمە دەزانی.
06:00
So I said, "Nothing against your study,
111
348709
3126
منیش وتم، "هیچ شتێکم دژی
توێژینوەکەت نییە
توێژینوەکەت نییە
06:03
but we didn't actually pick it.
112
351859
1666
بەڵام ئێمە هەڵمان نەبژارد.
06:05
We donated to the system,
and the system chose your study.
and the system chose your study.
113
353549
3158
ئێمە بەخشیمان بە سیستمەکە،
ئەوان ئێوەیان هەلبژارد.
ئەوان ئێوەیان هەلبژارد.
06:09
I said, "And second of all,
bad things happen to children every day,
bad things happen to children every day,
114
357493
4890
وتیشم " دووەمیش، رۆژانە شتی ناخۆش
بەسەر منداڵاندا دێت،
بەسەر منداڵاندا دێت،
06:14
and if you didn't want these retinas,
115
362407
1788
ئەگەر ئەم تۆڕەی چاوانەتان نەویستایە،
06:16
they would probably
be buried in the ground right now.
be buried in the ground right now.
116
364219
2530
لەوانەیە ئێستا لە ژێر خاکدا بوونایە.
06:18
So to be able to participate in your study
117
366773
3366
بەژداری کردنی لەم توێژینەوەیەی تۆ
06:22
gives Thomas's life
a new layer of meaning.
a new layer of meaning.
118
370163
3643
واتایەکی نوێ دەدات بە ژیانی تۆماس.
06:25
So, never feel guilty
about using this tissue."
about using this tissue."
119
373830
2944
بۆیە هەرگیز هەست بە تاوان مەکە
کە ئەم شانانە بەکاردەهێنی
کە ئەم شانانە بەکاردەهێنی
06:29
Next, she explained to me how rare it was.
120
377845
2534
دواتر پێی وتم کە چەند دەگمەن بووە.
06:32
She had placed a request
for this tissue six years earlier
for this tissue six years earlier
121
380403
3696
ماوەی شەش ساڵە داوای ئەم شانانەی کردووە
06:36
with the National Disease
Research Interchange.
Research Interchange.
122
384123
2213
لەگەڵ دامەزراوەی ناوخۆیی
توێژینەوەی نەخۆشی.
توێژینەوەی نەخۆشی.
06:39
She got only one sample of tissue
that fit her criteria,
that fit her criteria,
123
387160
3334
تەنها یەک دانەیان هەموو
پێوەرەکانی ئەوی تێدا بوو، و
پێوەرەکانی ئەوی تێدا بوو، و
06:42
and it was Thomas's.
124
390518
1205
ئەوەی تۆماس بووە.
06:44
Next, we arranged a date for me
to come visit the lab,
to come visit the lab,
125
392958
3730
دوای ئەوە، کاتێکمان رێکخست بۆ ئەوەی
سەردانی تاقیگەکە بکەین، و
سەردانی تاقیگەکە بکەین، و
06:48
and we chose March 23, 2015,
which was the twins' fifth birthday.
which was the twins' fifth birthday.
126
396712
4650
٢٣ی ئازاری ٢٠١٥ مان هەڵبژارد کە
ڕۆژی لە دایک بوونی دوانەکە بوو.
ڕۆژی لە دایک بوونی دوانەکە بوو.
06:54
After we hung up, I emailed her
some pictures of Thomas and Callum,
some pictures of Thomas and Callum,
127
402563
3936
دوای ئەوەی تەلەفونەکەمان تەواو کرد
وێنەی تۆماس و کالۆمم بۆ نارد،
وێنەی تۆماس و کالۆمم بۆ نارد،
06:58
and a few weeks later,
we received this T-shirt in the mail.
we received this T-shirt in the mail.
128
406523
2889
دوای چەند هەفتەیەک،
تیشێرتێکمان بۆ هات.
تیشێرتێکمان بۆ هات.
07:03
A few months later, Ross, Callum
and I piled in the car
and I piled in the car
129
411142
2799
دوای چەند مانگێک رۆس و کالۆم و
من سواری ئوتومبیل بووین و
من سواری ئوتومبیل بووین و
07:05
and we went for a road trip.
130
413965
1591
رۆشتین بۆ گەشتێک.
07:07
We met Arupa and her staff,
131
415580
2564
ئەروپا و ستافەکەیمان بینی،
07:10
and Arupa said that when I told her
not to feel guilty, that it was a relief,
not to feel guilty, that it was a relief,
132
418168
4248
ئەروپا وتی کاتێک پێم وتووە هەست
بە تاوان مەکە، دڵم ئاوی خواردووەتەوە، و
بە تاوان مەکە، دڵم ئاوی خواردووەتەوە، و
07:14
and that she hadn't seen it
from our perspective.
from our perspective.
133
422440
2301
لە ڕووانگەی ئێمەوە سەیری
مەسەلەکەی نەکردووە.
مەسەلەکەی نەکردووە.
07:18
She also explained that Thomas
had a secret code name.
had a secret code name.
134
426090
4238
وتیشی تۆماس ناوێکی نهێنی هەبووە.
07:22
The same way Henrietta Lacks
is called HeLa,
is called HeLa,
135
430931
3369
وەک هێنرێتا لاکس، کە پێی دەوترا هێ لا،
07:26
Thomas was called RES 360.
136
434324
2626
تۆماس پيێ دەوترا ریس ٣٦٠.
07:29
RES means research,
137
437394
1398
ریس واتە توێژینەوە،
07:30
and 360 means he was the 360th specimen
138
438816
3500
٣٦٠ واتە ٣٦٠ەمین نموونە
07:34
over the course of about 10 years.
139
442340
1785
بە درێژایی ١٠ ساڵ.
07:37
She also shared with us a unique document,
140
445133
4143
بەڵگەنامەیەکی گرنگیشی نیشان داین،
07:41
and it was the shipping label
141
449300
2485
بریتی بوو لە زانیاری گەیاندن
07:43
that sent his retinas
from DC to Philadelphia.
from DC to Philadelphia.
142
451809
3484
کە تۆرەکانی چاویان لەواشنتۆنەوە
گەیانبدوو بۆ فیلادیلفیا.
گەیانبدوو بۆ فیلادیلفیا.
07:48
This shipping label
is like an heirloom to us now.
is like an heirloom to us now.
143
456273
3389
ئەم زانیاریە نوسراوە ئێستا
وەک مەدالیایەک وایە بۆمان.
وەک مەدالیایەک وایە بۆمان.
07:52
It's the same way that a military medal
or a wedding certificate might be.
or a wedding certificate might be.
144
460304
3508
وەک مەدالیای سەربازی یان
بروانامەی هاوسەرگیری وابوو.
بروانامەی هاوسەرگیری وابوو.
07:56
Arupa also explained that she is using
Thomas's retina and his RNA
Thomas's retina and his RNA
145
464687
5400
ئەروپا روونی کردەوە کە تۆڕەکانی
چاوی تۆماس و ئاڕ ئێن ئەیەکەی بەکاردێنن
چاوی تۆماس و ئاڕ ئێن ئەیەکەی بەکاردێنن
08:02
to try to inactivate the gene
that causes tumor formation,
that causes tumor formation,
146
470111
3410
بۆ ئەوەی ئەو جینە لەکاربخەن کە
دەگۆڕێ و دەبێتە هۆی شێرپەنجەکە،
دەگۆڕێ و دەبێتە هۆی شێرپەنجەکە،
08:05
and she even showed us some results
that were based on RES 360.
that were based on RES 360.
147
473545
3110
تەنانەت هەندێک ئەنجامی
ڕیس ٣٦٠یشی نیشانداین.
ڕیس ٣٦٠یشی نیشانداین.
08:09
Then she took us to the freezer
148
477959
1834
ئینجا بردینی بۆلای بەستەرەکە
08:11
and she showed us the two samples
that she still has
that she still has
149
479817
3435
دوو نموونەی نیشان داین کە
هێشتا مابووی
هێشتا مابووی
08:15
that are still labeled RES 360.
150
483276
2322
لەسەری نووسرابوو ڕیس ٣٦٠.
08:17
There's two little ones left.
151
485622
1860
تەنها ئەم دووانە بچوکە مابونەوە.
08:19
She said she saved it
152
487506
1528
وتی هەڵیگرتوون
08:21
because she doesn't know
when she might get more.
when she might get more.
153
489058
2328
لەبەر ئەوەی نازانێ
کەی هی دیکەی بۆ دێت.
کەی هی دیکەی بۆ دێت.
08:24
After this, we went to the conference room
154
492553
2048
دوای ئەمە چووینە ژووری کۆنفرانسەکە و
08:26
and we relaxed and we had lunch together,
155
494625
2610
پشووماندا و نانی نیوەرۆمان خوارد، و
08:29
and the lab staff presented Callum
with a birthday gift.
with a birthday gift.
156
497259
4270
ستافی تاقیگەکە دیاری ڕۆژی
لەدایکبوونیان دا بە کالوم.
لەدایکبوونیان دا بە کالوم.
08:34
It was a child's lab kit.
157
502179
1643
پێداویستی تاقیگەی منداڵەکان بوو.
08:36
And they also offered him an internship.
158
504419
2388
هەروەها خولی فێرکاریان پێشکەش کرد.
08:38
(Laughter)
159
506831
3183
(پێکەنین)
08:42
So in closing, I have two
simple messages today.
simple messages today.
160
510038
3150
لە کۆتاییدا دوو وتەی سادەم پێیە.
08:45
One is that most of us probably
don't think about donating to research.
don't think about donating to research.
161
513578
3804
یەکەمییان ئەوەیە کە زۆربەمان لەوانەیە
بیر نەکەینەوە ئەندام بۆ توێژینەوە ببەخشین
بیر نەکەینەوە ئەندام بۆ توێژینەوە ببەخشین
08:49
I know I didn't.
I think I'm a normal person.
I think I'm a normal person.
162
517406
3110
ئەزانم منیش نەمدەویست.
پێموابێت من کەسێکی ئاساییم.
پێموابێت من کەسێکی ئاساییم.
08:52
But I did it.
163
520540
1151
بەڵام کردم.
08:53
It was a good experience,
and I recommend it,
and I recommend it,
164
521715
2142
ئەزمونێکی باش بوو و پێشنیاری دەکەم، و
08:55
and it brought my family a lot of peace.
165
523881
1944
ئاشتییەکی زۆری هێنا بۆ خێزانەکەم.
08:57
And second is if you work
with human tissue
with human tissue
166
525849
2785
دووەمیش ئەوەیە ئەگەر لەگەڵ
بەشێکی جەستەی مرۆڤ کارتکرد
بەشێکی جەستەی مرۆڤ کارتکرد
09:00
and you wonder about the donor
and about the family,
and about the family,
167
528658
2595
ئەگەر دەربارەی بەخشەر و
خێزانەکە پرسیارت هەبوو،
خێزانەکە پرسیارت هەبوو،
09:03
write them a letter.
168
531277
1195
نامەیەکیان بۆ بنێرە.
09:04
Tell them you received it,
tell them what you're working on,
tell them what you're working on,
169
532496
2816
پێیان بڵێ پێت گەیشت و
بڵێ کە کاریان لەسەر دەکەم، و
بڵێ کە کاریان لەسەر دەکەم، و
09:07
and invite them to visit your lab,
170
535336
1667
بانگیان بکە بێن بۆ تاقیگەکەت،
09:09
because that visit may be
even more gratifying for you
even more gratifying for you
171
537027
2525
لەوانەیە ئەو سەردانکردنە
بۆ تۆ دڵخۆشکەرتر بێت
بۆ تۆ دڵخۆشکەرتر بێت
09:11
than it is for them.
172
539576
1231
وەک لەوان.
09:12
And I'd also like to ask you a favor.
173
540831
1762
هەروەها داوای چاکەیەکیش دەکەم.
09:14
If you're ever successful
in arranging one of these visits,
in arranging one of these visits,
174
542617
2959
ئەگەر جارێک سەرکەوتوو بوون
لە ڕێکخستنی ئەم سەردانانەدا،
لە ڕێکخستنی ئەم سەردانانەدا،
09:17
please tell me about it.
175
545600
1318
تکایە پێمی بڵێن.
09:20
The other part of my family's story
176
548064
1696
بەشەکەی تری چیرۆکی خێزانەکەم
09:21
is that we ended up visiting
all four facilities
all four facilities
177
549784
2312
ئەوەیە کە سەردانی هەر چوار شوێنەکەمان کرد
09:24
that received Thomas's donations.
178
552120
2062
کە ئەندامێکی لەشی
تۆماسیان پێبەخشرابوو. و
تۆماسیان پێبەخشرابوو. و
09:26
And we met amazing people
doing inspiring work.
doing inspiring work.
179
554206
2924
هەنێک کەسی زۆرباشمان
ناسی کە کاری جوانیان دەکرد.
ناسی کە کاری جوانیان دەکرد.
09:30
The way I see it now
is that Thomas got into Harvard,
is that Thomas got into Harvard,
180
558003
5101
لەبەر چاوی من تۆماس لە
هارڤارد دەخوێنێت،
هارڤارد دەخوێنێت،
09:35
Duke and Penn --
181
563128
2166
لە دیوک و پێنسلڤێنیا --
09:37
(Laughter)
182
565318
3325
(پێکەنین )
09:40
And he has a job at Cytonet,
183
568667
2368
ئیشیشی هەیە لە سایتۆنێت، و
09:43
and he has colleagues and he has coworkers
184
571059
2785
هاوپۆلو هاوکاریشی هەیە
09:45
who are in the top of their fields.
185
573868
1761
کە لە بوارەکانی خۆیاندا ڕابەرن. و
09:47
And they need him
in order to do their job.
in order to do their job.
186
575653
2571
پێویستیان پێیەتی بۆ ئەوەی کارەکەیان بکەن. و
09:51
And a life that once seemed
brief and insignificant
brief and insignificant
187
579137
4651
ژیانێک کە پێشتر کورت و گرنگ نەبوو
09:55
revealed itself to be vital,
everlasting and relevant.
everlasting and relevant.
188
583812
5682
وای لەخۆی کرد ببێتە پێویستییەکی
هەمیشەیی گرنگ.
هەمیشەیی گرنگ.
10:02
And I only hope that my life
can be as relevant.
can be as relevant.
189
590224
2547
هیوام وایە ژیانی منیش ئەوەنە گرنگ بێت.
10:05
Thank you.
190
593512
1151
سوپاس.
10:06
(Applause)
191
594687
9728
(چەپڵە)
ABOUT THE SPEAKER
Sarah Gray - Researchers' dream donatorSarah Gray found meaning in tragic loss by donating the organs of her newborn son to advance scientific research.
Why you should listen
While struggling to cope with the loss of their infant son Thomas, Sarah Gray and her family met the researchers who received his eye, liver and cord blood donations. This journey garnered national and international media attention and brought profound peace to the Gray family.
Gray is the director of marketing and public affairs for the American Association of Tissue Banks and a member of the AATB Donor Family Guidance Document Committee. She is author of a forthcoming memoir from HarperOne, A Life Everlasting: The Extraordinary Story of One Boy's Gift to Medical Science.
Gray holds a BA in Communications from Marquette University and a Masters in Public Communication from American University, where her capstone topic was nondirected kidney donation. She lives in Washington, DC with her husband Ross and children, Callum and Jocelyn.
Sarah Gray | Speaker | TED.com