TED2013
Jack Andraka: A promising test for pancreatic cancer ... from a teenager
Jack Andraka: Ý tưởng đầy hứa hẹn về xét nghiệm nhận biết ung thư tuyến tụy của một cậu bé ... 15 tuổi
Filmed:
Readability: 4.7
4,827,010 views
Trên 85 phần trăm bệnh nhân ung thư tuyến tụy được chẩn đoán trễ khi người đó chỉ còn ít hơn 2 phần trăm cơ hội sống sót. Tại sao lại như vậy? Jack Andraka kể câu chuyện của chính mình, về cách mà cậu đã khám phá và phát triện một thử nghiện đầy hứa hẹn để phát hiện sớm căn bệnh ung thư tuyến tụy. Một phương pháp siêu rẻ, siêu hiệu quả và không tràn lan - tất cả đều hoàn thành trước ngày sinh nhật thứ 16 của cậu bé.
Jack Andraka - Cancer detector inventor
A paper on carbon nanotubes, a biology lecture on antibodies and a flash of insight led 15-year-old Jack Andraka to design a cheaper, more sensitive cancer detector. Full bio
A paper on carbon nanotubes, a biology lecture on antibodies and a flash of insight led 15-year-old Jack Andraka to design a cheaper, more sensitive cancer detector. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Have you ever experienced a moment in your life
0
726
3709
Đã bao giờ bạn trải qua một khoảnh khắc
00:16
that was so painful and confusing
1
4435
3506
vô cùng đau đớn và bối rối trong cuộc đời
00:19
that all you wanted to do
2
7941
2039
mà lúc đó, tất cả những gì bạn muốn làm
00:21
was learn as much as you could to make sense of it all?
3
9980
3770
là tìm hiểu càng nhiều càng tốt để hiểu rõ điều gì đang diễn ra?
00:25
When I was 13, a close family friend
4
13750
2950
Khi tôi 13 tuổi, một người bạn thân của gia đình tôi
00:28
who was like an uncle to me
5
16700
1722
người mà tôi coi như cậu ruột
00:30
passed away from pancreatic cancer.
6
18422
2765
qua đời vì căn bệnh ung thư tụy
00:33
When the disease hit so close to home,
7
21187
2331
Khi sự ám ảnh về căn bệnh này ngày càng nhức nhối
00:35
I knew I needed to learn more,
8
23518
2106
tôi quyết định tìm hiểu về nó nhiều hơn nữa.
00:37
so I went online to find answers.
9
25624
2846
thế là tôi lên mạng tìm câu trả lời
00:40
Using the Internet, I found a variety of statistics
10
28470
3090
Qua Internet, tôi đã tìm được một loạt các số liệu thống kế
00:43
on pancreatic cancer,
11
31560
1678
về ung thư tụy,
00:45
and what I had found shocked me.
12
33238
2648
và những gì tôi tìm thấy đã làm tôi sửng sốt.
00:47
Over 85 percent of all pancreatic cancers
13
35886
3832
Trên 85 phần trăm bệnh nhân ung thư tụy
00:51
are diagnosed late,
14
39718
1576
được chẩn đoán muộn
00:53
when someone has less than a two percent chance of survival.
15
41294
4326
vào lúc người đó chỉ còn có ít hơn 2 phần trăm cơ hội sống sót.
00:57
Why are we so bad at detecting pancreatic cancer?
16
45620
3948
Tại sao chúng ta lại quá yếu kém trong việc phát hiện ung thư tuyến tụy?
01:01
The reason? Today's current modern medicine
17
49568
3585
Nguyên nhân là gì? Hiện tại, các liệu pháp chẩn đoán và chữa trị căn bệnh này
01:05
is a 60-year-old technique.
18
53153
2255
là những phương pháp cũ, tồn tại 60 năm.
01:07
That's older than my dad.
19
55408
2505
Nó còn già hơn cả cha của tôi.
01:09
(Laughter)
20
57913
3546
(Tiếng cười)
01:13
But also, it's extremely expensive,
21
61459
2443
Nhưng, nó lại cực kì đắt
01:15
costing 800 dollars per test,
22
63902
3253
mỗi lần thử nghiệm tốn hết 800 đô la
01:19
and it's grossly inaccurate,
23
67155
2752
và vô cùng thiếu chính xác
01:21
missing 30 percent of all pancreatic cancers.
24
69907
3417
bỏ sót 30 phần trăm các bệnh nhân ung thư tuyến tụy
01:25
Your doctor would have to be ridiculously suspicious
25
73324
2922
Bác sĩ của bạn chắc hẳn phải có lý do gì đó để cực kỳ nghi ngờ rằng
01:28
that you have the cancer in order to give you this test.
26
76246
3485
bạn bị ung thư, để cho bạn làm thử nghiệm này.
01:31
Learning this, I knew there had to be a better way.
27
79731
3745
Biết được điều này, tôi muốn rằng tìm ra phải có một cách tốt hơn.
01:35
So I set up a scientific criteria
28
83476
2501
Cho nên tôi thiếu lập một tiêu chuẩn khoa học
01:37
as to what a sensor would have to look like
29
85977
1986
như một bộ cảm biến sẽ trônng như thế nào
01:39
in order to effectively diagnose pancreatic cancer.
30
87963
3417
để có thể chẩn đoán hiệu quả ung thư tuyến tụy
01:43
The sensor would have to be inexpensive, rapid,
31
91380
3736
Bộ cảm biến phải rẻ, nhanh
01:47
simple, sensitive, selective,
32
95116
3551
đơn giản, nhạy, có chọn lọc
01:50
and minimally invasive.
33
98667
3281
và hạn chế tối đa những gì liên quan đến việc cắt bỏ/ xâm phạm vào cơ thế.
01:53
Now, there's a reason why this test
34
101948
2031
Lý do tại sao liệu pháp chẩn đoán này
01:55
hasn't been updated in over six decades,
35
103979
3129
chưa hề được cải tiến trong suốt 6 thập niên qua
01:59
and that's because, when we're looking for pancreatic cancer,
36
107108
3183
là vì, khi chúng ta tìm kiếm dấu hiệu của ung thư tuyến tụy,
02:02
we're looking at your bloodstream,
37
110291
1594
chúng ta phân tích và kiểm tra đường máu
02:03
which is already abundant in all these tons and tons of protein,
38
111885
4849
nơi mà có vô số protein
02:08
and you're looking for this miniscule difference
39
116734
2135
và chúng ta phải tìm cho ra được sự khác biệt rất nhỏ
02:10
in this tiny amount of protein,
40
118869
1831
trong số lượng protein ít ỏi này
02:12
just this one protein.
41
120700
1286
chỉ một protein này
02:13
That's next to impossible.
42
121986
1926
Điều đó gần như không thể
02:15
However, undeterred due to my teenage optimism --
43
123912
3574
Tuy nhiên, nhờ sự lạc quan tuổi teen của mình, tôi không nản lòng
02:19
(Applause) —
44
127486
5576
(Vỗ tay)
02:25
I went online to a teenager's two best friends,
45
133062
3798
Tôi tìm đến 2 người bạn thân nhất của các thanh thiếu niên
02:28
Google and Wikipedia.
46
136860
1704
là Google và Wikipedia
02:30
I got everything for my homework from those two sources.
47
138564
4218
Tôi đã tìm tất cả những gì liên quan đến bài tập về nhà từ hai nguồn này.
02:34
And what I had found was an article
48
142782
2548
Và thứ mà tôi tìm được là một bài viết
02:37
that listed a database of over 8,000 different proteins
49
145330
3794
thống kê một cơ sở dữ liệu có trên 8.000 proteins khác nhau
02:41
that are found when you have pancreatic cancer.
50
149124
2487
được tìm thấy khi một người mắc bệnh ung thư tuyến tụy.
02:43
So I decided to go and make it my new mission
51
151611
3644
Thế là tôi quyết định chọn nó làm nhiệm vụ mới của mình
02:47
to go through all these proteins and see which ones
52
155255
2893
đọc qua hết tất cả các proteins này và xem những cái nào
02:50
could serve as a biomarker for pancreatic cancer.
53
158148
2523
có thể được xem như một dấu hiệu sinh học cho ung thư tuyến tụy
02:52
And to make it a bit simpler for myself,
54
160671
2438
Và để làm mọi thứ dễ dàng hơn một chút
02:55
I decided to map out a scientific criteria. And here it is.
55
163109
4248
tôi quyết định vạch ra một tiêu chuẩnkhoa học. Và nó đây
02:59
Essentially first, the protein would have to be found
56
167357
2432
Điều cần thiết đầu tiên, protein này phải tồn tại trong máu với số lượng lớn
03:01
in all pancreatic cancers at high levels in the bloodstream
57
169789
3175
trong tất cả bệnh nhân ung thư tuyến tụy (và chỉ bệnh nhân ung thư tuyết tụy)
03:04
in the earliest stages, but also only in cancer.
58
172964
4373
ngay từ những giai đoạn đầu
03:09
And so I'm just plugging and chugging through this gargantuan task,
59
177337
2990
Và rồi tôi chỉ tự mày mò trong nhiệm vụ khổng lồ này,
03:12
and finally, on the 4,000th try,
60
180327
3322
và cuối cùng, vào lần thử thứ 4000,
03:15
when I'm close to losing my sanity,
61
183649
1779
khi mà tôi gần mất đi sự tỉnh táo của mình,
03:17
I find the protein.
62
185428
1890
tôi tìm thấy protein đó.
03:19
And the name of the protein I'd located
63
187318
2669
và protein mà tôi xác định được
03:21
was called mesothelin,
64
189987
1392
có tên là mesothelin
03:23
and it's just your ordinary, run-of-the-mill type protein,
65
191379
2730
và nó không phải là một loại protein thông thường
03:26
unless of course you have pancreatic,
66
194109
1708
trừ khi bạn có ung thư tuyến tụy
03:27
ovarian or lung cancer,
67
195817
1729
u thư buồng trứng hay ung thư phổi
03:29
in which case it's found at these very high levels in your bloodstream.
68
197546
3025
nó sẽ được tìm thấy với nồng độ cao trong máu
03:32
But also the key is
69
200571
1808
Tuy nhiên, điều quan trọng là
03:34
that it's found in the earliest stages of the disease,
70
202379
2956
nó được tìm thấy trong những giai đoạn sớm nhất của căn bệnh
03:37
when someone has close to 100 percent chance
71
205335
2203
khi bệnh nhân có gân như 100 phần trăm cơ hội
03:39
of survival.
72
207538
1274
sống sót
03:40
So now that I'd found a reliable protein I could detect,
73
208812
3661
Vậy, tôi đã phát hiện ra được đúng loại protein tôi cần tìm.
03:44
I then shifted my focus to actually detecting that protein,
74
212473
2773
sau đó tôi chuyển mục tiêu sang việc "phát hiện" protein đó trong cơ thể bệnh nhân
03:47
and, thus, pancreatic cancer.
75
215246
2454
để phát hiện căn bệnh ung thư tuyến tụy.
03:49
Now, my breakthrough came in a very unlikely place,
76
217700
3369
Bây giờ, bước đột phá của tôi đến từ một nơi không ai ngờ tới
03:53
possibly the most unlikely place for innovation:
77
221069
2641
có thể là nơi ít ngờ nhất cho một sự đổi mới
03:55
my high school biology class,
78
223710
2224
lớp sinh học ở trường trung học của tôi
03:57
the absolute stifler of innovation.
79
225934
2521
một điều hoàn toàn bất ngờ cho sự đổi mới
04:00
(Laughter) (Applause)
80
228455
4924
(Tiếng cười) (Vỗ tay)
04:05
And I had snuck in this article on these things called
81
233379
3181
Và tôi lén ghi vào bài viết này dựa trên những thứ
04:08
carbon nanotubes, and that's just a long, thin pipe of carbon
82
236560
3598
gọi là ống nanocarbon - một đường ống carbon dài và mỏng
04:12
that's an atom thick
83
240158
1254
có tường dày bằng một nguyên tử
04:13
and one 50 thousandth the diameter of your hair.
84
241412
2695
và bằng một phần 50 ngàn đường kính của một sợi tóc
04:16
And despite their extremely small sizes,
85
244107
2390
Mặc dù cực kì nhỏ
04:18
they have these incredible properties.
86
246497
1834
các ống này mang những tính chất khó tin
04:20
They're kind of like the superheroes of material science.
87
248331
2591
Chúng như những siêu anh hùng của khoa học vật chất
04:22
And while I was sneakily reading this article
88
250922
2185
Trong khi tôi lén lút đọc bài viết này
04:25
under my desk in my biology class,
89
253107
2095
dưới bàn trong lớp sinh học
04:27
we were supposed to be paying attention
90
255202
1599
chúng ta đáng lẽ ra phải chú ý
04:28
to these other kind of cool molecules called antibodies.
91
256801
3709
đến các phân tử thú vị khác được gọi là kháng thể
04:32
And these are pretty cool because they only react
92
260510
2101
Và kháng thể rất thú vị vì chúng chỉ phản ứng
04:34
with one specific protein,
93
262611
1783
với một loại protein duy nhất
04:36
but they're not nearly as interesting as carbon nanotubes.
94
264394
2600
nhưng chúng không thú vị bằng các ống carbon nano
04:38
And so then, I was sitting in class,
95
266994
3107
Và tôi đang ngồi trong lớp,
04:42
and suddenly it hit me:
96
270101
2538
và một ý tưởng đột nhiên đến với tôi
04:44
I could combine what I was reading about,
97
272639
2651
tôi có thể kết hợp những gì tôi đã đọc,
04:47
carbon nanotubes,
98
275290
1449
về ống nanocarbon
04:48
with what I was supposed to be thinking about, antibodies.
99
276739
2936
với những gì tôi phải suy nghĩ tới, kháng thể
04:51
Essentially, I could weave a bunch of these antibodies
100
279675
2765
Điều quan trọng là, tôi có thể dệt một bó các kháng thể này
04:54
into a network of carbon nanotubes
101
282440
1988
vào một mạng lưới các ống carbon nano
04:56
such that you have a network
102
284428
1593
và chúng ta có một mạng lưới
04:58
that only reacts with one protein,
103
286021
2430
chỉ phản ứng với một loại protein
05:00
but also, due to the properties of these nanotubes,
104
288451
3320
tuy nhiên ngoài ra, do các đặc tính của các ống nano này,
05:03
it would change its electrical properties
105
291771
1952
chúng sẽ thay đổi tính chất điện của chúng
05:05
based on the amount of protein present.
106
293723
2508
dựa trên hàm lượng protein có sẵn
05:08
However, there's a catch.
107
296231
2083
Tuy nhiên, không phải tất cả đều diễn ra êm xuôi. Có một nhược điểm là
05:10
These networks of carbon nanotubes are extremely flimsy,
108
298314
3400
những liên kết carbon nano này cực kì mỏng manh
05:13
and since they're so delicate, they need to be supported.
109
301714
3489
và bởi vì chúng mỏng manh như vậy, chúng cần được hỗ trợ
05:17
So that's why I chose to use paper.
110
305203
2016
Và đó là lý do tôi chọn giấy.
05:19
Making a cancer sensor out of paper
111
307219
2294
Làm một bộ cảm biến ung thư từ giấy
05:21
is about as simple as making chocolate chip cookies,
112
309513
2368
là một việc đơn giản như làm bánh quy với sôcôla
05:23
which I love.
113
311881
3549
loại bánh mà tôi rất thích.
05:27
You start with some water, pour in some nanotubes,
114
315430
3345
Bạn bắt đầu với một ít nước, thêm vào vài ống nano
05:30
add antibodies, mix it up,
115
318775
2414
cho thêm kháng thể, trọn tất cả lên,
05:33
take some paper, dip it, dry it,
116
321189
2368
lấy một ít giấy, nhúng vào, đem đi phơi khô
05:35
and you can detect cancer.
117
323557
3432
và thế là bạn đã có thể phát hiện ung thư.
05:38
(Applause)
118
326989
6507
(Vỗ tay)
05:45
Then, suddenly, a thought occurred
119
333496
3234
Rồi đột nhiên, tôi có một suy nghĩ
05:48
that kind of put a blemish on my amazing plan here.
120
336730
4346
mà có thể vạch ra một khuyết điểm trong kế hoạch tuyệt vời này của tôi
05:53
I can't really do cancer research
121
341076
1855
Tôi không thể nghiên cứu ung thư
05:54
on my kitchen countertop.
122
342931
1242
trên bàn bếp ở nhà
05:56
My mom wouldn't really like that.
123
344173
2143
Mẹ tôi sẽ không thích điều đó.
05:58
So instead, I decided to go for a lab.
124
346316
3250
Và thay vào đó, tôi quyết định đến phòng nghiên cứu.
06:01
So I typed up a budget, a materials list,
125
349566
2404
Tôi lập ra và đánh máy một ngân sách, một danh sách các vật liệu
06:03
a timeline, and a procedure,
126
351970
2227
thời gian, và quá trình
06:06
and I emailed it to 200 different professors
127
354197
2519
và gửi thư điện tử đến 200 giáo sư khác nhau
06:08
at Johns Hopkins University
128
356716
1689
ở Đại học Johns Hopkins
06:10
and the National Institutes of Health,
129
358405
1704
và Viện Y tế Quốc gia
06:12
essentially anyone that had anything to do with pancreatic cancer.
130
360109
3176
về cơ bản là bất kì ai liên quan đến ung thư tuyến tụy.
06:15
And I sat back waiting for these positive emails to be pouring in,
131
363285
2949
Và tôi ngồi chờ cho những lá thư điện tử tích cực đổ về hộp thư của tôi
06:18
saying, "You're a genius!
132
366234
1517
Nói rằng "Bạn là thiên tài!"
06:19
You're going to save us all!"
133
367751
1582
"Bạn sẽ cứu tất cả chúng ta!"
06:21
And — (Laughter)
134
369333
4289
Và - (Tiếng cười)
06:25
Then reality took hold,
135
373622
1321
Rồi sự thực là
06:26
and over the course of a month,
136
374943
2414
trong suốt một tháng
06:29
I got 199 rejections out of those 200 emails.
137
377357
4575
tôi nhận được 199 lời từ chối trong số 200 thư gửi đi
06:33
One professor even went through my entire procedure,
138
381932
2460
Một giáo sư đã đọc hết tất cả quá trình mà tôi trình bày
06:36
painstakingly -- I'm not really sure where he got all this time --
139
384392
2973
một cách nhẫn nại - Tôi thật sự không biết ông ấy lấy đâu ra tất cả thời gian để làm việc này.
06:39
and he went through and said why each and every step
140
387365
3984
và ông ấy đọc hết và chỉ ra lý do tại sao mỗi bước trong quá trình
06:43
was like the worst mistake I could ever make.
141
391349
2871
giống như một sai lầm tồi tệ nhất tôi có thể làm.
06:46
Clearly, the professors did not have as high
142
394220
2637
Rõ ràng là các giáo sư không đánh giá cao
06:48
of an opinion of my work as I did.
143
396857
3122
công việc của tôi như bản thân tôi
06:51
However, there was a silver lining.
144
399979
2142
Tuy nhiên, có một niềm hy vọng.
06:54
One professor said, "Maybe I might be able to help you, kid."
145
402121
3011
Một vị giáo sư nói rằng "Có thể, tôi có thể giúp cậu, cậu nhóc à".
06:57
So I went in that direction.
146
405132
2488
Và tôi đi theo hướng đó.
06:59
(Laughter)
147
407620
3897
(Tiếng cười)
07:03
As you can never say no to a kid.
148
411517
2664
Như rằng bạn không bao giờ có thể từ chối một đứa trẻ.
07:06
And so then, three months later,
149
414181
2480
3 tháng sau,
07:08
I finally nailed down a harsh deadline with this guy,
150
416661
2876
Tôi cuối cùng cũng tới một thời hạn khác nghiệt với ông giá sư này,
07:11
and I get into his lab,
151
419537
1364
và tôi vào trong phòng nghiên cứu của ông,
07:12
I get all excited, and then I sit down,
152
420901
2319
Tôi rất phấn khởi và tôi ngồi xuống
07:15
I start opening my mouth and talking,
153
423220
1747
Tôi bắt đầu mở miệng và nói
07:16
and five seconds later he calls in another Ph.D.
154
424967
2633
5 giây sau ông ta gọi đến một vị tiến sĩ khác.
07:19
Ph.D.'s just flock into this little room,
155
427600
3717
Vị tiến sĩ kia xông ngay vào căn phòng bé nhỏ,
07:23
and they're just firing these questions at me,
156
431317
2215
và họ cùng nhau xả những câu hỏi thẳng vào tôi.
07:25
and by the end, I kind of felt like I was in a clown car.
157
433532
2482
và đến phút cuối, tôi hơi có cảm giác là mình đang ở trong một chếc xe hề.
07:28
There were 20 Ph.D.'s plus me and the professor
158
436014
1951
Ở đây có 20 tiến sĩ khác, thêm tôi và thêm vị giáo sư
07:29
crammed into this tiny office space
159
437965
2287
chen chúc nhau trong không gian ít ỏi của căn phòng làm việc
07:32
with them firing these rapid-fire questions at me,
160
440252
3071
và họ hỏi tôi nhiều câu hỏi nhanh tới mức chóng mặt
07:35
trying to sink my procedure.
161
443323
2338
cố gắng dìm quy trình của tôi xuống.
07:37
How unlikely is that? I mean, pshhh.
162
445661
2469
Điều này có thể tin được không? Theo tôi, pshhh
07:40
(Laughter)
163
448130
4348
(Tiếng cười)
07:44
However, subjecting myself to that interrogation,
164
452478
2724
Tuy nhiên, tôi chịu khó đi qua vòng thẩm vấn
07:47
I answered all of their questions,
165
455202
1458
Tôi trả lời hết tất cả các câu hỏi
07:48
and I guessed on quite a few but I got them right,
166
456660
2158
và tôi đoán là tôi đã trả lời đúng khá nhiều câu
07:50
and I finally landed the lab space I needed.
167
458818
4552
và cuối cùng tôi hạ cánh trong không gian phòng thí nghiệm mà tôi cần.
07:55
But it was shortly afterwards that I discovered
168
463370
2193
Nhưng không lâu sau đó tôi phát hiện ra
07:57
my once brilliant procedure
169
465563
1999
rằng quy trình tuyệt vời của mình
07:59
had something like a million holes in it,
170
467562
2027
có hàng triệu lỗ hổng
08:01
and over the course of seven months,
171
469589
1581
và trong suốt 7 tháng
08:03
I painstakingly filled each and every one of those holes.
172
471170
3456
tôi chịu khó lắp đầy từng lỗ hổng một
08:06
The result? One small paper sensor
173
474626
3050
Kết quả là một bộ cảm biến bằng giấy nhỏ
08:09
that costs three cents and takes five minutes to run.
174
477676
3150
chỉ tốn 3 cents và 5 phút để hoạt động.
08:12
This makes it 168 times faster,
175
480826
3585
Điều này làm nó trở nên nhanh hơn tiêu chuẩn hiện hành
08:16
over 26,000 times less expensive,
176
484411
2827
của chúng ta gấp 168 lần,
08:19
and over 400 times more sensitive
177
487238
2659
rẻ hơn gấp 26 000 lần
08:21
than our current standard for pancreatic cancer detection.
178
489897
3010
và nhạy hơn gấp 400 lần
08:24
(Applause)
179
492907
9558
(Vỗ tay)
08:34
One of the best parts of the sensor, though,
180
502465
2395
Điều tốt nhất của bộ cảm biến là
08:36
is that it has close to 100 percent accuracy,
181
504860
2597
nó có độ chính xác gần 100 phần trăm
08:39
and can detect the cancer in the earliest stages
182
507457
2362
và có thể phát hiện ra ung thư ngay từ những giai đoạn đầu
08:41
when someone has close to 100 percent chance of survival.
183
509819
3393
khi người bệnh có 100 phần trăm cơ may sống sót
08:45
And so in the next two to five years,
184
513212
2264
Và như vậy, trong vòng 2 đến 5 năm tới
08:47
this sensor could potentially lift for pancreatic cancer survival rates
185
515476
3265
bộ cảm biến này có khả năng nâng cao tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy
08:50
from a dismal 5.5 percent
186
518741
2135
từ mức 5.5 phần trăm
08:52
to close to 100 percent,
187
520876
2096
lên tới gần 100 phần trăm
08:54
and it would do similar for ovarian and lung cancer.
188
522972
2891
và nó cũng sẽ làm điều tương tự cho ung thư buồng trứng và ung thư phổi.
08:57
But it wouldn't stop there.
189
525863
2342
Nhưng nó sẽ không dừng lại ở đấy.
09:00
By switching out that antibody,
190
528205
1695
Bằng cách thay kháng thể,
09:01
you can look at a different protein,
191
529900
1619
chúng ta có thể nhìn thấy được nhiều protein khác nhau,
09:03
thus, a different disease,
192
531519
1606
và theo đó là các bệnh khác nhau
09:05
potentially any disease in the entire world.
193
533125
3705
có khả năng là mọi căn bệnh trên toàn thế giới
09:08
So that ranges from heart disease
194
536830
1841
từ bệnh tim
09:10
to malaria, HIV, AIDS,
195
538671
2733
đến sốt rét, HIV/AIDS
09:13
as well as other forms of cancer -- anything.
196
541404
2729
và còn tất cả các dạng ung thư - tất cả.
09:16
And so hopefully one day
197
544133
2191
Và hi vọng là một ngày nào đó
09:18
we can all have that one extra uncle,
198
546324
2416
chúng ta có thể giữ được thêm một người cậu
09:20
that one mother, that one brother, sister,
199
548740
3084
một người mẹ, một người anh, một người chị
09:23
we can have that one more family member to love,
200
551824
3026
chúng ta có thể có thêm cả một thành viên gia đình để yêu thương
09:26
and that our hearts will be rid of that one disease burden
201
554850
4856
và rằng trái tim chúng ta sẽ thoát khỏi gánh nặng bệnh tật
09:31
that comes from pancreatic, ovarian and lung cancer,
202
559706
2861
đến từ ung thư tuyến tụy, ung thư buồng trứng và ung thư phổi
09:34
and potentially any disease,
203
562567
2305
hoặc có thể là bất kì loại bệnh gì
09:36
that through the Internet anything is possible.
204
564872
2398
rằng thông qua Internet mọi thứ đều có thể
09:39
Theories can be shared,
205
567270
1678
Lý thuyết có thể được sẻ chia
09:40
and you don't have to be a professor
206
568948
1452
và bạn không cần phải là một giáo sư với nhiều bằng cấp
09:42
with multiple degrees to have your ideas valued.
207
570400
2660
thì ý tưởng của bạn mới có giá trị
09:45
It's a neutral space,
208
573060
1402
Đó là một không gian trung lập
09:46
where what you look like, age or gender,
209
574462
2860
nơi mà ngoại hình, tuổi hoặc giới tính của bạn,
09:49
it doesn't matter.
210
577322
1174
đều không quan trọng
09:50
It's just your ideas that count.
211
578496
2202
bằng những ý tưởng mà bạn có
09:52
For me, it's all about looking at the Internet
212
580698
2953
Đối với tôi, tất cả đều là nhìn vào thế giới Internet
09:55
in an entirely new way
213
583651
2088
bằng một cách hoàn toàn mới
09:57
to realize that there's so much more to it
214
585739
2119
để nhận ra rằng nó chứa đựng rất nhiều thứ
09:59
than just posting duck-face pictures of yourself online.
215
587858
4897
nhiều hơn là việc đăng tải hình ảnh của bản thân lên mạng
10:04
You could be changing the world.
216
592755
3257
Bạn có thể thay đổi thế giới.
10:08
So if a 15-year-old
217
596012
2033
Vậy nếu một đứa trẻ 15 tuổi
10:10
who didn't even know what a pancreas was
218
598045
3087
chẳng biết tụy là cái gì
10:13
could find a new way to detect pancreatic cancer,
219
601132
3574
mà có thể tìm ra một phương pháp mới để phát hiện ung thư tuyến tụy
10:16
just imagine what you could do.
220
604706
2491
hãy tưởng tượng xem bạn có thể làm được gì.
10:19
Thank you.
221
607197
1332
Xin cảm ơn.
10:20
(Applause)
222
608529
5708
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Jack Andraka - Cancer detector inventorA paper on carbon nanotubes, a biology lecture on antibodies and a flash of insight led 15-year-old Jack Andraka to design a cheaper, more sensitive cancer detector.
Why you should listen
After Andraka’s proposal to build and test his idea for a pancreatic cancer detector was rejected from 199 labs, the teen landed at Johns Hopkins. There, he built his device using inexpensive strips of filter paper, carbon nanotubes and antibodies sensitive to mesothelin, a protein found in high levels in people with pancreatic cancer. When dipped in blood or urine, the mesothelin adheres to these antibodies and is detectable by predictable changes in the nanotubes’ electrical conductivity.
In preliminary tests, Andraka’s invention has shown 100 percent accuracy. It also finds cancers earlier than current methods, costs a mere 3 cents and earned the high schooler the 2012 Intel Science Fair grand prize.
Jack Andraka | Speaker | TED.com