TEDxBrisbane
George Blair-West: 3 ways to build a happy marriage and avoid divorce
George Blair-West: ပျော်ရွှင်ဖွယ်ရာ အိမ်ထောင်ရေးတစ်ခု တည်ဆောက်ရန်နှင့် ကွာရှင်းမှုကို ရှောင်ကြဉ်နိုင်ရန် အချက် ၃ ချက်
Filmed:
Readability: 3.9
3,158,765 views
ဘဝမှာ အိမ်ထောင်ပြုဖို့ပြီး တစ်စုံတစ်ယောက်နဲ့တစ်အိုးတစ်အိမ် ထူထောင်ဖို့ဆိုတာ အရမ်းအရေးပါတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုပါ။ ဒါပေမယ့် ကွာရှင်းတဲ့နှုန်းက တချို့နေရာတွေမှာ ၅၀ %လောက် မြင့်တက်လာတဲ့အခါမှာတော့ ကျွန်တော်တို့တွေ လက်တွဲဖော်ရွေးချယ်ဖို့ အကူညီလိုလာပါတော့တယ်။အမြင်လည်းကျယ်စေမယ့် လက်တွေ့လည်းကျတဲ့... George Blair-West ကတော့ အမြင်လည်းကျယ်စေမယ့် လက်တွေ့လည်းကျတဲ့၊ ကွာရှင်းပြတ်စဲတာကို ကာကွယ်ပေးသွားမယ့် အဓိက သော့ချက် (၃) ချက်ကို ပြောပြထားပြီး၊ နှစ်ဖက်တွဲနေစဉ်မှာ အလားလာရှိနိုင်တဲ့ ပြဿနာတွေကို ဖော်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
George Blair-West - Psychiatrist
Dr. George Blair-West is an author, researcher and doctor specializing in psychiatry. Full bio
Dr. George Blair-West is an author, researcher and doctor specializing in psychiatry. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Almost 50 years ago,
0
3306
2450
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် ၅၀ နီးနီးက
00:17
psychiatrists Richard Rahe
and Thomas Holmes developed an inventory
and Thomas Holmes developed an inventory
1
5780
4726
စိတ်ရောဂါပညာရှင်တွေဖြစ်တဲ့ Richard Raheနဲ့
Thomas Holmes တိ့့ဟာ လူမှာအများဆုံး
Thomas Holmes တိ့့ဟာ လူမှာအများဆုံး
00:22
of the most distressing
human experiences that we could have.
human experiences that we could have.
2
10530
5086
ခံစားရနိုင်တဲ့ စိတ်အလွန်မင်း ကျဆင်းမှုတွေ
ဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းတွေကို ဖော်ထုတ်ခဲ့တယ်။
ဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းတွေကို ဖော်ထုတ်ခဲ့တယ်။
00:28
Number one on the list? Death of a spouse.
3
16835
3450
စာရင်းရဲ့ ထိပ်ဆုံးမှာတော့
ကိုယ့်ခင်ပွန်း၊ ဇနီးသေဆုံးမှု
ကိုယ့်ခင်ပွန်း၊ ဇနီးသေဆုံးမှု
00:32
Number two, divorce.
Three, marital separation.
Three, marital separation.
4
20309
2667
၂ က ကွာရှင်းပြတ်စဲမှု
၃၊ အိမ်ထောင်ရေးအကွဲအပြဲ
၃၊ အိမ်ထောင်ရေးအကွဲအပြဲ
00:35
Now, generally, but not always,
5
23506
3170
အမြဲတမ်းတော့မဟုတ်ပေမဲ့ ယေဘုယျအားဖြင့်
00:38
for those three to occur, we need
what comes in number seven on the list,
what comes in number seven on the list,
6
26700
4085
အပေါ်က ၃ခုအတွက် ဇယားအောက်ဆုံးမှာ
ဘာလိုအပ်လာသလဲဆိုတော့
ဘာလိုအပ်လာသလဲဆိုတော့
00:42
which is marriage.
7
30809
1472
လက်ထပ်ခြင်းတဲ့ဗျ။
00:44
(Laughter)
8
32305
2092
(ရယ်သံ)
00:46
Fourth on the list is imprisonment
in an institution.
in an institution.
9
34421
5157
စတုတ္ထမြောက်က အလုပ်ထဲမှာ ခြေချုပ်မိတာ
00:51
Now, some say number seven
has been counted twice.
has been counted twice.
10
39955
2782
တချို့က ၇ ကို ဒီမှာ ၂ခါ ပြန်ထည့်
ထားတယ်လို့ ပြောကြတယ်။
ထားတယ်လို့ ပြောကြတယ်။
00:54
(Laughter)
11
42761
2652
(ရယ်သံ)
00:58
I don't believe that.
12
46356
1507
ကျွန်တော်ဒါကို မယုံပါဘူး။
01:00
When the life stress inventory was built,
13
48845
2730
ဘဝရဲ့စိတ်ဖိစီးမှုတွေစာရင်းထွက်လာတဲ့အခါမှာ
အဲ့တုန်းကတော့
အဲ့တုန်းကတော့
01:04
back then, a long-term relationship
pretty much equated to a marriage.
pretty much equated to a marriage.
14
52361
6065
ကာလကြာရှည်တဲ့ရင်နှီးမှုဟာ အိမ်ထောင်တစ်ခု
နဲ့တော်တော်လေး ညီလိမ့်မယ်လို့ ထင်ခဲ့ကြတယ်။
နဲ့တော်တော်လေး ညီလိမ့်မယ်လို့ ထင်ခဲ့ကြတယ်။
01:10
Not so now.
15
58450
1156
အခုတော့ မဟုတ်တော့ပါဘူး။
01:11
So for the purposes of this talk,
I'm going to be including
I'm going to be including
16
59630
3345
ဒါကြောင့် ဒီဟောပြောပွဲ ရည်ရွယ်ချက်အရ
ရှိရင်းစွဲ အချစ်ရေးနဲ့
ရှိရင်းစွဲ အချစ်ရေးနဲ့
01:16
de facto relationships,
common-law marriages
common-law marriages
17
64282
2088
သာမန်လက်ထပ်ခြင်း ကိစ္စ၊
လိင်တူလက်ထပ်ခြင်း၊
လိင်တူလက်ထပ်ခြင်း၊
01:18
and same-sex marriages,
18
66394
2734
လိင်တူ အချစ်ရေးကနေ
01:21
or same-sex relationships
soon hopefully to become marriages.
soon hopefully to become marriages.
19
69152
4110
လိင်တူ အိမ်ထောင်ရေးအဆင့်အထိ
ထည့်ပြောပေးသွားမှာပါ။
ထည့်ပြောပေးသွားမှာပါ။
01:26
And I can say from my work
with same-sex couples,
with same-sex couples,
20
74432
2367
လိင်တူစုံတွဲတွေနဲ့ပတ်သတ်လို့သေချာ
တာတခုက ကျွန်တော်
တာတခုက ကျွန်တော်
01:28
the principles I'm about
to talk about are no different.
to talk about are no different.
21
76823
3157
ပြောမယ့် နည်းလမ်းတွေက သူတို့
အတွက်လည်း အတူတူပဲ ဆိုတာပါ။
အတွက်လည်း အတူတူပဲ ဆိုတာပါ။
01:32
They're the same across all relationships.
22
80004
2720
ဘယ်အချစ်ရေးမဆို အကုန်လုံးအတူတူကြီးပါပဲ။
01:35
So in a modern society,
23
83635
2590
အခုခေတ်သစ် လူ့အဖွဲ့စည်းမှာ
01:38
we know that prevention
is better than cure.
is better than cure.
24
86249
3876
ကာကွယ်ခြင်းက ကုသခြင်းထက်
ပိုကောင်းတာကို သိထားပြီးသားပါ။
ပိုကောင်းတာကို သိထားပြီးသားပါ။
01:42
We vaccinate against polio, diphtheria,
tetanus, whooping cough, measles.
tetanus, whooping cough, measles.
25
90149
5187
ပိုလီယို၊ဆုံဆို့နာ၊မေးခိုင်ပိုး၊ ကြက်ညှာ
ချောင်းဆိုး၊ ဝက်သက်တို့ကို ကာကွယ်နိုင်ပြီ။
ချောင်းဆိုး၊ ဝက်သက်တို့ကို ကာကွယ်နိုင်ပြီ။
01:47
We have awareness campaigns
for melanoma, stroke, diabetes --
for melanoma, stroke, diabetes --
26
95360
4219
ဆီးချို၊ လေဖြတ်၊မှဲ့ကင်ဆာ တို့ကို
လည်း တိုက်ဖျက်လာနိုင်ပြီ။
လည်း တိုက်ဖျက်လာနိုင်ပြီ။
01:51
all important campaigns.
27
99603
2451
အရေးပါတဲ့တိုက်ဖျက်မှုတွေပါ။
01:54
But none of those conditions come close
28
102660
2955
တခုရှိတာက ဒါတွေက ကျွန်တော်တို့လူဦးရေ
01:58
to affecting 45 percent of us.
29
106743
3097
၄၅% ထိတောင် မထိခိုက်စေပါဘူး
02:02
Forty-five percent: that's
our current divorce rate.
our current divorce rate.
30
110860
3084
အဲဒီ ၄၅% က ကျွန်တော်တို့လက်ရှိ
ကွာရှင်းပြတ်ဆဲနှုန်းပါ။
ကွာရှင်းပြတ်ဆဲနှုန်းပါ။
02:06
Why no prevention campaign for divorce?
31
114616
3816
ဘာဖြစ်လို့ကွာရှင်းမှုတိုက်ဖျက်ရေး
လှုံ့ဆော်မှုတွေ မလုပ်ကြတာလဲ။
လှုံ့ဆော်မှုတွေ မလုပ်ကြတာလဲ။
02:11
Well, I think it's because
our policymakers don't believe
our policymakers don't believe
32
119312
5936
ထင်တာကတော့ မူဝါဒချမှတ်သူတွေက
ဆွဲဆောင်မှုတွေ၊ အချစ်ရေးတွေနဲ့
ဆွဲဆောင်မှုတွေ၊ အချစ်ရေးတွေနဲ့
02:17
that things like attraction
and the way relationships are built
and the way relationships are built
33
125272
4825
သူတို့ ဘယ်လိုတည်ဆောက်ထားတယ်
ဆိုတာကို ပြောင်းလဲလို့၊
ဆိုတာကို ပြောင်းလဲလို့၊
02:22
is changeable or educable.
34
130121
2210
ပညာပေးလို့ရတယ်ဆိုတာကို မယုံကြည်ကြလို့ပဲ။
02:25
Why?
35
133262
1345
ဘာလို့လဲ။
02:27
Well, our policymakers currently
are Generation X.
are Generation X.
36
135204
3994
ဒီမူဝါဒချမှတ်သူတွေက X မျိုးးဆက်တွေဗျ။
02:31
They're in their 30s to 50s.
37
139658
2659
အသက် ၃၀ နဲ့ ၅၀ ကြားမှာ ရှိနေကြပြီ။
02:34
And when I'm talking to these guys
about these issues,
about these issues,
38
142931
3558
ဒီအကြောင်းတွေ ကျွန်တော်ပြောပြ
ကြည့်တဲ့အခါမှာ
ကြည့်တဲ့အခါမှာ
02:38
I see their eyes glaze over,
39
146513
1989
သူတို့ စိတ်မပါဘူးဆိုပါတာ သိလိုက်ရတယ်။
02:40
and I can see them thinking,
40
148526
2243
သူတို့တွေးနေတာက
02:42
"Doesn't this crazy psychiatrist get it?
41
150793
2896
ဒါကို စိတ်ရောဂါပညာရှင်တွေ မသိကြတာလားပေါ့။
02:45
You can't control the way in which
people attract other people
people attract other people
42
153713
3840
လူတစ်ယောက်ကတခြားတစ်ယောက်ကို
ဆွဲဆောင်တဲ့ကိစ္စ၊ အချစ်ရေး
ဆွဲဆောင်တဲ့ကိစ္စ၊ အချစ်ရေး
02:49
and build relationships."
43
157577
1850
တည်ဆောက်တာကို
သွားထိန်းချုပ်လို့မရဘူး။
သွားထိန်းချုပ်လို့မရဘူး။
02:52
Not so, our dear millennials.
44
160359
2326
အခု နှစ်ထောင်စုသားတွေကိုရောပါပဲ
02:55
This is the most information-connected,
analytical and skeptical generation,
analytical and skeptical generation,
45
163594
5893
ဒါဟာ သူတို့ရှေ့ အဆက်ဆက်အတိကျဆုံး
ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချနိုင်တဲ့ အချက်အလက်တွေနဲ့
ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချနိုင်တဲ့ အချက်အလက်တွေနဲ့
03:01
making the most informed decisions
of any generation before them.
of any generation before them.
46
169511
4988
စူးစမ်းပြီး လွယ်လွယ်မယုံကြည်တက်တဲ့
မျိုးဆက်တွေကြောင့်ပါ။
မျိုးဆက်တွေကြောင့်ပါ။
03:06
And when I talk to millennials,
I get a very different reaction.
I get a very different reaction.
47
174523
3252
သူတို့နဲ့ စကားပြောကြည့်တောာ့
မတူညီတဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေရတယ်။ သူတို့လည်း
မတူညီတဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေရတယ်။ သူတို့လည်း
03:10
They actually want to hear about this.
48
178389
1856
ဒါကိုသိချင်နေကြတယ်။ ဒီအိမ်ထောင်ရေး
03:12
They want to know about how do we
have relationships that last?
have relationships that last?
49
180269
4839
ကို ဘယ်လိုကြာကြာထိန်း
လို့ရတယ်ကို သိချင်ကြတယ်
လို့ရတယ်ကို သိချင်ကြတယ်
03:18
So for those of you who want to embrace
the post- "romantic destiny" era with me,
the post- "romantic destiny" era with me,
50
186278
5044
"ချစ်ခြင်းရဲ့ပန်းတိုင်"ခေတ်ကို ကျွန်တော်
နဲ့အတူ ပုခုံးဖက်ကြိုဆိုမယ့်
နဲ့အတူ ပုခုံးဖက်ကြိုဆိုမယ့်
03:23
let me talk about my three life hacks
for preventing divorce.
for preventing divorce.
51
191346
4986
သူတွေကို ကွာရှင်းမှုတွေ ကာကွယ်နိုင်မယ့်
နည်း ၃ နည်း ကျွန်တော် ပြောပြပါမယ်။
နည်း ၃ နည်း ကျွန်တော် ပြောပြပါမယ်။
03:28
Now, we can intervene
to prevent divorce at two points:
to prevent divorce at two points:
52
196356
4220
အခုကျွန်တော်တို့ ကွာရှင်းမှု ၂ ချက်ကို
အတူတူကာကွယ်လို့ရတယ်။ နောက်ပိုင်း
အတူတူကာကွယ်လို့ရတယ်။ နောက်ပိုင်း
03:32
later, once the cracks begin to appear
in an established relationship;
in an established relationship;
53
200600
4692
ဆက်ဆံရေးတွေမှာ အက်ကွဲကြောင်းလေး ထင်လာတာ၊
03:37
or earlier, before we commit,
before we have children.
before we have children.
54
205316
4935
ဒါမှမဟုတ် ကလေးတွေမရခင်၊ လက်မထပ်ခင်ပေါ့
03:42
And that's where I'm going to take us now.
55
210275
2957
အဲ့နေရာကို ကျွန်တော်စပြောတော့မှာပါ။
03:46
So my first life hack:
56
214128
1738
ဒါပထမနည်းလမ်းပါ။
03:48
millennials spend seven-plus hours
on their devices a day.
on their devices a day.
57
216919
4655
နှစ်ထောင်စုဖွားတွေက သူတို့်စက်ပစ္စည်း
တွေပေါ်မှာ ၇ နာရီအထက် သုံးစွဲကြပါတယ်။
တွေပေါ်မှာ ၇ နာရီအထက် သုံးစွဲကြပါတယ်။
03:54
That's American data.
58
222116
1288
ဒါအမေရိကားက အချက်အလက်ပါ။
03:56
And some say, probably not unreasonably,
59
224056
2345
တချို့က ဒါ သေသေချာချာတော့ မဟုတ်ပေမယ့်
03:58
this has probably affected
their face-to-face relationships.
their face-to-face relationships.
60
226425
4174
သူတို့ရဲ့ပြင်ပက ဆက်ဆံရေးတွေကို
ထိခိုက်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ပြောကြတယ်။
ထိခိုက်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ပြောကြတယ်။
04:03
Indeed, and add to that
the hookup culture,
the hookup culture,
61
231139
3715
တကယ်တမ်းတော့ ထပ်ပြောရရင်
အတူနေတဲ့ ယဉ်ကျေးမှု၊ ergo app တွေဖြစ်တဲ့
အတူနေတဲ့ ယဉ်ကျေးမှု၊ ergo app တွေဖြစ်တဲ့
04:06
ergo apps like Tinder,
62
234878
1943
Tinder တွေနဲ့ အထူးဆန်းတော့လည်း
04:08
and it's no great surprise that
the 20-somethings that I work with
the 20-somethings that I work with
63
236845
3539
မဟုတ်တော့ဘူး။ အလုပ်တူတူ
လုပ်နေတဲ့တချို့ ၂၀ ကျော်တွေ သူတို့အတွက်
လုပ်နေတဲ့တချို့ ၂၀ ကျော်တွေ သူတို့အတွက်
04:12
will often talk to me about
how it is often easier for them
how it is often easier for them
64
240408
3897
တစ်ယောက်ယောက်နဲ့ တွေ့ကြတဲ့အခါ
အကျိုးရှိရှိ စကားပြောဆိုတာထက်
အကျိုးရှိရှိ စကားပြောဆိုတာထက်
04:16
to have sex with somebody that they've met
65
244329
2561
လိင်ကိစ္စဖြစ်ဖို့ကဘယ်လောက်တောင်လွယ်ကူတယ်
04:18
than have a meaningful conversation.
66
246914
2240
ဆိုတာမျိုး ကျွန်တော်နဲ့ ပြောဖြစ်ကြတယ်။
04:21
Now, some say this is a bad thing.
67
249628
2427
တချို့က ဒါကို မကောင်းဘူးလို့ပြောကြပြန်တယ်။
04:24
I say this is a really good thing.
68
252928
2577
ကျွန်တော်ကတော့ ဒါကိုတကယ်ကောင်းတယ်လို့
ပြောမယ်ဗျာ။
ပြောမယ်ဗျာ။
04:28
It's a particularly good thing
69
256980
2046
လက်ထပ်မှုဆိုတဲ့ပြင်ပမှာ လိင်မှုကိစ္စပြုတာ
04:31
to be having sex outside
of the institution of marriage.
of the institution of marriage.
70
259050
4206
ဒါတော်တော်လေး ကောင်းပါတယ်။
04:35
Now, before you go out
and get all moral on me,
and get all moral on me,
71
263280
2906
အခု ကျွန်တော့်ကို လူ့ကျင့်ဝတ်ကိစ္စတွေ
လာထောက်ပြတော့မယ်ဆိုရင်
လာထောက်ပြတော့မယ်ဆိုရင်
04:38
remember that Generation X,
in the American Public Report,
in the American Public Report,
72
266210
3904
အဲဒီမျိုးဆက် Xတွေရဲ့ ၉၁%သော အမျိုးသမီးတွေက
၃၀ မတိုင်ခင် လက်မထပ်ခင် လိင်ကိစ္စရှိဖူး
၃၀ မတိုင်ခင် လက်မထပ်ခင် လိင်ကိစ္စရှိဖူး
04:42
they found that 91 percent of women
73
270138
3403
သူများပဲ ဖြစ်ပါတယ် ဆိုတဲ့ အမေရိက
04:45
had had premarital sex by the age of 30.
74
273565
2712
ပြည်သူ့စစ်တမ်းကို သတိရလိုက်ပါ။
04:48
Ninety-one percent.
75
276301
1768
အမျိုးသမီး ၉၁% ပါ။
04:51
It's a particularly good thing that
these relationships are happening later.
these relationships are happening later.
76
279383
4493
ဒီလိုမျိုးကနေ နောက်ပိုင်း အချစ်ရေးကိစ္စ
မျိုးဖြစ်လာတာ ကောင်းပါတယ်။
မျိုးဖြစ်လာတာ ကောင်းပါတယ်။
04:56
See, boomers in the '60s --
77
284358
2317
ခု ၆၀နှစ် ဖွားတွေပဲကြည့်
04:59
they were getting married
at an average age for women of 20
at an average age for women of 20
78
287921
3285
သူတို့လက်ထပ်ခဲ့တဲ့အချိန်မှာ ပျမ်းမျှ
အမျိုးသားတွေက ၂၃၊
အမျိုးသားတွေက ၂၃၊
05:03
and 23 for men.
79
291230
1910
အမျိုးသမီးတွေက ၂၀
05:05
2015 in Australia?
80
293629
2132
၂၀၁၅ သြစတေးလျမှာလား
05:07
That is now 30 for women and 32 for men.
81
295785
4932
အခုဆို အမျိုးသမီးတွေက ၃၀၊ အမျိုးသားတွေက ၃၂
05:13
That's a good thing, because
the older you are when you get married,
the older you are when you get married,
82
301759
5533
ဒါကောင်းတယ်နော်။ ဘာလို့ဆိုတော့
အသက်ကြီးမှ လက်ထပ်လေ
အသက်ကြီးမှ လက်ထပ်လေ
05:19
the lower your divorce rate.
83
307316
1696
ကွာရှင်းမှုနှုန်း ကျလေပဲ။
05:21
Why?
84
309036
1168
ဘာလို့လဲ။
05:22
Why is it helpful to get married later?
85
310228
2487
ဘာလို့ နောက်ကျမှလက်ထပ်တာက
အထောာက်ကူပေးတာလဲ။
အထောာက်ကူပေးတာလဲ။
05:24
Three reasons.
86
312739
1169
အကြောင်း ၃ ချက်ရှိပါတယ်။
05:25
Firstly, getting married later allows
the other two preventers of divorce
the other two preventers of divorce
87
313932
4694
ပထမက နောက်ကျမှ လက်ထပ်ခြင်းက
အချက် ၂ချက်ကနေ ကွာရှင်းဖို့ ဖြစ်လာမှာကို
အချက် ၂ချက်ကနေ ကွာရှင်းဖို့ ဖြစ်လာမှာကို
05:30
to come into play.
88
318650
1231
ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
05:31
They are tertiary education
89
319905
2270
ဒါတွေက ပညာတတ်ခြင်းနဲ့
05:34
and a higher income, which tends
to go with tertiary education.
to go with tertiary education.
90
322952
3054
ဝင်ငွေကောင်းခြင်းပါ၊ ဒါကလည်း
ပညာတတ်တာနဲ့ ဆက်စပ်လေ့ရှိတယ်။
ပညာတတ်တာနဲ့ ဆက်စပ်လေ့ရှိတယ်။
05:38
So these three factors all
kind of get mixed up together.
kind of get mixed up together.
91
326030
3208
ဒီတော့ ဒီ ၃ ချက်က တပေါင်းတစည်း
တည်း ဖြစ်သွားပါတယ်။
တည်း ဖြစ်သွားပါတယ်။
05:41
Number two,
92
329262
1277
ဒုတိယအချက်
05:42
neuroplasticity research tell us
93
330563
2362
ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ သုသေသနများအရ
05:44
that the human brain is still growing
until at least the age of 25.
until at least the age of 25.
94
332949
6234
လူ့ဦးနှောက်က အသက် ၂၅ နှစ်အထိ
ဖွံ့ဖြိုးနေဆဲပါ။
ဖွံ့ဖြိုးနေဆဲပါ။
05:51
So that means how you're thinking
and what you're thinking
and what you're thinking
95
339207
2802
ဒါက ခင်ဗျား ဘယ်လိုတွေးခေါ်တယ်၊ ဘာတွေ
တွေးတယ်ဆိုတာ၂၅ နှစ်အထိ
တွေးတယ်ဆိုတာ၂၅ နှစ်အထိ
05:54
is still changing up until 25.
96
342033
2326
ပြောင်းလဲနေတုန်းပါလို့ ပြောနေတာပါပဲ။
05:57
And thirdly, and most importantly
to my mind, is personality.
to my mind, is personality.
97
345034
3845
တတိယနဲ့ ကျွန်တော့အတွက် အရေးကြီးဆုံး
ကတော့ ကိုယ့်ရဲ့အပြုအမူပါပဲ။
ကတော့ ကိုယ့်ရဲ့အပြုအမူပါပဲ။
06:00
Your personality at the age of 20
98
348903
2309
ခင်ဗျားရဲ့ အသက် ၂၀ အပြုအမူက
06:03
does not correlate with
your personality at the age of 50.
your personality at the age of 50.
99
351236
3744
အသက် ၅၀ အပြုအမူနဲ့ ဘာမှမဆက်စပ်ပါဘူး။
06:07
But your personality at the age of 30
100
355004
2541
ဒါပေမဲ့ ခင်ဗျားရဲ့ အသက် ၃၀ အပြုအမူက
06:09
does correlate with
your personality at the age of 50.
your personality at the age of 50.
101
357569
3416
အသက် ၅၀ အပြုအမူနဲ့ ဆက်ကိုဆက်စပ်နေပါတယ်။
06:13
So when I ask somebody
who got married young why they broke up,
who got married young why they broke up,
102
361009
3021
ဒါကြောင့် ငယ်ငယ်နဲ့အိမ်ထောင်ကျသူကိူ
ဘာလို့ကွဲတာလဲလို့ မေးတော့
ဘာလို့ကွဲတာလဲလို့ မေးတော့
06:16
and they say, "We grew apart,"
103
364054
1480
ကျွန်တော်တို့ သွေးအေးလာလို့တဲ့
06:18
they're being surprisingly accurate,
104
366629
1754
သူတို့အံ့အားသင့်ဖွယ်မှန်တာ။
06:20
because the 20s is a decade
of rapid change and maturation.
of rapid change and maturation.
105
368407
4404
ဘာလို့ဆိုတော့ ၂၀ ခုနှစ်များက ပြောင်းလဲ
ခြင်း၊ ရင့်ကျက်ခြင်းတို့ အမြန်ဆုံးဖြစ်ပျက်
ခြင်း၊ ရင့်ကျက်ခြင်းတို့ အမြန်ဆုံးဖြစ်ပျက်
06:25
So the first thing you want to get
before you get married is older.
before you get married is older.
106
373197
5752
နေလို့ပါပဲ။ ဒါကြောင့် ပထမဆုံးကတော့ အသက်လေး
ရလာမှ အိမ်ထောင်ပြုသင့်တာပါပဲ။
ရလာမှ အိမ်ထောင်ပြုသင့်တာပါပဲ။
06:30
(Laughter)
107
378973
2089
(ရယ်သံ)
06:34
Number two,
108
382218
1199
ဒုတိယအချက်
06:35
John Gottman, psychologist
and relationship researcher,
and relationship researcher,
109
383998
4208
John Gottman စိတ်ပညာဗေဒပညာရှင်
အချစ်ရေးဆိုင်ရာသုတေသီက ပျော်ရွှင်
အချစ်ရေးဆိုင်ရာသုတေသီက ပျော်ရွှင်
06:40
can tell us many factors that correlate
with a happy, successful marriage.
with a happy, successful marriage.
110
388230
5176
အောင်မြင်တဲ့အိမ်ထောင်ရေးနဲ့ ပတ်သတ်
နေတဲ့ အချက်များစွာကို ပြောပြနိုင်ပါတယ်။
နေတဲ့ အချက်များစွာကို ပြောပြနိုင်ပါတယ်။
06:46
But the one that I want to talk about
111
394853
1958
ဒီထဲကမှ ကျွန်တော်ပြောချင်တဲ့
တစ်ချက်က
တစ်ချက်က
06:48
is a big one:
112
396835
1232
တကယ့် အကြီးကြီးပါ။
06:50
81 percent of marriages implode,
self-destruct, if this problem is present.
self-destruct, if this problem is present.
113
398091
6282
၈၁ % သော အိမ်ထောင်ရေးတွေက
အချင်းချင်းမှာပြဿနာတွေဖြစ်၊
အချင်းချင်းမှာပြဿနာတွေဖြစ်၊
06:56
And the second reason why I want
to talk about it here
to talk about it here
114
404397
2756
ဒါက ယနေ့တကယ်ပဲ ဖြစ်တာ။
ဒါကြောင့်ဒုတိယအချက်ကို
ဒါကြောင့်ဒုတိယအချက်ကို
06:59
is because it's something
you can evaluate while you're dating.
you can evaluate while you're dating.
115
407177
3894
ပြောဖို့လိုလာတာက ချိန်းတွေ့တဲ့အခါ
အချင်းချင်း သုံးသပ်လို့ရတယ်။
အချင်းချင်း သုံးသပ်လို့ရတယ်။
07:03
Gottman found that the relationships
that were the most stable and happy
that were the most stable and happy
116
411095
5874
Gottman တွေ့ခဲ့တာက အချင်းချင်း
လုပ်ပိုင်ခွင့် မျှဝေလေ့ရှိတဲ့
လုပ်ပိုင်ခွင့် မျှဝေလေ့ရှိတဲ့
07:08
over the longer term
117
416993
1202
ဇနီးမောင်နှံတွေက
07:10
were relationships in which
the couple shared power.
the couple shared power.
118
418219
3425
အချိန်ကာလကြာကြာ ပိုတည်မြဲပြီး၊
ပျော်ရွှင်ကြတယ် ဆိုတာပဲ။
ပျော်ရွှင်ကြတယ် ဆိုတာပဲ။
07:14
They were influenceable:
119
422531
1954
သူတို့က လွှမ်းမိုးနိုင်တယ်၊
ဥပမာ အိမ် ကား
ဥပမာ အိမ် ကား
07:18
big decisions, like buying a house,
overseas trips, buying a car,
overseas trips, buying a car,
120
426854
4223
ဝယ်တာ၊ နိုင်ငံခြားခရီးထွက်တာ၊
ကလေးယူတာမျိုး ဆုံးဖြတ်ချက်
ကလေးယူတာမျိုး ဆုံးဖြတ်ချက်
07:23
having children.
121
431101
1421
အကြီးစားတွေမှာလိုပေါ့။
07:24
But when Gottman
drilled down on this data,
drilled down on this data,
122
432959
2859
ဒါပေမဲ့ Gottman အဲ့အချက်ကို
အောက်ခြေထိ ချပြတဲ့အခါ
အောက်ခြေထိ ချပြတဲ့အခါ
07:27
what he found was that women
were generally pretty influenceable.
were generally pretty influenceable.
123
435842
5335
ဘာတွေ့လိုက်ရလဲဆိုတော့ အမျိုးသမီးတွေက
တော်တော်လေး လွှမ်းမိုးနိုင်ကြပါတယ်။
တော်တော်လေး လွှမ်းမိုးနိုင်ကြပါတယ်။
07:33
Guess where the problem lay?
124
441639
2129
ကဲ. ပြဿနာကဘာဖြစ်မလဲတွေးကြည့်။
07:35
(Laughter)
125
443792
1023
(ရယ်သံ)
07:36
Yeah, there's only
two options here, isn't there?
two options here, isn't there?
126
444839
2427
ဟုတ်တယ်။ အဲဒီမှာ လုပ်စရာ ၂ ချက်ပဲ
ရှိတာ ဟုတ်တယ်နော်။
ရှိတာ ဟုတ်တယ်နော်။
07:39
Yeah, we men were to blame.
127
447290
1696
ယောကျ်ားတွေကို
အပြစ်တင်မယ်။
အပြစ်တင်မယ်။
07:42
The other thing that Gottman found
128
450497
1730
နောက်တစ်ချက် Gottmanသွားတွေ့တာက
07:44
is that men who are influenceable
129
452251
4211
လွှမ်းမိုးနိုင်တဲ့ အမျိုးသားတွေက
07:48
also tended to be "outstanding fathers."
130
456486
4418
ထက်မြက်တဲ့ဖခင်တွေ ဖြစ်လာကြတယ်။
07:53
So women: How influenceable is your man?
131
461323
4887
ဒါကြောင့် အမျိုးသမီးတွေ.. ဘယ်လောက်များ
ကိုယ့်အမျိုးသားက လွှမ်းမိုးနိုင်ကြသလဲ။
ကိုယ့်အမျိုးသားက လွှမ်းမိုးနိုင်ကြသလဲ။
07:58
Men:
132
466987
1185
ကဲ အမျိုးသားတွေ
08:03
you're with her because you respect her.
133
471038
2085
မင်းသူ့ကိုလေးစားလို့ သူမနဲ့အတူ ရှိနေတယ်။
08:07
Make sure that respect plays out
in the decision-making process.
in the decision-making process.
134
475396
3631
အဲဒီလေးစားပါတယ်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ
ချတဲ့နေရာမှာလည်း ချသုံးသင့်ပါတယ်
ချတဲ့နေရာမှာလည်း ချသုံးသင့်ပါတယ်
08:14
Number three.
135
482445
1736
တတိယအချက်
08:19
I'm often intrigued by
why couples come in to see me
why couples come in to see me
136
487213
3328
တခါတလေ ကျွန်တော် စိတ်တော့ဝင်စားမိတာက
တချို့အိမ်ထောင်သည်တွေ လက်ထပ်ပြီး
တချို့အိမ်ထောင်သည်တွေ လက်ထပ်ပြီး
08:23
after they've been married
for 30 or 40 years.
for 30 or 40 years.
137
491712
2696
နှစ် ၃ဝ ၄၀ လောက်မှ လာလာတွေ့ကြတာကိုပဲ။
08:26
This is a time when they're approaching
the infirmities and illness of old age.
the infirmities and illness of old age.
138
494432
4943
အဲဒီချိန်က သူတို့ရဲ့သက်ကြီးပိုင်း နာမကျန်း
မှုတွေ၊ ခံစားမှုတွေကို နီးကပ်လာနေတာ။
မှုတွေ၊ ခံစားမှုတွေကို နီးကပ်လာနေတာ။
08:31
It's a time when they're particularly
focused on caring for each other.
focused on caring for each other.
139
499399
4676
အဲ့ဒီအချိန်လေးက တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက်
ဂရုတစိုက်၊ အရိပ်တကြည့်ကြည့် နေရတော့မယ်လေ။
ဂရုတစိုက်၊ အရိပ်တကြည့်ကြည့် နေရတော့မယ်လေ။
08:37
They'll forgive things
that have bugged them for years.
that have bugged them for years.
140
505376
2668
သူတို့ဟာ အရင်ကမှားခဲ့သမျှတွေ
ယုံကြည်မှု ပျက်ပြားတာတွေနဲ့
ယုံကြည်မှု ပျက်ပြားတာတွေနဲ့
08:40
They'll forgive all betrayals,
even infidelities,
even infidelities,
141
508068
3571
သစ္စာဖောက်တာတွေ
အထိကို ခွင့်လွှတ်ဖို့ လုပ်လာပါတယ်။
အထိကို ခွင့်လွှတ်ဖို့ လုပ်လာပါတယ်။
08:43
because they're focused
on caring for each other.
on caring for each other.
142
511663
2361
ဘာလို့ဆို တစ်ယောက်နဲ့
တစ်ယောက်ဂရုစိုက်ကြလို့ပါ။
တစ်ယောက်ဂရုစိုက်ကြလို့ပါ။
08:46
So what pulls them apart?
143
514048
1626
ဒါဆိုဘာက သူတို့ကို ကွဲစေတာလဲ။
08:47
The best word I have
for this is reliability,
for this is reliability,
144
515698
2748
အဲ့အတွက်အကောင်းဆုံး
အဖြေကတော့ အားကိုးရခြင်း
အဖြေကတော့ အားကိုးရခြင်း
08:50
or the lack thereof.
145
518470
1459
မရခြင်းပါ။
08:52
Does your partner have your back?
146
520563
1871
မင်းလက်တွဲဖော်က မင်းနောက်မှာ ရှိနေသလား။
08:54
It takes two forms.
147
522458
1267
နှစ်မျိုးတော့ရှိမယ်။
08:55
Firstly, can you rely on your partner
to do what they say they're going to do?
to do what they say they're going to do?
148
523749
5756
ပထမက မင်းလက်တွဲဖော်က သူ ဖြစ်ချင်တာတွေ
ပြောပြတာတွေကို မင်းယုံကြည်ကိုးစားရလား။
ပြောပြတာတွေကို မင်းယုံကြည်ကိုးစားရလား။
09:01
Do they follow through?
149
529529
1527
ပြောတဲ့အတိုင်းလုပ်လား။
09:03
Secondly,
150
531706
1224
ဒုတိယက
09:06
if, for example,
151
534356
1691
အကယ်၍ပေါ့လေ
09:08
you're out and you're being
verbally attacked by somebody,
verbally attacked by somebody,
152
536071
2806
ခင်ဗျား ဘေးဖယ်ခံရ၊ တစ်ယောက်ယောက်ရဲ့
စကားတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်တာ
စကားတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်တာ
09:10
or you're suffering from
a really disabling illness,
a really disabling illness,
153
538901
5122
ခံရမယ်၊ ဒါမှမဟုတ် အိပ်ရာထဲ ဖုန်းဖုန်းလဲ
သွားမယ်ဆိုရင် ခင်ဗျားအိမ်ထောာင်ဖက်က
သွားမယ်ဆိုရင် ခင်ဗျားအိမ်ထောာင်ဖက်က
09:16
does your partner step up
and do what needs to be done
and do what needs to be done
154
544047
3876
ဘေးကနေ ခင်ဗျားအတွက် လိုအပ်တဲ့
09:19
to leave you feeling
cared for and protected?
cared for and protected?
155
547947
2733
ဂရုစိုက်မှုနဲ့ ကာကွယ်မှုတွေပေးနိုင်မှာလား။
09:23
And here's the rub:
156
551497
1760
ပြဿနာက
09:25
if you're facing old age,
157
553281
1925
ခင်ဗျားက အသက်ကြီးလာချိန်
09:27
and your partner
isn't doing that for you --
isn't doing that for you --
158
555230
2383
အိမ်ထောင်ဖက်က ခင်ဗျားအတွက်
လုပ်နေတာ မဟုတ်တော့
လုပ်နေတာ မဟုတ်တော့
09:29
in fact, you're having
to do that for them --
to do that for them --
159
557637
2179
တကယ်က ခင်ဗျားက သူတို့အတွက် လုပ်ပေးနေတော့
09:32
then in an already-fragile relationship,
160
560523
3195
အိမ်ထောင်ရေးက စအက်ကွဲကြောင်း
ဖြစ်လာတော့တာပါပဲ။
ဖြစ်လာတော့တာပါပဲ။
09:35
it can look a bit like you might
be better off out of it rather than in it.
be better off out of it rather than in it.
161
563742
4938
ခင်ဗျား ဒီအကွဲအပြဲထဲမှာ ရှိမနေတာက
ပိုကောင်းမယ်လို့ ထင်သွားနိုင်တယ်။
ပိုကောင်းမယ်လို့ ထင်သွားနိုင်တယ်။
09:41
So is your partner there for you
when it really matters?
when it really matters?
162
569834
6061
ဒါကြောင့် ခင်ဗျားအိမ်ထောင်ဖက်က တကယ်
အရေးကြုံတဲ့အခါ ခင်ဗျားဘေးမှာလား။
အရေးကြုံတဲ့အခါ ခင်ဗျားဘေးမှာလား။
09:49
Not all the time, 80 percent of the time,
163
577141
2476
တချိန်လုံး မဟုတ်ပါဘူး။ ၈၀%လောက်ပါပဲ။
09:51
but particularly if it's important to you.
164
579641
2246
ခင်ဗျားအတွက် အရေးကြီးရင်တော့ အပြည့်ပေါ့။
09:55
On your side, think carefully before you
commit to do something for your partner.
commit to do something for your partner.
165
583821
5609
ခင်ဗျားဘက်မှာက အိမ်ထောင်ဖက်အတွက်
တခုခုဇောက်ချမလုပ်ခင် သေချာစဉ်းစားရမယ်။
တခုခုဇောက်ချမလုပ်ခင် သေချာစဉ်းစားရမယ်။
10:01
It is much better to commit to
as much as you can follow through
as much as you can follow through
166
589454
4463
ပါးစပ်လေးနဲ့ပဲ ကြားကောင်းအောင် ကတိပဲပေးရုံ
သပ်သပ်နဲ့ တဖက်သားကို စိတ်ကုန်စေမှာထက်
သပ်သပ်နဲ့ တဖက်သားကို စိတ်ကုန်စေမှာထက်
10:05
than to commit to more
sound-good-in-the-moment
sound-good-in-the-moment
167
593941
2790
ကတိပေးထားတဲ့အတိုင်း လုပ်နိုင်သမျှလုပ်
10:08
and then let them down.
168
596755
1517
နိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းတာပေါ့။
10:14
And if it's really important
to your partner, and you commit to it,
to your partner, and you commit to it,
169
602244
4002
အကယ်၍တခုခုက ခင်ဗျားအိမ်ထောင်ဖက်အတွက်
အရေးကြီးနေရင်တော့ ကတိပေးပြီး
အရေးကြီးနေရင်တော့ ကတိပေးပြီး
10:18
make sure you move hell
and high water to follow through.
and high water to follow through.
170
606270
3071
ငရဲပဲ ဖြတ်ရဖြတ်ရ၊ ပင်လယ်ပဲ ကူးရကူးရ
တည်အောင်တော့ လုပ်ရတော့မှာပဲ။
တည်အောင်တော့ လုပ်ရတော့မှာပဲ။
10:21
Now, these are things
that I'm saying you can look for.
that I'm saying you can look for.
171
609938
2685
ကဲ ဒါတွေက မင်းတို့ရှာဖွေရမယ့်
ဟာတွေကို ပြောပြနေတာပါ။
ဟာတွေကို ပြောပြနေတာပါ။
10:24
Don't worry, these are also
things that can be built
things that can be built
172
612647
2926
မပူပါနဲ့။ ဒါတွေက ရှိရင်းစွဲ
အိမ်ထောင်ရေးမှာလည်း
အိမ်ထောင်ရေးမှာလည်း
10:27
in existing relationships.
173
615597
1891
တည်ဆောက်လို့လည်းရပါတယ်။
10:32
I believe that the most important decision
174
620282
3434
ကျွန်တော် ယုံကြည်ပါတယ်၊ အရေးပါဆုံး
ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို
ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို
10:37
that you can make
175
625234
1554
ခင်ဗျားအိမ်ထောင်ဖက်ရွေးတဲ့အခါ၊
10:38
is who you choose as a life partner,
176
626812
2699
ခင်ဗျားရဲ့တခြားမိဘတွေလို ကိုယ့်ကလေးတွေကို
10:43
who you choose as
the other parent of your children.
the other parent of your children.
177
631068
2921
ဖြစ်စေချင်တာမျိုးမှာ ချကြမှာပါ။
ပြီးတော့
ပြီးတော့
10:47
And of course, romance has to be there.
178
635137
1870
တူနှစ်ကိုယ် ကြည်နူးမှုတွေလည်း ပါတာပေါ့။
10:49
Romance is a grand and beautiful
and quirky thing.
and quirky thing.
179
637031
4195
ချစ်ကြည်နူးတယ်ဆိုတာ ခမ်းနားတယ်၊
လှပတယ်၊ ထူးလည်းထူးဆန်းတယ်။
လှပတယ်၊ ထူးလည်းထူးဆန်းတယ်။
10:54
But we need to add
to a romantic, loving heart
to a romantic, loving heart
180
642001
5417
ဒါပေမယ့် ဘဝအတွက် အရေးကြီးတာတွေကို
ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့အခါ
ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့အခါ
10:59
an informed, thoughtful mind,
181
647442
4146
ဒီကြည်နူးမှုကို အတွေးအခေါ်တွေ၊
အသိတွေနဲ့ ထုံမွှန်းထားတဲ့
အသိတွေနဲ့ ထုံမွှန်းထားတဲ့
11:03
as we make the most important
decision of our life.
decision of our life.
182
651612
2985
နှလုံးသားနဲ့ ထပ်ဝန်းရံဖို့ လိုပါတယ်။
11:06
Thank you.
183
654621
1192
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
11:07
(Applause)
184
655837
3738
(လက်ခုပ်တီးသံ)
ABOUT THE SPEAKER
George Blair-West - PsychiatristDr. George Blair-West is an author, researcher and doctor specializing in psychiatry.
Why you should listen
Dr. George Blair-West specializes in psychiatry in private practice in Brisbane, Australia. He sub-specializes in trauma and relationship/sex therapy. His abiding interest is distilling the latest psychotherapeutic research, honing these insights for impactful delivery through his clinical work, and then sharing them with the greater population.
In the 1990s, as a Senior Lecturer at the University of Queensland, Blair-West published widely on suicide and depression. Needing to lose weight himself, he then turned his focus to the overlooked research into the psychological forces that prevent weight loss. The bestselling book Weight Loss for Food Lovers: Understanding Our Minds and Why We Sabotage Our Weight Loss (translated into Dutch and Chinese) along with related research papers resulted in keynote addresses, a regular spot on the Australian breakfast show Today and media appearances around the world. A children's book on teaching healthy eating habits followed, and in 2010 Blair-West was named one of the "top 20 most influential obesity experts in the world."
Blair-West's 2013 novel The Way of The Quest received three international awards and was about the "how to" of finding one's meaning and purpose in life while building healthy relationships.
Helping people make sense of relationships is Blair-West's most important work. Drawing on his 25 years as a relationship therapist, he is currently writing his fourth book, How to Make the Biggest Decision of Your Life with his daughter Jiveny Blair-West, a dating coach. He and his wife Penny, a psychologist, celebrated 30 years of marriage in 2018.
George Blair-West | Speaker | TED.com