TEDxSanDiego
Jake Wood: A new mission for veterans -- disaster relief
جەیک وود: کارێکی نوێ بۆ سەربازە کۆنەکان-- چارەسەرکردنی کارەسات
Filmed:
Readability: 4
551,463 views
دوای چەند مانگ و چەند ساڵێک لە شەڕکردن لە دەرەوەی وڵات، % ٩٢ ی سەربازە ئەمەریکییەکان دەیانەوێت درێژە بە خزمەتیان بدەن؛ لە کاتێکدا، کارەساتە سروشتییەکان جیهان وێران دەکەن. ئەم دوو مەسەلەیە چ خاڵێکی هاوبەش هەیە لە نێوانیاندا؟ سەرۆکی تیمێکی سەربازی، جەیک وودباسێک دەخاتە ڕوو، کە چۆن سەربازەکان دەتوانن بە شێوەیەکی کاریگەر پەیوەندییان هەبێت بە کاردانەوەی کارەساتەکان و لە ئەنجامیشدا، ئامانج و نرخی خۆیان و کۆمەڵگاش بەدەست بهێننەوە. .
Jake Wood - CEO, Team Rubicon
Jake Wood runs Team Rubicon, a nationwide nonprofit that provides military veterans with the opportunity to continue their service by responding to natural disasters and global crises. Full bio
Jake Wood runs Team Rubicon, a nationwide nonprofit that provides military veterans with the opportunity to continue their service by responding to natural disasters and global crises. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Two years ago, after having served four years
0
545
2425
دوساڵ لەمەو بەر پاش ئەوەی چوار ساڵ
00:18
in the United States Marine Corps
1
2970
1660
لە سوپای مارێنزی ئەمەریکیدا خزمەتم کرد
00:20
and deployments to both Iraq and Afghanistan,
2
4630
2360
بەشداری هەردوو جەنگی عێراق و ئەفغانستانم کرد
00:22
I found myself in Port-au-Prince, leading a team
3
6990
2949
لە پۆڕت ئۆ پرنس ڕابەری تیمێکی
00:25
of veterans and medical professionals
4
9939
2237
سەربازی کۆن و تیمێکی پزیشکی شارەزام دەکرد
00:28
in some of the hardest-hit areas of that city,
5
12176
2433
لە هەندێک لە ناوچە هەرە مەترسیدارەکانی ئەو شارەدا
00:30
three days after the earthquake.
6
14609
1526
ئەمە تەنها سێ رۆژ دوای بوومەلەرزەکە بوو
00:32
We were going to the places that nobody else wanted to go,
7
16135
2163
ئێمە دەچووینە ئەو جێیانەی کە کەسی تر نەی دەویست بچێت
00:34
the places nobody else could go, and after three weeks,
8
18298
3531
ئەو جێیانەی کە تەنانەت کەس نەی دەتوانی بۆی بچێ، دواتر پاش سێ هەفتە
00:37
we realized something. Military veterans
9
21829
3006
شتێکمان بۆ دەرکەوت . سەربازەکان
00:40
are very, very good at disaster response.
10
24835
3013
کاردانەوەی زۆر بەهێزیان هەیە بۆ کارەساتەکان
00:43
And coming home, my cofounder and I,
11
27848
2475
دواتر خۆم و یەکێک لە هاوڕێکانم گەڕاینەوە
00:46
we looked at it, and we said, there are two problems.
12
30323
3263
تەماشای بارودۆخەکەمان کرد، ووتمان دوو کێشەمان هەیە
00:49
The first problem is there's inadequate disaster response.
13
33586
3006
یەکەمیان نەبوونی کاردانەوەی پێویست بۆ کارەساتەکان
00:52
It's slow. It's antiquated. It's not using the best technology,
14
36592
3314
کاردانەوەکان خێرا نین. هێندەی پێویست نین و باشترین تەکنەلۆژیاکان بەکار ناهێنن
00:55
and it's not using the best people.
15
39906
2381
هەروەها سوود لە باشترین کەسەکانیش وەر ناگرن
00:58
The second problem that we became aware of
16
42287
2205
کێشەی دووەمیش کە لێی بەئاگا بوین
01:00
was a very inadequate veteran reintegration,
17
44492
2478
دووبارە یەک خستنەوەی سەربازە بە ئەزموونەکان هێندەی پێوویست نەبوون
01:02
and this is a topic that is front page news right now
18
46970
2145
ئەمەش ئێستا سەردێڕی هەموو هەواڵەکانە چونکە
01:05
as veterans are coming home from Iraq and Afghanistan,
19
49115
2161
ئەو سەربازە کۆن و خاوەن ئەزموونانەی عێراق و ئەفغانستان جێدەهێڵن و بەرەو نیشتیمان دێنەوە
01:07
and they're struggling to reintegrate into civilian life.
20
51276
3150
تەقەڵای ئەوەیانە کە دووبارە ژیانێکی مەدەنی بۆ خۆیان بونیاد بنێنەوە
01:10
And we sat here and we looked at these two problems,
21
54426
1880
ئێمە لەوێ دانیشین و تەماشای ئەو دوو کێشەیەمان ئەکرد
01:12
and finally we came to a realization. These aren't problems.
22
56306
2734
بەڵام خۆشبەختانە بۆمان دەرکەوت کە ئەوانە کێشەنین
01:14
These are actually solutions. And what do I mean by that?
23
59040
3462
بەڵکوو لە ڕاستیدا چارەسەرن. مەبەستم لەم قسەیە چیە؟
01:18
Well, we can use disaster response as an opportunity
24
62502
3070
مەبەستم ئەوەیە کە ئێمە دتوانین کاردانەوەی کارەساتەکان وەک هەلێک بۆ
01:21
for service for the veterans coming home.
25
65572
2401
بۆ خزمەت کردن و گێرانەوەی سەربازە کۆنەکان بۆ نیشتیمان بەکار بهێنین
01:23
Recent surveys show that 92 percent of veterans want
26
67973
2500
دوایین سەرژمێری دەری خستووە کە %٩٢ ی سەربازە کۆنەکان
01:26
to continue their service when they take off their uniform.
27
70473
2240
دەیانەوێت پاش داکەندنی جلە سەربازییەکانیشیان درێژە بە خزمەتکردن بدەن
01:28
And we can use veterans to improve disaster response.
28
72713
3670
ئێمەش دەتوانین سوود لەتواناکانی ئەوان وەرگرین بۆ بەهێزکردنی کاردانەوەمان بۆ کارەساتەکان
01:32
Now on the surface, this makes a lot of sense, and in 2010,
29
76383
3063
ئەمەش شتێکی ماقووڵە، لە ساڵی ٢٠١٠ دا
01:35
we responded to the tsunami in Chile,
30
79446
3009
ئێمە کاردانەوەمان هەبوو لە هەمبەر کارەساتی سونامی لە شیلی
01:38
the floods in Pakistan, we sent training teams to the Thai-Burma border.
31
82455
3894
تەنانەت کاردانەوەمان هەبوو لە هەمبەر لافاوەکانی پاکستان و تیمی مەشقکردنمان نارد بۆ سنوورەکانی بۆرما
01:42
But it was earlier this year, when one of our
32
86349
2632
بەڵام لەسەرەتای ئەم ساڵدا یەکێک
01:44
original members caused us to shift focus in the organization.
33
88981
4105
لە ئەندامە سەرەکیەکانمان بووە هۆی ئەوەی کە شێوازی کارکردنمان لەو دامەزراوەیەدا بگۆڕێت
01:48
This is Clay Hunt. Clay was a Marine with me.
34
93086
2745
ئەمە (کلەی هانتە) ئەو لەگەڵ مندا لەسوپای مارێنز بوو
01:51
We served together in Iraq and Afghanistan.
35
95831
2326
لە عێراق و ئەفغانستان پێکەوە خزمەتی سەربازیمان دەکرد
01:54
Clay was with us in Port-au-Prince. He was also with us in Chile.
36
98157
3934
کلەی لە پۆڕت ئۆپرنس و لە شیلیش لە گەڵماندا بوو
01:57
Earlier this year, in March, Clay took his own life.
37
102091
3886
لە سەرەتای ئەمساڵدا کلەی خۆی کوشت
02:01
This was a tragedy, but it really forced us
38
105977
2730
ئەوە تراژیدیایەکی ناخۆش بوو بەڵام وای لێکردین
02:04
to refocus what it is that we were doing.
39
108707
3278
کە بیر لەوە بکەینەوە ئاخۆ ئێمە چ کارێک دەکەین
02:07
You know, Clay didn't kill himself because of what happened
40
111985
3464
دەزانن کلەی لەبەر ئەو ڕووداوانە خۆی نەکووشت کە
02:11
in Iraq and Afghanistan. Clay killed himself
41
115449
2608
لە عێراق و ئەفغانستاندا ڕوویاندا بەڵکوو خۆی کوشت
02:13
because of what he lost when he came home.
42
118057
3149
لەبەر ئەو شتانەی کەلەدەستی دابوو کاتێک گەڕایەوە بۆ نیشتمان
02:17
He lost purpose. He lost his community.
43
121206
3465
ئەو ئامانجەکانی لە دەستدا بوو. کۆمەڵگای لە دەست دابوو
02:20
And perhaps most tragically, he lost his self-worth.
44
124671
4435
لە هەمووشی ناخۆشتر ئەو نرخی خۆی لەدەستدا
02:25
And so, as we evaluated, and as the dust settled
45
129106
3174
بۆیە وەک ئێمە هەڵسەنگاندمان بۆ کرد خاکی
02:28
from this tragedy, we realized that, of those two problems --
46
132280
4314
سەر ئەم تراژیدیایەمان هەڵدایەوە دوو کێشەمان لە
02:32
in the initial iteration of our organization,
47
136594
3240
کارە ناوخۆییە دووبارەکانی دامەزراوەکەماندا بە دیکرد
02:35
we were a disaster response organization that was using
48
139834
2873
ئێمە دامەزراوەی کاردانەوەی ڕو بەڕو بونەوەی کارەساتەکان بووین کەسوودمان وەردەگرت لە
02:38
veteran service. We had a lot of success,
49
142707
2239
خزمەتی سەربازە کۆنەکان، سەرکەوتنی زۆرمان بەدەست هێنا بوو
02:40
and we really felt like we were changing the disaster response paradigm.
50
144946
4213
هەستمان بەوە کردبوو کە خەریکە نمونەی باڵای کارەکانمان دەگۆڕین
02:45
But after Clay, we shifted that focus, and suddenly,
51
149159
3409
بەڵام دوای کۆچی کلەی، ئێمە زیاتر بە ئاگا بووین وە لە ناکاو
02:48
now moving forward, we see ourselves
52
152568
2476
ئێستا زیاتر بەرەو پێشەوە دەچین، وا لە خۆمان ئەڕوانین
02:50
as a veteran service organization that's using disaster response.
53
155044
4893
کە دامەزراوەیەکی سەربازی کۆنین و ڕوبەڕوی کارەساتەکان دەبینەوە
02:55
Because we think that we can give that purpose
54
159937
2610
چونکە وا دەزانین کە دەتوانین ئامانج لەناو سەربازە کۆنەکاندا دروست بکەینەوە و
02:58
and that community and that self-worth back to the veteran.
55
162547
3181
وایان لێ بکەینەوە دووبارە نرخی خۆیان بزاننەوە
03:01
And tornadoes in Tuscaloosa and Joplin, and then later
56
165728
2231
گێژەڵۆکەکانی توسکالوسا و جوبلین و ڕوداوی
03:03
Hurricane Irene, gave us an opportunity to look at that.
57
167959
3701
بورکانەکانی ئیرین هەلی ئەوەی بۆ ڕەخساندین کە دووبارە تەماشای کارەکان بکەینەوە
03:07
Now I want you to imagine for a second an 18-year-old boy
58
171660
3409
ئێستا دەمەوێت بۆ چرکەیەک دیمەنی کوڕێکی ١٨ ساڵان بێننە پێش چاوی خۆتان
03:10
who graduates from high school in Kansas City, Missouri.
59
175069
2476
کە دەرچوی قۆناغی ئامادەیی شاری کانساسە لە میزۆری
03:13
He joins the Army. The Army gives him a rifle.
60
177545
2564
ئەو پەیوەندی بە سوپاوە کرد، سوپاش تفەنگی شەشخانەی دایە
03:16
They send him to Iraq.
61
180109
1672
ئەوان ناردیان بۆ عێراق
03:17
Every day he leaves the wire with a mission.
62
181781
2727
هەر ڕۆژەی ئەرکێکی لەسەر شان بوو
03:20
That mission is to defend the freedom of the family that he left at home.
63
184508
3604
بەڵام ئەرکەکانی بۆ بەرگری کردن بوو لە ئازادی خێزانەکەی کە لە نیشتمان بوو
03:24
It's to keep the men around him alive.
64
188112
2089
ئەرکی ئەو بۆ پاراستنی کەسانی چواردەوری بوو بە زیندویی
03:26
It's to pacify the village that he works in.
65
190201
2186
بۆیە ئەرکەکانی دەکرد تاکو ئەو دێیەی کە کاری تێدا دەکرد هێمن بێت
03:28
He's got a purpose. But he comes home [to] Kansas City, Missouri,
66
192387
3664
ئەو ئامانجێکی هەبوو، بەڵام گەڕایەوە بۆ نیشتمان بۆ شاری کانساس لە میزۆری
03:31
maybe he goes to college, maybe he's got a job,
67
196051
2598
لەوانەیە بچێتە زانکۆ، یاخود پێدەچێت کارێک بکات
03:34
but he doesn't have that same sense of purpose.
68
198649
2364
بەڵام ئەو ئامانجەی نامێنێت کە پێشتر هەیبوو
03:36
You give him a chainsaw. You send him to Joplin, Missouri
69
201013
2140
مشارێکی کارەبایی دەدەیتێ. دەینێریت بۆ جوبلین لە میزۆری
03:39
after a tornado, he regains that.
70
203153
2360
دوای زریانێک ، ئەو کات ئەو هەست و ئامانجەی پێشووی لا دروست دەبێتەوە
03:41
Going back, that same 18-year-old boy graduates from high school
71
205513
3049
ئەگەر بگەڕێینەوە بۆ دواوە، ئەو کوڕە ١٨ ساڵەی کە دەرچووی قۆناغی ئامادەیی بوو
03:44
in Kansas City, Missouri, joins the Army,
72
208562
1945
لە قوتابخانەی شاری کانساس لە میزۆری، پەیوەندی کرد بە سوپاوە
03:46
the Army gives him a rifle, they send him to Iraq.
73
210507
2708
سوپاش تفەنگێکی شەشخانەی پێدا و ناردی بۆ عێراق
03:49
Every day he looks into the same sets of eyes around him.
74
213215
2907
هەموو ڕۆژێک تەماشای ئەو چاوانەی دەکرد کە لە چوار دەوری بوون
03:52
He leaves the wire. He knows that those people have his back.
75
216122
3161
سەربازگەکە جێ دەهێڵێت، دەزانێت کە ئەو کەسانە ئاگایان لێ دەبێت
03:55
He's slept in the same sand. They've lived together.
76
219283
2183
کە لە گەڵیدا لەسەر هەمان خاک دەخەون و پێکەوە دەژین و
03:57
They've eaten together. They've bled together.
77
221466
2699
پێکەوە نان دەخۆن و پێکەوە خوێنیان دەڕژێت
04:00
He goes home to Kansas City, Missouri.
78
224165
2398
دەچێتەوە بۆ نیشتمان بۆ شاری کانساس لە میزۆری
04:02
He gets out of the military. He takes his uniform off.
79
226563
3060
واز لە سەربازی دەهێنێت و جلە سەربازییەکانی دادەنێت
04:05
He doesn't have that community anymore.
80
229623
1339
چیتر ئەو هەستە نیشتمانییەی نامێنێت
04:06
But you drop 25 of those veterans in Joplin, Missouri,
81
230962
3234
بەڵام ئەگەر ٢٥ کەس لەو سەربازە کۆنانە لە جوبلین و میزۆری
04:10
they get that sense of community back.
82
234196
2491
پێکەوە دا بنێیت، ئەو هەستەیان لا دروست دەبێتەوە
04:12
Again, you have an 18-year-old boy who graduates
83
236687
2439
جارێکی تر،کوڕێکی ١٨ ساڵ، کە دەرچووی
04:15
high school in Kansas City.
84
239126
1656
قۆناغی ئامادەییە لە شاری کانساس
04:16
He joins the Army. The Army gives him a rifle.
85
240782
1716
پەیوەندی بە سوپاوە دەکات، سوپاش چەکێکی شەشخانەی دەداتێ
04:18
They send him to Iraq.
86
242498
1539
دەینێرن بۆ عێراق
04:19
They pin a medal on his chest. He goes home to a ticker tape parade.
87
244037
4355
مەدالیایەک دەکەنە ملی و دەچێتەوە بۆ نیشتمان
04:24
He takes the uniform off. He's no longer Sergeant Jones
88
248392
2418
جلە سەربازییەکانی دادەنێت، ئەو چیدی ئەفسەر جۆنس نییە
04:26
in his community. He's now Dave from Kansas City.
89
250810
2613
لە ناو کۆمەڵگەکەیدا. ئێستا ئەو (دەیڤ)ە خەڵکی شاری کانساسە
04:29
He doesn't have that same self-worth.
90
253423
2273
چیتر نرخی خۆی نازانێت
04:31
But you send him to Joplin after a tornado,
91
255696
2612
بەڵام کە ناردت بۆ جوبلین دوای زریانێک
04:34
and somebody once again is walking up to him
92
258308
1820
کەسێکی تر دەچێت بۆلای و
04:36
and shaking their hand and thanking them for their service,
93
260128
2374
دەستی گوشین و سوپاسی کردن بۆ مەرامی خۆیان
04:38
now they have self-worth again.
94
262502
2317
جارێکی تر نرخی خۆیان دەزانن
04:40
I think it's very important, because right now
95
264819
2321
پێم وایە ئەمە شتێکی زۆر گرنگە، چونکە ئێستا
04:43
somebody needs to step up,
96
267140
1763
کەسێک پێویستی بە هەنگاوێکە بەرەو پێشەوە
04:44
and this generation of veterans has the opportunity
97
268903
1951
وە ئەم چینە لە سەربازە کۆن و بە ئەزموونەکان
04:46
to do that if they are given the chance.
98
270854
2285
ئەگەر چانسی بدرێتێ دەتوانن بەرەو پێش بچن
04:49
Thank you very much. (Applause)
99
273139
4524
زۆر سوپاس (چەپڵە)
ABOUT THE SPEAKER
Jake Wood - CEO, Team RubiconJake Wood runs Team Rubicon, a nationwide nonprofit that provides military veterans with the opportunity to continue their service by responding to natural disasters and global crises.
Why you should listen
Jake Wood served as a sergeant in the United States Marine Corps, with deployments to both Iraq and Afghanistan as a Scout Sniper. He received numerous awards in combat, and was the Honor Graduate of Recruit Training from the School of Infantry and Marine Scout Sniper Course. In 2010, along with former Marine William McNulty, he founded Team Rubicon.
As a leading veteran advocate, Jake speaks about issues facing returning veterans and is a member of numerous U.S. committees on the topic. He is also the cofounder of POS REP, the first mobile, proximity-based social network designed exclusively for the veteran community.
Team Rubicon’s awards include the Classy Award for "National Small Charity of the Year," Chase American Giving Awards "Heroes and Leaders" National Award and the 2012 Grinnell Prize. In 2012, he was named a CNN Hero.
Jake Wood | Speaker | TED.com