TEDxYouth@Manchester
Ben Ambridge: 9 myths about psychology, debunked
Μπεν Άμπριντζ: 10 μύθοι σχετικά με τη ψυχολογία καταρρίπτονται
Filmed:
Readability: 4.3
3,054,590 views
Πόσα από αυτά που νομίζετε για το μυαλό σας είναι όντως λανθασμένα; Με μια επί τροχάδην ξενάγηση στην κατακρινόμενη επιστήμη ο Μπεν Άμπριντζ περιηγείται μέσα από 10 δημοφιλείς απόψεις σχετικά με την ψυχολογία που έχουν αποδειχθεί λανθασμένες - και αποκαλύπτει μερικές εκπληκτικές αλήθειες σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του μυαλού μας.
Ben Ambridge - Psychologist
Ben Ambridge is the author of "Psy-Q," a sparkling book debunking what we think we know about psychology. Full bio
Ben Ambridge is the author of "Psy-Q," a sparkling book debunking what we think we know about psychology. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Έχετε ακουστά το Δείκτης Νοημοσύνης,
τη γενική ευφυΐα σας,
τη γενική ευφυΐα σας,
00:12
You've heard of your I.Q.,
your general intelligence,
your general intelligence,
0
857
2859
αλλά το Δείκτη Ψυχολογικής Ευφυίας;
00:15
but what's your Psy-Q?
1
3716
1676
00:17
How much do you know
about what makes you tick,
about what makes you tick,
2
5392
2237
Τι γνωρίζετε γι' αυτά
που σας ενθουσιάζουν
που σας ενθουσιάζουν
00:19
and how good are you
at predicting other people's behavior
at predicting other people's behavior
3
7629
2745
και πόσο καλά προβλέπετε
την συμπεριφορά των άλλων
την συμπεριφορά των άλλων
00:22
or even your own?
4
10374
1506
ή ακόμη και τη δική σας;
00:23
And how much of what you think you know
about psychology is wrong?
about psychology is wrong?
5
11880
3279
Πόσα από αυτά που νομίζετε πως ξέρετε
περί ψυχολογίας είναι λάθος;
περί ψυχολογίας είναι λάθος;
00:27
Let's find out by counting down
the top 10 myths of psychology.
the top 10 myths of psychology.
6
15159
3788
Ας το δούμε ανατρέχοντας στους
10 κορυφαίους μύθους περί ψυχολογίας.
10 κορυφαίους μύθους περί ψυχολογίας.
00:30
You've probably heard it said
that when it comes to their psychology,
that when it comes to their psychology,
7
18947
3396
Θα έχετε πιθανώς ακούσει να λέγεται ότι,
όσον αφορά τη ψυχολογία τους,
όσον αφορά τη ψυχολογία τους,
00:34
it's almost as if men are from Mars
and women are from Venus.
and women are from Venus.
8
22343
2882
οι άνδρες είναι από τον Άρη
και οι γυναίκες από την Αφροδίτη.
και οι γυναίκες από την Αφροδίτη.
Αλλά πόσο διαφέρουν άνδρες και γυναίκες;
00:37
But how different
are men and women really?
are men and women really?
9
25235
2029
00:39
To find out, let's start
by looking at something
by looking at something
10
27264
2254
Για να το βρούμε,
ας αρχίσουμε εξετάζοντας κάτι
ας αρχίσουμε εξετάζοντας κάτι
00:41
on which men and women really do differ
11
29518
1977
όπου άνδρες και γυναίκες όντως διαφέρουν
00:43
and plotting some psychological
gender differences on the same scale.
gender differences on the same scale.
12
31495
3448
και σκιτσάροντας κάποιες διαφορές
ψυχολογίας των φύλων στην ίδια βάση.
ψυχολογίας των φύλων στην ίδια βάση.
00:46
One thing men and women
do really differ on
do really differ on
13
34943
2173
Ένα πράγμα που όντως διαφέρουν
είναι πόσο μακριά μπορούν
να πετάξουν μια μπάλα.
να πετάξουν μια μπάλα.
00:49
is how far they can throw a ball.
14
37116
1797
00:50
So if we look at the data for men here,
15
38913
1890
Αν δούμε τα δεδομένα για τους άνδρες
00:52
we see what is called
a normal distribution curve.
a normal distribution curve.
16
40803
2471
θα δούμε τη λεγόμενη
ομοιόμορφη καμπύλη κατανομής.
ομοιόμορφη καμπύλη κατανομής.
00:55
A few men can throw a ball really far,
and a few men not far at all,
and a few men not far at all,
17
43274
3208
Λίγοι άντρες μπορούν να ρίξουν
τη μπάλα μακρυά και λίγοι κοντά
τη μπάλα μακρυά και λίγοι κοντά
αλλά οι περισσότεροι σε μια μέση απόσταση.
00:58
but most a kind of average distance.
18
46482
1770
01:00
And women share
the same distribution as well,
the same distribution as well,
19
48252
2164
Οι γυναίκες έχουν την ίδια κατανομή
01:02
but actually there's
quite a big difference.
quite a big difference.
20
50416
2049
αλλά υπάρχει μια μεγάλη διαφορά.
Ο μέσος άνδρας
μπορεί να πετάξει τη μπάλα μακρύτερα
μπορεί να πετάξει τη μπάλα μακρύτερα
01:04
In fact, the average man
can throw a ball further
can throw a ball further
21
52465
2448
από το 98% των γυναικών περίπου.
01:06
than about 98 percent of all women.
22
54913
1707
01:08
So now let's look at what
some psychological gender differences
some psychological gender differences
23
56620
3027
Τώρα λοιπόν ας δούμε πώς
μερικές ψυχολογικές διαφορές των φύλων
μερικές ψυχολογικές διαφορές των φύλων
01:11
look like on the same standardized scale.
24
59647
2857
μοιάζουν στην ίδια τυποποιημένη κλίμακα.
01:14
Any psychologist will tell you
25
62504
1586
Όλοι οι ψυχολόγοι θα σας πουν
ότι οι άνδρες αντιλαμβάνονται τον χώρο
καλύτερα από τις γυναίκες
καλύτερα από τις γυναίκες
01:16
that men are better
at spatial awareness than women --
at spatial awareness than women --
26
64090
2545
01:18
so things like map-reading,
for example -- and it's true,
for example -- and it's true,
27
66635
2738
όπως στο διάβασμα χάρτη,
το οποίο είναι αλήθεια,
το οποίο είναι αλήθεια,
01:21
but let's have a look
at the size of this difference.
at the size of this difference.
28
69373
2490
αλλά ας δούμε το μέγεθος της διαφοράς.
01:23
It's tiny; the lines are so close
together they almost overlap.
together they almost overlap.
29
71863
3387
Είναι ελάχιστη.
Οι γραμμές σχεδόν επικαλύπτονται.
Οι γραμμές σχεδόν επικαλύπτονται.
01:27
In fact, the average woman is better
than 33 percent of all men,
than 33 percent of all men,
30
75250
3994
Μάλιστα, η μέση γυναίκα
είναι καλύτερη από το 33% των ανδρών,
είναι καλύτερη από το 33% των ανδρών,
φυσικά εάν αυτό ήταν 50%
01:31
and of course, if that was 50 percent,
31
79244
1881
01:33
then the two genders
would be exactly equal.
would be exactly equal.
32
81125
2056
τότε τα δύο φύλα θα ήταν ακριβώς ίσα.
01:35
It's worth bearing in mind that this
difference and the next one I'll show you
difference and the next one I'll show you
33
83181
3658
Αξίζει να θυμάστε ότι αυτή η διαφορά
και η επόμενη που θα σας δείξω
και η επόμενη που θα σας δείξω
01:38
are pretty much the biggest
psychological gender differences
psychological gender differences
34
86839
2825
είναι σχεδόν οι μεγαλύτερες
ψυχολογικές διαφορές των φύλων
ψυχολογικές διαφορές των φύλων
που έχει ανακαλύψει η ψυχολογία.
01:41
ever discovered in psychology.
35
89664
1437
01:43
So here's the next one.
36
91101
1111
Να και η επόμενη.
01:44
Any psychologist will tell you
that women are better
that women are better
37
92212
2438
Όλοι οι ψυχολόγοι θα σας πουν
ότι οι γυναίκες υπερέχουν
στη γλώσσα και τη γραμματική.
στη γλώσσα και τη γραμματική.
01:46
with language and grammar than men.
38
94650
1665
01:48
So here's performance
on the standardized grammar test.
on the standardized grammar test.
39
96315
2589
Να λοιπόν η απόδοση
στα τυποποιημένα τεστ γραμματικής.
στα τυποποιημένα τεστ γραμματικής.
01:50
There go the women. There go the men.
40
98904
1957
Εδώ οι γυναίκες. Εδώ οι άνδρες.
01:52
Again, yes, women are better on average,
but the lines are so close
but the lines are so close
41
100861
3699
Πάλι οι γυναίκες προηγούνται κατά μέσο όρο
αλλά οι γραμμές είναι τόσο κοντά
αλλά οι γραμμές είναι τόσο κοντά
01:56
that 33 percent of men
are better than the average woman,
are better than the average woman,
42
104560
3487
που το 33% των ανδρών
είναι καλύτεροι από τη μέση γυναίκα
είναι καλύτεροι από τη μέση γυναίκα
02:00
and again, if it was 50 percent,
43
108047
1673
και πάλι αν ήταν 50%
02:01
that would represent
complete gender equality.
complete gender equality.
44
109720
2742
θα υπήρχε πλήρης ισότητα των φύλων.
Άρα δεν είναι ακριβώς περίπτωση
Άρη και Αφροδίτης.
Άρη και Αφροδίτης.
02:04
So it's not really
a case of Mars and Venus.
a case of Mars and Venus.
45
112462
2121
02:06
It's more a case of, if anything,
Mars and Snickers:
Mars and Snickers:
46
114583
2667
Είναι πιο πολύ μια περίπτωση
μπαρών Μαρς και Σνίκερς
μπαρών Μαρς και Σνίκερς
02:09
basically the same, but one's maybe
slightly nuttier than the other.
slightly nuttier than the other.
47
117250
4362
όπου βασικά είναι ίδιες αλλά η μία
έχει πιο πολλούς ξηρούς καρπούς.
έχει πιο πολλούς ξηρούς καρπούς.
02:13
I won't say which.
48
121612
2026
Δεν θα πω ποια από τους δύο.
02:15
Now we've got you warmed up.
49
123638
1865
Τώρα έχουμε κάνει ζέσταμα.
02:17
Let's psychoanalyze you using
the famous Rorschach inkblot test.
the famous Rorschach inkblot test.
50
125503
3036
Ας σας ψυχαναλύσουμε
με το περίφημο Τεστ Ρόρσαχ.
με το περίφημο Τεστ Ρόρσαχ.
02:20
So you can probably see two, I dunno,
two bears or two people or something.
two bears or two people or something.
51
128539
3583
Προφανώς βλέπετε δύο αρκούδες
ή δύο ανθρώπους ή κάτι παρόμοιο.
ή δύο ανθρώπους ή κάτι παρόμοιο.
02:24
But what do you think they're doing?
52
132122
1753
Αλλά τι νομίζετε ότι κάνουν;
02:25
Put your hand up if you think
they're saying hello.
they're saying hello.
53
133875
3184
Σηκώστε το χέρι αν νομίζετε ότι χαιρετάνε.
02:29
Not many people. Okay.
54
137059
1811
Όχι πολλοί. Εντάξει.
02:30
Put your hands up if you think
they are high-fiving.
they are high-fiving.
55
138870
2467
Πόσοι νομίζετε
ότι «δίνουν πέντε» πανηγυρίζοντας.
ότι «δίνουν πέντε» πανηγυρίζοντας.
02:33
Okay. What if you think they're fighting?
56
141337
1970
Ωραία. Κι αν νομίζετε ότι παλεύουν;
02:35
Only a few people there.
57
143307
1255
Πολλοί λίγοι εδώ.
02:36
Okay, so if you think they're
saying hello or high-fiving,
saying hello or high-fiving,
58
144562
3077
Εντάξει, αν νομίζετε ότι χαιρετούν
ή πανηγυρίζουν,
ή πανηγυρίζουν,
02:39
then that means you're a friendly person.
59
147639
1991
σημαίνει ότι είστε φιλικό άτομο.
02:41
If you think they're fighting,
60
149630
1590
Αν νομίζετε ότι παλεύουν
02:43
you're a bit more of a
nasty, aggressive person.
nasty, aggressive person.
61
151220
2316
είστε μάλλον ένα δύσκολο
και επιθετικό άτομο.
και επιθετικό άτομο.
02:45
Are you a lover or a fighter, basically.
62
153536
1940
Βασικά είστε ή μαχητής ή εραστής.
02:47
What about this one?
63
155476
1287
Κι αυτό εδώ;
Εδώ δεν ψηφίζουμε οπότε με το τρία
όλοι φωνάξτε τι βλέπετε.
όλοι φωνάξτε τι βλέπετε.
02:48
This isn't really a voting one, so on
three everyone shout out what you see.
three everyone shout out what you see.
64
156763
3622
Ένα, δύο, τρία.
(Φωνές από το ακροατήριο)
(Φωνές από το ακροατήριο)
02:52
One, two, three.
(Audience shouting)
(Audience shouting)
65
160385
3164
02:55
I heard hamster. Who said hamster?
66
163549
1692
Άκουσα χάμστερ. Ποιος είπε χάμστερ;
02:57
That was very worrying.
67
165241
1537
Ανησυχητικό αυτό.
02:58
A guy there said hamster.
68
166778
1513
Ένας τύπος εκεί είπε χάμστερ.
03:00
Well, you should see
some kind of two-legged animal here,
some kind of two-legged animal here,
69
168291
3308
Θα πρέπει να δείτε κάποιο δίποδο ζώο εδώ
03:03
and then the mirror image of them there.
70
171599
2384
και μετά τον αντικατοπτρισμό του εκεί.
03:05
If you didn't, then this means
that you have difficulty
that you have difficulty
71
173983
3431
Αν δεν το είδατε,
σημαίνει ότι δυσκολεύεστε
σημαίνει ότι δυσκολεύεστε
03:09
processing complex situations
where there's a lot going on.
where there's a lot going on.
72
177414
4090
να επεξεργαστείτε περίπλοκες καταστάσεις
όπου συμβαίνουν πολλά.
όπου συμβαίνουν πολλά.
03:13
Except, of course,
it doesn't mean that at all.
it doesn't mean that at all.
73
181504
2225
Εκτός φυσικά
αν δεν σημαίνει απολύτως τίποτα.
αν δεν σημαίνει απολύτως τίποτα.
03:15
Rorschach inkblot tests
have basically no validity
have basically no validity
74
183729
2671
Τα τεστ Ρόρσαχ δεν έχουν
καμία ουσιαστική εγκυρότητα
καμία ουσιαστική εγκυρότητα
03:18
when it comes to diagnosing
people's personality
people's personality
75
186400
2275
στη διάγνωση της ανθρώπινης προσωπικότητας
και δεν χρησιμοποιούνται
από τους σύγχρονους ψυχολόγους.
από τους σύγχρονους ψυχολόγους.
03:20
and are not used
by modern-day psychologists.
by modern-day psychologists.
76
188675
2461
03:23
In fact, one recent study found
that when you do try
that when you do try
77
191136
3419
Στην πράξη, μια πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε
ότι όταν επιχειρήσετε
ότι όταν επιχειρήσετε
03:26
to diagnose people's personalities
using Rorschach inkblot tests,
using Rorschach inkblot tests,
78
194555
3059
να διαγνώσετε την ανθρώπινη προσωπικότητα
με τα τεστ Ρόρσαχ,
με τα τεστ Ρόρσαχ,
03:29
schizophrenia was diagnosed
79
197614
1742
θα διαγνώσετε σχιζοφρένεια
03:31
in about one sixth of apparently
perfectly normal participants.
perfectly normal participants.
80
199356
3993
στο 1/6 περίπου των εμφανέστατα
απόλυτα φυσιολογικών συμμετεχόντων.
απόλυτα φυσιολογικών συμμετεχόντων.
03:35
So if you didn't do that well on this,
81
203349
2833
Άρα, αν δεν τα πήγατε και τόσο καλά εδώ,
03:38
maybe you are not
a very visual type of person.
a very visual type of person.
82
206182
2554
ίσως δεν είστε πολύ οπτικός τύπος.
03:40
So let's do another
quick quiz to find out.
quick quiz to find out.
83
208736
2369
Πάμε για ένα άλλο γρήγορο κουίζ
για να δούμε.
για να δούμε.
03:43
When making a cake, do you prefer to --
so hands up for each one again --
so hands up for each one again --
84
211105
3778
Όταν φτιάχνετε τούρτα,
- σηκώστε χέρι για καθένα -
- σηκώστε χέρι για καθένα -
03:46
do you prefer to use
a recipe book with pictures?
a recipe book with pictures?
85
214883
2769
προτιμάτε να έχετε
ένα βιβλίο μαγειρικής με εικόνες;
ένα βιβλίο μαγειρικής με εικόνες;
03:49
Yeah, a few people.
86
217652
2020
Ναι, λίγοι άνθρωποι.
03:51
Have a friend talk you through?
87
219672
2740
Να έχετε ένα φίλο
να σας δίνει προφορικές οδηγίες;
να σας δίνει προφορικές οδηγίες;
03:54
Or have a go, making it up
as you go along?
as you go along?
88
222412
2663
Να ξεκινάτε να αυτοσχεδιάζετε στην πορεία;
03:57
Quite a few people there.
89
225075
1492
Αρκετοί άνθρωποι εδώ.
03:58
Okay, so if you said A,
90
226567
1720
Εντάξει, αν επιλέξατε το πρώτο,
04:00
then this means that you
are a visual learner
are a visual learner
91
228287
2172
σημαίνει ότι μαθαίνετε οπτικά
04:02
and you learn best when information
is presented in a visual style.
is presented in a visual style.
92
230459
3528
και μαθαίνετε καλύτερα
από οπτικοποιημένες πληροφορίες.
από οπτικοποιημένες πληροφορίες.
Αν είπατε το δεύτερο,
σημαίνει ότι είστε ακουστικός τύπος,
σημαίνει ότι είστε ακουστικός τύπος,
04:05
If you said B, it means
you're an auditory learner,
you're an auditory learner,
93
233987
2582
04:08
that you learn best when information
is presented to you in an auditory format.
is presented to you in an auditory format.
94
236569
3725
ότι μαθαίνετε καλύτερα
από πληροφορίες σε ακουστική μορφή.
από πληροφορίες σε ακουστική μορφή.
04:12
And if you said C, it means
that you're a kinesthetic learner,
that you're a kinesthetic learner,
95
240294
2935
Κι αν είπατε το τρίτο,
σημαίνει πως είστε κιναισθητικός τύπος,
σημαίνει πως είστε κιναισθητικός τύπος,
04:15
that you learn best when you get stuck in
and do things with your hands.
and do things with your hands.
96
243229
3401
ότι μαθαίνετε καλύτερα όταν καταπιαστείτε
και κάνετε πράγματα με τα χέρια.
και κάνετε πράγματα με τα χέρια.
04:18
Except, of course,
as you've probably guessed,
as you've probably guessed,
97
246630
2158
Εκτός φυσικά, όπως πιθανώς μαντέψατε,
αν τίποτα δεν ισχύει,
γιατί όλα αυτά είναι ένας μύθος.
γιατί όλα αυτά είναι ένας μύθος.
04:20
that it doesn't, because
the whole thing is a complete myth.
the whole thing is a complete myth.
98
248788
2819
Οι τρόποι μάθησης είναι επινοημένοι
και δεν έχουν επιστημονική τεκμηρίωση.
και δεν έχουν επιστημονική τεκμηρίωση.
04:23
Learning styles are made up and are
not supported by scientific evidence.
not supported by scientific evidence.
99
251607
3858
04:27
So we know this because in
tightly controlled experimental studies,
tightly controlled experimental studies,
100
255465
3556
Το γνωρίζουμε επειδή, σε στενά
ελεγχόμενο πειραματικό περιβάλλον,
ελεγχόμενο πειραματικό περιβάλλον,
όταν δίνεται στους σπουδαστές
υλικό για μελέτη,
υλικό για μελέτη,
04:31
when learners are given material to learn
101
259021
2121
04:33
either in their preferred style
or an opposite style,
or an opposite style,
102
261142
2620
είτε στη μορφή που προτιμούν,
είτε σε αντίθετη μορφή,
είτε σε αντίθετη μορφή,
04:35
it makes no difference at all to the
amount of information that they retain.
amount of information that they retain.
103
263762
3576
δεν υπάρχει διαφορά
στον όγκο πληροφοριών που συγκρατούν.
στον όγκο πληροφοριών που συγκρατούν.
04:39
And if you think about it
for just a second,
for just a second,
104
267338
2066
Αν το σκεφτείτε για λίγο,
είναι προφανές ότι πρέπει να αληθεύει.
04:41
it's just obvious
that this has to be true.
that this has to be true.
105
269404
2078
04:43
It's obvious that
the best presentation format
the best presentation format
106
271482
2572
Είναι προφανές
ότι η καλύτερη μορφή παρουσίασης
ότι η καλύτερη μορφή παρουσίασης
04:46
depends not on you,
but on what you're trying to learn.
but on what you're trying to learn.
107
274054
3298
δεν εξαρτάται από εσάς,
αλλά από αυτό που προσπαθείτε να μάθετε.
αλλά από αυτό που προσπαθείτε να μάθετε.
Θα μπορούσατε, ας πούμε,
να μάθετε να οδηγείτε
να μάθετε να οδηγείτε
04:49
Could you learn to drive a car,
for example,
for example,
108
277357
2122
04:51
just by listening to someone
telling you what to do
telling you what to do
109
279479
2418
ακούγοντας μόνο κάποιον
να σας λέει τι να κάνετε
να σας λέει τι να κάνετε
04:53
with no kinesthetic experience?
110
281897
1628
χωρίς καμία κιναισθητική εμπειρία;
04:55
Could you solve simultaneous equations
111
283525
1816
Θα μπορούσατε να λύσετε σύστημα εξισώσεων
04:57
by talking them through in your head
and without writing them down?
and without writing them down?
112
285341
3146
μόνο με το μυαλό σας
και χωρίς να γράψετε κάτι;
και χωρίς να γράψετε κάτι;
Θα μελετούσατε
για εξετάσεις στην αρχιτεκτονική
για εξετάσεις στην αρχιτεκτονική
05:00
Could you revise
for your architecture exams
for your architecture exams
113
288487
2101
05:02
using interpretive dance
if you're a kinesthetic learner?
if you're a kinesthetic learner?
114
290588
2673
κάνοντας χορό αυτοέκφρασης,
εάν μαθαίνετε κιναισθητικά;
εάν μαθαίνετε κιναισθητικά;
05:05
No. What you need to do
is match the material to be learned
is match the material to be learned
115
293261
2941
Όχι. Το διδακτικό υλικό πρέπει
να ταιριάζει με τη μορφή παρουσίασης,
να ταιριάζει με τη μορφή παρουσίασης,
05:08
to the presentation format, not you.
116
296202
3775
και όχι με εσάς.
05:11
I know many of you are A-level students
117
299977
2149
Ξέρω ότι πολλοί από εσάς είστε αριστούχοι
05:14
that will have recently gotten
your GCSE results.
your GCSE results.
118
302126
2292
και πρόσφατα πήρατε αποτελέσματα
από εξετάσεις GCSE.
από εξετάσεις GCSE.
05:16
And if you didn't quite get
what you were hoping for,
what you were hoping for,
119
304418
2558
Αν δεν πήγατε τόσο καλά όσο ελπίζατε
δεν πρέπει να κατηγορείτε
τον τρόπο που μαθαίνετε
τον τρόπο που μαθαίνετε
05:18
then you can't really blame
your learning style,
your learning style,
120
306976
2347
05:21
but one thing that you might want
to think about blaming is your genes.
to think about blaming is your genes.
121
309323
3627
αλλά ένα πράγμα που ίσως μπορείτε
να κατηγορήσετε είναι τα γονίδιά σας.
να κατηγορήσετε είναι τα γονίδιά σας.
05:24
So what this is all about is a
recent study at University College London
recent study at University College London
122
312950
3685
Αναφέρομαι σε μια πρόσφατη μελέτη
από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου
από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου
05:28
found that 58 percent of the variation
123
316635
2554
που βρήκε ότι 58% της διακύμανσης
05:31
between different students
and their GCSE results
and their GCSE results
124
319189
3251
μεταξύ διαφόρων μαθητών
και των αποτελεσμάτων στις εξετάσεις GCSE
και των αποτελεσμάτων στις εξετάσεις GCSE
αποδίδεται σε γενετικούς παράγοντες.
05:34
was down to genetic factors.
125
322440
1657
05:36
That sounds like a very precise figure,
so how can we tell?
so how can we tell?
126
324097
3136
Πώς μπορούμε να μιλάμε με τόση ακρίβεια;
05:39
Well, when we want to unpack
the relative contributions
the relative contributions
127
327233
3505
Όταν θέλουμε να δούμε αναλυτικά
τις σχετικές συνεισφορές
των γονιδίων και του περιβάλλοντος
των γονιδίων και του περιβάλλοντος
05:42
of genes and the environment,
128
330738
2104
05:44
what we can do is do a twin study.
129
332842
2229
τότε μελετούμε τους δίδυμους.
05:47
So identical twins share
100 percent of their environment
100 percent of their environment
130
335071
3576
Οι μονοζυγωτικοί δίδυμοι
μοιράζονται το 100% του περιβάλλοντος
μοιράζονται το 100% του περιβάλλοντος
05:50
and 100 percent of their genes,
131
338647
1904
και το 100% των γονιδίων,
05:52
whereas non-identical twins
share 100 percent of their environment,
share 100 percent of their environment,
132
340551
3222
ενώ οι διζυγωτικοί δίδυμοι
μοιράζονται το 100% του περιβάλλοντος,
μοιράζονται το 100% του περιβάλλοντος,
05:55
but just like any brother and sister,
share only 50 percent of their genes.
share only 50 percent of their genes.
133
343773
3736
αλλά όπως κάθε αδερφός και αδερφή,
μοιράζονται το 50% των γονιδίων.
μοιράζονται το 50% των γονιδίων.
05:59
So by comparing how similar
GCSE results are in identical twins
GCSE results are in identical twins
134
347509
4198
Συγκρίνοντας λοιπόν
παρόμοια αποτελέσματα εξετάσεων GCSE
παρόμοια αποτελέσματα εξετάσεων GCSE
σε μονοζυγωτικούς
και διζυγωτικούς διδύμους,
και διζυγωτικούς διδύμους,
06:03
versus non-identical twins,
135
351707
2311
και με έξυπνους υπολογισμούς,
06:06
and doing some clever math,
136
354018
1346
06:07
we can an idea of how much variation
and performance is due to the environment
and performance is due to the environment
137
355364
3901
βρίσκουμε πόση διακύμανση και απόδοση
οφείλεται στο περιβάλλον
οφείλεται στο περιβάλλον
06:11
and how much is due to genes.
138
359265
2136
και πόση στα γονίδια.
06:13
And it turns out that it's
about 58 percent due to genes.
about 58 percent due to genes.
139
361401
3777
Αποδεικνύεται ότι 58% οφείλεται
στα γονίδια.
στα γονίδια.
06:17
So this isn't to undermine the hard work
that you and your teachers here put in.
that you and your teachers here put in.
140
365178
3763
Αυτό δεν υποσκάπτει τη δική σας
σκληρή δουλειά και των δασκάλων σας.
σκληρή δουλειά και των δασκάλων σας.
06:20
If you didn't quite get the GCSE results
that you were hoping for,
that you were hoping for,
141
368941
3131
Αν δεν πήγατε τόσο καλά όσο ελπίζατε
στις εξετάσεις της GCSE
στις εξετάσεις της GCSE
06:24
then you can always try blaming
your parents, or at least their genes.
your parents, or at least their genes.
142
372072
4506
μπορείτε πάντα να κατηγορείτε τους
γονείς σας ή τουλάχιστον τα γονίδιά τους.
γονείς σας ή τουλάχιστον τα γονίδιά τους.
06:28
One thing that you shouldn't blame
143
376578
2028
Αυτό που δεν πρέπει να κατηγορήσετε
είναι ότι μαθαίνετε με το αριστερό
ή το δεξί μέρος του εγκεφάλου,
ή το δεξί μέρος του εγκεφάλου,
06:30
is being a left-brained
or right-brained learner,
or right-brained learner,
144
378606
2462
06:33
because again, this is a myth.
145
381068
1811
γιατί και πάλι είναι μύθος.
06:34
So the myth here is that
the left brain is logical,
the left brain is logical,
146
382879
2757
Ο μύθος εδώ είναι
ότι το αριστερό μέρος είναι λογικό,
ότι το αριστερό μέρος είναι λογικό,
06:37
it's good with equations like this,
147
385636
1799
είναι καλό για εξισώσεις όπως αυτή,
06:39
and the right brain is more creative,
so the right brain is better at music.
so the right brain is better at music.
148
387435
4099
και το δεξί μέρος είναι πιο δημιουργικό,
έτσι είναι καλύτερο στη μουσική.
έτσι είναι καλύτερο στη μουσική.
06:43
But again, this is a myth
because nearly everything that you do
because nearly everything that you do
149
391534
2931
Και πάλι όμως είναι μύθος
επειδή σχεδόν όλα όσα κάνετε
επειδή σχεδόν όλα όσα κάνετε
06:46
involves nearly all parts
of your brain talking together,
of your brain talking together,
150
394465
2810
εμπλέκουν τη λειτουργία
όλων των μερών του εγκεφάλου,
όλων των μερών του εγκεφάλου,
06:49
even just the most mundane thing
like having a normal conversation.
like having a normal conversation.
151
397275
3320
ακόμη και το πιο συνηθισμένο πράγμα
όπως μια απλή συζήτηση.
όπως μια απλή συζήτηση.
06:52
However, perhaps one reason
why this myth has survived
why this myth has survived
152
400595
3343
Παρόλα αυτά, ένας λόγος
που ο μύθος παραμένει
που ο μύθος παραμένει
06:55
is that there is
a slight grain of truth to it.
a slight grain of truth to it.
153
403938
2242
είναι ότι περιέχει ένα ίχνος αλήθειας.
06:58
So a related version of the myth
154
406180
1610
Μια σχετική έκδοση του μύθου
είναι ότι οι αριστερόχειρες είναι
πιο δημιουργικοί από τους δεξιόχειρες,
πιο δημιουργικοί από τους δεξιόχειρες,
06:59
is that left-handed people are
more creative than right-handed people,
more creative than right-handed people,
155
407790
3283
07:03
which kind of makes sense because
your brain controls the opposite hands,
your brain controls the opposite hands,
156
411073
3454
που έχει λογική μιας και ο εγκέφαλος
ελέγχει το αντίθετο χέρι,
ελέγχει το αντίθετο χέρι,
07:06
so left-handed people,
157
414527
1360
έτσι στους αριστερόχειρες,
07:07
the right side of the brain
is slightly more active
is slightly more active
158
415887
2426
το δεξί μέρος του εγκεφάλου
είναι ελαφρώς πιο δραστήριο
είναι ελαφρώς πιο δραστήριο
07:10
than the left-hand side of the brain,
159
418313
1805
από το αριστερό μέρος του εγκεφάλου,
07:12
and the idea is the right-hand side
is more creative.
is more creative.
160
420118
2488
και συμπεραίνουμε
ότι το δεξί είναι πιο δημιουργικό.
ότι το δεξί είναι πιο δημιουργικό.
07:14
Now, it isn't true per se
161
422606
1397
Βέβαια, δεν αληθεύει πλήρως
07:16
that left-handed people are more creative
than right-handed people.
than right-handed people.
162
424003
3201
ότι οι αριστερόχειρες είναι
πιο δημιουργικοί από τους δεξιόχειρες.
πιο δημιουργικοί από τους δεξιόχειρες.
07:19
What is true that ambidextrous people,
163
427204
2415
Αυτό που αληθεύει είναι ότι οι αμφιδέξιοι,
07:21
or people who use both hands
for different tasks,
for different tasks,
164
429619
2693
όσοι χρησιμοποιούν
και τα δύο χέρια για δουλειές,
και τα δύο χέρια για δουλειές,
07:24
are more creative thinkers
than one-handed people,
than one-handed people,
165
432312
3762
σκέφτονται πιο δημιουργικά
από όσους χρησιμοποιούν το ένα χέρι,
από όσους χρησιμοποιούν το ένα χέρι,
07:28
because being ambidextrous involves
166
436074
1733
επειδή στον αμφιδέξιο
07:29
having both sides of the brain
talk to each other a lot,
talk to each other a lot,
167
437807
2729
τα δύο μέρη του εγκεφάλου
συνομιλούν πάρα πολύ,
συνομιλούν πάρα πολύ,
07:32
which seems to be involved
in creating flexible thinking.
in creating flexible thinking.
168
440536
3762
που φαίνεται να συμβάλει
στη δημιουργική ευέλικτη σκέψη.
στη δημιουργική ευέλικτη σκέψη.
07:36
The myth of the creative left-hander
169
444298
1815
Ο μύθος του δημιουργικού αριστερόχειρα
προκύπτει από το γεγονός
προκύπτει από το γεγονός
07:38
arises from the fact
that being ambidextrous
that being ambidextrous
170
446113
2058
ότι αμφιδέξιοι βρίσκονται πιο συχνά
ανάμεσα στους αριστερόχειρες
ανάμεσα στους αριστερόχειρες
07:40
is more common amongst
left-handers than right-handers,
left-handers than right-handers,
171
448171
3127
παρά στους δεξιόχειρες,
07:43
so a grain of truth in the idea
of the creative left-hander,
of the creative left-hander,
172
451298
3049
άρα μόνο ένα ψήγμα της υπόθεσης
του δημιουργικού αριστερόχειρα,
του δημιουργικού αριστερόχειρα,
07:46
but not much.
173
454347
1347
και όχι πολύ.
07:47
A related myth that you've
probably heard of
probably heard of
174
455694
2437
Ένας σχετικός μύθος που θα έχετε ακούσει
07:50
is that we only use
10 percent of our brains.
10 percent of our brains.
175
458131
2373
είναι ότι χρησιμοποιούμε
μόνο το 10% του εγκεφάλου μας.
μόνο το 10% του εγκεφάλου μας.
07:52
This is, again, a complete myth.
176
460504
1526
Αυτός είναι καθαρός μύθος.
07:54
Nearly everything that we do,
even the most mundane thing,
even the most mundane thing,
177
462030
2719
Σχεδόν καθετί που κάνουμε,
ακόμα και το πιο απλό πράγμα,
ακόμα και το πιο απλό πράγμα,
07:56
uses nearly all of our brains.
178
464749
2183
χρησιμοποιεί σχεδόν όλο το μυαλό μας.
07:58
That said, it is of course true
179
466932
3761
Eίναι φυσικά αλήθεια
ότι οι περισσότεροι από εμάς
ότι οι περισσότεροι από εμάς
08:02
that most of us don't use our brainpower
quite as well as we could.
quite as well as we could.
180
470693
4580
δε χρησιμοποιούμε τη δύναμη
του μυαλού μας όσο θα μπορούσαμε.
του μυαλού μας όσο θα μπορούσαμε.
08:07
So what could we do
to boost our brainpower?
to boost our brainpower?
181
475273
2966
Τι κάνουμε λοιπόν για να την ενισχύσουμε;
08:10
Maybe we could listen
to a nice bit of Mozart.
to a nice bit of Mozart.
182
478239
2138
Ίσως θα μπορούσαμε
να ακούσουμε λίγο Μότσαρτ.
να ακούσουμε λίγο Μότσαρτ.
08:12
Have you heard of the idea
of the Mozart effect?
of the Mozart effect?
183
480377
2718
Έχετε ακούσει τη θεωρία
για την επίδραση του Μότσαρτ;
για την επίδραση του Μότσαρτ;
08:15
So the idea is that listening
to Mozart makes you smarter
to Mozart makes you smarter
184
483095
2957
Λέει ότι ακούγοντας Μότσαρτ
γίνεστε πιο έξυπνοι
γίνεστε πιο έξυπνοι
08:18
and improves your
performance on I.Q. tests.
performance on I.Q. tests.
185
486052
2169
και αποδίδετε καλύτερα στα τεστ ευφυίας.
08:20
Now again, what's interesting
about this myth
about this myth
186
488221
2105
Και εδώ, έχει ενδιαφέρον ότι,
παρότι είναι βασικά μύθος,
παρότι είναι βασικά μύθος,
08:22
is that although it's basically a myth,
there is a grain of truth to it.
there is a grain of truth to it.
187
490326
3441
ενέχει ίχνος αλήθειας.
08:25
So the original study found that
188
493767
1774
Έτσι η αρχική μελέτη αποκάλυψε
08:27
participants who were played
Mozart music for a few minutes
Mozart music for a few minutes
189
495541
3781
ότι οι συμμετέχοντες που άκουσαν
μουσική του Μότσαρτ για λίγα λεπτά,
μουσική του Μότσαρτ για λίγα λεπτά,
08:31
did better on a subsequent I.Q. test
190
499322
2299
τα πήγαν καλύτερα σε
ακολουθούμενο τεστ ευφυίας
ακολουθούμενο τεστ ευφυίας
08:33
than participants who simply
sat in silence.
sat in silence.
191
501621
3413
από τους συμμετέχοντες
που απλώς περίμεναν ήσυχοι.
που απλώς περίμεναν ήσυχοι.
08:37
But a follow-up study recruited
some people who liked Mozart music
some people who liked Mozart music
192
505034
3724
Αλλά μια συμπληρωματική μελέτη
πήρε θαυμαστές της μουσικής του Μότσαρτ,
πήρε θαυμαστές της μουσικής του Μότσαρτ,
08:40
and then another group of people
193
508758
1781
και μια άλλη ομάδα ανθρώπων
που τους άρεσαν
οι ιστορίες τρόμου του Στίβεν Κινγκ.
οι ιστορίες τρόμου του Στίβεν Κινγκ.
08:42
who were fans of
the horror stories of Stephen King.
the horror stories of Stephen King.
194
510539
2668
08:45
And they played the people
the music or the stories.
the music or the stories.
195
513207
3564
Έβαλαν σε κάθε ομάδα
τη μουσική ή τις ιστορίες.
τη μουσική ή τις ιστορίες.
08:48
The people who preferred
Mozart music to the stories
Mozart music to the stories
196
516771
2508
Όσοι προτιμούσαν τη μουσική του Μότσαρτ
08:51
got a bigger I.Q. boost
from the Mozart than the stories,
from the Mozart than the stories,
197
519279
2731
ενισχύθηκαν περισσότερο από το Μότσαρτ
παρά από τις ιστορίες,
παρά από τις ιστορίες,
08:54
but the people who preferred
the stories to the Mozart music
the stories to the Mozart music
198
522010
2838
αλλά αυτοί που προτιμούσαν τις ιστορίες,
ενισχύθηκαν περισσότερο ακούγοντας
τις ιστορίες του Στίβεν Κινγκ
τις ιστορίες του Στίβεν Κινγκ
08:56
got a bigger I.Q. boost
from listening to the Stephen King stories
from listening to the Stephen King stories
199
524848
3107
παρά τη μουσική του Μότσαρτ.
08:59
than the Mozart music.
200
527955
1215
09:01
So the truth is that listening
to something that you enjoy
to something that you enjoy
201
529170
2763
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι,
όταν ακούς κάτι που σου αρέσει,
όταν ακούς κάτι που σου αρέσει,
09:03
perks you up a bit
and gives you a temporary I.Q. boost
and gives you a temporary I.Q. boost
202
531933
3251
αυτό σε αναπτερώνει λίγο
και σου ενισχύει προσωρινά την ευφυία
και σου ενισχύει προσωρινά την ευφυία
09:07
on a narrow range of tasks.
203
535184
1927
σε μικρό αριθμό εργασιών.
09:09
There's no suggestion that
listening to Mozart,
listening to Mozart,
204
537111
2368
Δεν υπονοούμε ότι ακούγοντας Μότσαρτ,
09:11
or indeed Stephen King stories,
205
539479
1625
ή αντίστοιχα τον Στίβεν Κινγκ,
09:13
is going to make you any smarter
in the long run.
in the long run.
206
541104
3422
θα γίνετε ευφυέστεροι μακροπρόθεσμα.
09:16
Another version of the Mozart myth
207
544526
2940
Μια άλλη έκδοση του μύθου
περί της μουσικής Μότσαρτ
περί της μουσικής Μότσαρτ
09:19
is that listening to Mozart can make you
not only cleverer but healthier, too.
not only cleverer but healthier, too.
208
547466
4858
είναι ότι ακούγοντάς την, όχι μόνο
σας κάνει εξυπνότερο αλλά και υγιέστερο.
σας κάνει εξυπνότερο αλλά και υγιέστερο.
09:24
Unfortunately, this doesn't
seem to be true
seem to be true
209
552324
2068
Δυστυχώς δεν φαίνεται να επαληθεύεται
09:26
of someone who listened
to the music of Mozart almost every day,
to the music of Mozart almost every day,
210
554392
3059
ούτε από κάποιον που άκουγε
τη μουσική του Μότσαρτ κάθε μέρα,
τη μουσική του Μότσαρτ κάθε μέρα,
09:29
Mozart himself,
211
557451
1718
τον ίδιον τον Μότσαρτ,
09:31
who suffered from gonorrhea,
smallpox, arthritis,
smallpox, arthritis,
212
559169
2980
που έπασχε από γονόρροια,
ευλογιά, αρθρίτιδα,
ευλογιά, αρθρίτιδα,
09:34
and, what most people think eventually
killed him in the end, syphilis.
killed him in the end, syphilis.
213
562149
4514
και από αυτό που πιστεύεται
ότι τον σκότωσε, σύφιλη.
ότι τον σκότωσε, σύφιλη.
09:38
This suggests that Mozart
should have bit more careful, perhaps,
should have bit more careful, perhaps,
214
566673
3362
Αυτό μάλλον υπονοεί ότι ο Μότσαρτ
θα έπρεπε να επιλέγει πιο προσεκτικά
θα έπρεπε να επιλέγει πιο προσεκτικά
09:42
when choosing his sexual partners.
215
570035
2578
τους σεξουαλικούς του συντρόφους.
09:44
But how do we choose a partner?
216
572613
2159
Πώς όμως επιλέγουμε σύντροφο;
09:46
So a myth that I have to say
is sometimes spread a bit by sociologists
is sometimes spread a bit by sociologists
217
574772
5026
Ένας μύθος που πρέπει να ομολογήσω
πως διαδίδεται από κοινωνιολόγους
πως διαδίδεται από κοινωνιολόγους
είναι ότι οι προτιμήσεις μας
για ρομαντικό σύντροφο
για ρομαντικό σύντροφο
09:51
is that our preferences in a romantic
partner are a product of our culture,
partner are a product of our culture,
218
579798
3623
καθορίζονται ρητώς απ΄την κουλτούρα μας.
09:55
that they're very culturally specific.
219
583421
1931
09:57
But in fact, the data don't back this up.
220
585352
2144
Αλλά τα δεδομένα δεν το στηρίζουν αυτό.
09:59
A famous study surveyed people from
[37] different cultures across the globe,
[37] different cultures across the globe,
221
587496
4045
Γνωστή μελέτη εξέτασε άτομα από
37 διαφορετικές κουλτούρες ανά τον κόσμο.
37 διαφορετικές κουλτούρες ανά τον κόσμο.
10:03
from Americans to Zulus,
222
591541
1576
από Αμερικανούς έως Ζουλού,
10:05
on what they look for in a partner.
223
593117
2366
σχετικά με το τι ψάχνουν στο σύντροφο.
10:07
And in every single culture
across the globe,
across the globe,
224
595483
2369
Και σε όλες τις κουλτούρες του κόσμου
10:09
men placed more value
on physical attractiveness in a partner
on physical attractiveness in a partner
225
597852
3715
οι άνδρες αξιολόγησαν περισσότερο
τη σωματική ομορφιά του συντρόφου
τη σωματική ομορφιά του συντρόφου
10:13
than did women,
226
601567
1300
από ό,τι οι γυναίκες,
10:14
and in every single culture, too,
227
602867
1741
και σε κάθε μία κουλτούρα επίσης,
10:16
women placed more importance than did men
on ambition and high earning power.
on ambition and high earning power.
228
604608
4614
οι γυναίκες έριχναν περισσότερο βάρος
στη φιλοδοξία και το υψηλό εισόδημα.
στη φιλοδοξία και το υψηλό εισόδημα.
10:21
In every culture, too,
229
609222
1383
Σε κάθε κουλτούρα επίσης
10:22
men preferred women
who were younger than themselves,
who were younger than themselves,
230
610605
2525
οι άνδρες προτιμούσαν νεότερες γυναίκες
10:25
an average of, I think it was 2.66 years,
231
613130
2809
κατά μέσο όρο 2,66 χρόνια νομίζω,
10:27
and in every culture, too,
232
615939
1649
και σε κάθε κουλτούρα επίσης
10:29
women preferred men
who were older than them,
who were older than them,
233
617588
2600
οι γυναίκες προτίμησαν μεγαλύτερους άνδρες
10:32
so an average of 3.42 years,
234
620188
2810
με κατά μέσο όρο τα 3,42 χρόνια,
10:34
which is why we've got here
"Everybody needs a Sugar Daddy."
"Everybody needs a Sugar Daddy."
235
622998
3715
γι΄αυτό πιστεύεται
ότι όλες ψάχνουν έναν γέρο και πλούσιο.
ότι όλες ψάχνουν έναν γέρο και πλούσιο.
10:38
So moving on from trying
to score with a partner
to score with a partner
236
626713
2577
Φεύγουμε από την επιδίωξη συντρόφου
10:41
to trying to score in basketball
or football or whatever your sport is.
or football or whatever your sport is.
237
629290
3922
και πάμε στην επιτυχία σε μπάσκετμπολ
ποδόσφαιρο και κάθε άλλο άθλημα.
ποδόσφαιρο και κάθε άλλο άθλημα.
10:45
The myth here is that sportsmen go through
hot-hand streaks, Americans call them,
hot-hand streaks, Americans call them,
238
633212
4141
Υπάρχει ο μύθος ότι οι αθλητές
περνούν μια ρόδινη περίοδο
περνούν μια ρόδινη περίοδο
που «έχουν μεγάλη ευστοχία»,
κατά το κοινώς λεγόμενο,
κατά το κοινώς λεγόμενο,
10:49
or purple patches,
we sometimes say in England,
we sometimes say in England,
239
637353
2200
10:51
where they just can't miss,
like this guy here.
like this guy here.
240
639553
2840
όπου είναι αδύνατον να αστοχήσουν,
όπως αυτός εδώ ο τύπος.
όπως αυτός εδώ ο τύπος.
10:54
But in fact, what happens is that
if you analyze the pattern
if you analyze the pattern
241
642393
3684
Η πραγματικότητα όμως είναι
ότι αν αναλύσουμε στατιστικά
ότι αν αναλύσουμε στατιστικά
το μοτίβο εμφάνισης
επιτυχημένων και χαμένων βολών,
επιτυχημένων και χαμένων βολών,
10:58
of hits and misses statistically,
242
646077
1788
10:59
it turns out that it's
nearly always at random.
nearly always at random.
243
647865
2299
αποδεικνύεται ότι σχεδόν πάντα
είναι τυχαία.
είναι τυχαία.
11:02
Your brain creates patterns
from the randomness.
from the randomness.
244
650164
2415
Το μυαλό μας βλέπει μοτίβα
μέσα στις συγκυρίες.
μέσα στις συγκυρίες.
11:04
If you toss a coin,
245
652579
1357
Αν στρίψεις ένα κέρμα
11:05
a streak of heads or tails is going
to come out somewhere in the randomness,
to come out somewhere in the randomness,
246
653936
3636
θα προκύψει μια τυχαία σειρά
από κορώνες και γράμματα,
από κορώνες και γράμματα,
11:09
and because the brain likes to see
patterns where there are none,
patterns where there are none,
247
657572
3111
και καθώς το μυαλό θέλει να βλέπει μοτίβα
εκεί που δεν υπάρχουν,
εκεί που δεν υπάρχουν,
11:12
we look at these streaks
and attribute meanings to them
and attribute meanings to them
248
660683
2601
βλέπουμε αυτά τα σερί
και τους αποδίδουμε κάποιο νόημα
και τους αποδίδουμε κάποιο νόημα
11:15
and say, "Yeah he's really on form today,"
249
663284
2307
και λέμε «Είναι σε καλή φόρμα σήμερα»
ενώ στην ουσία θα είχατε το ίδιο μοτίβο
11:17
whereas actually you would
get the same pattern
get the same pattern
250
665591
2310
αν είχατε εντελώς τυχαίες επιτυχημένες
και αποτυχημένες βολές.
και αποτυχημένες βολές.
11:19
if you were just getting
hits and misses at random.
hits and misses at random.
251
667901
2645
11:23
So an exception to this, however,
is penalty shootouts.
is penalty shootouts.
252
671406
3466
Μια εξαίρεση σε αυτό όμως
είναι οι βολές πέναλτυ.
είναι οι βολές πέναλτυ.
11:26
A recent study looking
at penalty shootouts in football
at penalty shootouts in football
253
674872
3085
Μια πρόσφατη μελέτη
για τα πέναλτυ στο ποδόσφαιρο
για τα πέναλτυ στο ποδόσφαιρο
11:29
shows that players who represent countries
254
677957
2020
δείχνει ότι οι παίκτες που εκπροσωπούν
χώρες με άσχημο ρεκόρ στις βολές πέναλτυ,
χώρες με άσχημο ρεκόρ στις βολές πέναλτυ,
11:31
with a very bad record
in penalty shootouts,
in penalty shootouts,
255
679977
2624
όπως για παράδειγμα η Αγγλία,
11:34
like, for example, England,
256
682601
2183
11:36
tend to be quicker to take their shots
than countries with a better record,
than countries with a better record,
257
684784
3761
τείνουν να σουτάρουν πιο βιαστικά
από τις χώρες με καλύτερο ρεκόρ,
από τις χώρες με καλύτερο ρεκόρ,
11:40
and presumably as a result,
they're more likely to miss.
they're more likely to miss.
258
688545
3320
και προφανώς σαν αποτέλεσμα αυτού
είναι πιο πιθανόν να αστοχήσουν.
είναι πιο πιθανόν να αστοχήσουν.
Το οποίο μας οδηγεί στην ερώτηση,
11:43
Which raises the question
259
691865
1695
11:45
of if there's any way that we
could improve people's performance.
could improve people's performance.
260
693560
3389
εάν υπάρχει κάποιος τρόπος
για να βελτιώσουμε την απόδοσή τους.
για να βελτιώσουμε την απόδοσή τους.
11:48
And one thing you might think about doing
261
696949
1998
Ένα πράγμα που ίσως να σκεφτείτε
είναι να τους τιμωρείτε για τις αποτυχίες
και να δείτε αν θα φέρει αποτέλεσμα.
και να δείτε αν θα φέρει αποτέλεσμα.
11:50
is punishing people for their misses
and seeing if that improves them.
and seeing if that improves them.
262
698947
3419
11:54
This idea, the effect that punishment
can improve performance,
can improve performance,
263
702366
3632
Η ιδέα ότι η τιμωρία
μπορεί να βελτιώσει την απόδοση
μπορεί να βελτιώσει την απόδοση
είναι αυτό που συμμετέχοντες
νόμιζαν ότι εξεταζόταν
νόμιζαν ότι εξεταζόταν
11:57
is what participants
thought they were testing
thought they were testing
264
705998
2206
12:00
in Milgram's famous learning
and punishment experiment
and punishment experiment
265
708204
2532
στο πείραμα του Μίλγκραμ
για τη μάθηση και την τιμωρία
για τη μάθηση και την τιμωρία
12:02
that you've probably heard about
if you're a psychology student.
if you're a psychology student.
266
710736
3008
που πιθανόν θα έχετε ακούσει
αν είστε φοιτητής ψυχολογίας.
αν είστε φοιτητής ψυχολογίας.
12:05
The story goes that participants
were prepared to give
were prepared to give
267
713744
2822
Το ιστορικό λέει ότι οι συμμετέχοντες
ήταν διατεθειμένοι να κάνουν ηλεκτρικά σοκ
ήταν διατεθειμένοι να κάνουν ηλεκτρικά σοκ
12:08
what they believed to be fatal
electric shocks to a fellow participant
electric shocks to a fellow participant
268
716566
3301
που νόμιζαν ότι ήταν μοιραία
σε φίλο τους συμμετέχοντα
όταν απαντούσε λάθος σε ερώτηση,
όταν απαντούσε λάθος σε ερώτηση,
12:11
when they got a question wrong,
269
719867
2021
12:13
just because someone
in a white coat told them to.
in a white coat told them to.
270
721888
2809
απλά και μόνο επειδή τους το έλεγε
κάποιος με λευκή ποδιά.
κάποιος με λευκή ποδιά.
12:16
But this story is a myth
for three reasons.
for three reasons.
271
724697
2415
Αλλά αυτή η ιστορία είναι μύθος
για τρεις λόγους.
για τρεις λόγους.
12:19
Firstly and most crucially, the lab coat
wasn't white, it was in fact grey.
wasn't white, it was in fact grey.
272
727112
4904
Πρώτο και πιο σοβαρό, η ποδιά εργαστηρίου
δεν ήταν λευκή, ήταν γκρίζα.
δεν ήταν λευκή, ήταν γκρίζα.
12:24
Secondly, the participants
were told before the study
were told before the study
273
732016
4407
Δεύτερον, πριν την μελέτη
έλεγαν στους συμμετέχοντες,
έλεγαν στους συμμετέχοντες,
12:28
and reminded any time
they raised a concern,
they raised a concern,
274
736423
2507
και το υπενθύμιζαν
κάθε φορά που εξέφραζαν ανησυχία,
κάθε φορά που εξέφραζαν ανησυχία,
12:30
that although the shocks were painful,
they were not fatal
they were not fatal
275
738930
2833
ότι ενώ τα σοκ ήταν οδυνηρά,
δεν ήταν μοιραία,
δεν ήταν μοιραία,
12:33
and indeed caused
no permanent damage whatsoever.
no permanent damage whatsoever.
276
741763
2742
και ότι όντως δεν προκαλούσαν
οποιαδήποτε μόνιμη βλάβη.
οποιαδήποτε μόνιμη βλάβη.
12:36
And thirdly, participants
didn't give the shocks
didn't give the shocks
277
744505
2320
Και τρίτον,
οι συμμετέχοντες δεν έκαναν τα σοκ
οι συμμετέχοντες δεν έκαναν τα σοκ
12:38
just because someone
in the coat told them to.
in the coat told them to.
278
746825
2648
απλώς επειδή το έλεγε κάποιος με ποδιά.
12:41
When they were interviewed
after the study,
after the study,
279
749473
2042
Όταν ερωτήθηκαν μετά την έρευνα,
12:43
all the participants said
that they firmly believed
that they firmly believed
280
751515
2508
όλοι οι συμμετέχοντες είπαν
ότι πραγματικά πίστευαν
ότι πραγματικά πίστευαν
12:46
that the learning and punishment study
served a worthy scientific purpose
served a worthy scientific purpose
281
754023
3784
ότι η έρευνα περί μάθησης και τιμωρίας
εξυπηρετούσε σοβαρό επιστημονικό σκοπό
εξυπηρετούσε σοβαρό επιστημονικό σκοπό
12:49
which would have
enduring gains for science
enduring gains for science
282
757807
2438
που θα επέφερε διαρκή οφέλη στην επιστήμη
12:52
as opposed to the momentary nonfatal
discomfort caused to the participants.
discomfort caused to the participants.
283
760245
5869
παρά την προσωρινή μη μοιραία ταλαιπωρία
των συμμετεχόντων.
των συμμετεχόντων.
12:59
Okay, so I've been talking
for about 12 minutes now,
for about 12 minutes now,
284
767025
2578
Εντάξει, σας μιλάω εδώ και 12 λεπτά
13:01
and you've probably been
sitting there listening to me,
sitting there listening to me,
285
769603
2686
και μάλλον κάθεστε και με ακούτε,
αναλύοντας τον τρόπο ομιλίας
και τη γλώσσα του σώματός μου,
και τη γλώσσα του σώματός μου,
13:04
analyzing my speech patterns
and body language
and body language
286
772289
2220
13:06
and trying to work out if you should
take any notice of what I'm saying,
take any notice of what I'm saying,
287
774509
3607
και προσπαθείτε να καταλάβετε
αν πρέπει να πιστέψετε τα λεγόμενά μου,
αν πρέπει να πιστέψετε τα λεγόμενά μου,
13:10
whether I'm telling the truth
or whether I'm lying,
or whether I'm lying,
288
778116
2461
αν σας λέω αλήλθεια ή αν σας λέω ψέμματα,
13:12
but if so you've
probably completely failed,
probably completely failed,
289
780577
2182
αλλά αν το κάνετε έχετε αποτύχει πλήρως,
γιατί, αν και όλοι νομίζουμε
ότι θα καταλάβουμε τον ψεύτη,
ότι θα καταλάβουμε τον ψεύτη,
13:14
because although we all think
we can catch a liar
we can catch a liar
290
782759
2345
13:17
from their body language
and speech patterns,
and speech patterns,
291
785104
2093
από τη στάση και τον τρόπο ομιλίας,
13:19
hundreds of psychological tests
over the years have shown
over the years have shown
292
787197
2673
εκατοντάδες ψυχολογικά τεστ αυτά τα χρόνια
έχουν δείξει ότι όλοι μας,
μαζί και αστυνομικοί και ντετέκτιβ,
μαζί και αστυνομικοί και ντετέκτιβ,
13:21
that all of us, including
police officers and detectives,
police officers and detectives,
293
789870
2691
13:24
are basically at chance when it comes
to detecting lies from body language
to detecting lies from body language
294
792561
3500
βασικά εικάζουν όταν προσπαθούν
να ανιχνεύσουν ψέμματα
να ανιχνεύσουν ψέμματα
με τη γλώσσα του σώματος
και τα γλωσσικά μοτίβα.
και τα γλωσσικά μοτίβα.
13:28
and verbal patterns.
295
796061
1581
13:29
Interestingly, there is one exception:
296
797642
2044
Ενδιαφέρον παρουσιάζει μια εξαίρεση:
Οι τηλεοπτικές εκκλήσεις
για αγνοούμενους συγγενείς.
για αγνοούμενους συγγενείς.
13:31
TV appeals for missing relatives.
297
799686
2252
13:33
It's quite easy to predict
when the relatives are missing
when the relatives are missing
298
801938
2985
Είναι αρκετά εύκολο να προβλέψετε
πότε αγνοούνται οι συγγενείς
πότε αγνοούνται οι συγγενείς
13:36
and when the appealers have in fact
murdered the relatives themselves.
murdered the relatives themselves.
299
804923
3331
και πότε στην πραγματικότητα
έχουν δολοφονηθεί από τους αναζητώντες.
έχουν δολοφονηθεί από τους αναζητώντες.
13:40
So hoax appealers are more likely
to shake their heads, to look away,
to shake their heads, to look away,
300
808254
3515
Οι ψεύτες είναι πιο πιθανό να κινούν
το κεφάλι, να αποστρέφουν το βλέμμα,
το κεφάλι, να αποστρέφουν το βλέμμα,
13:43
and to make errors in their speech,
301
811769
1714
και να κάνουν γλωσσικά ολισθήματα
13:45
whereas genuine appealers are more likely
302
813483
2015
ενώ οι γνήσιοι αναζητώντες
μάλλον θα εκφράσουν ελπίδα
ότι το άτομο θα επιστρέψει ασφαλές
ότι το άτομο θα επιστρέψει ασφαλές
13:47
to express hope that the person
will return safely
will return safely
303
815498
2345
13:49
and to avoid brutal language.
304
817843
1741
και θα αποφύγουν τη βίαιη γλώσσα.
13:51
So, for example, they might say
"taken from us" rather than "killed."
"taken from us" rather than "killed."
305
819584
4603
Για παράδειγμα, θα πουν «τον πήραν
από κοντά μας» αντί για «τον σκότωσαν».
από κοντά μας» αντί για «τον σκότωσαν».
13:56
Speaking of which,
it's about time I killed this talk,
it's about time I killed this talk,
306
824187
2657
Μιλώντας για αυτά,
ήρθε ώρα να τελειώνουμε
ήρθε ώρα να τελειώνουμε
13:58
but before I do, I just want
to give you in 30 seconds
to give you in 30 seconds
307
826844
3208
αλλά πριν απ΄αυτό
θέλω να σας δώσω σε μισό λεπτό
θέλω να σας δώσω σε μισό λεπτό
14:02
the overarching myth of psychology.
308
830052
3371
τον πονεμένο μύθο της ψυχολογίας.
14:05
So the myth is that psychology is just
a collection of interesting theories,
a collection of interesting theories,
309
833423
4297
Ο μύθος είναι ότι η ψυχολογία είναι απλώς
μια συλλογή από ενδιαφέρουσες θεωρίες,
μια συλλογή από ενδιαφέρουσες θεωρίες,
14:09
all of which say something useful
and all of which have something to offer.
and all of which have something to offer.
310
837720
3521
που όλες λένε κάτι χρήσιμο
και όλες έχουν κάτι να προσφέρουν.
και όλες έχουν κάτι να προσφέρουν.
14:13
What I hope to have shown you
in the past few minutes
in the past few minutes
311
841241
2499
Αυτό που ελπίζω
ότι σας έδειξα στα προηγούμενα λεπτά
ότι σας έδειξα στα προηγούμενα λεπτά
14:15
is that this isn't true.
312
843740
1585
είναι πως αυτό δεν είναι αλήθεια.
14:17
What we need to do is assess
psychological theories
psychological theories
313
845325
3259
Χρειάζεται να αποτιμήσουμε
τις ψυχολογικές θεωρίες
τις ψυχολογικές θεωρίες
14:20
by seeing what predictions they make,
314
848584
1884
βλέποντας τις προβλέψεις τους,
14:22
whether that is that listening to Mozart
makes you smarter,
makes you smarter,
315
850468
2821
είτε πρόκειται για το αν η μουσική
του Μότσαρτ σας κάνει ευφυέστερους,
του Μότσαρτ σας κάνει ευφυέστερους,
14:25
that you learn better when information is
presented in your preferred learning style
presented in your preferred learning style
316
853289
4767
ότι μαθαίνετε ευκολότερα από πληροφορίες
στη προτιμώμενη από εσάς μορφή,
στη προτιμώμενη από εσάς μορφή,
14:30
or whatever it is, all of these
are testable empirical predictions,
are testable empirical predictions,
317
858056
3465
όλες αυτές είναι εμπειρικές προβλέψεις
που μπορούν να εξεταστούν
που μπορούν να εξεταστούν
14:33
and the only way we can make progress
318
861521
1785
και ο μόνος τρόπος να κάνουμε πρόοδο
14:35
is to test these predictions
against the data
against the data
319
863306
2120
είναι να εξετάσουμε τις προβλέψεις
βάσει δεδομένων
βάσει δεδομένων
14:37
in tightly controlled
experimental studies.
experimental studies.
320
865426
2329
σε στενά ελεγχόμενες πειραματικές μελέτες.
14:39
And it's only by doing so
that we can hope to discover
that we can hope to discover
321
867755
3134
Μόνο έτσι ελπίζουμε να ανακαλύψουμε
14:42
which of these theories
are well supported,
are well supported,
322
870889
2624
ποιες από αυτές τις θεωρίες
έχουν καλή βάση,
έχουν καλή βάση,
14:45
and which, like all the ones
I've told you about today, are myths.
I've told you about today, are myths.
323
873513
3390
και ποιες, όπως όλες που
σας είπα σήμερα, είναι μύθοι.
σας είπα σήμερα, είναι μύθοι.
14:48
Thank you.
324
876903
1509
Ευχαριστώ.
(Χειροκρότημα)
14:50
(Applause)
325
878412
3460
ABOUT THE SPEAKER
Ben Ambridge - PsychologistBen Ambridge is the author of "Psy-Q," a sparkling book debunking what we think we know about psychology.
Why you should listen
Ben Ambridge is a senior lecturer in psychology at the University of Liverpool, where he researches children’s language development. He is the author of Psy-Q, which introduces readers to some of the major findings in psychology via interactive puzzles, games, quizzes and tests.
He also writes great newsy stories connecting psychology to current events. His article "Why Can't We Talk to the Animals?" was shortlisted for the 2012 Guardian-Wellcome Science Writing Prize. Psy-Q is his first book for a general audience.
Ben Ambridge | Speaker | TED.com