TED@IBM
George Tulevski: The next step in nanotechnology
जॉर्ज टुलेवस्की: नॅनोटेक्नॉलॉजीतील पुढचं पाऊल.
Filmed:
Readability: 3.8
1,627,952 views
दरवर्षी संगणकातली सिलिकॉन चिप आकाराने अर्धी होते आणि तिची शक्ती दुपटीने वाढते. त्यामुळे आपली साधनं नेआण करायला आणि वापरायला सोपी होत जातात. पण एका मर्यादेनंतर चिपचा आकार कमी होऊच शकत नाही, तेव्हा पुढे काय? जॉर्ज टुलेवस्की यांनी अतिसूक्ष्म पदार्थांच्या अज्ञात जगावर संशोधन केलं आहे. त्यांचं सध्याचं काम आहे रासायनिक प्रक्रियांवर. या प्रक्रिया कोट्यवधी कार्बन नॅनोट्यूब्सना एकत्र यायला लावतात. आणि निसर्गातले सजीव जसे गुंतागुंतीच्या विविध सुबक रचना करतात, तशाच प्रकारे सर्किट्स बनवायला भाग पाडतात. यातच संगणकाच्या पुढच्या पिढीचं रहस्य दडलं असेल काय?
George Tulevski - Materials scientist
IBM's George Tulevski wants to use carbon nanotubes to revolutionize microchip design. Full bio
IBM's George Tulevski wants to use carbon nanotubes to revolutionize microchip design. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Let's imagine a sculptor
building a statue,
building a statue,
0
760
2975
एक शिल्पकार छिन्नी चालवून
एखादी मूर्ती घडवतो आहे,
एखादी मूर्ती घडवतो आहे,
00:15
just chipping away with his chisel.
1
3760
2376
अशी कल्पना करा.
00:18
Michelangelo had this elegant way
of describing it when he said,
of describing it when he said,
2
6160
3056
मायकेलअँजेलोने याचं सुंदर वर्णन केलं आहे.
तो म्हणतो,
तो म्हणतो,
00:21
"Every block of stone
has a statue inside of it,
has a statue inside of it,
3
9240
2896
दगडाच्या प्रत्येक तुकड्यात
एक मूर्ती दडलेली असते.
एक मूर्ती दडलेली असते.
00:24
and it's the task
of the sculptor to discover it."
of the sculptor to discover it."
4
12160
3096
ती शोधणं हेच शिल्पकाराचं काम.
00:27
But what if he worked
in the opposite direction?
in the opposite direction?
5
15280
2416
पण हेच काम त्याने
विरुद्ध दिशेकडून केलं तर?
विरुद्ध दिशेकडून केलं तर?
00:29
Not from a solid block of stone,
6
17720
1856
कामाची सुरुवात दगडापासून न करता,
00:31
but from a pile of dust,
7
19600
1696
धुळीच्या ढिगाऱ्यापासून केली तर?
00:33
somehow gluing millions of these particles
together to form a statue.
together to form a statue.
8
21320
4376
धुळीचे कोट्यवधी कण एकत्र चिकटवून
मूर्ती घडवली तर?
मूर्ती घडवली तर?
00:37
I know that's an absurd notion.
9
25720
1496
खुळचट कल्पना. ठाऊक आहे मला.
00:39
It's probably impossible.
10
27240
1736
आणि कदाचित अशक्य कोटीतलीही.
00:41
The only way you get
a statue from a pile of dust
a statue from a pile of dust
11
29000
2936
धुळीपासून मूर्ती बनवण्याचा एकच मार्ग आहे.
00:43
is if the statue built itself --
12
31960
2336
मूर्तीनेच स्वतःला घडविणे.
00:46
if somehow we could compel millions
of these particles to come together
of these particles to come together
13
34320
4136
आपण त्या कोट्यवधी धूलिकणांना
जबरदस्तीने एकत्र यायला भाग पाडू शकलो
जबरदस्तीने एकत्र यायला भाग पाडू शकलो
00:50
to form the statue.
14
38480
1280
तरच ही मूर्ती घडेल.
00:52
Now, as odd as that sounds,
15
40320
1536
ऐकायला विचित्र वाटेल, पण
00:53
that is almost exactly the problem
I work on in my lab.
I work on in my lab.
16
41880
4136
मी माझ्या प्रयोगशाळेत अगदी
अशाच प्रकारच्या प्रश्नावर काम करतो.
अशाच प्रकारच्या प्रश्नावर काम करतो.
00:58
I don't build with stone,
17
46040
1416
मी दगड वापरत नाही.
00:59
I build with nanomaterials.
18
47480
1376
अतिसूक्ष्म पदार्थ वापरतो.
01:00
They're these just impossibly small,
fascinating little objects.
fascinating little objects.
19
48880
4376
हे अद्भुत पदार्थ अशक्य वाटतील इतके
सूक्ष्म असतात.
सूक्ष्म असतात.
01:05
They're so small that if this controller
was a nanoparticle,
was a nanoparticle,
20
53280
3296
इतके सूक्ष्म, की हा कंट्रोलर म्हणजे जर
एक अतिसूक्ष्म कण मानला,
एक अतिसूक्ष्म कण मानला,
01:08
a human hair would be the size
of this entire room.
of this entire room.
21
56600
2936
तर मानवी केसाचा आकार,
ही खोली भरून टाकण्याइतका असेल.
ही खोली भरून टाकण्याइतका असेल.
01:11
And they're at the heart of a field
we call nanotechnology,
we call nanotechnology,
22
59560
2816
हे कण म्हणजे
नॅनोटेक्नॉलॉजी या क्षेत्राचा गाभा आहे.
नॅनोटेक्नॉलॉजी या क्षेत्राचा गाभा आहे.
01:14
which I'm sure we've all heard about,
23
62400
1815
याविषयी आपण सर्वांनी ऐकलंच असेल.
01:16
and we've all heard
how it is going to change everything.
how it is going to change everything.
24
64239
3457
त्यामुळे कसं जग बदलून जाणार आहे, तेही.
01:19
When I was a graduate student,
25
67720
1496
माझ्या पदव्युत्तर शिक्षणाचा काळ
01:21
it was one of the most exciting times
to be working in nanotechnology.
to be working in nanotechnology.
26
69240
3336
हा नॅनोटेक्नॉलॉजीत काम करणाऱ्यांसाठी
सर्वात मनोहर काळ होता.
सर्वात मनोहर काळ होता.
01:24
There were scientific breakthroughs
happening all the time.
happening all the time.
27
72600
3216
अत्यंत महत्त्वाचे शोध सतत लागत होते.
01:27
The conferences were buzzing,
28
75840
1416
परिषदा गजबजून जात होत्या.
01:29
there was tons of money
pouring in from funding agencies.
pouring in from funding agencies.
29
77280
2680
संस्था संशोधनासाठी भरपूर पैसे ओतत होत्या.
01:32
And the reason is
30
80760
1256
याचं कारण असं की,
01:34
when objects get really small,
31
82040
1816
जेव्हा पदार्थ अतिशय सूक्ष्म होतो,
01:35
they're governed by a different set
of physics that govern ordinary objects,
of physics that govern ordinary objects,
32
83880
3616
तेव्हा त्याचं भौतिकशास्त्र
सर्वसाधारण पदार्थांपेक्षा
सर्वसाधारण पदार्थांपेक्षा
01:39
like the ones we interact with.
33
87520
1496
निराळं होतं.
01:41
We call this physics quantum mechanics.
34
89040
1936
त्याला क्वांटम मेकॅनिक्स म्हणतात.
01:43
And what it tells you is
that you can precisely tune their behavior
that you can precisely tune their behavior
35
91000
3176
हे शास्त्र सांगतं, की त्या
सूक्ष्म कणांमध्ये छोटे छोटे बदल करून
सूक्ष्म कणांमध्ये छोटे छोटे बदल करून
01:46
just by making seemingly
small changes to them,
small changes to them,
36
94200
2296
त्यांचे गुणधर्म बदलता येतात.
उदाहरणार्थ,
उदाहरणार्थ,
01:48
like adding or removing
a handful of atoms,
a handful of atoms,
37
96520
2616
त्या कणांमध्ये काही अणु
वाढवणे किंवा कमी करणे,
वाढवणे किंवा कमी करणे,
01:51
or twisting the material.
38
99160
1696
अथवा तो पदार्थ वळवणे.
01:52
It's like this ultimate toolkit.
39
100880
1776
म्हणजे हे सर्वोत्कृष्ट साधन झालं.
01:54
You really felt empowered;
you felt like you could make anything.
you felt like you could make anything.
40
102680
3096
त्यामुळे असं वाटलं, की
आपण काय वाट्टेल ते करू शकतो.
आपण काय वाट्टेल ते करू शकतो.
01:57
And we were doing it --
41
105800
1256
आणि आम्ही ते करत होतोच.
01:59
and by we I mean my whole
generation of graduate students.
generation of graduate students.
42
107080
3096
आम्ही, म्हणजे माझ्या वेळच्या
पदव्युत्तर विद्यार्थ्यांची पिढी.
पदव्युत्तर विद्यार्थ्यांची पिढी.
02:02
We were trying to make blazing fast
computers using nanomaterials.
computers using nanomaterials.
43
110200
3496
आम्ही ते अतिसूक्ष्म कण वापरून वेगवान
संगणक बनवण्याचा प्रयत्न करीत होतो.
संगणक बनवण्याचा प्रयत्न करीत होतो.
02:05
We were constructing quantum dots
44
113720
1616
आम्ही "क्वांटम डॉट्स" बनवीत होतो,
02:07
that could one day go in your body
and find and fight disease.
and find and fight disease.
45
115360
3376
जे भविष्यकाळात शरीरात जाऊन
रोग शोधून तो बरा करतील, असे.
रोग शोधून तो बरा करतील, असे.
02:10
There were even groups
trying to make an elevator to space
trying to make an elevator to space
46
118760
3016
काही शास्त्रज्ञ कार्बन नॅनोट्यूब्सपासून
अवकाशात जाणारा एलिव्हेटर
अवकाशात जाणारा एलिव्हेटर
02:13
using carbon nanotubes.
47
121800
1240
करू पाहात होते.
02:15
You can look that up, that's true.
48
123600
2400
खरं सांगतोय. हवं तर शोधून पहा.
02:18
Anyways, we thought it was going to affect
49
126776
2000
आम्हांला वाटलं होतं, की
याचा परिणाम
याचा परिणाम
02:20
all parts of science and technology,
from computing to medicine.
from computing to medicine.
50
128800
3096
संगणकापासून औषधांपर्यंत
सर्व विज्ञान, तंत्रज्ञानांवर होईल.
सर्व विज्ञान, तंत्रज्ञानांवर होईल.
02:23
And I have to admit,
51
131920
1256
आणि आता कबुली देतो, की
02:25
I drank all of the Kool-Aid.
52
133200
1976
मी यावर डोळे झाकून विश्वास ठेवला.
02:27
I mean, every last drop.
53
135200
2640
अगदी पूर्णपणे.
02:30
But that was 15 years ago,
54
138520
1800
पण ही झाली १५ वर्षांपूर्वीची गोष्ट.
02:33
and --
55
141160
1216
आणि
02:34
fantastic science was done,
really important work.
really important work.
56
142400
2376
खूप महत्त्वाचं, विलक्षण
कार्य या शास्त्रात घडलं.
कार्य या शास्त्रात घडलं.
02:36
We've learned a lot.
57
144800
1256
आपण खूप काही शिकलो.
02:38
We were never able to translate
that science into new technologies --
that science into new technologies --
58
146080
4376
पण आम्ही त्या शास्त्राचं रूपांतर करून,
लोकांना खरोखर उपयोगी ठरेल
लोकांना खरोखर उपयोगी ठरेल
02:42
into technologies
that could actually impact people.
that could actually impact people.
59
150480
2776
असं नवीन तंत्रज्ञान विकसित करू शकलो नाही.
02:45
And the reason is, these nanomaterials --
60
153280
2216
कारण हे अतिसूक्ष्म पदार्थ म्हणजे
02:47
they're like a double-edged sword.
61
155520
1656
जणु दुधारी तलवार असते.
02:49
The same thing that makes
them so interesting --
them so interesting --
62
157200
2256
त्यांच्या अतिसूक्ष्म आकारामुळे त्यांना
02:51
their small size --
63
159480
1296
महत्त्व प्राप्त होतं खरं,
02:52
also makes them impossible to work with.
64
160800
2296
पण त्यामुळेच त्यांच्यावर काम करणं
अशक्य होतं.
अशक्य होतं.
02:55
It's literally like trying to build
a statue out of a pile of dust.
a statue out of a pile of dust.
65
163120
3736
हे अक्षरश: धुळीच्या ढिगाऱ्यापासून
मूर्ती घडवण्यासारखं आहे.
मूर्ती घडवण्यासारखं आहे.
02:58
And we just don't have the tools
that are small enough to work with them.
that are small enough to work with them.
66
166880
3696
त्यांच्यावर काम करण्यासाठी तितकीच सूक्ष्म
साधनं हवीत, ती आपल्याजवळ नाहीत.
साधनं हवीत, ती आपल्याजवळ नाहीत.
03:02
But even if we did,
it wouldn't really matter,
it wouldn't really matter,
67
170600
2296
आणि ती जरी असली, तरी
फारसा फरक पडणार नाही.
फारसा फरक पडणार नाही.
03:04
because we couldn't one by one
place millions of particles together
place millions of particles together
68
172920
3896
कारण एक एक करून धुळीचे
कोट्यवधी कण एकत्र आणल्याने
कोट्यवधी कण एकत्र आणल्याने
03:08
to build a technology.
69
176840
1360
तंत्रज्ञान तयार होत नाही.
03:10
So because of that,
70
178760
1216
त्यामुळेच,
03:12
all of the promise
and all of the excitement
and all of the excitement
71
180000
2096
ती सगळी आश्वासनं आणि तो उत्साह
03:14
has remained just that:
promise and excitement.
promise and excitement.
72
182120
2776
तिथल्यातिथेच राहिला.
03:16
We don't have any
disease-fighting nanobots,
disease-fighting nanobots,
73
184920
2376
रोगांचा सामना करणारे नॅनोबॉट्स आले नाहीत,
03:19
there's no elevators to space,
74
187320
2056
आणि अवकाशात जाणारे
एलिव्हेटर्ससुद्धा नाहीत.
एलिव्हेटर्ससुद्धा नाहीत.
03:21
and the thing that I'm most interested in,
no new types of computing.
no new types of computing.
75
189400
3696
किंवा माझ्या आवडीचे
नवीन संगणकही नाहीत.
नवीन संगणकही नाहीत.
03:25
Now that last one,
that's a really important one.
that's a really important one.
76
193120
2536
हे शेवटचं सर्वात महत्त्वाचं आहे.
03:27
We just have come to expect
77
195680
1336
संगणकशास्त्रात सतत
03:29
the pace of computing advancements
to go on indefinitely.
to go on indefinitely.
78
197040
3776
वेगाने प्रगती होत राहणार,
अशी अपेक्षा आपण बाळगू लागलो आहोत.
अशी अपेक्षा आपण बाळगू लागलो आहोत.
03:32
We've built entire economies on this idea.
79
200840
2576
या आधारावर आपण अखंड अर्थव्यवस्था
निर्माण केल्या आहेत.
निर्माण केल्या आहेत.
03:35
And this pace exists
80
203440
1736
संगणकाच्या एका चिपवर
03:37
because of our ability
to pack more and more devices
to pack more and more devices
81
205200
2456
अधिकाधिक साधनं सामावण्याच्या
आपल्या क्षमतेमुळेच
आपल्या क्षमतेमुळेच
03:39
onto a computer chip.
82
207680
1696
ही प्रगती वेगाने होत आहे.
03:41
And as those devices get smaller,
83
209400
1816
ही साधनं जसजशी सूक्ष्म होत जातात,
03:43
they get faster, they consume less power
84
211240
2256
तसतशी ती जास्त जलद चालतात,
कमी ऊर्जा वापरतात,
कमी ऊर्जा वापरतात,
03:45
and they get cheaper.
85
213520
1416
आणि स्वस्तही होतात.
03:46
And it's this convergence
that gives us this incredible pace.
that gives us this incredible pace.
86
214960
4576
या तीन गोष्टींच्या संगमामुळे प्रगतीला
असा अविश्वसनीय वेग येतो.
असा अविश्वसनीय वेग येतो.
03:51
As an example:
87
219560
1216
उदाहरणार्थ,
03:52
if I took the room-sized computer
that sent three men to the moon and back
that sent three men to the moon and back
88
220800
5416
समजा, मी तीन माणसांना चंद्रावर नेऊन
परत आणणारा, खोलीभर आकाराचा,
परत आणणारा, खोलीभर आकाराचा,
03:58
and somehow compressed it --
89
226240
2136
जगातला एकेकाळचा सर्वोत्कृष्ट
असा संगणक घेतला,
असा संगणक घेतला,
04:00
compressed the world's
greatest computer of its day,
greatest computer of its day,
90
228400
3256
आणि त्यावर दाब देऊन तो
04:03
so it was the same size
as your smartphone --
as your smartphone --
91
231680
2576
स्मार्टफोनच्या आकाराचा केला.
04:06
your actual smartphone,
92
234280
1256
खऱ्या स्मार्टफोनसारखा,
04:07
that thing you spent 300 bucks on
and just toss out every two years,
and just toss out every two years,
93
235560
3376
जो आपण ३०० डॉलर्सना घेतो
आणि दर दोन वर्षांनी फेकतो, तसा.
आणि दर दोन वर्षांनी फेकतो, तसा.
04:10
would blow this thing away.
94
238960
2456
तर तो दाबून लहान केलेला संगणक निकामी होईल.
04:13
You would not be impressed.
95
241440
1336
स्मार्टफोन जे करु शकतो,
04:14
It couldn't do anything
that your smartphone does.
that your smartphone does.
96
242800
2496
त्यातलं काहीच तो करू शकणार नाही.
04:17
It would be slow,
97
245320
1496
तो अगदी संथ होईल.
04:18
you couldn't put any of your stuff on it,
98
246840
2176
त्यावर आपण काहीही माहिती
साठवू शकणार नाही.
साठवू शकणार नाही.
04:21
you could possibly
get through the first two minutes
get through the first two minutes
99
249040
2456
नशीब जोरावर असेल, तर
"वॉकिंग डेड" मालिकेच्या
"वॉकिंग डेड" मालिकेच्या
04:23
of a "Walking Dead" episode
if you're lucky --
if you're lucky --
100
251520
2176
एखाद्या भागातली पहिली दोन मिनिटं बघू शकू.
04:25
(Laughter)
101
253720
1016
(हशा)
04:26
The point is the progress --
it's not gradual.
it's not gradual.
102
254760
2175
ही प्रगती हळू क्रमाक्रमाने होत नाही.
04:28
The progress is relentless.
103
256959
1697
ती सतत होत राहते आणि
04:30
It's exponential.
104
258680
1255
घातांकी प्रकाराने वाढते.
04:31
It compounds on itself year after year,
105
259959
2337
तिची वाढ चक्रवाढ दराने होत राहते.
04:34
to the point where
if you compare a technology
if you compare a technology
106
262320
2176
इतकी, की तंत्रज्ञानाच्या
जुन्या आणि नव्या
जुन्या आणि नव्या
04:36
from one generation to the next,
107
264520
1696
पिढ्यांची तुलना केली असता,
04:38
they're almost unrecognizable.
108
266240
1976
त्यांच्यात काहीच साम्य आढळत नाही.
04:40
And we owe it to ourselves
to keep this progress going.
to keep this progress going.
109
268240
2616
ही प्रगती अशीच पुढे नेण्याची जबाबदारी
आपल्यावर आहे.
आपल्यावर आहे.
04:42
We want to say the same thing
10, 20, 30 years from now:
10, 20, 30 years from now:
110
270880
3616
आजपासून १०, २०, ३० वर्षांनंतर आपल्याला
म्हणता यायला हवं, की
म्हणता यायला हवं, की
04:46
look what we've done
over the last 30 years.
over the last 30 years.
111
274520
2080
बघा, गेल्या ३० वर्षांत आम्ही काय केलं.
04:49
Yet we know this progress
may not last forever.
may not last forever.
112
277200
2736
पण तरीही आपण जाणतो, की
ही प्रगती कायम टिकणार नाही.
ही प्रगती कायम टिकणार नाही.
04:51
In fact, the party's kind of winding down.
113
279960
2056
खरं तर, आता तिचा भर ओसरू लागला आहे.
04:54
It's like "last call for alcohol," right?
114
282040
2336
जणु बार बंद होण्यापूर्वी
पिण्याची शेवटची संधी.
पिण्याची शेवटची संधी.
04:56
If you look under the covers,
115
284400
1656
खोलवर जाऊन
04:58
by many metrics
like speed and performance,
like speed and performance,
116
286080
2576
वेग, कार्य अशा प्रकारचे निकष लावून पाहिलं,
05:00
the progress has already slowed to a halt.
117
288680
2520
तर प्रगती मंद होत होत
जवळपास थांबलेलीच दिसेल.
जवळपास थांबलेलीच दिसेल.
05:03
So if we want to keep this party going,
118
291760
2136
ही प्रगती जर अशीच सुरु ठेवायची असेल,
05:05
we have to do what we've
always been able to do,
always been able to do,
119
293920
2256
तर पूर्वी जे करत होतो, तेच
करत राहायला हवं.
करत राहायला हवं.
05:08
and that is to innovate.
120
296200
1456
नवनिर्मिती.
05:09
So our group's role
and our group's mission
and our group's mission
121
297680
2576
आमच्या गटाचं ध्येय आहे,
05:12
is to innovate
by employing carbon nanotubes,
by employing carbon nanotubes,
122
300280
2416
कार्बन नॅनोट्यूब्स वापरून
नवनिर्मिती करणे.
नवनिर्मिती करणे.
05:14
because we think that they can
provide a path to continue this pace.
provide a path to continue this pace.
123
302720
4056
कारण त्याद्वारे प्रगतीच्या मार्गावर
वाटचाल होत राहील, असं आम्हाला वाटतं.
वाटचाल होत राहील, असं आम्हाला वाटतं.
05:18
They are just like they sound.
124
306800
1456
नावाप्रमाणेच,
05:20
They're tiny, hollow tubes
of carbon atoms,
of carbon atoms,
125
308280
2456
त्या कार्बन अणुंच्या
सूक्ष्म, पोकळ नळ्या असतात.
सूक्ष्म, पोकळ नळ्या असतात.
05:22
and their nanoscale size,
that small size,
that small size,
126
310760
2936
त्यांच्या सूक्ष्म आकारामुळे
05:25
gives rise to these
just outstanding electronic properties.
just outstanding electronic properties.
127
313720
3656
त्यांचे इलेक्ट्रॉनिक गुणधर्म
उत्कृष्ट असतात.
उत्कृष्ट असतात.
05:29
And the science tells us
if we could employ them in computing,
if we could employ them in computing,
128
317400
3656
शास्त्र सांगतं, की आपण जर त्यांना
संगणकांमध्ये वापरू शकलो,
संगणकांमध्ये वापरू शकलो,
05:33
we could see up to a ten times
improvement in performance.
improvement in performance.
129
321080
2736
तर त्यांची कार्यक्षमता दहा पटींनी वाढेल.
05:35
It's like skipping through several
technology generations in just one step.
technology generations in just one step.
130
323840
4400
जणु एकाच पावलात तंत्रज्ञानाच्या
अनेक पिढ्या ओलांडल्या जातील.
अनेक पिढ्या ओलांडल्या जातील.
05:40
So there we have it.
131
328840
1256
तर असं पहा,
05:42
We have this really important problem
132
330120
2016
आपल्याजवळ एक महत्त्वाची समस्या आहे,
05:44
and we have what is basically
the ideal solution.
the ideal solution.
133
332160
2376
आणि त्यावरचं आदर्श उत्तर आहे.
05:46
The science is screaming at us,
134
334560
1656
शास्त्र ओरडून सांगतं आहे,
05:48
"This is what you should be doing
to solve your problem."
to solve your problem."
135
336240
2840
"ही समस्या अशी सोडवा"
05:53
So, all right, let's get started,
136
341480
1616
ठीक आहे तर मग, तसंच करू.
05:55
let's do this.
137
343120
1256
काम सुरु करू.
05:56
But you just run right back
into that double-edged sword.
into that double-edged sword.
138
344400
2696
पण इथे पुन्हा ती दुधारी तलवार आडवी येते.
05:59
This "ideal solution" contains a material
that's impossible to work with.
that's impossible to work with.
139
347120
3576
त्या आदर्श उत्तरात आहेत
वापरायला अशक्य असणारे पदार्थ.
वापरायला अशक्य असणारे पदार्थ.
06:02
I'd have to arrange billions of them
just to make one single computer chip.
just to make one single computer chip.
140
350720
4296
संगणकाची एक चिप बनवायला
त्याचे कोट्यवधी कण रचावे लागतील.
त्याचे कोट्यवधी कण रचावे लागतील.
06:07
It's that same conundrum,
it's like this undying problem.
it's like this undying problem.
141
355040
3600
म्हणजे जे कोडं समस्येत,
तेच उत्तरात पुन्हा आलं.
तेच उत्तरात पुन्हा आलं.
06:11
At this point, we said, "Let's just stop.
142
359360
1976
या ठिकाणी आम्ही ठरवलं, "आता पुरे."
06:13
Let's not go down that same road.
143
361360
1936
पुन्हा त्याच रस्त्याने जाणं नको.
06:15
Let's just figure out what's missing.
144
363320
2536
काय चुकलं ते पाहू.
06:17
What are we not dealing with?
145
365880
1416
काय लक्षात घेतलं नव्हतं?
06:19
What are we not doing
that needs to be done?"
that needs to be done?"
146
367320
2136
काय करायचं बाकी आहे?
06:21
It's like in "The Godfather," right?
147
369480
1776
"गॉडफादर" सारखं.
06:23
When Fredo betrays his brother Michael,
148
371280
2296
फ्रेडो आपल्या भावाचा,
मायकलचा विश्वासघात करतो,
मायकलचा विश्वासघात करतो,
06:25
we all know what needs to be done.
149
373600
1656
तेव्हा आपल्याला कळतं, की
06:27
Fredo's got to go.
150
375280
1336
फ्रेडोला मारायला हवं.
06:28
(Laughter)
151
376640
1016
(हशा)
06:29
But Michael -- he puts it off.
152
377680
1936
पण मायकल लगेच तसं करत नाही.
06:31
Fine, I get it.
153
379640
1216
ठीक आहे, कळतं मला,
06:32
Their mother's still alive,
it would make her upset.
it would make her upset.
154
380880
2456
त्यांची आई अद्याप हयात होती,
तिला दुःख झालं असतं.
तिला दुःख झालं असतं.
06:35
We just said,
155
383360
1416
आम्ही विचार केला,
06:36
"What's the Fredo in our problem?"
156
384800
2296
आमच्या समस्येतला फ्रेडो कोण?
06:39
What are we not dealing with?
157
387120
1416
आपण कुठे दुर्लक्ष करत आहोत?
06:40
What are we not doing,
158
388560
1536
काय करायचं बाकी आहे?
06:42
but needs to be done
to make this a success?"
to make this a success?"
159
390120
2520
यशासाठी आणखी काय करायला हवं?
06:45
And the answer is
that the statue has to build itself.
that the statue has to build itself.
160
393200
4056
आणि याचं उत्तर म्हणजे,
मूर्तीने स्वतःला घडवायला हवं.
मूर्तीने स्वतःला घडवायला हवं.
06:49
We have to find a way, somehow,
161
397280
1936
कसंही करून
06:51
to compel, to convince
billions of these particles
billions of these particles
162
399240
4096
त्या कोट्यवधी कणांना
त्या तंत्रज्ञानात एकत्र यायला
त्या तंत्रज्ञानात एकत्र यायला
06:55
to assemble themselves
into the technology.
into the technology.
163
403360
2976
भाग पाडायला हवं.
06:58
We can't do it for them.
They have to do it for themselves.
They have to do it for themselves.
164
406360
3176
ते आपण करू शकत नाही,
ते त्यांचं त्यांनीच करायला हवं.
ते त्यांचं त्यांनीच करायला हवं.
07:01
And it's the hard way,
and this is not trivial,
and this is not trivial,
165
409560
3136
कठीण असला, तरी
07:04
but in this case, it's the only way.
166
412720
2856
हाच एक मार्ग आहे.
07:07
Now, as it turns out,
this is not that alien of a problem.
this is not that alien of a problem.
167
415600
3896
आता समजतंय की हा प्रश्न काही नवीन नाही.
07:11
We just don't build anything this way.
168
419520
1856
फक्त, आपण अशा तऱ्हेने
07:13
People don't build anything this way.
169
421400
2016
कोणतीच रचना करत नाही.
07:15
But if you look around --
and there's examples everywhere --
and there's examples everywhere --
170
423440
3176
पण सभोवती पाहिलं, तर
07:18
Mother Nature builds everything this way.
171
426640
2896
निसर्ग सगळ्या गोष्टी अशाच घडवतो.
07:21
Everything is built from the bottom up.
172
429560
2656
सगळं विरुद्ध दिशेने घडवलं जातं.
07:24
You can go to the beach,
173
432240
1256
समुद्रकिनाऱ्यावर जाऊन पहा,
07:25
you'll find these simple organisms
that use proteins --
that use proteins --
174
433520
3176
तिथे तुम्हांला छोटे प्राणी सापडतील,
जे प्रथिनं वापरतात.
जे प्रथिनं वापरतात.
07:28
basically molecules --
175
436720
1256
म्हणजे रेणू वापरतात,
07:30
to template what is essentially sand,
176
438000
2056
आणि समुद्रातून घेतलेल्या रेतीपासून
07:32
just plucking it from the sea
177
440080
1416
विविधतेने नटलेल्या
07:33
and building these extraordinary
architectures with extreme diversity.
architectures with extreme diversity.
178
441520
3376
सुरेख रचना निर्माण करतात.
07:36
And nature's not crude like us,
just hacking away.
just hacking away.
179
444920
2616
निसर्ग आपल्यासारखा
नुसतीच छिन्नी चालवत नाही.
नुसतीच छिन्नी चालवत नाही.
07:39
She's elegant and smart,
180
447560
1696
तो सुबक, अर्थपूर्ण काम करतो.
07:41
building with what's available,
molecule by molecule,
molecule by molecule,
181
449280
2736
तो उपलब्ध घटक वापरून, एक एक रेणू करीत
07:44
making structures with a complexity
182
452040
2136
अशा विविध प्रकारच्या
गुंतागुंतीच्या रचना रचतो
गुंतागुंतीच्या रचना रचतो
07:46
and a diversity
that we can't even approach.
that we can't even approach.
183
454200
2280
की त्यांच्या जवळपास आपण पोहोचू शकत नाही.
07:49
And she's already at the nano.
184
457320
1696
निसर्ग अतिसूक्ष्म पातळीवर आहे.
07:51
She's been there
for hundreds of millions of years.
for hundreds of millions of years.
185
459040
2496
कोट्यवधी वर्षं तो त्या पातळीवर आहे.
07:53
We're the ones that are late to the party.
186
461560
2040
आपण तिथे उशिरा पोहोचलो आहोत.
07:56
So we decided that we're going
to use the same tool that nature uses,
to use the same tool that nature uses,
187
464120
4176
म्हणून आम्ही ठरवलं, की
निसर्ग वापरतो तेच साधन वापरायचं.
निसर्ग वापरतो तेच साधन वापरायचं.
08:00
and that's chemistry.
188
468320
1240
म्हणजे, रसायनशास्त्र.
08:02
Chemistry is the missing tool.
189
470000
1456
अजून दडून राहिलेलं साधन.
08:03
And chemistry works in this case
190
471480
2056
या बाबतीत रसायनशास्त्र उपयोगी पडतं, कारण
08:05
because these nanoscale objects
are about the same size as molecules,
are about the same size as molecules,
191
473560
3816
ते अतिसूक्ष्म कण
साधारण रेणुंच्या आकाराचे असतात.
साधारण रेणुंच्या आकाराचे असतात.
08:09
so we can use them
to steer these objects around,
to steer these objects around,
192
477400
2616
त्यामुळे त्या कणांना गती देण्यासाठी
रेणू वापरता येतात.
रेणू वापरता येतात.
08:12
much like a tool.
193
480040
1200
साधन म्हणून.
08:13
That's exactly what we've done in our lab.
194
481760
2056
आमच्या प्रयोगशाळेत आम्ही नेमकं हेच केलं.
08:15
We've developed chemistry
that goes into the pile of dust,
that goes into the pile of dust,
195
483840
3176
त्या अतिसूक्ष्म कणांच्या ढिगामध्ये जाणारं
आणि तिथले
आणि तिथले
08:19
into the pile of nanoparticles,
196
487040
1496
नेमके हवे ते कण ओढून घेणारं
08:20
and pulls out exactly the ones we need.
197
488560
2376
रसायनशास्त्र आम्ही विकसित केलं आहे.
08:22
Then we can use chemistry to arrange
literally billions of these particles
literally billions of these particles
198
490960
3616
आता आम्ही रसायनशास्त्र वापरून,
ते कोट्यवधी कण हवे तसे रचून
ते कोट्यवधी कण हवे तसे रचून
08:26
into the pattern
we need to build circuits.
we need to build circuits.
199
494600
2856
सर्किट्स बनवू शकतो.
08:29
And because we can do that,
200
497480
1336
या क्षमतेमुळेच
08:30
we can build circuits
that are many times faster
that are many times faster
201
498840
2376
यापूर्वीच्या अतिसूक्ष्म कणांच्या
सर्किट्सपेक्षा
सर्किट्सपेक्षा
08:33
than what anyone's been able
to make using nanomaterials before.
to make using nanomaterials before.
202
501240
3216
आमच्या सर्किट्सचा वेग अनेकपट जास्त आहे.
08:36
Chemistry's the missing tool,
203
504480
1416
रसायनशास्त्र हे हत्यार
08:37
and every day our tool gets sharper
and gets more precise.
and gets more precise.
204
505920
3616
दिवसागणिक जास्त बिनचूक
आणि धारदार होत जातं.
आणि धारदार होत जातं.
08:41
And eventually --
205
509560
1216
काही वर्षांतच आम्ही
08:42
and we hope this is
within a handful of years --
within a handful of years --
206
510800
2616
आमची मूळ आश्वासनं पूर्ण करू शकू,
08:45
we can deliver on one
of those original promises.
of those original promises.
207
513440
3376
अशी आम्हांला आशा वाटते.
08:48
Now, computing is just one example.
208
516840
2055
संगणक हे केवळ एक उदाहरण झालं.
08:50
It's the one that I'm interested in,
that my group is really invested in,
that my group is really invested in,
209
518919
3537
त्याची मला आवड आहे,
आणि आमचा गट त्यावर काम करतो.
आणि आमचा गट त्यावर काम करतो.
08:54
but there are others
in renewable energy, in medicine,
in renewable energy, in medicine,
210
522480
3816
पण इतर अनेक क्षेत्रांतली उदाहरणं आहेत,
शाश्वत ऊर्जा, वैद्यकीय,
शाश्वत ऊर्जा, वैद्यकीय,
08:58
in structural materials,
211
526320
1736
रचना करण्यासाठी कच्चा माल.
09:00
where the science is going to tell you
to move towards the nano.
to move towards the nano.
212
528080
3056
या सर्वांत शास्त्र सांगणार आहे,
नॅनोचा मार्ग स्वीकारा.
नॅनोचा मार्ग स्वीकारा.
09:03
That's where the biggest benefit is.
213
531160
2120
तो सर्वात फायदेशीर आहे.
09:05
But if we're going to do that,
214
533920
1456
पण त्या मार्गाने जायचं असेल,
09:07
the scientists of today and tomorrow
are going to need new tools --
are going to need new tools --
215
535400
3176
तर वैज्ञानिकांना,
मी वर्णन केलं होतं त्यासारख्या
मी वर्णन केलं होतं त्यासारख्या
09:10
tools just like the ones I described.
216
538600
2136
नवीन साधनांची गरज भासणार आहे.
09:12
And they will need chemistry.
That's the point.
That's the point.
217
540760
3856
रसायनशास्त्राची गरज भासणार आहे.
09:16
The beauty of science is that
once you develop these new tools,
once you develop these new tools,
218
544640
3656
विज्ञानातलं सौंदर्य पहा,
एकदा ही साधनं विकसित झाली,
एकदा ही साधनं विकसित झाली,
09:20
they're out there.
219
548320
1256
की ती कायमच उपलब्ध असतात.
09:21
They're out there forever,
220
549600
1256
कोणीही, कुठेही
09:22
and anyone anywhere
can pick them up and use them,
can pick them up and use them,
221
550880
2856
ती घेऊन वापरू शकतो,
09:25
and help to deliver
on the promise of nanotechnology.
on the promise of nanotechnology.
222
553760
2960
आणि नॅनोटेक्नॉलॉजीचं आश्वासन पुरं करायला
हातभार लावू शकतो.
हातभार लावू शकतो.
09:29
Thank you so much for your time.
I appreciate it.
I appreciate it.
223
557320
2696
मला इतका वेळ दिल्याबद्दल धन्यवाद.
मी आपला आभारी आहे.
मी आपला आभारी आहे.
09:32
(Applause)
224
560040
2440
(टाळ्या)
ABOUT THE SPEAKER
George Tulevski - Materials scientistIBM's George Tulevski wants to use carbon nanotubes to revolutionize microchip design.
Why you should listen
George Tulevski researches nanomaterials and develops new methods to utilize these materials in technologically relevant applications. He is currently a Research Staff Member at IBM Thomas J. Watson Research Center.
Dr. Tulevski's current work includes advancements in carbon nanotubes that can be used in next-generation computer processors, flexible electronics and sensors. He has co-authored more than 50 peer-reviewed scientific publications and over 40 patents. In addition to his research, Tulevski teaches tomorrow’s nanoscientists at Columbia University, where he received his Ph.D.
George Tulevski | Speaker | TED.com