ABOUT THE SPEAKER
Stephen Hawking - Theoretical physicist
Stephen Hawking's scientific investigations have shed light on the origins of the cosmos, the nature of time and the ultimate fate of the universe. His bestselling books for a general audience have given an appreciation of physics to millions.

Why you should listen

Stephen Hawking is perhaps the world's most famous living physicist. A specialist in cosmology and quantum gravity and a devotee of black holes, his work has probed the origins of the cosmos, the nature of time and the universe's ultimate fate -- earning him accolades including induction into the Order of the British Empire. To the public, he's best known as an author of bestsellers such as The Universe in a Nutshell and A Brief History of Time, which have brought an appreciation of theoretical physics to millions.

Though the motor neuron disorder ALS has confined Hawking to a wheelchair, it hasn't stopped him from lecturing widely, making appearances on television shows such as Star Trek: The Next Generation and The Simpsons -- and planning a trip into orbit with Richard Branson's Virgin Galactic. (He recently experienced weightlessness aboard Zero Gravity Corporation's "Vomit Comet.") A true academic celebrity, he uses his public appearances to raise awareness about potential global disasters -- such as global warming -- and to speak out for the future of humanity: "Getting a portion of the human race permanently off the planet is imperative for our future as a species," he says.

Hawking serves as Lucasian Professor of Mathematics at the University of Cambridge, where he continues to contribute to both high-level physics and the popular understanding of our universe.

More profile about the speaker
Stephen Hawking | Speaker | TED.com
TED2008

Stephen Hawking: Questioning the universe

Stephen Hawking: Gravaj demandoj pri la universo

Filmed:
12,876,555 views

Konforme al la temo de TED2008, Profesoro Stephen Hawking starigas kelkajn gravajn demandojn pri nia universo -- Kiel ekestis ĝi? Kiel estiĝis la vivo? Ĉu ni estas solaj? -- kaj klarigas kiel ni povas esperi trovi respondojn.
- Theoretical physicist
Stephen Hawking's scientific investigations have shed light on the origins of the cosmos, the nature of time and the ultimate fate of the universe. His bestselling books for a general audience have given an appreciation of physics to millions. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:14
There is nothing bigger or older than the universe.
0
2000
4000
Nenio estas pli vasta aŭ malnova ol la universo.
00:18
The questions I would like to talk about are:
1
6000
4000
Jen la temojn kiujn mi volas priparoli:
00:22
one, where did we come from?
2
10000
7000
De kie devenas ni?
00:29
How did the universe come into being?
3
17000
3000
Kiel ekestis la universo?
00:32
Are we alone in the universe?
4
20000
4000
Ĉu ni estas solaj en ĝi?
00:36
Is there alien life out there?
5
24000
3000
Ĉu ekzistas ekstertera vivo?
00:39
What is the future of the human race?
6
27000
4000
Kia estas la estonteco de la homaro?
00:43
Up until the 1920s,
7
31000
2000
Ĉiam ŝajnis, ke la universo estas
00:45
everyone thought the universe was essentially static
8
33000
4000
esence senmova kaj senŝanĝa,
00:49
and unchanging in time.
9
37000
2000
ĝis la 1920-aj,
00:51
Then it was discovered that the universe was expanding.
10
39000
5000
kiam oni malkovris, ke male, ĝi dilatiĝas.
00:56
Distant galaxies were moving away from us.
11
44000
3000
Foraj galaksioj malproksimiĝas de la nia,
00:59
This meant they must have been closer together in the past.
12
47000
7000
sekve, ili sendube estis pli proksimaj antaŭe.
01:06
If we extrapolate back,
13
54000
2000
Ekstrapolante, oni konkludu,
01:08
we find we must have all been on top of each other
14
56000
4000
ke antaŭ 15 miliardoj da jaroj proksimume
01:12
about 15 billion years ago.
15
60000
2000
ĉio estis miksiĝita.
01:14
This was the Big Bang, the beginning of the universe.
16
62000
6000
Tiu ĥaoso estis la Granda Krako,
la komenco de la universo.
01:20
But was there anything before the Big Bang?
17
68000
3000
Sed, ĉu ekzistis io antaŭ la Granda Krako?
01:23
If not, what created the universe?
18
71000
4000
Se ne, kio estigis la universon?
01:27
Why did the universe emerge from the Big Bang the way it did?
19
75000
5000
Kial ĝi eliĝis el la Granda Krako, kiel ĝi faris?
01:32
We used to think that the theory of the universe
20
80000
5000
Oni antaŭe pensis, ke priuniversa teorio
01:37
could be divided into two parts.
21
85000
2000
devas konsisti el du partoj.
01:39
First, there were the laws
22
87000
3000
Unuflanke, devis esti leĝoj, kiel
01:42
like Maxwell's equations and general relativity
23
90000
3000
la ekvacioj de Maxwell kaj la ĝenerala relativeco,
01:45
that determined the evolution of the universe,
24
93000
3000
regantaj la evoluadon de la universo,
01:49
given its state over all of space at one time.
25
97000
3000
donata ĝia tutspaca stato en iu specifa momento.
01:52
And second, there was no question
26
100000
3000
Aliflanke, ne vere ekzistis teorio
01:55
of the initial state of the universe.
27
103000
3000
pri la origina stato de la universo.
01:58
We have made good progress on the first part,
28
106000
5000
Ni progresis impone pri la unua parto,
02:03
and now have the knowledge of the laws of evolution
29
111000
3000
kaj nuntempe konas la prievoluajn leĝojn
02:06
in all but the most extreme conditions.
30
114000
3000
en ĉiaj kondiĉoj krom la ekstremaj.
02:09
But until recently, we have had little idea
31
117000
3000
Tamen, ĝis lastatempe, ni tre malbone konis
02:12
about the initial conditions for the universe.
32
120000
3000
la kondiĉojn de la ĵus estiĝinta universo.
02:16
However, this division into laws of evolution and initial conditions
33
124000
5000
Nu, tiun arigon de leĝoj en tiuj de la evoluado kaj tiuj de la komencaj kondiĉoj
02:21
depends on time and space being separate and distinct.
34
129000
4000
altrudas apartigo inter spaco kaj tempo.
02:27
Under extreme conditions, general relativity and quantum theory
35
135000
4000
En ekstremaj kondiĉoj, la ĝenerala relativeco
kaj la kvantumteorio
02:31
allow time to behave like another dimension of space.
36
139000
4000
igas la tempon plia spaca dimensio.
02:39
This removes the distinction between time and space,
37
147000
4000
Tio forviŝas la malsamon inter tempo kaj spaco,
kaj signifas
02:43
and means the laws of evolution can also determine the initial state.
38
151000
5000
ke la prievoluadaj leĝoj povas ankaŭ determini la komencan staton.
02:51
The universe can spontaneously create itself out of nothing.
39
159000
4000
La universo ja povas spontanee estiĝi el nenio.
02:55
Moreover, we can calculate a probability that the universe
40
163000
8000
Aldone, ni kapablas kalkuli probablon, ke la universo
03:03
was created in different states.
41
171000
2000
estiĝus en aliaj statoj.
03:05
These predictions are in excellent agreement
42
173000
3000
Tiaj prognozoj konkordas bonege
03:08
with observations by the WMAP satellite
43
176000
4000
kun la observadoj de la satelito WMAP
03:12
of the cosmic microwave background,
44
180000
2000
pri la kosma mikroonda fono,
03:14
which is an imprint of the very early universe.
45
182000
4000
spuro de la tre frua universo.
03:18
We think we have solved the mystery of creation.
46
186000
5000
Ŝajne, ni ĵus solvis la misteron de la kreado.
03:24
Maybe we should patent the universe
47
192000
2000
Eble ni devus patenti la universon
03:26
and charge everyone royalties for their existence.
48
194000
4000
kaj postuli tantiemon al ĉiuj pro ilia ekzistado.
03:33
I now turn to the second big question:
49
201000
3000
Nun, ataku ni la duan gravan demandon:
03:36
are we alone, or is there other life in the universe?
50
204000
4000
ĉu ni estas solaj, aŭ ĉu ekzistas
alia vivoformo ie en la universo?
03:44
We believe that life arose spontaneously on the Earth,
51
212000
3000
Ni kredas, ke la vivo aperis spontanee sur la Tero,
03:47
so it must be possible for life to appear on other suitable planets,
52
215000
5000
sekve ĝi povus ripetiĝi sur iaj ajn planedoj taŭgaj,
03:52
of which there seem to be a large number in the galaxy.
53
220000
4000
kies kvanto en la galaksio ŝajnas granda.
03:56
But we don't know how life first appeared.
54
224000
5000
Kvankam ni ne scias kiel la vivo aperis,
04:04
We have two pieces of observational evidence
55
232000
3000
ni ja havas du observaĵojn
04:07
on the probability of life appearing.
56
235000
3000
pri la probableco de tia evento.
04:12
The first is that we have fossils of algae
57
240000
3000
La unua estas fosiliaj algoj
04:15
from 3.5 billion years ago.
58
243000
3000
de antaŭ 3.5 miliardoj da jaroj.
04:19
The Earth was formed 4.6 billion years ago
59
247000
4000
La Tero formiĝis antaŭ 4.6 miliardoj da jaroj
04:23
and was probably too hot for about the first half billion years.
60
251000
4000
kaj probable restis tro varma dum proksimume la unua duonmiliardo da jaroj.
04:33
So life appeared on Earth
61
261000
2000
Do la vivo estiĝis sur la Tero
04:35
within half a billion years of it being possible,
62
263000
3000
ene de 500 milionoj da jaroj post kiam la kondiĉoj
04:39
which is short compared to the 10-billion-year lifetime
63
267000
3000
ebligis ĝin, mallongaĵo kompare kun
la 10-miliardjara vivdaŭro
04:42
of a planet of Earth type.
64
270000
2000
de Tersimilaj planedoj.
04:45
This suggests that a probability of life appearing is reasonably high.
65
273000
5000
Tio implicas, ke la probableco pri la apero de la vivo estas sufiĉe alta.
04:50
If it was very low, one would have expected it
66
278000
4000
Se ne, ĝi ne estus aperinta antaŭ la preskaŭ fino
04:54
to take most of the ten billion years available.
67
282000
4000
de la dek miliardoj da jaroj disponeblaj.
04:58
On the other hand, we don't seem to have been visited by aliens.
68
286000
5000
Aliflanke, ni ŝajne ne ankoraŭ ricevis
eksterterajn vizitantojn.
05:04
I am discounting the reports of UFOs.
69
292000
3000
Mi ne kalkulas la raportojn pri NIFO-j.
05:07
Why would they appear only to cranks and weirdoes?
70
295000
4000
Kial montriĝus ili nur al duon- kaj plenfrenezuloj?
05:14
If there is a government conspiracy to suppress the reports
71
302000
4000
Se la registaroj konspiras por kaŝi la raportojn priajn
05:18
and keep for itself the scientific knowledge the aliens bring,
72
306000
5000
kaj konservi por si mem la sciencajn konojn alportitajn de eksterteruloj,
05:23
it seems to have been a singularly ineffective policy so far.
73
311000
4000
ties politiko ŝajnas ĝis nun strange malefika.
05:27
Furthermore, despite an extensive search by the SETI project,
74
315000
9000
Plie, malgraŭ zorga serĉado
kadre de la projekto SETI,
05:37
we haven't heard any alien television quiz shows.
75
325000
4000
ni ankoraŭ ne ricevis televidalsendojn
el alia planedo.
05:41
This probably indicates that there are no alien civilizations
76
329000
5000
Tio probable indikas, ke ne ekzistas
eksterteraj civilizacioj
05:46
at our stage of development
77
334000
2000
je nia nivelo de disvolviĝo
05:48
within a radius of a few hundred light years.
78
336000
4000
ene de kelk-centa lumjara radiuso.
05:53
Issuing an insurance policy
79
341000
2000
Tiu, kiu vendos asekuron
05:55
against abduction by aliens seems a pretty safe bet.
80
343000
4000
kontraŭ forraboj fare de Marsanoj
ne riskos bankroti.
06:02
This brings me to the last of the big questions:
81
350000
3000
Kaj fine, la lasta el la gravaj temoj:
06:05
the future of the human race.
82
353000
2000
la homara estonteco.
06:08
If we are the only intelligent beings in the galaxy,
83
356000
4000
Se ni estas la solaj inteligentaj estaĵoj
en la galaksio,
06:12
we should make sure we survive and continue.
84
360000
3000
ni faru ĉion eblan por supervivi kaj daŭri.
06:19
But we are entering an increasingly dangerous period of our history.
85
367000
4000
Bedaŭrinde, ni plonĝas en pli kaj pli danĝeran periodon de nia historio.
06:23
Our population and our use of the finite resources of planet Earth
86
371000
9000
Nia popolateco kaj nia uzo de la neinfinitaj
rimedoj de la Tero
06:33
are growing exponentially, along with our technical ability
87
381000
4000
kreskas eksponence, samtempe kun
nia teknika ebleco
06:37
to change the environment for good or ill.
88
385000
3000
ŝangi la vivmedion favore aŭ malhelpe.
06:44
But our genetic code
89
392000
2000
En nia genetika kodo
06:46
still carries the selfish and aggressive instincts
90
394000
3000
ankoraŭ troviĝas la instinktoj
egoismaj kaj agresemaj,
06:49
that were of survival advantage in the past.
91
397000
3000
kiuj antaŭe favoris nian supervivon.
06:52
It will be difficult enough to avoid disaster
92
400000
7000
Malfacilos eviti katastrofon
07:00
in the next hundred years,
93
408000
1000
en la venontaj jarcentoj,
07:01
let alone the next thousand or million.
94
409000
3000
kaj des pli en la venontaj jarmiloj aŭ jarmilionoj.
07:08
Our only chance of long-term survival
95
416000
3000
Rilate al nia longdaŭra supervivo,
07:11
is not to remain lurking on planet Earth,
96
419000
4000
nia nura ŝanco konsistas en forlasi la Teron
07:15
but to spread out into space.
97
423000
2000
kaj disvastiĝi tra la kosmo.
07:17
The answers to these big questions
98
425000
5000
La respondoj al tiuj gravaj demandoj
07:22
show that we have made remarkable progress in the last hundred years.
99
430000
5000
montras, ke ni rimarkinde progresis
dum la lastaj jarcentoj.
07:27
But if we want to continue beyond the next hundred years,
100
435000
5000
Tamen, se ni deziras daŭri
preter la venontaj, la kosmo
07:32
our future is in space.
101
440000
2000
detenas la ŝlosilon de nia estonteco.
07:34
That is why I am in favor of manned --
102
442000
4000
Jen kial mi estas favora
07:39
or should I say, personed -- space flight.
103
447000
3000
al homekipitaj kosmaj flugoj.
07:42
All of my life I have sought to understand the universe
104
450000
10000
Dum mia tuta vivo, mi strebis
kompreni la universon
07:52
and find answers to these questions.
105
460000
2000
kaj trovi respondojn al tiuj demandoj.
07:54
I have been very lucky
106
462000
3000
Tre bonŝance,
07:57
that my disability has not been a serious handicap.
107
465000
4000
mia handikapo ne grave ĝenis min.
08:01
Indeed, it has probably given me more time than most people
108
469000
5000
Fakte, ĝi probable donis al mi pli da tempo
ol al la ceteraj homoj
08:06
to pursue the quest for knowledge.
109
474000
2000
por daŭrigi mian sciserĉadon.
08:08
The ultimate goal is a complete theory of the universe,
110
476000
7000
La plejsupra celo estas kompleta priuniversa teorio,
08:16
and we are making good progress.
111
484000
2000
kaj ni bone progresas tiudirekten.
08:18
Thank you for listening.
112
486000
5000
Dankon pro via atento.
08:26
Chris Anderson: Professor, if you had to guess either way,
113
494000
3000
Chris Anderson: Profesoro, se eldiri
vian opinion pri tiu temo,
08:29
do you now believe that it is more likely than not
114
497000
4000
ĉu vi kredas, ke estas pli probable ol ne,
08:33
that we are alone in the Milky Way,
115
501000
3000
ke ni ne estas, en nia galaksio,
08:36
as a civilization of our level of intelligence or higher?
116
504000
5000
la sola civilizacio ĉe nia nivelo de inteligenco?
08:57
This answer took seven minutes, and really gave me an insight
117
525000
6000
D-ro Hawking sep minutojn bezonis por respondi,
kaj tio montras
09:03
into the incredible act of generosity this whole talk was for TED.
118
531000
5000
kia nekredebla malavareco liaflanke tiu prelego reprezentis por TED.
09:18
Stephen Hawking: I think it quite likely that we are the only civilization
119
546000
5000
Stephen Hawking: Laŭ mi, estas probable, ke ni estas la sola civilizacio
09:23
within several hundred light years;
120
551000
2000
ene de pluraj centoj da lumjaroj,
09:26
otherwise we would have heard radio waves.
121
554000
3000
se ne, ni estus ricevintaj radio-ondojn.
09:29
The alternative is that civilizations don't last very long,
122
557000
7000
Alia eblo estas, ke civilizacioj ne tre longe daŭras
09:37
but destroy themselves.
123
565000
1000
antaŭ ol memdetrui.
09:38
CA: Professor Hawking, thank you for that answer.
124
566000
5000
CA: Profesoro Hawking, dankon pro via respondo.
09:44
We will take it as a salutary warning, I think,
125
572000
2000
Ĝi estos bonefika averto, mi kredas,
09:46
for the rest of our conference this week.
126
574000
3000
por la cetero de nia evento tiusemajne.
09:50
Professor, we really thank you for the extraordinary effort you made
127
578000
4000
Ni dankas vin pro la eksterordinara
strebo viaflanke
09:54
to share your questions with us today.
128
582000
3000
trakti tiujn temojn hodiaŭ.
09:57
Thank you very much indeed.
129
585000
1000
Elkoran dankon.
09:58
(Applause)
130
586000
8000
(Aplaŭdoj)
Translated by Stéphane Brault
Reviewed by Karine Breault

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Stephen Hawking - Theoretical physicist
Stephen Hawking's scientific investigations have shed light on the origins of the cosmos, the nature of time and the ultimate fate of the universe. His bestselling books for a general audience have given an appreciation of physics to millions.

Why you should listen

Stephen Hawking is perhaps the world's most famous living physicist. A specialist in cosmology and quantum gravity and a devotee of black holes, his work has probed the origins of the cosmos, the nature of time and the universe's ultimate fate -- earning him accolades including induction into the Order of the British Empire. To the public, he's best known as an author of bestsellers such as The Universe in a Nutshell and A Brief History of Time, which have brought an appreciation of theoretical physics to millions.

Though the motor neuron disorder ALS has confined Hawking to a wheelchair, it hasn't stopped him from lecturing widely, making appearances on television shows such as Star Trek: The Next Generation and The Simpsons -- and planning a trip into orbit with Richard Branson's Virgin Galactic. (He recently experienced weightlessness aboard Zero Gravity Corporation's "Vomit Comet.") A true academic celebrity, he uses his public appearances to raise awareness about potential global disasters -- such as global warming -- and to speak out for the future of humanity: "Getting a portion of the human race permanently off the planet is imperative for our future as a species," he says.

Hawking serves as Lucasian Professor of Mathematics at the University of Cambridge, where he continues to contribute to both high-level physics and the popular understanding of our universe.

More profile about the speaker
Stephen Hawking | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee