TED2007
Jok Church: A circle of caring
Jok Church: စောင့်ရှောက်ပြုစုခြင်း စက်ဝန်း
Filmed:
Readability: 3
809,620 views
ဒီ ၃ မိနစ်စာ ဟောပြောချက်ထဲမှာ ကာတွန်းရေးဆရာ၊ ကျောင်းဆရာ Jok Church ကနေပြီး သူ့ကိုတခြားဘယ်သူကမှ ဂရုစိုက်ခြင်းမရှိတဲ့အချိန်မှာ စောင့်ရှောက်ပေးခဲ့တဲ့ ဆရာတစ်ယောက်ရဲ့ စိတ်လှုပ်ရှားစရာကောင်းတဲ့ ဇာတ်လမ်းကို ပြောပြထားပါတယ်။ ပြီးတော့ သူကနေ ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ကူညီပေးခဲ့တယ် ဆိုတာကိုရောပေါ့။
Jok Church - Cartoonist
Jok Church created the science-education comic strip "You Can with Beakman and Jax" and the zany TV series "Beakman's World." Full bio
Jok Church created the science-education comic strip "You Can with Beakman and Jax" and the zany TV series "Beakman's World." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
You know, what I do is write for children,
0
0
3000
သိတဲ့အတိုင်း ကျွန်တော့အလုပ်က
ကလေးတွေ အတွက်စာရေးတာဖြစ်ပြီး
ကလေးတွေ အတွက်စာရေးတာဖြစ်ပြီး
00:18
and I'm probably America's
1
3000
2000
တကယ်က ကျွန်တော်ဟာ အမေရိကမှာ အများဆုံး
00:20
most widely read children's author, in fact.
2
5000
2000
ဖတ်ကြတဲ့ ကလေးစာပေရေးသူ ဖြစ်လိမ့်မယ်။
00:22
And I always tell people
3
7000
2000
ပြီးတော့ လူတွေကို ကျွန်တော်
ပြောလေ့ရှိတာက
ပြောလေ့ရှိတာက
00:24
that I don't want to show up looking like a scientist.
4
9000
3000
သိပ္ပံပညာရှင်ပုံမျိုးနဲ့ ကျွန်တော်
ရောက်မလာချင်ဘူး။
ရောက်မလာချင်ဘူး။
00:27
You can have me as a farmer, or in leathers,
5
12000
3000
လယ်သမားတစ်ယောက် ဒါမှမဟုတ်
သားရေထည်ဝတ်တဲ့ပုံနဲ့ လက်ခံနိုင်တယ်
သားရေထည်ဝတ်တဲ့ပုံနဲ့ လက်ခံနိုင်တယ်
00:30
and no one has ever chose farmer.
6
15000
3000
ဆိုတော့ ဘယ်သူမှ လယ်သမားကို မရွေးကြဘူးဗျ၊
00:34
I'm here today to talk to you
7
19000
2000
ဒီနေ့ ကျွန်တော်ဒီမှာရှိနေတာက သံသရာတွေနဲ့
00:36
about circles and epiphanies.
8
21000
2000
သိမြင်လာရမှုတွေကို ပြောပြဖို့ပါ။
00:38
And you know, an epiphany
9
23000
2000
သိတဲ့အတိုင်း သိမြင်လာမှုဆိုတာ ဖြစ်တတ်တာက
00:40
is usually something you find that you dropped someplace.
10
25000
2000
တစ်နေရာရာမှာလွှတ်ချခဲ့တာကို တွေ့လိုက်တာပါ။
00:42
You've just got to go around the block
11
27000
2000
ဒါကိုသိမြင်လာမှုအဖြစ် နားလည်ဖို့
00:44
to see it as an epiphany.
12
29000
2000
အကွက်ကို ပတ်ကြည့်ဖို့ပဲလိုတာပါ။
00:46
That's a painting of a circle.
13
31000
2000
ဒါကတော့ စက်ဝန်းတစ်ခုရဲ့ ပန်းချီကားပါ။
00:48
A friend of mine did that -- Richard Bollingbroke.
14
33000
3000
သူငယ်ချင်း၁ယောက်ဆွဲခဲတာပါ၊
Richard Bollingbroke ပါ။
Richard Bollingbroke ပါ။
00:51
It's the kind of complicated circle
15
36000
2000
ဒါက ကျွန်တော်ပြောပြမယ့် ရှုပ်ထွေးလှတဲ့
00:53
that I'm going to tell you about.
16
38000
2000
စက်ဝန်းအမျိုးအစားပါ။
00:55
My circle began back in the '60s
17
40000
3000
ကျွန်တော့စက်ဝန်းက ၆၀လွန်နှစ်တွေက
00:58
in high school in Stow, Ohio
18
43000
2000
Ohio က Stow မှာရှိတဲ့
အထက်တန်းကျောင်းမှာ စခဲ့တာပါ။
အထက်တန်းကျောင်းမှာ စခဲ့တာပါ။
01:00
where I was the class queer.
19
45000
3000
အဲဒီမှာ ကျွန်တော်က အတန်းမှာ ငကြောင်ပေါ့၊
01:03
I was the guy beaten up bloody
20
48000
2000
အပတ်တိုင်းကို ယောက်ျားလေးဆောင်မှာ
01:05
every week in the boys' room,
21
50000
2000
သွေးထွက်အောင် အရိုက်ခံရတဲကောင်ပေါ့၊
01:07
until one teacher saved my life.
22
52000
3000
ဆရာမ တစ်ယောက်က ကျွန်တော့ဘဝကို
မကယ်မီ အထိပေါ့ဗျာ။
မကယ်မီ အထိပေါ့ဗျာ။
01:10
She saved my life by letting me go to the bathroom
23
55000
3000
ဆရာများနားနေခန်းက ရေချိုးခန်းထဲ
ကိုသွားစေပြီး
ကိုသွားစေပြီး
01:13
in the teachers' lounge.
24
58000
2000
ကျွန်တော့ဘဝကို ကယ်ခဲ့ပါတယ်။
01:15
She did it in secret.
25
60000
2000
ဒါကို သူများမသိအောင် လုပ်ခဲ့တာပါ။
01:17
She did it for three years.
26
62000
2000
၃ နှစ်တိုင်တိုင် လုပ်ခဲ့တာလေ။
01:19
And I had to get out of town.
27
64000
3000
နောက် မြို့ကနေ ကျွန်တော်ထွက်ခဲ့ရတယ်။
01:22
I had a thumb, I had 85 dollars,
28
67000
2000
ကိုယ့်မှာရှိတဲ့ လက်မ နဲ့ ၈၅ ဒေါ်လာကနေ
01:24
and I ended up in San Francisco, California --
29
69000
4000
နောက်ဆုံး California က San Francisco
ရောက်သွားတယ်။
ရောက်သွားတယ်။
01:28
met a lover --
30
73000
3000
ချစ်သူတစ်ယောက် တွေ့တယ်၊
01:31
and back in the '80s, found it necessary
31
76000
2000
၈၀ လွန်နှစ်တွေတုန်းက AIDS အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ
01:33
to begin work on AIDS organizations.
32
78000
5000
အလုပ်စတင်လုပ်ဖို့ လိုတယ်လို့ထင်မိတာပေါ့။
01:38
About three or four years ago,
33
83000
2000
ပြီးခဲ့တဲ့ သုံး၊ လေးနှစ်လောက်က
01:40
I got a phone call in the middle of the night
34
85000
2000
ညတွင်းကြီးမှာ အဲဒီဆရာမ Mrs. Posten ဆီက
01:42
from that teacher, Mrs. Posten,
35
87000
3000
ဖုန်းဆက်တာရလိုက်တယ်။
01:45
who said, "I need to see you.
36
90000
2000
သူပြောတာက "ငါမင်းကို တွေဖို့လိုတယ်"တဲ့။
01:47
I'm disappointed
37
92000
2000
လူကြီးတွေအနေနဲ့ တစ်ခါမှ မတွေ့ကျွမ်းဖူးတော့
01:49
that we never got to know each other as adults.
38
94000
3000
ကျွန်တော် စိတ်ပျက်သွားမိတယ်။
01:52
Could you please come to Ohio,
39
97000
3000
မင်း Ohio ကို တဆိတ်လောက်လာပြီး
01:55
and please bring that man
40
100000
2000
အခုလောက်ဆို မင်းတွေ့ထားတဲ့
01:57
that I know you have found by now.
41
102000
3000
ငါသိတဲ့လူကို တဆိတ် ခေါ်လာပေးမလားတဲ့။
02:00
And I should mention
42
105000
2000
ငါ့မှာ အစာချေဖျက်တာနဲ့ဆိုင်တဲ့
02:02
that I have pancreatic cancer,
43
107000
3000
ကင်ဆာရှိတာကို ပြောပြသင့်တော့
02:05
and I'd like you to please
44
110000
2000
ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး တဆိတ်လောက်
02:07
be quick about this."
45
112000
3000
အမြန်ဖြစ်စချေင်လို့တဲ့လေ။
02:10
Well, the next day we were in Cleveland.
46
115000
2000
ဒါနဲ့ နောက်နေ့
ကျွန်တော်တို့ Cleveland ရောက်ခဲ့တယ်
ကျွန်တော်တို့ Cleveland ရောက်ခဲ့တယ်
02:12
We took a look at her, we laughed, we cried,
47
117000
3000
ကျွန်တော်တို့ သူ့ကိုကြည့်တယ်၊
ရီတယ်၊ ငိုတယ်။
ရီတယ်၊ ငိုတယ်။
02:15
and we knew that she needed to be in a hospice.
48
120000
4000
သူမ ဆေးရုံမှာရှိဖို့လိုတာကို သိခဲ့ကြတယ်။
02:19
We found her one, we got her there,
49
124000
2000
ဆေးရုံတစ်ခု ရှာပေးပြီး
သူမကို ပို့လိုက်တယ်။
သူမကို ပို့လိုက်တယ်။
02:21
and we took care of her
50
126000
2000
သူမကို စောင့်ရှောက်ပေးခဲ့တယ်၊
02:23
and watched over her family,
51
128000
2000
သူမမိသားစုကို စောင့်ကြည့်ပေးခဲ့တယ်၊
02:25
because it was necessary.
52
130000
2000
ဒါက လိုအပ်တာကိုး။
02:27
It's something we knew how to do.
53
132000
2000
ဒါက ကျွန်တော်တို့ လုပ်တတ်တဲ့ဟာလေ။
02:29
And just as the woman who wanted to know me as an adult
54
134000
4000
ပြီးတော့ ကျွန်တော့ကို လူကြီးတစ်ယောက်
အဖြစ် သိချင်နေတဲ့
အဖြစ် သိချင်နေတဲ့
02:33
got to know me,
55
138000
2000
အမျိုးသမီးကြီးဟာ ကျွန်တော့ကိုသိသွာခဲ့တယ်။
02:35
she turned into a box of ashes
56
140000
2000
သူမဟာ ပြာဘူးတစ်ဘူးအဖြစ်ပြောင်းသွားပြီး
02:37
and was placed in my hands.
57
142000
3000
ကျွန်တော့လက်တွေထဲမှာ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
02:40
And what had happened
58
145000
2000
ပြီးတော့ ဖြစ်ခဲ့သမျှဟာ
02:42
was the circle had closed,
59
147000
2000
စက်ဝန်းကပိတ်သွားခဲ့ပြီလေ။
02:44
it had become a circle --
60
149000
3000
ဒါက စက်ဝန်းတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့တယ်။
02:47
and that epiphany I talked about
61
152000
2000
ကျွန်တော်ပြောပြခဲ့တဲ့ သိမြင်လာမှုဟာ
02:49
presented itself.
62
154000
2000
သူ့အလိုလို ပေါ်လာခဲ့တာပါ။
02:51
The epiphany is
63
156000
2000
ဒီသိမြင်လာမှုက
02:53
that death is a part of life.
64
158000
2000
မရဏဟာ ဘဝရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု
ဖြစ်ပါတယ်။
ဖြစ်ပါတယ်။
02:55
She saved my life;
65
160000
3000
သူမက ကျွန်တော့ဘဝကိုကယ်ခဲ့တယ်။
02:58
I and my partner saved hers.
66
163000
4000
ကျွန်တော့အဖော်နဲ့ကျွန်တော်က
သူ့ဘဝကိုကယ်ခဲ့တယ်။
သူ့ဘဝကိုကယ်ခဲ့တယ်။
03:02
And you know, that part of life needs everything
67
167000
2000
သိတဲ့အတိုင်း ဘဝရဲ့အစိတ်အပိုင်းဟာ ကျန်တဲ့ဘဝ
03:04
that the rest of life does.
68
169000
2000
လိုအပ်တဲ့အရာတိုင်းလိုပါတယ်။
03:06
It needs truth and beauty,
69
171000
2000
အမှန်တရားနဲ့ လှပမှုလိုပါတယ်။
03:08
and I'm so happy it's been mentioned so much here today.
70
173000
3000
ဒီမှာ ဒီလောက်အများကြီး
ပြောလိုက်ရတာ အရမ်းပျော်ပါတယ်။
ပြောလိုက်ရတာ အရမ်းပျော်ပါတယ်။
03:11
It also needs --
71
176000
3000
ဒါကလိုသေးတာက....
03:14
it needs dignity,
72
179000
2000
ဂုဏ်သိက္ခာ၊ ချစ်မေတ္တာနဲ့
03:16
love and pleasure,
73
181000
2000
ကြည်နူးမှုလိုအပ်ပါတယ်။
03:18
and it's our job to hand those things out.
74
183000
3000
ပြီးတော့ ဒါတွေကို ပေးကမ်းဖို့က
ကျွန်တော်တို့တာဝန်လေ။
ကျွန်တော်တို့တာဝန်လေ။
03:21
Thank you.
75
186000
2000
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
03:23
(Applause)
76
188000
4000
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Jok Church - CartoonistJok Church created the science-education comic strip "You Can with Beakman and Jax" and the zany TV series "Beakman's World."
Why you should listen
In his work, Jok Church loved helping kids learn basic concepts of science and experimentation -- with a healthy dash of fun. He created his comic strip You Can with Beakman & Jax in 1991 for his local newspaper in Marin County, California -- inspired by a stint answering kids' letters for Lucasfilm. The comic strip does not answer readers' questions directly. Rather, it gives directions to do a thing, a procedure, an experiment to learn the answer. It's about learning by doing. Active. Not passive.
Six Beakman & Jax books are best-sellers. Church created the long-running TV series Beakman's World, a hit in English and Spanish, and helped create the Beakman's World on Tour exhibit for science centers and museums. A longtime techie, he also served as the webmaster for artists Christo and Jeanne-Claude. Church died April 29, 2016, and will be much missed.
Jok Church | Speaker | TED.com