TED2014
Jim Holt: Why does the universe exist?
Jim Holt: Tại sao vũ trụ tồn tại?
Filmed:
Readability: 4.6
7,775,216 views
Tại sao lại có vật chất thay vì hư không? Nói một cách khác: Tại sao vũ trụ này tồn tại (và tại sao có chúng ta trong đó?) Nhà triết học và nhà văn Jim Holt theo đuổi câu hỏi này đi tới ba khả năng. Hoặc bốn. Hoặc không.
Jim Holt - Writer and philosopher
Why is there something rather than nothing? In his book "Why Does the World Exist?" Jim Holt dares to ask. Full bio
Why is there something rather than nothing? In his book "Why Does the World Exist?" Jim Holt dares to ask. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Why does the universe exist?
0
998
2003
Tại sao vũ trụ tồn tại?
00:15
Why is there — Okay. Okay. (Laughter)
1
3001
3995
Tại sao ở đó -- Vâng, vâng. (Tiếng cười)
00:18
This is a cosmic mystery. Be solemn.
2
6996
2842
Đây là một bí ẩn vũ trụ.
Xin hãy nghiêm túc.
Xin hãy nghiêm túc.
00:21
Why is there a world, why are we in it,
3
9838
3576
Tại sao có thế giới này,
tại sao chúng ta ở trong nó,
tại sao chúng ta ở trong nó,
00:25
and why is there something rather than nothing at all?
4
13414
1879
và cuối cùng là tại sao lại có vật chất
mà không phải là hư không?
mà không phải là hư không?
00:27
I mean, this is the super ultimate "why" question?
5
15293
4646
Tôi muốn nói, đây là một cấu hỏi
tột cùng "tại sao"?
tột cùng "tại sao"?
00:31
So I'm going to talk about the mystery of existence,
6
19939
2235
Nên tôi sẽ nói về bí ẩn của sự tồn tại,
00:34
the puzzle of existence,
7
22174
1556
câu đó của sự tồn tại,
00:35
where we are now in addressing it,
8
23730
2914
chúng ta đang ở đâu trong nó,
00:38
and why you should care,
9
26644
2250
và tại sao bạn nên quan tâm,
00:40
and I hope you do care.
10
28894
1916
và tôi hi vọng bạn quan tâm.
00:42
The philosopher Arthur Schopenhauer said that
11
30810
2826
Nhà thiên văn học Arthur Schopenhauer
đã nói
đã nói
00:45
those who don't wonder about
the contingency of their existence,
the contingency of their existence,
12
33636
3780
những người không tự hỏi về
sự ngẫu nhiên của sự tồn tại của chúng ta
sự ngẫu nhiên của sự tồn tại của chúng ta
00:49
of the contingency of the world's existence,
13
37416
2857
sự ngẫu nhiên của sự tồn tại của thế giới,
00:52
are mentally deficient.
14
40273
1663
là những kẻ thiểu năng.
00:53
That's a little harsh, but still. (Laughter)
15
41936
3947
Nói vậy có hơi quá, nhưng đúng.
(Tiếng cười)
(Tiếng cười)
00:57
So this has been called the most sublime
16
45883
1677
Nên nó vốn được gọi là một câu hỏi
00:59
and awesome mystery,
17
47560
2294
cao siêu nhất, kỳ bí nhất,
01:01
the deepest and most far-reaching question
18
49854
2669
sâu sắc nhất, và vươn xa nhất mà
01:04
man can pose.
19
52523
1060
con người có thể đặt ra.
01:05
It's obsessed great thinkers.
20
53583
1714
Nó ám ảnh những cái đầu vĩ đại.
01:07
Ludwig Wittgenstein, perhaps the greatest
21
55297
1604
Ludwig Wittgenstein, có lẽ là
01:08
philosopher of the 20th century,
22
56901
2330
nhà triết học vĩ đại nhất thế kỷ 20,
01:11
was astonished that there should be a world at all.
23
59231
2483
đã kinh ngạc rằng
trên hết có một thế giới.
trên hết có một thế giới.
01:13
He wrote in his "Tractatus," Proposition 4.66,
24
61714
4004
Ông viết trong tác phẩm "Tractatus"
Kiến nghị 4.66,
Kiến nghị 4.66,
01:17
"It is not how things are in the world
25
65718
2690
"Điều bí ẩn không phải là
mọi thứ đã xuất hiện
mọi thứ đã xuất hiện
01:20
that is the mystical,
26
68408
1352
như thế nào,
mà đó là
mà đó là
01:21
it's that the world exists."
27
69760
2335
sự tồn tại của thế giới."
01:24
And if you don't like taking your epigrams
28
72095
2218
Nếu bạn không thích nghe lời châm biếm
01:26
from a philosopher, try a scientist.
29
74313
2911
từ một nhà triết học,
thử một nhà khoa học.
thử một nhà khoa học.
01:29
John Archibald Wheeler, one of the great physicists
30
77224
2601
John Archibald Wheeler, một trong những
nhà vật lý học vĩ đại
nhà vật lý học vĩ đại
01:31
of the 20th century,
31
79825
1226
của thế kỷ 20,
01:33
the teacher of Richard Feynman,
32
81051
1925
Thầy của Richard Feynman,
01:34
the coiner of the term "black hole,"
33
82976
2660
người đặt ra khái niệm "hố đen",
01:37
he said, "I want to know
34
85636
2423
ông nói, "Tôi muốn biết
01:40
how come the quantum,
35
88059
1733
tại sao là lượng tử,
01:41
how come the universe, how come existence?"
36
89792
3144
tại sao là vũ trụ, tại sao là sự tồn tại?"
01:44
And my friend Martin Amis —
37
92936
1999
Và bạn của tôi Martin Amis --
01:46
sorry that I'll be doing a lot of
name-dropping in this talk,
name-dropping in this talk,
38
94935
2677
thứ lỗi vì tôi sẽ kể ra rất nhiều cái tên
trong bài nói này,
trong bài nói này,
01:49
so get used to it —
39
97612
1375
xin hãy quen với nó --
01:50
my dear friend Martin Amis once said
40
98987
4976
bạn tốt của tôi Martin Amis một lần đã nói
01:55
that we're about five Einsteins away from answering
41
103963
3220
chúng ta cần năm Einstein
để trả lời câu hỏi
để trả lời câu hỏi
01:59
the mystery of where the universe came from.
42
107183
2036
bí ẩn của vũ trụ đến từ đâu.
02:01
And I've no doubt there are five Einsteins
43
109219
1981
Và tôi không nghi ngờ có năm Einstein
02:03
in the audience tonight.
44
111200
2187
trong khán phòng tối nay.
02:05
Any Einsteins? Show of hands? No? No? No?
45
113387
1503
Ai là Einstein? Giơ tay?
Không ?
Không ?
02:06
No Einsteins? Okay.
46
114890
1162
Không có Einstein?
Okay.
Okay.
02:08
So this question, why is there
something rather than nothing,
something rather than nothing,
47
116052
4222
Vậy là câu hỏi, tại sao có
các thứ thay vì không có gì,
các thứ thay vì không có gì,
02:12
this sublime question, was posed rather late
48
120274
1968
câu hỏi kỳ vĩ này, đã được đặt ra
02:14
in intellectual history.
49
122242
2310
vào cuối lịch sử khoa học.
02:16
It was towards the end of the 17th century,
50
124552
2479
Nó là vào cuối thế kỷ 17
02:19
the philosopher Leibniz who asked it,
51
127031
2962
nhà triết học Leibniz đã hỏi nó,
02:21
a very smart guy, Leibniz,
52
129993
1743
một người rất thông minh, Leibniz,
02:23
who invented the calculus
53
131736
2150
người đã phát minh ra tích phân
02:25
independently of Isaac Newton,
at about the same time,
at about the same time,
54
133886
2854
độc lập với Isaac Newton,
cùng thời gian,
cùng thời gian,
02:28
but for Leibniz, who asked why is
there something rather than nothing,
there something rather than nothing,
55
136740
2602
nhưng đối với Leibniz, người đã hỏi
tại sao tại có các thứ thay vì hư vô,
tại sao tại có các thứ thay vì hư vô,
02:31
this was not a great mystery.
56
139342
2193
đây không phải là một bí ẩn lớn.
02:33
He either was or pretended to be
57
141535
2396
Ông vừa là hoặc giả bộ là
02:35
an Orthodox Christian in his metaphysical outlook,
58
143931
2756
một người Công giáo chính thống trong
tầm nhìn siêu hình của ông,
tầm nhìn siêu hình của ông,
02:38
and he said it's obvious why the world exists:
59
146687
3015
và ông nói rằng thật rõ ràng tại sao
thế giời này tồn tại
thế giời này tồn tại
02:41
because God created it.
60
149702
2462
bởi vì Chúa đã sáng tạo ra nó.
02:44
And God created, indeed, out of nothing at all.
61
152164
3285
Và Chúa đã sáng tạo, từ hư vô.
02:47
That's how powerful God is.
62
155449
1511
Đó là sự quyền lực của Chúa.
02:48
He doesn't need any preexisting
materials to fashion a world out of.
materials to fashion a world out of.
63
156960
3642
Ngài không cần bất cứ thứ nguyên liệu nào
để tạo nên thế giới.
để tạo nên thế giới.
02:52
He can make it out of sheer nothingness,
64
160602
2160
Ngài có thể làm nó ra từ
hư không tuyệt đối,
hư không tuyệt đối,
02:54
creation ex nihilo.
65
162762
1474
sự sáng tạo từ hư không.
02:56
And by the way, this is what
66
164236
945
Và, đây là những gì
02:57
most Americans today believe.
67
165181
2839
đa số người Mỹ hiện nay tin.
03:00
There is no mystery of existence for them.
68
168020
1714
Với họ, sự tồn tại chẳng có gì bí ẩn
03:01
God made it.
69
169734
1568
Chúa đã làm ra nó.
03:03
So let's put this in an equation.
70
171302
2586
Vậy hãy đặt nó vào một phương trình.
03:05
I don't have any slides so
I'm going to mime my visuals,
I'm going to mime my visuals,
71
173888
2627
Tôi không có máy chiếu nên
tôi sẽ mô tả bằng động tác,
tôi sẽ mô tả bằng động tác,
03:08
so use your imaginations.
72
176515
1435
các bạn hãy cố hình dung.
03:09
So it's God + nothing = the world.
73
177950
5854
Đó là Chúa + hư vô = Thế giới.
03:15
Okay? Now that's the equation.
74
183804
3314
Okay? Đó là phương trình.
03:19
And so maybe you don't believe in God.
75
187118
1733
Và có thể bạn không tin vào Chúa.
03:20
Maybe you're a scientific atheist
76
188851
1830
Có thể bạn là một nhà khoa học vô thần
03:22
or an unscientific atheist,
and you don't believe in God,
and you don't believe in God,
77
190681
3334
hoặc một người bình thường vô thần,
và bạn không tin vào Chúa,
và bạn không tin vào Chúa,
03:26
and you're not happy with it.
78
194015
1418
và bạn không hài lòng với nó.
03:27
By the way, even if we have this equation,
79
195433
2704
Thậm chí nếu chúng ta có phương trình này,
03:30
God + nothing = the world,
80
198137
1902
Chúa + Hư vô = Thế giới,
03:32
there's already a problem:
81
200039
1686
vốn dĩ đã có một vấn đề:
03:33
Why does God exist?
82
201725
3034
Tại sao chúa tồn tại?
03:36
God doesn't exist by logic alone
83
204759
2203
Chúa không tồn tại chỉ bằng logic
03:38
unless you believe the ontological argument,
84
206962
1813
trừ khi bạn tin vào lý lẽ bản thể luận,
03:40
and I hope you don't, because
it's not a good argument.
it's not a good argument.
85
208775
2327
và tôi hi vọng bạn không tin, bởi vì
nó không phải là một lý lẽ tốt.
nó không phải là một lý lẽ tốt.
03:43
So it's conceivable, if God were to exist,
86
211102
3161
Vậy là nó có thể hiểu được,
nếu chúa cần phải tồn tại,
nếu chúa cần phải tồn tại,
03:46
he might wonder, I'm eternal, I'm all-powerful,
87
214263
3150
ông sẽ thắc mắc, ta phi thường, ta quyền lực,
03:49
but where did I come from?
88
217413
2430
nhưng ta đến từ đâu?
03:51
(Laughter)
89
219843
2170
(Tiếng cười)
03:54
Whence then am I?
90
222013
1419
Từ đâu mà có ta?
03:55
God speaks in a more formal English.
91
223432
3208
Chúa nói bằng Tiếng Anh trang trọng hơn.
03:58
(Laughter)
92
226640
1989
(Tiếng cười)
04:00
And so one theory is that God was so bored with
93
228629
3048
Vậy là thuyết của Chúa đã bị bối rồi bởi
04:03
pondering the puzzle of His own existence
94
231677
1789
câu hỏi về sự xuất hiện của chính Chúa
04:05
that He created the world just to distract himself.
95
233466
2922
và Ngài sáng tạo nên thế giới chỉ để
quên đi thắc mắc của chính mình.
quên đi thắc mắc của chính mình.
04:08
But anyway, let's forget about God.
96
236388
2112
Nhưng thôi, hãy gác lại chuyện Chúa.
04:10
Take God out of the equation: We have
97
238500
1357
Đưa Ngài ra khỏi phương trình:
Ta có:
Ta có:
04:11
________ + nothing = the world.
98
239857
3123
___ +hư vô = Thế giới.
04:14
Now, if you're a Buddhist,
99
242980
1781
Bây giờ, bạn là một Phật tử,
04:16
you might want to stop right there,
100
244761
1744
bạn muốn dừng lại ở đó,
04:18
because essentially what you've got is
101
246505
1969
bởi vì căn bản bạn tin rằng
04:20
nothing = the world,
102
248474
1576
hư vô = Thế giới,
04:22
and by symmetry of identity, that means
103
250050
1513
với tính chất đối xứng, nghĩa là:
04:23
the world = nothing. Okay?
104
251563
2355
Thế giới = hư vô.
04:25
And to a Buddhist, the world
is just a whole lot of nothing.
is just a whole lot of nothing.
105
253918
2419
Đối với một Phật từ, thê giới
chỉ là một tập hợp của hư vô.
chỉ là một tập hợp của hư vô.
04:28
It's just a big cosmic vacuity.
106
256337
3106
Nó chỉ là một vũ trụ trống rỗng.
04:31
And we think there's a lot of something out there
107
259443
2552
Và chúng ta nghĩ rằng có
nhiều thứ ngoài kia
nhiều thứ ngoài kia
04:33
but that's because we're enslaved by our desires.
108
261995
2565
là bởi vì chúng ta bị trói buộc bởi
những dục vọng.
những dục vọng.
04:36
If we let our desires melt away,
109
264560
2711
Nếu chúng ta để những dục vọng tan biến,
04:39
we'll see the world for what it truly is,
110
267271
2880
chúng ta sẽ thấy bản chất thực sự
của thế giới,
của thế giới,
04:42
a vacuity, nothingness,
111
270151
1980
một sự trống rỗng, hư vô,
04:44
and we'll slip into this happy state of nirvana
112
272131
2182
và chúng ta sẽ đến cõi cực lạc, niết bàn
04:46
which has been defined as having
113
274313
1823
nới được định nghĩa là có đủ sự sống
04:48
just enough life to enjoy being dead. (Laughter)
114
276136
3318
để tận hưởng cái chết. (Tiếng cười)
04:51
So that's the Buddhist thinking.
115
279454
1879
Vậy đó là cách nghĩ của Phật tử.
04:53
But I'm a Westerner, and I'm still concerned
116
281333
3499
Nhưng tôi là một người Phương Tây,
và tôi vẫn quan tâm
và tôi vẫn quan tâm
04:56
with the puzzle of existence, so I've got
117
284832
1983
với câu đố của sự tồn tại, vậy ta có
04:58
________ + —
118
286815
1608
__________ + —
05:00
this is going to get serious in a minute, so —
119
288423
2158
cần phải nghiêm túc trong phút tới, vậy
05:02
________ + nothing = the world.
120
290581
3026
____+ hư vô = thế giới.
05:05
What are we going to put in that blank?
121
293607
1223
Chúng ta phải điền gì
vào chỗ trống?
vào chỗ trống?
05:06
Well, how about science?
122
294830
1848
Vâng, khoa học thì sao?
05:08
Science is our best guide to the nature of reality,
123
296678
3551
Khoa học là chỉ dẫn tốt nhất của chúng ta
tới tự nhiên,
tới tự nhiên,
05:12
and the most fundamental science is physics.
124
300229
3015
và khoa học căn bản nhất là vật lý.
05:15
That tells us what naked reality really is,
125
303244
2970
Nó nói cho chúng ta thực tại
trần trụi là gì,
trần trụi là gì,
05:18
that reveals what I call TAUFOTU,
126
306214
2626
nó tiết lộ cái tôi gọi là TAUFOTU,
05:20
the True And Ultimate Furniture Of The Universe.
127
308840
2990
the True And Ulimate Furniture Of The Universe
(Trang bị thực chất và tột cùng của Vũ trụ)
(Trang bị thực chất và tột cùng của Vũ trụ)
05:23
So maybe physics can fill this blank,
128
311830
2652
Vậy có thể Vật lý có thể điền vào
chỗ trống này,
chỗ trống này,
05:26
and indeed, since about the late 1960s or around 1970,
129
314482
5062
và thực sự, từ khoảng 1960 đến 1970,
05:31
physicists have purported to give
130
319544
3663
các nhà vật lý đã có ý muốn đưa ra
05:35
a purely scientific explanation of how
131
323207
3120
một lời giải thích thuần túy khoa học
cho việc
cho việc
05:38
a universe like ours could have popped into existence
132
326327
2995
vũ trụ của chúng ta đã được sinh ra
như thế nào
như thế nào
05:41
out of sheer nothingness,
133
329322
1879
từ hư không tuyệt đối,
05:43
a quantum fluctuation out of the void.
134
331201
3080
sự biến thiên lượng tử ra khỏi
sự trống rỗng.
sự trống rỗng.
05:46
Stephen Hawking is one of these physicists,
135
334281
2058
Stephen Hawking là một trong số đó,
05:48
more recently Alex Vilenkin,
136
336339
2306
gần đây hơn là Alex Vilenkin,
05:50
and the whole thing has been popularized
137
338645
1733
và tất cả mọi thứ đã được phổ biến
05:52
by another very fine physicist and friend of mine,
138
340378
2193
bởi những nhà vật lý tuyệt vời khác
và bạn bè tôi,
và bạn bè tôi,
05:54
Lawrence Krauss, who wrote a book called
139
342571
2532
Lawrence Krauss, người viết cuốn sách
05:57
"A Universe from Nothing,"
140
345103
2126
"Một vũ trụ từ hư không,"
05:59
and Lawrence thinks that he's given —
141
347229
2216
và Lawrence nghĩ ông đã cho đi --
06:01
he's a militant atheist, by the way,
142
349445
2081
ông là một quân nhân vô thần,
06:03
so he's gotten God out of the picture.
143
351526
1624
nên ông đã đua Chúa ra khỏi bức tranh.
06:05
The laws of quantum field theory,
144
353150
2381
Các định luật của trường lượng tử,
06:07
the state-of-the-art physics, can show how
145
355531
1901
vật lý tiên tiến nhất, có thể
cho thấy
cho thấy
06:09
out of sheer nothingness,
146
357432
1318
làm thế nào
thoát ra khỏi sự hư không,
thoát ra khỏi sự hư không,
06:10
no space, no time, no matter, nothing,
147
358750
2225
không có không gian, thời gian, vật chất,
không gì hết.
không gì hết.
06:12
a little nugget of false vacuum
148
360975
3445
một viên quặng nhỏ của chân không
06:16
can fluctuate into existence,
149
364420
1973
có thể biến thành sự tồn tại,
06:18
and then, by the miracle of inflation,
150
366393
1982
và rồi, bằng phép màu của sự mở rộng,
06:20
blow up into this huge and variegated cosmos
151
368375
3085
bùng nổ thành một vũ trụ to lớn và đa dạng
06:23
we see around us.
152
371460
1755
mà chúng ta thấy xung quanh chúng ta.
06:25
Okay, this is a really ingenious scenario.
153
373215
3554
Vâng, đây thực sự là một khung cảnh
rất tài tình.
rất tài tình.
06:28
It's very speculative. It's fascinating.
154
376769
2768
Nó rất hấp dẫn. Rất quyến rũ.
06:31
But I've got a big problem with it,
155
379537
2328
Nhưng tôi có một vấn đề lớn với nó,
06:33
and the problem is this:
156
381865
1885
và đó là:
06:35
It's a pseudo-religious point of view.
157
383750
1471
Nó là một quan điểm giả tôn giáo.
06:37
Now, Lawrence thinks he's an atheist,
158
385221
1996
Lawrence nghĩ rằng ông là vô thần,
06:39
but he's still in thrall to a religious worldview.
159
387217
2748
nhưng ông vẫn là nô lệ của một cách nhìn
tôn giáo.
tôn giáo.
06:41
He sees physical laws as being like divine commands.
160
389965
4769
Ông thấy các định luật vật lý
như những mệnh lệnh thần thánh.
như những mệnh lệnh thần thánh.
06:46
The laws of quantum field theory for him
161
394734
2050
Các luật của thuyết lượng tử đối với ông
06:48
are like fiat lux, "Let there be light."
162
396784
2611
như mệnh lệnh chiếu sáng,
"Phải có ánh sáng" (Kinh cựu ước)
"Phải có ánh sáng" (Kinh cựu ước)
06:51
The laws have some sort of ontological power or clout
163
399395
4439
Các định luật có nét gì đó của bản thể luận
06:55
that they can form the abyss,
164
403834
2107
rằng chúng có thể hình thành địa ngục,
06:57
that it's pregnant with being.
165
405941
1840
rằng nó phôi thai với sinh vật.
06:59
They can call a world into existence out of nothing.
166
407781
2907
Nó có thể gọi ra một thế giới từ hư không.
07:02
But that's a very primitive view of what
167
410688
1947
Nhưng đó là một cái nhìn rất nguyên sơ
đối với
đối với
07:04
a physical law is, right?
168
412635
1473
những định luật vật lý.?
07:06
We know that physical laws are actually
169
414108
3255
Chúng ta biết rằng những định luật vật lý thực sự
07:09
generalized descriptions of patterns and regularities
170
417363
3044
là diễn tả khái quát của các mô hình và
các quy tắc
các quy tắc
07:12
in the world.
171
420407
1205
trên thế giới.
07:13
They don't exist outside the world.
172
421612
2373
Chúng không tồn tại bên ngoài thế giới.
07:15
They don't have any ontic cloud of their own.
173
423985
1980
Chúng không có những đám mây thực tế
của riêng mình.
của riêng mình.
07:17
They can't call a world into existence
174
425965
1995
Chúng không thể gọi thế giới ra
07:19
out of nothingness.
175
427960
1318
từ hư không.
07:21
That's a very primitive view
176
429278
1531
Đó là cái nhìn nguyên sơ nhất
07:22
of what a scientific law is.
177
430809
2184
về định luật khoa học là gì.
07:24
And if you don't believe me on this,
178
432993
1995
Nếu bạn không tin tôi trong vấn đề này,
07:26
listen to Stephen Hawking,
179
434988
1802
hãy nghe Stephen Hawkin,
07:28
who himself put forward a model of the cosmos
180
436790
4035
chính ông đã đề xuất một mô hình vũ trụ
07:32
that was self-contained,
181
440825
1076
một cấu trúc độc lập,
07:33
didn't require any outside cause, any creator,
182
441901
3638
không đòi hỏi bất cứ nguyên nhân bên ngoài,
bất cứ đấng sáng tạo nào,
bất cứ đấng sáng tạo nào,
07:37
and after proposing this,
183
445539
1728
và sau khi đề xuất nó,
07:39
Hawking admitted that he was still puzzled.
184
447267
2414
Hawkin thừa nhận rằng ông vẫn còn bối rối.
07:41
He said, this model is just equations.
185
449681
3312
Mô hình này mới chỉ là các phương trình.
07:44
What breathes fire into the equations
186
452993
2859
Cái gì thổi lửa vào những phương trình
07:47
and creates a world for them to describe?
187
455852
2922
và tạo nên một thế giới để cho chúng diễn tả?
07:50
He was puzzled by this,
188
458774
1133
Ông bối rối bởi những điều này,
07:51
so equations themselves can't do the magic,
189
459907
3805
vậy bản thân các phương trình không thể
làm nên phép màu,
làm nên phép màu,
07:55
can't resolve the puzzle of existence.
190
463712
2138
không thể giải đáp câu đố về sự tồn tại.
07:57
And besides, even if the laws could do that,
191
465850
2913
Ngoài ra, thậm chí nếu các định luật
có thể làm điều đó,
có thể làm điều đó,
08:00
why this set of laws?
192
468763
1823
tại sao lại là những luật này?
08:02
Why quantum field theory that describes
193
470586
2564
Tại sao lại là thuyết trường lượng tử
08:05
a universe with a certain number of forces
194
473150
1700
giải thích vũ trụ với một số lượng nhất định
các luật
các luật
08:06
and particles and so forth?
195
474850
1049
và các hạt và nhiều nữa?
08:07
Why not a completely different set of laws?
196
475899
2291
Tại sao không phải là một tập luật
hoàn toàn khác?
hoàn toàn khác?
08:10
There are many, many mathematically
consistent sets of laws.
consistent sets of laws.
197
478190
3288
Có rất nhiều, nhiều các tập luật toán học
chặt chẽ.
chặt chẽ.
08:13
Why not no laws at all? Why not sheer nothingness?
198
481478
3439
Tại sao không phải không có luật nào hết?
Tại sao không phải hư không tuyệt đối?
Tại sao không phải hư không tuyệt đối?
08:16
So this is a problem, believe it or not,
199
484917
1732
Nên đây chính là một vấn đề, dù tin hay không,
08:18
that reflective physicists really think a lot about,
200
486649
2998
mà các nhà vật lý sâu sắc thực sự
suy nghĩ rất nhiều
suy nghĩ rất nhiều
08:21
and at this point they tend to go metaphysical,
201
489647
3108
và ở điểm này họ thường thiên về siêu hình,
08:24
say, well, maybe the set of laws
202
492755
2215
nói rằng, vâng, có lẽ tập luật
08:26
that describes our universe,
203
494970
1247
giải thích vũ trụ,
08:28
it's just one set of laws
204
496217
1735
chỉ là một trong các tập luật
08:29
and it describes one part of reality,
205
497952
2036
và diễn tả một phần của hiện thực,
08:31
but maybe every consistent set of laws
206
499988
2796
nhưng có thể mỗi một tập luật chặt chẽ
08:34
describes another part of reality,
207
502784
1786
giải thích một phần khác nhau của vũ trụ,
08:36
and in fact all possible physical worlds
208
504570
3933
và sự thực tất cả các thể giới vật chất
08:40
really exist, they're all out there.
209
508503
2451
thực sự tồn tại, tất cả ở ngoài kia.
08:42
We just see a little tiny part of reality
210
510954
2283
Chúng ta chỉ nhìn thấy một phần nhỏ của hiện thực
08:45
that's described by the laws of quantum field theory,
211
513237
2543
mà được biểu diễn bởi các luật trường lượng tử,
08:47
but there are many, many other worlds,
212
515780
1732
nhưng vẫn còn, nhiều nhiều thế giới khác,
08:49
parts of reality that are described
213
517512
1766
các phần của hiện thực được diễn tả bởi
08:51
by vastly different theories
214
519278
1957
một con số khổng lỗ các thuyết
08:53
that are different from ours in ways we can't imagine,
215
521235
3016
khác với thuyết của chúng ta trong một cách
mà chúng ta không thể nào hình dung nổi,
mà chúng ta không thể nào hình dung nổi,
08:56
that are inconceivably exotic.
216
524251
3745
nó là một cái mới không thể nhận thức nổi.
08:59
Steven Weinberg, the father
217
527996
1737
Steven Weinberg, tác giả
09:01
of the standard model of particle physics,
218
529733
2441
của mô hình chuẩn vật lý hạt,
09:04
has actually flirted with this idea himself,
219
532174
2826
đã thực sự tự mình đến với ý tưởng này,
09:07
that all possible realities actually exist.
220
535000
4243
rằng tất cả khả năng hiện thực đều tồn tại.
09:11
Also, a younger physicist, Max Tegmark,
221
539243
3089
Một nhà vật lý trẻ hơn, Max Tegmark,
09:14
who believes that all mathematical structures exist,
222
542332
4376
người tin rằng tất cả các cấu trúc vật chất đều tồn tại,
09:18
and mathematical existence is the same thing
223
546708
2137
và sự tồn tại toán học tương đồng với
09:20
as physical existence,
224
548845
1767
tồn tại trong vật chất,
09:22
so we have this vastly rich multiverse
225
550612
2318
vậy chúng ta có một đa vũ trụ rộng lớn
09:24
that encompasses every logical possibility.
226
552930
3441
bao quanh tất cả các khả năng logic.
09:28
Now, in taking this metaphysical way out,
227
556371
3510
Bây giờ, khi nói về giải pháp siêu hình này,
09:31
these physicists and also philosophers are actually
228
559881
2272
các nhà vật lý này và cả các nhà triết học thực sự
09:34
reaching back to a very old idea
229
562153
2522
đã vươn tới một ý tưởng rất cổ xưa
09:36
that goes back to Plato.
230
564675
1457
của Plato.
09:38
It's the principle of plenitude or fecundity,
231
566132
3198
Đó là nguyên tắc của sự phong phú hay màu mỡ,
09:41
or the great chain of being,
232
569330
1913
hay một chuỗi tạo vật,
09:43
that reality is actually as full as possible.
233
571243
3867
rằng thực tại là đầy đủ nhất có thể.
09:47
It's as far removed from nothingness
234
575110
1701
Nó bị tách biệt khỏi sự hư không
09:48
as it could possibly be.
235
576811
2895
cũng như nó có thể vậy.
09:51
So we have these two extremes now.
236
579706
2494
Vậy chúng ta có hai thái cực.
09:54
We have sheer nothingness on one side,
237
582200
3299
Một bên chúng ta có thuần hư không,
09:57
and we have this vision of a reality
238
585499
2498
và bên kia chúng ta có cái nhìn của thực tại
09:59
that encompasses every conceivable world
239
587997
3183
bao quanh tất cả thể giới có thể cảm nhận được
10:03
at the other extreme: the fullest possible reality,
240
591180
2729
tại thái cực còn lại: thực tại đầy đủ nhất,
10:05
nothingness, the simplest possible reality.
241
593909
2893
hư không, thực tại đơn giản nhất.
10:08
Now what's in between these two extremes?
242
596802
2879
Vậy cái gì ở giữa hai thái cực đó?
10:11
There are all kinds of intermediate realities
243
599681
2027
Có tất cả các loại thực tại trung gian
10:13
that include some things and leave out others.
244
601708
2947
bao gồm một số thứ và bỏ qua một số thứ khác.
10:16
So one of these intermediate realities
245
604655
1596
Vậy một trong số các thực tại trung gian đó
10:18
is, say, the most mathematically elegant reality,
246
606251
5695
đó là thực tại hợp logic nhất,
10:23
that leaves out the inelegant bits,
247
611946
1675
bỏ đi những thứ phi logic,
10:25
the ugly asymmetries and so forth.
248
613621
2646
những cái phi đối xứng xấu xí và nhiều nữa.
10:28
Now, there are some physicists who will tell you
249
616267
2326
Có một số nhà vật lý sẽ nói với bạn rằng
10:30
that we're actually living in the most elegant reality.
250
618593
3634
chúng ta thực ra đang sống trong
một thực tại tao nhã nhất.
một thực tại tao nhã nhất.
10:34
I think that Brian Greene is in the audience,
251
622227
2947
Tôi nghĩ rằng Brian Greene đang
trong khán phòng
trong khán phòng
10:37
and he has written a book
called "The Elegant Universe."
called "The Elegant Universe."
252
625174
3613
và ông đã viết một cuốn sách tên
"Vũ trụ hài hòa"
"Vũ trụ hài hòa"
10:40
He claims that the universe we live in mathematically
253
628787
2271
Ông tuyên bố rằng vũ trụ mà chúng ta
đang sống
đang sống
10:43
is very elegant.
254
631058
1709
rất hài hòa về mặt toán học.
10:44
Don't believe him. (Laughter)
255
632767
1683
Đừng tin ông ta.
10:46
It's a pious hope, I wish it were true,
256
634450
3087
Đó là một hi vọng tốt,
tôi ước nó là sự thật,
tôi ước nó là sự thật,
10:49
but I think the other day he admitted to me
257
637537
1913
nhưng tôi nghĩ rằng hôm trước ông đã
thừa nhận với tôi rằng
thừa nhận với tôi rằng
10:51
it's really an ugly universe.
258
639450
3064
nó thực sự là một vũ trụ xấu xí.
10:54
It's stupidly constructed,
259
642514
1376
Nó được kết cấu
một cách ngu ngốc,
một cách ngu ngốc,
10:55
it's got way too many arbitrary coupling constants
260
643890
3254
nó cần đến quá nhiều hằng số móc nối
ngẫu nhiên,
ngẫu nhiên,
10:59
and mass ratios
261
647144
1666
và quá nhiều tỷ khối
11:00
and superfluous families of elementary particles,
262
648810
2778
và họ các hạt cơ bản vô ích,
11:03
and what the hell is dark energy?
263
651588
2148
và năng lượng tối là cái quái gì?
11:05
It's a stick and bubble gum contraption.
264
653736
3399
Nó là một cỗ máy kỳ cục.
11:09
It's not an elegant universe. (Laughter)
265
657135
4003
Nó không phải là một vũ trụ hài hòa.
(Tiếng cười)
(Tiếng cười)
11:13
And then there's the best of all possible worlds
266
661138
2743
Và đây là cái thế giới tốt nhất trong
tất cả các khả năng.
tất cả các khả năng.
11:15
in an ethical sense.
267
663881
1590
theo góc độ luân lý.
11:17
You should get solemn now,
268
665471
1179
Bạn nên nghiêm túc bây giờ,
11:18
because a world in which sentient beings
269
666650
3195
bởi vì một thế giới mà những thực thể
có tri giác trong nó
có tri giác trong nó
11:21
don't suffer needlessly,
270
669845
1620
không chịu đựng một cách vô ích,
11:23
in which there aren't things like
271
671465
1869
trong nó không có những thứ như
11:25
childhood cancer or the Holocaust.
272
673334
2215
ung thư trẻ em hay sự tàn sát.
11:27
This is an ethical conception.
273
675549
1251
Đó là một quan niệm đạo đức.
11:28
Anyway, so between nothingness
274
676800
2065
Vậy, giữa hư vô
11:30
and the fullest possible reality,
275
678865
1633
và thực tại đầy đủ nhất,
11:32
various special realities.
276
680498
1545
có vô vàn thực tại riêng biệt.
11:34
Nothingness is special. It's the simplest.
277
682043
2280
Hư vô là một đặc biệt.
Là cái đơn giản nhất.
Là cái đơn giản nhất.
11:36
Then there's the most elegant possible reality.
278
684323
3510
Vậy có một thực tại hài hòa nhất.
11:39
That's special.
279
687833
1364
Nó đặc biệt.
11:41
The fullest possible reality, that's special.
280
689197
2652
Thực tại đầy đủ khả năng nhất, nó đặc biệt.
11:43
But what are we leaving out here?
281
691849
1516
Nhưng chúng ta còn bỏ sót gì ngoài kia?
11:45
There's also just the crummy,
282
693365
2736
Còn có cả những thứ vô giá trị,
11:48
generic realities
283
696101
1755
có nhiều thực tại
11:49
that aren't special in any way,
284
697856
2621
chẳng đặc biệt một chút nào,
11:52
that are sort of random.
285
700477
1552
nó là một loại ngẫu nhiên.
11:54
They're infinitely removed from nothingness,
286
702029
2727
Có vô bàn thứ khác với hư vô,
11:56
but they fall infinitely short of complete fullness.
287
704756
3926
nhưng có không nhiều thực tại đầy đủ.
12:00
They're a mixture of chaos and order,
288
708682
2520
Chúng là sự pha trộn giữa hỗn loạn và trật tự,
12:03
of mathematical elegance and ugliness.
289
711202
4198
của sự hài hòa và phi hài hòa toán học.
12:07
So I would describe these realities
290
715400
1785
Nên tôi muốn giải thích những thực tại này
12:09
as an infinite, mediocre, incomplete mess,
291
717185
4127
như một sự hỗn độn vô tận, tầm thường
không hoàn thiện,
không hoàn thiện,
12:13
a generic reality, a kind of cosmic junk shot.
292
721312
3380
một thực tại rộng lớn, một kiểu bịt kín...
12:16
And these realities,
293
724692
2184
Và những thực tại này,
12:18
is there a deity in any of these realities?
294
726876
2266
liệu có Thượng đế trong chúng?
12:21
Maybe, but the deity isn't perfect
295
729142
2411
Có thể, nhưng thượng đế không hoàn hảo
12:23
like the Judeo-Christian deity.
296
731553
2336
như thượng đế của Do Thái.
12:25
The deity isn't all-good and all-powerful.
297
733889
3307
Thượng đế không phải hoàn hảo và quyền lực tuyệt đối.
12:29
It might be instead 100 percent malevolent
298
737196
3331
Có thể là 100 phần trăm hiểm ác
12:32
but only 80 percent effective,
299
740527
2103
nhưng chỉ 80 phần trăm hiệu lực,
12:34
which pretty much describes the world
we see around us, I think. (Laughter)
we see around us, I think. (Laughter)
300
742630
6137
thứ diễn tả rất nhiều thế giới
chúng ta thấy xung quanh, tôi nghĩ vậy.
chúng ta thấy xung quanh, tôi nghĩ vậy.
12:40
So I would like to propose that the resolution
301
748767
2732
Nên tôi muốn đề xuất rằng lời giải cho
12:43
to the mystery of existence
302
751499
1836
bí ẩn của sự tồn tại
12:45
is that the reality we exist in
303
753335
4090
là cái thực tại mà chúng ta đang sống trong đó
12:49
is one of these generic realities.
304
757425
2056
là một trong số loại thực tại đó.
12:51
Reality has to turn out some way.
305
759481
2655
Thực tại cần phải hiện ra một cách nào đó.
12:54
It can either turn out to be nothing
306
762136
2070
Nó cũng có thể chỉ là sự hư vô
12:56
or everything or something in between.
307
764206
3681
hoặc tất cả hoặc một số thứ ở giữa.
12:59
So if it has some special feature,
308
767887
3691
Vậy nếu nó có một số tính năng đặc biệt,
13:03
like being really elegant or really full
309
771578
2190
như trở nên thực sự hài hòa hoặc đầy đủ
13:05
or really simple, like nothingness,
310
773768
1608
hoặc thực sự tầm thường, như hư vô,
13:07
that would require an explanation.
311
775376
1801
khi đó sẽ cần đến một lời giải thích.
13:09
But if it's just one of these random, generic realities,
312
777177
3159
Nhưng nếu nó chỉ là một trong những
thực tại ngẫu nhiên,
thực tại ngẫu nhiên,
13:12
there's no further explanation for it.
313
780336
2150
thì không cần phải giải thích
nhiều hơn cho nó.
nhiều hơn cho nó.
13:14
And indeed, I would say
314
782486
1384
Và thực sự, tôi muốn nói
13:15
that's the reality we live in.
315
783870
1980
rằng thực tại mà chúng ta sống trong.
13:17
That's what science is telling us.
316
785850
2257
Là những gì mà khoa học nói với chúng ta.
13:20
At the beginning of the week,
317
788107
1331
Vào những ngày đầu tuần,
13:21
we got the exciting information that
318
789438
3116
chúng ta có một thông tin thú vi đó là
13:24
the theory of inflation, which predicts a big,
319
792554
3139
thuyeert giãn nở, dự đoán một thực tại
13:27
infinite, messy, arbitrary, pointless reality,
320
795693
3970
to lớn, vô hạn, hỗn loạn, tùy ý và vô nghĩa,
13:31
it's like a big frothing champagne
321
799663
3825
như một chai champagne lớn đang sủi bọt
13:35
coming out of a bottle endlessly,
322
803488
2684
tuôn ra bất tận từ miệng chai,
13:38
a vast universe, mostly a wasteland
323
806172
2092
một vũ trụ rộng lớn, hầu hết bỏ phí
13:40
with little pockets of charm and order and peace,
324
808264
4266
với một một góc nhỏ đẹp đẽ và trật tự và yên bình,
13:44
this has been confirmed,
325
812530
2365
nó đã được xác thực,
13:46
this inflationary scenario, by the observations
326
814895
2902
kịch bản giãn nở này, bởi sự quan sát
13:49
made by radio telescopes in Antarctica
327
817797
2093
làm bởi kính viễn vọng radio tại Antarctica
13:51
that looked at the signature of the gravitational waves
328
819890
2823
nhìn vào các tín hiệu của các sóng hấp dẫn
13:54
from just before the Big Bang.
329
822713
1924
có từ trước Big Bang.
13:56
I'm sure you all know about this.
330
824637
1845
Tôi chắc chắn rằng các bạn đều biết việc này.
13:58
So anyway, I think there's some evidence
331
826482
2824
Vậy nên, tôi nghĩ có một số chứng cứ
14:01
that this really is the reality that we're stuck with.
332
829306
3487
rằng thực tại này là cái thực tại mà
chúng ta đang mắc kẹt trong đó.
chúng ta đang mắc kẹt trong đó.
14:04
Now, why should you care?
333
832793
3107
Vậy, tại sao bạn quan tâm?
14:07
Well — (Laughter) —
334
835900
1236
Vâng -- (Tiếng cười) --
14:09
the question, "Why does the world exist?"
335
837136
3424
Câu hỏi, "Tại sao thế giới tồn tại?"
14:12
that's the cosmic question, it sort of rhymes
336
840560
1679
là một câu hỏi to lớn, như một loại thơ ca
14:14
with a more intimate question:
337
842239
1454
với một câu hỏi quen thuộc hơn:
14:15
Why do I exist? Why do you exist?
338
843693
3083
Tại sao tôi tồn tại? Tại sao bạn tồn tại?
14:18
you know, our existence would
seem to be amazingly improbable,
seem to be amazingly improbable,
339
846776
3600
có thể, sự tồn tại của chúng ta có thể
thực sự không quan trọng,
thực sự không quan trọng,
14:22
because there's an enormous number
of genetically possible humans,
of genetically possible humans,
340
850376
4319
bởi vì có một số lượng to lớn khả năng
các con người,
các con người,
14:26
if you can compute it by looking at
341
854695
1404
nếu bạn có thể tính toán bằng cách nhìn vào
14:28
the number of the genes and the
number of alleles and so forth,
number of alleles and so forth,
342
856099
2342
số lượng các gen và số các gen đẳng vị và
tiếp nữa,
tiếp nữa,
14:30
and a back-of-the-envelope calculation will tell you
343
858441
2296
và một phép tính nhẩm có thể nói cho bạn
14:32
there are about 10 to the 10,000th
344
860737
2155
rằng có từ 10 đến 10,000
14:34
possible humans, genetically.
345
862892
1660
con người có thể về mặt di truyền.
14:36
That's between a googol and a googolplex.
346
864552
3468
Nó nằm giữa googol và googolplex.
14:40
And the number of the actual
humans that have existed
humans that have existed
347
868020
1616
Và số lượng con người thực tế đã
tồn tại là
tồn tại là
14:41
is 100 billion, maybe 50 billion,
348
869636
2494
100 tỷ, có thể 50 tỷ,
14:44
an infinitesimal fraction, so all of us,
349
872130
2065
một phân số vô cùng nhỏ, vậy tất cả chúng ta,
14:46
we've won this amazing cosmic lottery.
350
874195
1930
chúng ta đã trúng số độc đắc vũ trụ này.
14:48
We're here. Okay.
351
876125
2119
Chúng ta ở đây. Phải không.
14:50
So what kind of reality do we want to live in?
352
878244
2921
Vậy chúng ta muốn sống trong
kiểu thực tại nào?
kiểu thực tại nào?
14:53
Do we want to live in a special reality?
353
881165
2250
Chúng ta có muốn sống trong
một thực tại đặc biệt?
một thực tại đặc biệt?
14:55
What if we were living in the
most elegant possible reality?
most elegant possible reality?
354
883415
4229
Thế nào nếu chúng ta sống trong
thực tại tao nhã nhất có thể?
thực tại tao nhã nhất có thể?
14:59
Imagine the existential pressure on us
355
887644
2509
Tưởng tượng áp lực tồn tại đặt lên chúng ta
15:02
to live up to that, to be elegant,
356
890153
1839
để đáp ứng điều đó, để tao nhã,
15:03
not to pull down the tone of it.
357
891992
1866
chứ không phải làm giảm sự tao nhã.
15:05
Or, what if we were living
in the fullest possible reality?
in the fullest possible reality?
358
893858
3081
Hoặc, thế nào nếu chúng ta sống trong
cái thực tại đầy đủ nhất?
cái thực tại đầy đủ nhất?
15:08
Well then our existence would be guaranteed,
359
896939
2011
Thế thì sự tồn tại của chúng ta sẽ
được đảm bảo,
được đảm bảo,
15:10
because every possible thing
360
898950
1778
bởi vì mọi thứ có thể
15:12
exists in that reality,
361
900728
1366
tồn tại trong thực tại đó,
15:14
but our choices would be meaningless.
362
902094
2161
nhưng mọi sự lựa chọn của chúng ta
sẽ trở nên vô nghĩa.
sẽ trở nên vô nghĩa.
15:16
If I really struggle morally and agonize
363
904255
2995
Nếu tôi thực sự đấu tranh một cách đạo đức
và chịu khổ sở
và chịu khổ sở
15:19
and I decide to do the right thing,
364
907250
2080
và tôi quyết định làm những việc đúng,
15:21
what difference does it make,
365
909330
1195
nó tạo ra điều gì khác biệt,
15:22
because there are an infinite number
366
910525
2025
bởi vì sẽ có vô số
15:24
of versions of me
367
912550
1014
phiên bản của tôi
15:25
also doing the right thing
368
913564
1397
cũng làm những việc đúng
15:26
and an infinite number doing the wrong thing.
369
914961
1655
và vô số làm những việc sai.
15:28
So my choices are meaningless.
370
916616
1840
Nên lựa chọn của tôi trở nên vô nghĩa.
15:30
So we don't want to live in that special reality.
371
918456
2284
Vậy chúng ta không muốn sống trong
cái thực tại đó.
cái thực tại đó.
15:32
And as for the special reality of nothingness,
372
920740
2587
Cũng như đối với thực tại của sự hư vô,
15:35
we wouldn't be having this conversation.
373
923327
2227
chúng ta sẽ không có cuộc hội thoại này.
15:37
So I think living in a generic reality that's mediocre,
374
925554
6935
Nên tôi nghĩ sống trong một
thực tại tầm thường,
thực tại tầm thường,
15:44
there are nasty bits and nice bits
375
932489
1896
có cả những cái xấu và những cái đẹp
15:46
and we could make the nice bits bigger
376
934385
1542
và chúng ta có thể làm cái đẹp lớn hơn
15:47
and the nasty bits smaller
377
935927
2339
và cái xấu nhỏ hơn
15:50
and that gives us a kind of purpose in life.
378
938266
2891
và nó cho chúng ta mục đích trong cuộc sống.
15:53
The universe is absurd,
379
941157
1406
Vũ trụ vô nghĩa,
15:54
but we can still construct a purpose,
380
942563
1727
nhưng chúng ta vẫn có thể tạo ra mục đích,
15:56
and that's a pretty good one,
381
944290
940
và đó là một cái hay,
15:57
and the overall mediocrity of reality
382
945230
2665
và trên tất cả những tầm thường
của thực tại
của thực tại
15:59
kind of resonates nicely with the mediocrity
383
947895
2605
thường vang dội với sự tầm thường
16:02
we all feel in the core of our being.
384
950500
2312
tất cả chúng ta cảm thấy trong cối lõi
chúng ta.
chúng ta.
16:04
And I know you feel it.
385
952812
1634
Tôi biết bạn cảm thấy nó.
16:06
I know you're all special,
386
954446
1104
Tôi biết tất cả các bạn đặc biệt,
16:07
but you're still kind of secretly mediocre,
387
955550
2322
nhưng bạn vẫn là một tầm thường bí ẩn,
16:09
don't you think?
388
957872
1389
bạn có nghĩ vậy?
16:11
(Laughter) (Applause)
389
959261
1937
(Tiếng cười)(Tiếng vỗ tay)
16:13
So anyway, you may say, this
puzzle, the mystery of existence,
puzzle, the mystery of existence,
390
961198
4052
Vậy thì, bạn có thể nói, câu hỏi này,
bí ẩn của sự tồn tại,
bí ẩn của sự tồn tại,
16:17
it's just silly mystery-mongering.
391
965250
1418
nó chỉ là một bí ẩn ngớ ngẩn.
16:18
You're not astonished at the existence of the universe
392
966668
3867
Bạn không ngạc nhiên với
sự tồn tại của vũ trụ
sự tồn tại của vũ trụ
16:22
and you're in good company.
393
970535
1635
và bạn làm trong một công ty tốt.
16:24
Bertrand Russell said,
394
972170
2216
Bertrand Russel đã nói,
16:26
"I should say the universe is just there, and that's all."
395
974386
3655
"Tôi nói vũ trụ chỉ ở đó, và đó là tất cả."
16:30
Just a brute fact.
396
978041
1401
Chỉ là một sự thật phũ phàng.
16:31
And my professor at Columbia, Sidney Morgenbesser,
397
979442
2834
Giáo sư của tôi tại Columbia, Sidney Morgenbesser
16:34
a great philosophical wag,
398
982276
1709
một nhà triết học vĩ đại,
16:35
when I said to him, "Professor Morgenbesser,
399
983985
1617
khi tôi nói với ông, "Giáo sư Morgenbesser,
16:37
why is there something rather than nothing?"
400
985602
2496
Tại sao lại có các thứ thay vì là không có gì?"
16:40
And he said, "Oh, even if there was nothing,
401
988098
2150
Và ông nói:
"Oh, ngay cả khi không có gì,
"Oh, ngay cả khi không có gì,
16:42
you still wouldn't be satisfied."
402
990248
1996
anh cũng sẽ không hài lòng."
16:44
So — (Laughter) — okay.
403
992244
3749
Vậy nên - (Tiếng cười) - okay
16:47
So you're not astonished. I don't care.
404
995993
2362
Các bạn không ngạc nhiên.
Tôi chẳng bận tâm.
Tôi chẳng bận tâm.
16:50
But I will tell you something to conclude
405
998355
2973
Nhưng tôi sẽ nói một điều cho lời kết
16:53
that I guarantee you will astonish you,
406
1001328
2278
và tôi bảo đảm sẽ làm bạn kinh ngạc,
16:55
because it's astonished all of the brilliant,
407
1003606
2667
bởi vì nó đã làm kinh ngạc tất cả
những con người
những con người
16:58
wonderful people I've met at this TED conference,
408
1006273
2313
thông minh và sáng suốt mà tôi gặp
tại hội nghị TED này,
tại hội nghị TED này,
17:00
when I've told them, and it's this:
409
1008586
2214
kh tôi nói với họ, và đó là:
17:02
Never in my life have I had a cell phone.
410
1010800
4502
Chưa bao giờ trong cuộc đời,
tôi dùng điện thoại di động.
tôi dùng điện thoại di động.
17:07
Thank you.
411
1015302
1877
Cảm ơn.
17:09
(Laughter) (Applause)
412
1017179
4000
(Tiếng cười)(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Jim Holt - Writer and philosopherWhy is there something rather than nothing? In his book "Why Does the World Exist?" Jim Holt dares to ask.
Why you should listen
In his 2012 book Why Does the World Exist?: An Existential Detective Story, Jim Holt creates a narrative out of one of the biggest questions we can ask -- and how modern scientists and philosophers are asking it. Can answers be found in many-worlds theory, in quantum mechanics, in a theology? Traveling around North America and Europe, he talks to physicists, including David Deutsch; philosophers, including Richard Swinburne; and the novelist John Updike. Why? Because as he tells Vanity Fair, "To me it’s the most sublime and awesome question in all of philosophy and all of human inquiry."
A longtime contributor to the New York Times, Slate and the New Yorker, Holt has written on string theory, time, infinity, numbers, humor, logic, truth and bullshit, among other topics. Holt studied mathematics at the University of Virginia, and was a faculty fellow in the philosophy department at Columbia. He is now at work on a book about free will, weakness of will, self-knowledge and happiness.
Jim Holt | Speaker | TED.com