TED2013
Saki Mafundikwa: Ingenuity and elegance in ancient African alphabets
Saki Mafundikwa: Kebijaksanaan dan keunggulan abjad Afrika purba
Filmed:
Readability: 5.6
775,241 views
Daripada abjad yang ringkas ke simbol bahasa yang tidak diketahui, pereka bentuk grafik, Saki Mafundikwa, menyanjung banyak bentuk komunikasi bertulis di sepanjang benua Afrika. Dia menekankan sejarah dan warisan yang terkandung dalam perkataan dan simbol, dan menggesa pereka bentuk Afrika agar merujuk pada bentuk grafik ini untuk mendapat inspirasi baru. Ia disimpulkan dalam simbol Ghana kegemarannya, iaitu Sankofa, yang bermakna "kembali dan dapatkannya" -- atau "belajar daripada masa lalu".
Saki Mafundikwa - Graphic designer
Saki Mafundikwa wrote the book on Africa’s graphic design heritage -- then opened a school of graphic arts in his native Zimbabwe. Full bio
Saki Mafundikwa wrote the book on Africa’s graphic design heritage -- then opened a school of graphic arts in his native Zimbabwe. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I moved back home 15 years ago
0
802
3775
Saya berpindah balik ke negara saya
15 tahun lalu
15 tahun lalu
00:16
after a 20-year stay in the United States,
1
4577
2864
setelah menetap selama 20 tahun
di Amerika Syarikat.
di Amerika Syarikat.
00:19
and Africa called me back.
2
7441
2364
Afrika memanggil saya balik.
00:21
And I founded my country's first
3
9805
3541
Saya menubuhkan kolej reka bentuk grafik
dan media baru yang pertama di negara saya.
dan media baru yang pertama di negara saya.
00:25
graphic design and new media college.
4
13346
2311
Saya menubuhkan kolej reka bentuk grafik
dan media baru yang pertama di negara saya.
dan media baru yang pertama di negara saya.
00:27
And I called it the Zimbabwe Institute of Vigital Arts.
5
15657
4926
Saya menamakannya
Seni Vigital Institut Zimbabwe.
Seni Vigital Institut Zimbabwe.
00:32
The idea, the dream, was really for a sort of Bauhaus
6
20583
4237
Idea ini, impian ini,
serupa dengan sekolah Bauhaus
serupa dengan sekolah Bauhaus
00:36
sort of school where new ideas were interrogated
7
24820
4606
di mana idea baru dipersoalkan
00:41
and investigated,
8
29426
3213
dan diselidik,
00:44
the creation of a new visual language
9
32639
2760
penciptaan bahasa visual baru
00:47
based on the African creative heritage.
10
35399
4981
yang berdasarkan warisan kreatif
di Afrika.
di Afrika.
00:52
We offer a two-year diploma
11
40380
3425
Kami menawarkan diploma
selama 2 tahun kepada
selama 2 tahun kepada
00:55
to talented students who have successfully completed
12
43805
3764
pelajar yang berbakat
dan telah menamatkan
dan telah menamatkan
00:59
their high school education.
13
47569
2180
pendidikan sekolah menengah.
01:01
And typography's a very important part of the curriculum
14
49749
2937
Tipografi ialah bahagian
yang sangat penting dalam kurikulum
yang sangat penting dalam kurikulum
01:04
and we encourage our students to look inward for influence.
15
52686
4943
dan kami menggalakkan pelajar
melihat ke dalam diri untuk mencari pengaruh.
melihat ke dalam diri untuk mencari pengaruh.
01:09
Here's a poster designed by one of the students
16
57629
2366
Ini poster yang direka oleh
salah seorang pelajar
salah seorang pelajar
01:11
under the theme "Education is a right."
17
59995
4157
di bawah tema
"Pendidikan ialah satu hak".
"Pendidikan ialah satu hak".
01:16
Some logos designed by my students.
18
64152
4283
Beberapa buah logo yang direka
oleh pelajar saya.
oleh pelajar saya.
01:20
Africa has had a long tradition of writing,
19
68435
4068
Afrika mempunyai
tradisi menulis yang lama,
tradisi menulis yang lama,
01:24
but this is not such a well-known fact,
20
72503
2172
tapi ia bukan fakta
yang diketahui umum.
yang diketahui umum.
01:26
and I wrote the book "Afrikan Alphabets" to address that.
21
74675
3933
Saya menulis buku "Abjad Afrika"
untuk mengutarakannya.
untuk mengutarakannya.
01:30
The different types of writing in Africa,
22
78608
3547
Jenis-jenis tulisan
yang berbeza di Afrika,
yang berbeza di Afrika,
01:34
first was proto-writing,
23
82155
2245
yang pertama
ialah tulisan proto;
ialah tulisan proto;
01:36
as illustrated by Nsibidi,
24
84400
2168
seperti yang ditunjukkan oleh Nsibidi,
01:38
which is the writing system of a secret society
25
86568
3072
merupakan sistem tulisan sebuah masyarakat
yang tidak diketahui,
yang tidak diketahui,
01:41
of the Ejagham people in southern Nigeria.
26
89640
3830
iaitu penduduk Ejagham
di selatan Nigeria.
di selatan Nigeria.
01:45
So it's a special-interest writing system.
27
93470
3870
Ia sebuah sistem tulisan
yang istimewa.
yang istimewa.
01:49
The Akan of people of Ghana and [Cote d'Ivoire]
28
97340
3575
Penduduk Akan di Ghana
dan Cote d'Ivoire
dan Cote d'Ivoire
01:52
developed Adinkra symbols some 400 years ago,
29
100915
4045
mengembangkan simbol-simbol Adinkra
pada 400 tahun yang lalu.
pada 400 tahun yang lalu.
01:56
and these are proverbs, historical sayings,
30
104960
3868
Semua ini ialah peribahasa,
ungkapan sejarah,
ungkapan sejarah,
02:00
objects, animals, plants,
31
108828
2710
objek, haiwan, tumbuhan.
02:03
and my favorite Adinkra system
32
111538
2008
Sistem Adinkra kegemaran saya adalah
yang pertama di bahagian kiri atas;
yang pertama di bahagian kiri atas;
02:05
is the first one at the top on the left.
33
113546
2376
Sistem Adinkra kegemaran saya adalah
yang pertama di bahagian kiri atas;
yang pertama di bahagian kiri atas;
02:07
It's called Sankofa.
34
115922
1002
ia dipanggil Sankofa.
02:08
It means, "Return and get it." Learn from the past.
35
116924
5994
Ia bermakna "Kembali dan dapatkannya."
Belajar daripada masa lalu.
Belajar daripada masa lalu.
02:14
This pictograph by the Jokwe people of Angola
36
122918
2801
Piktograf ini adalah daripada
penduduk Jokwe di Angola;
penduduk Jokwe di Angola;
02:17
tells the story of the creation of the world.
37
125719
3820
ia menggambarkan penciptaan dunia.
02:21
At the top is God, at the bottom is man, mankind,
38
129539
5403
Di atas ialah Tuhan,
di bawah ialah manusia,
di bawah ialah manusia,
02:26
and on the left is the sun, on the right is the moon.
39
134942
4908
di kiri ialah matahari,
di kanan ialah bulan.
di kanan ialah bulan.
02:31
All the paths lead to and from God.
40
139850
3855
Semua laluan menuju ke
dan berasal daripada Tuhan.
dan berasal daripada Tuhan.
02:35
These secret societies of the Yoruba, Kongo
41
143705
4394
Masyarakat yang tidak diketahui,
iaitu Yoruba, Kongo
iaitu Yoruba, Kongo
02:40
and Palo religions
42
148099
2195
dan agama-agama Palo
02:42
in Nigeria, Congo and Angola respectively,
43
150294
3737
di Nigeria, Kongo dan Angola
masing-masing,
masing-masing,
02:46
developed this intricate writing system
44
154031
3924
mengembangkan sistem tulisan
yang rumit ini;
yang rumit ini;
02:49
which is alive and well today in the New World
45
157955
3769
ia masih hidup dan dalam keadaan baik
di New World
di New World
02:53
in Cuba, Brazil and Trinidad and Haiti.
46
161724
6188
di Cuba, Brazil,
Trinidad dan Haiti.
Trinidad dan Haiti.
02:59
In the rainforests of the Democratic Republic of Congo,
47
167912
3296
Dalam hutan hujan di
Republik Demokratik Kongo,
Republik Demokratik Kongo,
03:03
in the Ituri society,
48
171208
2891
dalam masyarakat Ituri,
03:06
the men pound out a cloth out of a special tree,
49
174099
3771
lelaki membuat pakaian
daripada pokok khas
daripada pokok khas
03:09
and the women, who are also the praise singers,
50
177870
3093
dan perempuan yang merupakan
penyanyi puji-pujian kepada Tuhan,
penyanyi puji-pujian kepada Tuhan,
03:12
paint interweaving patterns
51
180963
2681
melukis corak-corak
yang saling berjalin
yang saling berjalin
03:15
that are the same in structure
52
183644
2730
yang mempunyai struktur yang sama
03:18
as the polyphonic structures that they use in their singing --
53
186374
4655
dengan struktur polifonik yang digunakan
dalam nyanyian mereka --
dalam nyanyian mereka --
03:23
a sort of a musical score, if you may.
54
191029
3988
sejenis skor muzik.
03:27
In South Africa, Ndebele women
55
195017
2749
Di Selatan Afrika,
perempuan Ndebele
perempuan Ndebele
03:29
use these symbols and other geometric patterns
56
197766
3358
menggunakan simbol-simbol ini
dan corak geometri lain
dan corak geometri lain
03:33
to paint their homes in bright colors,
57
201124
3814
untuk mewarnakan rumah
dengan warna-warna cerah.
dengan warna-warna cerah.
03:36
and the Zulu women use the symbols
58
204938
2922
Perempuan Zulu menggunakan
simbol-simbol ini
simbol-simbol ini
03:39
in the beads that they weave
59
207860
1498
dalam manik-manik
yang dijalin sebagai
yang dijalin sebagai
03:41
into bracelets and necklaces.
60
209358
3143
rantai tangan dan rantai leher.
03:44
Ethiopia has had the longest tradition of writing,
61
212501
4079
Ethiopia mempunyai tradisi tulisan
yang paling lama;
yang paling lama;
03:48
with the Ethiopic script that was developed
62
216580
2319
aksara Ethiopia telah berkembang
03:50
in the fourth century A.D.
63
218899
1962
pada abad keempat Selepas Masihi
03:52
and is used to write Amharic,
64
220861
2514
dan ia digunakan
untuk menulis Amharic
untuk menulis Amharic
03:55
which is spoken by over 24 million people.
65
223375
3285
yang dituturkan oleh
lebih daripada 24 juta orang.
lebih daripada 24 juta orang.
03:58
King Ibrahim Njoya of the Bamum Kingdom of Cameroon
66
226660
4457
Raja Ibrahim Njoya dari
Bamum Kingdom of Cameroon
Bamum Kingdom of Cameroon
04:03
developed Shü-mom at the age of 25.
67
231117
3565
mengembangkan Shü-mom
pada usia 25.
pada usia 25.
04:06
Shü-mom is a writing system.
68
234682
2087
Shü-mom ialah
sejenis sistem tulisan.
sejenis sistem tulisan.
04:08
It's a syllabary. It's not exactly an alphabet.
69
236769
2993
Ia melibatkan ejaan sukuan.
Ia bukannya melibatkan abjad.
Ia bukannya melibatkan abjad.
04:11
And here we see three stages of development
70
239762
3315
Terdapat 3 peringkat perkembangan
04:15
that it went through in 30 years.
71
243077
4639
yang dilaluinya dalam masa 30 tahun.
04:19
The Vai people of Liberia had a long tradition of literacy
72
247716
5560
Penduduk Vai di Liberia mempunyai
tradisi literasi yang lama
tradisi literasi yang lama
04:25
before their first contact with Europeans in the 1800s.
73
253276
3935
sebelum pertemuan pertama mereka dengan orang Eropah pada tahun 1800-an.
04:29
It's a syllabary and reads from left to right.
74
257211
4582
Ia melibatkan ejaan sukuan
dan dibaca dari kiri ke kanan.
dan dibaca dari kiri ke kanan.
04:33
Next door, in Sierra Leone, the Mende
75
261793
3571
Jirannya di Sierra Leone,
penduduk Mende
penduduk Mende
04:37
also developed a syllabary,
76
265364
2023
juga mengembangkan ejaan sukuan,
04:39
but theirs reads from right to left.
77
267387
3632
tapi ia dibaca dari kanan ke kiri.
04:43
Africa has had a long tradition of design,
78
271019
3390
Afrika mempunyai tradisi
mereka bentuk yang lama,
mereka bentuk yang lama,
04:46
a well-defined design sensibility,
79
274409
3623
dan daya kepekaan
reka bentuk yang baik,
reka bentuk yang baik,
04:50
but the problem in Africa has been that,
80
278032
2302
tapi masalah di Afrika ialah,
04:52
especially today, designers in Africa
81
280334
2698
khasnya kini,
pereka bentuk di Afrika
pereka bentuk di Afrika
04:55
struggle with all forms of design
82
283032
2534
bergelut dengan semua bentuk
reka bentuk
reka bentuk
04:57
because they are more apt to look outward
83
285566
4506
kerana mereka cekap
melihat ke luar
melihat ke luar
05:02
for influence and inspiration.
84
290072
2628
untuk mencari
pengaruh dan inspirasi.
pengaruh dan inspirasi.
05:04
The creative spirit in Africa, the creative tradition,
85
292700
4197
Semangat kreatif di Afrika,
tradisi kreatif,
tradisi kreatif,
05:08
is as potent as it has always been,
86
296897
2876
akan sekuat seperti dulu,
05:11
if only designers could look within.
87
299773
4047
hanya jika pereka bentuk
melihat ke dalam diri.
melihat ke dalam diri.
05:15
This Ethiopic cross illustrates
88
303820
2891
Perselisihan Ethiopia menunjukkan
05:18
what Dr. Ron Eglash has established:
89
306711
2780
apa yang telah dinyatakan
oleh Dr. Ron Eglash:
oleh Dr. Ron Eglash:
05:21
that Africa has a lot to contribute to computing
90
309491
3889
Afrika boleh memberikan
banyak sumbangan dalam kiraan
banyak sumbangan dalam kiraan
05:25
and mathematics through their intuitive grasp of fractals.
91
313380
5376
dan matematik melalui intuitif mereka
dalam geometri.
dalam geometri.
05:30
Africans of antiquity created civilization,
92
318756
4067
Orang Afrika purba
mewujudkan tamadun
mewujudkan tamadun
05:34
and their monuments, which still stand today,
93
322823
3313
dan monumen mereka,
yang masih teguh kini,
yang masih teguh kini,
05:38
are a true testimony of their greatness.
94
326136
3584
merupakan bukti keulungan mereka.
05:41
Most probably, one of humanity's greatest achievements
95
329720
3918
Barangkali, salah satu pencapaian manusia
yang terulung ialah
yang terulung ialah
05:45
is the invention of the alphabet,
96
333638
2966
penciptaan abjad.
05:48
and that has been attributed to Mesopotamia
97
336604
3118
Ia berpunca daripada Mesopotamia
05:51
with their invention of cuneiform in 1600 BC,
98
339722
5565
yang mencipta tulisan pepaku
pada tahun 1600 Sebelum Masihi,
pada tahun 1600 Sebelum Masihi,
05:57
followed by hieroglyphics in Egypt,
99
345287
3738
diikuti oleh hiloglif di Mesir.
06:01
and that story has been cast in stone as historical fact.
100
349025
5469
Kisah ini telah diukir pada batu
sebagai fakta sejarah.
sebagai fakta sejarah.
06:06
That is, until 1998,
101
354494
2714
Pada tahun 1998,
06:09
when one Yale professor John Coleman Darnell
102
357208
5119
seorang profesor di Yale,
John Coleman Darnell,
John Coleman Darnell,
06:14
discovered these inscriptions in the Thebes desert
103
362327
3390
menemui inskripsi ini
di gurun Thebes
di gurun Thebes
06:17
on the limestone cliffs in western Egypt,
104
365717
3360
pada cenuram batu kapur
di barat Mesir;
di barat Mesir;
06:21
and these have been dated at between 1800 and 1900 B.C.,
105
369077
6236
ia bertarikh antara tahun 1800 dengan
tahun 1900 Sebelum Masihi,
tahun 1900 Sebelum Masihi,
06:27
centuries before Mesopotamia.
106
375313
3009
iaitu berabad-abad
sebelum Mesopotamia.
sebelum Mesopotamia.
06:30
Called Wadi el-Hol
107
378322
2928
Ia dipanggil Wadi el-Hol
06:33
because of the place that they were discovered,
108
381250
3206
disebabkan tempat ia ditemui.
06:36
these inscriptions -- research is still going on,
109
384456
3405
Inskripsi ini --
Penyelidikan masih dijalankan;
Penyelidikan masih dijalankan;
06:39
a few of them have been deciphered,
110
387861
2798
beberapa daripadanya telah ditafsirkan,
06:42
but there is consensus among scholars
111
390659
2507
tapi terdapat sepersetujuan
antara sarjana bahawa
antara sarjana bahawa
06:45
that this is really humanity's first alphabet.
112
393166
5217
ia merupakan abjad pertama manusia.
06:50
Over here, you see a paleographic chart
113
398383
3044
Di sini,
anda melihat sebuah carta paleografi
anda melihat sebuah carta paleografi
06:53
that shows what has been deciphered so far,
114
401427
3117
yang menunjukkan apa yang
telah ditafsirkan setakat ini,
telah ditafsirkan setakat ini,
06:56
starting with the letter A, "ālep," at the top,
115
404544
3409
bermula daripada huruf A,
"ālep" di atas,
"ālep" di atas,
06:59
and "bêt," in the middle, and so forth.
116
407953
3685
"bêt" di tengah,
dan sebagainya.
dan sebagainya.
07:03
It is time that students of design in Africa
117
411638
3613
Sudah tiba masanya
pelajar reka bentuk di Afrika
pelajar reka bentuk di Afrika
07:07
read the works of titans like Cheikh Anta Diop,
118
415251
4217
membaca karya orang yang perkasa
seperti Cheikh Anta Diop,
seperti Cheikh Anta Diop,
07:11
Senegal's Cheikh Anta Diop,
119
419468
2116
iaitu Cheikh Anta Diop
dari Senegal;
dari Senegal;
07:13
whose seminal work on Egypt is vindicated
120
421584
3083
karya dia yang sangat besar pengaruhnya
diwajarkan oleh penemuan ini.
diwajarkan oleh penemuan ini.
07:16
by this discovery.
121
424667
3133
karya dia yang sangat besar pengaruhnya
diwajarkan oleh penemuan ini.
diwajarkan oleh penemuan ini.
07:19
The last word goes to the great Jamaican leader
122
427800
3087
Akhirnya,
pemimpin terulung Jamaika,
pemimpin terulung Jamaika,
07:22
Marcus Mosiah Garvey
123
430887
1989
iaitu Marcus Mosiah Garvey,
07:24
and the Akan people of Ghana
124
432876
3200
penduduk Akan di Ghana
07:28
with their Adinkra symbol Sankofa,
125
436076
2373
bersama simbol Adinkra mereka,
iaitu Sankofa,
iaitu Sankofa,
07:30
which encourages us to go to the past
126
438449
2242
menggalakkan kami merujuk
pada masa lalu
pada masa lalu
07:32
so as to inform our present
127
440691
2172
agar ia dapat ditunjukkan
pada masa kini
pada masa kini
07:34
and build on a future for us and our children.
128
442863
4602
dan membina masa depan untuk
kami dan anak-anak kami.
kami dan anak-anak kami.
07:39
It is also time that designers in Africa
129
447465
4241
Sudah tiba masanya juga
pereka bentuk di Afrika
pereka bentuk di Afrika
07:43
stop looking outside.
130
451706
2626
berhenti melihat ke luar.
07:46
They've been looking outward for a long time,
131
454332
2390
Mereka telah melihat ke luar untuk
jangka masa yang lama,
jangka masa yang lama,
07:48
yet what they were looking for
132
456722
2312
tapi apa yang dicari oleh mereka
07:51
has been right there within grasp, right within them.
133
459034
4953
berada di dalam mereka.
07:55
Thank you very much.
134
463987
1804
Terima kasih banyak-banyak.
07:57
(Applause)
135
465791
4939
(Tepukan)
Translated by PF Ng
ABOUT THE SPEAKER
Saki Mafundikwa - Graphic designerSaki Mafundikwa wrote the book on Africa’s graphic design heritage -- then opened a school of graphic arts in his native Zimbabwe.
Why you should listen
In his book Afrikan Alphabets, Saki Mafundiwaka includes a Ghanaian pictograph meaning “return to the past” This is exactly what he did in 1997 when he cashed in his publishing job 401(k) and left New York to open the Zimbabwe Institute of Vigital Arts (ZIVA) in Harare. (“Vigital” denotes visual arts taught using digital tools.)
As a kid growing up in Zimbabwe, Mafundiwaka loved to sketch letterforms he saw in books and magazines, but he didn’t know graphic design was a career option until he arrived in America. "Sometimes you have to leave home,” he says, “to discover yourself.” He opened ZIVA to pay it forward. “The dream,” he says, “is for something to come out of Africa that is of Africa."
In 2010, he made the film Shungu: The Resilience of a People, a compelling narrative of the strategies ordinary people use to survive in Zimbabwe today.
Saki Mafundikwa | Speaker | TED.com