TEDSalon NY2014
Sebastian Junger: Why veterans miss war
Sebastian Junger: Dlaczego weterani tęsknią za wojną
Filmed:
Readability: 3.2
3,922,187 views
Cywile nie tęsknią za wojną, lecz żołnierze często tak. Dziennikarz Sebastian Junger dzieli się doświadczeniami, które nabył towarzysząc amerykańskim żołnierzom w Restrepo – posterunku w afgańskiej dolinie Korengal, gdzie był świadkiem ostrych walk. Poprzez objaśnienie „odmiennego stanu świadomości” związanego z wojną ukazuje, jak wywołuje ona w żołnierzach intensywne poczucia więzi. W końcu czy nie jest tak, że tak naprawdę żołnierze tęsknią za „przeciwieństwem wojny”?
Sebastian Junger - Journalist and documentarian
The author of "The Perfect Storm" and the director of the documentaries "Restrepo" and "Korengal," Sebastian Junger tells non-fiction stories with grit and emotion. Full bio
The author of "The Perfect Storm" and the director of the documentaries "Restrepo" and "Korengal," Sebastian Junger tells non-fiction stories with grit and emotion. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm going to ask and try to answer,
0
693
2255
Spróbujemy odpowiedzieć
00:14
in some ways, kind of an uncomfortable question.
1
2948
4898
na trudne pytanie.
00:19
Both civilians, obviously, and soldiers
2
7846
2354
Zarówno cywile, jak i żołnierze
00:22
suffer in war;
3
10200
2086
cierpią na wojnie,
00:24
I don't think any civilian has ever missed
4
12286
2464
jednak żaden cywil nie tęskni
00:26
the war that they were subjected to.
5
14750
3362
za wojną, której doświadczył.
00:30
I've been covering wars for almost 20 years,
6
18112
2018
Zajmuję się wojnami prawie 20 lat
00:32
and one of the remarkable things for me
7
20130
3328
i nadzwyczajne dla mnie jest to,
00:35
is how many soldiers find themselves missing it.
8
23458
3884
jak wielu żołnierzy tęskni za wojną.
00:39
How is it someone can go through
9
27342
2305
Jak to możliwe,
że po doświadczeniu
niewyobrażalnych rzeczy,
niewyobrażalnych rzeczy,
00:41
the worst experience imaginable,
10
29647
2337
00:43
and come home, back to their home,
11
31984
1976
szczęśliwym powrocie do domu,
00:45
and their family, their country, and miss the war?
12
33960
3461
rodziny i kraju, tęskni się za wojną?
Jak to się dzieje? Co to oznacza?
00:49
How does that work? What does it mean?
13
37421
3571
00:52
We have to answer that question,
14
40992
3458
Odpowiedź na to pytanie
00:56
because if we don't, it'll be impossible
15
44450
2867
warunkuje przywrócenie żołnierzy
00:59
to bring soldiers back
16
47317
1268
społeczeństwu, do którego należą.
01:00
to a place in society where they belong,
17
48585
4055
01:04
and I think it'll also be impossible to stop war,
18
52640
2253
Jeśli nie zrozumiemy,
jak działa ten mechanizm,
jak działa ten mechanizm,
01:06
if we don't understand how that mechanism works.
19
54893
3018
nie skończymy wojny.
01:09
The problem is that war
20
57911
3262
Tylko że odpowiedź
01:13
does not have a simple, neat truth,
21
61173
3837
nie jest taka prosta.
01:17
one simple, neat truth.
22
65010
2699
Nie jest oczywista.
01:19
Any sane person hates war,
23
67709
2261
Rozsądny człowiek nienawidzi wojny
01:21
hates the idea of war,
24
69970
1855
i jej idei,
01:23
wouldn't want to have anything to do with it,
25
71825
2577
unika jej,
01:26
doesn't want to be near it,
doesn't want to know about it.
doesn't want to know about it.
26
74402
3116
nie chce być blisko niej
ani o niej wiedzieć.
ani o niej wiedzieć.
01:29
That's a sane response to war.
27
77518
2684
To rozsądna reakcja.
01:32
But if I asked all of you in this room,
28
80202
2767
Ale jeśli zapytałbym,
01:34
who here has paid money
29
82969
3358
czy ktoś z was
01:38
to go to a cinema
30
86327
1986
kupił bilet do kina
01:40
and be entertained by a Hollywood war movie,
31
88313
3390
na wojenny, hollywoodzki film,
01:43
most of you would probably raise your hands.
32
91703
3558
większość odpowiedziałaby tak.
01:47
That's what's so complicated about war.
33
95261
2596
Właśnie to w wojnie jest skomplikowane.
01:49
And trust me, if a room full of peace-loving people
34
97857
3540
Jeśli zwolennicy pokoju
01:53
finds something compelling about war,
35
101397
3239
znajdują w wojnie coś pociągającego,
01:56
so do 20-year-old soldiers
36
104636
2743
to samo dzieje się
z 20-letnimi żołnierzami,
z 20-letnimi żołnierzami,
01:59
who have been trained in it, I promise you.
37
107379
3262
którzy zostali do tego przyuczeni.
Uwierzcie mi.
To rzecz warta zrozumienia.
02:02
That's the thing that has to be understood.
38
110641
3304
02:05
I've covered war for about 20 years, as I said,
39
113945
2822
Jak wspomniałem, zajmuję się
wojną od około 20 lat,
wojną od około 20 lat,
02:08
but my most intense experiences in combat
40
116767
2626
ale najintensywniejszych
przeżyć doświadczyłem
przeżyć doświadczyłem
02:11
were with American soldiers in Afghanistan.
41
119393
4232
w trakcie starć w Afganistanie
z udziałem amerykańskich żołnierzy.
z udziałem amerykańskich żołnierzy.
02:15
I've been in Africa, the Middle East,
42
123625
1315
Bylem w Afryce, na Bliskim Wschodzie,
02:16
Afghanistan in the '90s,
43
124940
1750
Afganistanie w latach 90.,
02:18
but it was with American soldiers in 2007, 2008,
44
126690
3847
ale to właśnie w latach 2007-2008
02:22
that I was confronted with
45
130537
2633
doświadczylem
02:25
very intense combat.
46
133170
1520
najintensywniejszych starć.
02:26
I was in a small valley called the Korengal Valley
47
134690
2040
Stacjonowałem w dolinie Korengal,
we wschodnim Afganistanie.
we wschodnim Afganistanie.
02:28
in eastern Afghanistan.
48
136730
2833
02:31
It was six miles long.
49
139563
1786
Miała 6 mil długości.
02:33
There were 150 men of
Battle Company in that valley,
Battle Company in that valley,
50
141349
3142
Przebywało tam 150 ludzi
z jednostki bojowej.
z jednostki bojowej.
02:36
and for a while, while I was there,
51
144491
3534
Podczas mojego pobytu
02:40
almost 20 percent of all the combat
52
148025
2276
prawie 20% wszystkich starć
w całym Afganistanie
w całym Afganistanie
02:42
in all of Afghanistan was happening
53
150301
1796
odbyło właśnie się w tej dolinie.
02:44
in those six miles.
54
152097
1833
02:45
A hundred and fifty men were absorbing
55
153930
2551
150 ludzi wzięło udział
02:48
almost a fifth of the combat for all of NATO forces
56
156481
3152
w prawie 1/5 wszystkich starć sił NATO
02:51
in the country, for a couple months.
57
159633
2526
w jednym kraju, przez kilka miesięcy.
02:54
It was very intense.
58
162159
2137
To bylo bardzo intensywne.
Większość czasu spędziłem
na małym posterunku
na małym posterunku
02:56
I spent most of my time at a small outpost
59
164296
2069
02:58
called Restrepo.
60
166365
1574
zwanym Restrepo,
02:59
It was named after the platoon medic
61
167939
1560
ku czci sanitariusza,
03:01
that had been killed about two
months into the deployment.
months into the deployment.
62
169499
2854
który zginął krótko po rozlokowaniu.
03:04
It was a few plywood B-huts
63
172353
3940
Znajdowało się tam
kilka baraków ze sklejki,
kilka baraków ze sklejki,
03:08
clinging to a side of a ridge,
64
176293
3809
przylegających do zbocza góry,
03:12
and sandbags, bunkers, gun positions,
65
180102
4777
worki z piaskiem, bunkry,
stanowiska ogniowe.
stanowiska ogniowe.
03:16
and there were 20 men up there
66
184879
1811
Było tam 20 ludzi
03:18
of Second Platoon, Battle Company.
67
186690
2085
z drugiego plutonu jednostki bojowej.
03:20
I spent most of my time up there.
68
188775
1600
Spędziłem tam większość czasu,
03:22
There was no running water.
69
190375
1615
bez bieżącej wody,
03:23
There was no way to bathe.
70
191990
1011
możliwości kąpieli.
03:25
The guys were up there for a month at a time.
71
193001
2439
Koledzy przebywali tam od miesiąca,
03:27
They never even got out of their clothes.
72
195440
2524
nie zmieniając odzieży,
walcząc, pracując,
03:29
They fought. The worked.
73
197964
1150
03:31
They slept in the same clothes.
74
199114
2746
śpiąc w tym samym ubraniu.
03:33
They never took them off,
and at the end of the month,
and at the end of the month,
75
201860
1479
Nigdy ich nie zdejmowali.
03:35
they went back down to the company headquarters,
76
203339
2311
Pod koniec miesiąca,
po powrocie do kwatery,
po powrocie do kwatery,
03:37
and by then, their clothes were unwearable.
77
205650
2067
nie nadawały się do noszenia.
03:39
They burned them and got a new set.
78
207717
2293
Palili je i dostawali nowe.
Nie było Internetu, telefonu,
03:42
There was no Internet. There was no phone.
79
210010
1710
03:43
There was no communication
with the outside world up there.
with the outside world up there.
80
211730
3899
kontaktu z zewnętrznym światem,
03:47
There was no cooked food.
81
215629
2830
nawet gotowanej żywności.
03:50
There was nothing up there
82
218459
2571
Nie było niczego,
03:53
that young men typically like:
83
221030
1900
co lubi młodzież:
03:54
no cars, no girls, no television, nothing
84
222930
3281
samochodów, dziewcząt, telewizji,
03:58
except combat.
85
226211
1864
nic poza walką,
04:00
Combat they did learn to like.
86
228075
3961
którą nauczyli się lubić,
04:04
I remember one day, it was a very hot day
87
232036
2451
Pamiętam pewien gorący wiosenny dzień.
04:06
in the spring,
88
234487
1766
04:08
and we hadn't been in a fight
89
236253
2381
Nie było walk
04:10
in a couple of weeks, maybe.
90
238634
2446
od paru tygodni.
Zwykle ten posterunek był atakowany.
04:13
Usually, the outpost was attacked,
91
241080
2564
04:15
and we hadn't seen any
combat in a couple of weeks,
combat in a couple of weeks,
92
243644
2863
Brak walki powodował,
04:18
and everyone was just stunned
93
246507
2603
że każdemu z nas upał i nuda
04:21
with boredom and heat.
94
249110
2157
dawały się we znaki.
04:23
And I remember the lieutenant walking past me
95
251267
4534
Przechodził koło mnie porucznik,
04:27
sort of stripped to the waist.
96
255801
1473
rozebrany od pasa w górę.
04:29
It was incredibly hot.
97
257274
2402
Było niewyobrażalnie gorąco.
04:31
Stripped to the waist, walked past me muttering,
98
259676
2364
Wymamrotał:
04:34
"Oh God, please someone attack us today."
99
262040
2752
"Boże, niech ktoś dzisiaj nas zaatakuje".
04:36
That's how bored they were.
100
264792
2350
Tak bardzo było nudno.
04:39
That's war too, is a lieutenant saying,
101
267142
3066
To też część wojny: porucznik mówiący
04:42
"Please make something happen
102
270208
2660
"Niech coś się stanie,
04:44
because we're going crazy."
103
272868
2043
bo zwariujemy".
04:46
To understand that,
104
274911
2348
Aby to pojąć,
04:49
you have to, for a moment,
105
277259
1910
trzeba przez chwilę
pomyśleć o wojnie
04:51
think about combat not morally --
106
279169
2401
nie w kategoriach moralnych,
04:53
that's an important job to do —
107
281570
1885
choć to też jest ważna sprawa,
04:55
but for a moment, don't think about it morally,
108
283455
1893
ale w kategoriach neurologicznych.
04:57
think about it neurologically.
109
285348
2871
05:00
Let's think about what happens in your brain
110
288219
2212
Co dzieje się w ludzkim umyśle
05:02
when you're in combat.
111
290431
2373
w trakcie walki.
05:04
First of all, the experience
112
292804
2352
Przede wszystkim, całe doświadczenie
05:07
is very bizarre, it's a very bizarre one.
113
295156
4614
jest bardzo dziwne.
05:11
It's not what I had expected.
114
299770
2990
Nie tego oczekiwałem.
05:14
Usually, you're not scared.
115
302760
1730
Zwykle nie odczuwa się lęku.
05:16
I've been very scared in combat,
116
304490
2120
Bałem się podczas walki,
05:18
but most of the time when I was out there,
117
306610
2102
ale przez większość pobytu tam
05:20
I wasn't scared.
118
308712
1127
nie bałem się.
05:21
I was very scared beforehand
119
309839
1527
Czułem lęk przed i po walce.
05:23
and incredibly scared afterwards,
120
311366
1915
05:25
and that fear that comes afterwards can last years.
121
313281
2602
Ten rodzaj lęku może trwać latami.
05:27
I haven't been shot at in six years,
122
315883
1952
Nikt do mnie nie strzelał od 6 lat,
05:29
and I was woken up very abruptly this morning
123
317835
2353
ale dziś rano obudził mnie koszmar,
05:32
by a nightmare that I was being strafed by aircraft,
124
320188
3245
że aatakują mnie z samolotu.
05:35
six years later.
125
323433
1207
Po sześciu latach.
05:36
I've never even been strafed by aircraft,
126
324640
1734
Nigdy nie atakował mnie samolot,
05:38
and I was having nightmares about it.
127
326374
3376
a i tak mam koszmary.
05:41
Time slows down.
128
329750
1373
Czas zwalnia,
05:43
You get this weird tunnel vision.
129
331123
2224
zawęża się widzenie,
05:45
You notice some details very, very, very accurately
130
333347
3661
pewne szczegóły stają się bardzo wyraźne,
05:49
and other things drop out.
131
337008
2187
a inne umykają.
05:51
It's almost a slightly altered state of mind.
132
339195
2963
To coś jak odmienny stan świadomości.
05:54
What's happening in your brain
133
342158
1471
Mózg reaguje wtedy
05:55
is you're getting an enormous amount of adrenaline
134
343629
2717
przez pompowanie do organizmu
ogromnych ilości adrenaliny.
05:58
pumped through your system.
135
346346
1820
06:00
Young men will go to great lengths
136
348166
2594
Młodzi mężczyźni potrafią
przejść przez wiele,
przejść przez wiele,
06:02
to have that experience.
137
350760
2336
żeby doznać tego uczucia.
06:05
It's wired into us.
138
353096
2922
Jest ono w nas zaprogramowane
06:08
It's hormonally supported.
139
356018
3842
i jest napędzane przez hormony.
06:11
The mortality rate for young men in society
140
359860
3885
Śmiertelność młodych mężczyzn
06:15
is six times what it is for young women
141
363745
2420
sześciokrotnie przewyższa
śmiertelność kobiet,
śmiertelność kobiet,
06:18
from violence and from accidents,
142
366165
1805
z powodu przemocy i wypadków.
06:19
just the stupid stuff that young men do:
143
367970
2189
Typowe głupoty młodych:
06:22
jumping off of things they shouldn't jump off of,
144
370159
2302
skakanie z miejsc,
z których się nie powinno,
z których się nie powinno,
06:24
lighting things on fire they shouldn't light on fire,
145
372461
2419
czy podpalanie rzeczy,
których się nie podpala.
których się nie podpala.
06:26
I mean, you know what I'm talking about.
146
374880
2238
Tego typu rzeczy.
06:29
They die at six times the rate
147
377118
2041
Giną sześć razy częściej
06:31
that young women do.
148
379159
1440
niż kobiety.
06:32
Statistically, you are safer as a teenage boy,
149
380599
3904
Statystycznie rzecz biorąc,
jako nastolatek
jako nastolatek
06:36
you would be safer in the fire department
150
384503
2643
jesteś bezpieczniejszy
06:39
or the police department in most American cities
151
387146
2564
w straży pożarnej lub w policji
06:41
than just walking around the
streets of your hometown
streets of your hometown
152
389710
2522
niż chodąc swobodnie po mieście,
06:44
looking for something to do,
153
392232
2358
szukając zajęcia.
06:46
statistically.
154
394590
3050
Statystycznie.
06:49
You can imagine how that plays out in combat.
155
397650
3238
Można sobie wyobrazić,
jak wygląda to podczas walki.
jak wygląda to podczas walki.
06:52
At Restrepo, every guy up there was almost killed,
156
400888
3062
Prawie każdy żołnierz,
włączając w to mnie,
włączając w to mnie,
niemalże zginął walcząc w Restrepo.
06:55
including me,
157
403950
1694
06:57
including my good friend Tim Hetherington,
158
405644
2060
Tyczyło się też
mojego dobrego przyjaciela,
mojego dobrego przyjaciela,
06:59
who was later killed in Libya.
159
407704
2422
Tima Hetheringtona,
który później zginął w Libii.
który później zginął w Libii.
07:02
There were guys walking around
160
410126
1676
Powszechny był widok
07:03
with bullet holes in their uniforms,
161
411802
1821
podziurawionych kulami uniformów.
07:05
rounds that had cut through the fabric
162
413623
1887
Pociski przedarły się przez materiał,
07:07
and didn't touch their bodies.
163
415510
3382
lecz nie tknęły ciała.
07:10
I was leaning against some sandbags one morning,
164
418892
3082
Pewnego ranka opierałem się
o worki z piaskiem,
o worki z piaskiem,
07:13
not much going on, sort of spacing out,
165
421974
2997
niewiele się działo, zamyśliłem się,
07:16
and some sand was kicked into the side of,
166
424971
3507
Nagle poczułem, jakby piasek
07:20
sort of hit the side of my face.
167
428478
2670
sypnął mi na twarz.
07:23
Something hit the side of my face,
and I didn't know what it was.
and I didn't know what it was.
168
431148
2213
Coś mnie uderzyło,
ale nie wiedziałem co.
ale nie wiedziałem co.
07:25
You have to understand about bullets
169
433361
1539
Trzeba wiedzieć, że naboje
07:26
that they go a lot faster than sound,
170
434900
1898
poruszają się szybciej niż dźwięk,
07:28
so if someone shoots at you
171
436798
1413
więc jeśli ktoś do ciebie strzeli
07:30
from a few hundred meters,
172
438211
2057
z kilkuset metrów,
07:32
the bullet goes by you, or hits you obviously,
173
440268
3143
to pocisk mija cię lub trafia
07:35
half a second or so before
the sound catches up to it.
the sound catches up to it.
174
443411
2652
pół sekundy zanim dogoni go dźwięk.
07:38
So I had some sand sprayed in the side of my face.
175
446063
2887
Piasek sypnął mi na policzek.
07:40
Half a second later, I heard dut-dut-dut-dut-duh.
176
448950
2000
Pół sekundy później usłyszałem
ta-ta-ta-ta
ta-ta-ta-ta
07:42
It was machine gun fire.
177
450950
1014
z karabinu maszynowego.
07:43
It was the first round, the first burst
178
451964
2346
Była to pierwsza seria strzałów
07:46
of an hour-long firefight.
179
454310
2863
rozpoczynająca godzinną walkę.
07:49
What had happened was the bullet hit,
180
457173
3065
Ten wystrzelony pocisk
07:52
a bullet hit three or four inches
from the side of my head.
from the side of my head.
181
460238
3743
przeleciał jakieś 8 centymetrów
od mojej głowy.
od mojej głowy.
07:55
Imagine, just think about it, because I certainly did,
182
463981
4649
Wyobraźcie sobie,
08:00
think about the angle of deviation that saved my life.
183
468630
1880
jak niewiele dzieliło mnie od śmierci.
08:02
At 400 meters, it missed me by three inches.
184
470510
2462
Minął mnie o włos z odległości 400 metrów.
08:04
Just think about the math on that.
185
472972
4296
Pomyślcie, jakie były na to szanse.
08:09
Every guy up there
186
477268
1784
Każdy tam
08:11
had some experience like that,
187
479052
1922
miał tego typu doświadczenia,
08:12
at least once, if not many times.
188
480974
3528
niektórzy nawet wielokrotnie.
08:16
The boys are up there for a year.
189
484502
2480
Są tam przez rok.
08:18
They got back.
190
486982
1769
Następnie wracają.
08:20
Some of them got out of the Army
191
488751
1359
Niektórzy z nich odchodzą z armii
08:22
and had tremendous psychological
problems when they got home.
problems when they got home.
192
490110
2594
i po powrocie do domów
mają problemy psychologiczne.
mają problemy psychologiczne.
08:24
Some of them stayed in the Army
193
492704
1535
Część zostaje w armii
08:26
and were more or less okay, psychologically.
194
494239
3623
i pod kątem psychologicznym
są w miarę w dobrym stanie.
są w miarę w dobrym stanie.
Szczególnie bliski jest mi przykład
niejakiego Brendana O'Byrne'a.
niejakiego Brendana O'Byrne'a.
08:29
I was particularly close to a
guy named Brendan O'Byrne.
guy named Brendan O'Byrne.
195
497862
3077
08:32
I'm still very good friends with him.
196
500939
1888
Wciąż jesteśmy dobrymi przyjaciółmi.
08:34
He came back to the States. He got out of the Army.
197
502827
3056
Gdy wrócił do Stanów, odszedł z armii.
08:37
I had a dinner party one night.
198
505883
1968
Pewnego wieczoru zorganizowałem imprezę,
08:39
I invited him,
199
507851
1794
na którą go zaprosiłem.
08:41
and he started talking with a woman,
200
509645
3435
Rozmawiał tam z pewną kobietą,
08:45
one of my friends,
201
513080
1237
jedną z moich znajomych.
08:46
and she knew how bad it had been out there,
202
514317
3052
Wiedziała, jak źle było na wojnie,
08:49
and she said, "Brendan,
203
517369
1749
spytała go: "Brendan,
08:51
is there anything at all that you miss about
204
519118
3328
czy tęskinisz za czymś w Afganistanie?".
08:54
being out in Afghanistan, about the war?"
205
522446
3554
08:58
And he thought about it quite a long time,
206
526000
3169
Dość długo zastanawiał się
nad odpowiedzią.
nad odpowiedzią.
09:01
and finally he said, "Ma'am, I miss almost all of it."
207
529169
5383
W końcu powiedział: "Proszę pani,
tęsknię prawie za wszystkim".
tęsknię prawie za wszystkim".
09:06
And he's one of the most traumatized people
208
534552
3442
A jest on jednym z najbardziej
poszkodowanych ludzi,
poszkodowanych ludzi,
09:09
I've seen from that war.
209
537994
3089
jakich znam z tamtej wojny.
"Proszę pani, tęsknię
niemal za wszystkim".
niemal za wszystkim".
09:13
"Ma'am, I miss almost all of it."
210
541083
2011
09:15
What is he talking about?
211
543094
3085
O czym on mówi?
09:18
He's not a psychopath.
212
546179
3442
Nie jest psychopatą.
09:21
He doesn't miss killing people.
213
549621
1659
Nie tęskni za zabijaniem.
09:23
He's not crazy. He doesn't miss getting shot at
214
551280
2280
Nie jest szalony.
Nie tęskno mu do życia pod ostrzałem
Nie tęskno mu do życia pod ostrzałem
09:25
and seeing his friends get killed.
215
553560
1702
i patrzenia na śmierć przyjaciół.
09:27
What is it that he misses? We have to answer that.
216
555262
3828
Za czym więc tęskni?
Na to musimy sobie odpowiedzieć.
Na to musimy sobie odpowiedzieć.
09:31
If we're going to stop war, we
have to answer that question.
have to answer that question.
217
559090
6726
Jeśli chcemy powstrzymać wojnę,
musimy na to pytanie odpowiedzieć.
musimy na to pytanie odpowiedzieć.
09:37
I think what he missed is brotherhood.
218
565816
5178
Myślę, że tęsknił za braterstwem.
09:42
He missed, in some ways,
219
570994
1756
Brakowało mu, w pewnym sensie,
09:44
the opposite of killing.
220
572750
1396
przeciwieństwa zabijania.
09:46
What he missed was connection
221
574146
2332
Tęsknił za związkiem z tymi,
09:48
to the other men he was with.
222
576478
2348
z którymi tam był.
09:50
Now, brotherhood is different from friendship.
223
578826
2516
Braterstwo to co innego niż przyjaźń.
09:53
Friendship happens in society, obviously.
224
581342
3754
Przyjaźnie występują w społeczeństwie.
09:57
The more you like someone,
225
585096
1538
Im bardziej kogoś lubisz,
09:58
the more you'd be willing to do for them.
226
586634
2074
tym więcej umiesz dla niego zrobić.
10:00
Brotherhood has nothing to do
227
588708
1506
Braterstwo nie ma nic wspólnego z tym,
10:02
with how you feel about the other person.
228
590214
3492
co myślisz o drugiej osobie.
10:05
It's a mutual agreement in a group
229
593706
2982
Jest to porozumienie w grupie
10:08
that you will put the welfare of the group,
230
596688
2242
zobowiązujące do stawiania dobra grupy,
10:10
you will put the safety of everyone in the group
231
598930
2020
stawiania bezpieczeństwa każdego w grupie
10:12
above your own.
232
600950
1860
ponad swoje dobro i bezpieczeństwo.
10:14
In effect, you're saying,
233
602810
3377
Z tego powodu często mówi się:
10:18
"I love these other people more than I love myself."
234
606187
5415
"Kocham tych ludzi bardziej niż siebie".
10:23
Brendan was a team leader
235
611602
1398
Brendan był dowódcą,
10:25
in command of three men,
236
613000
1863
miał pod sobą trzech ludzi.
10:26
and the worst day in Afghanistan —
237
614863
3437
Najgorszy dzień w Afganistanie…
Był bliski śmierci wiele razy.
10:30
He was almost killed so many times.
238
618300
2879
10:33
It didn't bother him.
239
621179
1335
Nie obchodziło go to.
10:34
The worst thing that happened to him in Afghanistan
240
622514
2578
Najgorsze, co go spotkało w Afganistanie,
10:37
was one of his men was hit in the head with a bullet
241
625092
2816
to gdy jeden z jego ludzi
został trafiony w głowę,
został trafiony w głowę,
10:39
in the helmet, knocked him over.
242
627908
4484
a raczej w hełm, i zemdlał.
10:44
They thought he was dead.
243
632392
1128
Myśleli, że umarł.
10:45
It was in the middle of a huge firefight.
244
633520
1450
Było to podczas ostrej wymiany ognia.
10:46
No one could deal with it, and a minute later,
245
634970
2020
Nikt nie mógł mu pomóc,
lecz minutę później,
lecz minutę później,
10:48
Kyle Steiner sat back up
246
636990
2040
Kyle Steiner wstał,
10:51
from the dead, as it were,
247
639030
1925
jakby z martwych, bo tak to wyglądało,
10:52
because he'd come back to consciousness.
248
640955
2025
gdy odzyskał przytomność.
10:54
The bullet had just knocked him out.
249
642980
1272
Pocisk jedynie zwalił go z nóg.
10:56
It glanced off the helmet.
250
644252
1927
Odbił się od jego hełmu.
10:58
He remembers people saying,
251
646179
2066
Kyle pamięta głosy ludzi
kiedy był półprzytomny:
kiedy był półprzytomny:
11:00
as he was sort of half-conscious,
252
648245
1462
11:01
he remembers people saying,
253
649707
3499
"Steiner dostał w głowę.
Steiner nie żyje".
Steiner nie żyje".
11:05
"Steiner's been hit in the head. Steiner's dead."
254
653206
2071
A on myślał: "Przecież żyję".
11:07
And he was thinking, "I'm not dead."
255
655277
1622
11:08
And he sat up.
256
656899
1748
Po chwili wstał.
11:10
And Brendan realized after that
257
658647
2197
Wtedy doszło do Brendana,
że możeobronić swoich ludzi.
że możeobronić swoich ludzi.
11:12
that he could not protect his men,
258
660844
1641
11:14
and that was the only time he cried in Afghanistan,
259
662485
2378
Gdy sobie to uświadomił, był to
jedyny moment w Afganistanie,
jedyny moment w Afganistanie,
11:16
was realizing that.
260
664863
2965
kiedy płakał.
To jest braterstwo.
11:19
That's brotherhood.
261
667828
2512
I nie jest to żadna nowość.
11:22
This wasn't invented recently.
262
670340
2432
11:24
Many of you have probably read "The Iliad."
263
672772
2497
Wielu z was pewnie czytało Iliadę.
11:27
Achilles surely would have risked his life
264
675269
1971
Achilles z pewnością zaryzykowałby życie,
11:29
or given his life to save his friend Patroclus.
265
677240
4778
by uratować swojego
przyjaciela Patroklesa.
przyjaciela Patroklesa.
11:34
In World War II, there were many stories
266
682018
2938
Istnieje wiele zapisków
z czasów II Wojny Światowej,
z czasów II Wojny Światowej,
11:36
of soldiers who were wounded,
267
684956
3076
gdzie ranni żołnierze,
11:40
were brought to a rear base hospital,
268
688032
2067
którzy trafiali do szpitala,
11:42
who went AWOL,
269
690099
1356
uciekali,
11:43
crawled out of windows, slipped out doors,
270
691455
2220
wypełzali przez okna,
wymykali się drzwiami,
wymykali się drzwiami,
11:45
went AWOL, wounded,
271
693675
3598
będąc ranni,
11:49
to make their way back to the front lines
272
697273
1402
wracali na front,
11:50
to rejoin their brothers out there.
273
698675
2636
by dołączyć do swoich braci.
11:53
So you think about Brendan,
274
701311
2349
Pomyślcie teraz o Brendanie
11:55
you think about all these soldiers
275
703660
3356
i o tych wszystkich żołnierzach
11:59
having an experience like that, a bond like that,
276
707016
2885
mających takie doświadczenia,
tworzących takie więzi
tworzących takie więzi
12:01
in a small group,
277
709901
1880
w małej grupie,
gdzie każdy kochał pozostałych dwudziestu,
12:03
where they loved 20 other people
278
711781
1898
12:05
in some ways more than they loved themselves,
279
713679
2919
pod pewnymi względami
bardziej niż samego siebie.
bardziej niż samego siebie.
12:08
you think about how good that would feel, imagine it,
280
716598
5116
Pomyślcie, jak wspaniałe
to musi być uczucie.
to musi być uczucie.
12:13
and they are blessed with that experience for a year,
281
721714
4630
Cieszą się nim przez rok,
12:18
and then they come home,
282
726344
1489
a potem wracają do domu,
12:19
and they are just back in society
283
727833
2987
do zwykłego społeczeństwa,
12:22
like the rest of us are,
284
730820
2839
tak jak reszta z nas,
12:25
not knowing who they can count on,
285
733659
2426
nie wiedzą, na kim mogą polegać,
12:28
not knowing who loves them, who they can love,
286
736085
5177
ani kogo kochać, kto kocha ich,
12:33
not knowing exactly what anyone they know
287
741262
2591
nie potrafią określić, co znajomi
12:35
would do for them if it came down to it.
288
743853
2234
zrobiliby dla nich, gdyby zaszła potrzeba.
12:38
That is terrifying.
289
746087
3586
To jest przerażające.
12:41
Compared to that,
290
749673
1990
W porównaniu z tym,
psychologicznie rzecz biorąc,
wojna jest prostsza,
wojna jest prostsza,
12:43
war, psychologically, in some ways, is easy,
291
751663
4074
12:47
compared to that kind of alienation.
292
755737
2497
w porównaniu z tą alienacją.
12:50
That's why they miss it,
293
758234
1390
To dlatego tęsknią za wojną
12:51
and that's what we have to understand
294
759624
2478
i to właśnie to musimy zrozumieć
12:54
and in some ways fix in our society.
295
762102
3403
i naprawić w naszym społeczeństwie.
12:57
Thank you very much.
296
765505
2930
Dziękuję bardzo.
(Brawa)
13:00
(Applause)
297
768435
2955
ABOUT THE SPEAKER
Sebastian Junger - Journalist and documentarianThe author of "The Perfect Storm" and the director of the documentaries "Restrepo" and "Korengal," Sebastian Junger tells non-fiction stories with grit and emotion.
Why you should listen
Sebastian Junger thundered onto the media landscape with his non-fiction book, The Perfect Storm. A correspondent for Vanity Fair and ABC News, Junger has covered stories all across the globe, igniting a new interest in non-fiction. One of his main interests: war.
From 2007 to 2008, Junger and photographer Tim Hetherington embedded with the 173rd Airborne Brigade Combat Team in Afghanistan. They spent intensive time with the soldiers at the Restrepo outpost in the Korengal Valley, which saw more combat than any other part of Afghanistan. The experience became Junger's book WAR, and the documentary "Restrepo," which was nominated for the Academy Award for Best Documentary in 2011.
Junger and Hetherington planned to make a second documentary on the topic, "Korengal," meant to help soldiers and civilians alike understand the fear, courage and complexity involved in combat. It's a project that Junger decided to carry on after Hetherington was killed in Libya while covering the civil war there. Junger self-financed and released the film.
Sebastian Junger | Speaker | TED.com