TED@IBM
George Tulevski: The next step in nanotechnology
ჯორჯ ტულევსკი: მომდევნო ნაბიჯი ნანოტექნოლოგიაში
Filmed:
Readability: 3.8
1,627,952 views
ყოველწლიურად კომპიუტერის სილიკონის ჩიპი, ზომაში ნახევრდება და ორმაგად მძლავრი ხდება, რაც ჩვენს მოწყობილობებს უფრო მობილურს და ხელმისაწვდომს ხდის, მაგრამ რა მოხდება, როდესაც ჩიპები მინიმალურ ზომას მიაღწევენ? ჯორჯ ტულევსკი ნანომასალების უხილავ და ხელუხლებელ სამყაროს იკვლევს. მისი მიმდინარე სამუშაო, ისეთი ქიმიური პროცესების შექმნაა, რომელთა საშუალებით მილიარდობით ნახშირბადის ნანომილი სქემისთვის საჭირო სტრუქტურად აიწყობა. ისევე როგორც ბუნებრივი ორგანიზმები ქმნიან რთულ, მრავალფერივან და ელეგანტურ სტრუქტურებს. იქნებ ამაშია მომავალი თაობის კომპიუტერების საიდუმლო?
George Tulevski - Materials scientist
IBM's George Tulevski wants to use carbon nanotubes to revolutionize microchip design. Full bio
IBM's George Tulevski wants to use carbon nanotubes to revolutionize microchip design. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
მოდი წარმოვიდგინოთ მოქანდაკე,
რომელიც ქანდაკებას ქმნის,
რომელიც ქანდაკებას ქმნის,
00:12
Let's imagine a sculptor
building a statue,
building a statue,
0
760
2975
00:15
just chipping away with his chisel.
1
3760
2376
უბრალოდ თავისი სატეხით კვეთს.
00:18
Michelangelo had this elegant way
of describing it when he said,
of describing it when he said,
2
6160
3056
მიქელანჯელომ ეს ეფექტურად აღწერა,
როდესაც თქვა:
როდესაც თქვა:
00:21
"Every block of stone
has a statue inside of it,
has a statue inside of it,
3
9240
2896
"ქვის ყოველ ბლოკს შიგნით ქანდაკება აქვს
00:24
and it's the task
of the sculptor to discover it."
of the sculptor to discover it."
4
12160
3096
და მოქანდაკის ამოცანაა ეს აღმოაჩინოს".
00:27
But what if he worked
in the opposite direction?
in the opposite direction?
5
15280
2416
რა იქნებოდა, პირიქით რომ მოქცეულიყო
00:29
Not from a solid block of stone,
6
17720
1856
და არა მყარი ქვის ბლოკებისგან,
00:31
but from a pile of dust,
7
19600
1696
არამედ მტვრის მილიონობით ნაწილაკისგან
00:33
somehow gluing millions of these particles
together to form a statue.
together to form a statue.
8
21320
4376
როგორღაც ქანდაკება შეეწებებინა.
00:37
I know that's an absurd notion.
9
25720
1496
ვიცი, ეს აბსურდული იდეაა
00:39
It's probably impossible.
10
27240
1736
და ალბათ შეუძლებელიც.
00:41
The only way you get
a statue from a pile of dust
a statue from a pile of dust
11
29000
2936
მტვრის ნაწილაკებისაგან
ქანდაკების მიღების ერთადერთი გზაა,
ქანდაკების მიღების ერთადერთი გზაა,
00:43
is if the statue built itself --
12
31960
2336
როცა ქანდაკება თავისით შენდება.
00:46
if somehow we could compel millions
of these particles to come together
of these particles to come together
13
34320
4136
მილიონობით ნაწილაკს,
როგორღაც რომ ვაიძულოთ
როგორღაც რომ ვაიძულოთ
00:50
to form the statue.
14
38480
1280
ქანდაკებად შეერთდეს.
რაოდენ უცნაურადაც არ უნდა ჟღერდეს,
00:52
Now, as odd as that sounds,
15
40320
1536
00:53
that is almost exactly the problem
I work on in my lab.
I work on in my lab.
16
41880
4136
თითქმის ამავე პრობლემაზე
ვმუშაობ ლაბორატორიაში.
ვმუშაობ ლაბორატორიაში.
00:58
I don't build with stone,
17
46040
1416
უბრალოდ ქვით კი არ ვაშენებ,
00:59
I build with nanomaterials.
18
47480
1376
არამედ ნანომასალებით.
01:00
They're these just impossibly small,
fascinating little objects.
fascinating little objects.
19
48880
4376
ისინი წარმოუდგენლად მცირე,
განსაცვიფრებელი ობიექტებია.
განსაცვიფრებელი ობიექტებია.
01:05
They're so small that if this controller
was a nanoparticle,
was a nanoparticle,
20
53280
3296
ისეთი მცირე, რომ ეს პულტი
ნანონაწილაკი რომ ყოფილიყო,
ნანონაწილაკი რომ ყოფილიყო,
მაშინ ადამიანის თმა,
მთლიანად ამ ოთახის ზომა იქნებოდა.
მთლიანად ამ ოთახის ზომა იქნებოდა.
01:08
a human hair would be the size
of this entire room.
of this entire room.
21
56600
2936
ისინი იმ დარგის მამოძრავებელი ძალაა,
რომელსაც დღეს ნანოტექნოლოგიას ვეძახით,
რომელსაც დღეს ნანოტექნოლოგიას ვეძახით,
01:11
And they're at the heart of a field
we call nanotechnology,
we call nanotechnology,
22
59560
2816
01:14
which I'm sure we've all heard about,
23
62400
1815
რომელზეც დარწმუნებული ვარ,
რომ ყველას გვსმენია
რომ ყველას გვსმენია
01:16
and we've all heard
how it is going to change everything.
how it is going to change everything.
24
64239
3457
თუ როგორ შეცვლის ის ყველაფერს.
როდესაც მაგისტრატურის სტუდენტი ვიყავი,
01:19
When I was a graduate student,
25
67720
1496
01:21
it was one of the most exciting times
to be working in nanotechnology.
to be working in nanotechnology.
26
69240
3336
ყველაზე მაგარი დრო იყო
ნანოტექნოლოგიაში სამუშაოდ.
ნანოტექნოლოგიაში სამუშაოდ.
01:24
There were scientific breakthroughs
happening all the time.
happening all the time.
27
72600
3216
სამეცნიერო გარღვევები გამუდმებით ხდებოდა.
01:27
The conferences were buzzing,
28
75840
1416
ხმაურიანი კონფერენციები იყო
01:29
there was tons of money
pouring in from funding agencies.
pouring in from funding agencies.
29
77280
2680
და სპონსორებისგან
ტონობით ფული შემოდიოდა.
ტონობით ფული შემოდიოდა.
01:32
And the reason is
30
80760
1256
მიზეზი ისაა,
01:34
when objects get really small,
31
82040
1816
რომ უზომოდ პატარა ნაწილაკებზე,
იმისგან განსხვავებყლი ფიზიკის წესები
მოქმედებს, რაც ჩვეულებრივი ზომის საგნებზე,
მოქმედებს, რაც ჩვეულებრივი ზომის საგნებზე,
01:35
they're governed by a different set
of physics that govern ordinary objects,
of physics that govern ordinary objects,
32
83880
3616
ისეთებზე, რომლებთანაც ჩვენ გვაქვს შეხება.
01:39
like the ones we interact with.
33
87520
1496
01:41
We call this physics quantum mechanics.
34
89040
1936
ფიზიკაში ამას კვანტურ მექანიკას ვეძახით,
01:43
And what it tells you is
that you can precisely tune their behavior
that you can precisely tune their behavior
35
91000
3176
რომელიც ამბობს, რომ მხოლოდ
მცირედი ცვლილების შეტანით,
მცირედი ცვლილების შეტანით,
01:46
just by making seemingly
small changes to them,
small changes to them,
36
94200
2296
როგორიცაა რამდენიმე ატომის დამატება
ან მოცილება,
ან მოცილება,
01:48
like adding or removing
a handful of atoms,
a handful of atoms,
37
96520
2616
ან მასალის გადაგრეხა,
01:51
or twisting the material.
38
99160
1696
შეგვიძლია ნაწილაკები
ზუსტ ქმედებებზე მოვმართოთ.
ზუსტ ქმედებებზე მოვმართოთ.
01:52
It's like this ultimate toolkit.
39
100880
1776
ეს იდეალური ინსტრუმენტივითაა.
01:54
You really felt empowered;
you felt like you could make anything.
you felt like you could make anything.
40
102680
3096
გრძნობთ, რომ თითქოს
ყველაფრის გაკეთება შეგიძლიათ...
ყველაფრის გაკეთება შეგიძლიათ...
01:57
And we were doing it --
41
105800
1256
და ჩვენ ასეც ვაკეთებდით
01:59
and by we I mean my whole
generation of graduate students.
generation of graduate students.
42
107080
3096
ჩვენში, ჩემი თაობის
მაგისტრანტებს ვგულისხმობ.
მაგისტრანტებს ვგულისხმობ.
02:02
We were trying to make blazing fast
computers using nanomaterials.
computers using nanomaterials.
43
110200
3496
ვცდილობდით ნანომასალისგან
სწრაფი კომპიუტერები შეგვექმნა.
სწრაფი კომპიუტერები შეგვექმნა.
02:05
We were constructing quantum dots
44
113720
1616
კვანტურ წერტილებს ვქმნიდით,
რომლებიც როდესმე თქვენს სხეულში შეაღწევდა
რომლებიც როდესმე თქვენს სხეულში შეაღწევდა
02:07
that could one day go in your body
and find and fight disease.
and find and fight disease.
45
115360
3376
დაავადების იპოვიდა და დაამარცხებდა.
02:10
There were even groups
trying to make an elevator to space
trying to make an elevator to space
46
118760
3016
ისეთი ჯგუფებიც კი არსებობდნენ,
რომლებიც ცდილობდნენ
რომლებიც ცდილობდნენ
ნახშირბადის ნანომილებისგან
კოსმოსში მიმავალი ლიფტი შეექმნათ.
კოსმოსში მიმავალი ლიფტი შეექმნათ.
02:13
using carbon nanotubes.
47
121800
1240
02:15
You can look that up, that's true.
48
123600
2400
შეგიძლიათ შეამოწმოთ, რომ ეს მართლაც ასეა.
ასეა თუ ისე, ვიფიქრეთ
ეს გავლენას მოახდენდა
ეს გავლენას მოახდენდა
02:18
Anyways, we thought it was going to affect
49
126776
2000
02:20
all parts of science and technology,
from computing to medicine.
from computing to medicine.
50
128800
3096
მეცნიერების ყველა დარგსა და ტექნლოგიაზე:
კომპიუტერული სფეროდან მედიცინამდე
კომპიუტერული სფეროდან მედიცინამდე
02:23
And I have to admit,
51
131920
1256
და უნდა ვაღიარო,
02:25
I drank all of the Kool-Aid.
52
133200
1976
რომ სრულად გავყევი ამ დინებას...
02:27
I mean, every last drop.
53
135200
2640
ბოლომდე.
02:30
But that was 15 years ago,
54
138520
1800
მაგრამ ეს 15 წლის წინ იყო
02:33
and --
55
141160
1216
საოცარი სამეცნიერო საქმე შესრულდა,
ნამდვილად მნიშვნელოვანი სამუშაო.
ნამდვილად მნიშვნელოვანი სამუშაო.
02:34
fantastic science was done,
really important work.
really important work.
56
142400
2376
ბევრი რამ ვისწავლეთ.
02:36
We've learned a lot.
57
144800
1256
02:38
We were never able to translate
that science into new technologies --
that science into new technologies --
58
146080
4376
ვერ შევძელით ეს მეცნიერება
ახალ ტექნოლოგიებში გამოგვეყენებინა.
ახალ ტექნოლოგიებში გამოგვეყენებინა.
ტექნოლოგიებში, რომლებიც
ხალხზე მოახდენდა გავლენას
ხალხზე მოახდენდა გავლენას
02:42
into technologies
that could actually impact people.
that could actually impact people.
59
150480
2776
02:45
And the reason is, these nanomaterials --
60
153280
2216
და მიზეზი ისაა, რომ ეს ნანომასალები
02:47
they're like a double-edged sword.
61
155520
1656
ორლესულა ხმლებივითაა.
02:49
The same thing that makes
them so interesting --
them so interesting --
62
157200
2256
ზუსტად ის, რის გამოც ისინი
ასეთი საინტერესოა,
ასეთი საინტერესოა,
02:51
their small size --
63
159480
1296
მათი მცირე ზომა,
02:52
also makes them impossible to work with.
64
160800
2296
ასევე მათთან მუშაობას შეუძლებელს ხდის.
02:55
It's literally like trying to build
a statue out of a pile of dust.
a statue out of a pile of dust.
65
163120
3736
ეს თითქმის იგივეა, რაც მტვრის
ნაწილაკებისგან ქანდაკება შექმნა.
ნაწილაკებისგან ქანდაკება შექმნა.
02:58
And we just don't have the tools
that are small enough to work with them.
that are small enough to work with them.
66
166880
3696
უბრალოდ საკმარისად პატარა ხელსაწყოები
არ გვაქვს მათთან სამუშაოდ,
არ გვაქვს მათთან სამუშაოდ,
03:02
But even if we did,
it wouldn't really matter,
it wouldn't really matter,
67
170600
2296
მაგრამ რომც გვქონოდა,
მაინც აზრი არ ექნებოდა,
მაინც აზრი არ ექნებოდა,
03:04
because we couldn't one by one
place millions of particles together
place millions of particles together
68
172920
3896
რადგან მილიონობით ნაწილაკს
სათითაოდ ვერ შევაერთებდით
სათითაოდ ვერ შევაერთებდით
03:08
to build a technology.
69
176840
1360
ტექნოლოგიის შესაქმნელად.
03:10
So because of that,
70
178760
1216
ამის გამო,
03:12
all of the promise
and all of the excitement
and all of the excitement
71
180000
2096
ყველა იმედი და მთელი მღელვარება
03:14
has remained just that:
promise and excitement.
promise and excitement.
72
182120
2776
უბრალოდ იმედად და მღელვარებად დარჩა.
03:16
We don't have any
disease-fighting nanobots,
disease-fighting nanobots,
73
184920
2376
ჩვენ არ გავქვს დაავადებასთან
მებრძოლი არანაირი ნანობოტები,
მებრძოლი არანაირი ნანობოტები,
03:19
there's no elevators to space,
74
187320
2056
არანაირი ლიფტი კოსმოსისკენ
03:21
and the thing that I'm most interested in,
no new types of computing.
no new types of computing.
75
189400
3696
და რაც ყველაზე მეტად მაინტერესებს,
რანაირი ახალი ტიპის კომპიუტერები.
რანაირი ახალი ტიპის კომპიუტერები.
03:25
Now that last one,
that's a really important one.
that's a really important one.
76
193120
2536
ეს უკანასკნელი ნამდვილად მნიშვნელოვანია.
03:27
We just have come to expect
77
195680
1336
ჩვენ მივეჩვიეთ,
03:29
the pace of computing advancements
to go on indefinitely.
to go on indefinitely.
78
197040
3776
რომ კომპიუტერული წინსვლა
უსაზღვროდ უნდა გრძელდებოდეს.
უსაზღვროდ უნდა გრძელდებოდეს.
03:32
We've built entire economies on this idea.
79
200840
2576
ამ იდეაზე მთელი ეკონომიკები ავაშენეთ.
03:35
And this pace exists
80
203440
1736
ეს ტემპი იმიტომ არსებობს,
03:37
because of our ability
to pack more and more devices
to pack more and more devices
81
205200
2456
რომ სულ უფრო მეტი და მეტი მოწყობილობა
შეგვიძლია დავატიოთ ერთ ჩიპზე.
03:39
onto a computer chip.
82
207680
1696
03:41
And as those devices get smaller,
83
209400
1816
რაც უფრო პატარავდება ეს
მოწყობილებები ზომაში,
მოწყობილებები ზომაში,
03:43
they get faster, they consume less power
84
211240
2256
მით უფრო სწრაფი ხდება,
ნაკლებ ენერგიას მოიხმარს
ნაკლებ ენერგიას მოიხმარს
03:45
and they get cheaper.
85
213520
1416
და იაფდება.
03:46
And it's this convergence
that gives us this incredible pace.
that gives us this incredible pace.
86
214960
4576
ეს ერთობლიობა გვაძლევს
ამ წარმოუდგენელ ტემპს.
ამ წარმოუდგენელ ტემპს.
მაგალითისთვის:
03:51
As an example:
87
219560
1216
03:52
if I took the room-sized computer
that sent three men to the moon and back
that sent three men to the moon and back
88
220800
5416
ოთახის ზომის კომპიუტერი რომ ავიღოთ,
რომელმაც სამი კაცი
რომელმაც სამი კაცი
მთვარეზე გაუშვა და დააბრუნა
და როგორღაც დავპრესოთ.
და როგორღაც დავპრესოთ.
03:58
and somehow compressed it --
89
226240
2136
04:00
compressed the world's
greatest computer of its day,
greatest computer of its day,
90
228400
3256
თავის დროზე მსოფლიოს უძლიერესი
კომპიუტერი რომ დავპრესოთ,
კომპიუტერი რომ დავპრესოთ,
04:03
so it was the same size
as your smartphone --
as your smartphone --
91
231680
2576
ისე რომ სმარტფონის ზომის გახდეს...
04:06
your actual smartphone,
92
234280
1256
თქვენი ჩვეულებრივი სმარტფონი,
04:07
that thing you spent 300 bucks on
and just toss out every two years,
and just toss out every two years,
93
235560
3376
რომელზეც 300$ დახარჯეთ
და რომელსაც ყოველ ორ წელიწადში ცვლით,
და რომელსაც ყოველ ორ წელიწადში ცვლით,
04:10
would blow this thing away.
94
238960
2456
ამ კომპიუტერს გააცამტვერებდა.
იმედები გაგიცრუვდებოდათ.
04:13
You would not be impressed.
95
241440
1336
04:14
It couldn't do anything
that your smartphone does.
that your smartphone does.
96
242800
2496
ის ვერ შეძლელბდა იმას,
რასაც თქვენი სმარტფონი აკეთებს,
რასაც თქვენი სმარტფონი აკეთებს,
04:17
It would be slow,
97
245320
1496
ნელი იქნებოდა.
მასზე ვერაფერს ჩაწერდით.
04:18
you couldn't put any of your stuff on it,
98
246840
2176
04:21
you could possibly
get through the first two minutes
get through the first two minutes
99
249040
2456
თუ გაგიმართლებდათ,
ალბათ "მოსიარულე მკვდრების" ეპიზოდის
ალბათ "მოსიარულე მკვდრების" ეპიზოდის
04:23
of a "Walking Dead" episode
if you're lucky --
if you're lucky --
100
251520
2176
პირველი ორი წუთის ყურებას შეძლებდით.
(სიცილი)
04:25
(Laughter)
101
253720
1016
04:26
The point is the progress --
it's not gradual.
it's not gradual.
102
254760
2175
საქმე იმაშია, რომ პროგრესი არაა
თანდათანობითი.
თანდათანობითი.
04:28
The progress is relentless.
103
256959
1697
პროგრესი დაუცხრომელია.
04:30
It's exponential.
104
258680
1255
ის ექსპონენციალურია.
04:31
It compounds on itself year after year,
105
259959
2337
პროგრესი ზრდადია წლიდან წლამდე
04:34
to the point where
if you compare a technology
if you compare a technology
106
262320
2176
და როდესაც ერთი თაობის ტექნოლოგიებს
მომდევნო თაობისას ადარებთ
04:36
from one generation to the next,
107
264520
1696
04:38
they're almost unrecognizable.
108
266240
1976
ისინი თითქმის ამოუცნობია.
04:40
And we owe it to ourselves
to keep this progress going.
to keep this progress going.
109
268240
2616
ჩვენ ვალდებულები ვართ ეს
პროგრესი გავაგრძელოთ.
პროგრესი გავაგრძელოთ.
04:42
We want to say the same thing
10, 20, 30 years from now:
10, 20, 30 years from now:
110
270880
3616
გვინდა იგივე ვთქვათ დღეიდან
10, 20, 30 წლის შემდეგაც:
10, 20, 30 წლის შემდეგაც:
04:46
look what we've done
over the last 30 years.
over the last 30 years.
111
274520
2080
შეხედეთ რას მივაღწიეთ
გასული 30 წლის მანძილზე.
გასული 30 წლის მანძილზე.
04:49
Yet we know this progress
may not last forever.
may not last forever.
112
277200
2736
თუმცა, ვიცით, რომ ეს პროგრესი
უსასრულოდ შეიძლება ვერ გაგრძელდეს.
უსასრულოდ შეიძლება ვერ გაგრძელდეს.
04:51
In fact, the party's kind of winding down.
113
279960
2056
ფაქტობრივად,
"წვეულება" ნელ-ნელა ცხრება
"წვეულება" ნელ-ნელა ცხრება
04:54
It's like "last call for alcohol," right?
114
282040
2336
და ახლა რაღაც "ბოლო ჭიქის დალევას" ჰგავს.
04:56
If you look under the covers,
115
284400
1656
თუ ღრმად ჩავიხედავთ,
04:58
by many metrics
like speed and performance,
like speed and performance,
116
286080
2576
ბევრი ნიშნით,
როგორიცაა სისწრაფე და წარმადობა,
როგორიცაა სისწრაფე და წარმადობა,
05:00
the progress has already slowed to a halt.
117
288680
2520
პროგრესი უკვე შეჩერდა.
05:03
So if we want to keep this party going,
118
291760
2136
თუ გვინდა, რომ "წვეულება" გაგრძელდეს,
05:05
we have to do what we've
always been able to do,
always been able to do,
119
293920
2256
ის უნდა ვაკეთოთ,
რაც ყოველთვის შეგვეძლო.
რაც ყოველთვის შეგვეძლო.
05:08
and that is to innovate.
120
296200
1456
ინოვაცია.
05:09
So our group's role
and our group's mission
and our group's mission
121
297680
2576
ჩვენი ჯგუფის როლი და მისია
05:12
is to innovate
by employing carbon nanotubes,
by employing carbon nanotubes,
122
300280
2416
ნახშირბადის ნანომილების საშუალებით
სიახლეების დანერგვაა,
სიახლეების დანერგვაა,
05:14
because we think that they can
provide a path to continue this pace.
provide a path to continue this pace.
123
302720
4056
რადგან ვფიქრობთ, რომ ეს პროგრესის
სიჩქარის შენარჩუნების საშუალებას მოგცემს.
სიჩქარის შენარჩუნების საშუალებას მოგცემს.
05:18
They are just like they sound.
124
306800
1456
მათ სახელი ზუსტად აღწერს,
05:20
They're tiny, hollow tubes
of carbon atoms,
of carbon atoms,
125
308280
2456
ნახშირბადის ატომების უმცირესი ზომის,
ღრუ მილები.
ღრუ მილები.
05:22
and their nanoscale size,
that small size,
that small size,
126
310760
2936
მათი ეს ნანოგანზომილება,
უმცირესი ზომა,
უმცირესი ზომა,
05:25
gives rise to these
just outstanding electronic properties.
just outstanding electronic properties.
127
313720
3656
ნანომილებს გამორჩეულ
ელექტრონულ თვისებებს სძენს.
ელექტრონულ თვისებებს სძენს.
05:29
And the science tells us
if we could employ them in computing,
if we could employ them in computing,
128
317400
3656
მეცნიერება გვეუბნება,
რომ თუ მათ კომპიუტერებში გამოვიყენებთ,
რომ თუ მათ კომპიუტერებში გამოვიყენებთ,
05:33
we could see up to a ten times
improvement in performance.
improvement in performance.
129
321080
2736
წარმადობაში 10-ჯერადი
გაუმჯობესება გვექნება.
გაუმჯობესება გვექნება.
05:35
It's like skipping through several
technology generations in just one step.
technology generations in just one step.
130
323840
4400
ეს რამდენიმე ტექნოლიგიურ
თაობაზე ნახტომია.
თაობაზე ნახტომია.
05:40
So there we have it.
131
328840
1256
ასე რომ ეს ჩვენ გვაქვს.
05:42
We have this really important problem
132
330120
2016
ჩვენ გვაქვს ძალიან
მნიშვნელოვანი პრობლემა
მნიშვნელოვანი პრობლემა
05:44
and we have what is basically
the ideal solution.
the ideal solution.
133
332160
2376
და პრინციპში გვაქვს იდეალური გამოსავალი.
05:46
The science is screaming at us,
134
334560
1656
მეცნიერება მოგვიწოდებს:
05:48
"This is what you should be doing
to solve your problem."
to solve your problem."
135
336240
2840
"ეს უნდა გავაკეთოთ
ჩვენი პრობლემის გადასაჭრელად"
ჩვენი პრობლემის გადასაჭრელად"
05:53
So, all right, let's get started,
136
341480
1616
კარგი. მოდი დავიწყოთ.
05:55
let's do this.
137
343120
1256
მოდი გავაკეთოთ ეს.
05:56
But you just run right back
into that double-edged sword.
into that double-edged sword.
138
344400
2696
მაგრამ ისევ ორლესულა ხმალს ვეჯახებით.
05:59
This "ideal solution" contains a material
that's impossible to work with.
that's impossible to work with.
139
347120
3576
ეს "იდეალური გამოსავალი" შეიცავს მასალას,
რომელთანაც მუშაობა შეუძლებელია.
რომელთანაც მუშაობა შეუძლებელია.
06:02
I'd have to arrange billions of them
just to make one single computer chip.
just to make one single computer chip.
140
350720
4296
ერთი კომპიუტერული ჩიპის შესაქმნელად
მილიარდობით მათგანი უნდა ავაწყო.
მილიარდობით მათგანი უნდა ავაწყო.
06:07
It's that same conundrum,
it's like this undying problem.
it's like this undying problem.
141
355040
3600
ეს თითქოს მუდმივი თავსატეხია.
ამ ეტაპზე ვთქვით:
"მოდი, უბრალოდ შევჩრდეთ.
"მოდი, უბრალოდ შევჩრდეთ.
06:11
At this point, we said, "Let's just stop.
142
359360
1976
მოდი, სხვა გზა ვცადოთ.
06:13
Let's not go down that same road.
143
361360
1936
06:15
Let's just figure out what's missing.
144
363320
2536
მოდი, გავარკვიოთ რა გვაკლია.
რა პრობლემას ვერ ვუმკლავდებით?
06:17
What are we not dealing with?
145
365880
1416
06:19
What are we not doing
that needs to be done?"
that needs to be done?"
146
367320
2136
რა არის რაც უნდა გაკეთდეს
და ვერ ვაკეთებთ?"
და ვერ ვაკეთებთ?"
06:21
It's like in "The Godfather," right?
147
369480
1776
ფილმ "ნათლიმამის" მსგავსად,
06:23
When Fredo betrays his brother Michael,
148
371280
2296
როდესაც ფრედო საკუთარ ძმას,
მაიკლს უღალატებს ,
მაიკლს უღალატებს ,
06:25
we all know what needs to be done.
149
373600
1656
ყველამ ვიცით რისი გაკეთებაა საჭირო,
06:27
Fredo's got to go.
150
375280
1336
ფრედო უნდა წავიდეს.
06:28
(Laughter)
151
376640
1016
(სიცილი)
06:29
But Michael -- he puts it off.
152
377680
1936
მაგრამ მაიკლი... მას აყოვნებს.
06:31
Fine, I get it.
153
379640
1216
კარგით, მივხვდი.
06:32
Their mother's still alive,
it would make her upset.
it would make her upset.
154
380880
2456
მათი დედა ჯერ კიდევ ცოცხალია
და ეს მას გაანაწყენებს.
და ეს მას გაანაწყენებს.
06:35
We just said,
155
383360
1416
მაშ, ჩვენ ვიკითხეთ:
06:36
"What's the Fredo in our problem?"
156
384800
2296
"რა არის ფრედო ჩვენ შემთხვევაში?"
06:39
What are we not dealing with?
157
387120
1416
რას ვერ ვუმკლავდებით?
რას არ ვაკეთებთ ისეთს,
06:40
What are we not doing,
158
388560
1536
06:42
but needs to be done
to make this a success?"
to make this a success?"
159
390120
2520
რაც წარმატების მისაღწევადაა საჭირო?
06:45
And the answer is
that the statue has to build itself.
that the statue has to build itself.
160
393200
4056
ამაზე პასუხი არის,
რომ ქანდაკება თავისით უნდა აიგოს
რომ ქანდაკება თავისით უნდა აიგოს
06:49
We have to find a way, somehow,
161
397280
1936
და ამის საშუალება როგორღაც უნდა ვიპოვოთ:
06:51
to compel, to convince
billions of these particles
billions of these particles
162
399240
4096
დავარწმუნოთ მილიარდობით ნაწილაკი,
06:55
to assemble themselves
into the technology.
into the technology.
163
403360
2976
რომ თავისით მოახერხოს ტექნოლოგიად აწყობა.
06:58
We can't do it for them.
They have to do it for themselves.
They have to do it for themselves.
164
406360
3176
ჩვენ ამას მათ მაგივრად ვერ გავაკეთებთ,
ეს თვითონ უნდა მოახერხონ.
ეს თვითონ უნდა მოახერხონ.
07:01
And it's the hard way,
and this is not trivial,
and this is not trivial,
165
409560
3136
ეს რთული და არატრივიალური გზაა,
07:04
but in this case, it's the only way.
166
412720
2856
მაგრამ ამ შემთხვევაში ერთადერთი.
07:07
Now, as it turns out,
this is not that alien of a problem.
this is not that alien of a problem.
167
415600
3896
როგორც აღმოჩნდა,
ეს პრობლემა არც ისე უცხოა.
ეს პრობლემა არც ისე უცხოა.
07:11
We just don't build anything this way.
168
419520
1856
ჩვენ უბრალოდ, ასე არაფერს ვაშენებთ.
07:13
People don't build anything this way.
169
421400
2016
ადამიანები ასე არაფერს არ აშენებენ.
07:15
But if you look around --
and there's examples everywhere --
and there's examples everywhere --
170
423440
3176
მაგრამ თუ მიმოიხედავთ,
მის მაგალითები ყველგანაა.
მის მაგალითები ყველგანაა.
07:18
Mother Nature builds everything this way.
171
426640
2896
დედაბუნება ყველაფერს ასე ქმნის.
07:21
Everything is built from the bottom up.
172
429560
2656
ყველაფერი საძირკველიდანაა შექმნილი.
07:24
You can go to the beach,
173
432240
1256
შეგიძლიათ პლაჟზე წახვიდეთ,
07:25
you'll find these simple organisms
that use proteins --
that use proteins --
174
433520
3176
სადაც მარტივ ორგანიზმებს იპოვით,
რომლებიც პროტეინებს იყენებენ...
რომლებიც პროტეინებს იყენებენ...
07:28
basically molecules --
175
436720
1256
ძირითადად მოლეკულები...
07:30
to template what is essentially sand,
176
438000
2056
იმისთვის რომ ქვიშის სტრუქტურები შექმნან,
07:32
just plucking it from the sea
177
440080
1416
უბრალოდ ზღვიდან გამორიყვით.
07:33
and building these extraordinary
architectures with extreme diversity.
architectures with extreme diversity.
178
441520
3376
ისინი არაჩვეულრბრივ, რადიკალურად
განსხვავებულ არქიტექტურას ქმნიან.
განსხვავებულ არქიტექტურას ქმნიან.
07:36
And nature's not crude like us,
just hacking away.
just hacking away.
179
444920
2616
ბუნება ჩვენსავით უხეში არ არის,
უბრალოდ რომ ჩეხოს.
უბრალოდ რომ ჩეხოს.
07:39
She's elegant and smart,
180
447560
1696
ის ელეგანტური და ჭკვიანია.
07:41
building with what's available,
molecule by molecule,
molecule by molecule,
181
449280
2736
იმით აშენებს, რაც ხელმისაწვდომია,
მოლეკულას მოლეკულას ადებს
მოლეკულას მოლეკულას ადებს
07:44
making structures with a complexity
182
452040
2136
და ისეთი სირთულის
და განსხვავებების სტრუქტურებს ქმნის,
და განსხვავებების სტრუქტურებს ქმნის,
07:46
and a diversity
that we can't even approach.
that we can't even approach.
183
454200
2280
რომელსაც ვერც კი მივუახლოდებით.
ის უკვე ნანო ტექნოლოგიით მუშაობს,
07:49
And she's already at the nano.
184
457320
1696
07:51
She's been there
for hundreds of millions of years.
for hundreds of millions of years.
185
459040
2496
აგერ უკვე მილიონობით წლებია.
07:53
We're the ones that are late to the party.
186
461560
2040
ჩვენ ამ "წვეულებაზე" დაგვაგვიანდა.
07:56
So we decided that we're going
to use the same tool that nature uses,
to use the same tool that nature uses,
187
464120
4176
გადავწყვიტეთ ის ხელსაწყო
გამოგვეყენებინა, რომელსაც ბუნება იყენებს
გამოგვეყენებინა, რომელსაც ბუნება იყენებს
08:00
and that's chemistry.
188
468320
1240
და ეს არის ქიმია.
08:02
Chemistry is the missing tool.
189
470000
1456
ქიმია არის ის, რაც გვაკლია.
08:03
And chemistry works in this case
190
471480
2056
ამ შემთხვევაში ქიმია მუშაობს,
08:05
because these nanoscale objects
are about the same size as molecules,
are about the same size as molecules,
191
473560
3816
რადგანაც ეს ნანოგანზომილების ობიექტები
იმავე ზომის არიან რაც მოლეკულები.
იმავე ზომის არიან რაც მოლეკულები.
08:09
so we can use them
to steer these objects around,
to steer these objects around,
192
477400
2616
ამიტომაც შეგვიძლია ისინი
ნანოობიექტების სამართავად გამოვიყენოთ,
ნანოობიექტების სამართავად გამოვიყენოთ,
08:12
much like a tool.
193
480040
1200
როგორც ხელსაწყო.
08:13
That's exactly what we've done in our lab.
194
481760
2056
ზუსტად ეს გავაკეთეთ ჩვენ ლაბორატორიაში.
08:15
We've developed chemistry
that goes into the pile of dust,
that goes into the pile of dust,
195
483840
3176
ჩვენ შევქმენით ქიმია,
რომელიც აღწევს მტვრის ნაწილაკებში
რომელიც აღწევს მტვრის ნაწილაკებში
08:19
into the pile of nanoparticles,
196
487040
1496
და ნანონაწილაკებში
08:20
and pulls out exactly the ones we need.
197
488560
2376
და ამოათრევს ზუსტად იმ ნაწილაკებს
რომლებიც გვჭირდება.
რომლებიც გვჭირდება.
08:22
Then we can use chemistry to arrange
literally billions of these particles
literally billions of these particles
198
490960
3616
შემდეგ, ქიმიით შეგვიძლია
ეს მილიარდობით ნაწილაკი
ეს მილიარდობით ნაწილაკი
08:26
into the pattern
we need to build circuits.
we need to build circuits.
199
494600
2856
ისეთ სტრუქტურად განვალაგოთ
რომლითაც სქემა აიგება.
რომლითაც სქემა აიგება.
თუ ამის გაკეთებას შევძლებთ,
08:29
And because we can do that,
200
497480
1336
08:30
we can build circuits
that are many times faster
that are many times faster
201
498840
2376
შევძლებთ შევქმნათ სქემები,
რომლებიც ბევრჯერ სწრაფი იქნება იმაზე,
რომლებიც ბევრჯერ სწრაფი იქნება იმაზე,
08:33
than what anyone's been able
to make using nanomaterials before.
to make using nanomaterials before.
202
501240
3216
რაც ვინმეს გაუკეთებია
ნანომასალის გამოყენებით.
ნანომასალის გამოყენებით.
08:36
Chemistry's the missing tool,
203
504480
1416
ქიმიაა ის ხელსაწყო, რომელიც გვაკლია
08:37
and every day our tool gets sharper
and gets more precise.
and gets more precise.
204
505920
3616
ყოველდღიურად ჩვენი ხელსაწყო
უფრო მახვილი და ზუსტი ხდება...
უფრო მახვილი და ზუსტი ხდება...
08:41
And eventually --
205
509560
1216
და საბოლოოდ
08:42
and we hope this is
within a handful of years --
within a handful of years --
206
510800
2616
ვმედოვნებთ, რომ ეს რამდენიმე
წლის განმავლობაში მოხდება...
წლის განმავლობაში მოხდება...
08:45
we can deliver on one
of those original promises.
of those original promises.
207
513440
3376
შეგვეძლება ერთ-ერთი თავდაპირველი
იმედი გავამართლოთ.
იმედი გავამართლოთ.
08:48
Now, computing is just one example.
208
516840
2055
კომპიუტერული სფერო
მხოლოდ ერთი მაგალითია.
მხოლოდ ერთი მაგალითია.
08:50
It's the one that I'm interested in,
that my group is really invested in,
that my group is really invested in,
209
518919
3537
ისეთი, რომელიც მე მაინტერესებს
და ჩემს ჯგუფს აინტერესებს,
და ჩემს ჯგუფს აინტერესებს,
08:54
but there are others
in renewable energy, in medicine,
in renewable energy, in medicine,
210
522480
3816
მაგრამ არსებიბს სხვებიც,
განახლებად ენერგიაში, მედიცინაში,
განახლებად ენერგიაში, მედიცინაში,
08:58
in structural materials,
211
526320
1736
სამშენებლო მასალებში,
09:00
where the science is going to tell you
to move towards the nano.
to move towards the nano.
212
528080
3056
სადაც მეცნიერება გვიკარნახებს,
რომ ნანოტექნოლოგიისკენ წავიდეთ.
რომ ნანოტექნოლოგიისკენ წავიდეთ.
09:03
That's where the biggest benefit is.
213
531160
2120
იქ არის უდიდესი სარგებელი.
მაგრამ თუ ამის გაკეთებას ვაპირებთ,
09:05
But if we're going to do that,
214
533920
1456
09:07
the scientists of today and tomorrow
are going to need new tools --
are going to need new tools --
215
535400
3176
დღევანდელ და მომავალ მეცნიერებს
ახალი ხელსაწყოები დასჭირდებათ.
ახალი ხელსაწყოები დასჭირდებათ.
09:10
tools just like the ones I described.
216
538600
2136
ისეთი ხელსაწყოები, როგორებიც აღვწერე.
09:12
And they will need chemistry.
That's the point.
That's the point.
217
540760
3856
მათ დასჭირდებათ ქიმიის მოშველიება.
09:16
The beauty of science is that
once you develop these new tools,
once you develop these new tools,
218
544640
3656
მეცნიერების ხიბლი ისაა,
რომ თუ ერთხელ ამ ხელსაწყოებს შექმნით,
რომ თუ ერთხელ ამ ხელსაწყოებს შექმნით,
09:20
they're out there.
219
548320
1256
ისინი დაგვრჩება.
09:21
They're out there forever,
220
549600
1256
იარსებებს სამდამოდ
09:22
and anyone anywhere
can pick them up and use them,
can pick them up and use them,
221
550880
2856
და ყველას ნებისმიერ ადგილას,
შეუძლია აიღოს და გამოიყენოს ისინი.
შეუძლია აიღოს და გამოიყენოს ისინი.
09:25
and help to deliver
on the promise of nanotechnology.
on the promise of nanotechnology.
222
553760
2960
ნანოტქნოლოგიური იმედების გამართლებაში.
09:29
Thank you so much for your time.
I appreciate it.
I appreciate it.
223
557320
2696
გმადლობთ, რომ დრო დამითმეთ.
ვაფასებ ამას.
ვაფასებ ამას.
09:32
(Applause)
224
560040
2440
(აპლოდისმენტები)
ABOUT THE SPEAKER
George Tulevski - Materials scientistIBM's George Tulevski wants to use carbon nanotubes to revolutionize microchip design.
Why you should listen
George Tulevski researches nanomaterials and develops new methods to utilize these materials in technologically relevant applications. He is currently a Research Staff Member at IBM Thomas J. Watson Research Center.
Dr. Tulevski's current work includes advancements in carbon nanotubes that can be used in next-generation computer processors, flexible electronics and sensors. He has co-authored more than 50 peer-reviewed scientific publications and over 40 patents. In addition to his research, Tulevski teaches tomorrow’s nanoscientists at Columbia University, where he received his Ph.D.
George Tulevski | Speaker | TED.com