TEDSummit
Pico Iyer: The beauty of what we'll never know
Pico Iyer: Asla bilmeyeceğimiz şeylerin güzel yanı
Filmed:
Readability: 3.3
1,827,446 views
Pico Iyer, yaklaşık 30 yıl önce, Japonya'ya seyahat eder, Japonya'ya âşık olur ve oraya yerleşir. İnsan ruhunun iyi bir gözlemcisi olan Iyer, bugün Japonya hakkında çok az şey bildiğini ya da aslında 30 yıl öncesinde bildiğini sandığı şeylerden daha az şey bildiğini hissettiğini itiraf ediyor. Bilgeliğe dair bu lirik meditasyonda Iyer, yaşla kazanılan bilgiyle ilgili bu ilginç sezgilerin derinine iniyor: bildikçe daha az bildiğimizi fark ediyoruz.
Pico Iyer - Global author
Pico Iyer has spent more than 30 years tracking movement and stillness -- and the way criss-crossing cultures have changed the world, our imagination and all our relationships. Full bio
Pico Iyer has spent more than 30 years tracking movement and stillness -- and the way criss-crossing cultures have changed the world, our imagination and all our relationships. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
One hot October morning,
0
1436
3207
Sıcak bir Ekim sabahı
00:16
I got off the all-night train
1
4667
2710
Mandalay'da
00:19
in Mandalay,
2
7401
1158
gece treninden indim,
00:20
the old royal capital of Burma,
3
8583
3118
Burma'nın eski kraliyet merkezi,
00:23
now Myanmar.
4
11725
1417
şimdi Myanmar.
00:25
And out on the street, I ran into
a group of rough men
a group of rough men
5
13660
4198
Caddeye çıkınca
bisikletlerinin başında bekleyen
bisikletlerinin başında bekleyen
00:29
standing beside their bicycle rickshaws.
6
17882
3893
bir grup kaba saba adama rastladım.
00:33
And one of them came up
7
21799
1370
İçlerinden biri yaklaşıp
00:35
and offered to show me around.
8
23193
2182
bana etrafı gezdirmeyi teklif etti.
00:38
The price he quoted was outrageous.
9
26615
2664
Talep ettiği fiyat şok ediciydi.
00:41
It was less than I would pay
for a bar of chocolate at home.
for a bar of chocolate at home.
10
29832
3988
Kendi ülkemde bir kalıp çikolataya
verdiğimden daha azdı.
verdiğimden daha azdı.
00:45
So I clambered into his trishaw,
11
33844
3141
Üç tekerli bisikletine bindim
00:49
and he began pedaling us slowly
between palaces and pagodas.
between palaces and pagodas.
12
37009
5871
ve sarayların ve tapınakların arasında
yavaşça pedal çevirmeye başladı.
yavaşça pedal çevirmeye başladı.
00:55
And as he did, he told me how
he had come to the city from his village.
he had come to the city from his village.
13
43972
5299
Yolda giderken köyünden şehre
nasıl geldiğinden bahsetti.
nasıl geldiğinden bahsetti.
01:01
He'd earned a degree in mathematics.
14
49295
2379
Matematik okumuştu.
01:03
His dream was to be a teacher.
15
51698
2327
Hayali öğretmen olmaktı.
01:06
But of course, life is hard
under a military dictatorship,
under a military dictatorship,
16
54445
4812
Tabii askeri diktatörlüğün
altında yaşam zordu
altında yaşam zordu
01:11
and so for now, this was the only way
he could make a living.
he could make a living.
17
59281
4120
ve şimdilik geçimini
sağlayabileceği tek yol buydu.
sağlayabileceği tek yol buydu.
01:16
Many nights, he told me,
he actually slept in his trishaw
he actually slept in his trishaw
18
64796
3941
Çoğu geceler üç tekerli
bisikletinde uyuduğunu,
bisikletinde uyuduğunu,
01:20
so he could catch the first visitors
off the all-night train.
off the all-night train.
19
68761
4386
böylece gece treninden ilk inenleri
yakalayabildiğini anlattı.
yakalayabildiğini anlattı.
01:27
And very soon, we found
that in certain ways,
that in certain ways,
20
75543
3849
Çok geçmeden birçok açıdan
01:31
we had so much in common --
21
79416
1666
ortak yönlerimiz olduğunu keşfettik;
01:33
we were both in our 20s,
22
81106
1861
ikimiz de 20 yaşındaydık,
01:34
we were both fascinated
by foreign cultures --
by foreign cultures --
23
82991
3212
yabancı kültürlere ilgi duyuyorduk
01:38
that he invited me home.
24
86734
1924
ve beni eve davet etti.
01:42
So we turned off the wide,
crowded streets,
crowded streets,
25
90056
3807
Sonra geniş, kalabalık caddelerden geçip
01:45
and we began bumping
down rough, wild alleyways.
down rough, wild alleyways.
26
93887
4210
taşlı, ıssız dar yollarda sarsıla sarsıla
yol almaya başladık.
yol almaya başladık.
01:50
There were broken shacks all around.
27
98121
2348
Her yerde derme çatma gecekondular vardı.
01:52
I really lost the sense of where I was,
28
100493
2842
Nerede olduğumu gerçekten bilmiyordum,
01:56
and I realized that anything
could happen to me now.
could happen to me now.
29
104136
3682
o an başıma bir şey
gelebileceğini fark ettim.
gelebileceğini fark ettim.
01:59
I could get mugged or drugged
30
107842
2442
Soyulabilir ya da uyuşturulabilirdim,
02:02
or something worse.
31
110308
1316
daha kötüsü de olabilirdi.
02:03
Nobody would know.
32
111648
1384
Kimse de bilmezdi.
02:06
Finally, he stopped and led me into a hut,
33
114309
3697
Sonunda durdu ve beni
tek bir odadan ibaret olan
tek bir odadan ibaret olan
02:10
which consisted of just one tiny room.
34
118030
3324
bir kulübeye doğru götürdü.
02:14
And then he leaned down,
35
122228
2177
Eğildi ve
02:16
and reached under his bed.
36
124429
1942
yatağın altına uzandı.
02:19
And something in me froze.
37
127608
2178
İçimde bir şeyler donup kaldı.
02:24
I waited to see what he would pull out.
38
132046
2700
Ne çıkaracağını görmeyi bekledim.
02:27
And finally he extracted a box.
39
135361
3010
Sonunda bir kutu çıkardı.
02:31
Inside it was every single letter
he had ever received
he had ever received
40
139295
4931
İçinde yurt dışından gelenlerden aldığı
02:36
from visitors from abroad,
41
144250
2041
mektuplar vardı,
02:39
and on some of them he had pasted
42
147001
2102
birkaç tanesinin üzerine
02:41
little black-and-white worn snapshots
43
149127
3391
yeni yabancı arkadaşlarının
siyah-beyaz küçük
siyah-beyaz küçük
02:44
of his new foreign friends.
44
152542
2204
şipşak fotoğraflarını yapıştırmıştı.
02:48
So when we said goodbye that night,
45
156387
3627
Vedalaştığımız gece
02:52
I realized he had also shown me
46
160038
2587
bana seyahatin püf noktasını
02:54
the secret point of travel,
47
162649
2310
gösterdiğini de fark ettim;
02:56
which is to take a plunge,
48
164983
2056
dışa olduğu kadar
02:59
to go inwardly as well as outwardly
49
167063
2692
içe doğru,
03:01
to places you would never go otherwise,
50
169779
2515
başka türlü hiç gidemediğiniz
yerlere gitmek,
yerlere gitmek,
03:04
to venture into uncertainty,
51
172990
2508
belirsizliği,
03:07
ambiguity,
52
175928
1173
bilinmezliği,
03:09
even fear.
53
177498
1282
hatta korkuyu göze almaktı.
03:12
At home, it's dangerously easy
54
180298
2439
Kendi ülkemizde olayların
03:14
to assume we're on top of things.
55
182761
2210
üstünde olduğumuzu sanmak
korkunç kolaydır.
korkunç kolaydır.
03:17
Out in the world, you are reminded
every moment that you're not,
every moment that you're not,
56
185810
4012
Dış dünyada ise, öyle olmadığı
her an hatırlatılır
her an hatırlatılır
03:22
and you can't get to the bottom
of things, either.
of things, either.
57
190309
2546
ve olayların temelini dahi bulamazsınız.
03:26
Everywhere, "People wish to be settled,"
58
194235
2902
Ralph Waldo Emerson'un
dediği şeyi hatırlayalım:
dediği şeyi hatırlayalım:
03:29
Ralph Waldo Emerson reminded us,
59
197161
2279
"İnsanlar kararlı olmak ister,
03:31
"but only insofar
as we are unsettled
as we are unsettled
60
199464
2676
ancak yalnız, kararsız olduğumuzda
03:34
is there any hope for us."
61
202164
1686
bizim için bir umut vardır."
03:36
At this conference,
we've been lucky enough
we've been lucky enough
62
204891
2427
Bu konferansta keyif verici yeni fikirler
03:39
to hear some exhilarating
new ideas and discoveries
new ideas and discoveries
63
207342
3453
ve buluşlar duyacak kadar şanslıyız,
03:42
and, really, about all the ways
64
210819
1756
gerçekten de bilginin
03:44
in which knowledge is being
pushed excitingly forwards.
pushed excitingly forwards.
65
212599
3323
hızla ilerlediğini görüyoruz.
03:48
But at some point, knowledge gives out.
66
216797
3229
Fakat bir noktada bilgi tükeniyor.
03:52
And that is the moment
67
220802
1224
İşte o an,
03:54
when your life is truly decided:
68
222050
2635
hayatınızın tümüne karar verildiği andır:
03:57
you fall in love;
69
225825
1682
Aşık olursunuz,
04:00
you lose a friend;
70
228093
1835
arkadaşınızı kaybedersiniz,
04:02
the lights go out.
71
230893
1572
karanlıkta kalırsınız.
04:05
And it's then, when you're lost
or uneasy or carried out of yourself,
or uneasy or carried out of yourself,
72
233000
5014
Kaybolduğunuz veya huzursuz olduğunuz
veya kendiniz olmadığınız o an,
veya kendiniz olmadığınız o an,
04:10
that you find out who you are.
73
238038
2162
kim olduğunuzu keşfettiğiniz andır.
04:14
I don't believe that ignorance is bliss.
74
242224
3328
Bilmemenin mutluluk olduğuna inanmıyorum.
04:18
Science has unquestionably made our lives
75
246193
3131
Bilim hiç tartışmasız hayatlarımızı
04:21
brighter and longer and healthier.
76
249348
2468
daha parlak, uzun ve
sağlıklı hale getirdi.
sağlıklı hale getirdi.
04:24
And I am forever grateful to the teachers
who showed me the laws of physics
who showed me the laws of physics
77
252825
4827
Bana fizik kurallarını ve üç kere üçün
dokuz yaptığını gösteren öğretmenlerime
dokuz yaptığını gösteren öğretmenlerime
04:29
and pointed out that
three times three makes nine.
three times three makes nine.
78
257676
3513
sonsuza kadar minnettarım.
04:33
I can count that out on my fingers
79
261678
2825
Gece veya gündüz olsun bunu
04:36
any time of night or day.
80
264527
2342
parmak hesabıyla yapabiliyorum.
04:40
But when a mathematician tells me
81
268802
1612
Fakat bir matematikçi
04:42
that minus three times
minus three makes nine,
minus three makes nine,
82
270438
3523
bana eksi üç kere eksi üçün
dokuz ettiğini söylediği an,
dokuz ettiğini söylediği an,
04:45
that's a kind of logic
that almost feels like trust.
that almost feels like trust.
83
273985
4869
mantıksal olarak sanki
güven gibi bir şey hissettiriyor.
güven gibi bir şey hissettiriyor.
04:52
The opposite of knowledge, in other words,
isn't always ignorance.
isn't always ignorance.
84
280674
3761
Bilginin zıttı, her zaman
bilgisizlik demek değildir.
bilgisizlik demek değildir.
04:56
It can be wonder.
85
284948
1150
Merak etmek olabilir.
04:58
Or mystery.
86
286482
1150
Ya da gizem.
04:59
Possibility.
87
287964
1183
İhtimal.
05:01
And in my life, I've found
it's the things I don't know
it's the things I don't know
88
289894
3837
Kendi hayatımda, beni yükselten
ve ileri götüren şeylerin
ve ileri götüren şeylerin
05:05
that have lifted me up
and pushed me forwards
and pushed me forwards
89
293755
2679
bildiğim şeylerdense
bilmediklerim olduğunu
bilmediklerim olduğunu
05:08
much more than the things I do know.
90
296458
2568
fark ettim.
05:12
It's also the things I don't know
91
300222
1799
Ayrıca, beni çevremdeki insanlara
05:14
that have often brought me closer
to everybody around me.
to everybody around me.
92
302045
3394
daha çok yaklaştıran da
bilmediğim şeylerdi.
bilmediğim şeylerdi.
05:18
For eight straight Novembers, recently,
93
306549
2000
Son sekiz yıldır kasım aylarında
05:20
I traveled every year across Japan
with the Dalai Lama.
with the Dalai Lama.
94
308573
4428
Dalai Lama'yla beraber
Japonya'yı geziyorum.
Japonya'yı geziyorum.
05:26
And the one thing he said every day
95
314001
3100
Her gün söylediği şeylerden birisi de
05:29
that most seemed to give people
reassurance and confidence
reassurance and confidence
96
317125
3547
insanlara güven ve rahatlık veren şeyin
05:32
was, "I don't know."
97
320696
2058
"Bilmiyorum." demek olduğuydu.
05:36
"What's going to happen to Tibet?"
98
324325
1877
"Tibet'e ne olacaktı?"
05:39
"When are we ever
going to get world peace?"
going to get world peace?"
99
327226
2980
"Ne zaman dünyaya barış getireceğiz?"
05:42
"What's the best way to raise children?"
100
330765
2061
"Çocuk yetiştirmenin en iyi yolu neydi?"
05:46
"Frankly," says this very wise man,
101
334134
3071
"Açıkçası..." derdi bu bilge adam;
05:49
"I don't know."
102
337229
1237
"Bilmiyorum."
05:52
The Nobel Prize-winning
economist Daniel Kahneman
economist Daniel Kahneman
103
340117
3701
Nobel ödüllü ekonomist Daniel Kahneman
05:55
has spent more than 60 years now
researching human behavior,
researching human behavior,
104
343842
4503
insan davranışlarını araştırmaya
60 yıldan fazlasını vermiş
60 yıldan fazlasını vermiş
06:00
and his conclusion is
105
348369
2032
ve vardığı sonuç ise
06:02
that we are always much more confident
of what we think we know
of what we think we know
106
350425
4614
her zaman bildiğimizi
düşündüğümüz şeylerden
düşündüğümüz şeylerden
06:07
than we should be.
107
355063
1725
olması gerekenden daha fazla eminiz.
06:08
We have, as he memorably puts it,
108
356812
2659
Her zaman hatırlattığı gibi
06:11
an "unlimited ability
to ignore our ignorance."
to ignore our ignorance."
109
359495
4204
"bilgisizliğimizi göz ardı etmek
gibi sınırsız bir yeteneğimiz" var.
gibi sınırsız bir yeteneğimiz" var.
06:16
We know -- quote, unquote -- our team
is going to win this weekend,
is going to win this weekend,
110
364849
5087
Tırnak içinde söylüyorum,
"bu hafta sonu takımımız kazanacak"
"bu hafta sonu takımımız kazanacak"
06:21
and we only remember that knowledge
111
369960
2169
ve biz bu bilgiyi sadece
06:24
on the rare occasions when we're right.
112
372153
2349
haklı çıktığımız nadir
zamanlarda hatırlayacağız.
zamanlarda hatırlayacağız.
06:27
Most of the time, we're in the dark.
113
375582
2843
Çoğu zaman karanlıktayız.
06:31
And that's where real intimacy lies.
114
379319
3475
Gerçek yakınlık işte orada yatar.
06:36
Do you know what your lover
is going to do tomorrow?
is going to do tomorrow?
115
384580
2933
Sevgilinizin yarın ne yapacağını
biliyor musunuz?
biliyor musunuz?
06:40
Do you want to know?
116
388673
1273
Bilmek istiyor musunuz?
06:43
The parents of us all,
as some people call them,
as some people call them,
117
391621
2813
Bazılarının dediği gibi,
hepimizin anne babası
hepimizin anne babası
06:46
Adam and Eve,
118
394458
1159
Adem ile Havva
06:47
could never die, so long as they
were eating from the tree of life.
were eating from the tree of life.
119
395641
4158
hayat ağacının meyvesini
yemeseydi ölmeyecekti.
yemeseydi ölmeyecekti.
06:52
But the minute they began nibbling
120
400631
2198
Fakat iyi ve kötünün kökleri olan
06:54
from the tree of the knowledge
of good and evil,
of good and evil,
121
402853
2582
bilgi ağacının meyvesini ısırdıkları an
06:57
they fell from their innocence.
122
405459
1804
masumiyetlerini kaybettiler.
06:59
They grew embarrassed and fretful,
123
407808
3025
Utanç, öfke,
07:02
self-conscious.
124
410857
1197
mahcup hissettiler.
07:04
And they learned,
a little too late, perhaps,
a little too late, perhaps,
125
412865
2368
Biraz geç de olsa,
07:07
that there are certainly some things
that we need to know,
that we need to know,
126
415257
2740
gerçekten bilmemiz gereken
şeyler olduğunu,
şeyler olduğunu,
07:10
but there are many, many more
that are better left unexplored.
that are better left unexplored.
127
418021
3947
ancak üstü kapalı kalması çok daha
iyi olan birçok şey olduğunu öğrendiler.
iyi olan birçok şey olduğunu öğrendiler.
07:15
Now, when I was a kid,
128
423999
1925
Çocukken
07:17
I knew it all, of course.
129
425948
3318
tabii ki hepsini biliyordum.
07:21
I had been spending 20 years
in classrooms collecting facts,
in classrooms collecting facts,
130
429290
4212
20 yılımı sınıflarda,
olgusal gerçekleri toplayarak geçirmiştim,
olgusal gerçekleri toplayarak geçirmiştim,
07:25
and I was actually
in the information business,
in the information business,
131
433526
2719
bilfiil de bilgi sektöründeydim,
07:28
writing articles for Time Magazine.
132
436269
2150
Time dergisine makaleler yazıyordum.
07:31
And I took my first real trip to Japan
for two-and-a-half weeks,
for two-and-a-half weeks,
133
439129
5176
İki buçuk haftalığına Japonya'ya
ilk seyahatimi yaptım
ilk seyahatimi yaptım
07:36
and I came back with a 40-page essay
134
444329
3280
ve Japonya'nın tapınaklarını,
07:39
explaining every last detail
about Japan's temples,
about Japan's temples,
135
447633
3564
modasını, beyzbol maçlarını,
07:43
its fashions, its baseball games,
136
451221
2682
ruhunu anlatan 40 sayfalık
07:46
its soul.
137
454490
1159
yazıyla döndüm.
07:49
But underneath all that,
138
457276
2330
Fakat alt taraftan
07:51
something that I couldn't understand
139
459630
3177
ne olduğunu anlayamadığım bir şey
07:54
so moved me for reasons
I couldn't explain to you yet,
I couldn't explain to you yet,
140
462831
4494
size şimdi açıklayamayacağım
nedenlerle beni hareketlendirdi,
nedenlerle beni hareketlendirdi,
08:00
that I decided to go and live in Japan.
141
468087
3209
böylece Japonya'da yaşamaya karar verdim.
08:04
And now that I've been there for 28 years,
142
472450
2751
28 yıldır orada yaşıyorum,
08:07
I really couldn't tell you
very much at all
very much at all
143
475225
2400
benimsediğim yurdum hakkında
08:09
about my adopted home.
144
477649
1664
pek bir şey anlatamam.
08:12
Which is wonderful,
145
480222
1347
Bu harika bir şey,
08:13
because it means every day
I'm making some new discovery,
I'm making some new discovery,
146
481593
2880
çünkü bu, her gün yeni keşifler yapıyorum
08:16
and in the process,
147
484497
1491
ve bu süreçte
08:18
looking around the corner
and seeing the hundred thousand things
and seeing the hundred thousand things
148
486012
3894
köşede durup
bilemeyeceğim yüz binlerce şeyi
bilemeyeceğim yüz binlerce şeyi
08:21
I'll never know.
149
489930
1301
görüyorum demek oluyor.
08:24
Knowledge is a priceless gift.
150
492964
2466
Bilgi paha biçilmez bir armağandır.
08:28
But the illusion of knowledge
can be more dangerous than ignorance.
can be more dangerous than ignorance.
151
496452
4555
Fakat bildiğini sanmak bilgisizlikten
daha tehlikeli olabilir.
daha tehlikeli olabilir.
08:33
Thinking that you know your lover
152
501895
2633
Sevgilinizi veya düşmanınızı
08:37
or your enemy
153
505115
1157
tanıdığınızı sanmanız
08:38
can be more treacherous
154
506621
1455
onları hiç tanımadığınızı
08:40
than acknowledging you'll never know them.
155
508100
2448
kabul etmekten daha aldatıcı olabilir.
08:43
Every morning in Japan, as the sun
is flooding into our little apartment,
is flooding into our little apartment,
156
511937
4472
Japonya'da her sabah güneş
küçük dairemize vururken
küçük dairemize vururken
08:48
I take great pains not to consult
the weather forecast,
the weather forecast,
157
516433
4358
hava tahminlerine bakmaya zahmet etmiyorum
08:52
because if I do,
158
520815
1638
çünkü bakarsam
08:54
my mind will be overclouded, distracted,
159
522477
3263
gün aydınlıkken bile
08:57
even when the day is bright.
160
525764
2514
zihnim kapalı, dağınık olacak.
09:02
I've been a full-time
writer now for 34 years.
writer now for 34 years.
161
530160
4193
34 yıllık tam zamanlı bir yazarım.
09:06
And the one thing that I have learned
162
534816
2880
Öğrendiğim tek şey
09:09
is that transformation comes
when I'm not in charge,
when I'm not in charge,
163
537720
3536
değişimin iş başında değilken,
09:13
when I don't know what's coming next,
164
541280
2177
ardından ne geleceğini bilmezken,
09:15
when I can't assume I am bigger
than everything around me.
than everything around me.
165
543481
4527
çevremdeki her şeyden büyük
olduğumu sanmazken geldiğiydi.
olduğumu sanmazken geldiğiydi.
09:21
And the same is true in love
166
549191
1906
Aynı şey aşk
09:23
or in moments of crisis.
167
551643
2276
veya kriz anları için de geçerli.
09:26
Suddenly, we're back in that trishaw again
168
554929
3442
Birdenbire bisiklete geri döndük
09:30
and we're bumping off the broad,
well-lit streets;
well-lit streets;
169
558395
4035
ve geniş, aydınlık caddelerde ilerliyorduk
09:34
and we're reminded, really,
of the first law of travel
of the first law of travel
170
562454
3664
ve seyahatin ilk kuralını hatırladık
09:38
and, therefore, of life:
171
566142
1726
ve aynı zamanda hayatın:
09:41
you're only as strong
as your readiness to surrender.
as your readiness to surrender.
172
569090
4739
Yalnız, teslim olmaya
hazır olduğunuz kadar güçlüsünüz.
hazır olduğunuz kadar güçlüsünüz.
09:47
In the end, perhaps,
173
575512
2009
Sonuç olarak,
09:49
being human
174
577545
1194
insan olmak
09:51
is much more important
175
579262
1753
çoğu kimsenin bilmediklerini bilmekten
09:53
than being fully in the know.
176
581039
2655
çok daha önemlidir.
09:56
Thank you.
177
584763
1186
Teşekkür ederim.
09:57
(Applause)
178
585973
6623
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Pico Iyer - Global authorPico Iyer has spent more than 30 years tracking movement and stillness -- and the way criss-crossing cultures have changed the world, our imagination and all our relationships.
Why you should listen
In twelve books, covering everything from Revolutionary Cuba to the XIVth Dalai Lama, Islamic mysticism to our lives in airports, Pico Iyer has worked to chronicle the accelerating changes in our outer world, which sometimes make steadiness and rootedness in our inner world more urgent than ever. In his TED Book, The Art of Stillness, he draws upon travels from North Korea to Iran to remind us how to remain focused and sane in an age of frenzied distraction. As he writes in the book, "Almost everybody I know has this sense of overdosing on information and getting dizzy living at post-human speeds ... All of us instinctively feel that something inside us is crying out for more spaciousness and stillness to offset the exhilarations of this movement and the fun and diversion of the modern world."
Pico Iyer | Speaker | TED.com