ABOUT THE SPEAKER
Shah Rukh Khan - Actor, producer, activist
With a fan following that runs into multi-millions, Shah Rukh Khan is at forefront of the Indian film industry and continues to rule at the box office in India.

Why you should listen

One of the world's biggest movie stars, Bollywood star Shah Rukh Khan is also an entrepreneur and inspired philanthropist. He heads the film production company Red Chillies Entertainments, whose Chennai Express was the highest-grossing film of 2013, and his recent film Raees also topped the box office in India. He's also the proud co-owner of two cricket franchises, the Kolkata Knight Riders and the Trinbago Knight Riders.

In the fall, he will host TED's brand-new TV series in Hindi for Star Plus, titled TED Talks India: Nayi Soch, which translates to "new thinking."

As a philanthropist and spokesperson, Khan stands up for causes ranging from the environment and water-supply issues to rural solar power. Khan's nonprofit Meer Foundation, named for his father, focuses on supporting victims of acid attacks through a 360-degree approach that helps with medical treatment, legal aid, rehabilitation and livelihood support.

More profile about the speaker
Shah Rukh Khan | Speaker | TED.com
TED2017

Shah Rukh Khan: Thoughts on humanity, fame and love

Шах Рук Хан: Хүн төрөлхтөн, нэр төр, хайрын тухай эргэцүүлэл

Filmed:
9,440,856 views

Болливудын хамгийн алдартай од Шах Рук Хан хэлэхдээ: "Би хүмүүст мөрөөдөл зарж, сая сая хүнд хайр бэлэглэдэг" гэжээ. Тэрээр энэ сэтгэл татам, хөгжилтэй яриандаа амьдралынхаа нугачааг өгүүлж, алдартай бүжгийнхээ зарим хөдөлгөөнүүдийг үзүүлэн, анхаарлын төвд ихэнх цагийг өнгөрөөхдөө олж авсан амьдралын ухаанаасаа хуваалцаж байна.
- Actor, producer, activist
With a fan following that runs into multi-millions, Shah Rukh Khan is at forefront of the Indian film industry and continues to rule at the box office in India. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Намаскар.
00:15
Namaskar.
0
3651
1200
00:17
I'm a movie star, I'm 51 years of age,
1
5810
2480
Би бол 51 настай кино од.
00:21
and I don't use Botox as yet.
2
9588
2256
Ботокс хараахан хэрэглэж эхлээгүй байгаа.
00:23
(Laughter)
3
11868
1216
(Инээд)
00:25
So I'm clean, but I do behave like you saw
like a 21-year-old in my movies.
4
13108
4200
Тиймээс би цэвэр,
гэхдээ би кинонууддаа яг л
21 настай залуу шиг аашилж чадна шүү.
00:30
Yeah, I do that.
5
18468
1216
Тийм ээ, би тэгдэг.
00:31
I sell dreams, and I peddle love
to millions of people back home in India
6
19708
4896
Би мөрөөдөл зарж, Энэтхэгийн сая сая
ард иргэддээ хайр бэлэглэдэг ба
тэд намайг дэлхийн хамгийн
гайхалтай амраг гэж боддог.
00:36
who assume that I'm
the best lover in the world.
7
24628
2256
00:38
(Laughter)
8
26908
2200
(Инээд)
Хэрвээ таныг хэнд ч хэлэхүй гэвэл би
тийм биш гэдгээ хэлье.
00:42
If you don't tell anyone,
I'm going to tell you I'm not,
9
30068
2656
Гэхдээ энэ ойлголт хэзээ ч
битгий алга болоосой.
00:44
but I never let that assumption go away.
10
32748
1936
00:46
(Laughter)
11
34708
1016
(Инээд)
00:47
I've also been made to understand
12
35748
1616
Та нар дотор миний бүтээлүүдийг
үзээгүй хүн
00:49
there are lots of you here
who haven't seen my work,
13
37388
2456
их олон байгаа гэдгийг би ойлгосон.
Өмнөөс чинь маш их харамсаж байна.
00:51
and I feel really sad for you.
14
39868
1456
00:53
(Laughter)
15
41348
2416
(Инээд)
00:55
(Applause)
16
43788
2680
(Алга ташилт)
Гэсэн ч бусад кино одуудын адил
өөрөө өөртөө хэт итгэлтэй байхад минь
01:00
That doesn't take away from the fact
that I'm completely self-obsessed,
17
48828
3336
01:04
as a movie star should be.
18
52188
1256
нөлөөлөөгүй л дээ.
01:05
(Laughter)
19
53468
1056
(Инээд)
01:06
That's when my friends,
Chris and Juliet called me here
20
54548
3616
Иймээс ч миний найзууд
Крис, Жулиет хоёр
намайг ирээдүйн "Та" сэдвээр
яриулахаар урьсан.
01:10
to speak about the future "you."
21
58188
1566
01:11
Naturally, it follows I'm going
to speak about the present me.
22
59778
2936
Тэгэхээр би мэдээж одоо байгаа
өөрийнхөө тухай ярина гэсэн үг.
01:14
(Laughter)
23
62738
2320
(Инээд)
Учир нь би хүн төрөлхтнийг
өөртэйгөө адил гэдэгт үнэхээр итгэдэг.
01:19
Because I truly believe
that humanity is a lot like me.
24
67268
2776
01:22
(Laughter)
25
70068
1216
(Инээд)
01:23
It is. It is.
26
71308
1376
Үнэхээр тийм шүү.
01:24
It's an aging movie star,
27
72708
1520
Хөгширч буй кино од л гэсэн үг,
01:27
grappling with all
the newness around itself,
28
75428
2576
эргэн тойрныхоо
бүх шинэлэг зүйлсээс зуурч,
01:30
wondering whether
it got it right in the first place,
29
78028
2656
эхнээсээ зөв байсан эсэхэд эргэлзэж,
01:32
and still trying to find a way
30
80708
2016
тэгсэн мөртлөө тэр бүхнийг үл тоомсорлон
01:34
to keep on shining regardless.
31
82748
2080
гялалзсаар байхыг хичээнэ.
01:37
I was born in a refugee colony
in the capital city of India, New Delhi.
32
85708
3360
Би Энэтхэгийн нийслэл Шинэ Дели хотын
дүрвэгсдийн сууринд төрсөн.
01:41
And my father was a freedom fighter.
33
89948
2496
Аав минь эрх чөлөөний төлөө
тэмцэгч байсан.
01:44
My mother was, well,
just a fighter like mothers are.
34
92468
3030
Ээж минь бүх ээж нар шиг
жирийн нэгэн тэмцэгч байлаа.
01:49
And much like the original homo sapiens,
35
97548
3016
Тэгээд жинхэнэ хомосапиенсууд шиг
01:52
we struggled to survive.
36
100588
1640
амьд үлдэхийн төлөө тэмцсэн.
01:54
When I was in my early 20s,
37
102908
2136
20 гаруйхан настай байхдаа
01:57
I lost both my parents,
38
105068
1736
би эцэг эхээ хоёуланг нь алдсан.
01:58
which I must admit
seems a bit careless of me now,
39
106828
3336
Одоо бодоход би их тоомжиргүй байж.
02:02
but --
40
110188
1296
Гэхдээ...
02:03
(Laughter)
41
111508
3000
(Инээд)
Аавынхаа өнгөрсөн өдрийг
би сайн санаж байна.
02:09
I do remember the night my father died,
42
117028
1896
02:10
and I remember the driver of a neighbor
who was driving us to the hospital.
43
118948
4896
Мөн тэр үед биднийг эмнэлэгт хүргэсэн
хөршийн жолоочийг бас санаж байна.
02:15
He mumbled something
about "dead people don't tip so well"
44
123868
2816
Тэр "үхсэн хүн цайны мөнгө сайн
өгдөггүй" гэж үглээд
02:18
and walked away into the dark.
45
126708
1440
харанхуй руу алхан одсон.
02:20
And I was only 14 then,
46
128988
1896
Тэр үед би 14-хөн настай байлаа.
02:22
and I put my father's dead body
in the back seat of the car,
47
130908
3456
Би аавынхаа цогцсыг машины
арын суудалд тавиад,
ээжийгээ хажуудаа суулгав.
02:26
and my mother besides me,
48
134388
1216
02:27
I started driving back
from the hospital to the house.
49
135628
2576
Эмнэлгээс гэр лүүгээ хөдөллөө.
02:30
And in the middle of her quiet crying,
my mother looked at me and she said,
50
138228
3616
Чимээгүйхэн уйлж байсан ээж минь
над руу хараад:
02:33
"Son, when did you learn to drive?"
51
141868
1800
"Хүү минь, чи хэзээ жолоодож
сураа вэ?" гэв.
02:38
And I thought about it
and realized, and I said to my mom,
52
146028
3256
Би бодлоо л доо.
Тэгээд ээждээ: "Сая л сурлаа" гэж билээ.
02:41
"Just now, Mom."
53
149308
1296
02:42
(Laughter)
54
150628
2256
(Инээд)
02:44
So from that night onwards,
55
152908
1536
Тэр шөнөөс эхлээд
02:46
much akin to humanity in its adolescence,
56
154468
2696
яг л өсвөр настай хүн төрөлхтөнтэй адил
02:49
I learned the crude tools of survival.
57
157188
3320
амьд үлдэх чухал хэрэслүүдийг
би сурч эхэллээ.
02:53
And the framework of life was
very, very simple then, to be honest.
58
161148
3656
Үнэнийг хэлэхэд, тэр үеийн амьдралын
тогтолцоо маш амархан байсан.
02:56
You know, you just ate what you got
59
164828
2976
Зөвхөн олдсоноо идэж,
02:59
and did whatever you were told to do.
60
167828
1816
хэлснийг нь л хийдэг байлаа.
03:01
I thought celiac was a vegetable,
61
169668
3336
Би бодохдоо "Селиак" гэдэг нь
ногооны нэр, харин "веган" гэж
03:05
and vegan, of course, was Mr. Spock's
lost comrade in "Star Trek."
62
173028
4536
"Оддын дайн" киноны ноён Спокийн алга
болсон найз [Вулкэн] гэж ойлгодог байв.
03:09
(Laughter)
63
177588
1096
(Инээд)
03:10
You married the first girl that you dated,
64
178708
2976
Анх үерхсэн охинтойгоо гэрлэж,
03:13
and you were a techie if you could fix
the carburetor in your car.
65
181708
3840
машиныхаа карбюраторыг засч чадвал
техникийн мэргэжилтэн гэгддэг байв.
03:19
I really thought that gay was
a sophisticated English word for happy.
66
187108
3480
Миний хувьд, англиар "гэй" гэж
"аз жаргал" гэсэн үгийн ухаалаг хувилбар,
бас та нарын сайн мэддэгчлэн "Лесбиан"
гэж Португаль улсын нийслэл байсан юм.
03:23
And Lesbian, of course, was the capital
of Portugal, as you all know.
67
191828
3256
03:27
(Laughter)
68
195108
1256
(Инээд)
03:28
Where was I?
69
196388
1200
Би хаана байсан юм бол доо.
03:32
We relied on systems
70
200708
2336
Бид өвөг дээдсийн маань
хүнд хөдөлмөр, золиосын дүнд
03:35
created through the toil and sacrifice
of generations before
71
203068
3696
биднийг хамгаалахын тулд
бий болсон тогтолцоонд найдаж,
засгийн газрыг үнэхээр
бидний амьдралыг сайжруулахын төлөө
03:38
to protect us,
72
206788
1456
03:40
and we felt that governments
actually worked for our betterment.
73
208268
3656
ажилладаг гэж боддог байв.
03:43
Science was simple and logical,
74
211948
1936
Шинжлэх ухаан маш энгийн,
логик холбоотой байсан.
03:45
Apple was still then just a fruit
75
213908
2320
Алим тэгэхэд эхлээд Ева,
дараа нь Ньютоны эзэмшлийн
03:49
owned by Eve first and then Newton,
76
217308
1936
энгийн нэг жимс байлаа.
03:51
not by Steve Jobs, until then.
77
219268
2336
Стив Жобсоос өмнө шүү дээ.
03:53
And "Eureka!" was what you screamed
78
221628
1696
Харин "Эврика" бол
гудамжаар нүцгэн гүйхийг хүссэн үедээ
орилдог үг байв.
03:55
when you wanted
to run naked on the streets.
79
223348
2200
03:58
You went wherever life took you for work,
80
226228
3616
Ажиллахын тулд хаана ч
очиж болдог ба
хүмүүс ихэнхдээ таатайгаар
хүлээн авдаг байсан.
04:01
and people were mostly welcoming of you.
81
229868
2080
04:04
Migration was a term then
82
232588
1976
Нүүдэл гэж тэр үед хүнийх биш,
04:06
still reserved for Siberian cranes,
not human beings.
83
234588
2560
цагаан тогорууныхыг л хэлдэг байсан.
04:09
Most importantly, you were who you were
84
237988
2856
Хамгийн гол нь өөрийнхөөрөө байж,
04:12
and you said what you thought.
85
240868
1840
бодсоноо шууд хэлдэг байжээ.
04:15
Then in my late 20s,
86
243388
1256
Дараа нь би 20 гаран настайдаа
04:16
I shifted to the sprawling
metropolis of Mumbai,
87
244668
3736
хөгжин тэлж буй их хот
Мумбай руу нүүснээр
04:20
and my framework,
88
248428
1336
миний амьдрал
04:21
like the newly industrialized
aspirational humanity,
89
249788
3296
яг л дөнгөж аж үйлдвэржиж буй,
хүсэл тэмүүлэлтэй хүн төрөлхтөнтэй адил
04:25
began to alter.
90
253108
1200
өөрчлөгдөж эхлэв.
04:26
In the urban rush for a new,
more embellished survival,
91
254948
2600
Их хотын амьдралын
амь зуух тэмцэл дунд
04:30
things started to look a little different.
92
258387
2017
бүх зүйл өөрөөр харагдах болов.
04:32
I met people who had descended
from all over the world,
93
260428
2800
Дэлхийн өнцөг булан бүрээс гаралтай,
янз бүрийн царай зүс, үндэстэн,
04:36
faces, races, genders, money-lenders.
94
264148
3216
хүйс, хөрөнгөтнүүд гээд
олон хүнтэй би уулзаж байсан.
Тодорхойлолтууд нь хувирамтгай болж эхлэв.
04:39
Definitions became more and more fluid.
95
267388
2120
04:42
Work began to define you at that time
96
270268
2360
Хийж буй ажил нь хүнийг тодорхойлох
04:45
in an overwhelmingly equalizing manner,
97
273388
2656
маш хүчтэй хэрэгсэл болж ирсэн.
04:48
and all the systems
started to feel less reliable to me,
98
276068
2856
Бүхий л системүүд миний хувьд
найдваргүй мэт санагдаж,
04:50
almost too thick to hold on
99
278948
3136
хүн төрөлхтний янз бүрийн шинж чанар,
04:54
to the diversity of mankind
100
282108
1976
тэдний өсөлт, дэвшлийг гүйцэхээргүй
04:56
and the human need to progress and grow.
101
284108
2040
хэт хэвшмэл болсон мэт.
04:59
Ideas were flowing
with more freedom and speed.
102
287508
2920
Шинэлэг санаанууд илүү чөлөөтэй,
хурдан тархаж байв.
05:03
And I experienced the miracle
of human innovation and cooperation,
103
291388
5336
Би хүн төрөлхтний инноваци,
хамтын ажиллагаа болон
өөрийнхөө бүтээлч байдлын
гайхамшгийг мэдэрсэн.
05:08
and my own creativity,
104
296748
1416
Би хамтын зүтгэлийн тусламжтайгаар
05:10
when supported by the resourcefulness
of this collective endeavor,
105
298188
4496
супер од болон ниссэн юм.
05:14
catapulted me into superstardom.
106
302708
1840
Надад үнэхээр зорьсондоо
хүрсэн мэт санагдаж эхэлсэн ба
05:17
I started to feel that I had arrived,
107
305148
2416
05:19
and generally, by the time I was 40,
I was really, really flying.
108
307588
3496
40 нас хүрэхдээ би үнэхээр
дүүлэн нисч байлаа.
Намайг хаа сайгүй харж болно.
05:23
I was all over the place.
109
311108
1256
05:24
You know? I'd done 50 films by then
110
312388
2016
Тэгэхэд би 50 кино,
05:26
and 200 songs,
111
314428
1600
200 дуу гаргаж,
05:28
and I'd been knighted by the Malaysians.
112
316788
2256
Малайзи улсаас одонгоор шагнагдсан.
05:31
I had been given the highest civil honor
by the French government,
113
319068
3296
Францын засгийн газраас төрийн
хамгийн өндөр алдрыг ч хүртэв.
05:34
the title of which for the life of me
I can't pronounce even until now.
114
322388
3336
Харамсалтай нь, нэрийг нь одоо хүртэл
хэлж чадахгүй байгаа.
05:37
(Laughter)
115
325748
1056
(Инээд)
05:38
I'm sorry, France, and thank you,
France, for doing that.
116
326828
3416
Франц улсаас уучлал гуйхын зэрэгцээ
талархал илэрхийлье.
05:42
But much bigger than that,
I got to meet Angelina Jolie --
117
330268
3336
Гэхдээ юу юунаас илүүтэй
би Анжелина Жолитой уулзаж чадсан.
05:45
(Laughter)
118
333628
2736
(Инээд)
05:48
for two and a half seconds.
119
336388
1496
2,5 секундын турш.
05:49
(Laughter)
120
337908
1296
(Инээд)
Тэр бас энэ учралын тухай хаа нэгтээ
эргэн дурсдаг гэдэгт итгэлтэй байна.
05:51
And I'm sure she also remembers
that encounter somewhere.
121
339228
2696
05:53
OK, maybe not.
122
341948
1216
Үгүй ч байж магад.
Би мөн Ханна Монтанатай дугуй ширээн дээр
зэрэгцэн сууж үзсэн.
05:55
And I sat next to Hannah Montana
on a round dinner table
123
343188
3536
05:58
with her back towards me most of the time.
124
346748
2040
Ихэнхдээ нуруугаа харуулсан байсан л даа.
06:01
Like I said, I was flying,
from Miley to Jolie,
125
349588
2240
Өмнө хэлсэнчлэн, би Майлигаас Жоли руу
нисэж,
06:04
and humanity was soaring with me.
126
352748
3256
хүн төрөлхтөн ч надтай хамт дүүлж байв.
06:08
We were both pretty much
flying off the handle, actually.
127
356028
2680
Үнэндээ бид хоёулаа
хяналтнаас тасарч байсан юм.
06:11
And then you all know what happened.
128
359268
1720
Дараа нь юу тохиолдсоныг
та нар мэдэж байгаа.
06:13
The internet happened.
129
361508
1240
Интернэт гарч ирэв.
06:15
I was in my late 40s,
130
363748
1936
Би 40 гаруй настайдаа
06:17
and I started tweeting
like a canary in a birdcage
131
365708
2640
яг л торон доторх бялзуухай шиг
жиргэж эхэлж билээ.
06:21
and assuming that, you know,
people who peered into my world
132
369268
2976
Би үүнийг тийм л их
ид шидтэй гэж бодсон учраас
миний ертөнц рүү шагайсан хүмүүс
06:24
would admire it
133
372268
1256
06:25
for the miracle I believed it to be.
134
373548
2096
намайг биширнэ гэж бодсон хэрэг.
06:27
But something else
awaited me and humanity.
135
375668
2200
Гэвч намайг болон хүн төрөлхтнийг
өөр зүйл хүлээж байв.
06:30
You know, we had expected
an expansion of ideas and dreams
136
378748
4896
Дэлхий дахины харилцаа холбоо сайжирснаар
шинэ санаа болон хүсэл мөрөөдөл
төрөн гарна гэж бодсон.
06:35
with the enhanced
connectivity of the world.
137
383668
2600
06:39
We had not bargained
for the village-like enclosure of thought,
138
387028
6480
Эрх чөлөө болон шинэчлэлийн
эх үүсвэр болсон тэр л газраас
06:46
of judgment, of definition
139
394708
2016
жижигхэн тосгонд байгаа мэт үзэл бодол,
06:48
that flowed from the same place
140
396748
2136
шүүмжлэл, тодорхойлолтууд
06:50
that freedom and revolution
was taking place in.
141
398908
2240
зэрэгцэн гараасай гэж бид хүсээгүй.
06:54
Everything I said took a new meaning.
142
402508
1762
Хэлсэн болгон минь өөр санаа
илэрхийлэх болов.
06:56
Everything I did -- good, bad, ugly --
143
404908
1960
Сайн, муу, таагүй гээд хийсэн болгон минь
06:59
was there for the world
to comment upon and judge.
144
407828
3336
дэлхий дахины хувьд шүүж,
хэлэлцэх сэдэв боллоо.
07:03
As a matter of fact,
everything I didn't say or do also
145
411188
2600
Үнэн хэрэгтээ, миний хэлээгүй,
хийгээгүй бүхэн ч
ижил тавилантай учирдаг байв.
07:06
met with the same fate.
146
414588
1200
07:08
Four years ago,
147
416708
1200
Дөрвөн жилийн өмнө
миний хайр татам эхнэр Гаури бид хоёр
07:10
my lovely wife Gauri and me
decided to have a third child.
148
418948
3960
3 дахь хүүхдээ төрүүлэхээр шийдсэн юм.
07:15
It was claimed on the net
149
423988
1680
Интернэтэд тэр хүүхдийг маань
07:18
that he was the love child
150
426788
2096
бидний 15 настай
07:20
of our first child
151
428908
1200
том хүүгийн маань
07:22
who was 15 years old.
152
430708
1280
хүүхэд гэсэн байв.
07:24
Apparently, he had sown
his wild oats with a girl
153
432788
3096
Румын улсад нэг охины машиныг унаж байхдаа
07:27
while driving her car in Romania.
154
435908
2200
хүүхэдтэй болгосон юм байх.
07:30
And yeah, there was
a fake video to go with it.
155
438988
2200
Тэгээд үүнийг дагалдах хуурамч
бичлэг ч бас байв.
07:33
And we were so disturbed as a family.
156
441628
1816
Гэр бүлд маань
үнэхээр таагүй санагдсан.
07:35
My son, who is 19 now,
157
443468
1256
Одоо 19 настай хүү минь
07:36
even now when you say "hello" to him,
158
444748
1816
одоог хүртэл түүнтэй зүгээр мэндлэхэд
07:38
he just turns around and says,
159
446588
1456
эргэж хараад:
"Хөгшөөн, надад Европын жолооны
үнэмлэх ч байгаагүй шүү дээ" гэдэг.
07:40
"But bro, I didn't even have
a European driving license."
160
448068
2696
07:42
(Laughter)
161
450788
2456
(Инээд)
07:45
Yeah.
162
453268
1280
Тийм шүү.
07:47
In this new world,
163
455028
1696
Орчин үед
бодит байдал аажмаар виртуал болж,
виртуал нь эсрэгээрээ бодит болсоор байна.
07:48
slowly, reality became virtual
and virtual became real,
164
456748
3376
07:52
and I started to feel
165
460148
1656
Би хүссэнээрээ байж,
07:53
that I could not be who I wanted to be
or say what I actually thought,
166
461828
3536
бодсоноо хэлж болохгүйгээ ойлгосон.
07:57
and humanity at this time
167
465388
1800
Энэ үеийн хүн төрөлхтөн
08:00
completely identified with me.
168
468308
1936
яг над шиг болсон байлаа.
08:02
I think both of us
were going through our midlife crisis,
169
470268
3000
Бид бүгд дунд насны
хямралыг туулахаас гадна
08:06
and humanity, like me,
was becoming an overexposed prima donna.
170
474308
4096
хүн төрөлхтний амьдрал минийх шиг
хэт ил болсон байв.
08:10
I started to sell everything,
171
478428
1696
Би үсний тосноос эхлээд
08:12
from hair oil to diesel generators.
172
480148
2896
түлшний генератор хүртэл
бүхнийг зарж эхэлсэн юм.
08:15
Humanity was buying everything
173
483068
2016
Хүн төрөлхтөн түүхий нефтиэс эхлээд
08:17
from crude oil to nuclear reactors.
174
485108
2376
цөмийн реактор хүртэл авч байв.
08:19
You know, I even tried
to get into a skintight superhero suit
175
487508
3976
Өөрийгөө шинээр таниулахын тулд
супер баатрын бариу өмсгөл
08:23
to reinvent myself.
176
491508
2040
өмсөхийг ч оролдож үзсэн.
08:26
I must admit I failed miserably.
177
494268
1960
Шийдвэр минь маш буруу
байсныг хэлэх хэрэгтэй.
08:29
And just an aside I want to say
on behalf of all the Batmen, Spider-Men
178
497028
5016
Энэ дашрамд бүх цаг үеийн
Бэтмэн, Хүн аалз, Супермэнүүдийн өмнөөс
08:34
and Supermen of the world,
179
502068
2096
тэднийг маш их үнэлэх
ёстой юм байна гэдгийг хэлье.
08:36
you have to commend them,
180
504188
1856
08:38
because it really hurts in the crotch,
that superhero suit.
181
506068
2776
Учир нь тэдгээр баатруудын хувцас салтааг
маш их өвтгөдөг.
08:40
(Laughter)
182
508868
1056
(Инээд)
08:41
Yeah, I'm being honest.
I need to tell you this here.
183
509948
2480
Би үнэнээ л хэлж байна.
Энд заавал хэрэгтэй.
08:45
Really.
184
513948
1216
Нээрээ шүү.
08:47
And accidentally, I happened
to even invent a new dance form
185
515188
3536
Санамсаргүйгээр би цоо шинэ
бүжгийн хөдөлгөөн ч гаргасан.
08:50
which I didn't realize,
and it became a rage.
186
518748
2135
Түүнийгээ галзуу болсныг өөрөө ч мэдээгүй.
08:52
So if it's all right,
187
520907
1216
Хэрэв дургүйцэхгүй бол,
бас та нар намайг ерөнхийдөө таньдаг
болохоор, би ичиж зоволгүй үзүүлье.
08:54
and you've seen a bit of me,
so I'm quite shameless, I'll show you.
188
522147
3177
08:57
It was called the Lungi dance.
189
525348
1456
Лунги бүжиг гэр нэрлэсэн.
08:58
So if it's all right, I'll just show you.
I'm talented otherwise.
190
526828
3096
Та бүхнийг зөвшөөрвөл одоо харуулъя.
Би их авьяаслаг шүү.
09:01
(Cheers)
191
529948
1216
(Алга ташилт)
09:03
So it went something like this.
192
531188
2080
Нэг иймэрхүү.
09:05
Lungi dance. Lungi dance.
Lungi dance. Lungi dance.
193
533868
2416
Лунги бүжиг. Лунги бүжиг.
Лунги бүжиг. Лунги бүжиг.
09:08
Lungi dance. Lungi dance.
Lungi dance. Lungi dance.
194
536308
2416
Лунги бүжиг. Лунги бүжиг.
Лунги бүжиг. Лунги бүжиг.
09:10
Lungi dance. Lungi dance.
Lungi dance. Lungi.
195
538748
2656
Лунги бүжиг. Лунги бүжиг.
Лунги бүжиг. Лунги.
09:13
That's it. It became a rage.
196
541428
1656
Ингээд л боллоо.
Галзуу болсон.
09:15
(Cheers)
197
543108
1296
(Алга ташилт)
09:16
It really did.
198
544428
1200
Үнэхээрийн тэгсэн шүү.
09:19
Like you notice, nobody could make
any sense of what was happening except me,
199
547948
3656
Та бүхний анзаарсанчлан, надаас өөр хэн ч
юу хийж байгааг минь ойлгоогүй ч,
09:23
and I didn't give a damn, really,
200
551628
1616
би огт тоогоогүй.
09:25
because the whole world,
and whole humanity,
201
553268
2216
Учир нь дэлхий даяараа,
хүн төрөлхтөн тэр чигээрээ
09:27
seemed as confused and lost as I was.
202
555508
1920
яг л над шиг гайхширч,
төөрөлдсөн байсан юм.
09:30
I didn't give up then.
203
558548
1256
Би тэр үед бууж өгөөгүй.
09:31
I even tried to reconstruct
my identity on the social media
204
559828
2776
Би бүр бусад хүмүүсийн адилаар
олон нийтийн сүлжээн дэх
нэр хүндээ өөрчлөхийг оролдсон.
09:34
like everyone else does.
205
562628
1256
09:35
I thought if I put on
philosophical tweets out there
206
563908
2736
Хэрвээ би философийн жиргээ бичвэл
хүмүүс намайг
09:38
people will think I'm with it,
207
566668
1576
тийм гэж бодно гэж бодлоо л доо.
09:40
but some of the responses I got
from those tweets
208
568268
2576
Гэвч зарим сэтгэгдлүүд толгой эргэм
09:42
were extremely confusing acronyms
which I didn't understand. You know?
209
570868
3336
ойлгомжгүй товчлолууд байсан.
09:46
ROFL, LOL.
210
574228
2056
ROFL, LOL.
[Савж унатлаа инээх], [Инээд алдах]
09:48
"Adidas," somebody wrote back
to one of my more thought-provoking tweets
211
576308
4296
Бодолд автуулах ёстой байсан жиргээнд минь
хэн нэгэн "Adidas" гэж бичсэн байв.
Яагаад пүүзний нэрийг
бичсэн юм бол гэж гайхсан л даа.
09:52
and I was wondering
why would you name a sneaker,
212
580628
2336
09:54
I mean, why would you write back
the name of a sneaker to me?
213
582988
2896
Яагаад пүүзний нэрийг явуулна гэж?
Тэгээд 16 настай охиноосоо
асуухад тэр намайг соён гэгээрүүллээ.
09:57
And I asked my 16-year-old daughter,
and she enlightened me.
214
585908
2856
"Adidas"-ын шинэ утга "Өдөржин би сексийн
тухай боддог" [All day I dream about sex]
10:00
"Adidas" now means
"All day I dream about sex."
215
588788
2960
болсон байж.
(Инээд)
10:04
(Laughter)
216
592308
2256
10:06
Really.
217
594588
1296
Нээрээ шүү.
10:07
I didn't know if you know that.
218
595908
1496
Мэдэх эсэхийг чинь мэдэхгүй.
10:09
So I wrote back,
"WTF" in bold to Mr. Adidas,
219
597428
4576
Би дотроо зарим товчлолууд
хэзээ ч өөрчлөгдөхгүйд талархангаа
10:14
thanking secretly that some acronyms
and things won't change at all.
220
602028
4440
ноён "Adidas" руу тодоор
"WTF" гэж хариу бичив.
10:19
WTF.
221
607188
1200
"WTF".
10:22
But here we are.
222
610188
1320
Харин одоо
10:24
I am 51 years old, like I told you,
223
612388
1696
өмнө хэлсэнчлэн,
би одоо 51 настай,
10:26
and mind-numbing acronyms notwithstanding,
224
614108
3576
гэсэн ч толгой эргүүлэм энэ товчлолуудыг
үл ажран зогсож байна.
10:29
I just want to tell you
225
617708
1296
Миний хэлэх гэсэн зүйл гэвэл
10:31
if there has been a momentous time
for humanity to exist,
226
619028
3216
хүн төрөлхтний хувьд оршин тогтнох
шийдвэрлэх үе гэж байдаг бол
10:34
it is now,
227
622268
1616
одоо цаг нь ирээд байна.
10:35
because the present you is brave.
228
623908
2240
Учир нь одоогийн чи бол зоригтой.
Одоогийн чамд
итгэл найдвар байна.
10:39
The present you is hopeful.
229
627308
1336
10:40
The present you
is innovative and resourceful,
230
628668
3296
Одоогийн чи бол бүтээлч, бас авхаалжтай.
10:43
and of course, the present you
is annoyingly indefinable.
231
631988
3240
Мэдээж одоогийн чи бол
тодорхойлоход төвөгтэй.
10:48
And in this spell-binding,
232
636308
1640
Энэ биширмээр, төгс бус
10:50
imperfect moment of existence,
233
638788
1936
оршин тогтнол дунд
энд ирэхээс өмнө бага зэрэг
өөрийгөө зоригтой байгааг мэдэрч,
10:52
feeling a little brave
just before I came here,
234
640748
2576
10:55
I decided to take
a good, hard look at my face.
235
643348
3000
өөр лүүгээ нэг чухал харахаар шийдлээ.
10:59
And I realized that I'm beginning
to look more and more
236
647668
3656
Тэгээд Мадам Тюссогийн музейд байдаг
өөрийнхөө лааны тосон баримал шиг
харагдаж байгаагаа ойлгосон.
11:03
like the wax statue of me
at Madame Tussaud's.
237
651348
2416
11:05
(Laughter)
238
653788
2256
(Инээд)
11:08
Yeah, and in that moment of realization,
239
656068
2496
Ухаарлын энэ мөчид би
11:10
I asked the most central
and pertinent question to humanity and me:
240
658588
4240
хүн төрөлхтөн болон миний хувьд хамгийн
чухал, тулгамдаад буй асуултыг асуулаа.
11:16
Do I need to fix my face?
241
664268
1880
Би нүүр царайгаа засах хэрэгтэй юу?
11:19
Really. I'm an actor, like I told you,
242
667388
3336
Би жүжигчин шүү дээ.
11:22
a modern expression of human creativity.
243
670748
3376
Хүн төрөлхтний бүтээлч байдлын
орчин үеийн илэрхийлэл.
11:26
The land I come from
244
674148
1536
Миний эх нутаг бол
11:27
is the source of inexplicable
but very simple spirituality.
245
675708
4960
тайлбарлашгүй мөртлөө маш энгийн
шүтлэгтэй газар.
Агуу өгөөмөр сэтгэлтэй
11:33
In its immense generosity,
246
681868
1680
11:36
India decided somehow
247
684388
2736
Энэтхэг улс маань санамсаргүйгээр
11:39
that I, the Muslim son
of a broke freedom fighter
248
687148
3976
ядуу эрх чөлөөний төлөө тэмцэгч хүний
лалын шашинт хүүг,
11:43
who accidentally ventured
into the business of selling dreams,
249
691148
3840
мөрөөдөл худалддаг бизнест
өөрийн мэдэлгүй орчихсон намайг
11:47
should become its king of romance,
250
695908
3920
хайр дурлалын хаанаар өргөмжилж
11:52
the "Badhshah of Bollywood,"
251
700828
2360
"Болливудын Бадшах [хаан]",
11:55
the greatest lover
the country has ever seen ...
252
703868
2760
улсын хамгийн агуу амраг гэж үзсэн.
11:59
with this face.
253
707508
1200
Ийм царайтай байж шүү дээ.
12:01
Yeah.
254
709228
1216
Харин тийм ээ.
(Инээд)
12:02
(Laughter)
255
710468
1096
Миний царай удаа дараа
12:03
Which has alternately
been described as ugly, unconventional,
256
711588
2896
царай муутай, уламжлалт бус,
бас хачирхалтайгаар хангалттай
шоколадлаг биш гэж дүгнэгдэж байсан.
12:06
and strangely, not chocolatey enough.
257
714508
1816
12:08
(Laughter)
258
716348
2880
(Инээд)
12:13
The people of this ancient land
259
721668
2336
Энэ эртний нутгийн хүмүүс
12:16
embraced me in their limitless love,
260
724028
2416
намайг дуусашгүй хайраараа өлгийдсөн.
12:18
and I've learned from these people
261
726468
1680
Харин миний тэднээс сурсан зүйл бол
эрх мэдэл, ядуурлын аль нь ч
12:21
that neither power nor poverty
262
729028
2360
12:24
can make your life more magical
263
732228
1696
хүний амьдралыг илүү гайхалтай эсвэл
зовлон зүдгүүртэй болгодоггүй.
12:25
or less tortuous.
264
733948
1280
12:27
I've learned from the people of my country
265
735948
2616
Би нутгийнхаа ард түмнээс
амьдралын, хүн төрөлхтний, соёлын,
шашин шүтлэгийн, улс орны нэр хүнд
12:30
that the dignity of a life,
266
738588
2096
12:32
a human being, a culture,
a religion, a country
267
740708
3600
12:37
actually resides in its ability
268
745348
1880
яг үнэндээ
талархал болон өрөвч сэтгэлд
оршдгийг ойлгосон.
12:40
for grace and compassion.
269
748388
1440
12:42
I've learned that whatever moves you,
270
750508
2080
Чиний сэтгэлийг хөдөлгөж,
бүтээх, бий болгох урам өгдөг,
12:45
whatever urges you to create, to build,
271
753268
2696
алдахаас чинь сэргийлдэг,
12:47
whatever keeps you from failing,
272
755988
1656
амьд үлдэхэд чинь тусалдаг тэр зүйл бол
12:49
whatever helps you survive,
273
757668
2256
магадгүй хүн төрөлхтний хувьд хамгийн
эртний, хамгийн энгийн сэтгэл хөдлөл байх.
12:51
is perhaps the oldest and the simplest
emotion known to mankind,
274
759948
4376
Энэ бол хайр.
12:56
and that is love.
275
764348
1880
Нутгийн маань нэгэн нууцлаг алдартай
яруу найрагч ингэж бичсэн байдаг.
12:59
A mystic poet from my land famously wrote,
276
767508
2896
13:02
(Recites poem in Hindi)
277
770428
1166
(Хинди хэл дээрх шүлэг)
13:13
(Poem ends)
278
781108
1656
(Шүлгийн төгсгөл)
13:14
Which loosely translates
into that whatever --
279
782788
2576
Үүнийг утгачлан орчуулбал...
13:17
yeah, if you know Hindi,
please clap, yeah.
280
785388
2076
Хэрвээ та хинди хэл мэддэг бол
алга ташаарай.
13:19
(Applause)
281
787488
1436
(Алга ташилт)
13:20
It's very difficult to remember.
282
788948
1524
Санахад их хэцүү.
13:23
Which loosely translates
into actually saying
283
791428
2576
Утгачлан орчуулбал,
13:26
that all the books of knowledge
that you might read
284
794028
2456
бүхий л мэдлэг олгох номнуудыг уншиж,
13:28
and then go ahead
and impart your knowledge
285
796508
2896
авсан мэдлэгээ шинэчлэл,
13:31
through innovation,
through creativity, through technology,
286
799428
3336
бүтээлч байдал, технологиор
дамжуулан хуваалцаж болох ч,
13:34
but mankind will never be
the wiser about its future
287
802788
3136
хажууд байгаа хүмүүсээ гэсэн хайр,
энэрэлтэй хослуулахгүй л юм бол
13:37
unless it is coupled with a sense of love
and compassion for their fellow beings.
288
805948
6120
ирээдүйдээ хэзээ ч илүү ухаалаг
байж чадахгүй.
13:44
The two and a half alphabets
which form the word "प्रेम,"
289
812708
3576
Хоёр бүтэн болон нэг хагас
үсэгнээс бүрддэг "प्रेम" гэсэн үг бий.
13:48
which means "love,"
290
816308
1416
Энэ үг "хайр" гэсэн утгатай.
13:49
if you are able to understand that
291
817748
1896
Үүнийг ойлгож,
13:51
and practice it,
292
819668
1576
хэрэгжүүлж чадвал,
13:53
that itself is enough
to enlighten mankind.
293
821268
3200
энэ нь өөрөө хүн төрөлхтнийг
гэрэлтүүлэх болно.
13:57
So I truly believe the future "you"
294
825308
1880
Ирээдүйн "Та" бол
хайрлах чадвартай "Та" байх ёстой гэдэгт
би итгэдэг.
14:00
has to be a you that loves.
295
828148
1680
14:02
Otherwise it will cease to flourish.
296
830628
2040
Үгүй бол хэзээ ч цэцэглэхгүй.
14:05
It will perish in its own self-absorption.
297
833628
3360
Өөрөө өөртөө уусан үгүй болно.
14:10
So you may use your power
298
838508
1440
Хүч чадлаа ашиглан
14:12
to build walls
299
840668
1696
хэрэм босгож
14:14
and keep people outside,
300
842388
1440
хүмүүсээс тусдаа байж болно.
14:17
or you may use it to break barriers
and welcome them in.
301
845148
3800
Аль эсвэл саадыг эвдэж
тэднийг урьж оруулсан ч бас болно.
14:22
You may use your faith
302
850028
1776
Итгэл үнэмшлээрээ
14:23
to make people afraid
303
851828
1440
хүмүүсийг айлган сүрдүүлж,
14:26
and terrify them into submission,
304
854348
1760
өөрөө захирч болно.
Эсвэл хүмүүст урам зориг хайрлан
14:29
or you can use it
to give courage to people
305
857228
2456
14:31
so they rise to the greatest
heights of enlightenment.
306
859708
3736
тэднийг гэгээрлийн агуу өндөрлөгт
хүргэж бас болно.
14:35
You can use your energy
307
863468
1936
Эрч хүчээ ашиглан цөмийн бөмбөг хийж
14:37
to build nuclear bombs
and spread the darkness of destruction,
308
865428
3336
харанхуй сүйрлийг авчрахад
ашиглаж болно.
14:40
or you can use it to spread
the joy of light to millions.
309
868788
3760
Эсвэл сая сая хүмүүст аз жаргалын
гэгээ цацруулж болно.
14:45
You may filthy up the oceans callously
and cut down all the forests.
310
873548
4016
Хүйтэн сэтгэлтэй нэгэн шиг далай тэнгисийг
бохирдуулж, ой модыг тайрч болно.
14:49
You can destroy the ecology,
311
877588
2416
Байгаль орчныг үгүй хийж
14:52
or turn to them with love
312
880028
2176
эсвэл тэднийг хайрлан
14:54
and regenerate life
from the waters and trees.
313
882228
2240
мод, уснаас үүсэх амьдралыг
дахин сэргээж болно.
14:57
You may land on Mars
314
885468
1776
Ангараг гаригт газардан
14:59
and build armed citadels,
315
887268
1760
зэвсэгт хамгаалалт барьж болно.
15:02
or you may look for life-forms and species
to learn from and respect.
316
890668
4920
Эсвэл амьд биет, төрөл зүйлийг
олж судлан, хамгаалж болно.
15:08
And you can use
all the moneys we all have earned
317
896428
3736
Олсон бүх мөнгөөрөө
ямар ч үр ашиггүй дайныг санхүүжүүлж,
15:12
to wage futile wars
318
900188
1560
бяцхан хүүхдүүдийн гарт зэвсэг бариулаад
15:15
and give guns in the hands
of little children
319
903108
2896
15:18
to kill each other with,
320
906028
1360
бие биенийг нь алуулж болно.
Эсвэл тэдний гэдсийг дүүргэхийн тулд
15:20
or you can use it
321
908468
1200
15:22
to make more food
322
910428
1736
илүү их хоол хүнс өгч болно.
15:24
to fill their stomachs with.
323
912188
1400
15:26
My country has taught me
324
914668
1656
Миний эх орон надад
хүн төрөлхтний хайрлах чадвар
15:28
the capacity for a human being to love
is akin to godliness.
325
916348
4360
бурханлаг үзэлтэй адил гэдгийг зааж өгсөн.
15:33
It shines forth in a world
326
921748
4456
Соёл иргэншлийн хэдийнэ
бохирдуулсан дэлхий дээр
зөвхөн хайр л тодорч гэрэлтдэг.
15:38
which civilization, I think,
already has tampered too much with.
327
926228
5080
Сүүлийн хэд хоногт энд тавигдсан
илтгэлүүд,
15:44
In the last few days,
the talks here, the wonderful people
328
932668
2736
ирж өөрсдийн авьяас, гаргасан амжилтуудыг
сонирхуулсан гайхалтай хүмүүс,
15:47
coming and showing their talent,
329
935428
1736
15:49
talking about individual achievements,
the innovation, the technology,
330
937188
3336
инноваци, технологи, шинжлэх ухаан,
15:52
the sciences, the knowledge
we are gaining by being here
331
940548
3336
мөн эдгээр TED илтгэлүүдийн ачаар
15:55
in the presence of TED Talks
and all of you
332
943908
2776
олж авсан мэдлэг,
мөн Та бүгд
ирээдүйн "Бид"-ний төлөө баярлан тэмдэглэх
хангалттай шалтгаан мөн.
15:58
are reasons enough
for us to celebrate the future "us."
333
946708
3016
16:01
But within that celebration
334
949748
1480
Гэвч энэ тэмдэглэлт баярт
16:04
the quest to cultivate
our capacity for love and compassion
335
952388
3560
өөрсдийн хайрлаж, энэрэх чадварыг
суулгаж өгөх чухал даалгаврыг
16:09
has to assert itself,
has to assert itself,
336
957388
3040
баттай ойлгуулах хэрэгтэй,
баттай ойлгуулах хэрэгтэй,
16:13
just as equally.
337
961148
1840
яг адилхан хэмжээгээр.
16:15
So I believe the future "you"
338
963948
2240
Ирээдүйн "Та"-ныг
16:19
is an infinite you.
339
967028
1280
хязгааргүй гэдэгт би итгэлтэй байна.
16:21
It's called a chakra
in India, like a circle.
340
969228
2560
Үүнийг Энэтхэгт тойрог хэлбэрийн
"чакра" гэдэг.
16:24
It ends where it begins from
to complete itself.
341
972828
2840
Бүрэн хэлбэртээ орохын тулд
эхэлсэн газартаа төгсөнө.
16:29
A you that perceives
time and space differently
342
977068
3696
Цаг хугацаа болон орон зайг
өөр өөрөөр хүлээж авдаг "Та"
16:32
understands both
343
980788
1320
16:36
your unimaginable
344
984868
3320
өөрийгөө төсөөлшгүй бөгөөд
гайхалтай хэмжээнд чухал гэдгээ,
16:41
and fantastic importance
345
989508
2416
тэгсэн мөртлөө огторгуйн уудамд
16:43
and your complete unimportance
in the larger context of the universe.
346
991948
5600
ямар ч ач холбогдолгүй өчүүхэн гэдгээ
аль алийг нь та мэднэ.
16:50
A you that returns back
347
998668
1480
Чин сэтгэлээсээ хайрладаг,
зөвхөн үнэнийг л хардаг,
16:52
to the original innocence of humanity,
348
1000948
1856
16:54
which loves from the purity of heart,
349
1002828
2080
цагаахан зүйлсийг мөрөөддөг
16:57
which sees from the eyes of truth,
350
1005748
2320
хүн төрөлхтний тийм л анхны
цэвэр ариун байдал руу
17:01
which dreams from the clarity
of an untampered mind.
351
1009308
5600
эргэн очдог "Та".
17:08
The future "you" has to be
352
1016268
1320
Ирээдүйн "Та"
17:10
like an aging movie star
353
1018548
1560
хөгширч буй кино од шиг л
байх хэрэгтэй.
17:13
who has been made to believe
that there is a possibility
354
1021068
2936
Түүний итгэдэг зүйл нь
17:16
of a world which is completely,
355
1024028
2775
бүрэн, тэр чигээрээ, хэтэрхий ихээр
17:18
wholly, self-obsessively
356
1026828
3016
өөрийгөө хайрладаг дэлхий байх
боломжтой.
17:21
in love with itself.
357
1029868
1200
17:23
A world -- really, it has to be a you
358
1031947
3297
Өөрөө өөртөө хамгийн сайн
17:27
to create a world
359
1035268
1936
амраг нь байх тэр дэлхийг
17:29
which is its own best lover.
360
1037227
1801
зөвхөн та л бүтээж чадна.
17:32
That I believe, ladies and gentlemen,
361
1040028
1816
Ноёд, хатагтай нар аа,
би үүнийг л ирээдүйн "Та"
байна гэдэгт итгэлтэй байна.
17:33
should be the future "you."
362
1041868
1536
17:35
Thank you very much.
363
1043427
1457
Маш их баярлалаа.
17:36
Shukriya.
364
1044908
1216
Шукрия.
17:38
(Applause)
365
1046148
2135
(Алга ташилт)
17:40
Thank you.
366
1048308
1215
Баярлалаа.
17:41
(Applause)
367
1049548
2936
(Алга ташилт)
17:44
Thank you.
368
1052508
1256
Баярлалаа.
17:45
(Applause)
369
1053788
2600
(Алга ташилт)
Translated by Jannur Bakhyt
Reviewed by Tuya Bat

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Shah Rukh Khan - Actor, producer, activist
With a fan following that runs into multi-millions, Shah Rukh Khan is at forefront of the Indian film industry and continues to rule at the box office in India.

Why you should listen

One of the world's biggest movie stars, Bollywood star Shah Rukh Khan is also an entrepreneur and inspired philanthropist. He heads the film production company Red Chillies Entertainments, whose Chennai Express was the highest-grossing film of 2013, and his recent film Raees also topped the box office in India. He's also the proud co-owner of two cricket franchises, the Kolkata Knight Riders and the Trinbago Knight Riders.

In the fall, he will host TED's brand-new TV series in Hindi for Star Plus, titled TED Talks India: Nayi Soch, which translates to "new thinking."

As a philanthropist and spokesperson, Khan stands up for causes ranging from the environment and water-supply issues to rural solar power. Khan's nonprofit Meer Foundation, named for his father, focuses on supporting victims of acid attacks through a 360-degree approach that helps with medical treatment, legal aid, rehabilitation and livelihood support.

More profile about the speaker
Shah Rukh Khan | Speaker | TED.com