TEDGlobal 2013
May El-Khalil: Making peace is a marathon
May El-Khalil: Barışı sağlamak bir maratondur
Filmed:
Readability: 4.2
5,268,496 views
Lübnan'da her sene rutin şiddetin parçası olmayan bir silah atışı var: Uluslararası Beyrut Maratonu'nun başlangıç ateşinin sesi. Bu duygu yüklü konuşmada maratonun kurucusu May El-Khalil, neden 26.2 millik bir koşunun, siyasi ve dini sebeplerle yıllarca bölünmüş bir ülkeyi bir yıllığına bile olsa nasıl bir araya getirebileceğine inandığını açıklıyor.
May El-Khalil - Founder of the Beirut Marathon
The Beirut Marathon is the largest running event in the Middle East. May El-Khalil founded it as an instrument of peace. Full bio
The Beirut Marathon is the largest running event in the Middle East. May El-Khalil founded it as an instrument of peace. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I come from Lebanon,
0
1712
2525
Lübnan'dan geliyorum
00:16
and I believe that running can change the world.
1
4237
4009
ve koşmanın dünyayı değiştirebileceğine inanıyorum.
00:20
I know what I have just said is simply not obvious.
2
8246
4484
Az önce söylediğim şeyin tamamen açık olmadığını biliyorum.
00:24
You know, Lebanon as a country has been once destroyed
3
12730
4672
Bilirsiniz, bir zamanlar Lübnan, ülke olarak,
00:29
by a long and bloody civil war.
4
17402
3140
uzun ve kanlı bir iç savaşta yok edilmişti.
00:32
Honestly, I don't know why they call it civil war
5
20542
3260
Dürüst olmak gerekirse, içeriğinde sivil hiçbir şey
00:35
when there is nothing civil about it.
6
23802
2706
yokken ona neden iç savaş dediklerini bilmiyorum.
00:38
With Syria to the north, Israel and Palestine to the south,
7
26508
5034
Kuzey'de Suriye, Güney'de İsrail ve Filistin ile birlikte, bizim
00:43
and our government even up till this moment
8
31542
3345
devletimiz bu ana kadar hala
00:46
is still fragmented and unstable.
9
34887
3022
dengesiz ve parçalanmış.
00:49
For years, the country has been divided
10
37909
3234
Yıllarca, bu ülke siyaset ve din arasında
00:53
between politics and religion.
11
41143
4056
bölündü.
00:57
However, for one day a year,
12
45199
3270
Ama yine de yılda bir kez,
01:00
we truly stand united,
13
48469
2466
gerçek anlamda birlikte olabiliyoruz:
01:02
and that's when the marathon takes place.
14
50935
4234
Maratonun gerçekleştiği zamanda.
01:07
I used to be a marathon runner.
15
55169
3148
Ben maraton koşucusuydum.
01:10
Long distance running was not only good for my well-being
16
58317
4758
Uzun mesafe koşusu sadece sağlığım için iyi değildi.
01:15
but it helped me meditate and dream big.
17
63075
4605
Düşünmeme ve büyük hayaller kurmama yardımcı oluyordu.
01:19
So the longer distances I ran,
18
67680
2228
Bundan dolayı daha uzak mesafeleri koştukça,
01:21
the bigger my dreams became,
19
69908
3514
hayallerim daha da büyüyordu.
01:25
until one fateful morning,
20
73422
2979
Uğursuz bir sabah idmanda iken
01:28
and while training, I was hit by a bus.
21
76401
6169
bir otobüs bana çarptı.
01:34
I nearly died, was in a coma,
22
82570
3280
Neredeyse ölüyordum. Komadaydım.
01:37
stayed at the hospital for two years,
23
85850
3050
İki yıl boyunca hastanede kaldım ve
01:40
and underwent 36 surgeries to be able to walk again.
24
88900
6781
tekrar yürüyebilmek için 36 ameliyat geçirdim.
01:47
As soon as I came out of my coma,
25
95681
2811
Komadan çıkar çıkmaz,
01:50
I realized that I was no longer the same runner I used to be,
26
98492
5150
Artık eskiden olduğum aynı koşucu olmadığımı fark ettim.
01:55
so I decided, if I couldn't run myself,
27
103642
4163
Bundan dolayı eğer kendim koşamayacaksam
01:59
I wanted to make sure that others could.
28
107805
4072
başkalarının koşabileceğinden emin olmak istediğime karar verdim.
02:03
So out of my hospital bed,
29
111877
2376
Böylece hastane yatağımdan çıkınca,
02:06
I asked my husband to start taking notes,
30
114253
3176
kocamdan notlar almaya başlamasını istedim
02:09
and a few months later,
31
117429
2488
ve birkaç ay sonra,
02:11
the marathon was born.
32
119917
3776
maraton doğmuştu.
02:15
Organizing a marathon as a reaction to an accident
33
123693
4196
Bir kazaya karşılık maraton başlatmak
02:19
may sound strange,
34
127889
2271
size ilginç gelebilir.
02:22
but at that time, even during my most vulnerable condition,
35
130160
5061
Fakat o zamanlar, en hassas olduğum durumda bile
02:27
I needed to dream big.
36
135221
2242
büyük düşünmeye ihtiyacım vardı.
02:29
I needed something to take me out of my pain,
37
137463
3242
Beni acımdan alıkoyabilecek bir şeye ihtiyacım vardı,
02:32
an objective to look forward to.
38
140705
2940
dört gözle bekleyeceğim bir amaca.
02:35
I didn't want to pity myself, nor to be pitied,
39
143645
4398
Ne kendime acımak ne de acınmak istiyordum,
02:40
and I thought by organizing such a marathon,
40
148043
3574
ve böyle bir maraton organize edersem,
02:43
I'll be able to pay back to my community,
41
151617
3019
toplumuma geri ödeyebileceğimi,
02:46
build bridges with the outside world,
42
154636
2580
dış dünya ile köprüler kurabileceğimi düşündüm
02:49
and invite runners to come to Lebanon
43
157216
2464
ve koşucuları Lübnan'a gelip
02:51
and run under the umbrella of peace.
44
159680
5075
bir barış şemsiyesi altında koşmaya davet ettim.
02:56
Organizing a marathon in Lebanon
45
164755
2542
Lübnan'da maraton düzenlemek
02:59
is definitely not like organizing one in New York.
46
167297
5015
kesinlikle New York'da maraton düzenlemek gibi değil.
03:04
How do you introduce the concept of running
47
172312
3196
Sürekli savaş eşiğinde olan bir millete koşu
03:07
to a nation that is constantly at the brink of war?
48
175508
5129
kavramını nasıl açıklarsınız?
03:12
How do you ask those who were once fighting
49
180637
3251
Bir zamanlar birbirleri ile savaşan
03:15
and killing each other
50
183888
1641
ve birbirlerini öldürenlerden
03:17
to come together and run next to each other?
51
185529
4072
birlik olup yan yana koşmalarını nasıl istersiniz?
03:21
More than that, how do you convince people
52
189601
3234
Bundan daha da fazlası, insanların "maraton" kelimesine
03:24
to run a distance of 26.2 miles
53
192835
3329
bile aşina olmadığı bir durumda,
03:28
at a time they were not even familiar
54
196164
2463
onları 26.2 mil koşmaya
03:30
with the word "marathon"?
55
198627
2729
nasıl ikna edesiniz?
03:33
So we had to start from scratch.
56
201356
2480
Bundan dolayı sıfırdan başlamak zorundaydık.
03:35
For almost two years, we went all over the country
57
203836
3574
Neredeyse iki yıl boyunca, bütün ülkeyi dolaştık
03:39
and even visited remote villages.
58
207410
3843
ve uzak köyleri bile ziyaret ettik.
03:43
I personally met with people from all walks of life --
59
211253
4512
Toplumun her kesiminden insanlarla şahsen tanıştım--
03:47
mayors, NGOs, schoolchildren,
60
215765
3029
belediye başkanları, sivil toplum örgütleri, öğrenciler,
03:50
politicians, militiamen, people from mosques, churches,
61
218794
5791
politikacılar, yedek erler, camilerden ve kiliselerden insanlar,
03:56
the president of the country, even housewives.
62
224585
4834
ülkenin başbakanı, ve hatta ev kadınları.
04:01
I learned one thing:
63
229419
2732
Bir şey öğrendim:
04:04
When you walk the talk, people believe you.
64
232151
4293
Söylediklerini gerçekleştirirsen insanlar sana inanır.
04:08
Many were touched by my personal story,
65
236444
4363
Birçoğu kişisel hikayemden çok etkilenmişti
04:12
and they shared their stories in return.
66
240807
2840
ve karşılığında kendi hikayelerini anlattılar.
04:15
It was honesty and transparency that brought us together.
67
243647
5263
Bizi bir araya getiren cömertlik ve şeffaflıktı.
04:20
We spoke one common language to each other,
68
248910
3594
Birbirimizle ortak bir dille konuştuk,
04:24
and that was from one human to another.
69
252504
5404
ve bu bir insandan ötekineydi.
04:29
Once that trust was built,
70
257908
2380
Bir kez o güven kurulduğu zaman,
04:32
everybody wanted to be part of the marathon
71
260288
2640
dünyaya, Lübnan'ın ve Lübnanlıların
04:34
to show the world the true colors of Lebanon
72
262928
3032
gerçek renklerini barış ve uyum içinde
04:37
and the Lebanese
73
265960
2131
yaşama arzusunu göstermek
04:40
and their desire to live in peace and harmony.
74
268091
5312
için herkes maratonun bir parçası olmayı istiyordu.
04:45
In October 2003, over 6,000 runners
75
273403
5089
2003'ün Ekim ayında, 49 farklı milleten
04:50
from 49 different nationalities
76
278492
2610
6,000'in üzerinde koşucu, hepsi
04:53
came to the start line, all determined,
77
281102
3930
kararlı, başlangıç çizgisine geldi.
04:57
and when the gunfire went off,
78
285032
2620
Silah ateşlendi. Ateş, bu sefer,
04:59
this time it was a signal to run in harmony
79
287652
4901
degişim için uyum içinde koşmanın
05:04
for a change.
80
292553
2411
işaretiydi.
05:06
The marathon grew.
81
294964
2001
Maraton büyüdü.
05:08
So did our political problems.
82
296965
2967
Siyasi problemlerimiz de öyle.
05:11
But for every disaster we had,
83
299932
2739
Fakat yakalandığımız her felakette,
05:14
the marathon found ways to bring people together.
84
302671
5685
maraton insanları bir araya getirmenin yollarını buldu.
05:20
In 2005, our prime minister was assassinated,
85
308356
4768
2005'de, başbakanımız suikaste uğradı ve
05:25
and the country came to a complete standstill,
86
313124
4052
bütün ülke sessizliğe büründü,
05:29
so we organized a five-kilometer United We Run campaign.
87
317176
4316
böylece 5-kilometre Birlikte Koşuyoruz kampanyasını organize ettik.
05:33
Over 60,000 people came to the start line,
88
321492
4074
60,000'in üzerinde insan başlama çizgisine geldi,
05:37
all wearing white t-shirts with no political slogans.
89
325566
5716
hepsi siyasi sloganı olmayan düz beyaz tişörtlerle geldi.
05:43
That was a turning point for the marathon,
90
331282
3091
Bu, insanların barış ve birlik platformu
05:46
where people started looking at it as a platform
91
334373
3607
olarak görmeye başladıkları maratonun
05:49
for peace and unity.
92
337980
2895
dönüm noktasıydı.
05:52
Between 2006 up to 2009, our country, Lebanon,
93
340875
4877
2006-2009 yılları arasında, ülkemiz Lübnan,
05:57
went through unstable years,
94
345752
2673
bizi iç savaşa yaklaştıran dengesiz yıllar,
06:00
invasions, and more assassinations
95
348425
3505
istilalar ve daha çok
06:03
that brought us close to a civil war.
96
351930
2336
suikastler geçirdi.
06:06
The country was divided again,
97
354266
2650
Ülke tekrar o kadar çok bölünmüştü ki
06:08
so much that our parliament resigned,
98
356916
3034
parlamentomuz istifa etmiş,
06:11
we had no president for a year, and no prime minister.
99
359950
5219
bir yıl boyunca ne başbakanımız ne de cumhurbaşkanımız vardı.
06:17
But we did have a marathon.
100
365169
3817
Fakat maratonumuz vardı.
06:20
(Applause)
101
368986
5947
(Alkışlar)
06:26
So through the marathon, we learned
102
374933
2583
Böylece maraton aracılığıyla, siyasi sorunların
06:29
that political problems can be overcome.
103
377516
4736
üstesinden gelinebileceğini öğrendik.
06:34
When the opposition party decided
104
382252
1940
Muhalefet parti şehir merkezini
06:36
to shut down part of the city center,
105
384192
2740
kapatmaya karar verdiği zaman,
06:38
we negotiated alternative routes.
106
386932
3030
alternatif yollar aradık.
06:41
Government protesters became
107
389962
3154
Hükümet protestocuları ek
06:45
sideline cheerleaders.
108
393116
1722
destekçiler haline geldi.
06:46
They even hosted juice stations.
109
394838
4637
Hatta meyve suyu durakları bile kurdular.
06:51
You know, the marathon has really become
110
399475
4103
Maraton gerçekten türünün tek örneği haline
06:55
one of a kind.
111
403578
1636
gelmişti.
06:57
It gained credibility from both
112
405214
2423
Hem Lübnanlılardan hem de
06:59
the Lebanese and the international community.
113
407637
4602
uluslararası camiadan itibar görüyordu.
07:04
Last November 2012, over 33,000 runners
114
412239
4012
Geçen 2012 Kasım ayında, 85 farklı milletten
07:08
from 85 different nationalities
115
416251
2673
33,000 koşucu başlangıç
07:10
came to the start line,
116
418924
1408
çizgisine geldi,
07:12
but this time, they challenged
117
420332
2277
ancak bu sefer fırtınalı
07:14
very stormy and rainy weather.
118
422609
3123
ve yağmurlu havaya meydan okudular.
07:17
The streets were flooded, but people didn't want to miss
119
425732
3447
Caddeleri su basmıştı, fakat insanlar böylesine milli bir günün
07:21
out on the opportunity of being part
120
429179
2655
bir parçası olma fırsatını
07:23
of such a national day.
121
431834
3162
kaçırmak istemiyordu.
07:26
BMA has expanded.
122
434996
1902
Beyrut Maraton Derneği genişledi.
07:28
We include everyone: the young, the elderly,
123
436898
3874
Herkesi dahil ettik: genç, yaşlı, engelli,
07:32
the disabled, the mentally challenged,
124
440772
2923
zihinsel özürlü, görme engelli, elit,
07:35
the blind, the elite, the amateur runners,
125
443695
3177
amatör koşucular, ve hatta
07:38
even moms with their babies.
126
446872
3119
bebekleriyle birlikte anneler.
07:41
Themes have included runs for the environment,
127
449991
3357
Koşunun konularına çevre, göğüs kanseri,
07:45
breast cancer, for the love of Lebanon, for peace,
128
453348
3784
Lübnan sevgisi, barış ya da
07:49
or just simply to run.
129
457132
2680
basitçe koşmak dahildi.
07:51
The first annual all-women-and-girls race for empowerment,
130
459812
6512
Bu yıl ilk defa, kadınları güçlendirmek amacıyla birkaç hafta önce düzenlenen
07:58
which is one of its kind in the region,
131
466324
2528
ve bölgede eşi benzeri bulunmayan
08:00
has just taken place only a few weeks ago,
132
468852
3409
yıllık "bütün-kadınlar-ve-genç kızlar" koşusuna
08:04
with 4,512 women, including the first lady,
133
472261
5518
devlet başkanının eşi dahil 4,512 kadın katıldı
08:09
and this is only the beginning.
134
477779
4397
ve bu daha başlangıç.
08:14
Thank you.
135
482176
2036
Teşekkür ederim.
08:16
(Applause)
136
484212
2638
(Alkışlar)
08:18
BMA has supported charities and volunteers
137
486850
5219
BMD, Lübnan'ı yeniden şekillendirmeye yardımcı olan hayır
08:24
who have helped reshape Lebanon,
138
492069
3051
kurumlarını ve gönüllüleri destekledi.
08:27
raising funds for their causes
139
495120
2187
Amaçları için fonlarını yükseltip
08:29
and encouraging others to give.
140
497307
3451
ve başkalarını da destek olmaları için cesaretlendirdik.
08:32
The culture of giving and doing good
141
500758
2637
Vermek ve iyilik yapma kültürü
08:35
has become contagious.
142
503395
2100
bulaşıcı bir hale geldi.
08:37
Stereotypes have been broken.
143
505495
2187
Önyargılar kırıldı.
08:39
Change-makers and future leaders
144
507682
2841
Değişim yapanlar ve gelecek liderler
08:42
have been created.
145
510523
1881
yaratıldı.
08:44
I believe these are the building blocks for future peace.
146
512404
6356
İnanıyorum ki bunlar gelecekteki barışın yapı taşları.
08:50
BMA has become such a respected event in the region
147
518760
6975
BMD, bölgede öylesine saygı duyulan bir organizasyon haline geldi ki
08:57
that government officials in the region
148
525735
2503
Irak, Mısır ve Suriye'deki
09:00
like Iraq, Egypt and Syria,
149
528238
3417
devlet yetkilileri
09:03
have asked the organization to help them structure
150
531655
3483
organizasyona, benzer bir spor etkinliği yapısı oluşturmak
09:07
a similar sporting event.
151
535138
2804
için yardım istediler.
09:09
We are now one of the largest running events
152
537942
3727
Şimdi biz Orta Doğu'daki en büyük koşma organizasyonuyuz
09:13
in the Middle East, but most importantly,
153
541669
2511
fakat daha da önemlisi bu platform,
09:16
it is a platform for hope and cooperation
154
544180
4485
dünyanın bu hassas ve oldukça değişken
09:20
in an ever-fragile and unstable part of the world.
155
548665
5787
bölgesinde bir umut ve yardımlaşma platformu.
09:26
From Boston to Beirut, we stand as one.
156
554452
5264
Boston'dan Beyrut'a kadar birlikte duruyoruz.
09:31
(Applause)
157
559716
5826
(Alkışlar)
09:37
After 10 years in Lebanon,
158
565542
2602
Geçen 10 yılın ardından Lübnan'da,
09:40
from national marathons or from national events
159
568144
3396
milli maratonlardan ya da milli etkinliklerden
09:43
to smaller regional races, we've seen
160
571540
2864
küçük bölgesel yarışlara kadar, insanların
09:46
that people want to run for a better future.
161
574404
5172
daha iyi bir gelecek için koşmak istediğini gördük.
09:51
After all, peacemaking is not a sprint.
162
579576
5667
Buna rağmen barışı sağlamak bir koşu değildir.
09:57
It is more of a marathon.
163
585243
2107
Maratondan çok daha fazlasıdır.
09:59
Thank you.
164
587350
1516
Teşekkür ederim.
10:00
(Applause)
165
588866
5862
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
May El-Khalil - Founder of the Beirut MarathonThe Beirut Marathon is the largest running event in the Middle East. May El-Khalil founded it as an instrument of peace.
Why you should listen
The beautiful city of Beirut, Lebanon, has seen its share of tragedy, as a seat of Lebanon's long-running civil war (1975-1990) and the Israeli-Lebanese conflict that came to a head in 2006. But in 2003, May El-Khalil, a local sports official, decided: It's time to start a marathon, open to all, as an antidote to sectarianism. And despite ongoing political and security pressure, the Beirut Marathon, now entering its 11th year, has become not only the largest running event in the Middle East but a powerful force for peace.
El-Khalil was inspired to start the marathon after a personal tragedy: a near-fatal running accident. Doctors told her she would never run again. She was hospitalized for two years and had to undergo a long series of surgeries. But the resolve from this personal struggle created an event that, each year, draws runners and fans from opposing political and religious communities in a symbolic act of peace. Case in point: In 2012, on a rainy and windy November day, more than 33,000 runners turned out. Other countries around the region are now thinking of replicating this model.
May El-Khalil | Speaker | TED.com