TEDGlobal 2011
Neil MacGregor: 2600 years of history in one object
Neil MacGregor: 2600 jaren geschiedenis in één object
Filmed:
Readability: 4.6
1,160,889 views
Een klei-cilinder met Akkadisch spijkerschrift, beschadigd en gebroken: de Cyrus Cilinder is een machtig symbool van religieuze tolerantie en multiculturalisme. In deze boeiende talk gaat Neil MacGregor, directeur van het British Museum, aan de hand van dit ene object 2600 jaar geschiedenis van het Midden-Oosten na.
Neil MacGregor - Director of The British Museum
The writer and presenter of the BBC Radio 4 series "A History of the World in 100 Objects" and the accompanying book. Full bio
The writer and presenter of the BBC Radio 4 series "A History of the World in 100 Objects" and the accompanying book. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
The things we make
0
0
2000
De dingen die we maken
00:17
have one supreme quality --
1
2000
3000
hebben één voornaamste eigenschap:
00:20
they live longer than us.
2
5000
2000
ze leven langer dan wij.
00:22
We perish, they survive;
3
7000
2000
Wij gaan verloren, zij overleven;
00:24
we have one life, they have many lives,
4
9000
3000
wij hebben één leven, zij hebben vele levens
00:27
and in each life they can mean different things.
5
12000
3000
en in elk leven kunnen ze iets anders betekenen.
00:30
Which means that, while we all have one biography,
6
15000
3000
Terwijl wij één biografie hebben,
00:33
they have many.
7
18000
2000
hebben zij er vele.
00:35
I want this morning to talk
8
20000
2000
Ik ga het vanmorgen hebben
00:37
about the story, the biography -- or rather the biographies --
9
22000
3000
over het verhaal, de biografie - of de biografieën -
00:40
of one particular object,
10
25000
3000
van één bepaald object,
00:43
one remarkable thing.
11
28000
2000
een opmerkelijk ding.
00:45
It doesn't, I agree,
12
30000
2000
Ik ga akkoord
00:47
look very much.
13
32000
2000
dat het niet veel zaaks lijkt.
00:49
It's about the size of a rugby ball.
14
34000
3000
Het is ongeveer zo groot als een rugbybal.
00:52
It's made of clay,
15
37000
2000
Het werd gemaakt van klei
00:54
and it's been fashioned
16
39000
2000
en gekneed
00:56
into a cylinder shape,
17
41000
3000
tot een cilinder,
00:59
covered with close writing
18
44000
2000
overdekt met een nauw aansluitend schrift
01:01
and then baked dry in the sun.
19
46000
3000
en dan gebakken in de zon.
01:04
And as you can see,
20
49000
2000
Zoals je kunt zien
01:06
it's been knocked about a bit,
21
51000
2000
is het een beetje beschadigd.
01:08
which is not surprising
22
53000
2000
Niet verwonderlijk,
01:10
because it was made two and a half thousand years ago
23
55000
3000
want het is 2500 jaar oud.
01:13
and was dug up
24
58000
2000
Het werd
01:15
in 1879.
25
60000
2000
in 1879 opgegraven.
01:17
But today,
26
62000
2000
Maar vandaag,
01:19
this thing is, I believe,
27
64000
2000
is dit ding, geloof ik,
01:21
a major player
28
66000
2000
een belangrijk element
01:23
in the politics of the Middle East.
29
68000
2000
in de politiek van het Midden-Oosten.
01:25
And it's an object
30
70000
2000
Het is een object
01:27
with fascinating stories
31
72000
2000
met fascinerende verhalen;
01:29
and stories that are by no means over yet.
32
74000
4000
verhalen die allerminst afgelopen zijn.
01:33
The story begins
33
78000
2000
Het verhaal begint
01:35
in the Iran-Iraq war
34
80000
4000
met de oorlog tussen Iran en Irak
01:39
and that series of events
35
84000
2000
en de gebeurtenissen
01:41
that culminated
36
86000
2000
die uitmondden
01:43
in the invasion of Iraq
37
88000
2000
in de invasie van Irak
01:45
by foreign forces,
38
90000
2000
door buitenlandse troepen,
01:47
the removal of a despotic ruler
39
92000
2000
het verwijderen van een despotische heerser
01:49
and instant regime change.
40
94000
3000
en een ogenblikkelijke verandering van regime.
01:52
And I want to begin
41
97000
2000
Ik begin
01:54
with one episode from that sequence of events
42
99000
2000
met een episode in die opeenvolging van gebeurtenissen
01:56
that most of you would be very familiar with,
43
101000
3000
waarmee de meesten van jullie zeer vertrouwd zijn,
01:59
Belshazzar's feast --
44
104000
2000
Belsazar's feest -
02:01
because we're talking about the Iran-Iraq war
45
106000
2000
want we hebben het hier over de Iran-Irak oorlog
02:03
of 539 BC.
46
108000
3000
van 539 voor Christus.
02:06
And the parallels
47
111000
2000
De parallellen
02:08
between the events
48
113000
2000
tussen de gebeurtenissen
02:10
of 539 BC and 2003 and in between
49
115000
3000
van 539 voor Christus en 2003
02:13
are startling.
50
118000
2000
zijn opzienbarend.
02:15
What you're looking at is Rembrandt's painting,
51
120000
2000
Je ziet hier Rembrandts schilderij,
02:17
now in the National Gallery in London,
52
122000
2000
nu in de National Gallery in Londen,
02:19
illustrating the text from the prophet Daniel
53
124000
2000
een illustratie van de tekst van de profeet Daniël
02:21
in the Hebrew scriptures.
54
126000
3000
in de Hebreeuwse bijbel.
02:24
And you all know roughly the story.
55
129000
2000
Jullie kennen het verhaal in ruwe lijnen.
02:26
Belshazzar, the son of Nebuchadnezzar,
56
131000
3000
Belsazar was de zoon van Nebukadnezar.
02:29
Nebuchadnezzar who'd conquered Israel, sacked Jerusalem
57
134000
3000
Nebukadnezar had Israël veroverd, Jeruzalem geplunderd
02:32
and captured the people
58
137000
2000
en de joden in gevangenschap
02:34
and taken the Jews back to Babylon.
59
139000
2000
naar Babylon meegevoerd.
02:36
Not only the Jews, he'd taken the temple vessels.
60
141000
3000
Maar niet alleen de joden, ook de vaten van de tempel.
02:39
He'd ransacked, desecrated the temple.
61
144000
3000
Hij had de tempel geplunderd en ontheiligd.
02:42
And the great gold vessels of the temple in Jerusalem
62
147000
3000
De grote gouden vaten van de tempel in Jeruzalem
02:45
had been taken to Babylon.
63
150000
3000
had hij meegenomen naar Babylon.
02:48
Belshazzar, his son,
64
153000
2000
Belsazar, zijn zoon,
02:50
decides to have a feast.
65
155000
2000
besloot een feest in te richten.
02:52
And in order to make it even more exciting,
66
157000
2000
Om het nog spannender te maken,
02:54
he added a bit of sacrilege to the rest of the fun,
67
159000
3000
voegde hij nog een beetje heiligschennis bij de pret
02:57
and he brings out the temple vessels.
68
162000
3000
en haalde de tempelvaten erbij.
03:00
He's already at war with the Iranians,
69
165000
3000
Hij was al in oorlog met de Iraniërs,
03:03
with the king of Persia.
70
168000
2000
met de koning van Perzië.
03:05
And that night, Daniel tells us,
71
170000
3000
Die nacht, vertelt Daniël ons,
03:08
at the height of the festivities
72
173000
2000
verscheen op het hoogtepunt van de festiviteiten
03:10
a hand appeared and wrote on the wall,
73
175000
3000
een hand en schreef op de muur:
03:13
"You are weighed in the balance and found wanting,
74
178000
3000
"Je bent gewogen en te licht bevonden.
03:16
and your kingdom is handed over
75
181000
2000
Je koninkrijk valt in handen
03:18
to the Medes and the Persians."
76
183000
2000
van de Meden en de Perzen."
03:20
And that very night
77
185000
2000
Diezelfde nacht
03:22
Cyrus, king of the Persians, entered Babylon
78
187000
4000
trok Cyrus, de koning van de Perzen, Babylon binnen
03:26
and the whole regime of Belshazzar fell.
79
191000
5000
en kwam het hele regime van Belsazar ten val.
03:31
It is, of course, a great moment
80
196000
2000
Het is uiteraard een groot moment
03:33
in the history
81
198000
2000
in de geschiedenis
03:35
of the Jewish people.
82
200000
2000
van het joodse volk.
03:37
It's a great story. It's story we all know.
83
202000
2000
Het is een geweldig verhaal. Een verhaal dat we allemaal kennen.
03:39
"The writing on the wall"
84
204000
2000
"Het teken aan de wand"
03:41
is part of our everyday language.
85
206000
3000
maakt deel uit van onze alledaagse taal.
03:44
What happened next
86
209000
2000
Wat daarna gebeurde
03:46
was remarkable,
87
211000
2000
was opmerkelijk.
03:48
and it's where our cylinder
88
213000
2000
Het is waar onze cilinder
03:50
enters the story.
89
215000
2000
opduikt in het verhaal.
03:52
Cyrus, king of the Persians,
90
217000
2000
Cyrus, de koning van de Perzen,
03:54
has entered Babylon without a fight --
91
219000
2000
overwon Babylon zonder slag of stoot.
03:56
the great empire of Babylon,
92
221000
2000
Het grote rijk van Babel,
03:58
which ran from central southern Iraq
93
223000
2000
dat zich uitstrekte van het centrum van Zuid-Irak
04:00
to the Mediterranean,
94
225000
2000
tot aan de Middellandse Zee,
04:02
falls to Cyrus.
95
227000
2000
valt in handen van Cyrus.
04:04
And Cyrus makes a declaration.
96
229000
4000
Cyrus kondigt een verklaring af.
04:08
And that is what this cylinder is,
97
233000
3000
Die staat op deze cilinder,
04:11
the declaration made by the ruler guided by God
98
236000
3000
de verklaring van de door God geleide heerser
04:14
who had toppled the Iraqi despot
99
239000
4000
die de Iraakse despoot had afgezet
04:18
and was going to bring freedom to the people.
100
243000
2000
om de mensen de vrijheid terug te geven.
04:20
In ringing Babylonian --
101
245000
2000
In klinkend Babylonisch -
04:22
it was written in Babylonian --
102
247000
2000
het werd geschreven in het Babylonisch -
04:24
he says, "I am Cyrus, king of all the universe,
103
249000
3000
zegt hij: "Ik ben Cyrus, de koning van het hele universum,
04:27
the great king, the powerful king,
104
252000
2000
de grote koning, de machtige koning,
04:29
king of Babylon, king of the four quarters of the world."
105
254000
4000
de koning van Babel, de koning van de vier hoeken van de wereld."
04:33
They're not shy of hyperbole as you can see.
106
258000
3000
Ze zaten toen niet verlegen om een beetje overdrijving.
04:36
This is probably
107
261000
2000
Dit is waarschijnlijk
04:38
the first real press release
108
263000
2000
het eerste persbericht
04:40
by a victorious army
109
265000
2000
dat we hebben
04:42
that we've got.
110
267000
2000
van een zegevierend leger.
04:44
And it's written, as we'll see in due course,
111
269000
2000
Het werd, zoals later nog zal blijken,
04:46
by very skilled P.R. consultants.
112
271000
3000
door zeer bekwame P.R.-consultants geschreven.
04:49
So the hyperbole is not actually surprising.
113
274000
3000
De overdrijving komt dus niet echt als een verrassing.
04:52
And what is the great king, the powerful king,
114
277000
2000
Wat gaat de grote koning, de machtige koning,
04:54
the king of the four quarters of the world going to do?
115
279000
3000
de koning van de vier hoeken van de wereld doen?
04:57
He goes on to say that, having conquered Babylon,
116
282000
3000
Hij zegt dat na de verovering van Babylon
05:00
he will at once let all the peoples
117
285000
3000
alle volkeren,
05:03
that the Babylonians -- Nebuchadnezzar and Belshazzar --
118
288000
2000
die de Babyloniërs - Nebukadnezar en Belsazar -
05:05
have captured and enslaved
119
290000
2000
hebben gevangen genomen en tot slaaf gemaakt,
05:07
go free.
120
292000
2000
zullen worden vrijgelaten.
05:09
He'll let them return to their countries.
121
294000
2000
Ze mogen terugkeren naar hun land.
05:11
And more important,
122
296000
2000
En nog belangrijker,
05:13
he will let them all recover
123
298000
2000
ze mogen
05:15
the gods, the statues,
124
300000
2000
de goden, de beelden,
05:17
the temple vessels
125
302000
2000
de tempelvaten
05:19
that had been confiscated.
126
304000
2000
die in beslag waren genomen, terug meenemen.
05:21
All the peoples that the Babylonians had repressed and removed
127
306000
3000
Alle volkeren die door de Babyloniërs waren onderdrukt en ontheemd,
05:24
will go home,
128
309000
2000
mogen naar huis gaan
05:26
and they'll take with them their gods.
129
311000
3000
en hun goden meenemen.
05:29
And they'll be able to restore their altars
130
314000
3000
Ze mogen hun altaren terug oprichten
05:32
and to worship their gods
131
317000
2000
en hun goden vereren,
05:34
in their own way, in their own place.
132
319000
3000
elk op hun eigen manier, in hun eigen land.
05:37
This is the decree,
133
322000
2000
Dit is het decreet,
05:39
this object is the evidence
134
324000
3000
dit object is het bewijs
05:42
for the fact that the Jews,
135
327000
2000
voor het feit dat de joden,
05:44
after the exile in Babylon,
136
329000
2000
na de ballingschap in Babylon,
05:46
the years they'd spent sitting by the waters of Babylon,
137
331000
3000
na de jaren dat ze bij de wateren van Babylon
05:49
weeping when they remembered Jerusalem,
138
334000
3000
huilden bij de herinnering aan Jeruzalem,
05:52
those Jews were allowed to go home.
139
337000
3000
dat die joden terug naar huis mochten.
05:55
They were allowed to return to Jerusalem
140
340000
2000
Ze mochten terugkeren naar Jeruzalem
05:57
and to rebuild the temple.
141
342000
2000
om de tempel te herbouwen.
05:59
It's a central document
142
344000
2000
Het is een centraal document
06:01
in Jewish history.
143
346000
2000
in de joodse geschiedenis.
06:03
And the Book of Chronicles, the Book of Ezra in the Hebrew scriptures
144
348000
4000
Het Boek Kronieken, het Boek van Ezra in de Hebreeuwse geschriften
06:07
reported in ringing terms.
145
352000
2000
rapporteert dit in klinkende termen.
06:09
This is the Jewish version
146
354000
2000
Dat is de joodse versie
06:11
of the same story.
147
356000
2000
van hetzelfde verhaal.
06:13
"Thus said Cyrus, king of Persia,
148
358000
2000
"Zo sprak Cyrus, de koning van Perzië:
06:15
'All the kingdoms of the earth have the Lord God of heaven given thee,
149
360000
3000
"Alle koninkrijken van de aarde heeft de Here God in de hemel u gegeven,
06:18
and he has charged me
150
363000
2000
en Hij heeft mij bevolen
06:20
to build him a house in Jerusalem.
151
365000
2000
voor Hem een huis te bouwen in Jeruzalem.
06:22
Who is there among you of his people?
152
367000
2000
Wie onder u is er van zijn volk?
06:24
The Lord God be with him,
153
369000
2000
De Here God zij met hem,
06:26
and let him go up.'"
154
371000
3000
en laat hem gaan.'"
06:29
"Go up" -- aaleh.
155
374000
2000
"Gaan." - aaleh.
06:31
The central element, still,
156
376000
3000
Het centrale element,
06:34
of the notion of return,
157
379000
2000
dat begrip van terugkeer,
06:36
a central part
158
381000
2000
staat nog altijd centraal
06:38
of the life of Judaism.
159
383000
2000
in het leven van het jodendom.
06:40
As you all know, that return from exile,
160
385000
2000
Zoals jullie allen weten gaf die terugkeer uit ballingschap,
06:42
the second temple,
161
387000
2000
de tweede tempel,
06:44
reshaped Judaism.
162
389000
2000
een nieuwe vorm van jodendom.
06:46
And that change,
163
391000
2000
Die verandering,
06:48
that great historic moment,
164
393000
2000
dat grote historische moment,
06:50
was made possible by Cyrus, the king of Persia,
165
395000
4000
werd mogelijk gemaakt door Cyrus, de koning van Perzië,
06:54
reported for us in Hebrew in scripture
166
399000
3000
en wordt ons in het Hebreeuws verteld in de Bijbel
06:57
and in Babylonian in clay.
167
402000
3000
en in het Babylonisch in klei.
07:00
Two great texts,
168
405000
2000
Twee grote teksten,
07:02
what about the politics?
169
407000
2000
maar hoe zit het met de politiek?
07:04
What was going on
170
409000
2000
Dit betekende een fundamentele verschuiving
07:06
was the fundamental shift in Middle Eastern history.
171
411000
3000
in de geschiedenis van het Midden-Oosten.
07:09
The empire of Iran, the Medes and the Persians,
172
414000
3000
Het Iraanse rijk, de Meden en de Perzen,
07:12
united under Cyrus,
173
417000
2000
verenigd onder Cyrus,
07:14
became the first great world empire.
174
419000
4000
werd het eerste grote wereldrijk.
07:18
Cyrus begins in the 530s BC.
175
423000
3000
Dat van Cyrus begint rond 530 voor Christus.
07:21
And by the time of his son Darius,
176
426000
4000
In de tijd van zijn zoon Darius is
07:25
the whole of the eastern Mediterranean
177
430000
3000
het hele oostelijke Middellandse-Zeegebied
07:28
is under Persian control.
178
433000
2000
onder Perzische controle.
07:30
This empire is, in fact,
179
435000
2000
Dit rijk komt nagenoeg overeen met
07:32
the Middle East as we now know it,
180
437000
2000
het Midden-Oosten zoals we dat nu kennen.
07:34
and it's what shapes the Middle East as we now know it.
181
439000
3000
Het gaf vorm aan het Midden-Oosten.
07:37
It was the largest empire the world had known until then.
182
442000
2000
Het was toen het grootste rijk ter wereld ooit.
07:39
Much more important,
183
444000
2000
Veel belangrijker nog:
07:41
it was the first
184
446000
2000
was het de eerste
07:43
multicultural, multifaith state
185
448000
2000
multiculturele, multireligieuze staat
07:45
on a huge scale.
186
450000
2000
op grote schaal.
07:47
And it had to be run in a quite new way.
187
452000
2000
Het moest op een heel nieuwe manier worden bestuurd.
07:49
It had to be run in different languages.
188
454000
2000
Het moest worden bestuurd in verschillende talen.
07:51
The fact that this decree is in Babylonian says one thing.
189
456000
3000
Het feit dat dit decreet in het Babylonisch is, zegt al iets.
07:54
And it had to recognize their different habits,
190
459000
2000
Het moest hun verschillende zeden erkennen,
07:56
different peoples, different religions, different faiths.
191
461000
3000
verschillende volkeren, religies, geloven.
07:59
All of those are respected by Cyrus.
192
464000
3000
Allemaal gerespecteerd door Cyrus.
08:02
Cyrus sets up a model
193
467000
2000
Cyrus wordt een model
08:04
of how you run
194
469000
2000
van hoe je een grote multinationale,
08:06
a great multinational, multifaith, multicultural society.
195
471000
5000
multireligieuze, multiculturele samenleving bestuurt.
08:11
And the result of that
196
476000
2000
Het resultaat hiervan
08:13
was an empire that included the areas you see on the screen,
197
478000
3000
was een rijk dat de gebieden die jullie op het scherm zien, insloot.
08:16
and which survived for 200 years of stability
198
481000
3000
Het kende een stabiliteit van 200 jaar,
08:19
until it was shattered by Alexander.
199
484000
3000
totdat het ruw verstoord werd door Alexander.
08:22
It left a dream of the Middle East as a unit,
200
487000
2000
Het liet een droom na van het Midden-Oosten als een eenheid,
08:24
and a unit where people of different faiths
201
489000
2000
een eenheid waar mensen van verschillende godsdiensten
08:26
could live together.
202
491000
2000
samen konden leven.
08:28
The Greek invasions ended that.
203
493000
2000
De Griekse invasies beëindigden dat.
08:30
And of course, Alexander couldn't sustain a government
204
495000
3000
En natuurlijk kon Alexander geen overheid in stand houden
08:33
and it fragmented.
205
498000
2000
en het viel uit elkaar.
08:35
But what Cyrus represented
206
500000
2000
Maar wat Cyrus vertegenwoordigde
08:37
remained absolutely central.
207
502000
2000
bleef absoluut centraal.
08:39
The Greek historian Xenophon
208
504000
3000
De Griekse historicus Xenophon
08:42
wrote his book "Cyropaedia"
209
507000
2000
schreef zijn boek 'Cyropaedia'
08:44
promoting Cyrus as the great ruler.
210
509000
2000
waarin hij Cyrus als de grote wetgever ten tonele voerde.
08:46
And throughout European culture afterward,
211
511000
3000
Doorheen heel de Europese cultuur erna
08:49
Cyrus remained the model.
212
514000
3000
bleef Cyrus het model.
08:52
This is a 16th century image
213
517000
2000
Dit is een 16e-eeuwse afbeelding
08:54
to show you how widespread
214
519000
2000
om te laten zien hoe wijdverbreid
08:56
his veneration actually was.
215
521000
3000
zijn verering eigenlijk was.
08:59
And Xenophon's book on Cyrus
216
524000
2000
Xenophon's boek over Cyrus
09:01
on how you ran a diverse society
217
526000
3000
over hoe je een diverse samenleving bestuurde,
09:04
was one of the great textbooks
218
529000
2000
was een van de grote boeken
09:06
that inspired the Founding Fathers
219
531000
2000
die de Founding Fathers
09:08
of the American Revolution.
220
533000
2000
van de Amerikaanse Revolutie inspireerden.
09:10
Jefferson was a great admirer --
221
535000
2000
Jefferson was een groot bewonderaar -
09:12
the ideals of Cyrus
222
537000
2000
de idealen van Cyrus
09:14
obviously speaking to those 18th century ideals
223
539000
2000
appelleerden duidelijk aan die 18e-eeuwse idealen
09:16
of how you create religious tolerance
224
541000
2000
van religieuze tolerantie
09:18
in a new state.
225
543000
3000
in een nieuwe staat.
09:23
Meanwhile, back in Babylon,
226
548000
2000
Ondertussen waren in Babylon
09:25
things had not been going well.
227
550000
2000
de zaken niet goed verlopen.
09:27
After Alexander, the other empires,
228
552000
3000
Na Alexander kwamen er andere rijken,
09:30
Babylon declines, falls into ruins,
229
555000
3000
Babylon kwijnt weg, valt in puin
09:33
and all the traces of the great Babylonian empire are lost --
230
558000
4000
en alle sporen van het grote Babylonische rijk gaan verloren -
09:37
until 1879
231
562000
2000
tot in 1879
09:39
when the cylinder is discovered
232
564000
3000
de cilinder wordt ontdekt
09:42
by a British Museum exhibition digging in Babylon.
233
567000
3000
tijdens opgravingen in Babylon voor een tentoonstelling in het Britse Museum.
09:45
And it enters now another story.
234
570000
3000
Hij komt nu in een ander verhaal terecht.
09:48
It enters that great debate
235
573000
2000
In dat grote debat
09:50
in the middle of the 19th century:
236
575000
2000
in het midden van de 19e eeuw:
09:52
Are the scriptures reliable? Can we trust them?
237
577000
3000
"Is de Schrift betrouwbaar? Kunnen we erop vertrouwen?"
09:55
We only knew
238
580000
2000
We kenden
09:57
about the return of the Jews and the decree of Cyrus
239
582000
2000
de terugkeer van de joden en het decreet van Cyrus
09:59
from the Hebrew scriptures.
240
584000
2000
alleen uit de Hebreeuwse geschriften.
10:01
No other evidence.
241
586000
2000
Geen enkel ander bewijs.
10:03
Suddenly, this appeared.
242
588000
2000
Plotseling verscheen dit.
10:05
And great excitement
243
590000
2000
Grote opwinding
10:07
to a world where those who believed in the scriptures
244
592000
2000
in een wereld waar het geloof in de schepping
10:09
had had their faith in creation shaken
245
594000
2000
volgens de Schrift door de evolutie en de geologie
10:11
by evolution, by geology,
246
596000
2000
aan het wankelen werd gebracht.
10:13
here was evidence
247
598000
2000
Hier was het bewijs
10:15
that the scriptures were historically true.
248
600000
2000
dat de Schrift historisch waar was.
10:17
It's a great 19th century moment.
249
602000
3000
Het is een groot moment in de 19e eeuw.
10:20
But -- and this, of course, is where it becomes complicated --
250
605000
5000
Maar - en dit is waar het natuurlijk ingewikkeld wordt -
10:25
the facts were true,
251
610000
2000
de feiten zijn waar,
10:27
hurrah for archeology,
252
612000
3000
leve de archeologie,
10:30
but the interpretation was rather more complicated.
253
615000
3000
maar de interpretatie was toch wat ingewikkelder.
10:33
Because the cylinder account and the Hebrew Bible account
254
618000
3000
Het cilinderverhaal en het Hebreeuwse Bijbelverhaal
10:36
differ in one key respect.
255
621000
2000
verschillen namelijk op één belangrijk punt.
10:38
The Babylonian cylinder
256
623000
2000
De Babylonische cilinder
10:40
is written by the priests
257
625000
2000
werd geschreven door de priesters
10:42
of the great god of Bablyon, Marduk.
258
627000
2000
van de grote god van Babylon, Marduk.
10:44
And, not surprisingly,
259
629000
2000
Het zal je niet verbazen
10:46
they tell you that all this was done by Marduk.
260
631000
2000
dat ze dit alles aan Marduk toeschreven.
10:48
"Marduk, we hold, called Cyrus by his name."
261
633000
3000
"Marduk riep Cyrus bij zijn naam."
10:51
Marduk takes Cyrus by the hand,
262
636000
3000
Marduk neemt Cyrus bij de hand,
10:54
calls him to shepherd his people
263
639000
2000
draagt hem op zijn volk te leiden
10:56
and gives him the rule of Babylon.
264
641000
3000
en geeft hem de heerschappij over Babylon.
10:59
Marduk tells Cyrus
265
644000
2000
Marduk vertelt Cyrus
11:01
that he will do these great, generous things
266
646000
2000
dat hij groot en edelmoedig
11:03
of setting the people free.
267
648000
2000
deze mensen hun vrijheid zal teruggeven.
11:05
And this is why we should all be grateful to
268
650000
2000
Daarom moeten we allemaal dankbaar zijn
11:07
and worship Marduk.
269
652000
2000
en Marduk aanbidden.
11:09
The Hebrew writers
270
654000
2000
De Hebreeuwse schrijvers
11:11
in the Old Testament,
271
656000
2000
van het Oude Testament
11:13
you will not be surprised to learn,
272
658000
3000
- het zal je niet verbazen -
11:16
take a rather different view of this.
273
661000
2000
zien het even anders.
11:18
For them, of course, it can't possibly by Marduk
274
663000
2000
Voor hen kan het natuurlijk onmogelijk
11:20
that made all this happen.
275
665000
2000
Marduk zijn waardoor dit alles gebeurt.
11:22
It can only be Jehovah.
276
667000
2000
Het kan alleen maar Jehovah zijn.
11:24
And so in Isaiah,
277
669000
2000
In Jesaja
11:26
we have the wonderful texts
278
671000
2000
vinden we de prachtige teksten
11:28
giving all the credit of this,
279
673000
2000
die alle eer hiervan
11:30
not to Marduk
280
675000
1000
niet aan Marduk toeschrijven,
11:31
but to the Lord God of Israel --
281
676000
3000
maar aan de Here God van Israël.
11:34
the Lord God of Israel
282
679000
2000
De Here God van Israël
11:36
who also called Cyrus by name,
283
681000
2000
die ook Cyrus bij zijn naam riep,
11:38
also takes Cyrus by the hand
284
683000
3000
Cyrus bij de hand nam
11:41
and talks of him shepherding his people.
285
686000
2000
en hem aanstelde als herder van zijn volk.
11:43
It's a remarkable example
286
688000
2000
Het is een opmerkelijk voorbeeld
11:45
of two different priestly appropriations of the same event,
287
690000
4000
van twee verschillende priesterlijke toewijzingen van éénzelfde gebeurtenis,
11:49
two different religious takeovers
288
694000
2000
twee verschillende religieuze interpretaties
11:51
of a political fact.
289
696000
2000
van eenzelfde politiek feit.
11:53
God, we know,
290
698000
2000
God, weten wij,
11:55
is usually on the side of the big battalions.
291
700000
2000
staat gewoonlijk aan de kant van de grote legers.
11:57
The question is, which god was it?
292
702000
3000
De vraag is welke god dat was?
12:00
And the debate unsettles
293
705000
2000
Het debat brengt
12:02
everybody in the 19th century
294
707000
2000
iedereen in de 19e eeuw in de war
12:04
to realize that the Hebrew scriptures
295
709000
2000
door het besef dat de Hebreeuwse geschriften
12:06
are part of a much wider world of religion.
296
711000
3000
deel uitmaken van een veel grotere wereld van religie.
12:09
And it's quite clear
297
714000
2000
Het is heel duidelijk
12:11
the cylinder is older than the text of Isaiah,
298
716000
3000
dat de cilinder ouder is dan de tekst van Jesaja
12:14
and yet, Jehovah is speaking
299
719000
2000
en toch spreekt Jehovah
12:16
in words very similar
300
721000
2000
met bijna dezelfde woorden
12:18
to those used by Marduk.
301
723000
2000
als Marduk.
12:20
And there's a slight sense that Isaiah knows this,
302
725000
3000
En je voelt dat Jesaja dit weet,
12:23
because he says,
303
728000
2000
omdat hij zegt:
12:25
this is God speaking, of course,
304
730000
3000
- en dit zijn natuurlijk Gods woorden -
12:28
"I have called thee by thy name
305
733000
2000
"Ik heb u geroepen bij uw naam
12:30
though thou hast not known me."
306
735000
2000
hoewel gij Mij niet kent."
12:32
I think it's recognized
307
737000
2000
Ik denk dat het duidelijk is
12:34
that Cyrus doesn't realize
308
739000
2000
dat Cyrus zich niet realiseert
12:36
that he's acting under orders from Jehovah.
309
741000
3000
dat hij handelt in opdracht van Jehovah.
12:39
And equally, he'd have been surprised that he was acting under orders from Marduk.
310
744000
3000
Evenzeer zou hij verbaasd zijn geweest, mocht hij in opdracht van Marduk hebben gehandeld.
12:42
Because interestingly, of course,
311
747000
2000
Interessant is natuurlijk
12:44
Cyrus is a good Iranian
312
749000
2000
dat Cyrus een goede Iraniër is
12:46
with a totally different set of gods
313
751000
2000
met een totaal andere verzameling goden
12:48
who are not mentioned in any of these texts.
314
753000
2000
die in geen van deze teksten worden genoemd.
12:50
(Laughter)
315
755000
2000
(Gelach)
12:52
That's 1879.
316
757000
2000
Dat was in 1879.
12:54
40 years on
317
759000
2000
40 jaar later
12:56
and we're in 1917,
318
761000
3000
in 1917,
12:59
and the cylinder enters a different world.
319
764000
2000
komt de cilinder in weer een andere wereld terecht.
13:01
This time, the real politics
320
766000
2000
Dit keer de politiek
13:03
of the contemporary world --
321
768000
2000
van de hedendaagse wereld -
13:05
the year of the Balfour Declaration,
322
770000
3000
het jaar van de Balfour-verklaring,
13:08
the year when the new imperial power in the Middle East, Britain,
323
773000
3000
het jaar waarin de nieuwe keizerlijke macht in het Midden-Oosten,
13:11
decides that it will declare
324
776000
2000
Groot-Brittannië, besluit
13:13
a Jewish national home,
325
778000
2000
een joods nationaal tehuis af te kondigen.
13:15
it will allow
326
780000
2000
Het zal het de joden
13:17
the Jews to return.
327
782000
2000
mogelijk maken om terug te keren.
13:19
And the response to this
328
784000
2000
Het antwoord
13:21
by the Jewish population in Eastern Europe is rhapsodic.
329
786000
3000
van de joodse bevolking in Oost-Europa is uitzinnig.
13:24
And across Eastern Europe,
330
789000
2000
In Oost-Europa
13:26
Jews display pictures of Cyrus
331
791000
2000
stellen joden afbeeldingen van Cyrus
13:28
and of George V
332
793000
2000
en George V
13:30
side by side --
333
795000
2000
naast elkaar tentoon -
13:32
the two great rulers
334
797000
2000
de twee grote koningen
13:34
who have allowed the return to Jerusalem.
335
799000
3000
die de terugkeer naar Jeruzalem hebben toegestaan.
13:37
And the Cyrus cylinder comes back into public view
336
802000
3000
De Cyruscilinder komt terug in de publieke aandacht,
13:40
and the text of this
337
805000
2000
en de tekst erop,
13:42
as a demonstration of why what is going to happen
338
807000
3000
als demonstratie van waarom hetgeen
13:45
after the war is over in 1918
339
810000
3000
na de oorlog in 1918 gaat gebeuren,
13:48
is part of a divine plan.
340
813000
3000
deel uitmaakt van een goddelijk plan.
13:51
You all know what happened.
341
816000
2000
Jullie weten allemaal wat er gebeurd is.
13:53
The state of Israel is setup,
342
818000
3000
De staat Israël werd opgericht
13:56
and 50 years later, in the late 60s,
343
821000
3000
en 50 jaar later, in de late jaren 60,
13:59
it's clear that Britain's role as the imperial power is over.
344
824000
3000
is het duidelijk dat de Britse rol als imperiale macht is uitgespeeld.
14:02
And another story of the cylinder begins.
345
827000
3000
En weer begint ander verhaal van de cilinder.
14:05
The region, the U.K. and the U.S. decide,
346
830000
2000
De regio, beslissen de Britten en de VS,
14:07
has to be kept safe from communism,
347
832000
3000
moet worden gevrijwaard van het communisme
14:10
and the superpower that will be created to do this
348
835000
3000
en de supermacht die daarvoor zal worden gecreëerd
14:13
would be Iran, the Shah.
349
838000
2000
werd Iran, de sjah.
14:15
And so the Shah invents an Iranian history,
350
840000
3000
Dus verzint de sjah een Iraanse geschiedenis
14:18
or a return to Iranian history,
351
843000
2000
of een terugkeer naar de Iraanse geschiedenis,
14:20
that puts him in the center of a great tradition
352
845000
3000
die hem een plaats geeft in een grote traditie.
14:23
and produces coins
353
848000
2000
Hij laat munten slaan
14:25
showing himself
354
850000
2000
die hem tonen
14:27
with the Cyrus cylinder.
355
852000
2000
met de Cyruscilinder.
14:29
When he has his great celebrations in Persepolis,
356
854000
3000
Ter gelegenheid van zijn grote feesten in Persepolis,
14:32
he summons the cylinder
357
857000
2000
vraagt hij de cilinder terug.
14:34
and the cylinder is lent by the British Museum, goes to Tehran,
358
859000
3000
De cilinder wordt uitgeleend door het British Museum, gaat naar Teheran
14:37
and is part of those great celebrations
359
862000
2000
en maakt deel uit van die grote feesten
14:39
of the Pahlavi dynasty.
360
864000
3000
van de Pahlavi-dynastie.
14:42
Cyrus cylinder: guarantor of the Shah.
361
867000
3000
De Cyruscilinder: garantie voor de sjah.
14:45
10 years later, another story:
362
870000
3000
10 jaar later, weer een ander verhaal:
14:48
Iranian Revolution, 1979.
363
873000
2000
Iraanse Revolutie, 1979.
14:50
Islamic revolution, no more Cyrus;
364
875000
2000
Islamitische revolutie, geen Cyrus meer:
14:52
we're not interested in that history,
365
877000
2000
“We zijn niet geïnteresseerd in die geschiedenis,
14:54
we're interested in Islamic Iran --
366
879000
3000
we zijn geïnteresseerd in een islamitisch Iran.”
14:57
until Iraq,
367
882000
2000
Tot Irak,
14:59
the new superpower that we've all decided should be in the region,
368
884000
3000
de nieuwe supermacht die we allemaal wilden voor de regio,
15:02
attacks.
369
887000
2000
tot de aanval overgaat.
15:04
Then another Iran-Iraq war.
370
889000
2000
Weer een Iran-Irak oorlog.
15:06
And it becomes critical for the Iranians
371
891000
2000
Het wordt van essentieel belang voor de Iraniërs
15:08
to remember their great past,
372
893000
3000
zich hun grote verleden te herinneren,
15:11
their great past
373
896000
2000
hun grootse verleden
15:13
when they fought Iraq and won.
374
898000
3000
toen ze Irak bevochten en wonnen.
15:16
It becomes critical to find a symbol
375
901000
2000
Het wordt van cruciaal belang een symbool te vinden
15:18
that will pull together all Iranians --
376
903000
3000
dat alle Iraniërs kan verenigen:
15:21
Muslims and non-Muslims,
377
906000
2000
moslims en niet-moslims,
15:23
Christians, Zoroastrians, Jews living in Iran,
378
908000
3000
christenen, aanhangers van het zoroastrisme, joden die in Iran leven,
15:26
people who are devout, not devout.
379
911000
2000
vrome mensen, niet-vrome mensen.
15:28
And the obvious emblem is Cyrus.
380
913000
3000
Het voor de hand liggende embleem is Cyrus.
15:31
So when the British Museum and Tehran National Musuem
381
916000
3000
Als het British Museum en het Nationaal Museum van Teheran
15:34
cooperate and work together, as we've been doing,
382
919000
2000
zoals tevoren gaan samenwerken,
15:36
the Iranians ask for one thing only
383
921000
2000
vragen de Iraniërs
15:38
as a loan.
384
923000
2000
maar één ding te leen.
15:40
It's the only object they want.
385
925000
2000
Het is het enige object dat ze willen.
15:42
They want to borrow the Cyrus cylinder.
386
927000
2000
De Cyruscilinder.
15:44
And last year,
387
929000
2000
Vorig jaar
15:46
the Cyrus cylinder went to Tehran
388
931000
4000
ging de Cyruscilinder
15:50
for the second time.
389
935000
3000
voor de tweede keer naar Teheran.
15:53
It's shown being presented here, put into its case
390
938000
3000
Hier wordt hij in zijn toonkast voorgesteld
15:56
by the director of the National Museum of Tehran,
391
941000
3000
door de directeur van het Nationaal Museum van Teheran,
15:59
one of the many women in Iran in very senior positions,
392
944000
3000
een van de vele vrouwen in Iran in zeer hoge posities,
16:02
Mrs. Ardakani.
393
947000
2000
Mevrouw Ardakani.
16:04
It was a huge event.
394
949000
2000
Het was een enorme gebeurtenis.
16:06
This is the other side of that same picture.
395
951000
3000
Dit is de andere kant van dezelfde afbeelding.
16:09
It's seen in Tehran
396
954000
3000
Hij werd in Teheran bekeken
16:12
by between one and two million people
397
957000
2000
door tussen de een en twee miljoen mensen
16:14
in the space of a few months.
398
959000
2000
in de loop van een paar maanden.
16:16
This is beyond any blockbuster exhibition
399
961000
2000
Dit overstijgt elke megatentoonstelling
16:18
in the West.
400
963000
2000
in het Westen.
16:20
And it's the subject of a huge debate
401
965000
3000
Het is het onderwerp van een groot debat
16:23
about what this cylinder means, what Cyrus means,
402
968000
3000
over wat deze cilinder betekent, wat Cyrus betekent,
16:26
but above all, Cyrus as articulated through this cylinder --
403
971000
3000
maar vooral wat Cyrus verwoordde door deze cilinder -
16:29
Cyrus as the defender of the homeland,
404
974000
3000
Cyrus als de verdediger van het vaderland,
16:32
the champion, of course, of Iranian identity
405
977000
2000
de kampioen van de Iraanse identiteit
16:34
and of the Iranian peoples,
406
979000
2000
en van de Iraanse volkeren,
16:36
tolerant of all faiths.
407
981000
2000
tolerant voor alle geloven.
16:38
And in the current Iran,
408
983000
2000
In het huidige Iran
16:40
Zoroastrians and Christians have guaranteed places
409
985000
3000
bekleden aanhangers van het zoroastrisme en christenen gegarandeerde plaatsen
16:43
in the Iranian parliament, something to be very, very proud of.
410
988000
3000
in het Iraanse parlement, iets om heel erg trots op zijn.
16:46
To see this object in Tehran,
411
991000
3000
Duizenden Iraanse joden
16:49
thousands of Jews living in Iran
412
994000
2000
kwamen het object
16:51
came to Tehran to see it.
413
996000
2000
in Teheran bekijken.
16:53
It became a great emblem,
414
998000
2000
Het werd een groot embleem,
16:55
a great subject of debate
415
1000000
2000
een groot debatonderwerp
16:57
about what Iran is at home and abroad.
416
1002000
3000
over wat Iran is in binnen- en buitenland.
17:00
Is Iran still to be the defender of the oppressed?
417
1005000
3000
Is Iran nog steeds de verdediger van de onderdrukten?
17:03
Will Iran set free the people
418
1008000
2000
Zal Iran de mensen
17:05
that the tyrants have enslaved and expropriated?
419
1010000
3000
die de tirannen tot slaaf hebben gemaakt en onteigend, bevrijden?
17:08
This is heady national rhetoric,
420
1013000
3000
Dit is zware nationale retoriek
17:11
and it was all put together
421
1016000
2000
en het resulteerde
17:13
in a great pageant
422
1018000
2000
in een grote optocht
17:15
launching the return.
423
1020000
2000
ter ere van de terugkeer.
17:17
Here you see this out-sized Cyrus cylinder on the stage
424
1022000
3000
Hier zie je een grote replica van de Cyruscilinder op het podium
17:20
with great figures from Iranian history
425
1025000
3000
samen met grote figuren uit de Iraanse geschiedenis
17:23
gathering to take their place
426
1028000
2000
hier bijeen om plaats te nemen
17:25
in the heritage of Iran.
427
1030000
3000
in het erfgoed van Iran.
17:28
It was a narrative presented
428
1033000
2000
Het verhaal werd gepresenteerd
17:30
by the president himself.
429
1035000
3000
door de president zelf.
17:33
And for me,
430
1038000
2000
Voor mij
17:35
to take this object to Iran,
431
1040000
2000
was het mogen overbrengen
17:37
to be allowed to take this object to Iran
432
1042000
2000
van dit object naar Iran,
17:39
was to be allowed to be part
433
1044000
2000
het mogen deelnemen
17:41
of an extraordinary debate
434
1046000
2000
aan een buitengewoon debat
17:43
led at the highest levels
435
1048000
2000
op het hoogste niveau
17:45
about what Iran is,
436
1050000
2000
over wat Iran is,
17:47
what different Irans there are
437
1052000
3000
wat verschillende Irans er zijn
17:50
and how the different histories of Iran
438
1055000
2000
en hoe de verschillende geschiedenissen van Iran
17:52
might shape the world today.
439
1057000
3000
de wereld van vandaag vorm kunnen geven.
17:55
It's a debate that's still continuing,
440
1060000
3000
Het is een debat dat nog steeds voortduurt
17:58
and it will continue to rumble,
441
1063000
2000
en het zal blijven nazinderen,
18:00
because this object
442
1065000
2000
want dit voorwerp
18:02
is one of the great declarations
443
1067000
2000
is een van de grote verklaringen
18:04
of a human aspiration.
444
1069000
2000
van menselijke aspiratie.
18:06
It stands with the American constitution.
445
1071000
4000
Het staat zij aan zij met de Amerikaanse grondwet.
18:10
It certainly says far more about real freedoms
446
1075000
3000
Het zegt zeker veel meer over echte vrijheid
18:13
than Magna Carta.
447
1078000
2000
dan de Magna Carta.
18:15
It is a document that can mean so many things,
448
1080000
3000
Het is een document dat zoveel kan betekenen
18:18
for Iran and for the region.
449
1083000
3000
voor Iran en voor de regio.
18:21
A replica of this
450
1086000
2000
Een replica ervan staat
18:23
is at the United Nations.
451
1088000
2000
bij de Verenigde Naties.
18:25
In New York this autumn, it will be present
452
1090000
3000
In New York zal het dit najaar aanwezig zijn
18:28
when the great debates
453
1093000
2000
bij de grote debatten
18:30
about the future of the Middle East take place.
454
1095000
3000
over de toekomst van het Midden-Oosten.
18:33
And I want to finish by asking you
455
1098000
2000
Ik wil eindigen met jullie te vragen
18:35
what the next story will be
456
1100000
2000
wat het volgende verhaal zal zijn
18:37
in which this object figures.
457
1102000
2000
waarin dit object zal figureren.
18:39
It will appear, certainly,
458
1104000
2000
Het zal zeker nog een rol spelen
18:41
in many more Middle Eastern stories.
459
1106000
2000
in veel meer verhalen van het Midden-Oosten.
18:43
And what story of the Middle East,
460
1108000
2000
En welk verhaal van het Midden-Oosten,
18:45
what story of the world,
461
1110000
2000
welk verhaal van de wereld
18:47
do you want to see
462
1112000
2000
willen jullie zien
18:49
reflecting what is said,
463
1114000
2000
als gevolg van wat er gezegd wordt,
18:51
what is expressed in this cylinder?
464
1116000
2000
van wat er wordt uitgedrukt op deze cilinder?
18:53
The right of peoples
465
1118000
2000
Het recht van de volkeren
18:55
to live together in the same state,
466
1120000
2000
om samen te leven in dezelfde staat,
18:57
worshiping differently, freely --
467
1122000
2000
met vrijheid van godsdienst -
18:59
a Middle East, a world,
468
1124000
2000
een Midden-Oosten, een wereld
19:01
in which religion is not the subject of division
469
1126000
2000
waarin religie niet het onderwerp van verdeeldheid
19:03
or of debate.
470
1128000
3000
of van debat is.
19:06
In the world of the Middle East at the moment,
471
1131000
3000
In de wereld van het Midden-Oosten momenteel,
19:09
the debates are, as you know, shrill.
472
1134000
3000
zijn deze debatten, zoals je weet, schril.
19:12
But I think it's possible
473
1137000
2000
Maar ik denk dat het mogelijk is
19:14
that the most powerful and the wisest voice of all of them
474
1139000
4000
dat de meest geavanceerde en de meest wijze stem van allemaal
19:18
may well be the voice
475
1143000
2000
misschien wel de stem
19:20
of this mute thing,
476
1145000
2000
van dit stille ding is,
19:22
the Cyrus cylinder.
477
1147000
2000
de Cyruscilinder.
19:24
Thank you.
478
1149000
2000
Dank je.
19:26
(Applause)
479
1151000
4000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Neil MacGregor - Director of The British MuseumThe writer and presenter of the BBC Radio 4 series "A History of the World in 100 Objects" and the accompanying book.
Why you should listen
Established by Act of Parliament in 1753 as a museum for the world (and free to enter, down to this day), the British Museum has built a near-encyclopedic collection of art and artifacts representing the sweep of human history across 2 million years. In his 2010 radio series A History of the World in 100 Objects (accompanied by a splendid book with the same title), director Neil MacGregor showed how the artifacts and items we collect are a powerful tool for sharing our shared human narrative.
MacGregor has long been fascinated with the way museums can tell the world's story. At the British Museum, he's negotiated his way to mounting shows full of Chinese and Persian treasures, helping sometimes-prickly governments to share his mission of cultural togetherness. He was named Briton of the Year in 2008 by the Sunday Times, who said, "He is a committed idealist who, in a world in which culture is increasingly presented as the acceptable face of politics, has pioneered a broader, more open, more peaceable way forward."
He says: "That’s what the museum is about: giving people their place in things.”
Neil MacGregor | Speaker | TED.com