TEDSalon London Spring 2012
Tracy Chevalier: Finding the story inside the painting
Թրեյսի Շիվալիե՝ Պատմություն նկարի մեջ
Filmed:
Readability: 2.9
1,389,986 views
Երբ Թրեյսի Շիվալիեն նայում է նկարներին, նա պատկերացնում է նրանց ետևում թաքնված պատմությունները: Ինչպե՞ս է նկարիչը հանդիպել իր մոդելին։ Ի՞նչը կբացատրեր նրա հայացքը։ Ինչո՞ւ է այդ մարդը կարմրել։ Նա մեզ հետ կիսում է երեք պատմություն, որոնք ոգեշնչված են դիմանկարներով, որոնցից մեկի պատմությունն էլ դարձավ նրա լավագույն վաճառվող վեպը՝ «Աղջիկը մարգարտե ականջօղով»։
Tracy Chevalier - Author
Novelist Tracy Chevalier is the author of "Girl With a Pearl Earring." Full bio
Novelist Tracy Chevalier is the author of "Girl With a Pearl Earring." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm going to tell you about an affliction I suffer from.
0
516
4107
Ուզում եմ պատմել ձեզ իմ դժբախտության մասին,
00:20
And I have a funny feeling that quite a few of you
1
4623
2504
և կարծում եմ, որ ձեզանից շատերը
00:23
suffer from it as well.
2
7127
1920
տառապում են նույն այս դժբախտությամբ։
00:24
When I'm walking around an art gallery,
3
9047
2097
Երբ քայլում եմ արվեստի սրահով,
00:27
rooms and rooms full of paintings,
4
11144
2103
անցնում սենյակներով լի նկարներով,
00:29
after about 15 or 20 minutes,
5
13247
4517
15, 20 րոպե անց
00:33
I realize I'm not thinking about the paintings.
6
17764
1891
հասկանում եմ, որ այլևս չեմ մտածում նկարների մասին։
00:35
I'm not connecting to them.
7
19655
1608
Նրանք ինձ չեն գրավում։
00:37
Instead, I'm thinking about that cup of coffee
8
21263
2504
Փոխարենը, մտածում եմ այն մեկ բաժակ սուրճի մասին,
00:39
I desperately need to wake me up.
9
23767
3000
որը ինձ վերջապես ուշքի կբերի։
00:42
I'm suffering from gallery fatigue.
10
26767
3184
Ես տառապում եմ պատկերասրահային հոգնածությունից։
00:45
How many of you out there suffer from --
11
29951
2376
Ձեզանից քանի՞սն են տառապում սրանից։
00:48
yes. Ha ha, ha ha!
12
32327
2005
Այո, այդպես էլ կարծում էի։
00:50
Now, sometimes you might last longer
13
34332
2150
Դե, երբեմն կարող եք
00:52
than 20 minutes, or even shorter,
14
36482
2094
20 րոպեից ավել կամ քիչ դիմանալ,
00:54
but I think we all suffer from it. And do you have
15
38576
2214
բայց կարծում եմ բոլորս էլ տառապում ենք սրանից։
00:56
the accompanying guilt?
16
40790
2081
Իսկ, ի՞նչ կասեք նրան ուղեկցող մեղքի զգացմունքի մասին։
00:58
For me, I look at the paintings on the wall
17
42871
2987
Անձամբ ինձ համար, ես նայում եմ պատի նկարներին
01:01
and I think, somebody has decided to put them there,
18
45858
3015
ու մտածում, որ ինչ որ մեկը որոշել է դրանց այնտեղ կախել,
01:04
thinks they're good enough to be on that wall,
19
48873
2528
կարծում է, որ նրանք արժանի են պատին կախված լինել,
01:07
but I don't always see it.
20
51401
1358
սակայն ես միշտ չէ որ հասկանում եմ դրանց արժեքը։
01:08
In fact, most of the time I don't see it.
21
52759
2664
Իրականում, հիմնականում չեմ հասկանում։
01:11
And I leave feeling actually unhappy.
22
55423
3774
Եվ հեռանում եմ տխուր։
01:15
I feel guilty and unhappy with myself,
23
59197
3467
Ինձ զգում եմ մեղավոր ու տխուր,
01:18
rather than thinking there's something wrong with the painting,
24
62664
2063
փոխանակ մտածեմ, որ միգուցե նկարը թերի է։
01:20
I think there's something wrong with me.
25
64727
1457
Մտածում եմ, որ իմ մեջ է թերությունը։
01:22
And that's not a good experience, to leave a gallery like that.
26
66184
2908
Եվ հավատացեք լավ չէ, երբ լքում ես սրահը նման զգացմունքներով։
01:24
(Laughter)
27
69092
1271
(Ծիծաղ)
01:26
The thing is, I think we should give ourselves a break.
28
70363
2309
Կարծում եմ, կարիք չկա մեզ այսպես տանջելու։
01:28
If you think about going into a restaurant,
29
72672
2460
Երբ դուք գնում եք ռեստորան,
01:31
when you look at the menu, are you expected to order
30
75132
3687
միթե՞ ձեզանից ակնկալվում է պատվիրել
01:34
every single thing on the menu?
31
78819
2183
ճաշացուցակի վրա թվարկված յուրաքանչյուր ուտեստը։
01:36
No! You select.
32
81002
1882
Իհարկե ո՜չ։ Դուք ընտրում եք։
01:38
If you go into a department store to buy a shirt,
33
82884
3175
Երբ գնում եք հանրախանութ վերնաշապիկ գնելու
01:41
are you going to try on every single shirt
34
86059
2977
միթե՞ փորձելու եք յուրաքանչյուրը
01:44
and want every single shirt?
35
89036
1328
և ցանկանալու եք գնել յուրաքանչյուրը։
01:46
Of course not, you can be selective. It's expected.
36
90364
4127
Իհարկե ոչ, դու կարող եք ընտրել. Դա ակնկալվում է:
01:50
How come, then, it's not so expected
37
94491
2621
Ապա ինչու՞, չի ակնկալվում, որ
01:53
to be selective when we go to an art gallery?
38
97112
2573
դուք կարող եք ընտրել երբ արվեստի սրահում եք։
01:55
Why are we supposed to have a connection with every single painting?
39
99685
3295
Ինչո՞ւ է մեզ թվում, որ յուրաքանչյուր նկար պետք է մեզ գրավի։
01:58
Well I'm trying to take a different approach.
40
102980
2704
Ես փորձում եմ այլապես մոտենալ այս հարցին։
02:01
And there's two things I do:
41
105684
1618
Ու անում եմ երկու բան.
02:03
When I go into a gallery, first of all, I go quite fast,
42
107302
4494
Երբ մտնում եմ սրահ, նախ, բավական արագ շրջանցելով
02:07
and I look at everything, and I pinpoint the ones
43
111796
4235
նայում եմ բոլոր նկարներին, և մտովի նշում նրանք,
02:11
that make me slow down for some reason or other.
44
116031
3054
որոնք ինձ գրավում են այս կամ այն պատճառով։
02:14
I don't even know why they make me slow down, but something
45
119085
2801
Չգիտեմ էլ թե ինչու են նրանք ինձ ստիպում դանդաղել, բայց ինչ որ բան
02:17
pulls me like a magnet
46
121886
2057
մագնիսի պես ձգում է ինձ,
02:19
and then I ignore all the others, and I just go to that painting.
47
123943
3118
և ես առհամարելով մնացած բոլորը, գնում եմ դեպի այդ նկարը։
02:22
So it's the first thing I do is, I do my own curation.
48
127061
2464
Այսպիսով առաջին բանը որ անում եմ. ստեղծում եմ իմ հավաքածուն:
02:25
I choose a painting. It might just be one painting in 50.
49
129525
3296
Ընտրում եմ նկար։ Կարող է լինել միայն մեկը 50-ի մեջ։
02:28
And then the second thing I do is I stand in front of that painting,
50
132821
3690
Երկրորդ բանը որ անում եմ, կանգնում եմ այդ նկարի առաջ,
02:32
and I tell myself a story about it.
51
136511
3077
և ինքս ինձ նրա մասին պատմություն եմ պատմում։
02:35
Why a story? Well, I think that we are wired,
52
139588
3598
Ինչո՞ւ պատմություն։ Քանի որ կարծում եմ, որ մենք
02:39
our DNA tells us to tell stories.
53
143186
3891
մեր ԴՆԹ-ով ծրագրավորված ենք պատմություններ պատմել։
02:42
We tell stories all the time about everything,
54
147077
2369
Մենք պատմում ենք պատմություններ անընդհատ և ամեն ինչի մասին,
02:45
and I think we do it because the world is kind of a crazy, chaotic place,
55
149446
5111
և երևի թե սա անում ենք քանի որ աշխարհը մի խենթ ու քաոսային տեղ է,
02:50
and sometimes stories, we're trying to make sense of the world a little bit,
56
154557
3951
և հաճախ պատմությունների միջոցով փորձում ենք աշխարհից գլուխ հանել,
02:54
trying to bring some order to it.
57
158508
2169
կարգ հաստատել։
02:56
Why not apply that to our looking at paintings?
58
160677
3991
Ինչո՞ւ չանել նույնը նկարներին նայելիս։
03:00
So I now have this sort of restaurant menu
59
164668
3715
Եվ հիմա կարելի է ասել արվեստի սրահի
03:04
visiting of art galleries.
60
168383
3223
ճաշացուցակ ունեմ։
03:07
There are three paintings I'm going to show you now
61
171606
3208
Երեք հատ նկար կա որ հիմա ձեզ ցույց եմ տալու
03:10
that are paintings that made me stop in my tracks
62
174814
3064
սրանք այն նկարներն են, որ ինձ ստիպել են կանգ առնել
03:13
and want to tell stories about them.
63
177878
2546
և ցանկանալ նրանց մասին պատմություն պատմել։
03:16
The first one needs little introduction --
64
180424
3551
Առաջինը նախաբանի կարիք չունի։
03:19
"Girl with a Pearl Earring" by Johannes Vermeer,
65
183975
3031
«Մարգարտե ականջօղով աղջիկը»
03:22
17th-century Dutch painter.
66
187006
2156
17-րդ դարի հոլանդացի նկարիչ Յան Վերմեերի աշխատանքներից է։
03:25
This is the most glorious painting.
67
189162
2500
Սա ամենափառավոր նկարներից մեկն է։
03:27
I first saw it when I was 19,
68
191662
2144
Առաջին անգամ այն տեսա 19 տարեկանում,
03:29
and I immediately went out and got a poster of it,
69
193806
2280
և անմիջապես ձեռք բերեցի նրա պաստառը,
03:31
and in fact I still have that poster. 30 years later it's hanging in my house.
70
196086
4157
որը 30 տարի անց դեռ կախված է իմ տանը։
03:36
It's accompanied me everywhere I've gone,
71
200243
3150
Այն ինձ ընկերակցել է ամենուր,
03:39
I never tire of looking at her.
72
203393
2344
երբեք չեմ հոգնում նրան նայելուց։
03:41
What made me stop in my tracks about her to begin with
73
205737
3779
Սկզբում ինձ գրավեցին
03:45
was just the gorgeous colors he uses
74
209516
2557
սքանչելի գույները, որ նկարիչը օգտագործում է
03:47
and the light falling on her face.
75
212073
1944
և աղջկա երեսին ընկնող լույսը։
03:49
But I think what's kept me still coming back
76
214017
2784
Բայց նրա հայացքը, հակամարտող հայացք է
03:52
year after year is another thing, and that is
77
216801
3056
որ տարիներ շարունակ ինձ գրավել ու
03:55
the look on her face, the conflicted look on her face.
78
219857
3694
ետ է կանչել։
03:59
I can't tell if she's happy or sad,
79
223551
2418
Չեմ կարող հասկանալ ուրախ է նա թե տխուր,
04:01
and I change my mind all the time.
80
225969
2967
միտքս անընդհատ փոխում եմ։
04:04
So that keeps me coming back.
81
228936
3599
Եվ սա որ ինձ անընդմեջ ետ է կանչում։
04:08
One day, 16 years after I had this poster on my wall,
82
232535
4009
Մի օր, անկողնումս պարկած,
04:12
I lay in bed and looked at her,
83
236544
2682
նայում էի այս նկարին որն արդեն 16 տարի պատիս է,
04:15
and I suddenly thought, I wonder what
84
239226
2579
և հանկարծակի միտք ծագեց. տեսնես
04:17
the painter did to her to make her look like that.
85
241805
3918
ինչ է արել նկարիչը նրան այս տեսքը տալու համար։
04:21
And it was the first time I'd ever thought that
86
245723
2944
Եվ այդ պահին առաջին անգամ մտածեցի, որ
04:24
the expression on her face is actually reflecting
87
248667
2800
նրա դեմքի արտահայտությունը արտացոլում է
04:27
how she feels about him.
88
251467
2139
նրա զգացմունքները նկարչի նկատմամբ։
04:29
Always before I'd thought of it as a portrait of a girl.
89
253606
3156
Նախքան սա միշտ մտածել եմ նկարի մասին որպես աղջկա դիմանկար։
04:32
Now I began to think of it as a portrait of a relationship.
90
256762
4769
Հիմա սկսեցի մտածել նրա մասին ինչպես հարաբերության դիմանկար։
04:37
And I thought, well, what is that relationship?
91
261531
2832
Եվ ի՞նչ է այս հարաբերությունը։
04:40
So I went to find out. I did some research and discovered,
92
264363
3208
Հարցիս պատասխանելու համար որոշ հետազոտություններ կատարեցի,
04:43
we have no idea who she is.
93
267571
2325
և պարզեցի որ մենք պատկերացում չունենք թե նա ով է։
04:45
In fact, we don't know who any of the models
94
269896
2347
Իրականում, մենք ոչինչ չգիտենք Վերմեերի նկարներում
04:48
in any of Vermeer's paintings are,
95
272243
2360
պատկերված մոդելների մասին,
04:50
and we know very little about Vermeer himself.
96
274603
2127
ավելին՝ մենք բավական քիչ գիտենք նաև Վերմեերի մասին։
04:52
Which made me go, "Yippee!"
97
276730
2774
Սա ինձ շատ երջանկացրեց։
04:55
I can do whatever I want, I can come up with whatever story I want to.
98
279504
4659
Նշանակում է, կարող եմ անել ինչ ուզում եմ, կարող եմ հյուսել ինչ պատմություն որ ուզում։
05:00
So here's how I came up with the story.
99
284163
2596
Ահա թե ինչպես հորինեցի պատմությունը։
05:02
First of all, I thought,
100
286759
1877
Սկզբում մտածեցի,
05:04
I've got to get her into the house.
101
288636
2092
Պետք է նրան ինչ որ կերպ տուն մտցնեմ։
05:06
How does Vermeer know her?
102
290728
2488
Ի՞նչպես է Վերմեերը նրան ճանաչում։
05:09
Well, there've been suggestions that
103
293216
1544
Կայն առաջարկներ, որ նա
05:10
she is his 12-year-old daughter.
104
294760
4423
Վերմեերի 12 տարեկան աղջիկն է։
05:15
The daughter at the time was 12 when he painted the painting.
105
299183
2225
Նրա աղջիկը 12 տարեկան է եղել, երբ նա նկարել է այս նկարը։
05:17
And I thought, no, it's a very intimate look,
106
301408
2696
Սակայն ես հերքեցի այս միտքը։ Հայացքը շատ մտերմիկ է,
05:20
but it's not a look a daughter gives her father.
107
304104
2184
բայց դստեր հայացք չէ։
05:22
For one thing, in Dutch painting of the time,
108
306288
1840
Առաջին հերթին, այս ժամանակվա հոլանդական նկարներում
05:24
if a woman's mouth was open, it was indicating sexual availability.
109
308128
3592
կնոջ բաց բերանը խոսում էր նրա սեռական առկայության մասին։
05:27
It would have been inappropriate for Vermeer
110
311720
1888
Վերմեերի համար անտեղին կլիներ
05:29
to paint his daughter like that.
111
313608
1896
իր իսկ դստերը պատկերել նման կերպով։
05:31
So it's not his daughter, but it's somebody
112
315504
1880
Ուրեմն նրա աղջիկը չէ, բայց հաստատ մոտիկ,
05:33
close to him, physically close to him.
113
317384
2250
ֆիզիկապես մոտիկ մարդ է։
05:35
Well, who else would be in the house?
114
319634
2264
Դե, ուրիշ ո՞վ կլինի տանը։
05:37
A servant, a lovely servant.
115
321898
3383
Ծառա, անուշիկ ծառա։
05:41
So, she's in the house.
116
325281
1561
Նա տան մեջ է։
05:42
How do we get her into the studio?
117
326842
2661
Ի՞նչպես ենք նրան մտցնելու արվեստանոց։
05:45
We don't know very much about Vermeer,
118
329503
2134
Վերմեերի մասին շատ բան չգիտենք,
05:47
but the little bits that we do know, one thing we know
119
331637
2139
բայց գիտենք, որ նա ամուսնացած էր
05:49
is that he married a Catholic woman, they lived with her mother
120
333776
2991
Կաթոլիկ կնոջ հետ ու ապրում էին կնոջ մոր հետ
05:52
in a house where he had his own room
121
336767
2273
մի տան մեջ, որտեղ էլ Վերմեերն ուներ իր անձնական
05:54
where he -- his studio. He also had 11 children.
122
339040
4283
արվեստանոցը։ Վերմեերը նաև ուներ 11 երեխա։
05:59
It would have been a chaotic, noisy household.
123
343323
3077
Ակնկալելի է որ քաոսային և աղմկոտ ընտանիք կլիներ։
06:02
And if you've seen Vermeer's paintings before,
124
346400
2944
Եվ եթե նախկինում տեսել եք Վերմեերի նկարները,
06:05
you know that they're incredibly calm and quiet.
125
349344
3864
գիտեք որ նրանք անհավատալիորեն հանդարդ ու անաղմուկ են։
06:09
How does a painter paint such calm, quiet paintings with 11 kids around?
126
353208
3896
Ի՞նչպես է նկարիչ ստեղծում այսպիսի հանգիստ գործեր 11 երեխաներով լի տանը։
06:13
Well, he compartmentalizes his life.
127
357104
2296
Նա դասակարգում է իր կյանքը։
06:15
He gets to his studio, and he says, "Nobody comes in here.
128
359400
3680
Մտնում է արվեստանոց, ու ասում,«Ոչ ոք ներս չգա։
06:18
Not the wife, not the kids. Okay, the maid can come in and clean."
129
363080
4728
Ոչ կինս, ոչ երխաները։ Լավ, ծառան կարող է մտնել մաքրել»։
06:23
She's in the studio. He's got her in the studio, they're together.
130
367808
7051
Նա արվեստանոցում է։ Նրանք միասին են սենյակում։
06:30
And he decides to paint her.
131
374859
2080
Եվ նա որոշում է նրան նկարել։
06:32
He has her wear very plain clothes.
132
376939
2268
Նա հասարակ շորեր է հագած։
06:35
Now, all of the women, or most of the women in Vermeer's other paintings
133
379207
3371
Վերմեերի նկարների կանանց մեծամասնությունը
06:38
wore velvet, silk, fur, very sumptuous materials.
134
382578
5966
կրում են թավիշ, մետաքս, մորթի, շատ թանկարժեք իրեր։
06:44
This is very plain; the only thing that isn't plain
135
388544
2520
Սա շատ հասարակ է. միակ բանը որ հասարակ չէ. դա
06:46
is her pearl earring.
136
391064
2040
մարգարտե ականջօղն է։
06:49
Now, if she's a servant, there is no way she could afford
137
393104
3447
Հիմա, եթե նա ծառա է, հնարավոր չէ որ նա կարողանա իրեն թույլ տալ
06:52
a pair of pearl earrings.
138
396551
2207
մի զույգ մարգարտե ականջօղ։
06:54
So those are not her pearl earrings. Whose are they?
139
398758
3262
Ուրեմն նրանը չեն ականջօղերը։ Ապա ու՞մն են։
06:57
We happen to know, there's a list of Catharina, the wife's clothes.
140
402020
5041
Կնոջ՝ Կաթերինայի շորերի ցուցակը մեզ հայտնի է ու նրա շորերից են
07:02
Amongst them a yellow coat with white fur,
141
407061
3616
սպիտակ մորթով դեղին վերարկուն,
07:06
a yellow and black bodice,
142
410677
1747
դեղին ու սև կորսաժը,
07:08
and you see these clothes on lots of other paintings,
143
412424
3694
որոնք հաճախ հայտնվում են տարբեր կանաց հագին,
07:12
different women in the paintings, Vermeer's paintings.
144
416118
3114
Վերմեերի տարբեր նկարներում։
07:15
So clearly, her clothes were lent to various different women.
145
419232
4478
Հետևաբար, եթե նրա հագուստը հագել են այլ կանայք,
07:19
It's not such a leap of faith to take
146
423710
2519
այնքան էլ անհավանական ենթադրություն չի լինի
07:22
that that pearl earring actually belongs to his wife.
147
426229
3584
անել, որ ականջօղը պատկանում է նրա կնոջը։
07:25
So we've got all the elements for our story.
148
429813
3177
Արդեն ունենք պատմության բոլոր գործոնները։
07:28
She's in the studio with him for a long time.
149
432990
2430
Նա նրա հետ երկար ժամանակ արվեստանոցում է։
07:31
These paintings took a long time to make.
150
435420
2043
Այս նկարներները երկար ժամանակ էր պահանջում։
07:33
They would have spent the time alone, all that time.
151
437463
2871
Նրանք այդ ամբողջ ժամանակը անցկացրել են միմյանց հետ։
07:36
She's wearing his wife's pearl earring.
152
440334
2000
Նա կրում է իր կնոջ մարգարտե ականջօղը։
07:38
She's gorgeous. She obviously loves him. She's conflicted.
153
442334
2815
Նա հիասքանչ է։ Ակնհայտ է՝ նա սիրում է նկարչին։ Նա շփոթված է։
07:41
And does the wife know? Maybe not.
154
445149
2792
Արդյո՞ք գիտի նրա կինը։ Երևի՝ ոչ։
07:43
And if she doesn't, well --
155
447941
3378
Եվ եթե նա չգիտի, դե-
07:47
that's the story.
156
451319
1855
հենց այստեղ էլ պատմությունն է։
07:49
(Laughter)
157
453174
2177
(Ծիծաղ)
07:51
The next painting I'm going to talk about
158
455351
2590
Հաջորդ, նկարը, որի մասին խոսելու եմ
07:53
is called "Boy Building a House of Cards" by Chardin.
159
457941
3247
Շարդենի «Խաղաթղթե տուն սարքող տղան» նկարն է:
07:57
He's an 18th-century French painter best known for his still lifes,
160
461188
4376
Նա 18-րդ դարի Ֆրանսիացի նկարիչ է, ճանաչված իր նատյուրմորտներով,
08:01
but he did occasionally paint people.
161
465564
2593
բայց ժամանակ առ ժամանակ մարդկանց էլ է նկարել։
08:04
And in fact, he painted four versions of this painting,
162
468157
3967
Իրականում, այս նկարից չորս տեսակ է նկարել,
08:08
different boys building houses of cards, all concentrated.
163
472124
3960
տարբեր տղաներ, բոլորն էլ կենտրոնացած խաղաթղթե տուն կառուցելիս։
08:11
I like this version the best, because some of the boys
164
476084
3464
Ես սիրում եմ այս տարբերակը, որովհետև տղաներից
08:15
are older and some are younger, and to me, this one,
165
479548
3393
որոշները տարիքով մեծ են, մյուսները՝ երիտասարդ, այս մեկը,
08:18
like Goldilocks's porridge, is just right.
166
482941
2952
ինչպես Երեք արջերի մասին պատմության մեջ ճիշտ ինքն է։
08:21
He's not quite a child, and he's not quite a man.
167
485893
3991
Նա արդեն երեխա չէ, բայց դեռ տղամարդ էլ չէ։
08:25
He's absolutely balanced between innocence and experience,
168
489884
4793
Նրա անմեղությունն ու փորձառությունը գտնվում են ոսկե միջինում,
08:30
and that made me stop in my tracks in front of this painting.
169
494677
4483
և հենց սա էր, որ ինձ ստիպեց կանգ առնել նկարի առաջ,
08:35
And I looked at his face. It's like a Vermeer painting a bit.
170
499160
3717
ու նայել նրա երեսին։ Մի փոքր նմանություն կա Վերմեերի նկարի հետ։
08:38
The light comes in from the left, his face is bathed
171
502877
2623
Լույսը գալիս է ձախ կողմից, ու նրա երեսը ողողված է
08:41
in this glowing light. It's right in the center of the painting,
172
505500
2224
այս լույսի մեջ։ Դա նկարի հենց մեջտեղում է,
08:43
and you look at it, and I found that when I was looking at it,
173
507724
3012
եւ եթե նայում եք դրան, ես հասկացա դա, երբ կանգած էի
08:46
I was standing there going,
174
510736
1207
նկարի առաջ, եւ ասում էի,
08:47
"Look at me. Please look at me."
175
511943
2953
«Ինձ նայիր։ Խնդրում եմ նայիր ինձ։»
08:50
And he didn't look at me. He was still looking at his cards,
176
514896
2736
Սակայն նա ինձ չնայեց: Նա շարունակում էր նայել խաղաքարտերին,
08:53
and that's one of the seductive elements of this painting is,
177
517632
2752
և սա է այս նկարի գայթակղիչ մասնիկներից մեկը,
08:56
he's so focused on what he's doing that he doesn't look at us.
178
520384
4490
նա այնքան կենտրոնացած է իր աշխատանքի վրա, որ մեզ չի նկատում։
09:00
And that is, to me, the sign of a masterpiece,
179
524874
3893
Սա է ինձ համար, գլուխգործոցի նշանը,
09:04
of a painting when there's a lack of resolution.
180
528767
3977
երբ նկարը չունի լուծում։
09:08
He's never going to look at me.
181
532744
1521
Նա երբեք ինձ չի նայի։
09:10
So I was thinking of a story where,
182
534265
1679
Ու ես մտածում էի, թե
09:11
if I'm in this position, who could be there looking at him?
183
535944
3216
ով կարող էր նրան նայելիս լինել այդ պահին։
09:15
Not the painter, I don't want to think about the painter.
184
539160
2202
Ոչ նկարիչը, չեմ ուզում նկարչի մասին մտածել։
09:17
I'm thinking of an older version of himself.
185
541362
2526
Մտածում եմ նրա տարիքով մեկնակերպի մասին։
09:19
He's a man, a servant, an older servant looking at this younger servant,
186
543888
5945
Գուցե նա տղամարդ է, ծառա, տարիքով ծառա է, ով երիտասարդ ծառային նայելիս
09:25
saying, "Look at me. I want to warn you about
187
549833
2471
ասում է,«Նայիր ինձ։ Ուզում եմ քեզ զգուշացնել
09:28
what you're about to go through. Please look at me."
188
552304
2450
քեզ սպասվելիքի մասին։ Խնդրում եմ, նայիր ինձ։»
09:30
And he never does.
189
554754
1526
Սակայն նա երբեք չի նայում։
09:32
And that lack of resolution, the lack of resolution in "Girl with a Pearl Earring" --
190
556280
3803
Նույն լուծման բացակայությունն եմ տեսնում, ինչպես որ «Մարգարտե ականջողով աղջկա» մեջ։
09:35
we don't know if she's happy or sad.
191
560083
2044
Չգիտենք արդյոք նա ուրախ է, թե տխուր։
09:38
I've written an entire novel about her,
192
562127
1649
Մի ամբողջ վեպ եմ գրել նրա մասին,
09:39
and I still don't know if she's happy or sad.
193
563776
2000
սակայն մինչ օրս չգիտեմ, ուրախ է նա, թե տխուր։
09:41
Again and again, back to the painting,
194
565776
2104
Կրկին ու կրկին վերադառնում եմ նկարին,
09:43
looking for the answer, looking for the story to fill in that gap.
195
567880
4681
պատասխանը փնտրելով, փորձում եմ բացակը պատմությունով լցնել։
09:48
And we may make a story, and it satisfies us momentarily,
196
572561
3447
Կարող ենք այս պահին մեզ գոհացնող պատասխանով լցնել բացակը,
09:51
but not really, and we come back again and again.
197
576008
5815
բայց վերջնական երբեք չի կարող լինել, քանզի մենք կրկին ու կրկին վերադառնալու ենք նրան։
09:57
The last painting I'm going to talk about
198
581823
2538
Վերջին նկարը, որի մասին խոսելու եմ,
10:00
is called "Anonymous" by anonymous. (Laughter)
199
584361
4864
կոչվում է «Անանունը» անանունի կողմից։ (Ծիծաղ)
10:05
This is a Tudor portrait bought by the National Portrait Gallery.
200
589225
3051
Սա Թուդորի դիմանկար է, որին գնել է Ազգային դիմանկարի պատկերասրահը։
10:08
They thought it was a man named Sir Thomas Overbury,
201
592276
2613
Գնելուց կարծել են, որ նկարը Պարոն Թոմաս Օվերբերի դիմանկարն է,
10:10
and then they discovered that it wasn't him,
202
594889
2664
և միայն հետո են հայնաբերել, որ նկարում ամենևին էլ նա չէ պատկերված,
10:13
and they have no idea who it is.
203
597553
1600
և իրականում չգիտեն թե ում դիմանկարն է։
10:15
Now, in the National Portrait Gallery,
204
599153
2143
Այսօր, Ազգային դիմանկարի պատկերասրահում,
10:17
if you don't know the biography of the painting,
205
601296
1769
եթե չգիտես նկարի կենսագրությունը,
10:18
it's kind of useless to you.
206
603065
1624
կարելի է ասել այն անպիտան է քեզ համար։
10:20
They can't hang it on the wall, because they don't know who he is.
207
604689
2424
Չիմանալով նկարի կենսագրությունը Ազգային դիմանկարի պատկերասրահը չի կարող այն ցուցադրել հասարակությանը։
10:23
So unfortunately, this orphan spends most of his time in storage,
208
607113
4904
Այսպիսով դժբախտաբար, «որբը» իր ժամանակի մեծամասնությունն անցկացնում է պահեստում,
10:27
along with quite a number of other orphans,
209
612017
2144
այլ «որբերի» հետ, որոնք բավական շատ են,
10:30
some of them some beautiful paintings.
210
614161
2511
և որոշն էլ՝ շատ գեղեցիկ։
10:32
This painting made me stop in my tracks for three reasons:
211
616672
5003
Այս նկարի առջև կանգ առա երեք պատճառով.
10:37
One is the disconnection between his mouth
212
621675
2877
Առաջինը նրա ժպտացող բերանի և թախծոտ աչքերի
10:40
that's smiling and his eyes that are wistful.
213
624552
2705
հակամարտությունն է։
10:43
He's not happy, and why isn't he happy?
214
627257
3007
Նա ուրախ չէ, ինչո՞ւ։
10:46
The second thing that really attracted me
215
630264
3717
Երկրորդ գրավիչ մասնիկը
10:49
were his bright red cheeks.
216
633981
1716
նրա վառվռուն կարմիր այտերն են։
10:51
He is blushing. He's blushing for his portrait being made!
217
635697
3607
Նա կարմրել է։ Կարմրել է, քանի որ իր դիմանկարն է նկարվում։
10:55
This must be a guy who blushes all the time.
218
639304
3034
Այս անձնավորությունը երևի հաճախ է կարմրում։
10:58
What is he thinking about that's making him blush?
219
642338
2142
Տեսնես ինչի՞ մասին է մտածում, որ այսքան կարմրել է։
11:00
The third thing that made me stop in my tracks
220
644480
3776
Երրորդ բանը, որ ինձ ստիպեց կանգնել հենց այս նկարի առջև,
11:04
is his absolutely gorgeous doublet.
221
648256
2800
նրա շատ գեղեցիկ բաճկոն էր։
11:06
Silk, gray, those beautiful buttons.
222
651056
3568
Մետաքս, մոխրագույն, սքանչելի կոճակներ։
11:10
And you know what it makes me think of,
223
654624
1632
Եվ գիտեք, այն ինձ ստիպում է մտածել
11:12
is it's sort of snug and puffy; it's like a duvet spread over a bed.
224
656256
4792
հարմարավետ, փքուն վերմակի մասին, որը սփռված է անկողնով մեկ։
11:16
I kept thinking of beds and red cheeks,
225
661048
2656
Ու ես շարունակ մտածում եմ անկողնու և կարմիր այտերի մասին,
11:19
and of course I kept thinking of sex when I looked at him,
226
663704
2760
և իհարկե իրեն նայելիս մտածում եմ սեքսի մասին,
11:22
and I thought, is that what he's thinking about?
227
666464
2608
միթե՞ նա էլ է դրա մասին մտածում։
11:24
And I thought, if I'm going to make a story,
228
669072
2272
Եթե պիտի պատմություն սարքեմ,
11:27
what's the last thing I'm going to put in there?
229
671344
1984
ի՞նչ է այն վերջին բանը, որ կգրեմ։
11:29
Well, what would a Tudor gentleman be preoccupied with?
230
673328
3630
Դե, ինչի՞ մասին նա կարող է մտահոգված լինել։
11:32
And I thought, well, Henry VIII, okay.
231
676958
1930
Ու հանկարծ մտածեցի, Հենրի VIII։
11:34
He'd be preoccupied with his inheritance, with his heir.
232
678888
4144
Նա մտահոգ կլիներ իր ժառսնգությամբ, իր ժառանգով։
11:38
Who is going to inherit his name and his fortune?
233
683032
3649
Ու՞մ է նա ժառանգելու իր անունն ու ունեցվածքը։
11:42
You put all those together, and you've got your story
234
686681
3880
Այս ամենը կպցնում ես իրար, և ունես պատմություն,
11:46
to fill in that gap that makes you keep coming back.
235
690561
3354
որը կլցնի այն բացերը, որոնք քեզ ստիպում են վերադառնալ։
11:49
Now, here's the story.
236
693915
4721
Ահա պատմությունը։
11:54
It's short.
237
698636
2930
Այն կարճ է։
11:57
"Rosy"
238
701566
2731
«Ռոզի»
12:00
I am still wearing the white brocade doublet Caroline gave me.
239
704297
4050
Դեռ կրում եմ Կառոլինի տված սպիտակ, զառնավուխտ բաճկոնը։
12:04
It has a plain high collar, detachable sleeves
240
708347
4311
Այն ունի հասարակ բարձր օձիք, անջատվող թևք,
12:08
and intricate buttons of twisted silk thread,
241
712658
3176
և նուրբ մետաքսե թելով փաթաթված կոճակներ,
12:11
set close together so that the fit is snug.
242
715834
2926
մոտիկ մոտիկ կարված որպիսի ապահովեն բաճկոնի քփությունը։
12:14
The doublet makes me think of a coverlet on the vast bed.
243
718760
3563
Այս բաճկոնը ինձ ստիպում է մտածել անկողնու վրա սփռված վերմակի մասին։
12:18
Perhaps that was the intention.
244
722323
3750
Միգուցի հենց սա էր նպատակը։
12:21
I first wore it at an elaborate dinner her parents held in our honor.
245
726073
4918
Առաջին անգամ այն հագել եմ, երբ նրա ծնողները մեր պատվին խնժույք էին կազմակերպել։
12:26
I knew even before I stood up to speak
246
730991
1826
Անգամ մինչև ճառս ասելը գիտեի,
12:28
that my cheeks were inflamed.
247
732817
2569
որ այտերս վառվում էին։
12:31
I have always flushed easily, from physical exertion,
248
735386
3701
Ես միշտ հեշտ կարմրում եմ Ֆիզիկական գործադրումից,
12:34
from wine, from high emotion.
249
739087
2355
գինուց և բարձր զգացմունքներից։
12:37
As a boy, I was teased by my sisters and by schoolboys,
250
741442
4465
Երեխա ժամանակ ինձ ձեռ էին առնում քույրերս
12:41
but not by George.
251
745907
2447
ու համադպրոցականներս, բայց ոչ Ջորջը։
12:44
Only George could call me Rosy.
252
748354
3074
Միայն Ջորջը կարող էր ինձ Ռոզի կոչել։
12:47
I would not allow anyone else.
253
751428
2159
Ուրիշ ոչ ոքի թույլ չէի տալիս։
12:49
He managed to make the word tender.
254
753587
4224
Նա կարողանում էր աշխարհը քնքուշ դարձնել։
12:53
When I made the announcement, George did not
255
757811
2799
Երբ ես արեցի հայտարարությունը, Ջորջը
12:56
turn rosy, but went pale as my doublet.
256
760610
3064
չկարմրեց, փոխարենը նա դարձավ բաճկոնիս պես գունատ։
12:59
He should not have been surprised.
257
763674
1904
Նա չպետք է զարմանար։
13:01
It has been a common assumption
258
765578
1672
Բոլորն էլ ենթադրում էին, որ
13:03
that I would one day marry his cousin.
259
767250
3848
ես մի որ կամուսնանամ իր զարմուհու հետ։
13:06
But it is difficult to hear the words aloud.
260
771098
2584
Բայց դժվար է լսել այդ բառերը բարձրաձայն։
13:09
I know, I could barely utter them.
261
773682
3301
Ես ինքս, հազիվ էի նրանք արտասանում։
13:12
Afterwards, I found George on the terrace overlooking the kitchen garden.
262
776983
4402
Հետո, գտա Ջորջին խոհանոցային այգուն նայող տեռասին նստած։
13:17
Despite drinking steadily all afternoon, he was still pale.
263
781385
5257
Չնայած որ ամբողջ ցերեկ խմել էր. նա դեռ գունատ էր։
13:22
We stood together and watched the maids cut lettuces.
264
786642
4225
Միասին կանգնած նայում ենք ծառաներին կաթնուկ կտրելուց։
13:26
"What do you think of my doublet?" I asked.
265
790867
2262
«Ի՞նչ կարծիքի ես բաճկոնիս մասին», ես հարցրի։
13:29
He glanced at me. "That collar looks to be strangling you."
266
793129
5444
Գցելով վրաս մի հայացք ասաց, «Կարծես օձիքը խեղդում է քեզ։»
13:34
"We will still see each other," I insisted.
267
798573
2004
«Մենք միևնույն է իրար կտեսնենք», պնդեցի ես։
13:36
"We can still hunt and play cards and attend court.
268
800577
3288
«Մենք էլի կարող ենք որս անել, քարտ խաղալ, հաճախել արքունիք։
13:39
Nothing need change."
269
803865
1736
Կարիք չկա որևէ բան փոխելու»:
13:41
George did not speak.
270
805601
3717
Ջորջը չպատասխանեց։
13:45
"I am 23 years old. It is time for me to marry
271
809318
3394
«Ես 23 տարեկան եմ։ Ժամանակն է, որ ամուսնանամ
13:48
and produce an heir. It is expected of me."
272
812712
4105
և ժառանգ ունենամ։ Սա է ակնկալվում ինձանից»:
13:52
George drained another glass of claret and turned to me.
273
816817
3581
Ջորջը մի բաժակ էլ կլարետ դատարկեց ու դեպի ինձ շուռ գալով ասաց։
13:56
"Congratulations on your upcoming nuptials, James.
274
820398
4083
«Շնոհավորում եմ գալիք հարսանիքի կապակցությամբ Ջեյմս։
14:00
I'm sure you'll be content together."
275
824481
4836
Համոզված եմ՝ երջանիկ կլինեք միասին։»
14:05
He never used my nickname again.
276
829317
3317
Նա այլևս երբեք չօգտագործեց իմ մականունը։
14:08
Thank you.
277
832634
1759
Շնորհակալություն։
14:10
(Applause)
278
834393
3382
(Ծափահարություններ)
14:13
Thank you.
279
837775
1182
Շնորհակալություն։
14:14
(Applause)
280
838957
1547
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Tracy Chevalier - AuthorNovelist Tracy Chevalier is the author of "Girl With a Pearl Earring."
Why you should listen
Tracy Chevalier pulls stories from paintings and historical episodes, finding the human thread behind opaque images. Her best-known book is Girl With a Pearl Earring, inspired by a Vermeer painting; other books include The Lady and the Unicorn and Burning Bright, about two children who become neighbours of William Blake. Her upcoming book, The Last Runaway, tells a story from the Underground Railroad.
For the anthology Imagined Lives, she wrote about an unknown portrait sitter whom she calls "Rosy." Hear the podcast of her story. and find more stories from the National Portrait Gallery.
Tracy Chevalier | Speaker | TED.com