TEDxNewy
Peter Saul: Let's talk about dying
Peter Saul: Laten we het hebben over doodgaan.
Filmed:
Readability: 3.4
1,072,759 views
Over de dood hebben we geen controle, maar we kunnen
de dood wel 'bezetten', in de woorden van Dr. Peter Saul. Hij roept ons op om onze voorkeuren voor stervenszorg kenbaar te maken en raadt ons aan om twee vragen te stellen, die het gesprek op gang kunnen brengen. (Gefilmd bij TEDxNewy.)
Peter Saul - Doctor, intensive care specialist
Over the past 35 years Peter Saul has been intimately involved in the dying process for over 4,000 patients. He is passionate about improving the ways we die. Full bio
Over the past 35 years Peter Saul has been intimately involved in the dying process for over 4,000 patients. He is passionate about improving the ways we die. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Look, I had second thoughts, really,
0
578
2023
Eigenlijk twijfelde ik...
00:18
about whether I could talk about this
1
2601
2035
of ik hierover kon praten...
00:20
to such a vital and alive audience as you guys.
2
4636
3040
tegen een publiek
dat zo jong en vitaal is als jullie.
dat zo jong en vitaal is als jullie.
00:23
Then I remembered the quote from Gloria Steinem,
3
7676
2590
Toen dacht ik aan wat
Gloria Steinem gezegd heeft:
Gloria Steinem gezegd heeft:
00:26
which goes,
4
10266
1639
Toen dacht ik aan wat
Gloria Steinem gezegd heeft:
Gloria Steinem gezegd heeft:
00:27
"The truth will set you free,
5
11905
1931
'De waarheid zal je bevrijden,
00:29
but first it will piss you off." (Laughter)
6
13836
3959
maar eerst zul je ervan balen.' (Gelach)
00:33
So -- (Laughter)
7
17795
2268
Dus, -- (Gelach)
00:35
So with that in mind, I'm going to set about
8
20063
2124
met dat in gedachten
zal ik dat hier proberen te doen
zal ik dat hier proberen te doen
00:38
trying to do those things here,
9
22187
1591
met dat in gedachten
zal ik dat hier proberen te doen
zal ik dat hier proberen te doen
00:39
and talk about dying in the 21st century.
10
23778
1862
en praten over doodgaan
in de 21ste eeuw.
in de 21ste eeuw.
00:41
Now the first thing that will piss you off, undoubtedly,
11
25640
2400
Allereerst zul je er ongetwijfeld
van balen,
van balen,
00:43
is that all of us are, in fact, going to die
12
28040
2619
dat we beslist allemaal doodgaan
00:46
in the 21st century.
13
30659
1074
in de 21ste eeuw.
00:47
There will be no exceptions to that.
14
31733
2390
Niemand is daarvan uitgezonderd.
00:50
There are, apparently, about one in eight of you
15
34123
2657
Uit onderzoek blijkt
dat één op de 8 onder jullie
dat één op de 8 onder jullie
00:52
who think you're immortal, on surveys, but --
16
36780
2524
denkt dat hij onsterfelijk is,
maar...
maar...
00:55
(Laughter)
17
39304
2178
(Gelach)
00:57
Unfortunately, that isn't going to happen.
18
41482
4613
helaas gaat dat niet gebeuren.
01:01
While I give this talk, in the next 10 minutes,
19
46095
1653
In de volgende 10 minuten
01:03
a hundred million of my cells will die,
20
47748
3496
zal ik 100 miljoen cellen verliezen
01:07
and over the course of today, 2,000 of my brain cells
21
51244
2594
en over de hele dag genomen
zal ik 2000 hersencellen
zal ik 2000 hersencellen
01:09
will die and never come back,
22
53838
2141
verliezen en nooit meer terugkrijgen.
01:11
so you could argue that the dying process
23
55979
2081
Je zou kunnen zeggen dat het sterfproces
01:13
starts pretty early in the piece.
24
58060
2078
zijn entree al vrij vroeg maakt.
01:16
Anyway, the second thing I want to say about dying in the
25
60138
2114
Ten tweede zal sterven
in de 21ste eeuw
in de 21ste eeuw
01:18
21st century, apart from it's going to happen to everybody,
26
62252
2365
- behalve dat het iedereen overkomt -
01:20
is it's shaping up to be a bit of a train wreck
27
64617
2616
voor de meesten van ons komen
als een totale ramp.
als een totale ramp.
01:23
for most of us,
28
67233
2345
voor de meesten van ons komen
als een totale ramp.
als een totale ramp.
01:25
unless we do something to try and reclaim this process
29
69578
2969
Tenzij we het proces
proberen te keren
proberen te keren
01:28
from the rather inexorable trajectory that it's currently on.
30
72547
3717
op de onverbiddelijke weg
die het is ingeslagen.
die het is ingeslagen.
01:32
So there you go. That's the truth.
31
76264
1808
Zo is het... dat is de waarheid.
01:33
No doubt that will piss you off, and now let's see
32
78072
1431
Ongetwijfeld is dat balen.
En nu eens kijken
En nu eens kijken
01:35
whether we can set you free. I don't promise anything.
33
79503
2976
of ik jullie kan bevrijden,
maar ik beloof niets.
maar ik beloof niets.
01:38
Now, as you heard in the intro, I work in intensive care,
34
82479
2583
Zoals je hebt gehoord in de intro,
werk ik op intensive care.
werk ik op intensive care.
01:40
and I think I've kind of lived through the heyday
35
85062
3104
Volgens mij heb ik de hoogtijdagen
01:44
of intensive care. It's been a ride, man.
36
88166
2007
van de i.c. meegemaakt.
Man, wat een belevenis.
Man, wat een belevenis.
01:46
This has been fantastic.
37
90173
1200
Het was fantastisch.
01:47
We have machines that go ping.
38
91373
1155
We hebben machines die 'ping' zeggen.
01:48
There's many of them up there.
39
92528
2310
Er staan daar
heel veel van die dingen.
heel veel van die dingen.
01:50
And we have some wizard technology which I think
40
94838
2744
En we hebben wat magische technologie,
01:53
has worked really well, and over the course of the time
41
97582
2512
die volgens mij heel goed heeft gewerkt.
01:55
I've worked in intensive care, the death rate
42
100094
2072
In de periode dat ik op de i.c. werkte,
01:58
for males in Australia has halved,
43
102166
2370
ging het sterftecijfer voor mannen in Australië
met de helft omlaag.
met de helft omlaag.
02:00
and intensive care has had something to do with that.
44
104536
1619
I.c. had daar zeker iets mee te maken.
02:02
Certainly, a lot of the technologies that we use
45
106155
2008
Natuurlijk heeft veel van de
gebruikte technologie
gebruikte technologie
02:04
have got something to do with that.
46
108163
2220
er iets mee te maken.
02:06
So we have had tremendous success, and we kind of
47
110383
2504
Ons succes was dus overweldigend,
02:08
got caught up in our own success quite a bit,
48
112887
2354
maar we raakten er een beetje in verstrikt,
02:11
and we started using expressions like "lifesaving."
49
115241
3624
toen we uitdrukkingen als
'levensreddend' gingen gebruiken.
'levensreddend' gingen gebruiken.
02:14
I really apologize to everybody for doing that,
50
118865
2134
Ik bied iedereen daar
mijn oprechte excuses voor aan,
mijn oprechte excuses voor aan,
02:16
because obviously, we don't.
51
120999
1230
want uiteraard doen we dat niet.
02:18
What we do is prolong people's lives,
52
122229
2528
We verlengen mensenlevens
02:20
and delay death,
53
124757
2101
en stellen de dood uit.
02:22
and redirect death, but we can't, strictly speaking,
54
126858
2845
We leiden de dood om,
maar strikt genomen
maar strikt genomen
02:25
save lives on any sort of permanent basis.
55
129703
2855
kunnen we levens niet
permanent redden.
permanent redden.
02:28
And what's really happened over the period of time
56
132558
1985
Er is eigenlijk een verschil gekomen,
02:30
that I've been working in intensive care is that
57
134543
2639
met de tijd dat ik op de i.c. werkte.
02:33
the people whose lives we started saving back in the '70s,
58
137182
3570
De mensen die wij het leven redden
in de 70-er jaren,
in de 70-er jaren,
02:36
'80s, and '90s, are now coming to die in the 21st century
59
140752
4478
de 80-er en 90-er jaren,
gaan nu in de 21ste eeuw dood,
gaan nu in de 21ste eeuw dood,
02:41
of diseases that we no longer have the answers to
60
145230
3600
aan ziektes waar we niet meer zoveel
antwoord op hebben als toen.
antwoord op hebben als toen.
02:44
in quite the way we did then.
61
148830
2510
aan ziektes waar we niet meer zoveel
antwoord op hebben als toen.
antwoord op hebben als toen.
02:47
So what's happening now is there's been a big shift
62
151340
1875
Je ziet nu een grote verschuiving...
02:49
in the way that people die,
63
153215
1807
in de manier waarop mensen doodgaan.
02:50
and most of what they're dying of now isn't as amenable
64
155022
2271
Waar de meesten nu aan doodgaan...
02:53
to what we can do as what it used to be like
65
157293
2826
is niet meer zo behandelbaar
als vroeger,
als vroeger,
02:56
when I was doing this in the '80s and '90s.
66
160119
3911
toen ik dit werk deed in de
jaren 80 en 90.
jaren 80 en 90.
02:59
So we kind of got a bit caught up with this,
67
164030
2864
We werden hierdoor nogal overvallen
03:02
and we haven't really squared with you guys about
68
166894
3033
en we hebben jullie
niet echt duidelijk gemaakt
niet echt duidelijk gemaakt
03:05
what's really happening now, and it's about time we did.
69
169927
4055
wat er nu eigenlijk aan de hand is.
Daar is het nu de hoogste tijd voor.
Daar is het nu de hoogste tijd voor.
03:09
I kind of woke up to this bit in the late '90s
70
173982
3391
Mijn ogen werden geopend
aan het eind van de jaren 90,
aan het eind van de jaren 90,
03:13
when I met this guy.
71
177373
2094
toen ik een man ontmoette.
03:15
This guy is called Jim, Jim Smith, and he looked like this.
72
179467
4357
Hij heette Jim Smith
en zo zag hij eruit.
en zo zag hij eruit.
03:19
I was called down to the ward to see him.
73
183824
2303
Ik ging bij hem op bezoek
op de afdeling.
op de afdeling.
03:22
His is the little hand.
74
186127
2245
De kleine hand is die van hem.
03:24
I was called down to the ward to see him
75
188372
1386
Ik was daar op verzoek
van een longarts.
van een longarts.
03:25
by a respiratory physician.
76
189758
1094
Ik was daar op verzoek
van een longarts.
van een longarts.
03:26
He said, "Look, there's a guy down here.
77
190852
2176
Hij zei: 'Er ligt hier een man
met longontsteking
met longontsteking
03:28
He's got pneumonia,
78
193028
1600
Hij zei: 'Er ligt hier een man
met longontsteking
met longontsteking
03:30
and he looks like he needs intensive care.
79
194628
2505
en zo te zien heeft hij
intensive care nodig.
intensive care nodig.
03:33
His daughter's here and she wants everything possible
80
197133
2074
Zijn dochter wil dat we
al het mogelijke voor hem doen.'
al het mogelijke voor hem doen.'
03:35
to be done."
81
199207
2531
Zijn dochter wil dat we
al het mogelijke voor hem doen.'
al het mogelijke voor hem doen.'
03:37
Which is a familiar phrase to us.
82
201738
2619
Die uitspraak horen we vaker.
03:40
So I go down to the ward and see Jim,
83
204357
1831
Dus bezoek ik Jim op de afdeling.
03:42
and his skin his translucent like this.
84
206188
1685
Zijn huid is zo doorschijnend,
03:43
You can see his bones through the skin.
85
207873
2250
dat je de botten er doorheen kan zien.
03:46
He's very, very thin,
86
210123
1538
Hij is heel erg mager...
03:47
and he is, indeed, very sick with pneumonia,
87
211661
3382
en hij heeft inderdaad
zware longontsteking.
zware longontsteking.
03:50
and he's too sick to talk to me,
88
215043
1481
Hij is te ziek om te praten,
03:52
so I talk to his daughter Kathleen, and I say to her,
89
216524
5150
dus praat ik met zijn dochter Kathleen
en ik zeg:
en ik zeg:
03:57
"Did you and Jim ever talk about
90
221674
2964
'Hebben jullie er ooit over gesproken...
04:00
what you would want done
91
224638
1683
wat er zou moeten gebeuren
als hij in zo'n situatie terechtkwam?'
als hij in zo'n situatie terechtkwam?'
04:02
if he ended up in this kind of situation?"
92
226321
2014
wat er zou moeten gebeuren
als hij in zo'n situatie terechtkwam?'
als hij in zo'n situatie terechtkwam?'
04:04
And she looked at me and said, "No, of course not!"
93
228335
3729
Ze keek me aan en zei:
'Nee, natuurlijk niet!'
'Nee, natuurlijk niet!'
04:07
I thought, "Okay. Take this steady."
94
232064
5060
Ik dacht: oké, rustig maar.
04:13
And I got talking to her, and after a while, she said to me,
95
237124
2844
Ik ging met haar in gesprek
en na een poosje zei ze:
en na een poosje zei ze:
04:15
"You know, we always thought there'd be time."
96
239968
3003
'Weet je, we dachten altijd
dat daar nog wel tijd voor was.'
dat daar nog wel tijd voor was.'
04:18
Jim was 94. (Laughter)
97
242971
3766
Jim was 94. (Gelach)
04:22
And I realized that something wasn't happening here.
98
246737
2534
Ik besefte dat hier iets misging.
04:25
There wasn't this dialogue going on
99
249271
1324
Dit was niet de dialoog
die ik me had voorgesteld.
die ik me had voorgesteld.
04:26
that I imagined was happening.
100
250595
2653
Dit was niet de dialoog
die ik me had voorgesteld.
die ik me had voorgesteld.
04:29
So a group of us started doing survey work,
101
253248
3007
Daarom begonnen we een onderzoek.
04:32
and we looked at four and a half thousand nursing home
102
256255
2220
We spraken met 4.500 bewoners
04:34
residents in Newcastle, in the Newcastle area,
103
258475
3340
van verzorgingstehuizen
in het gebied rond Newcastle.
in het gebied rond Newcastle.
04:37
and discovered that only one in a hundred of them
104
261815
2947
We ontdekten dat slechts
1 op de 100 een actieplan had,
1 op de 100 een actieplan had,
04:40
had a plan about what to do when their hearts stopped beating.
105
264762
3065
voor het geval ze
een hartstilstand kregen.
een hartstilstand kregen.
04:43
One in a hundred.
106
267827
1139
1 op de 100.
04:44
And only one in 500 of them had plan about what to do
107
268966
3341
Slechts 1 op de 500 had een plan
voor wat er moest gebeuren
voor wat er moest gebeuren
04:48
if they became seriously ill.
108
272307
3097
als ze ernstig ziek zouden worden.
04:51
And I realized, of course, this dialogue
109
275404
2760
Ik besefte natuurlijk dat dit beslist geen
04:54
is definitely not occurring in the public at large.
110
278164
4636
dialoog was die door
het grote publiek gevoerd werd.
het grote publiek gevoerd werd.
04:58
Now, I work in acute care.
111
282800
1478
Ik werk in de acute hulpverlening.
05:00
This is John Hunter Hospital.
112
284278
2105
Dit is het John Hunter Hospital.
05:02
And I thought, surely, we do better than that.
113
286383
4001
Ik dacht: dat kunnen wij
toch zeker wel beter.
toch zeker wel beter.
05:06
So a colleague of mine from nursing called Lisa Shaw and I
114
290384
2996
Dus nam ik samen met mijn
collega, verpleegkundige Lisa Shaw,
collega, verpleegkundige Lisa Shaw,
05:09
went through hundreds and hundreds of sets of notes
115
293380
2516
vele honderden aantekeningen door
van de afdeling medische dossiers.
van de afdeling medische dossiers.
05:11
in the medical records department
116
295896
1273
vele honderden aantekeningen door
van de afdeling medische dossiers.
van de afdeling medische dossiers.
05:13
looking at whether there was any sign at all
117
297169
2621
We zochten naar ieder bewijs,
dat iemand een gesprek had gehad
dat iemand een gesprek had gehad
05:15
that anybody had had any conversation about
118
299790
2428
We zochten naar ieder bewijs,
dat iemand een gesprek had gehad
dat iemand een gesprek had gehad
05:18
what might happen to them if the treatment they were
119
302218
1853
over wat er gedaan kon worden, als ze
uitbehandeld waren en zouden sterven.
uitbehandeld waren en zouden sterven.
05:19
receiving was unsuccessful to the point that they would die.
120
304071
3344
over wat er gedaan kon worden, als ze
uitbehandeld waren en zouden sterven.
uitbehandeld waren en zouden sterven.
05:23
And we didn't find a single record of any preference
121
307415
2941
We vonden in de dossiers
geen enkele aantekening
geen enkele aantekening
05:26
about goals, treatments or outcomes from any
122
310356
3844
over een voorkeur voor
doelen, behandelingen of uitkomsten.
doelen, behandelingen of uitkomsten.
05:30
of the sets of notes initiated by a doctor or by a patient.
123
314200
4570
Noch van artsen, noch van patiënten.
05:34
So we started to realize
124
318770
2717
We begonnen te beseffen
dat we een probleem hadden.
dat we een probleem hadden.
05:37
that we had a problem,
125
321487
2201
We begonnen te beseffen
dat we een probleem hadden.
dat we een probleem hadden.
05:39
and the problem is more serious because of this.
126
323688
5023
En het probleem wordt hierdoor
nog ernstiger:
nog ernstiger:
05:44
What we know is that obviously we are all going to die,
127
328711
3302
we weten natuurlijk dat we allemaal doodgaan,
05:47
but how we die is actually really important,
128
332013
2665
maar de manier waarop is heel belangrijk.
05:50
obviously not just to us, but also to how that
129
334678
3555
Niet alleen voor ons,
maar ook voor de rol die dat speelt
maar ook voor de rol die dat speelt
05:54
features in the lives of all the people who live on afterwards.
130
338233
3134
in de levens
van onze nabestaanden.
van onze nabestaanden.
05:57
How we die lives on in the minds of everybody
131
341367
2321
Ons sterfproces leeft voort in de gedachten
van iedereen die ons overleeft.
van iedereen die ons overleeft.
05:59
who survives us, and
132
343688
3117
Ons sterfproces leeft voort in de gedachten
van iedereen die ons overleeft.
van iedereen die ons overleeft.
06:02
the stress created in families by dying is enormous,
133
346805
3732
Doodgaan zorgt binnen families
voor enorme stress.
voor enorme stress.
06:06
and in fact you get seven times as much stress by dying
134
350537
2686
Sterven op intensive care betekent zelfs
7 keer zoveel stress
7 keer zoveel stress
06:09
in intensive care as by dying just about anywhere else,
135
353223
2737
als sterven op iedere andere
willekeurige plek.
willekeurige plek.
06:11
so dying in intensive care is not your top option
136
355960
3078
Als je er een keuze in had,
zou je er niet voor kiezen
zou je er niet voor kiezen
06:14
if you've got a choice.
137
359038
2458
om te sterven op intensive care.
06:17
And, if that wasn't bad enough, of course,
138
361496
2169
Alsof dat nog niet erg genoeg is,
06:19
all of this is rapidly progressing towards the fact that
139
363665
2648
gaan we nu in sneltempo af op het feit
06:22
many of you, in fact, about one in 10 of you at this point,
140
366313
2352
dat zo'n 1 op de 10 mensen
zullen sterven op intensive care.
zullen sterven op intensive care.
06:24
will die in intensive care.
141
368665
1450
dat zo'n 1 op de 10 mensen
zullen sterven op intensive care.
zullen sterven op intensive care.
06:26
In the U.S., it's one in five.
142
370115
1334
In de V.S. is het 1 op 5.
06:27
In Miami, it's three out of five people die in intensive care.
143
371449
3750
In Miami sterven 3 op de 5 mensen
op intensive care.
op intensive care.
06:31
So this is the sort of momentum
144
375199
2065
Dat is de stand van zaken op dit moment.
06:33
that we've got at the moment.
145
377264
2288
Dat is de stand van zaken op dit moment.
06:35
The reason why this is all happening is due to this,
146
379552
2545
Ik moet jullie uitleggen hoe dat komt
en waarom het gaat.
en waarom het gaat.
06:37
and I do have to take you through what this is about.
147
382097
1302
Ik moet jullie uitleggen hoe dat komt
en waarom het gaat.
en waarom het gaat.
06:39
These are the four ways to go.
148
383399
1965
Er zijn 4 doodsoorzaken.
06:41
So one of these will happen to all of us.
149
385364
2865
Iedereen zal met 1 ervan te maken krijgen.
06:44
The ones you may know most about are the ones
150
388229
2530
De bekendste is waarschijnlijk degene
die van steeds meer historische waarde is:
die van steeds meer historische waarde is:
06:46
that are becoming increasingly of historical interest:
151
390759
2846
De bekendste is waarschijnlijk degene
die van steeds meer historische waarde is:
die van steeds meer historische waarde is:
06:49
sudden death.
152
393605
1417
de plotselinge dood.
06:50
It's quite likely in an audience this size
153
395022
1445
Het zal waarschijnlijk niemand
in dit publiek overkomen.
in dit publiek overkomen.
06:52
this won't happen to anybody here.
154
396467
2551
Het zal waarschijnlijk niemand
in dit publiek overkomen.
in dit publiek overkomen.
06:54
Sudden death has become very rare.
155
399018
1730
Het is tegenwoordig zeldzaam.
06:56
The death of Little Nell and Cordelia and all that sort of stuff
156
400748
2455
De dood van Little Nell en Cordelia enzo
komt gewoon niet meer voor.
komt gewoon niet meer voor.
06:59
just doesn't happen anymore.
157
403203
1673
De dood van Little Nell en Cordelia enzo
komt gewoon niet meer voor.
komt gewoon niet meer voor.
07:00
The dying process of those with terminal illness
158
404876
2417
Doodgaan aan een ongeneeslijke ziekte,
waar we het net over hadden,
waar we het net over hadden,
07:03
that we've just seen
159
407293
1032
Doodgaan aan een ongeneeslijke ziekte,
waar we het net over hadden,
waar we het net over hadden,
07:04
occurs to younger people.
160
408325
1615
overkomt jongere mensen.
07:05
By the time you've reached 80, this is unlikely to happen to you.
161
409940
2850
Dit gebeurt je waarschijnlijk
niet meer na je 80ste.
niet meer na je 80ste.
07:08
Only one in 10 people who are over 80 will die of cancer.
162
412790
3415
Slechts 1 op de 10 mensen boven de 80
zal aan kanker sterven.
zal aan kanker sterven.
07:12
The big growth industry are these.
163
416205
4835
De grote groei zit hierin:
07:16
What you die of is increasing organ failure,
164
421040
3251
je sterft aan toenemend orgaanfalen,
07:20
with your respiratory, cardiac, renal,
165
424291
2235
longen, hart, nieren of andere
07:22
whatever organs packing up. Each of these
166
426526
1780
organen die het laten afweten.
07:24
would be an admission to an acute care hospital,
167
428306
2603
Dat betekent spoedbehandeling
in een ziekenhuis,
in een ziekenhuis,
07:26
at the end of which, or at some point during which,
168
430909
1969
totdat iemand uiteindelijk zegt:
07:28
somebody says, enough is enough, and we stop.
169
432878
2176
'Genoeg is genoeg.'
Dan stoppen we ermee.
Dan stoppen we ermee.
07:30
And this one's the biggest growth industry of all,
170
435054
2568
Dit is de snelst groeiende industrie die er is.
Zeker 6 van de 10 aanwezigen hier
Zeker 6 van de 10 aanwezigen hier
07:33
and at least six out of 10 of the people in this room
171
437622
2575
Dit is de snelst groeiende industrie die er is.
Zeker 6 van de 10 aanwezigen hier
Zeker 6 van de 10 aanwezigen hier
07:36
will die in this form, which is
172
440197
2562
zullen op deze manier sterven.
07:38
the dwindling of capacity
173
442759
3894
in die zin dat krachten afnemen
07:42
with increasing frailty,
174
446653
2319
en broosheid toeneemt.
07:44
and frailty's an inevitable part of aging,
175
448972
2250
Broosheid hoort onvermijdelijk
bij ouder worden.
bij ouder worden.
07:47
and increasing frailty is in fact the main thing
176
451222
2553
Het is tegenwoordig
de voornaamste doodsoorzaak.
de voornaamste doodsoorzaak.
07:49
that people die of now,
177
453775
1049
Het is tegenwoordig
de voornaamste doodsoorzaak.
de voornaamste doodsoorzaak.
07:50
and the last few years, or the last year of your life
178
454824
2128
Onze laatste levensjaren
gaan helaas gepaard met veel handicaps.
gaan helaas gepaard met veel handicaps.
07:52
is spent with a great deal of disability, unfortunately.
179
456952
4015
Onze laatste levensjaren
gaan helaas gepaard met veel handicaps.
gaan helaas gepaard met veel handicaps.
07:56
Enjoying it so far? (Laughs)
180
460967
3384
Vinden jullie het nog steeds leuk? (Lacht)
08:00
(Laughter)
181
464351
3153
(Gelach)
08:03
Sorry, I just feel such a, I feel such a Cassandra here.
182
467504
3428
Sorry, maar ik voel me zo'n Cassandra.
08:06
(Laughter)
183
470932
5158
(Gelach)
08:11
What can I say that's positive? What's positive is
184
476090
1059
Kan ik nog iets positiefs zeggen?
08:13
that this is happening at very great age, now.
185
477149
2415
Ja, dat het pas op hoge leeftijd gebeurt.
08:15
We are all, most of us, living to reach this point.
186
479564
2745
De meesten van ons bereiken die leeftijd.
08:18
You know, historically, we didn't do that.
187
482309
1888
Dat was vroeger niet zo.
08:20
This is what happens to you
188
484197
1469
Dit gebeurt er met je
als je een hoge leeftijd bereikt.
als je een hoge leeftijd bereikt.
08:21
when you live to be a great age,
189
485666
2523
Dit gebeurt er met je
als je een hoge leeftijd bereikt.
als je een hoge leeftijd bereikt.
08:24
and unfortunately, increasing longevity does mean
190
488189
1889
Helaas betekent een hogere levensverwachting
meer ouderdom, niet meer jeugd.
meer ouderdom, niet meer jeugd.
08:25
more old age, not more youth.
191
490078
1927
Helaas betekent een hogere levensverwachting
meer ouderdom, niet meer jeugd.
meer ouderdom, niet meer jeugd.
08:27
I'm sorry to say that. (Laughter)
192
492005
6093
Jammer maar helaas. (Gelach)
08:33
What we did, anyway, look, what we did,
193
498098
1797
Hoe dan ook, in de verschillende ziekenhuizen
hebben we het er niet bij gelaten.
hebben we het er niet bij gelaten.
08:35
we didn't just take this lying down
194
499895
1527
Hoe dan ook, in de verschillende ziekenhuizen
hebben we het er niet bij gelaten.
hebben we het er niet bij gelaten.
08:37
at John Hunter Hospital and elsewhere.
195
501422
1502
Hoe dan ook, in de verschillende ziekenhuizen
hebben we het er niet bij gelaten.
hebben we het er niet bij gelaten.
08:38
We've started a whole series of projects
196
502924
1622
We zijn een hele serie projecten gestart
08:40
to try and look about whether we could, in fact, involve
197
504546
2996
om te kijken of we mensen
meer konden betrekken
meer konden betrekken
08:43
people much more in the way that things happen to them.
198
507542
3494
bij de beslissingen die
over hen worden genomen.
over hen worden genomen.
08:46
But we realized, of course, that we are dealing
199
511036
1232
Maar we hadden natuurlijk te maken
met culturele problemen.
met culturele problemen.
08:48
with cultural issues,
200
512268
2344
Maar we hadden natuurlijk te maken
met culturele problemen.
met culturele problemen.
08:50
and this is, I love this Klimt painting,
201
514612
1859
Ik ben dol op dit schilderij van Klimt,
08:52
because the more you look at it, the more you kind of get
202
516471
2205
want hoe meer je ernaar kijkt,
08:54
the whole issue that's going on here,
203
518676
2019
hoe meer je begrijpt waar het over gaat.
08:56
which is clearly the separation of death from the living,
204
520695
3518
Dat is duidelijk de dood die
gescheiden wordt van het leven.
gescheiden wordt van het leven.
09:00
and the fear — Like, if you actually look,
205
524213
1880
En de angst - als je goed kijkt
09:01
there's one woman there
206
526093
1175
zie je dat een van de vrouwen
haar ogen open heeft.
haar ogen open heeft.
09:03
who has her eyes open.
207
527268
1919
zie je dat een van de vrouwen
haar ogen open heeft.
haar ogen open heeft.
09:05
She's the one he's looking at,
208
529187
1685
Hij kijkt naar haar.
09:06
and [she's] the one he's coming for. Can you see that?
209
530872
3228
Zij is degene waar hij voor komt.
Zien jullie dat?
Zien jullie dat?
09:10
She looks terrified.
210
534100
1526
Ze ziet er doodsbang uit.
09:11
It's an amazing picture.
211
535626
1693
Het is een geweldig schilderij.
09:13
Anyway, we had a major cultural issue.
212
537319
2221
Hoe dan ook,
we hadden een groot cultureel probleem.
we hadden een groot cultureel probleem.
09:15
Clearly, people didn't want us to talk about death,
213
539540
1984
De dood was voor de mensen
onbespreekbaar.
onbespreekbaar.
09:17
or, we thought that.
214
541524
1495
Dat dachten we althans.
09:18
So with loads of funding from the Federal Government
215
543019
1947
Met behulp van veel subsidie
startten we het John Hunterproject:
startten we het John Hunterproject:
09:20
and the local Health Service, we introduced a thing
216
544966
1420
Met behulp van veel subsidie
startten we het John Hunterproject:
startten we het John Hunterproject:
09:22
at John Hunter called Respecting Patient Choices.
217
546386
2898
'Respect voor de keuzes
die patiënten maken'.
die patiënten maken'.
09:25
We trained hundreds of people to go to the wards
218
549284
2849
Honderden mensen werden getraind
om op de afdelingen
om op de afdelingen
09:28
and talk to people about the fact that they would die,
219
552133
3143
te praten met mensen over het feit
dat ze zouden sterven
dat ze zouden sterven
09:31
and what would they prefer under those circumstances.
220
555276
2286
en wat hun voorkeur was
onder die omstandigheden.
onder die omstandigheden.
09:33
They loved it. The families and the patients, they loved it.
221
557562
3519
De families en de patiënten waren er
enthousiast over.
enthousiast over.
09:36
Ninety-eight percent of people really thought
222
561081
2460
98% van de mensen vond
dat dit normaal zou moeten zijn.
dat dit normaal zou moeten zijn.
09:39
this just should have been normal practice,
223
563541
1454
98% van de mensen vond
dat dit normaal zou moeten zijn.
dat dit normaal zou moeten zijn.
09:40
and that this is how things should work.
224
564995
2383
Zo zou de gang van zaken moeten zijn.
09:43
And when they expressed wishes,
225
567378
1938
Toen ze hun wensen uitten,
09:45
all of those wishes came true, as it were.
226
569316
1973
kwamen ze zogezegd allemaal uit.
09:47
We were able to make that happen for them.
227
571289
1980
We konden die wensen voor hen vervullen.
09:49
But then, when the funding ran out,
228
573269
2250
Maar toen de subsidiepot leeg was
09:51
we went back to look six months later,
229
575519
2085
en we 6 maanden later terugkwamen,
09:53
and everybody had stopped again,
230
577604
2267
was iedereen er weer mee opgehouden.
09:55
and nobody was having these conversations anymore.
231
579871
3193
Niemand had meer dit soort gesprekken.
09:58
So that was really kind of heartbreaking for us,
232
583064
2053
Dat was behoorlijk
teleurstellend voor ons.
teleurstellend voor ons.
10:01
because we thought this was going to really take off.
233
585117
2717
We dachten werkelijk
iets in gang te hebben gezet.
iets in gang te hebben gezet.
10:03
The cultural issue had reasserted itself.
234
587834
3971
Het culturele probleem
had zich weer ingenesteld.
had zich weer ingenesteld.
10:07
So here's the pitch:
235
591805
1155
Dit is dus mijn voorstel:
10:08
I think it's important that we don't just get on this freeway
236
592960
4086
we moeten niet zonder meer
de snelweg naar intensive care nemen,
de snelweg naar intensive care nemen,
10:12
to ICU without thinking hard about whether or not
237
597046
2499
zonder goed te bedenken
of we daar wel allemaal terecht willen komen.
of we daar wel allemaal terecht willen komen.
10:15
that's where we all want to end up,
238
599545
1793
zonder goed te bedenken
of we daar wel allemaal terecht willen komen.
of we daar wel allemaal terecht willen komen.
10:17
particularly as we become older and increasingly frail
239
601338
2136
Vooral wanneer we ouder en brozer worden
en i.c. ons steeds minder te bieden heeft.
en i.c. ons steeds minder te bieden heeft.
10:19
and ICU has less and less and less to offer us.
240
603474
3654
Vooral wanneer we ouder en brozer worden
en i.c. ons steeds minder te bieden heeft.
en i.c. ons steeds minder te bieden heeft.
10:23
There has to be a little side road
241
607128
2330
Er moet ergens een zijweggetje zijn
10:25
off there for people who don't want to go on that track.
242
609458
4475
voor mensen die deze weg niet op willen.
10:29
And I have one small idea,
243
613933
2636
Ik heb 2 gedachtes
over wat we er aan kunnen doen.
over wat we er aan kunnen doen.
10:32
and one big idea about what could happen.
244
616569
4449
De ene is klein en de andere is groot.
10:36
And this is the small idea.
245
621018
1061
Dit is de kleine gedachte:
10:37
The small idea is, let's all of us
246
622079
2781
we kunnen het beter aanpakken
10:40
engage more with this in the way that Jason has illustrated.
247
624860
3936
op de manier die Jason ons heeft laten zien.
10:44
Why can't we have these kinds of conversations
248
628796
2053
Waarom hebben we dit soort gesprekken
niet met onze eigen ouders?
niet met onze eigen ouders?
10:46
with our own elders
249
630849
1321
Waarom hebben we dit soort gesprekken
niet met onze eigen ouders?
niet met onze eigen ouders?
10:48
and people who might be approaching this?
250
632170
2790
En met mensen die dit te wachten staat?
10:50
There are a couple of things you can do.
251
634960
1834
Je kunt een paar dingen doen.
10:52
One of them is, you can,
252
636794
2131
Ten eerste kun je een simpele vraag stellen.
10:54
just ask this simple question. This question never fails.
253
638925
2914
Een vraag die altijd uitkomst biedt:
10:57
"In the event that you became too sick to speak for yourself,
254
641839
3755
'Als je zo ziek zou worden
dat je niet meer voor jezelf kunt spreken,
dat je niet meer voor jezelf kunt spreken,
11:01
who would you like to speak for you?"
255
645594
2933
wie moet er dan namens jou spreken?'
11:04
That's a really important question to ask people,
256
648527
1914
Het is heel belangrijk om dat te vragen,
11:06
because giving people the control over who that is
257
650441
2023
want als mensen daar zeggenschap
over krijgen,
over krijgen,
11:08
produces an amazing outcome.
258
652464
3308
krijg je een geweldig resultaat.
11:11
The second thing you can say is,
259
655772
1146
Ten tweede kun je vragen:
11:12
"Have you spoken to that person
260
656918
1498
'Heb je met die persoon gepraat
11:14
about the things that are important to you
261
658416
1920
over wat voor jou belangrijk is,
11:16
so that we've got a better idea of what it is we can do?"
262
660336
4154
zodat we een beter beeld hebben
van wat we kunnen doen?'
van wat we kunnen doen?'
11:20
So that's the little idea.
263
664490
2522
Tot zover de kleine gedachte.
11:22
The big idea, I think, is more political.
264
667012
1494
De grote gedachte gaat over politiek.
11:24
I think we have to get onto this.
265
668506
1951
Ik denk dat we in actie moeten komen.
11:26
I suggested we should have Occupy Death.
266
670457
3062
Mijn voorstel was om 'Occupy Death'
te beginnen.
te beginnen.
11:29
(Laughter)
267
673519
2785
(Gelach)
11:32
My wife said, "Yeah, right, sit-ins in the mortuary.
268
676304
2570
Mijn vrouw zei: 'Ja hoor,
sit-ins in het mortuarium.
sit-ins in het mortuarium.
11:34
Yeah, yeah. Sure." (Laughter)
269
678874
2579
Jaja...tuurlijk.' (Gelach)
11:37
So that one didn't really run,
270
681453
1865
Dat sloeg dus niet zo aan,
11:39
but I was very struck by this.
271
683318
1670
maar het hield me erg bezig.
11:40
Now, I'm an aging hippie.
272
684988
1713
Nu ben ik een overjarige hippie,
11:42
I don't know, I don't think I look like that anymore, but
273
686701
2497
al zou je het nu misschien
niet meer zo zeggen.
niet meer zo zeggen.
11:45
I had, two of my kids were born at home in the '80s
274
689198
2500
2 van mijn kinderen
zijn thuis geboren in de jaren 80.
zijn thuis geboren in de jaren 80.
11:47
when home birth was a big thing, and we baby boomers
275
691698
3468
De thuisgeboorte was toen zeer populair
en wij babyboomers
en wij babyboomers
11:51
are used to taking charge of the situation,
276
695166
2696
houden de situatie
graag zelf in de hand.
graag zelf in de hand.
11:53
so if you just replace all these words of birth,
277
697862
3398
Als je overal het woord geboorte
zou vervangen door
zou vervangen door
11:57
I like "Peace, Love, Natural Death" as an option.
278
701260
3081
'vrede, liefde, natuurlijke dood',
lijkt me dat een goede optie.
lijkt me dat een goede optie.
12:00
I do think we have to get political
279
704341
1516
We moeten de politiek erbij halen
12:01
and start to reclaim this process from
280
705857
2598
en de medicalisering van dit proces,
12:04
the medicalized model in which it's going.
281
708455
1967
waarnaar het op weg is,
een halt toeroepen.
een halt toeroepen.
12:06
Now, listen, that sounds like a pitch for euthanasia.
282
710422
2040
Dat lijkt een pleidooi voor euthanasie,
12:08
I want to make it absolutely crystal clear to you all,
283
712462
2192
maar ik wil absoluut glashelder hebben,
12:10
I hate euthanasia. I think it's a sideshow.
284
714654
2664
dat ik een hekel heb aan euthanasie.
Het is een bijzaak.
Het is een bijzaak.
12:13
I don't think euthanasia matters.
285
717318
2187
Ik denk niet dat euthanasie ertoe doet.
12:15
I actually think that,
286
719505
2151
Kijk bijvoorbeeld eens naar Oregon,
12:17
in places like Oregon,
287
721656
2549
Kijk bijvoorbeeld eens naar Oregon,
12:20
where you can have physician-assisted suicide,
288
724205
3472
waar je onder begeleiding van een arts
suïcide kunt plegen
suïcide kunt plegen
12:23
you take a poisonous dose of stuff,
289
727677
2217
met behulp van een overdosis.
12:25
only half a percent of people ever do that.
290
729894
1876
Maar ½ procent van de mensen doet dat.
12:27
I'm more interested in what happens to the 99.5 percent
291
731770
2706
Ik ben meer geïnteresseerd in de
99,5 % mensen
99,5 % mensen
12:30
of people who don't want to do that.
292
734476
1756
die dat nìet willen.
12:32
I think most people don't want to be dead,
293
736232
2334
De meeste mensen willen niet dood,
12:34
but I do think most people want to have some control
294
738566
2097
maar ze willen wel wat zeggenschap
12:36
over how their dying process proceeds.
295
740663
2742
over hun stervensproces.
12:39
So I'm an opponent of euthanasia,
296
743405
1140
Ik ben dus tegen euthanasie,
12:40
but I do think we have to give people back some control.
297
744545
2653
maar we moeten mensen er wel
wat controle voor teruggeven.
wat controle voor teruggeven.
12:43
It deprives euthanasia of its oxygen supply.
298
747198
3473
Dan heeft euthanasie
geen voedingsbodem meer.
geen voedingsbodem meer.
12:46
I think we should be looking at stopping
299
750671
1352
We moeten kijken of we
de vraag naar euthanasie kunnen stoppen.
de vraag naar euthanasie kunnen stoppen.
12:47
the want for euthanasia,
300
752023
1039
We moeten kijken of we
de vraag naar euthanasie kunnen stoppen.
de vraag naar euthanasie kunnen stoppen.
12:48
not for making it illegal or legal or worrying about it at all.
301
753062
4695
Niet ons hoofd breken over
het legaal of illegaal maken,
het legaal of illegaal maken,
12:53
This is a quote from Dame Cicely Saunders,
302
757757
3576
Dit is een uitspraak
van Dame Cicely Saunders,
van Dame Cicely Saunders,
12:57
whom I met when I was a medical student.
303
761333
1369
die ik in mijn studententijd ontmoette.
12:58
She founded the hospice movement.
304
762702
2879
Zij stond aan de wieg van de
hospicebeweging.
hospicebeweging.
13:01
And she said, "You matter because you are,
305
765581
2191
Ze zei: 'Je doet ertoe omdat je er bent
13:03
and you matter to the last moment of your life."
306
767772
2522
en je doet ertoe tot het laatste moment
van je leven.'
van je leven.'
13:06
And I firmly believe that
307
770294
2257
Ik geloof er heilig in
13:08
that's the message that we have to carry forward.
308
772551
3086
dat we die boodschap moeten uitdragen.
13:11
Thank you. (Applause)
309
775637
3019
Dank jullie wel. (Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Peter Saul - Doctor, intensive care specialistOver the past 35 years Peter Saul has been intimately involved in the dying process for over 4,000 patients. He is passionate about improving the ways we die.
Why you should listen
Dr. Peter Saul is a Senior Intensive Care specialist in the adult and pediatric ICU at John Hunter Hospital, and Director of Intensive Care at Newcastle Private Hospital in Australia. After spending time as the Head of Discipline for Medical Ethics at Newcastle University, he is now a leading adviser to the State and Federal health departments.
Peter Saul | Speaker | TED.com