TEDSalon NY2014
Wes Moore: How to talk to veterans about war
Wes Moore: Hoe je met veteranen over de oorlog praat
Filmed:
Readability: 3.6
1,947,735 views
Wes Moore ging in het Amerikaanse leger om de universiteit te bekostigen, maar zijn ervaring werd een deel van hem. In dit oprechte gesprek legt de parachutist en kapitein - auteur van "The Other Wes Moore" - de schok uit die hij ervoer toen hij terugkwam uit Afghanistan. Hij vertelt waarom de standaardzin die hij keer op keer hoorde van mensen gewoon niet genoeg is. Hij roept ons op om veteranen hun verhaal te laten doen en ernaar te luisteren.
Wes Moore - Author, advocate
Wes Moore's life transformed with these words out of his mother's mouth: "I'm sending you to military school." The author of the book, "The Other Wes Moore," he is now a vocal advocate for America's youth as well as for fellow veterans returning from Iraq and Afghanistan. Full bio
Wes Moore's life transformed with these words out of his mother's mouth: "I'm sending you to military school." The author of the book, "The Other Wes Moore," he is now a vocal advocate for America's youth as well as for fellow veterans returning from Iraq and Afghanistan. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm excited to be here to speak about vets,
0
755
2291
Ik ben blij om hier
over veteranen te praten,
over veteranen te praten,
00:15
because I didn't join the Army
1
3046
1606
want ik ging niet het leger in
00:16
because I wanted to go to war.
2
4652
2148
omdat ik oorlog wilde voeren.
00:18
I didn't join the Army because I had a lust
3
6800
2718
Ik ging niet het leger in,
omdat ik zo nodig
omdat ik zo nodig
00:21
or a need to go overseas and fight.
4
9518
3657
in het buitenland wilde vechten.
00:25
Frankly, I joined the Army because
5
13175
2340
Eerlijk gezegd, ging ik het leger in,
00:27
college is really damn expensive,
6
15515
1727
omdat de universiteit erg duur is
00:29
and they were going to help with that,
7
17242
1709
en het leger me daarbij zou helpen.
00:30
and I joined the Army because
8
18951
2340
Ik ging het leger in,
00:33
it was what I knew,
9
21291
2156
omdat ik niets anders kende
00:35
and it was what I knew that I thought I could do well.
10
23447
2862
en omdat ik dacht
dat ik er goed in zou zijn.
dat ik er goed in zou zijn.
00:38
I didn't come from a military family.
11
26309
2398
Ik kom niet uit een militaire familie.
00:40
I'm not a military brat.
12
28707
1243
Ik ben geen soldatenkind.
00:41
No one in my family ever
had joined the military at all,
had joined the military at all,
13
29950
2779
Niemand in mijn familie
was ooit in het leger geweest
was ooit in het leger geweest
00:44
and how I first got introduced to the military
14
32729
2286
en mijn eerste kennismaking
met het soldatenleven
met het soldatenleven
00:47
was when I was 13 years old
15
35015
2095
kwam op mijn 13e, toen ik
naar een militaire school werd gestuurd.
naar een militaire school werd gestuurd.
00:49
and I got sent away to military school,
16
37110
2679
00:51
because my mother had been threatening me
17
39789
1669
Mijn moeder had sinds mijn achtste
00:53
with this idea of military school
ever since I was eight years old.
ever since I was eight years old.
18
41458
3106
met de militaire school gedreigd.
00:56
I had some issues when I was coming up,
19
44564
3067
Ik had wat problemen toen ik opgroeide
00:59
and my mother would always tell me, she's like,
20
47631
2028
en mijn moeder waarschuwde me altijd:
01:01
"You know, if you don't get this together,
21
49659
1446
"Als je je niet herpakt,
01:03
I'm going to send you to military school."
22
51105
1266
ga je naar die school."
01:04
And I'd look at her, and I'd say, "Mommy,
23
52371
1560
Dan keek ik haar aan en zei:
01:05
I'll work harder."
24
53931
1932
"Mam, ik zal beter mijn best doen."
01:07
And then when I was nine years old,
25
55863
1484
Toen ik 9 jaar was,
01:09
she started giving me brochures
to show me she wasn't playing around,
to show me she wasn't playing around,
26
57347
2228
gaf ze me brochures als waarschuwing.
01:11
so I'd look at the brochures, and I'm like,
27
59575
1295
Ik keek er dan naar en zei:
01:12
"Okay, Mommy, I can see you're
serious, and I'll work harder."
serious, and I'll work harder."
28
60870
2327
"Oké mam, ik zal beter mijn best doen."
01:15
And then when I was 10 and 11,
29
63197
2152
Als 10- en 11-jarige
01:17
my behavior just kept on getting worse.
30
65349
3154
bleef mijn gedrag steeds slechter worden.
01:20
I was on academic and disciplinary probation
31
68503
2367
Ik kreeg waarschuwingen
en proefperiodes van school
en proefperiodes van school
01:22
before I hit double digits,
32
70870
3731
nog voor ik tien was
01:26
and I first felt handcuffs on my wrists
33
74601
2942
en werd voor het eerst
in de boeien geslagen
in de boeien geslagen
01:29
when I was 11 years old.
34
77543
1948
toen ik 11 jaar oud was.
01:31
And so when I was 13 years old,
35
79491
1616
En toen ik 13 werd
01:33
my mother came up to me, and she was like,
36
81107
2014
kwam mijn moeder naar me toe en zei:
01:35
"I'm not going to do this anymore.
37
83121
1736
"Ik doe dit niet meer.
01:36
I'm going to send you to military school."
38
84857
1546
Ik stuur je naar die school."
01:38
And I looked at her, and I said, "Mommy,
39
86403
1838
Ik keek haar aan en zei:
01:40
I can see you're upset, and
I'm going to work harder."
I'm going to work harder."
40
88241
3140
"Mamma, ik zie dat je boos bent en
ik zal beter mijn best doen."
ik zal beter mijn best doen."
01:43
And she was like, "No, you're going next week."
41
91381
2095
Waarop ze zei:
"Nee, je gaat volgende week."
"Nee, je gaat volgende week."
01:45
And that was how I first got introduced
42
93476
2405
Zo maakte ik voor het eerst kennis
01:47
to this whole idea of the military,
43
95881
2590
met het militaire leven,
01:50
because she thought this was a good idea.
44
98471
2896
omdat zij het een goed idee vond.
01:53
I had to disagree with her wholeheartedly
45
101367
1812
Ik was het echt met haar oneens
01:55
when I first showed up there,
46
103179
1300
toen ik er net was.
01:56
because literally in the first four days,
47
104479
1800
Want in de eerste 4 dagen
01:58
I had already run away five times from this school.
48
106279
2168
was ik al 5 keer van school weggelopen.
02:00
They had these big black gates
that surrounded the school,
that surrounded the school,
49
108447
1886
De school had een groot, zwart hek,
02:02
and every time they would turn their backs,
50
110333
2090
en elke keer dat ze niet keken,
02:04
I would just simply run out of the black gates
51
112423
2456
rende ik de poort uit,
02:06
and take them up on their offer
that if we don't want to be there,
that if we don't want to be there,
52
114879
1862
want ze zeiden: als je dit niet wilt
02:08
we can leave at any time.
53
116741
1430
dan mag je zo weggaan.
02:10
So I just said, "Well, if that's the case,
54
118171
1693
Dus dacht ik: "Wel in dat geval,
02:11
then I'd like to leave." (Laughter)
55
119864
3248
zou ik graag vertrekken." (Gelach)
02:15
And it never worked.
56
123112
2111
Maar het werkte nooit.
02:17
And I kept on getting lost.
57
125223
2174
En ik verdwaalde steeds.
02:19
But then eventually,
58
127397
1182
Maar uiteindelijk,
02:20
after staying there for a little while,
59
128579
2530
nadat ik er een tijdje was geweest,
02:23
and after the end of that first year
60
131109
1402
aan het eind van mijn eerste jaar
op deze militaire school,
op deze militaire school,
02:24
at this military school,
61
132511
1848
02:26
I realized that I actually was growing up.
62
134359
4656
besefte ik dat ik volwassen werd.
02:31
I realized the things that I enjoyed about this school
63
139015
3524
Ik besefte dat de dingen waarvan ik genoot
binnen deze school en deze structuur,
02:34
and the thing that I enjoyed about the structure
64
142539
2348
02:36
was something that I'd never found before:
65
144887
2747
iets waren wat ik nooit eerder had gekend:
02:39
the fact that I finally felt like I
was part of something bigger,
was part of something bigger,
66
147634
2869
het feit dat ik deel uitmaakte
van iets groters, van een team,
van iets groters, van een team,
02:42
part of a team, and it actually mattered to people
67
150503
2450
dat het anderen kon schelen
02:44
that I was there,
68
152953
1712
dat ik daar was.
02:46
the fact that leadership wasn't just a punchline there,
69
154665
3190
Het feit dat leiderschap
daar geen slogan was,
daar geen slogan was,
02:49
but that it was a real, actually core part
70
157855
3276
maar dat het aan de basis lag
van mijn hele ervaring.
02:53
of the entire experience.
71
161131
2149
02:55
And so when it was time for me to actually
72
163280
2124
Toen ik op het punt stond
mijn middelbare school af te maken,
02:57
finish up high school,
73
165404
2044
02:59
I started thinking about what I wanted to do,
74
167448
2668
ging ik nadenken wat ik wilde doen.
03:02
and just like probably most students,
75
170116
1804
Net zoals de meeste studenten
03:03
had no idea what that meant or what I wanted to do.
76
171920
3394
had ik geen idee wat dat betekende
of wat ik wilde doen.
of wat ik wilde doen.
03:07
And I thought about the people who I
77
175314
1695
Ik dacht na over de mensen
03:09
respected and admired.
78
177009
2289
die ik respecteerde en bewonderde.
03:11
I thought about a lot of the people,
79
179298
1686
Ik dacht veel aan mensen,
03:12
in particular a lot of the men, in my life
80
180984
2819
voornamelijk mannen, in mijn leven
03:15
who I looked up to.
81
183803
1929
tegen wie ik opkeek.
03:17
They all happened to wear the uniform
82
185732
1875
Ze droegen allemaal het uniform
03:19
of the United States of America,
83
187607
1939
van de Verenigde Staten van Amerika.
03:21
so for me, the question and the answer
84
189546
2245
Dus voor mij werden de vraag
en het antwoord heel eenvoudig.
en het antwoord heel eenvoudig.
03:23
really became pretty easy.
85
191791
2067
03:25
The question of what I wanted to do
86
193858
1748
De vraag wat ik wilde doen,
03:27
was filled in very quickly with saying,
87
195606
1638
was snel beantwoord:
03:29
I guess I'll be an Army officer.
88
197244
3199
ik denk dat ik legerofficier word.
03:32
So the Army then went through this process
89
200443
1824
Het leger startte een procedure
03:34
and they trained me up,
90
202267
1201
en begon me te trainen.
03:35
and when I say I didn't join the Army
91
203468
1402
Ik wilde niet bij het leger,
03:36
because I wanted to go to war,
92
204870
1630
omdat ik oorlog wilde voeren.
03:38
the truth is, I joined in 1996.
93
206500
2083
Maar ik trad toe in 1996.
03:40
There really wasn't a whole lot going on.
94
208583
2770
Toen was er niet zo veel gaande.
03:43
I didn't ever feel like I was in danger.
95
211353
2066
Ik had nooit het gevoel dat er gevaar was.
03:45
When I went to my mom,
96
213419
1123
Ik ging in het leger op mijn 17e
03:46
I first joined the Army when I was 17 years old,
97
214542
1613
03:48
so I literally needed parental permission
98
216155
1709
en had dus haar toestemming nodig --
03:49
to join the Army,
99
217864
1083
en toen ik haar de papieren gaf,
03:50
so I kind of gave the paperwork to my mom,
100
218947
1480
dacht zij dat het zoals school zou zijn.
03:52
and she just assumed it was
kind of like military school.
kind of like military school.
101
220427
1993
03:54
She was like, "Well, it was good for him before,
102
222420
1304
Ze dacht: "Het was goed,
03:55
so I guess I'll just let him keep doing it,"
103
223724
2383
dus hij kan het beter blijven doen."
03:58
having no idea that the
paperwork that she was signing
paperwork that she was signing
104
226107
2801
Zonder te beseffen dat
de papieren die ze ondertekende,
de papieren die ze ondertekende,
04:00
was actually signing her son up
105
228908
2032
betekenden dat haar zoon
04:02
to become an Army officer.
106
230940
3198
een legerofficier zou worden.
04:06
And I went through the process,
107
234138
1774
Ik doorliep de procedures
04:07
and again the whole time still just thinking,
108
235912
1794
en ik dacht nog steeds:
04:09
this is great, maybe I'll serve on a weekend,
109
237706
3823
geweldig, ik dien misschien in het weekend
04:13
or two weeks during the year, do drill,
110
241529
5114
of twee weken per jaar,
doe mee aan oefeningen.
doe mee aan oefeningen.
04:18
and then a couple years after I signed up,
111
246643
2716
Maar een paar jaar later,
04:21
a couple years after my mother signed those papers,
112
249359
2586
een paar jaar nadat
mijn moeder had getekend,
mijn moeder had getekend,
04:23
the whole world changed.
113
251945
3726
veranderde de hele wereld.
04:27
And after 9/11, there was an entirely new context
114
255671
3204
Na 9/11 veranderde de context helemaal
04:30
about the occupation that I chose.
115
258875
3990
van het beroep dat ik gekozen had.
04:34
When I first joined, I never joined to fight,
116
262865
4565
Toen ik me aansloot,
was dat niet om te vechten,
was dat niet om te vechten,
04:39
but now that I was in,
117
267430
1670
maar nu ik erin zat,
04:41
this is exactly what was now going to happen.
118
269100
3787
was dat precies wat er ging gebeuren.
04:44
And I thought about so much about the soldiers
119
272887
3347
Ik dacht zo veel aan de soldaten
04:48
who I eventually had to end up leading.
120
276234
1857
die ik uiteindelijk moest leiden.
04:50
I remember when we first, right after 9/11,
121
278091
2510
Ik herinner me hoe ik 3 weken na 9/11
04:52
three weeks after 9/11, I was
on a plane heading overseas,
on a plane heading overseas,
122
280601
2623
in een vliegtuig de oceaan over vloog,
04:55
but I wasn't heading overseas with the military,
123
283224
1986
maar niet richting het leger.
04:57
I was heading overseas because I got a scholarship
124
285210
2035
Ik had een beurs gekregen
04:59
to go overseas.
125
287245
1321
in het buitenland.
05:00
I received the scholarship to go overseas
126
288566
1850
Ik had een beurs gekregen
05:02
and to go study and live overseas,
127
290416
2300
om in het buitenland te studeren.
05:04
and I was living in England and that was interesting,
128
292716
2072
Ik woonde in Engeland, best interessant,
05:06
but at the same time, the same people who
129
294788
1466
maar tegelijkertijd
gingen de mensen met wie ik getraind had,
05:08
I was training with,
130
296254
2744
05:10
the same soldiers that I went
through all my training with,
through all my training with,
131
298998
2413
de soldaten met wie ik altijd getraind had
05:13
and we prepared for war,
132
301411
2189
ter voorbereiding op een oorlog ...
05:15
they were now actually heading over to it.
133
303600
3486
zij gingen er nu ook echt naartoe.
05:19
They were now about to find themselves
134
307086
1881
Zij gingen nu naar plaatsen toe
05:20
in the middle of places the fact is
135
308967
2184
die de overgrote meerderheid van de mensen
05:23
the vast majority of people,
136
311151
1568
05:24
the vast majority of us as we were training,
137
312719
2266
en de meesten van óns tijdens de training
05:26
couldn't even point out on a map.
138
314985
3939
niet eens op een kaart konden aanwijzen.
Het duurde een paar jaar
voor ik afstudeerde
voor ik afstudeerde
05:30
I spent a couple years finishing graduate school,
139
318924
1766
05:32
and the whole entire time while I'm sitting there
140
320690
2260
en de hele tijd dat ik
in Oxfords gebouwen doorbracht,
05:34
in buildings at Oxford
141
322950
1586
05:36
that were literally built hundreds of years
142
324536
2374
die waren gebouwd honderden jaren
voordat de VS werden gesticht,
voordat de VS werden gesticht,
05:38
before the United States was even founded,
143
326910
1848
05:40
and I'm sitting there talking to dons
144
328758
3172
praatte ik met professoren
05:43
about the assassination of Archduke Ferdinand,
145
331930
3964
over de aanslag op Aartshertog Ferdinand
05:47
and how that influenced the start of World War I,
146
335894
4322
en hoe dat het begin van WOI had ingeluid,
terwijl mijn hart en gedachten steeds
05:52
where the entire time my heart and my head
147
340216
2244
05:54
were on my soldiers
148
342460
2884
bij mijn soldaten waren,
die nu Kevlar helmen opzetten,
hun kogelvrije vesten grepen,
hun kogelvrije vesten grepen,
05:57
who were now throwing on Kevlars
149
345344
1970
05:59
and grabbing their flak vests
150
347314
1436
06:00
and figuring out how exactly do I change around
151
348750
2548
en uitvisten hoe je munitie vervangt
06:03
or how exactly do I clean a machine gun
152
351298
2292
of hoe je een machinegeweer schoonmaakt
06:05
in the darkness.
153
353590
3048
in het donker.
Dat was de nieuwe realiteit.
06:08
That was the new reality.
154
356638
2933
06:11
By the time I finished that up and I rejoined
155
359571
2373
Toen ik klaar was
en me bij mijn eenheid voegde
en me bij mijn eenheid voegde
06:13
my military unit and we were getting
ready to deploy to Afghanistan,
ready to deploy to Afghanistan,
156
361944
2690
en we ons klaarmaakten voor Afghanistan,
06:16
there were soldiers in my unit who were now
157
364634
1588
waren er soldaten in mijn eenheid
06:18
on their second and third deployments
158
366222
2098
op hun 2e of 3e derde missie,
06:20
before I even had my first.
159
368320
1420
terwijl het mijn eerste was.
06:21
I remember walking out with
my unit for the first time,
my unit for the first time,
160
369740
1988
Ik herinner me de 1e keer
dat we gingen.
dat we gingen.
06:23
and when you join the Army
161
371728
1364
Als je in het leger gaat
06:25
and you go through a combat tour,
162
373092
1656
en je op een gevechtsmissie gaat,
06:26
everyone looks at your shoulder,
163
374748
1334
kijkt iedereen naar je schouder
06:28
because on your shoulder is your combat patch.
164
376082
3778
want daar zitten je insignes.
Dus zodra je iemand ontmoet
06:31
And so immediately as you meet people,
165
379860
1276
06:33
you shake their hand,
166
381136
1416
en je de hand schudt,
06:34
and then your eyes go to their shoulder,
167
382552
1859
bekijk je hun schouder
06:36
because you want to see where did they serve,
168
384411
1613
om te zien waar ze geweest zijn,
06:38
or what unit did they serve with?
169
386024
1306
bij welke eenheid ze zaten.
06:39
And I was the only person walking around
170
387330
1694
Ik was de enige
met een lege schouder.
06:41
with a bare shoulder,
171
389024
2290
06:43
and it burned every time someone stared at it.
172
391314
4090
Ik voelde het branden elke keer
dat iemand ernaar keek.
dat iemand ernaar keek.
06:47
But you get a chance to talk to your soldiers,
173
395404
3008
Maar je krijgt de kans om
met je soldaten te praten,
met je soldaten te praten,
06:50
and you ask them why did they sign up.
174
398412
3778
te vragen waarom ze
bij het leger zijn gegaan.
bij het leger zijn gegaan.
06:54
I signed up because college was expensive.
175
402190
4089
Ik deed het omdat
de universiteit zo duur was.
de universiteit zo duur was.
06:58
A lot of my soldiers signed up
for completely different reasons.
for completely different reasons.
176
406279
4421
Veel van mijn soldaten
hadden hele andere redenen.
hadden hele andere redenen.
07:02
They signed up because of a sense of obligation.
177
410700
1932
Omdat ze een zekere plicht voelden,
07:04
They signed up because they were angry
178
412632
1809
omdat ze boos waren
07:06
and they wanted to do something about it.
179
414441
1817
en er iets aan wilden doen.
07:08
They signed up because
180
416258
1312
Ze waren het leger ingegaan
07:09
their family said this was important.
181
417570
1846
omdat hun familie het belangrijk vond.
07:11
They signed up because they
wanted some form of revenge.
wanted some form of revenge.
182
419416
2212
Ze deden het omdat ze wraak wilden.
07:13
They signed for a whole
collection of different reasons.
collection of different reasons.
183
421628
4648
Ze deden het om allerlei
verschillende redenen.
verschillende redenen.
07:18
And now we all found ourselves overseas
184
426276
2768
En nu zaten we allemaal
in overzeese gevechtssituaties.
07:21
fighting in these conflicts.
185
429044
3901
07:24
And what was amazing to me was that I
186
432945
2511
Wat me verwonderde was dat ik,
07:27
very naively started hearing this statement
187
435456
4322
heel naïef, de volgende zin hoorde
07:31
that I never fully understood,
188
439778
3266
die ik nooit echt goed begrepen had.
07:35
because right after 9/11, you start hearing this idea
189
443044
2358
Na 9/11werd het gewoon
dat mensen tegen je zeiden:
07:37
where people come up to you and they say,
190
445402
1357
07:38
"Well, thank you for your service."
191
446759
2637
"Dank je wel voor je dienst."
07:41
And I just kind of followed in and started saying
192
449396
1963
Ik ging dat ook doen en begon het
07:43
the same things to all my soldiers.
193
451359
1635
tegen mijn soldaten te zeggen.
07:44
This is even before I deployed.
194
452994
1581
Nog voor ik op missie ging.
07:46
But I really had no idea what that even meant.
195
454575
3495
Maar ik wist niet echt wat het betekende.
Ik zei het omdat het goed klonk,
07:50
I just said it because it sounded right.
196
458070
2004
omdat het gepast leek dat te zeggen
07:52
I said it because it sounded like the right thing to say
197
460074
1776
07:53
to people who had served overseas.
198
461850
1644
tegen mensen die er waren geweest.
07:55
"Thank you for your service."
199
463494
2430
"Bedankt voor je dienst."
07:57
But I had no idea what the context was
200
465924
2016
Maar ik had geen idee wat de context was
07:59
or what that even,
201
467940
2330
of wat het betekende
voor degene tegen wie je dat zei.
08:02
what it even meant to the people who heard it.
202
470270
3570
08:05
When I first came back from Afghanistan,
203
473840
4786
Toen ik terugkwam uit Afghanistan,
08:10
I thought that if you make it back from conflict,
204
478626
3474
dacht ik dat als je het overleefd hebt,
08:14
then the dangers were all over.
205
482100
3841
dat al het gevaar geweken was.
08:17
I thought that if you made it
back from a conflict zone
back from a conflict zone
206
485941
2197
Ik dacht dat als je
terugkwam uit zo'n gebied,
terugkwam uit zo'n gebied,
08:20
that somehow you could kind of
207
488138
2299
je simpelweg het zweet
van je voorhoofd veegt
van je voorhoofd veegt
08:22
wipe the sweat off your brow and say,
208
490437
1234
en dat je zegt:
08:23
"Whew, I'm glad I dodged that one,"
209
491671
3744
"Pff, daar ben ik goed weggekomen."
Zonder te begrijpen dat voor velen,
08:27
without understanding that for so many people,
210
495415
1808
08:29
as they come back home,
211
497223
2143
als ze thuiskomen,
08:31
the war keeps going.
212
499366
2299
de oorlog verdergaat.
08:33
It keeps playing out in all of our minds.
213
501665
2254
Het gaat verder in ons hoofd.
08:35
It plays out in all of our memories.
214
503919
2638
Het gaat verder in de herinneringen.
08:38
It plays out in all of our emotions.
215
506557
4663
We herbeleven de gevoelens.
Vergeef ons alsjeblieft,
08:43
Please forgive us
216
511220
1337
08:44
if we don't like being in big crowds.
217
512557
5210
als we niet graag
in grote menigtes zijn.
in grote menigtes zijn.
08:49
Please forgive us
218
517767
2263
Vergeef het ons alsjeblieft,
wanneer we een week lang
op een plek zijn geweest
op een plek zijn geweest
08:52
when we spend one week in a place
219
520030
2324
08:54
that has 100 percent light discipline,
220
522354
2348
met 100% lichtdiscipline --
08:56
because you're not allowed to
walk around with white lights,
walk around with white lights,
221
524702
2228
dat is als je geen
wit licht mag gebruiken.
wit licht mag gebruiken.
08:58
because if anything has a white light,
222
526930
1487
Want wit licht is zichtbaar
van kilometers ver.
van kilometers ver.
09:00
it can be seen from miles away,
223
528417
1477
Terwijl groene
09:01
versus if you use little green
224
529894
1713
of blauwe lampjes
09:03
or little blue lights,
225
531607
1167
09:04
they cannot be seen from far away.
226
532774
1932
niet van ver gezien kunnen worden.
09:06
So please forgive us if out of nowhere,
227
534706
2133
Vergeef het ons dus
09:08
we go from having 100 percent light discipline
228
536839
3207
als we eerst 100% lichtdiscipline hebben
en een week later op Times Square staan
09:12
to then a week later being back
in the middle of Times Square,
in the middle of Times Square,
229
540046
2553
09:14
and we have a difficult time adjusting to that.
230
542599
5131
dat we het moeilijk vinden
om ons aan te passen.
om ons aan te passen.
09:19
Please forgive us
231
547730
1432
Vergeef het ons alsjeblieft,
09:21
when you transition back to a family
232
549162
1839
wanneer we weer bij ons gezin zijn,
09:23
who has completely been maneuvering without you,
233
551001
4104
dat het zonder jou heeft weten te redden,
09:27
and now when you come back, it's not that easy
234
555105
2027
en we hebben het moeilijk
09:29
to fall back into a sense of normality,
235
557132
3644
om de draad weer op te pakken.
09:32
because the whole normal has changed.
236
560776
4482
Want alles wat normaal was, is veranderd.
Ik herinner me, dat ik bij terugkomst
graag met mensen wilde praten.
graag met mensen wilde praten.
09:37
I remember when I came back,
I wanted to talk to people.
I wanted to talk to people.
237
565258
3562
09:40
I wanted people to ask me about my experiences.
238
568820
2759
Ik wilde dat mensen me
naar mijn ervaring zouden vragen.
naar mijn ervaring zouden vragen.
09:43
I wanted people to come up to me and tell me,
239
571579
1748
Ik wilde dat mensen zouden vragen:
09:45
"What did you do?"
240
573327
1315
"Wat heb je gedaan?"
09:46
I wanted people to come up to me and tell me,
241
574642
1487
Ik wilde dat ze zouden vragen:
09:48
"What was it like? What was the food like?
242
576129
1618
"Hoe was het? Hoe was het eten?
09:49
What was the experience like? How are you doing?"
243
577747
4525
Hoe was de ervaring? Hoe gaat het met je?"
09:54
And the only questions I got from people was,
244
582272
2061
De enige vraag die ze me stelden, was:
09:56
"Did you shoot anybody?"
245
584333
2731
"Heb je iemand neergeschoten?"
09:59
And those were the ones who were even curious
246
587064
1826
En dat waren de mensen
10:00
enough to say anything.
247
588890
3658
die nieuwsgierig genoeg waren
om überhaupt iets te vragen.
om überhaupt iets te vragen.
10:04
Because sometimes there's this fear
248
592548
1670
Soms zijn mensen bang
10:06
and there's this apprehension that if I say anything,
249
594218
1565
of bezorgd iets te zeggen
10:07
I'm afraid I'll offend,
250
595783
1476
dat beledigend kan zijn,
10:09
or I'm afraid I'll trigger something,
251
597259
1374
of iets zal oproepen.
10:10
so the common default is just saying nothing.
252
598633
4658
Dus zeggen ze meestal niets.
10:15
The problem with that
253
603291
2599
Het probleem is dan,
dat het aanvoelt alsof je dienst
10:17
is then it feels like your service
254
605890
1606
10:19
was not even acknowledged,
255
607496
2514
niet eens erkend wordt,
alsof het niemand iets kan schelen.
10:22
like no one even cared.
256
610010
3007
10:25
"Thank you for your service,"
257
613017
3023
"Bedankt voor je dienst,"
en het leven gaat door.
10:28
and we move on.
258
616040
3093
10:31
What I wanted to better understand
259
619133
2676
Wat ik beter wilde begrijpen
10:33
was what's behind that,
260
621809
3314
is wat daarachter zat
10:37
and why "thank you for your service" isn't enough.
261
625123
5752
en waarom 'bedankt voor je dienst'
niet genoeg is.
niet genoeg is.
10:42
The fact is, we have literally
262
630875
3616
We hebben letterlijk
2,6 miljoen mannen en vrouwen
in ons midden,
in ons midden,
10:46
2.6 million men and women
263
634491
2557
10:49
who are veterans of Iraq or Afghanistan
264
637048
2924
die Iraq- of Afghanistanveteraan zijn.
10:51
who are all amongst us.
265
639972
2670
10:54
Sometimes we know who they are,
266
642642
1480
Soms weten we wie ze zijn,
10:56
sometimes we don't,
267
644122
3112
soms ook niet.
10:59
but there is that feeling, the shared experience,
268
647234
2167
Maar er is een gevoel,
een gedeelde ervaring,
een gedeelde ervaring,
11:01
the shared bond
269
649401
2924
een verbondenheid.
11:04
where we know that that experience
270
652325
1872
We weten dat die ervaring
en dat hoofdstuk in ons leven
en dat hoofdstuk in ons leven
11:06
and that chapter of our life,
271
654197
2009
11:08
while it might be closed,
272
656206
2715
misschien wel afgesloten is,
11:10
it's still not over.
273
658921
4046
maar het is nog niet voorbij.
11:14
We think about "thank you for your service,"
274
662967
1629
'Bedankt voor je dienst.'
11:16
and people say, "So what does 'thank
you for your service' mean to you?"
you for your service' mean to you?"
275
664596
2069
Mensen zeggen:
"Wat betekent dat voor jou?"
"Wat betekent dat voor jou?"
11:18
Well, "Thank you for your service" means to me,
276
666665
1680
'Bedankt voor je dienst',
11:20
it means acknowledging our stories,
277
668345
4078
betekent voor mij
dat je naar onze verhalen luistert,
dat je naar onze verhalen luistert,
11:24
asking us who we are,
278
672423
2866
dat je vraagt wie we zijn.
11:27
understanding the strength
279
675289
2413
Dat je de kracht begrijpt,
11:29
that so many people, so many
people who we serve with, have,
people who we serve with, have,
280
677702
4230
die zoveel mensen, mensen
met wie we dienen, in zich hebben
met wie we dienen, in zich hebben
11:33
and why that service means so much.
281
681932
3720
en waarom die dienst zoveel betekent.
11:37
"Thank you for your service"
means acknowledging the fact
means acknowledging the fact
282
685652
2134
'Bedankt voor je dienst' betekent:
11:39
that just because we've now come home
283
687786
1818
ja, we zijn nu thuis,
en dragen geen uniform meer
11:41
and we've taken off the uniform
284
689604
1291
11:42
does not mean our larger service to this country
285
690895
2280
maar dat betekent niet
dat onze grotere dienst
aan ons land voorbij is.
aan ons land voorbij is.
11:45
is somehow over.
286
693175
2676
11:47
The fact is, there's still a tremendous amount
287
695851
2881
Het feit is dat er nog enorm veel
11:50
that can be offered and can be given.
288
698732
4190
gedaan en gegeven kan worden.
11:54
When I look at people
289
702922
1430
Als ik naar mensen kijk
11:56
like our friend Taylor Urruela,
290
704352
4658
zoals onze vriend Taylor Urruela,
die zijn been verloor in Irak.
12:01
who in Iraq loses his leg,
291
709010
1744
12:02
had two big dreams in his life.
292
710754
2658
Hij had twee grote dromen in zijn leven:
12:05
One was to be a soldier. The other
was to be a baseball player.
was to be a baseball player.
293
713412
3068
soldaat worden en honkbalspeler worden.
12:08
He loses his leg in Iraq.
294
716480
4800
Hij verliest zijn been in Irak.
12:13
He comes back
295
721280
1624
Hij komt terug
12:14
and instead of deciding that,
296
722904
1694
en in plaats van te denken,
12:16
well, now since I've lost my
leg, that second dream is over,
leg, that second dream is over,
297
724598
2418
nu ik mijn been kwijt ben,
is mijn droom voorbij,
is mijn droom voorbij,
12:19
he decides that he still has that
dream of playing baseball,
dream of playing baseball,
298
727016
2414
besluit hij dat nog steeds
honkballer wil worden.
honkballer wil worden.
12:21
and he starts this group called VETSports,
299
729430
1972
Hij richt een groep op: VETSports,
12:23
which now works with veterans all over the country
300
731402
1911
die nu landelijk met veteranen werkt
12:25
and uses sports as a way of healing.
301
733313
5335
en sport gebruikt als geneeswijze.
12:30
People like Tammy Duckworth,
302
738648
2343
Mensen zoals Tammy Duckworth,
die helikopterpilote was.
12:32
who was a helicopter pilot
303
740991
1248
12:34
and with the helicopter that she was flying,
304
742239
1866
Om de helikopter te besturen
12:36
you need to use both your hands
305
744105
1539
heb je zowel je handen
12:37
and also your legs to steer,
306
745644
1531
als je benen nodig.
12:39
and her helicopter gets hit,
307
747175
1469
Haar helikopter wordt geraakt
12:40
and she's trying to steer the chopper,
308
748644
1262
en ze probeert te sturen,
12:41
but the chopper's not reacting
309
749906
1917
maar de helikopter reageert niet
12:43
to her instructions and to her commands.
310
751823
1681
op haar commando's.
12:45
She's trying to land the chopper safely,
311
753504
2511
Ze probeert veilig te landen,
12:48
but the chopper doesn't land safely,
312
756015
1641
maar dat lukt niet,
12:49
and the reason it's not landing safely
313
757656
1112
omdat de helicopter niet reageert
12:50
is because it's not responding to the
commands that her legs are giving
commands that her legs are giving
314
758768
2673
op de opdrachten van haar benen,
12:53
because her legs were blown off.
315
761441
4848
omdat haar benen weggeblazen waren.
Ze overleefde het ternauwernood.
12:58
She barely survives.
316
766289
2905
13:01
Medics come and they save her life,
317
769194
3906
Hospikken kwamen en redden haar leven,
13:05
but then as she's doing her
recuperation back at home,
recuperation back at home,
318
773100
2461
maar tijdens haar revalidatie thuis
13:07
she realizes that, "My job's still not done."
319
775561
4310
besefte ze: "Mijn werk is nog niet klaar."
13:11
And now she uses her voice
320
779871
1484
Nu gebruikt ze haar stem
13:13
as a Congresswoman from Illinois
321
781355
2192
als congreslid uit Illinois
13:15
to fight and advocate for a collection of issues
322
783547
2958
om te vechten en pleiten
voor verschillende zaken,
voor verschillende zaken,
13:18
to include veterans issues.
323
786505
3865
waaronder die van veteranen.
13:22
We signed up because
324
790370
2726
We zijn in dienst gegaan,
13:25
we love this country we represent.
325
793096
4470
omdat we van het land houden
dat we vertegenwoordigen.
dat we vertegenwoordigen.
13:29
We signed up because
326
797566
2344
We zijn in dienst gegaan
13:31
we believe in the idea and we believe in the people
327
799910
2558
omdat we geloven in de idee
13:34
to our left and to our right.
328
802468
2788
en in de mensen links en rechts van ons.
13:37
And the only thing we then ask is that
329
805256
1912
Het enige wat we vragen,
13:39
"thank you for your service"
330
807168
2262
is dat de zin 'bedankt voor je dienst'
13:41
needs to be more than just a quote break,
331
809430
3124
meer is dan slechts beleefdheid.
13:44
that "thank you for your service" means
332
812554
2626
Dat 'bedankt voor je dienst' betekent,
13:47
honestly digging in
333
815180
2226
dat je je het lot aantrekt
13:49
to the people who have stepped up
334
817406
2950
van de mensen die naar voren stapten
13:52
simply because they were asked to,
335
820356
3843
omdat hen dat gevraagd werd.
13:56
and what that means for us not just now,
336
824199
2029
Wat het voor ons betekent,
niet alleen nu
of tijdens gevechtsoperaties,
of tijdens gevechtsoperaties,
13:58
not just during combat operations,
337
826228
3492
14:01
but long after the last vehicle has left
338
829720
3349
maar lang nadat het laatste voertuig
is vertrokken en het laatste schot gelost.
is vertrokken en het laatste schot gelost.
14:05
and after the last shot has been taken.
339
833069
4874
14:09
These are the people who I served with,
340
837943
2830
Dit zijn de mensen met wie ik heb gediend
14:12
and these are the people who I honor.
341
840773
3704
en de mensen aan wie ik eer betoon.
14:16
So thank you for your service.
342
844477
2171
Dus dank je voor je dienst.
14:18
(Applause)
343
846648
3852
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Wes Moore - Author, advocateWes Moore's life transformed with these words out of his mother's mouth: "I'm sending you to military school." The author of the book, "The Other Wes Moore," he is now a vocal advocate for America's youth as well as for fellow veterans returning from Iraq and Afghanistan.
Why you should listen
Wes Moore grew up in Maryland in the early '80s and, after his father passed away when he was three years old, he started acting up. Eventually, at age 13, his mother sent him away to military school. This turned out to be a life-changing experience. He adjusted well to the rigid order and took off academically, going on to study International Relations at Oxford University on a Rhodes Scholarship.
In his bestselling book The Other Wes Moore, he takes a hard look at how his life might have unfolded. He does this by interviewing a man who shares his name and had a similar upbringing, but who is serving life in prison for the murder of a Baltimore police officer. It's a beautifully-told tale that shows how lives pivot on circumstance. Moore donates a portion of the book's proceeds to charities focused on empowering America's youth.
A paratrooper and Captain in the United States Army who served a tour of duty in Afghanistan, Moore is also an advocate for veterans. In the PBS special Coming Back Home with Wes Moore, he uses his interviewing chops to talk to other veterans about their experiences returning from Iraq and Afghanistan. Moore is also the host of Beyond Belief on the Oprah Winfrey Network.
Wes Moore | Speaker | TED.com