ABOUT THE SPEAKER
Chinaka Hodge - Writer, educator
Poet, playwright, filmmaker and educator Chinaka Hodge uses her own life and experiences as the backbone of wildly creative, powerful works.

Why you should listen

Chinaka Hodge is a writer and educator from Oakland. She received her BA from NYU’s Gallatin School and studied Writing for Film and Television at  USC’s School of Cinematic Arts MFA program. Her work has been featured in Believer Magazine, Teen People Magazine, Newsweek, San Francisco Magazine, on PBS and NPR, and in two seasons of HBO’s Def Poetry. She was an Associate Producer on Simmons Lathan presents Brave New Voices for HBO.

She is a Cave Canem Graduate Fellow, was a playwright-in-residence at SF Playwrights Foundation and serves as a Visiting Editor at The California Sunday Magazine. She is an inaugural Senior Fellow at Yerba Buena Center for the Arts.

More profile about the speaker
Chinaka Hodge | Speaker | TED.com
TEDWomen 2016

Chinaka Hodge: What will you tell your daughters about 2016?

Chinaka Hodge: သင့်သမီးတွေကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်အကြောင်း ဘာတွေကို ပြောပြမလဲ။

Filmed:
1,264,818 views

မှန်ကွဲစတွေလို စကားလုံးတွေနဲ့ Chinaka Hodge ကနေပြီး ၂၀၁၆ ကို ဖြတ်လှီးဖွင့်လိုက်ကာ အကြမ်းဖက်မှု၊ ပူဆွေးမှု၊ ကြောက်ရွံ့မှု၊ အရှက်နဲ့ မျှော်လင့်ချက်တို့ရဲ့ ၁၂ လတာကို ကျွန်တော်တို့ ဘယ်သူမှ မမေ့တော့မယ့် နှစ်တစ်နှစ်အကြောင်း ဒီပင်ကိုယ်ရေးကဗျာထဲမှာ ရှင်းလင်းအောင်ပြောထားပါတယ်။
- Writer, educator
Poet, playwright, filmmaker and educator Chinaka Hodge uses her own life and experiences as the backbone of wildly creative, powerful works. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Tell your daughters of this year,
0
984
2272
ဒီနှစ်အကြောင်း သမီးတွေကို ပြောပြပါ၊
00:15
how we woke needing coffee
1
3280
2096
ကော်ဖီလိုအပ်ပြီး နိုးထခဲ့ပေမဲ့
00:17
but discovered instead cadavers
strewn about our morning papers,
2
5400
3816
ဒီအစား လူသေအလောင်းတွေနဲ့
ပွစာကျဲနေတဲ့ တို့ရဲ့ မနက်ခင်း သတတင်းစာတွေ၊
00:21
waterlogged facsimiles
of our sisters, spouses, small children.
3
9240
4800
တို့ရဲ့ ညီအစ်မ ခင်ပွန်း ကလေးငယ်တွေရဲ့
ရေစိုနေတဲ့ မိတ္တူတွေကို တွေ့လိုက်ရပုံကိုလေ
00:26
Say to your baby of this year
when she asks, as she certainly should,
4
14600
3616
ဒီနှစ်အကြောင်း သင့်ကလေးငယ်ကို ပြောပါ။
သူမမေးတဲ့လာအခါ၊ မေးမှာ ကျိန်သေးလို့ပါ။
00:30
tell her it was too late coming.
5
18240
1576
လာတာ နောက်ကျလွန်းတယ်လို့ ပြောပါ။
00:31
Admit even in the year we leased freedom,
we didn't own it outright.
6
19840
4456
ဒီနှစ်မှာ လွတ်လပ်မှုကို အငှားချခဲ့တောင်မှ
လွတ်လွတ်ကင်းကင်း မပိုင်ခဲ့တာ ဝန်ခံလိုက်ပါ
00:36
There were still laws
for every way we used our privates
7
24320
2816
တို့ကိုယ်အင်္ဂါတွေ သုံးတာတိုင်းအတွက်
ဥပဒေတွေရှိခဲ့သေးပေမဲ့
00:39
while they pawed at the soft folds of us,
8
27160
2496
သူတို့ကတော့ ငါတို့ရဲ့ အပျော့ခေါက်တွေကို
ကိုင်စမ်းရင်း
00:41
grabbed with no concern for consent,
9
29680
2735
အလိုတူတာကို အမှုမထားပဲ ဖမ်းဆုပ်လို့၊
00:44
no laws made for the men
that enforced them.
10
32439
2617
ဒါတွေကို အတင်းအကျပ် လုပ်သူတွေကျတော့
ဥပဒေမရှိဘူးလေ။
00:47
We were trained to dodge,
11
35080
2416
တို့တွေဟာ ရှောင်လွှဲဖို့၊
စောင့်ဆိုင်းဖို့၊
00:49
to wait, to cower and cover,
12
37520
2616
အမြီးကုတ်ပြီး ဖုံးကွယ်ဖို့
ထပ်စောင့်ဖို့၊
00:52
to wait more, still, wait.
13
40160
2896
ငြိမ်ပြီး စောင့်နေဖို့ ပုံသွင်းခံရတယ်။
00:55
We were told to be silent.
14
43080
1880
နှုတ်ဆိတ်ဖို့ အပြောခံရတယ်။
00:57
But speak to your girls of this wartime,
15
45440
2256
ဒါပေမဲ့ သင့်သမီးတွေကို
ဒီစစ်ကာလ အကြောင်း ပြောပါ။
00:59
a year preceded by a score of the same,
16
47720
2576
ရမှတ်တူတွေရဲ့ ရှေ့သွားရှိတဲ့
နှစ်တစ်နှစ်ဆိုတော့
01:02
so as in two decades before,
17
50320
2256
အရင် ဆယ်စုနှစ်နှစ်ခုက အတိုင်းပဲလေ၊။
01:04
we wiped our eyes,
18
52600
1536
မျက်လုံးတွေကို သုတ်ပစ်ခဲ့ကြ၊
01:06
laced caskets with flags,
19
54160
1896
အလံတွေနဲ့ ချည်ထားတဲ့ ခေါင်းတွေ၊
01:08
evacuated the crime scene of the club,
20
56080
2176
ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းထားတဲ့
ကလပ်ရဲ့ အခင်းဖြစ်ရာ၊
01:10
caterwauled in the street,
21
58280
1296
လမ်းထဲမှာ ပွက်လောရိုက်လို့၊
01:11
laid our bodies on the concrete
against the outlines of our fallen,
22
59600
3296
ကျဆုံးသွားတဲ့ ပုံရိပ်တွေနဲ့ ယှဉ်ကာ
ကွန်ကရစ်ပေါ် တို့ကိုယ်တွေကိုချတယ်။
01:14
cried, "Of course we mattered,"
23
62920
1935
အော်ကြတယ်၊ "တကယ်ပါ၊
ငါတို့ အရေးပါပါတယ်"
01:16
chanted for our disappeared.
24
64879
1377
ကွယ်ပျောက်သူတွေအတွက် အော်ကြ
01:18
The women wept this year.
25
66280
1600
အမျိုးသမီးတွေ ဒီနှစ် ငိုကြတယ်။
01:20
They did.
26
68440
1216
တကယ်ငိုခဲ့တာပါ။
01:21
In the same year, we were ready.
27
69680
2456
ဒီနှစ်မှာပဲ တို့တွေ အသင့်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
01:24
The year we lost our inhibition
and moved with courageous abandon
28
72160
3096
ချုပ်ချယ်မှု ပျောက်ဆုံး ရဲရင့်တဲ့
ပစ်ပယ်မှုနဲ့ ချီတက်ခဲ့တဲ့နှစ်က
01:27
was also the year we stared down barrels,
29
75280
2496
သေနတ်ပြောင်းတွေကို
စိုက်ကြည့်ရတဲ့ နှစ်ပါပဲ။
01:29
sang of cranes in skies,
ducked and parried,
30
77800
2336
ကောင်းကင်က ကြိုးကြာတွေကျူးသံ
ပုန်းရှောင်၊ ပုတ်ထုတ်
01:32
caught gold in hijab,
collected death threats,
31
80160
2456
ခေါင်မြီးခြုံထဲ ရွှေမိ၊
ပုံနေတဲ့ မရဏခြိမ်းခြောက်မှု
01:34
knew ourselves as patriots,
32
82640
1336
ကိုယ်တိုင်တော့ မျိုးချစ်တွေ
01:36
said, "We're 35 now, time we settled down
and found a running mate,"
33
84000
3216
ပြောတာက "တို့ အခု ၃၅ နှစ်၊ အခြေကျကာ
ဒုသမ္မတလောင်းတွေဖို့ အချိန်ပါ။"
01:39
made road maps for infant joy,
shamed nothing but fear,
34
87240
3136
လမ်းမြေပုံတွေက် ကလေးပျော်အတွက် ဖန်တီးခဲ့၊
01:42
called ourselves fat and meant, of course,
35
90400
2256
တို့ကိုယ်တို့ ဝပြီးရက်စက်တယ်လို့
ခေါ်တာ တကယ်ပါ။
01:44
impeccable.
36
92680
1216
စင်းလုံးချောပေါ့။
01:45
This year, we were women,
37
93920
1936
ဒီနှစ်မှာ တို့ဟာ အမျိုးသမီးတွေဖြစ်ခဲ့တာ
01:47
not brides or trinkets,
38
95880
1776
သတို့သမီးတွေ၊ အပေါစား
တန်ဆာတွေမဟုတ်
01:49
not an off-brand gender,
39
97680
1496
တန်းမဝင်တံဆိပ် ကျား၊မ မဟုတ်
01:51
not a concession, but women.
40
99200
2136
လိုက်လျောမှုမဟုတ်၊ အမျိုးသမီးတွေပဲလေ။
01:53
Instruct your babies.
41
101360
1296
ကလေးတွေကို သွန်သင်ပါ။
01:54
Remind them that the year has passed
to be docile or small.
42
102680
3376
ပြီးသွားတဲ့ နှစ်က ကျိုးနွံပြီး
သေးငယ်ဖို့ဆိုတာ သတိပေးလိုက်ပါ။
01:58
Some of us said for the first time
that we were women,
43
106080
2616
တစ်ချို့ကတို့ဟာ အမျိုးသမီးတွေပါလို့
ပထမဆုံး ပြောခဲ့တယ်။
02:00
took this oath of solidarity seriously.
44
108720
2376
ဒီစည်းလုံးမှုရဲ့ သစ္စာကို
အလေးအနက် ခံယူပါ။
02:03
Some of us bore children
and some of us did not,
45
111120
2256
တစ်ချို့က ကလေးတွေမွေးပြီး
တစ်ချို့က မမွေးခဲ့ဘူး။
02:05
and none of us questioned
whether that made us real
46
113400
2416
ဒါက တကယ်၊ သင့်တော်
မှန်ကန်အောင် လုပ်လားတော့
02:07
or appropriate or true.
47
115840
1776
တစ်ယောက်မှ မမေးခဲ့ဘူး။
02:09
When she asks you of this year,
48
117640
2136
ဒီနှစ်အကြောင်း သူမမေးတဲ့အခါ
02:11
your daughter, whether your offspring
or heir to your triumph,
49
119800
2905
သင့်သမီး၊ မွေးကင်းစ (သို့)
အောင်မြင်မှုကို ဆက်ခံသူဖြစ်ဖြစ်ပါ၊
02:14
from her comforted side of history
teetering towards woman,
50
122729
3007
သူ့ သမိုင်းရဲ့ဇိမ်ကျတဲ့ အပိုင်းက
အမျိုးသမီးဆီ ယိုင်ကာလျှောက်ရင်း
02:17
she will wonder and ask voraciously,
51
125760
2296
အံသြပြီး အငမ်းမရ မေးမှာ
02:20
though she cannot fathom your sacrifice,
52
128080
1935
သင့်ရဲ့ စွန့်လွှတ်မှုကို နားမလည်ပေမဲ့
02:22
she will hold your estimation of it holy,
53
130039
2777
သင့်ရဲ့ အမြင်ကို မြင့်မြတ်မှုလို့
ဆုပ်ကိုင်လိမ့်မယ်
02:24
curiously probing, "Where were you?
54
132840
2496
သိချင်စိတ်နဲ့ အစ်အောက်နေမှာက
"အမေ ဘယ်မှာ ရှိခဲ့လဲ။
02:27
Did you fight?
Were you fearful or fearsome?
55
135360
3016
တိုက်ခိုက်ခဲ့လား။
အမေက လန့်နေလား (သို့) လန့်စရာလား။
02:30
What colored the walls of your regret?
56
138400
1856
နောင်တ နံရံတွေကို
ဘာက အရောင်ဆိုးခဲ့လဲ။
02:32
What did you do for women
in the year it was time?
57
140280
2656
ဒီနှစ်က အချိန်တွေမှာ
အမျိုးသမီးတွေအတွက် ဘာလုပ်ခဲ့လဲ။
02:34
This path you made for me,
which bones had to break?
58
142960
2896
ကျွန်မအတွက် ဖန်တီးတဲ့ ဒီလမ်းမှာ
ဘယ်အရိုးကို ချိုးခဲ့ရလဲ။
02:37
Did you do enough, and are you OK, momma?
59
145880
2256
လုပ်သင့်သလောက် လုပ်ခဲ့လား၊
အဆင်ပြေရဲ့လာ မေမေ။
02:40
And are you a hero?"
60
148160
1216
မေမေက သူရဲကောင်းလား။
02:41
She will ask the difficult questions.
61
149400
2416
ခက်ခဲတဲ့ မေးခွန်းတွေ မေးလိမ့်မယ်။
02:43
She will not care
about the arc of your brow,
62
151840
2176
သင့်မျက်ခုံးအဝေ့၊ သင့်ဆုပ်ကိုင်မှုဝန်ကို
02:46
the weight of your clutch.
63
154040
1256
သူမ ဂရုစိုက်မှာ မဟုတ်ဘူး။
02:47
She will not ask of your mentions.
64
155320
1656
သင့်ဖော်ပြချက်တွေ
သူမ မေးမှာမဟုတ်။
02:49
Your daughter, for whom you have
already carried so much, wants to know
65
157000
3376
သင့်သမီး၊ သင့်အရမ်းကို လွယ်ထားခဲ့ရသူ
သိချင်တာက
02:52
what you brought, what gift,
what light did you keep from extinction?
66
160400
3496
သင့်ယူဆောင်လာတဲ့ ဘယ်လက်ဆောင်၊
ဘယ်အလင်းက သင့်ကို မျိုးမသုဉ်းစေလဲဆိုတာပါ။
02:55
When they came for victims in the night,
67
163920
1936
ညမှာ သူတို့ သားကောင်ဖြစ်တဲ့အခါ
02:57
did you sleep through it
or were you roused?
68
165880
2096
တစ်ညလုံး အိပ်သွားလား (သို့)
နိုးနေလား။
03:00
What was the cost of staying woke?
69
168000
1656
မအိပ်ပဲ နိုးနေတာရဲ့
ပေးဆပ်မှုက ဘာလဲ
03:01
What, in the year we said time's up,
what did you do with your privilege?
70
169680
3466
ဒီနှစ်ထဲ တို့ပြောခဲ့တာက အချိန်စေ့ပြီ
အခွင့်ကောင်းနဲ့ ဘာလုပ်ခဲ့လဲ။
03:05
Did you sup on others' squalor?
71
173170
1526
သူများရဲ့ မသတီစရာကို စားခဲ့လား။
03:06
Did you look away
or directly into the flame?
72
174720
2136
မီးလျှံကို ရှောင်လွှဲလား
တဲ့တိုး ဝင်ခဲ့လား
03:08
Did you know your skill
or treat it like a liability?
73
176880
2536
ကျွမ်းကျင်မှု သိလား၊
ဒါကို တာဝန်လို မှတ်ယူခဲ့လား
03:11
Were you fooled by the epithets
of "nasty" or "less than"?
74
179440
3336
ရိုင်းစိုင်းမှု (သို့) အနိမ့်စား ဂုဏ်ပုဒ်
တွေရဲ့အရူးလုပ်တာ ခံခဲ့ရလား။
03:14
Did you teach with an open heart
or a clenched fist?
75
182800
2496
ပွင့်တဲ့နှလုံး (သို့) ဆုပ်ထားတဲ့
လက်သီးနဲ့ သင်ခဲ့လား
03:17
Where were you?
76
185320
1216
အမေဘယ်မှာ ရှိခဲ့လဲ။
03:18
Tell her the truth. Make it your life.
77
186560
1856
အမှန်ပြောပြ သင့်ဘဝကို ဖြစ်အောင်လုပ်ပါ။
03:20
Confirm it. Say, "Daughter, I stood there
78
188440
1976
ဒါကို အတည်ပြု"သမီး အမေ အဲဒီမှာ ရပ်ခဲ့တယ်၊
03:22
with the moment
drawn on my face like a dagger,
79
190440
2216
ဓားမြှောင်လို မျက်နှာပေါ် ဝဲလာတဲ့
အခိုက်နဲ့အတူ၊
03:24
and flung it back at itself,
80
192680
1336
ပြီးတော့ ၎င်းဘာသာ ပြန်ပစ်ကာ
03:26
slicing space for you."
81
194040
1416
မင်းအတွက်နေရာ လွှာလှီးရင်းလေ"
03:27
Tell her the truth, how you lived
in spite of crooked odds.
82
195480
2816
အမှန်ပြောပါ ကောက်ကျစ် ခွင်မကျမှုတွေထဲ
ဘယ်လိုရှင်သန်ခဲ့တာ
03:30
Tell her you were brave,
83
198320
1256
သင်ဟာ သတ္တိရှိတယ်၊
03:31
and always, always
in the company of courage,
84
199600
2336
အြမဲ အမြဲပဲ သတ္တိကို
အဖော်ပြုတာကို ပြောပြပါ။
03:33
mostly the days
when you just had yourself.
85
201960
2296
အဓိကအားဖြင့်သင့််ကိုယ်သင်ပဲ
ရှိတဲ့ နေ့တွေမှာပေါ့။
03:36
Tell her she was born as you were,
86
204280
1976
သူမကို ပြောပြပါ။ သူမမွေးဖွားလာတာ
သင့်လိုပဲ
03:38
as your mothers before,
and the sisters beside them,
87
206280
2616
အရင်က သင့်အမေတွေနဲ့
သူတို့ဘေးက အစ်မတွေလိုပဲ
03:40
in the age of legends, like always.
88
208920
2096
ခါတိုင်းလို ရိုးရာပုံပြင်တွေ
ခေတ်ထဲမှာလို့။
03:43
Tell her she was born just in time,
89
211040
2696
သူမဟာ အချိန်မီလေး မွေးလာတာလို့
ပြောပြပါ။
03:45
just in time
90
213760
1280
ဦးဆောင်ဖို့
03:47
to lead.
91
215520
1216
အချိန်မီလေးပါလို့။
03:48
(Applause)
92
216760
7336
(လက်ခုပ်သံများ)
Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Chinaka Hodge - Writer, educator
Poet, playwright, filmmaker and educator Chinaka Hodge uses her own life and experiences as the backbone of wildly creative, powerful works.

Why you should listen

Chinaka Hodge is a writer and educator from Oakland. She received her BA from NYU’s Gallatin School and studied Writing for Film and Television at  USC’s School of Cinematic Arts MFA program. Her work has been featured in Believer Magazine, Teen People Magazine, Newsweek, San Francisco Magazine, on PBS and NPR, and in two seasons of HBO’s Def Poetry. She was an Associate Producer on Simmons Lathan presents Brave New Voices for HBO.

She is a Cave Canem Graduate Fellow, was a playwright-in-residence at SF Playwrights Foundation and serves as a Visiting Editor at The California Sunday Magazine. She is an inaugural Senior Fellow at Yerba Buena Center for the Arts.

More profile about the speaker
Chinaka Hodge | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee