TED2002
Richard Dawkins: Militant atheism
रिचर्ड डॉकिन्स बोलतायत अाक्रमक निरीश्वरवादाबद्दल
Filmed:
Readability: 5.3
5,735,087 views
रिचर्ड डॉकिन्स सर्व निरीश्वरवाद्यांना प्रवृत्त करतायत त्यांचे विचार खुलेपणाने मांडण्यास -- आणि चर्चने (धर्माने) राजकारणावर आणि विज्ञानावर केलेल्या अतिक्रमणाचा सामना करण्यास. एक धगधगणारे, मजेशीर, ताकदवान भाषण.
Richard Dawkins - Evolutionary biologist
Oxford professor Richard Dawkins has helped steer evolutionary science into the 21st century, and his concept of the "meme" contextualized the spread of ideas in the information age. In recent years, his devastating critique of religion has made him a leading figure in the New Atheism. Full bio
Oxford professor Richard Dawkins has helped steer evolutionary science into the 21st century, and his concept of the "meme" contextualized the spread of ideas in the information age. In recent years, his devastating critique of religion has made him a leading figure in the New Atheism. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
That splendid music, the coming-in music --
0
0
5000
ते तेजोमय संगीत, आगमनाचे संगीत --
00:30
"The Elephant March" from "Aida" -- is the music I've chosen for my funeral --
1
5000
6000
ऐडाचे "दी एलीफंट मार्च" -- मी माझ्या अंत्यसंस्कारासाठी निवडले आहे --
00:36
(Laughter)
2
11000
1000
(हशा)
00:37
-- and you can see why. It's triumphal.
3
12000
5000
आणि तुम्ही पाहतच आहात का ते. ते विजयाचे गाणे आहे.
00:42
I won't feel anything, but if I could,
4
17000
4000
त्यावेळी मला काहीच कळणार नाही -- पण शक्य झाल्यास
00:46
I would feel triumphal at having lived at all,
5
21000
4000
-- मला मी जगू शकलो यातच
00:50
and at having lived on this splendid planet,
6
25000
2000
आणि या दैदिप्यमान ग्रहावर जगू शकलो यात
00:52
and having been given the opportunity to understand
7
27000
3000
आणि माझे इथले अस्तित्व संपण्यापूर्वी मुळात इथे मी कसा आलो
00:55
something about why I was here in the first place, before not being here.
8
30000
7000
हे कळण्याची संधी मिळाली यातच एक मोठी कामगिरी केली असे वाटेल.
01:02
Can you understand my quaint English accent?
9
37000
7000
माझा वेगळासा इंग्रजी हेल तुम्हाला कळतोय का?
01:09
Like everybody else, I was entranced yesterday by the animal session.
10
44000
6000
इतरांप्रमाणेच, मी कालच्या प्राण्यांविषयीच्या सत्राने मुग्ध झालो होतो.
01:15
Robert Full and Frans Lanting and others --
11
50000
5000
रॉबर्ट फूल आणि फ्रांस लँटींग आणि इतरांनी --
01:20
the beauty of the things they showed.
12
55000
2000
दाखवलेल्या गोष्टींच्या सौंदर्यामुळे.
01:22
The only slight jarring note was when Jeffrey Katzenberg said of the mustang,
13
57000
6000
कर्कश्यपणा जाणवला तेव्हाच जेव्हा जेफरी कॅझनबर्ग जंगली घोड्यांबद्दल म्हणाले,
01:28
"the most splendid creatures that God put on this earth."
14
63000
4000
"देवाने पृथ्वीवर जन्मास घातलेले सर्वात रुबाबदार प्राणी."
01:32
Now of course, we know that he didn't really mean that,
15
67000
3000
आता नक्कीच, आपल्याला माहित आहे त्यांना त्या अर्थाने म्हणायचे नव्हते,
01:35
but in this country at the moment, you can't be too careful.
16
70000
4000
पण या देशात या क्षणी, तुम्ही जेवढी काळजी घ्याल तेवढी कमी आहे.
01:39
(Laughter)
17
74000
1000
(हशा)
01:40
I'm a biologist, and the central theorem of our subject: the theory of design,
18
75000
7000
मी जीवशास्त्रज्ञ आहे, आणि आमच्या विषयाचे मुख्य प्रमेय : रचनेचा सिद्धांत,
01:47
Darwin's theory of evolution by natural selection.
19
82000
5000
डार्विनचा नैसर्गिक निवडीतून होणार्या उत्क्रांतीचा सिद्धांत.
01:52
In professional circles everywhere, it's of course universally accepted.
20
87000
4000
व्यावसायिक वर्तुळांत सर्वत्र तो नक्कीच स्विकारला जातो.
01:56
In non-professional circles outside America, it's largely ignored.
21
91000
6000
आणी अमेरीकेबाहेरील अव्यावसायिक वर्तुळांत बहुदा दुर्लक्षित आहे,
02:02
But in non-professional circles within America,
22
97000
4000
पण अमेरीकेतील अव्यावसायिक वर्तुळांत
02:06
it arouses so much hostility --
23
101000
3000
हा सिद्धांत एवढी शत्रुत्वाची भावना निर्माण करतो आहे --
02:09
(Laughter)
24
104000
1000
(हशा)
02:10
-- that it's fair to say that American biologists are in a state of war.
25
105000
6000
-- की अमेरीकेतील जीवशास्त्रज्ञ युद्धाच्या स्थितीत आहेत असे म्हणण्यास हरकत नसावी
02:16
The war is so worrying at present,
26
111000
2000
एकानंतर एका राज्यातील न्यायालयात सुरू होत असलेल्या खटल्यांमुळे
02:18
with court cases coming up in one state after another,
27
113000
2000
हे युद्ध सध्या इतके चिंताजनक आहे की
02:20
that I felt I had to say something about it.
28
115000
3000
मला याबद्दल काही बोलावेसे वाटले.
02:23
If you want to know what I have to say about Darwinism itself,
29
118000
4000
जर तुम्हाला डार्विनिच्या सिद्धांताबद्दल माझे मत जाणून घ्यायचे असेल तर
02:27
I'm afraid you're going to have to look at my books,
30
122000
3000
मला वाटते तुम्हाला माझी पुस्तके पाहावी लागतील,
02:30
which you won't find in the bookstore outside.
31
125000
3000
जी बाहेरील दुकानात मिळणार नाहीत.
02:33
(Laughter)
32
128000
3000
(हशा)
02:36
Contemporary court cases
33
131000
2000
समकालीन खटले
02:38
often concern an allegedly new version of creationism,
34
133000
4000
निर्मितीवादाच्या एका नवीनच आवृत्तीशी संबंधित आहेत
02:42
called "Intelligent Design," or ID.
35
137000
4000
जिचे नाव आहे इंटेलिजंट डिझाईन(ID) (बुद्धिमान निर्मात्याने केलेली संरचना),
02:46
Don't be fooled. There's nothing new about ID.
36
141000
4000
फसू नका कारण यामध्ये काहीच नवीन नाही आहे.
02:50
It's just creationism under another name,
37
145000
3000
कारण हे फक्त निर्मितीवादाचे दुसरे नाव आहे --
02:53
rechristened -- I choose the word advisedly --
38
148000
4000
नवीन बारसे केल्यानंतरचे (रि'ख्रिश्चन्ड') -- मी तो शब्द मुद्दामच वापरतो आहे --
02:57
(Laughter)
39
152000
1000
(हशा)
02:58
-- for tactical, political reasons.
40
153000
2000
राजकीय चाल म्हणून.
03:00
The arguments of so-called ID theorists
41
155000
2000
या बुद्धिमान संरचनावादी म्हणवल्या जाणाऱ्यांचे मुद्दे
03:02
are the same old arguments that had been refuted again and again,
42
157000
3000
तेच जुने आहेत जे वारंवार खोडून टाकण्यात आले आहेत,
03:05
since Darwin down to the present day.
43
160000
4000
डार्विनपासून ते आजपर्यंत.
03:09
There is an effective evolution lobby
44
164000
3000
विज्ञानाच्या बाजूने लढाई लढणारी
03:12
coordinating the fight on behalf of science,
45
167000
2000
उत्क्रांतीवाद्यांची एक परिणामकारक फळी आहे,
03:14
and I try to do all I can to help them,
46
169000
3000
आणि माझ्याकडून त्यांच्यासाठी मला जमेल ते मी करत असतो,
03:17
but they get quite upset when people like me dare to mention
47
172000
4000
पण जेव्हा आम्ही असे सांगण्याची हिंमत दाखवतो की
03:21
that we happen to be atheists as well as evolutionists.
48
176000
4000
आम्ही उत्क्रांतीवादी आहोत आणि निरीश्वरवादीही आहोत तेव्हा
03:25
They see us as rocking the boat, and you can understand why.
49
180000
5000
ते या लोकांना आवडत नाही. त्यांना वाटते की आम्ही खाजवून खरूज काढतोय, आणि तुम्हाला कळेलच का ते.
03:30
Creationists, lacking any coherent scientific argument for their case,
50
185000
5000
निर्मितीवादी लोक कोणत्याही सुसंगत वैज्ञानिक मुद्द्यांच्या अभावी
03:35
fall back on the popular phobia against atheism.
51
190000
5000
निरीश्वरवाद्यांच्या विरोधातील सर्वप्रसृत भावना भडकवून या वादात वापरतात.
03:40
Teach your children evolution in biology class,
52
195000
4000
मुलांना जीवशास्त्राच्या वर्गात उत्क्रांतीवाद शिकवा
03:44
and they'll soon move on to drugs, grand larceny and sexual pre-version.
53
199000
5000
आणि ती मादकद्रव्यांच्या आहारी जातील, चोऱ्या करतील आणि वासनेच्या आहारी जातील.
03:49
(Laughter)
54
204000
5000
(हशा)
03:54
In fact, of course, educated theologians from the Pope down
55
209000
3000
खरेतर, शिकलेले अध्यात्मवादी, अगदी पोपपासून सगळे,
03:57
are firm in their support of evolution.
56
212000
3000
उत्क्रांतीवादामागे निश्चितच ठामपणे उभे आहेत.
04:00
This book, "Finding Darwin's God," by Kenneth Miller,
57
215000
3000
केनेथ मिलरचे पुस्तक "डार्विनच्या देवाच्या शोधात",
04:03
is one of the most effective attacks on Intelligent Design
58
218000
2000
बुद्धिमान संरचना सिद्धांतावरील मला माहिती असलेल्या
04:05
that I know, and it's all the more effective
59
220000
3000
सर्वात परिणामकारक हल्ल्यांपैकी एक आहे
04:08
because it's written by a devout Christian.
60
223000
3000
आणि एका धर्मनिष्ठ ख्रिश्चनाने लिहिल्याने आणखीच परिणामकारक आहे.
04:11
People like Kenneth Miller could be called a "godsend" to the evolution lobby --
61
226000
5000
केनेथ मिलरसारखे लोक उत्क्रांतीवादी लोकांसाठी देवदूतासारखे आहेत --
04:16
(Laughter)
62
231000
1000
(हशा)
04:17
-- because they expose the lie that evolutionism is, as a matter of fact,
63
232000
4000
-- कारण ते उत्क्रांतीवाद म्हणजेच निरीश्वरवाद
04:21
tantamount to atheism.
64
236000
2000
यातील असत्यता लोकांसमोर आणतात.
04:23
People like me, on the other hand, rock the boat.
65
238000
5000
पण माझ्यासारखे लोक त्यांच्यासाठी त्रासदायक भूमिका घेतात.
04:28
But here, I want to say something nice about creationists.
66
243000
3000
पण इथे मला निर्मितीवाद्यांबद्दल काही चांगले बोलायचे आहे.
04:31
It's not a thing I often do, so listen carefully.
67
246000
3000
मी सहसा असे करत नाही त्यामुळे काळजीपूर्वक ऐका.
04:34
(Laughter)
68
249000
1000
(हशा)
04:35
I think they're right about one thing.
69
250000
3000
मला वाटते ते एका गोष्टीबाबत बरोबर आहेत.
04:38
I think they're right that evolution
70
253000
2000
मला वाटते की उत्क्रांतीवाद हा मूलतः धर्माच्या विरोधात आहे
04:40
is fundamentally hostile to religion.
71
255000
3000
हा त्यांचा समज बरोबर आहे.
04:43
I've already said that many individual evolutionists, like the Pope,
72
258000
4000
मी आधीच म्हणालो की काही उत्क्रांतीवादी लोक, पोपसारखे,
04:47
are also religious, but I think they're deluding themselves.
73
262000
3000
धार्मिक आहेत, पण ते स्वतःलाच संभ्रमात ठेवतायत.
04:50
I believe a true understanding of Darwinism
74
265000
3000
मी असे मानतो की डार्विनच्या सिद्धांताचा खरा अर्थबोध
04:53
is deeply corrosive to religious faith.
75
268000
5000
धार्मिक श्रद्धांना सुरूंग लावणारा आहे.
04:58
Now, it may sound as though I'm about to preach atheism,
76
273000
6000
आता, तुम्हाला वाटेल की मी निरीश्वरवादाचे प्रवचन देतोय,
05:04
and I want to reassure you that that's not what I'm going to do.
77
279000
3000
आणि मी तुम्हाला भरवसा देतो की मी तसे करणार नाही आहे,
05:07
In an audience as sophisticated as this one,
78
282000
4000
अशा शिकलेल्या तुमच्यासारख्या प्रेक्षकांसमोर तसे करणे
05:11
that would be preaching to the choir.
79
286000
3000
म्हणजे पुजार्यासमोर प्रवचन देण्यासारखे होईल.
05:14
No, what I want to urge upon you --
80
289000
4000
नाही, त्याऐवजी मला तुम्हाला प्रवृत्त करायचे आहे --
05:18
(Laughter)
81
293000
2000
(हशा)
05:20
-- instead what I want to urge upon you is militant atheism.
82
295000
5000
मला तुम्हाला प्रवृत्त करायचे आहे आक्रमक निरीश्वरवादाकडे.
05:25
(Laughter)
83
300000
2000
(हशा)
05:27
(Applause)
84
302000
3000
(टाळ्या)
05:30
But that's putting it too negatively.
85
305000
3000
पण तसे म्हणणे जरा जास्तच नकारार्थी होईल.
05:33
If I was a person who were interested in preserving religious faith,
86
308000
5000
मला हवे असते तर -- जर मी असा मनुष्य असतो ज्याला धार्मिक श्रद्धा जपण्याची इच्छा आहे,
05:38
I would be very afraid of the positive power of evolutionary science,
87
313000
5000
तर मला उत्क्रांतीवादी विज्ञानाच्या किंवा कोणत्याही विज्ञानाच्या, पण विशेष करून,
05:43
and indeed science generally, but evolution in particular,
88
318000
2000
उत्क्रांतीच्या प्रेरणादायक आणि मंत्रमुग्ध करू शकणाऱ्या सकारात्मक शक्तीची
05:45
to inspire and enthrall, precisely because it is atheistic.
89
320000
8000
प्रचंड भिती वाटली असती -- एकाच कारणाठी, ते निरीश्वरवादी आहे म्हणून.
05:53
Now, the difficult problem for any theory of biological design
90
328000
4000
आता, कोणत्याही जीवशास्त्रीय सिद्धांतासाठी सजीव वस्तूंच्या
05:57
is to explain the massive statistical improbability of living things.
91
332000
6000
प्रचंड सांख्यिकीय अशक्यतेबद्दल समजावून सांगणे हा सर्वात मोठा अडथळा आहे.
06:03
Statistical improbability in the direction of good design --
92
338000
5000
चांगल्या संरचना घडण्याच्या बाबतीत असणारी सांख्यिकीय अशक्यता --
06:08
"complexity" is another word for this.
93
343000
2000
यासाठी क्लिष्टता असाही शब्द आहे.
06:10
The standard creationist argument -- there is only one; they all reduce to this one --
94
345000
5000
निर्मितीवाद्यांचा प्रमाण मुद्दा -- एकच आहे, सर्व मुद्दे या एकाच ठिकाणी येतात --
06:15
takes off from a statistical improbability.
95
350000
2000
सांख्यिकिय अशक्यतेच्या आधारावर बांधला जातो.
06:17
Living creatures are too complex to have come about by chance;
96
352000
4000
सजीव प्राणी इतके क्लिष्ट आहेत की ते फक्त योगायोगाने बनणे अशक्य आहेत;
06:21
therefore, they must have had a designer.
97
356000
2000
म्हणूनच त्यांचा कोणी कर्ता-करविता असला पाहिजे.
06:23
This argument of course, shoots itself in the foot.
98
358000
2000
हा मुद्दा नक्कीच स्वतःच्याच पायावर कुऱ्हाड मारणारा आहे.
06:25
Any designer capable of designing something really complex
99
360000
4000
कोणताही कर्ता जो खरोखर क्लिष्ट रचना करू शकतो
06:29
has to be even more complex himself, and that's before we even start
100
364000
5000
तो स्वतः त्याहीपेक्षा जास्त क्लिष्ट असला पाहिजे आणि ही क्लिष्टता आहे
06:34
on the other things he's expected to do,
101
369000
2000
त्याने करायच्या इतर कामांपूर्वीची
06:36
like forgive sins, bless marriages, listen to prayers --
102
371000
3000
जसे पापे माफ करणे, लग्नांत आशीर्वाद देणे, प्रार्थना ऐकणे --
06:39
favor our side in a war --
103
374000
3000
-- युद्धात आपल्या बाजूला मदत करणे --
06:42
(Laughter)
104
377000
2000
(हशा)
06:44
-- disapprove of our sex lives and so on.
105
379000
3000
-- आपले लैंगिक जीवन वाईट ठरवणे आणि इतर.
06:47
(Laughter)
106
382000
2000
(हशा)
06:49
Complexity is the problem that any theory of biology has to solve,
107
384000
5000
कोणत्याही जीवशास्त्रीय सिद्धांताला क्लिष्टतेचा प्रश्न सोडवायला लागतो,
06:54
and you can't solve it by postulating an agent that is even more complex,
108
389000
5000
आणि तो तुम्हाला त्याहीपेक्षा जास्त क्लिष्ट कर्ता कल्पून
06:59
thereby simply compounding the problem.
109
394000
3000
आणि त्यातून प्रश्न अधिकच जटिल करून सोडवता येत नाही.
07:02
Darwinian natural selection is so stunningly elegant
110
397000
4000
डार्विनचा नैसर्गिक निवडीचा सिद्धांत हा थक्क करण्यासारखा मोहक आहे
07:06
because it solves the problem of explaining complexity
111
401000
4000
कारण तो अगदी सोप्या पद्धतीने
07:10
in terms of nothing but simplicity.
112
405000
4000
क्लिष्टतेचे स्पष्टीकरण समजावून सांगतो.
07:14
Essentially, it does it by providing a smooth ramp
113
409000
3000
तो तसे करतो हळूहळू पायरी-पायरीने होत जाणाऱ्या
07:17
of gradual step-by-step increment.
114
412000
4000
बदलांची एक सपाट उतरंड देऊन.
07:21
But here, I only want to make the point
115
416000
2000
पण इथे, मला फक्त एवढाच मुद्दा सांगायचा आहे
07:23
that the elegance of Darwinism is corrosive to religion
116
418000
4000
की डार्विनचा सिद्धांत हा धर्माला गंज चढवणारा आहे
07:27
precisely because it is so elegant, so parsimonious, so powerful,
117
422000
5000
कारण तो आहे सुंदर, किती मितव्ययी, किती ताकदवान,
07:32
so economically powerful.
118
427000
2000
आर्थिकदृष्ट्या ताकदवान.
07:34
It has the sinewy economy of a beautiful suspension bridge.
119
429000
9000
त्यात एका सुंदर झुलत्या पुलासारखी पुष्ट काटकसर आहे.
07:43
The God theory is not just a bad theory.
120
438000
2000
देवाचा सिद्धांत फक्त एक वाईट सिद्धांतच नाही तर
07:45
It turns out to be, in principle, incapable of doing the job required of it.
121
440000
6000
असे दिसून येते की, तात्त्विकदृष्ट्या त्याला करायचे कामही न करू शकणारा आहे.
07:51
So, returning to tactics and the evolution lobby,
122
446000
3000
तर परतूया राजकीय चाली आणि उत्क्रांतीवादी फळीकडे,
07:54
I want to argue that rocking the boat may be just the right thing to do.
123
449000
9000
मला असे म्हणायचे आहे की त्रासदायक भूमिका घेणे हीच चांगली गोष्ट करणे आहे.
08:03
My approach to attacking creationism is unlike the evolution lobby.
124
458000
6000
निर्मितीवादावर हल्ला चढवण्याची माझी पद्धत उत्क्रांतीवाद्यांसारखी नाही.
08:09
My approach to attacking creationism is to attack religion as a whole,
125
464000
5000
निर्मितीवादावर हल्ला करण्याच्या माझ्या पद्धतीत संपूर्ण धर्मावर हल्ला केलेला असतो,
08:14
and at this point I need to acknowledge the remarkable taboo
126
469000
4000
आणि या ठिकाणी मला धर्माविरुद्ध वाईट बोलण्यावरच्या
08:18
against speaking ill of religion,
127
473000
3000
विलक्षण निषिद्धतेवर बोलायचे आहे,
08:21
and I'm going to do so in the words of the late Douglas Adams,
128
476000
3000
आणि मी तसे करणार आहे डग्लस ऍडम्सच्या शब्दात,
08:24
a dear friend who, if he never came to TED,
129
479000
2000
माझा प्रिय मित्र, तो जर TED ला कधी आला नसला तर
08:26
certainly should have been invited.
130
481000
3000
त्याला निश्चितच आमंत्रित करायला हवे होते.
08:29
(Richard Saul Wurman: He was.)
131
484000
2000
(रिचर्ड सॉल वर्मन: ते आले होते.)
08:31
Richard Dawkins: He was. Good. I thought he must have been.
132
486000
2000
रिचर्ड डॉकिन्स: आला होता. चांगले आहे. मला वाटलेच होते तो आला असेल असे.
08:33
He begins this speech which was tape-recorded in Cambridge
133
488000
3000
त्याच्या मृत्यूच्या काही काळ आधी त्याने केंब्रीजमध्ये ध्वनीमुद्रित केलेले
08:36
shortly before he died.
134
491000
2000
हे भाषण तो असे सुरू करतो.
08:38
He begins by explaining how science works through the testing of hypotheses
135
493000
4000
तो सुरूवातीला समजावून सांगतो की विज्ञान कसे खंडन करण्यासारख्या गृहितांच्या चाचण्या घेऊन
08:42
that are framed to be vulnerable to disproof, and then he goes on.
136
497000
4000
आणि तशा गृहितांना फेकून देऊन) त्यातून पुढे जाते आणि मग पुढे म्हणतो.
08:46
I quote, "Religion doesn't seem to work like that.
137
501000
4000
मी त्याचे अवतरण वाचतोय, "धर्म तसे काम करतो असे वाटत नाही,
08:50
It has certain ideas at the heart of it, which we call 'sacred' or 'holy.'
138
505000
4000
त्याच्या मुळाशी काही कल्पना आहेत, ज्यांना आपण पवित्र म्हणतो,
08:54
What it means is: here is an idea or a notion
139
509000
3000
त्याचा अर्थ असा असतो की ही अशी एक कल्पना आहे जिच्याविषयी
08:57
that you're not allowed to say anything bad about.
140
512000
4000
तुम्हाला काहीही वाईट बोलण्याची परवानगी नाही.
09:01
You're just not. Why not? Because you're not.
141
516000
4000
तुम्ही बोलायचे नाही, का नाही? कारण तुम्ही बोलायचे नाही.
09:05
(Laughter)
142
520000
4000
(हशा)
09:09
Why should it be that it's perfectly legitimate to support the Republicans or Democrats,
143
524000
4000
असे का असावे की तुमचे रिपब्लिकन वा डेमोक्रॅट लोकांविषयी किंवा या वा त्या अर्थव्यवस्थेविषयी
09:13
this model of economics versus that, Macintosh instead of Windows,
144
528000
5000
किंवा मॅकिंतोश किंवा विंडोजविषयी मत असणे एकदम न्याय्य आहे,
09:18
but to have an opinion about how the universe began,
145
533000
3000
पण विश्व कसे सुरू झाले, कोणी तयार केले याबद्दल
09:21
about who created the universe -- no, that's holy.
146
536000
4000
तुमचे काही मत असेल तर, नाही, ते पवित्र आहे.
09:25
So, we're used to not challenging religious ideas
147
540000
3000
तर, आपल्याला धार्मिक कल्पनांबद्दल प्रश्नचिन्ह न उभे करण्याची सवय झाली आहे
09:28
and it's very interesting how much of a furor Richard creates
148
543000
3000
आणि जेव्हा रिचर्ड तसे करतो त्यावेळी किती गदारोळ उडतो
09:31
when he does it." He meant me, not that one.
149
546000
4000
हे पाहणे मजेशीर आहे." त्याला माझ्याविषयी म्हणायचे होते, त्या रिचर्डविषयी नाही.
09:35
"Everybody gets absolutely frantic about it,
150
550000
3000
"सगळेजण याबाबत एकदम आक्रमक होतात,
09:38
because you're not allowed to say these things, yet when you look at it rationally,
151
553000
4000
कारण या गोष्टी बोलण्याची तुम्हाला परवानगी नाही, पण जर तुम्ही याकडे तर्कयुक्त पद्धतीने पाहिले तर
09:42
there is no reason why those ideas shouldn't be as open to debate
152
557000
4000
चर्चा करण्यासाठी या गोष्टी का इतरांसारख्याच खुल्या असू नयेत यासाठी फक्त,
09:46
as any other, except that we've agreed somehow between us
153
561000
4000
आपण याबाबत चर्चा करायची नाही असा आपल्यातच केलेला ठराव,
09:50
that they shouldn't be." And that's the end of the quote from Douglas.
154
565000
7000
याव्यतिरिक्त वेगळे कोणतेच कारण मिळणार नाही" आणि ते होते डग्लसचे बोल.
09:57
In my view, not only is science corrosive to religion;
155
572000
4000
माझ्या मते, फक्त विज्ञान धर्माला गंज चढवणारेच आहे असे नाही
10:01
religion is corrosive to science.
156
576000
4000
धर्मही विज्ञानाला गंज चढवणारा आहे.
10:05
It teaches people to be satisfied with trivial, supernatural non-explanations
157
580000
6000
तो क्षुल्लकशा, अदभूत अ-स्पष्टीकरणांनी लोकांना समाधानी होण्यास शिकवतो
10:11
and blinds them to the wonderful real explanations that we have within our grasp.
158
586000
6000
आणि त्यांना आपल्या कवेत असणाऱ्या आश्चर्यकारक अशा खऱ्या स्पष्टीकरणांबाबत आंधळे बनवतो.
10:17
It teaches them to accept authority, revelation and faith
159
592000
7000
तो त्यांना नेहमी पुराव्यांबाबत आग्रही राहण्याऐवजी
10:24
instead of always insisting on evidence.
160
599000
5000
हुकूमत, साक्षात्कार आणि श्रद्धा यांना स्वीकारण्यास सांगतो.
10:29
There's Douglas Adams, magnificent picture from his book, "Last Chance to See."
161
604000
6000
तो आहे डग्लस ऍडम्स, त्याच्या "पाहण्याची शेवटची संधी" पुस्तकातील एक दैदीप्यमान चित्रात.
10:35
Now, there's a typical scientific journal, the Quarterly Review of Biology.
162
610000
4000
आता क्वार्टरली रिविव ऑफ बायोलॉजी ही एक नमुनेदार वैज्ञानिक पत्रिका आहे.
10:39
And I'm going to put together, as guest editor,
163
614000
3000
आणि मी पाहुणा संपादक म्हणून एक तिचा विशेष अंक घडवून आणणार आहे,
10:42
a special issue on the question, "Did an asteroid kill the dinosaurs?"
164
617000
5000
"अशनींमुळे डायनासोरांचा नाश झाला का?" या प्रश्नासंबंधी.
10:47
And the first paper is a standard scientific paper
165
622000
4000
आणि त्यातील पहिला निबंध आहे पुरावा सादर करणारा एक प्रमाण वैज्ञानिक शोधनिबंध.
10:51
presenting evidence, "Iridium Layer at the K-T Boundary,
166
626000
4000
"युकाटान येथील के-टी सीमेवरील पोटॅशियम-आरगॉन पद्धतीने कालमापन केलेल्या
10:55
Potassium-Argon Dated Crater in Yucatan,
167
630000
2000
ईरिडियमच्या थरामुळे अशनीच
10:57
Indicate That an Asteroid Killed the Dinosaurs."
168
632000
3000
डायनासोरांच्या नाशाचे कारण होते असा संकेत मिळतो."
11:00
Perfectly ordinary scientific paper.
169
635000
3000
अगदी साधारण वैज्ञानिक शोधनिबंध.
11:03
Now, the next one, "The President of The Royal Society
170
638000
4000
आता पुढचा, "दी रॉयल सोसायटीच्या अध्यक्षांना
11:07
Has Been Vouchsafed a Strong Inner Conviction" -- (Laughter) --
171
642000
4000
एक अंतस्थ पक्की खात्री प्रदान करण्यात आली आहे की " -- (हशा) --
11:11
"... That an Asteroid Killed the Dinosaurs."
172
646000
3000
एका अशनीमुळेच डायनासोर मृत्यूमुखी पडले"
11:14
(Laughter)
173
649000
4000
(हशा)
11:18
"It Has Been Privately Revealed to Professor Huxtane
174
653000
6000
"प्राध्यापक हक्स्टेन यांना गुप्तपणे साक्षात्कार झाला आहे की"
11:24
That an Asteroid Killed the Dinosaurs."
175
659000
2000
एका अशनीमुळेच डायनासोर मृत्यूमुखी पडले"
11:26
(Laughter)
176
661000
3000
(हशा)
11:29
"Professor Hordley Was Brought Up
177
664000
3000
"प्राध्यापक होर्डली यांना लहानपणापासून असे वाढवण्यात आले आहे की
11:32
to Have Total and Unquestioning Faith" --
178
667000
3000
त्यांची निर्विवाद आणि संपूर्ण श्रद्धा आहे."
11:35
(Laughter) --
179
670000
1000
(हशा)
11:36
"... That an Asteroid Killed the Dinosaurs."
180
671000
7000
"... एका अशनीमुळेच डायनासोर मृत्यूमुखी पडले यावर"
11:43
"Professor Hawkins Has Promulgated an Official Dogma
181
678000
5000
प्राध्यापक हॉकिन्स यांनी सर्व हॉकिन्सवाद्यांना लागू
11:48
Binding on All Loyal Hawkinsians
182
683000
3000
अशा या तत्त्वाची घोषणा केली आहे की
11:51
That an Asteroid Killed the Dinosaurs."
183
686000
3000
एका अशनीमुळेच डायनासोर मृत्यूमुखी पडले."
11:54
(Laughter)
184
689000
3000
(हशा)
11:57
That's inconceivable, of course.
185
692000
4000
नक्कीच हे अकल्पनीय आहे.
12:01
But suppose --
186
696000
2000
पण समजा --
12:03
(Applause)
187
698000
10000
(टाळ्या)
12:13
-- in 1987, a reporter asked George Bush, Sr.
188
708000
3000
-- १९८७ मध्ये, एका पत्रकाराने जॉर्ज बुश थोरले यांना विचारले की
12:16
whether he recognized the equal citizenship and patriotism
189
711000
3000
ते निरीश्वरवादी अमेरीकन लोकांचे देशप्रेम आणि नागरिकत्व
12:19
of Americans who are atheists.
190
714000
3000
मान्य करतात का.
12:22
Mr. Bush's reply has become infamous.
191
717000
3000
श्री बुश यांचे उत्तर कुप्रसिद्ध बनले आहे.
12:25
"No, I don't know that atheists should be considered citizens,
192
720000
4000
"नाही. मला वाटत नाही की निरीश्वरवादी लोकांना नागरिक मानले पाहिजे,
12:29
nor should they be considered patriots.
193
724000
2000
किंवा त्यांना देशभक्त मानले पाहिजे.
12:31
This is one nation under God."
194
726000
3000
हा संपूर्ण देश देवाच्या अधिपत्याखाली आहे."
12:34
Bush's bigotry was not an isolated mistake,
195
729000
3000
बुश यांची धर्मांधता एका क्षणाला डोके फिरून झालेली
12:37
blurted out in the heat of the moment and later retracted.
196
732000
3000
आणि नंतर मागे घेतलेली एकाकी चूक नव्हती.
12:40
He stood by it in the face of repeated calls for clarification or withdrawal.
197
735000
5000
परत परत स्पष्टीकरण किंवा उत्तर मागे घेण्यासाठी विचारल्यावरसुद्धा ते त्या भुमिकेशी ठाम होते.
12:45
He really meant it.
198
740000
1000
त्यांना खरोखर तसेच म्हणायचे होते.
12:46
More to the point, he knew it posed no threat to his election, quite the contrary.
199
741000
6000
खरा मुद्दा हा होता की त्यामुळे त्यांच्या निवडणुकीवर काहीच बाधा होणार नव्हती, उलट फायदाच झाला असता.
12:52
Democrats as well as Republicans parade their religiousness
200
747000
4000
निवडून येण्यासाठी डेमोक्रॅट्स आणि रिपब्लिकन्स त्यांच्या धार्मिकतेचे
12:56
if they want to get elected. Both parties invoke "one nation under God."
201
751000
6000
खुले प्रदर्शन करतात. दोन्ही पक्ष हा देश देवाच्या अधिपत्याखाली असल्याच्या घोषणा करतात.
13:02
What would Thomas Jefferson have said?
202
757000
5000
थॉमस जेफरसन काय म्हणले असते?
13:07
Incidentally, I'm not usually very proud of being British,
203
762000
5000
ब्रिटीश असण्याचा मला सहसा जास्त अभिमान नाही आहे,
13:12
but you can't help making the comparison.
204
767000
4000
पण या अनुषंगाने एक तुलना केल्याशिवाय राहवले नाही.
13:16
(Applause)
205
771000
8000
(टाळ्या)
13:24
In practice, what is an atheist?
206
779000
3000
व्यवहारात एक निरीश्वरवादी म्हणजे काय?
13:27
An atheist is just somebody who feels about Yahweh
207
782000
4000
निरीश्वरवादी म्हणजे असा कोणीतरी ज्याला येशुबद्दल अगदी तसेच वाटते
13:31
the way any decent Christian feels about Thor or Baal or the golden calf.
208
786000
7000
जसे एका सुसंस्कृत ख्रिश्चनाला थोर किंवा बाल किंवा सोनेरी पाडसाबद्दल वाटते.
13:38
As has been said before, we are all atheists about most of the gods
209
793000
4000
पूर्वी म्हणल्या प्रमाणे, सर्व मानववंशाने विश्वास ठेवलेल्या सगळ्या देवांपैकी जवळजवळ सर्वच देवांच्या बाबतीत
13:42
that humanity has ever believed in. Some of us just go one god further.
210
797000
5000
आपण सगळे निरीश्वरवादीच आहोत. आपल्यातील काही फक्त आणखी एका देवावर विश्वास ठेवणे सोडून देतात.
13:47
(Laughter)
211
802000
3000
(हशा)
13:50
(Applause)
212
805000
7000
(टाळ्या)
13:57
And however we define atheism, it's surely the kind of academic belief
213
812000
3000
आपण निरीश्वरवादाची व्याख्या कशीही केली तरी, ती अशी एक अभ्यासाची विचारपद्धती आहे
14:00
that a person is entitled to hold without being vilified
214
815000
4000
जी कोणीही माणूस धरू शकतो, त्यासाठी त्याला देशद्रोही,
14:04
as an unpatriotic, unelectable non-citizen.
215
819000
5000
निवडणूकीला अपात्र किंवा अ-नागरीक अशी नावे ठेवण्याची गरज नाही आहे.
14:09
Nevertheless, it's an undeniable fact that to own up to being an atheist
216
824000
3000
काहीही झाले तरी, याघडीला हे अखंडनीय तथ्य आहे की तुम्ही स्वतःला निरीश्वरवादी म्हणवताय
14:12
is tantamount to introducing yourself as Mr. Hitler or Miss Beelzebub.
217
827000
6000
म्हणजेच तुम्ही स्वतःची ओळख श्री. हिटलर किंवा कु. बीलझेबब म्हणून करून दिल्यासारखी आहे.
14:18
And that all stems from the perception of atheists
218
833000
3000
आणि या सगळ्याची सुरुवात होते निरीश्वरवादी म्हणजे कोणत्यातरी प्रकारचे
14:21
as some kind of weird, way-out minority.
219
836000
5000
विचित्र असामान्य अल्पसंख्य लोक या समजातून.
14:26
Natalie Angier wrote a rather sad piece in the New Yorker,
220
841000
3000
नताली अँजीयर यांनी न्यु यॉर्कर मध्ये एक दुःखद लेख लिहीला आहे,
14:29
saying how lonely she felt as an atheist.
221
844000
2000
निरीश्वरवादी म्हणून त्यांना कसे एकाकी वाटले याबद्दल.
14:31
She clearly feels in a beleaguered minority,
222
846000
3000
त्यांना स्वच्छपणे त्रासात असणाऱ्या अल्पसंख्यकांसारखे वाटते,
14:34
but actually, how do American atheists stack up numerically?
223
849000
6000
पण खरे तर अमेरिकेतील निरीश्वरवाद्यांची लोकसंख्या किती आहे?
14:40
The latest survey makes surprisingly encouraging reading.
224
855000
3000
सर्वात नवे सर्वेक्षण वाचणे आश्चर्यकारकपणे उत्साहवर्धक आहे.
14:43
Christianity, of course, takes a massive lion's share
225
858000
2000
ख्रिस्ती धर्म, नक्कीच लोकसंख्येतील सिंहाचा वाटा उचलतो,
14:45
of the population, with nearly 160 million.
226
860000
4000
जवळजवळ १६ कोटी.
14:49
But what would you think was the second largest group,
227
864000
3000
पण तुम्हाला काय वाटते दुसऱ्या क्रमांकाला कोण असेल,
14:52
convincingly outnumbering Jews with 2.8 million, Muslims at 1.1 million,
228
867000
6000
२८ लाख ज्यु लोकांच्या पेक्षा जास्त, ११ लाख
14:58
and Hindus, Buddhists and all other religions put together?
229
873000
3000
मुस्लिम, हिंदू , बोद्ध आणि इतर धर्माच्या लोकांपेक्षा जास्त?
15:01
The second largest group, of nearly 30 million,
230
876000
3000
दुसऱ्या क्रमांकाचा मोठा गट ३ कोटी लोकांचा
15:04
is the one described as non-religious or secular.
231
879000
5000
निधर्मवादी किंवा धर्मनिरपेक्ष म्हणवल्या जाणाऱ्यांचा.
15:09
You can't help wondering why vote-seeking politicians
232
884000
3000
मत मागणारे राजकारणी ज्यू लोकांच्या आघाडीच्या ताकदीला
15:12
are so proverbially overawed by the power of, for example, the Jewish lobby.
233
887000
5000
एवढे का घाबरतात याबद्दल आश्चर्य वाटल्याशिवाय राहत नाही.
15:17
The state of Israel seems to owe its very existence
234
892000
2000
इस्रायल देश अमेरिकन ज्यू लोकांच्या
15:19
to the American Jewish vote, while at the same time
235
894000
4000
मतातून अस्तित्त्वात आला आहे, आणि त्याच वेळी
15:23
consigning the non-religious to political oblivion.
236
898000
5000
निधर्मवाद्यांना राजकीय विस्मृतीत ढकलले जाते.
15:28
This secular non-religious vote, if properly mobilized,
237
903000
4000
ही धर्मनिरपेक्ष निधर्मवादी मते, जर एकत्रित केली,
15:32
is nine times as numerous as the Jewish vote.
238
907000
4000
तर ज्यू लोकांच्या मतांपेक्षा नऊपट आहेत.
15:36
Why does this far more substantial minority
239
911000
3000
वाटते त्यापेक्षा जास्त महत्त्वाचे असलेले हे अल्पसंख्यक
15:39
not make a move to exercise its political muscle?
240
914000
4000
आपल्या राजकीय ताकदीचा का वापर करत नाहीत?
15:43
Well, so much for quantity. How about quality?
241
918000
4000
बर, हे झाले संख्येबद्दल. दर्जाबद्दल काय?
15:47
Is there any correlation, positive or negative,
242
922000
3000
बुद्धिमत्ता आणि धार्मिक असणे यात काही सकारात्मक किंवा नकारात्मक
15:50
between intelligence and tendency to be religious?
243
925000
3000
परस्परसंबंध आहे का?
15:53
(Laughter)
244
928000
8000
(हशा)
16:01
The survey that I quoted, which is the ARIS survey,
245
936000
3000
वरचे सर्वेक्षण, जे ARIS सर्वेक्षण आहे,
16:04
didn't break down its data by socio-economic class or education,
246
939000
3000
त्यात सामाजिक-आर्थिक वर्गांनुसार किंवा शिक्षण, बुद्ध्यांक किंवा
16:07
IQ or anything else.
247
942000
2000
इतर कोणत्याही प्रकारे माहिती विभागलेली नव्हती.
16:09
But a recent article by Paul G. Bell in the Mensa magazine
248
944000
4000
पण पॉल जी बेल यांनी मेन्सा पत्रिकेत लिहिलेल्या एका नवीन लेखात
16:13
provides some straws in the wind.
249
948000
2000
काही संकेत मिळतात.
16:15
Mensa, as you know, is an international organization
250
950000
2000
मेन्सा तुम्हाला माहितीच आहे, सर्वोच्च बुद्ध्यांक असणाऱ्या
16:17
for people with very high IQ.
251
952000
4000
लोकांसाठीची एक आंतरराष्ट्रीय संस्था आहे.
16:21
And from a meta-analysis of the literature,
252
956000
4000
आणि साहित्याच्या विश्लेषणांचा अभ्यास करून,
16:25
Bell concludes that, I quote, "Of 43 studies carried out since 1927
253
960000
6000
बेल यांनी असा निष्कर्ष काढला की, हे त्यांचे बोल, "१९२७ पासून बुद्धिमत्ता आणि धार्मिकता
16:31
on the relationship between religious belief and one's intelligence or educational level,
254
966000
4000
यांच्याबाबत केलेल्या ४३ निरीक्षणांतील
16:35
all but four found an inverse connection.
255
970000
5000
४ सोडून बाकी इतर निरीक्षणात उलटा संबंध सापडला,
16:40
That is, the higher one's intelligence or educational level,
256
975000
3000
म्हणजेच ज्यांची बुद्धिमत्ता किंवा शैक्षणिक पातळी जास्त असते,
16:43
the less one is likely to be religious."
257
978000
3000
त्यांची धार्मिक असण्याची शक्यता कमी असते."
16:46
Well, I haven't seen the original 42 studies and I can't comment on that meta-analysis
258
981000
5000
माझ्याकडे मुळच्या ४२ निरीक्षणांचे संदर्भ नाहीत आणि मी या निरीक्षणांच्या विश्लेषणावर काही बोलू शकत नाही
16:51
but I would like to see more studies done along those lines.
259
986000
4000
पण मला अजून याच पद्धतीची निरीक्षणे पाहणे आवडेल.
16:55
And I know that there are, if I could put a little plug here,
260
990000
2000
आणि मी थोडीशी वशिलेबाजी करू शकलो तर,
16:57
there are people in this audience
261
992000
2000
येथील श्रोत्यांमधील असे बरेच लोक आहेत जे
16:59
easily capable of financing a massive research survey to settle the question,
262
994000
6000
अशा विशाल सर्वेक्षणांसाठी पैसे देऊन हा प्रश्न कायमचा संपवतील,
17:05
and I put the suggestion up -- for what it's worth.
263
1000000
2000
आणि हे करून जो काही फायदा होईल त्यासाठी मी हा प्रस्ताव मांडतो.
17:07
But let me know show you some data
264
1002000
2000
पण मला दाखवू द्या
17:09
that have been properly published and analyzed
265
1004000
2000
एका विशिष्ट गटाबद्दलची प्रकाशित झालेली आणि विश्लेषण
17:11
on one special group, namely, top scientists.
266
1006000
5000
केली गेलेली माहिती, १९९८ मधील
17:16
In 1998, Larson and Witham
267
1011000
3000
वरिष्ठ शास्त्रज्ञांबद्दलची, लार्सन आणि विथम यांनी
17:19
polled the cream of American scientists,
268
1014000
3000
नॅशनल ऍकॅडमी ऑफ सायंसेसवर निवडून देऊन सन्मानित केल्या गेलेल्या
17:22
those who'd been honored by election to the National Academy of Sciences,
269
1017000
4000
अमेरिकन वैज्ञानिकांची मते विचारली.
17:26
and among this select group,
270
1021000
2000
आणि या विशेष गटातील,
17:28
belief in a personal God dropped to a shattering seven percent.
271
1023000
7000
वैयक्तिक देवावरील विश्वासाची टक्केवारी अगदी सातपर्यंत खाली आली.
17:35
About 20 percent are agnostic, and the rest could fairly be called atheists.
272
1030000
5000
२० टक्के लोक अज्ञेय आणि राहिलेले सर्व निरीश्वरवादी म्हणता येतील.
17:40
Similar figures obtained for belief in personal immortality.
273
1035000
3000
वैयक्तिक अमरत्वावरील विश्वासाबद्दलची अशीच आकडेवारी मिळाली.
17:43
Among biological scientists, the figures are even lower:
274
1038000
3000
जीवशास्त्रज्ञांच्यात तर यापेक्षाही कमी टक्केवारी होती,
17:46
5.5 percent, only, believe in God. Physical scientists: it's 7.5 percent.
275
1041000
7000
फक्त ५.५ टक्के देवावर विश्वास ठेवतात. भौतिकशास्त्रज्ञांच्यात ती ७.५ टक्के एवढी होती.
17:53
I've not seen corresponding figures for elite scholars
276
1048000
3000
मी इतर, इतिहास किंवा तत्त्वज्ञानासारख्या, क्षेत्रातील
17:56
in other fields, such history or philosophy,
277
1051000
3000
तज्ज्ञ लोकांची अशी टक्केवारी पाहिली नाही आहे पण
17:59
but I'd be surprised if they were different.
278
1054000
3000
ती यापेक्षा वेगळी असली तरच मला आश्चर्य वाटेल.
18:02
So, we've reached a truly remarkable situation,
279
1057000
4000
तर, आपण पोचलो आहोत एका खरोखर नोंद घेण्याजोग्या परिस्थितीकडे,
18:06
a grotesque mismatch between the American intelligentsia
280
1061000
5000
अमेरीकन बुद्धीवादी आणि अमेरीकन मतदार यांच्यातील
18:11
and the American electorate.
281
1066000
2000
घाणेरड्या असमानतेच्या.
18:13
A philosophical opinion about the nature of the universe,
282
1068000
4000
बऱ्याचश्या अमेरीकन शास्त्रज्ञांचे किंवा एकंदरच बहुतेक बुद्धिवाद्यांचे
18:17
which is held by the vast majority of top American scientists
283
1072000
4000
विश्वाच्या रचनेविषयीच्या तत्त्वज्ञानाबद्दलचे मत
18:21
and probably the majority of the intelligentsia generally,
284
1076000
4000
अमेरिकतील मतदारांना इतके भयानक वाटते की
18:25
is so abhorrent to the American electorate
285
1080000
2000
साधारण निवडणूकीत कोणीही उमेदवार त्याला दुजोरा देणार नाही.
18:27
that no candidate for popular election dare affirm it in public.
286
1082000
6000
साधारण निवडणूकीत कोणीही उमेदवार त्याला दुजोरा देणार नाही.
18:33
If I'm right, this means that high office
287
1088000
3000
जर मी बरोबर असेन तर, याचा अर्थ हा आहे की
18:36
in the greatest country in the world
288
1091000
2000
या पृथ्वीवरील सर्वात महान देशातील राजकीय गादी,
18:38
is barred to the very people best qualified to hold it -- the intelligentsia --
289
1093000
6000
त्यावर बसण्यास सर्वात जास्त योग्य अशा लोकांना मिळू शकत नाही,
18:44
unless they are prepared to lie about their beliefs.
290
1099000
3000
जर ते त्यांच्या विश्वासाविषयी खोटे बोलण्यास तयार नसतील तर.
18:47
To put it bluntly, American political opportunities
291
1102000
3000
स्पष्टपणेच बोलायचे असेल तर, अमेरीकेतील राजकीय संधी
18:50
are heavily loaded against those
292
1105000
3000
हुशार आणि त्याबरोबरच प्रामाणिक असलेल्या
18:53
who are simultaneously intelligent and honest.
293
1108000
3000
लोकांसाठी खुल्या नाहीत.
18:56
(Applause)
294
1111000
7000
(टाळ्या)
19:03
I'm not a citizen of this country, so I hope it won't be thought unbecoming
295
1118000
4000
मी या देशाचा नागरिक नाही, म्हणून असे वाटते की याविषयी काही करायला हवे
19:07
if I suggest that something needs to be done.
296
1122000
3000
अशी सुचना केल्यास ते अयोग्य मानले जाणार नाही.
19:10
(Laughter)
297
1125000
2000
(हशा)
19:12
And I've already hinted what that something is.
298
1127000
3000
आणि मी आधीच थोडीशी कल्पना दिली आहे ते काय करावे लागेल त्याबद्दल.
19:15
From what I've seen of TED, I think this may be the ideal place to launch it.
299
1130000
4000
मी TED मध्ये जे काही पाहिले आहे त्यावरून ते सुरू करण्यासाठी हीच आदर्श जागा आहे असे मला वाटते.
19:19
Again, I fear it will cost money.
300
1134000
3000
परत त्यासाठी पैशाची गरज आहे.
19:22
We need a consciousness-raising,
301
1137000
2000
आपल्याला गरज आहे अशा मोहीमेची ज्यात अमेरिकन निरीश्वरवादी
19:24
coming-out campaign for American atheists.
302
1139000
4000
खुलेपणाने स्वतः निरीश्वरवादी असल्याची घोषणा करतील.
19:28
(Laughter)
303
1143000
2000
(हशा)
19:30
This could be similar to the campaign organized by homosexuals
304
1145000
3000
ही मोहीम काही वर्षापूर्वी समलैंगिक लोकांनी केलेल्या
19:33
a few years ago,
305
1148000
2000
मोहीमेसारखीच असू शकेल,
19:35
although heaven forbid that we should stoop to public outing
306
1150000
3000
पण आपल्याला लोकांच्या इच्छेविरूद्ध त्यांना निरीश्वरवादी जाहीर करावे लागण्यासारख्या
19:38
of people against their will.
307
1153000
2000
थराला जावे लागू नये अशी आशा आहे.
19:40
In most cases, people who out themselves
308
1155000
3000
जे जे लोक निरीश्वरवादी म्हणून बाहेर येतील ते
19:43
will help to destroy the myth that there is something wrong with atheists.
309
1158000
4000
निरीश्वरवादी लोकांच्यात काहीतरी चुकीचे आहे ही दंतकथा खोडून काढण्यास मदत करतील.
19:47
On the contrary,
310
1162000
2000
उलट ते हे दाखवून देतील की
19:49
they'll demonstrate that atheists are often the kinds of people
311
1164000
2000
निरीश्वरवादी लोक सहसा या पद्धतीचे लोक आहेत
19:51
that could serve as decent role models for your children,
312
1166000
3000
जे तुमच्या मुलांसाठी आदर्श म्हणून चांगले आहेत.
19:54
the kinds of people an advertising agent could use to recommend a product,
313
1169000
5000
असे लोक जे जाहिरातदार विविध वस्तूंच्या शिफारशीसाठी वापरू शकतील.
19:59
the kinds of people who are sitting in this room.
314
1174000
4000
या खोलीत बसले आहेत तसे लोक.
20:03
There should be a snowball effect, a positive feedback,
315
1178000
3000
आणि यातून एक स्फोटक परिणाम झाला पाहिजे, सकारात्मक प्रतिक्रियांचा,
20:06
such that the more names we have, the more we get.
316
1181000
3000
ज्यामुळे जेवढी जास्त नावे आपल्याकडे असतील तेवढी जास्त नवीन नावे आपल्याला मिळतील.
20:09
There could be non-linearities, threshold effects.
317
1184000
3000
यात एकदम अरेखिय प्रमाणात वाढ होईल,
20:12
When a critical mass has been attained,
318
1187000
2000
एक विशिष्ट पातळी गाठली की,
20:14
there's an abrupt acceleration in recruitment.
319
1189000
3000
सदस्यत्व घेण्यात अकस्मात वेग येईल.
20:17
And again, it will need money.
320
1192000
3000
पण यासाठी लागेल भरपूर पैसा.
20:20
I suspect that the word "atheist" itself
321
1195000
4000
माझी अशी शंका आहे की निरीश्वरवादी या शब्दातच
20:24
contains or remains a stumbling block
322
1199000
3000
प्रमाणापेक्षा अतीजास्त अडथळा आहे
20:27
far out of proportion to what it actually means, and a stumbling block to people
323
1202000
4000
ज्यामुळे त्याचा खरा अर्थ लोकांना समजायला आणि जे लोक इतर वेळेला स्वतःला
20:31
who otherwise might be happy to out themselves.
324
1206000
3000
निरीश्वरवादी जाहीर करू शकले असते त्यांना थोडी भीती वाटते.
20:34
So, what other words might be used to smooth the path,
325
1209000
3000
रस्ता सपाट करण्यासाठी, चाकात तेल घालण्यासाठी
20:37
oil the wheels, sugar the pill? Darwin himself preferred "agnostic" --
326
1212000
7000
आणि कडू गोळी गोड करण्यासाठी कोणते दुसरे शब्द वापरता येतील? डार्विनला
20:44
and not only out of loyalty to his friend Huxley, who coined the term.
327
1219000
6000
अज्ञेय हा शब्द आवडला -- फक्त त्याचा मित्र हक्सलीच्या निष्ठेखातरच नव्हे, ज्याने हा शब्द काढला.
20:50
Darwin said, "I have never been an atheist
328
1225000
2000
डार्विन म्हणाला, "मी देवाचे अस्तित्व नाकारायच्या अर्थाने
20:52
in the same sense of denying the existence of a God.
329
1227000
4000
निरीश्वरवादी कधीच नव्हतो.
20:56
I think that generally an 'agnostic'
330
1231000
2000
साधारणपणे माझ्या मानसिक स्थितीचे अज्ञेय
20:58
would be the most correct description of my state of mind."
331
1233000
4000
या शब्दाने सर्वात जास्त योग्य वर्णन करता येईल."
21:02
He even became uncharacteristically tetchy with Edward Aveling.
332
1237000
5000
डार्विन एडवर्ड एवलिंगबरोबर प्रमाणापेक्षा जास्त चिडून वागला.
21:07
Aveling was a militant atheist
333
1242000
2000
एवलिंग एक अतिरेकी निरीश्वरवादी होता
21:09
who failed to persuade Darwin
334
1244000
2000
ज्याने आपल्या निरीश्वरवादाबद्दलच्या पुस्तकाचे समर्पण
21:11
to accept the dedication of his book on atheism --
335
1246000
3000
डार्विनला स्विकारायला लावण्याचा अपयशी प्रयत्न केला --
21:14
incidentally, giving rise to a fascinating myth
336
1249000
3000
यातूनच असा मजेशीर चुकीचा समज झाला की
21:17
that Karl Marx tried to dedicate "Das Kapital" to Darwin,
337
1252000
3000
कार्ल मार्क्सने आपले 'दास कापिटाल' डार्विनला समर्पित केले,
21:20
which he didn't. It was actually Edward Aveling.
338
1255000
2000
जे त्याने केले नव्हते. तो एडवर्ड एवलिंग होता.
21:22
What happened was that Aveling's mistress was Marx's daughter,
339
1257000
5000
झाले असे की एवलिंगची प्रेमिका मार्क्सची मुलगी होती
21:27
and when both Darwin and Marx were dead,
340
1262000
3000
आणि जेव्हा डार्विन आणि मार्क्स दोघेही वारले,
21:30
Marx's papers became muddled up with Aveling's papers
341
1265000
4000
मार्क्सचे कागद आणि एवलिंगचे कागद एकत्र मिसळले आणि
21:34
and a letter from Darwin saying, "My dear sir, thank you very much
342
1269000
5000
"महोदय, अनेक धन्यवाद पण कृपया तुमचे पुस्तक मला समर्पित करू नका"
21:39
but I don't want you to dedicate your book to me,"
343
1274000
2000
असे डार्विनचे पत्र
21:41
was mistakenly supposed to be addressed to Marx,
344
1276000
3000
मार्क्ससाठी लिहीले गेले असा समज झाला,
21:44
and that gave rise to this whole myth, which you've probably heard.
345
1279000
3000
त्यातूनच या गोष्टीचा उदय झाला, जी तुम्ही ऐकली असेल.
21:47
It's a sort of urban myth,
346
1282000
2000
मार्क्सने त्याचे कापिटाल डार्विनला समर्पित
21:49
that Marx tried to dedicate "Kapital" to Darwin.
347
1284000
3000
करायचा प्रयत्न केला ही एक नागरी दंतकथा आहे.
21:52
Anyway, it was Aveling, and when they met, Darwin challenged Aveling,
348
1287000
8000
काहीही असो, तो एवलिंग होता आणि जेव्हा ते भेटले, तेव्हा डार्विनने त्याला हटकले,
22:00
"Why do you call yourselves atheists?"
349
1295000
7000
"तुम्ही लोक स्वतःला निरीश्वरवादी का म्हणता?"
22:07
"'Agnostic,'" retorted Aveling, "was simply 'atheist' writ respectable,
350
1302000
4000
एवलिंगने टोमणा मारला की, "अज्ञेय शब्द म्हणजे सन्माननिय पद्धतीने लिहिलेला निरीश्वरवादी शब्दच आहे,
22:11
and 'atheist' was simply 'agnostic' writ aggressive."
351
1306000
4000
आणि निरीश्वरवादी हा शब्द म्हणजे आक्रमक पद्धतीने लिहिलेला अज्ञेय शब्दच आहे."
22:15
Darwin complained, "But why should you be so aggressive?"
352
1310000
4000
डार्विनने तक्रार केली की, "पण तुम्हाला एवढे आक्रमक होण्याची काय गरज आहे?"
22:19
Darwin thought that atheism might be well and good for the intelligentsia,
353
1314000
3000
डार्विनला वाटत होते की बुद्धीवाद्यांसाठी निरीश्वरवाद चांगला आहे
22:22
but that ordinary people were not, quote, "ripe for it."
354
1317000
5000
पण जनसामान्य त्यासाठी अजुनी, उद्धरित करतोय, "परिपक्व नाहीत".
22:27
Which is, of course, our old friend, the "don't rock the boat" argument.
355
1322000
4000
हा म्हणजे तोच मुद्दा आहे, आपल्या ओळखीचा, त्रासदायक भुमिका न घेण्याबाबतचा.
22:31
It's not recorded whether Aveling told Darwin to come down off his high horse.
356
1326000
5000
एवलिंगने डार्विनला त्याच्या (बुद्धीवादी असल्याबद्दलच्या) गर्वाचे घर खाली करायला सांगितले का याबाबत कोठेही नोंद नाही.
22:36
(Laughter)
357
1331000
2000
(हशा)
22:38
But in any case, that was more than 100 years ago.
358
1333000
2000
पण काही झालेतरी ते होते १०० वर्षांपूर्वीचे.
22:40
You think we might have grown up since then.
359
1335000
3000
तेव्हापासून आपण थोडे सुधारलो आहोत असे आपल्याला वाटते.
22:43
Now, a friend, an intelligent lapsed Jew,
360
1338000
5000
आता एक मित्र, एक बुद्धिमान माजी-ज्यू,
22:48
who incidentally observed the Sabbath
361
1343000
2000
जो आपल्या संस्कृतीशी एकजूट
22:50
for reasons of cultural solidarity,
362
1345000
2000
दाखवण्यासाठी सबाथ पाळतो,
22:52
describes himself as a "tooth fairy agnostic."
363
1347000
4000
स्वतःला दंतपरी अज्ञेय समजतो,
22:56
He won't call himself an atheist
364
1351000
2000
तो स्वतःला निरीश्वरवादी म्हणत नाही
22:58
because it's, in principle, impossible to prove a negative,
365
1353000
4000
कारण, तात्त्विकदृष्ट्या, एखादी गोष्ट अस्तित्वात नाही हे सिद्ध करणे अशक्य आहे,
23:02
but agnostic on its own might suggest that God's existence
366
1357000
3000
पण अज्ञेयवादातून असा समज पसरतो की
23:05
was therefore on equal terms of likelihood as his non-existence.
367
1360000
4000
देवाचे अस्तित्व असण्याची शक्यता त्याच्या अस्तित्वात नसण्याच्या शक्यतेएवढीच आहे.
23:09
So, my friend is strictly agnostic about the tooth fairy,
368
1364000
5000
म्हणून माझा मित्र दंतपरीच्या बाबतीत अगदी अज्ञेयवादी आहे,
23:14
but it isn't very likely, is it? Like God.
369
1369000
5000
पण दंतपरीचे अस्तित्व जवळ जवळ अशक्य आहे, नाही का? देवासारखेच.
23:19
Hence the phrase, "tooth fairy agnostic."
370
1374000
2000
म्हणून वाक्प्रचार, "दंतपरी अज्ञेय"
23:21
Bertrand Russell made the same point
371
1376000
2000
पण बर्ट्रांड रसेल यानी मंगळाभोवती फिरणाऱ्या
23:23
using a hypothetical teapot in orbit about Mars.
372
1378000
4000
एका काल्पनिक चहाच्या किटलीबद्दल असाच मुद्दा मांडला.
23:27
You would strictly have to be agnostic
373
1382000
2000
खरेतर तुम्हाला मंगळाभोवती फिरणार्या या
23:29
about whether there is a teapot in orbit about Mars,
374
1384000
2000
चहाच्या किटलीबद्दल अज्ञेयवादीच असले पाहिजे,
23:31
but that doesn't mean you treat the likelihood of its existence
375
1386000
3000
पण त्याचा अर्थ असा नाही की तिच्या अस्तित्वाची शक्यता
23:34
as on all fours with its non-existence.
376
1389000
3000
तिच्या नसण्याच्या शक्यतेएवढीच आहे.
23:37
The list of things which we strictly have to be agnostic about
377
1392000
3000
ज्या गोष्टींबद्दल अज्ञेयवादी असावे त्यांची यादी
23:40
doesn't stop at tooth fairies and teapots. It's infinite.
378
1395000
4000
फक्त दंतपरी किंवा चहाची किटली यांतच संपत नाही. ती अगणित आहे,
23:44
If you want to believe one particular one of them --
379
1399000
2000
जर तुम्हाला त्यातील एकावरही विश्वास ठेवायचा असेल,
23:46
unicorns or tooth fairies or teapots or Yahweh --
380
1401000
5000
बायबलमधील एकशिंगवाल्या प्राण्यावर, दंतपर्यांवर, चहाच्या किटलीवर किंवा येशुवर,
23:51
the onus is on you to say why.
381
1406000
2000
तर त्याबद्दल स्पष्टीकरण देण्याची जबाबदारी तुमच्यावर आहे.
23:53
The onus is not on the rest of us to say why not.
382
1408000
4000
का नाही हे सांगण्याची जबाबदारी आमच्यावर नाही.
23:57
We, who are atheists, are also a-fairiests and a-teapotists.
383
1412000
5000
आम्ही जे निरीश्वरवादी आहोत ते निष्परीवादी आणि निष्किटलीवादीही आहोत.
24:02
(Laughter)
384
1417000
2000
(हशा)
24:04
But we don't bother to say so,
385
1419000
3000
पण आम्ही तसे म्हणण्याचे कष्ट घेत नाही,
24:07
and this is why my friend uses "tooth fairy agnostic"
386
1422000
3000
आणि म्हणूनच बाकीचे लोक ज्यांना निरीश्वरवादी म्हणतील
24:10
as a label for what most people would call atheist.
387
1425000
3000
त्यांना माझा मित्र दंतपरी-अज्ञेयवादी हे नाव देतो.
24:13
Nonetheless, if we want to attract deep down atheists to come out publicly,
388
1428000
6000
असे असले तरी, जर आपल्याला खऱ्याखुऱ्या निरीश्वरवाद्यांना बाहेर पडण्यास आकर्षित करायचे असेल तर
24:19
we're going to have find something better
389
1434000
2000
आपल्या फलकांवर लावण्यासाठी
24:21
to stick on our banner than "tooth fairy" or "teapot agnostic."
390
1436000
5000
दंतपरी किंवा किटली अज्ञेयवादी यापेक्षा वेगळे नाव शोधण्याची गरज आहे.
24:26
So, how about "humanist"?
391
1441000
3000
तर, मानववादी कसा आहे?
24:29
This has the advantage of a worldwide network of well-organized associations
392
1444000
5000
याचा एक फायदा आहे की यासंबंधी जगभर जाळे
24:34
and journals and things already in place.
393
1449000
2000
आणि सुसंघटित संस्था आणि पत्रिका आणि इतर गोष्टी आधीपासूनच अस्तित्वात आहेत,
24:36
My problem with it only is its apparent anthropocentrism.
394
1451000
3000
माझा प्रश्न फक्त त्यांच्यात दिसणाऱ्या मनुष्यकेंद्री विचारांवर आहे.
24:39
One of the things we've learned from Darwin
395
1454000
2000
डार्विनकडून एक गोष्ट आपण शिकलोय
24:41
is that the human species is only one
396
1456000
2000
की मनुष्य प्रजाती लाखो जवळच्या किंवा लांबच्या
24:43
among millions of cousins, some close, some distant.
397
1458000
4000
चुलत प्रजातींपैकी फक्त एक आहे.
24:47
And there are other possibilities like "naturalist,"
398
1462000
3000
निसर्गवादी वगैरे अजुनही काही शक्यता आहेत.
24:50
but that also has problems of confusion,
399
1465000
2000
पण त्यातून ही काही गोंधळाचे प्रश्न उद्भवतात
24:52
because Darwin would have thought naturalist --
400
1467000
2000
कारण डार्विनने निसर्गवादी शब्दाचा विचार केला असेल,
24:54
"naturalist" means, of course, as opposed to "supernaturalist" --
401
1469000
3000
निसर्गवादी म्हणजे, नक्कीच, चमत्कारवादीच्या विरुद्ध अर्थाने.
24:57
and it is used sometimes --
402
1472000
2000
आणि कधी कधी तो वापरलाही जातो,
24:59
Darwin would have been confused by the other sense of "naturalist,"
403
1474000
3000
पण डार्विन निसर्गवादी शब्दाच्या दुसर्या प्रकारच्या अर्थाने गोंधळात टाकले असते,
25:02
which he was, of course, and I suppose there might be others
404
1477000
4000
आणि तो गोंधळात पडलाही होता आणि मला वाटते इतरही असे लोक असतील
25:06
who would confuse it with nudism.
405
1481000
2000
जे निसर्गवादी म्हणजे नग्नतावादी असा गोंधळ करून घेतील.
25:08
(Laughter)
406
1483000
2000
(हशा)
25:10
Such people might be those belonging to the British lynch mob
407
1485000
7000
हे लोक म्हणजे ब्रिटीश गावगुंडांसारखे काही
25:17
which last year attacked a pediatrician in mistake for a pedophile.
408
1492000
5000
ज्यांनी गेल्यावर्षी एका बालरोगतज्ञावर हल्ला केला, बालरोगतज्ञचा(पेडिट्रीशियन) अर्थ बाल-लैंगिक-शोषक(पेडोफाईल) असा वाटून.
25:22
(Laughter)
409
1497000
5000
(हशा)
25:27
I think the best of the available alternatives for "atheist" is simply "non-theist."
410
1502000
5000
माझ्या विचारांप्रमाणे निरीश्वरवादासाठी दुसरा पर्याय म्हणजे साधा-सरळ नास्तिक आहे,
25:32
It lacks the strong connotation that there's definitely no God,
411
1507000
3000
यातून असा अर्थ निघत नाही की देव नक्की नाहीच आणि
25:35
and it could therefore easily be embraced by teapot or tooth fairy agnostics.
412
1510000
6000
त्याचा चहा-किटली आणि दंतपरी अज्ञेय स्विकार करतील.
25:41
It's completely compatible with the God of the physicists.
413
1516000
4000
तो भौतिकशास्त्रज्ञांच्या देवाशी संपूर्णपणे अनुरूप आहे.
25:45
When atheists
414
1520000
4000
जेव्हा लोक -- जेव्हा निरीश्वरवादी
25:49
like Stephen Hawking and Albert Einstein use the word "God,"
415
1524000
4000
जसे की स्टिफन हॉकिंग आणि अलबर्ट आईस्टाईन 'देव' हा शब्द वापरतात,
25:53
they use it of course as a metaphorical shorthand
416
1528000
3000
ते नक्की तो भौतिकशास्त्रातील अशा खोल गुढ भागांसाठी
25:56
for that deep, mysterious part of physics which we don't yet understand.
417
1531000
5000
उपमा म्हणून वापरतात जे आपल्याला अजुन कळलेले नाहीत.
26:01
"Non-theist" will do for all that, yet unlike "atheist,"
418
1536000
6000
नास्तिक त्या सगळ्यासाठी चालेल, आणि त्याला निरीश्वरवाद शब्दाप्रमाणे
26:07
it doesn't have the same phobic, hysterical responses.
419
1542000
7000
घृणात्मक किंवा माथेफिरू प्रत्युत्तरही मिळणार नाही
26:14
But I think, actually, the alternative
420
1549000
2000
पण मला वाटते, खरेतर, पर्यायी शब्दात
26:16
is to grasp the nettle of the word "atheism" itself,
421
1551000
3000
निरीश्वरवाद शब्दासारखी चीड असावी,
26:19
precisely because it is a taboo word
422
1554000
3000
कारण तो एक निषिद्ध शब्द आहे
26:22
carrying frissons of hysterical phobia.
423
1557000
4000
जो माथेफिरू भीतीचा मानसिक थरार दर्शवतो.
26:26
Critical mass may be harder to achieve with the word "atheist"
424
1561000
4000
निरीश्वरवाद शब्दाने नास्तिक किंवा तशाच दुसर्या
26:30
than with the word "non-theist,"
425
1565000
1000
भडक नसलेल्या शब्दासारखी
26:31
or some other non-confrontational word.
426
1566000
2000
पुरेशी सदस्यसंख्या प्राप्त करणे बहुधा अवघड आहे.
26:33
But if we did achieve it with that dread word -- "atheist" itself --
427
1568000
4000
पण जर आपण ते निरीश्वरवाद या भितीदायक शब्दानेच तसे करू शकलो
26:37
the political impact would be even greater.
428
1572000
4000
तर त्याचा राजकीय परिणाम अजुनही जास्त असेल.
26:41
Now, I said that if I were religious, I'd be very afraid of evolution. I'd go further.
429
1576000
4000
आता मी म्हणालो, जर मी धार्मिक असतो तर, मी उत्क्रांतीला प्रचंड घाबरलो असतो. मी त्याही पुढे जाईन.
26:45
I would fear science in general if properly understood.
430
1580000
3000
मी जर व्यवस्थित कळू शकणाऱ्या संपूर्ण विज्ञानालाच घाबरेन.
26:48
And this is because the scientific worldview
431
1583000
4000
आणि त्याचे कारण म्हणजे विज्ञानाची विश्वदृष्टी
26:52
is so much more exciting, more poetic,
432
1587000
3000
धार्मिक कल्पनांच्या दरिद्री हत्यारांपेक्षा
26:55
more filled with sheer wonder than anything
433
1590000
3000
बरीच जास्त थरारक, जास्त काव्यमय,
26:58
in the poverty-stricken arsenals of the religious imagination.
434
1593000
6000
आणि खळाळत्या आश्चर्याने जास्त भरलेली आहे.
27:04
As Carl Sagan, another recently dead hero, put it,
435
1599000
5000
आणखी एक मृत नायक, कार्ल सगान, यांनी म्हणल्याप्रमाणे,
27:09
"How is it that hardly any major religion has looked at science
436
1604000
4000
"असे का आहे की कोणत्याही मुख्य धर्मांनी विज्ञानकाडे पाहून
27:13
and concluded, 'This is better than we thought!
437
1608000
5000
असा निष्कर्ष काढला नाही की 'आपण विचार केला त्या पेक्षा हे जास्त चांगले आहे.
27:18
The universe is much bigger than our prophet said,
438
1613000
2000
आपल्या प्रेषिताने सांगितल्यापेक्षा विश्व जास्त मोठे आहे,
27:20
grander, more subtle, more elegant?' Instead they say, 'No, no, no!
439
1615000
6000
अती प्रचंड, जास्त मार्मिक, जास्त सुंदर'? त्याऐवजी ते म्हणतात, 'नाही, नाही नाही!
27:26
My god is a little god, and I want him to stay that way.'
440
1621000
5000
माझा देव छोटासा देव आहे, आणि मला तो तसाच राहू द्यायचा आहे.'
27:31
A religion, old or new,
441
1626000
2000
एखादा धर्म, जुना किंवा नवीन,
27:33
that stressed the magnificence of the universe
442
1628000
3000
जो आधुनिक विज्ञानाने उघड केल्याप्रमाणे
27:36
as revealed by modern science
443
1631000
2000
विश्वाच्या भव्यतेचे महत्त्व सांगेल
27:38
might be able to draw forth reserves of reverence and awe
444
1633000
3000
तो पारंपरिक श्रद्धांवर मिळणाऱ्या
27:41
hardly tapped by the conventional faiths."
445
1636000
5000
आदरापेक्षा जास्त आदर आणि दरारा मिळवू शकेल."
27:46
Now, this is an elite audience,
446
1641000
3000
येथील प्रेक्षकवर्ग एक वरच्या वर्गातील आहे,
27:49
and I would therefore expect about 10 percent of you to be religious.
447
1644000
7000
आणि त्यामुळे माझी अशी अपेक्षा आहे की तुमच्यातील १० टक्के लोक धार्मिक असतील.
27:56
Many of you probably subscribe to our polite cultural belief that we should respect religion,
448
1651000
7000
आणि तुमच्यातील बरेच लोक ही नम्र सांस्कृतिक शिकवण पाळत असतील की आपण धर्माबद्दल आदर दाखवला पाहिजे,
28:03
but I also suspect that a fair number of those
449
1658000
4000
पण माझा असाही संशय आहे की त्यातील बरेच असे असतील
28:07
secretly despise religion as much as I do.
450
1662000
4000
ज्यांना धर्माचा माझ्याइतकाच तिरस्कार आहे.
28:11
(Laughter)
451
1666000
1000
(हशा)
28:12
If you're one of them, and of course many of you may not be,
452
1667000
3000
जर तुम्ही त्यापैकी एक असाल, आणि नक्कीच तुमच्यातील जास्त लोक नसतील,
28:15
but if you are one of them, I'm asking you to stop being polite,
453
1670000
3000
पण जर तुम्ही असाल, तर मी तुम्हाला नम्रपणा सोडून देण्यास सांगेन,
28:18
come out and say so, and if you happen to be rich,
454
1673000
4000
बाहेर पडा आणि तसे बोला, तुम्ही जर श्रीमंत असाल,
28:22
give some thought to ways in which you might make a difference.
455
1677000
5000
तर तुम्ही कशा प्रकारे बदल करू शकता याबद्दल विचार करा.
28:27
The religious lobby in this country
456
1682000
3000
या देशातील धार्मिक आघाडी
28:30
is massively financed by foundations -- to say nothing of all the tax benefits --
457
1685000
5000
विविध संस्थांकडून प्रचंड पैसा मिळवते, करातील सवलतीबद्दल बोलणे तर सोडाच,
28:35
by foundations such as the Templeton Foundation and the Discovery Institute.
458
1690000
5000
टेंपलटन संस्था आणि डिसकव्हरी इंस्टिट्युट वगैरे संस्थांकडून
28:40
We need an anti-Templeton to step forward.
459
1695000
6000
आपल्याला गरज आहे टेंपलटन-विरुद्धच्या संस्थांची.
28:46
If my books sold as well as Stephen Hawking's books,
460
1701000
3000
जर माझी पुस्तके, फक्त रिचर्ड डॉकिन्सच्या पुस्तकांसारखी खपण्याऐवजी
28:49
instead of only as well as Richard Dawkins' books, I'd do it myself.
461
1704000
6000
स्टीफन हॉकिंगच्या पुस्तकांप्रमाणे खपली असती, तर माझे मीच तसे केले असते.
28:55
People are always going on about, "How did September the 11th change you?"
462
1710000
9000
लोक नेहमी विचारत असतात, "सप्टेंबर ११ तारखेच्या घटनेने तुम्हाला कसे बदलले आहे?",
29:04
Well, here's how it changed me.
463
1719000
2000
मला त्या घटनेने असे बदलले आहे.
29:06
Let's all stop being so damned respectful.
464
1721000
5000
आपण सर्व (धर्माविषयी) इतके आदरपूर्वक वागणे थांबवूया.
29:11
Thank you very much.
465
1726000
2000
तुमचे अनेक अनेक आभार.
29:13
(Applause)
466
1728000
5000
(टाळ्या)
ABOUT THE SPEAKER
Richard Dawkins - Evolutionary biologistOxford professor Richard Dawkins has helped steer evolutionary science into the 21st century, and his concept of the "meme" contextualized the spread of ideas in the information age. In recent years, his devastating critique of religion has made him a leading figure in the New Atheism.
Why you should listen
As an evolutionary biologist, Richard Dawkins has broadened our understanding of the genetic origin of our species; as a popular author, he has helped lay readers understand complex scientific concepts. He's best-known for the ideas laid out in his landmark book The Selfish Gene and fleshed out in The Extended Phenotype: the rather radical notion that Darwinian selection happens not at the level of the individual, but at the level of our DNA. The implication: We evolved for only one purpose — to serve our genes.
Of perhaps equal importance is Dawkins' concept of the meme, which he defines as a self-replicating unit of culture -- an idea, a chain letter, a catchy tune, an urban legend -- which is passed person-to-person, its longevity based on its ability to lodge in the brain and inspire transmission to others. Introduced in The Selfish Gene in 1976, the concept of memes has itself proven highly contagious, inspiring countless accounts and explanations of idea propagation in the information age.
In recent years, Dawkins has become outspoken in his atheism, coining the word "bright" (as an alternate to atheist), and encouraging fellow non-believers to stand up and be identified. His controversial, confrontational 2002 TED talk was a seminal moment for the New Atheism, as was the publication of his 2006 book, The God Delusion, a bestselling critique of religion that championed atheism and promoted scientific principles over creationism and intelligent design.
Richard Dawkins | Speaker | TED.com