TED2014
Jim Holt: Why does the universe exist?
Jim Holt: Waarom bestaat het universum?
Filmed:
Readability: 4.6
7,775,216 views
Waarom is er iets in plaats van niets? Met andere woorden: waarom bestaat het universum (en waarom wij erin)? Filosoof en schrijver Jim Holt heeft op deze vraag drie mogelijke antwoorden. Of vier. Of geen.
Jim Holt - Writer and philosopher
Why is there something rather than nothing? In his book "Why Does the World Exist?" Jim Holt dares to ask. Full bio
Why is there something rather than nothing? In his book "Why Does the World Exist?" Jim Holt dares to ask. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Why does the universe exist?
0
998
2003
Waarom bestaat het universum?
00:15
Why is there — Okay. Okay. (Laughter)
1
3001
3995
Waarom is er - Oké. Oké. (Gelach)
00:18
This is a cosmic mystery. Be solemn.
2
6996
2842
Dit is een kosmisch mysterie.
Een beetje serieus.
Een beetje serieus.
00:21
Why is there a world, why are we in it,
3
9838
3576
Waarom is er een wereld,
waarom zijn wij er,
waarom zijn wij er,
en waarom is er iets in plaats van niets.
00:25
and why is there something rather than nothing at all?
4
13414
1879
00:27
I mean, this is the super ultimate "why" question?
5
15293
4646
Dit is de ultieme 'waarom'-vraag.
Ik ga het hebben over het mysterie
van het bestaan,
van het bestaan,
00:31
So I'm going to talk about the mystery of existence,
6
19939
2235
00:34
the puzzle of existence,
7
22174
1556
het raadsel van het bestaan,
00:35
where we are now in addressing it,
8
23730
2914
waar we nu staan in het oplossen ervan
00:38
and why you should care,
9
26644
2250
en waarom dat jullie
zou moeten interesseren.
zou moeten interesseren.
00:40
and I hope you do care.
10
28894
1916
En ik hoop dat het jullie interesseert.
00:42
The philosopher Arthur Schopenhauer said that
11
30810
2826
De filosoof Arthur Schopenhauer zei dat
00:45
those who don't wonder about
the contingency of their existence,
the contingency of their existence,
12
33636
3780
wie niet verbaasd is
over de toevalligheid van zijn bestaan
over de toevalligheid van zijn bestaan
00:49
of the contingency of the world's existence,
13
37416
2857
of de toevalligheid
van het bestaan van de wereld,
van het bestaan van de wereld,
00:52
are mentally deficient.
14
40273
1663
mentaal tekortschiet.
00:53
That's a little harsh, but still. (Laughter)
15
41936
3947
Da's nogal cru, maar toch.
(Gelach)
(Gelach)
Dit wordt wel eens het meest sublieme
00:57
So this has been called the most sublime
16
45883
1677
00:59
and awesome mystery,
17
47560
2294
en ontzagwekkende mysterie genoemd,
01:01
the deepest and most far-reaching question
18
49854
2669
de diepste en verreikendste vraag
die de mens kan stellen.
01:04
man can pose.
19
52523
1060
01:05
It's obsessed great thinkers.
20
53583
1714
Ze obsedeerde grote denkers.
01:07
Ludwig Wittgenstein, perhaps the greatest
21
55297
1604
Ludwig Wittgenstein,
wellicht de grootste filosoof
van de 20ste eeuw,
van de 20ste eeuw,
01:08
philosopher of the 20th century,
22
56901
2330
was verbijsterd dat er
überhaupt een wereld bestond.
überhaupt een wereld bestond.
01:11
was astonished that there should be a world at all.
23
59231
2483
01:13
He wrote in his "Tractatus," Proposition 4.66,
24
61714
4004
Hij schreef in zijn 'Tractatus,'
Propositie 4.66:
Propositie 4.66:
01:17
"It is not how things are in the world
25
65718
2690
"Niet hóe de dingen zijn in de wereld
01:20
that is the mystical,
26
68408
1352
is een mysterie,
01:21
it's that the world exists."
27
69760
2335
maar het bestaan ervan zelf."
01:24
And if you don't like taking your epigrams
28
72095
2218
Als je niet graag je epigrammen ontleent
01:26
from a philosopher, try a scientist.
29
74313
2911
aan een filosoof,
probeer dan eens een wetenschapper.
probeer dan eens een wetenschapper.
01:29
John Archibald Wheeler, one of the great physicists
30
77224
2601
John Archibald Wheeler,
een van de grote fysici
een van de grote fysici
01:31
of the 20th century,
31
79825
1226
van de 20ste eeuw,
01:33
the teacher of Richard Feynman,
32
81051
1925
leraar van Richard Feynman,
01:34
the coiner of the term "black hole,"
33
82976
2660
bedenker van de uitdrukking 'zwart gat',
01:37
he said, "I want to know
34
85636
2423
zei: "Ik wil weten
01:40
how come the quantum,
35
88059
1733
vanwaar het kwantum,
01:41
how come the universe, how come existence?"
36
89792
3144
het universum, het bestaan komt."
01:44
And my friend Martin Amis —
37
92936
1999
Mijn vriend Martin Amis -
01:46
sorry that I'll be doing a lot of
name-dropping in this talk,
name-dropping in this talk,
38
94935
2677
vergeef me dat ik
zoveel namen laat vallen,
zoveel namen laat vallen,
01:49
so get used to it —
39
97612
1375
- wen er maar aan -
01:50
my dear friend Martin Amis once said
40
98987
4976
mijn lieve vriend Martin Amis zei eens
01:55
that we're about five Einsteins away from answering
41
103963
3220
dat we vijf Einsteins verwijderd zijn
van het antwoord
van het antwoord
01:59
the mystery of where the universe came from.
42
107183
2036
vanwaar het universum vandaan komt.
02:01
And I've no doubt there are five Einsteins
43
109219
1981
En ik twijfel er niet aan
dat hier vanavond
vijf Einsteins aanwezig zijn.
vijf Einsteins aanwezig zijn.
02:03
in the audience tonight.
44
111200
2187
Iemand Einstein? Handen omhoog?
Nee? Nee? Nee?
Nee? Nee? Nee?
02:05
Any Einsteins? Show of hands? No? No? No?
45
113387
1503
02:06
No Einsteins? Okay.
46
114890
1162
Geen Einsteins? Okay.
02:08
So this question, why is there
something rather than nothing,
something rather than nothing,
47
116052
4222
De vraag
'waarom is er iets en niet niets',
'waarom is er iets en niet niets',
02:12
this sublime question, was posed rather late
48
120274
1968
deze sublieme vraag,
dook pas laat op
dook pas laat op
02:14
in intellectual history.
49
122242
2310
in de intellectuele geschiedenis.
02:16
It was towards the end of the 17th century,
50
124552
2479
Tegen het eind van de 17de eeuw
02:19
the philosopher Leibniz who asked it,
51
127031
2962
vroeg de filosoof Leibniz zich dat af.
02:21
a very smart guy, Leibniz,
52
129993
1743
Verstandige kerel, die Leibniz.
02:23
who invented the calculus
53
131736
2150
Hij vond de infinitesimaalrekening uit,
02:25
independently of Isaac Newton,
at about the same time,
at about the same time,
54
133886
2854
onafhankelijk van Isaac Newton
en ongeveer terzelfdertijd.
en ongeveer terzelfdertijd.
Maar voor Leibniz was de vraag
'waarom iets in plaats van niets'
'waarom iets in plaats van niets'
02:28
but for Leibniz, who asked why is
there something rather than nothing,
there something rather than nothing,
55
136740
2602
02:31
this was not a great mystery.
56
139342
2193
geen groot mysterie.
02:33
He either was or pretended to be
57
141535
2396
Hij was of pretendeerde
een oprecht christen te zijn
in zijn metafysisch wereldbeeld.
in zijn metafysisch wereldbeeld.
02:35
an Orthodox Christian in his metaphysical outlook,
58
143931
2756
02:38
and he said it's obvious why the world exists:
59
146687
3015
Volgens hem was het duidelijk:
02:41
because God created it.
60
149702
2462
God had de wereld geschapen.
02:44
And God created, indeed, out of nothing at all.
61
152164
3285
En wel uit het niets.
02:47
That's how powerful God is.
62
155449
1511
Zo machtig is God.
02:48
He doesn't need any preexisting
materials to fashion a world out of.
materials to fashion a world out of.
63
156960
3642
Hij had geen al bestaand materiaal nodig
om een wereld te maken.
om een wereld te maken.
02:52
He can make it out of sheer nothingness,
64
160602
2160
Hij kan hem maken van niets:
02:54
creation ex nihilo.
65
162762
1474
schepping ex nihilo.
02:56
And by the way, this is what
66
164236
945
Dit geloven overigens
de meeste Amerikanen momenteel.
de meeste Amerikanen momenteel.
02:57
most Americans today believe.
67
165181
2839
Voor hen geen mysterie
van het bestaan.
van het bestaan.
03:00
There is no mystery of existence for them.
68
168020
1714
03:01
God made it.
69
169734
1568
God maakte het.
03:03
So let's put this in an equation.
70
171302
2586
Laten we dat eens
in een vergelijking gieten.
in een vergelijking gieten.
03:05
I don't have any slides so
I'm going to mime my visuals,
I'm going to mime my visuals,
71
173888
2627
Ik heb geen dia's bij,
ik doe het even in gebarentaal.
ik doe het even in gebarentaal.
03:08
so use your imaginations.
72
176515
1435
Gebruik jullie verbeelding.
03:09
So it's God + nothing = the world.
73
177950
5854
Dus: God + niets = de wereld
03:15
Okay? Now that's the equation.
74
183804
3314
Oké? Dat is de vergelijking.
03:19
And so maybe you don't believe in God.
75
187118
1733
Misschien geloof je niet in God,
03:20
Maybe you're a scientific atheist
76
188851
1830
ben je een wetenschappelijke
03:22
or an unscientific atheist,
and you don't believe in God,
and you don't believe in God,
77
190681
3334
of onwetenschappelijke atheïst.
Dan ben je hier niet tevreden mee.
03:26
and you're not happy with it.
78
194015
1418
03:27
By the way, even if we have this equation,
79
195433
2704
Overigens levert de vergelijking
03:30
God + nothing = the world,
80
198137
1902
'God + niets = de wereld'
03:32
there's already a problem:
81
200039
1686
al een probleem op:
03:33
Why does God exist?
82
201725
3034
waarom bestaat God?
03:36
God doesn't exist by logic alone
83
204759
2203
Niet door logica alleen,
behalve als je
in het ontologisch argument gelooft.
in het ontologisch argument gelooft.
03:38
unless you believe the ontological argument,
84
206962
1813
03:40
and I hope you don't, because
it's not a good argument.
it's not a good argument.
85
208775
2327
Ik hoop van niet,
want het deugt niet.
want het deugt niet.
03:43
So it's conceivable, if God were to exist,
86
211102
3161
Als God bestaat,
zou hij zich kunnen afvragen:
zou hij zich kunnen afvragen:
03:46
he might wonder, I'm eternal, I'm all-powerful,
87
214263
3150
"Ik ben eeuwig, almachtig,
03:49
but where did I come from?
88
217413
2430
maar waar kom ik vandaan?"
03:51
(Laughter)
89
219843
2170
(Gelach)
03:54
Whence then am I?
90
222013
1419
Waarvandaan?
03:55
God speaks in a more formal English.
91
223432
3208
God houdt er een formeel taaltje op na.
03:58
(Laughter)
92
226640
1989
(Gelach)
04:00
And so one theory is that God was so bored with
93
228629
3048
En zo is er een theorie
dat God het zo moe was
dat God het zo moe was
om na te denken over het vraagstuk
van zijn eigen bestaan
van zijn eigen bestaan
04:03
pondering the puzzle of His own existence
94
231677
1789
04:05
that He created the world just to distract himself.
95
233466
2922
dat hij de wereld schiep
om zichzelf wat te vermaken.
om zichzelf wat te vermaken.
04:08
But anyway, let's forget about God.
96
236388
2112
Maar laten we God even vergeten.
We halen hem uit de vergelijking.
Dan krijgen we:
Dan krijgen we:
04:10
Take God out of the equation: We have
97
238500
1357
04:11
________ + nothing = the world.
98
239857
3123
________ + niets = de wereld
04:14
Now, if you're a Buddhist,
99
242980
1781
Als je een Boeddhist bent,
04:16
you might want to stop right there,
100
244761
1744
wil je hier misschien al ophouden,
04:18
because essentially what you've got is
101
246505
1969
want je hebt al:
04:20
nothing = the world,
102
248474
1576
niets = de wereld,
en uit identiteitssymmetrie volgt dan:
04:22
and by symmetry of identity, that means
103
250050
1513
04:23
the world = nothing. Okay?
104
251563
2355
de wereld = niets. Oké?
Voor een boeddhist is de wereld
alleen maar een hele hoop niets.
alleen maar een hele hoop niets.
04:25
And to a Buddhist, the world
is just a whole lot of nothing.
is just a whole lot of nothing.
105
253918
2419
04:28
It's just a big cosmic vacuity.
106
256337
3106
Een groot kosmisch vacuüm.
En wij maar denken
dat er een heleboel van van alles is,
dat er een heleboel van van alles is,
04:31
And we think there's a lot of something out there
107
259443
2552
04:33
but that's because we're enslaved by our desires.
108
261995
2565
maar dat komt omdat we slaaf zijn
van onze verlangens.
van onze verlangens.
04:36
If we let our desires melt away,
109
264560
2711
Neem die verlangens weg
04:39
we'll see the world for what it truly is,
110
267271
2880
en je ziet de wereld
zoals hij echt is:
zoals hij echt is:
04:42
a vacuity, nothingness,
111
270151
1980
vacuüm, niets.
04:44
and we'll slip into this happy state of nirvana
112
272131
2182
We lossen op in een gelukkig nirwana,
04:46
which has been defined as having
113
274313
1823
gedefinieerd als
net genoeg leven om van dood zijn
te kunnen genieten. (Gelach)
te kunnen genieten. (Gelach)
04:48
just enough life to enjoy being dead. (Laughter)
114
276136
3318
04:51
So that's the Buddhist thinking.
115
279454
1879
Dat is Boeddhistisch denken.
04:53
But I'm a Westerner, and I'm still concerned
116
281333
3499
Maar ik ben westerling en bezig
met het vraagstuk van het bestaan.
Ik krijg dan:
Ik krijg dan:
04:56
with the puzzle of existence, so I've got
117
284832
1983
04:58
________ + —
118
286815
1608
________ +
05:00
this is going to get serious in a minute, so —
119
288423
2158
- wacht even, dit wordt serieus -
05:02
________ + nothing = the world.
120
290581
3026
_______ + niets = de wereld
Wat gaan we in die lege plaats invullen?
05:05
What are we going to put in that blank?
121
293607
1223
05:06
Well, how about science?
122
294830
1848
Waarom niet 'wetenschap'?
05:08
Science is our best guide to the nature of reality,
123
296678
3551
Wetenschap is onze beste leidraad
naar de aard van de realiteit.
naar de aard van de realiteit.
05:12
and the most fundamental science is physics.
124
300229
3015
De meest fundamentele wetenschap
is de fysica.
is de fysica.
05:15
That tells us what naked reality really is,
125
303244
2970
Die vertelt ons de naakte realiteit,
05:18
that reveals what I call TAUFOTU,
126
306214
2626
geeft ons wat ik WEUBVHU noem,
05:20
the True And Ultimate Furniture Of The Universe.
127
308840
2990
de Ware En Ultieme Bemeubeling
Van Het Universum.
Van Het Universum.
05:23
So maybe physics can fill this blank,
128
311830
2652
Misschien kan de fysica
deze lege plaats invullen.
deze lege plaats invullen.
05:26
and indeed, since about the late 1960s or around 1970,
129
314482
5062
En inderdaad,
sinds de zestiger en zeventiger jaren
sinds de zestiger en zeventiger jaren
05:31
physicists have purported to give
130
319544
3663
beweren fysici dat ze
05:35
a purely scientific explanation of how
131
323207
3120
een puur wetenschappelijke verklaring
kunnen geven
kunnen geven
05:38
a universe like ours could have popped into existence
132
326327
2995
van hoe een universum als het onze
05:41
out of sheer nothingness,
133
329322
1879
uit het niets kan ontstaan,
05:43
a quantum fluctuation out of the void.
134
331201
3080
een kwantumfluctuatie uit de leegte.
05:46
Stephen Hawking is one of these physicists,
135
334281
2058
Stephen Hawking hoort daarbij,
05:48
more recently Alex Vilenkin,
136
336339
2306
en recenter Alex Vilenkin.
05:50
and the whole thing has been popularized
137
338645
1733
Dit werd allemaal gepopulariseerd
05:52
by another very fine physicist and friend of mine,
138
340378
2193
door een ander uitmuntend fysicus
en vriend van me, Lawrence Krauss.
en vriend van me, Lawrence Krauss.
05:54
Lawrence Krauss, who wrote a book called
139
342571
2532
Hij schreef het boek:
05:57
"A Universe from Nothing,"
140
345103
2126
'Universum uit het niets'.
05:59
and Lawrence thinks that he's given —
141
347229
2216
en Lawrence denkt dat hij -
06:01
he's a militant atheist, by the way,
142
349445
2081
hij is militant atheïst, overigens -
06:03
so he's gotten God out of the picture.
143
351526
1624
God uit het beeld heeft gekregen.
06:05
The laws of quantum field theory,
144
353150
2381
De wetten van de kwantumveldentheorie,
de state-of-the-art fysica,
kan ons aantonen
kan ons aantonen
06:07
the state-of-the-art physics, can show how
145
355531
1901
06:09
out of sheer nothingness,
146
357432
1318
hoe uit het niets,
06:10
no space, no time, no matter, nothing,
147
358750
2225
geen ruimte, geen tijd,
geen materie, niets,
geen materie, niets,
06:12
a little nugget of false vacuum
148
360975
3445
een klompje vals vacuüm
06:16
can fluctuate into existence,
149
364420
1973
tot bestaan kan fluctueren,
06:18
and then, by the miracle of inflation,
150
366393
1982
om dan, door het wonder van inflatie,
06:20
blow up into this huge and variegated cosmos
151
368375
3085
te exploderen tot de enorme
en variabele kosmos
en variabele kosmos
06:23
we see around us.
152
371460
1755
die we om ons heen zien.
06:25
Okay, this is a really ingenious scenario.
153
373215
3554
Dit is een ingenieus scenario.
06:28
It's very speculative. It's fascinating.
154
376769
2768
Zeer speculatief. Fascinerend.
06:31
But I've got a big problem with it,
155
379537
2328
Maar ik heb er een groot probleem mee
06:33
and the problem is this:
156
381865
1885
en wel dit:
het is een pseudo-religieuze kijk
op de zaak.
op de zaak.
06:35
It's a pseudo-religious point of view.
157
383750
1471
06:37
Now, Lawrence thinks he's an atheist,
158
385221
1996
Lawrence denkt dat hij atheïst is,
maar hij zit nog steeds gevangen
in een religieus wereldbeeld.
in een religieus wereldbeeld.
06:39
but he's still in thrall to a religious worldview.
159
387217
2748
06:41
He sees physical laws as being like divine commands.
160
389965
4769
Hij ziet de wetten van de fysica
als goddelijke verordeningen.
als goddelijke verordeningen.
De wetten van de kwantumveldentheorie
zijn voor hem
zijn voor hem
06:46
The laws of quantum field theory for him
161
394734
2050
06:48
are like fiat lux, "Let there be light."
162
396784
2611
als "Fiat lux." (Er zij licht.)
06:51
The laws have some sort of ontological power or clout
163
399395
4439
Die wetten hebben
een soort ontologische kracht.
een soort ontologische kracht.
06:55
that they can form the abyss,
164
403834
2107
Ze vormen de afgrond
06:57
that it's pregnant with being.
165
405941
1840
die 'zwanger van zijn' is.
06:59
They can call a world into existence out of nothing.
166
407781
2907
Ze kunnen een wereld
tot bestaan roepen uit het niets.
tot bestaan roepen uit het niets.
07:02
But that's a very primitive view of what
167
410688
1947
Maar dat is een erg primitieve kijk
op wat een fysische wet is, niet?
07:04
a physical law is, right?
168
412635
1473
07:06
We know that physical laws are actually
169
414108
3255
We weten dat fysische wetten eigenlijk
07:09
generalized descriptions of patterns and regularities
170
417363
3044
veralgemeende beschrijvingen
van patronen en regelmatigheden
van patronen en regelmatigheden
07:12
in the world.
171
420407
1205
in de wereld zijn.
07:13
They don't exist outside the world.
172
421612
2373
Ze bestaan niet buiten de wereld.
07:15
They don't have any ontic cloud of their own.
173
423985
1980
Ze hebben geen eigen zijnskracht.
07:17
They can't call a world into existence
174
425965
1995
Ze kunnen geen wereld
uit het niets tot bestaan roepen.
07:19
out of nothingness.
175
427960
1318
07:21
That's a very primitive view
176
429278
1531
Dat is een erg primitieve kijk
07:22
of what a scientific law is.
177
430809
2184
op wat een fysische wet is.
07:24
And if you don't believe me on this,
178
432993
1995
Als je mij hierin niet gelooft,
07:26
listen to Stephen Hawking,
179
434988
1802
luister dan naar Stephen Hawking
07:28
who himself put forward a model of the cosmos
180
436790
4035
die zelf een model
van de kosmos voorstelde
van de kosmos voorstelde
dat in zichzelf besloten is
07:32
that was self-contained,
181
440825
1076
07:33
didn't require any outside cause, any creator,
182
441901
3638
en geen externe oorzaak, een schepper,
nodig heeft.
nodig heeft.
07:37
and after proposing this,
183
445539
1728
Na dit te hebben voorgesteld,
07:39
Hawking admitted that he was still puzzled.
184
447267
2414
gaf Hawking toe
dat hij er nog niet uit was.
dat hij er nog niet uit was.
07:41
He said, this model is just equations.
185
449681
3312
Hij zei: "Dit model
zijn alleen maar vergelijkingen.
zijn alleen maar vergelijkingen.
07:44
What breathes fire into the equations
186
452993
2859
Wat brengt deze vergelijkingen tot leven?
07:47
and creates a world for them to describe?
187
455852
2922
Wat schept de wereld
die ze beschrijven?"
die ze beschrijven?"
07:50
He was puzzled by this,
188
458774
1133
Hij kwam er niet uit.
07:51
so equations themselves can't do the magic,
189
459907
3805
Vergelijkingen op zich brengen
geen magie voort,
geen magie voort,
kunnen het raadsel
van het bestaan niet oplossen.
van het bestaan niet oplossen.
07:55
can't resolve the puzzle of existence.
190
463712
2138
07:57
And besides, even if the laws could do that,
191
465850
2913
En zelfs als de wetten dat konden,
08:00
why this set of laws?
192
468763
1823
waarom dan net deze wetten?
Waarom de kwantumveldentheorie
die een universum beschrijft
die een universum beschrijft
08:02
Why quantum field theory that describes
193
470586
2564
08:05
a universe with a certain number of forces
194
473150
1700
met een bepaald aantal krachten,
deeltjes enzovoort.
deeltjes enzovoort.
08:06
and particles and so forth?
195
474850
1049
08:07
Why not a completely different set of laws?
196
475899
2291
Waarom geen totaal andere wetten?
08:10
There are many, many mathematically
consistent sets of laws.
consistent sets of laws.
197
478190
3288
Er zijn vele mathematisch
consistente groepen van wetten.
consistente groepen van wetten.
08:13
Why not no laws at all? Why not sheer nothingness?
198
481478
3439
Waarom niet helemaal geen wetten?
Waarom geen leegte?
Waarom geen leegte?
08:16
So this is a problem, believe it or not,
199
484917
1732
Geloof het of niet,
heel wat fysici
heel wat fysici
08:18
that reflective physicists really think a lot about,
200
486649
2998
breken zich hier het hoofd over.
08:21
and at this point they tend to go metaphysical,
201
489647
3108
Hier gaan ze dan
de metafysische toer op.
de metafysische toer op.
08:24
say, well, maybe the set of laws
202
492755
2215
Misschien is de groep wetten
die ons universum beschrijven
08:26
that describes our universe,
203
494970
1247
08:28
it's just one set of laws
204
496217
1735
slechts één groep wetten
die slechts één deel
van de werkelijkheid beschrijven.
van de werkelijkheid beschrijven.
08:29
and it describes one part of reality,
205
497952
2036
08:31
but maybe every consistent set of laws
206
499988
2796
Misschien beschrijft
elke consistente groep wetten
elke consistente groep wetten
08:34
describes another part of reality,
207
502784
1786
wel een ander deel van de werkelijkheid
08:36
and in fact all possible physical worlds
208
504570
3933
en bestaan alle mogelijke
fysische werelden ergens.
fysische werelden ergens.
08:40
really exist, they're all out there.
209
508503
2451
Wij zien slechts
dat kleine deel van de werkelijkheid
dat kleine deel van de werkelijkheid
08:42
We just see a little tiny part of reality
210
510954
2283
08:45
that's described by the laws of quantum field theory,
211
513237
2543
dat beschreven wordt
door de kwantumveldentheorie.
door de kwantumveldentheorie.
08:47
but there are many, many other worlds,
212
515780
1732
Er zijn talloze andere werelden,
08:49
parts of reality that are described
213
517512
1766
delen van de werkelijkheid,
beschreven door
zeer verschillende theorieën
zeer verschillende theorieën
08:51
by vastly different theories
214
519278
1957
08:53
that are different from ours in ways we can't imagine,
215
521235
3016
onvoorstelbaar verschillend van de onze
08:56
that are inconceivably exotic.
216
524251
3745
en onvatbaar exotisch.
08:59
Steven Weinberg, the father
217
527996
1737
Steven Weinberg, de vader
09:01
of the standard model of particle physics,
218
529733
2441
van het standaardmodel
van de deeltjesfysica
van de deeltjesfysica
09:04
has actually flirted with this idea himself,
219
532174
2826
speelde ook met dit idee
09:07
that all possible realities actually exist.
220
535000
4243
dat alle mogelijke realiteiten
echt bestaan.
echt bestaan.
09:11
Also, a younger physicist, Max Tegmark,
221
539243
3089
Ook een jongere fysicus, Max Tegmark,
09:14
who believes that all mathematical structures exist,
222
542332
4376
gelooft dat alle mathematische
structuren bestaan
structuren bestaan
09:18
and mathematical existence is the same thing
223
546708
2137
en dat mathematisch bestaan hetzelfde is
09:20
as physical existence,
224
548845
1767
als fysisch bestaan.
09:22
so we have this vastly rich multiverse
225
550612
2318
Dit enorm rijke multiversum
09:24
that encompasses every logical possibility.
226
552930
3441
omvat dan elke logische mogelijkheid.
09:28
Now, in taking this metaphysical way out,
227
556371
3510
Via deze metafysische uitweg
09:31
these physicists and also philosophers are actually
228
559881
2272
grijpen deze fysici en filosofen terug
09:34
reaching back to a very old idea
229
562153
2522
op een heel oud idee van Plato.
09:36
that goes back to Plato.
230
564675
1457
09:38
It's the principle of plenitude or fecundity,
231
566132
3198
Het principe van volheid of vruchtbaarheid
09:41
or the great chain of being,
232
569330
1913
of de grote keten van het bestaan,
09:43
that reality is actually as full as possible.
233
571243
3867
wat erop neerkomt dat de realiteit
zo vol als mogelijk is.
zo vol als mogelijk is.
09:47
It's as far removed from nothingness
234
575110
1701
Zo ver mogelijk verwijderd
van het niet-zijn.
van het niet-zijn.
09:48
as it could possibly be.
235
576811
2895
We hebben dus twee extremen.
09:51
So we have these two extremes now.
236
579706
2494
09:54
We have sheer nothingness on one side,
237
582200
3299
Aan de ene kant het ultieme niets
09:57
and we have this vision of a reality
238
585499
2498
en dan deze kijk op een realiteit
09:59
that encompasses every conceivable world
239
587997
3183
die elk mogelijke wereld omvat,
10:03
at the other extreme: the fullest possible reality,
240
591180
2729
het ander extreem:
de meest volle realiteit.
de meest volle realiteit.
10:05
nothingness, the simplest possible reality.
241
593909
2893
Niets, de simpelst mogelijke realiteit.
10:08
Now what's in between these two extremes?
242
596802
2879
Wat zit daar tussen?
10:11
There are all kinds of intermediate realities
243
599681
2027
Allerlei tussenliggende realiteiten,
10:13
that include some things and leave out others.
244
601708
2947
die sommige dingen insluiten
en andere uitsluiten.
en andere uitsluiten.
10:16
So one of these intermediate realities
245
604655
1596
Een van deze realiteiten
10:18
is, say, the most mathematically elegant reality,
246
606251
5695
kan de mathematisch meest elegante zijn,
zonder de minder elegante dingen,
10:23
that leaves out the inelegant bits,
247
611946
1675
10:25
the ugly asymmetries and so forth.
248
613621
2646
de lelijke asymmetrieën enzovoort.
10:28
Now, there are some physicists who will tell you
249
616267
2326
Nu zijn er fysici die zeggen
10:30
that we're actually living in the most elegant reality.
250
618593
3634
dat we in de meest elegante
aller realiteiten leven.
aller realiteiten leven.
10:34
I think that Brian Greene is in the audience,
251
622227
2947
Ik vermoed dat Brian Greene hier is.
10:37
and he has written a book
called "The Elegant Universe."
called "The Elegant Universe."
252
625174
3613
Hij schreef het boek
'Het Elegante Universum'.
'Het Elegante Universum'.
10:40
He claims that the universe we live in mathematically
253
628787
2271
Hij beweert dat het universum
waarin we leven
waarin we leven
10:43
is very elegant.
254
631058
1709
mathematisch zeer elegant is.
10:44
Don't believe him. (Laughter)
255
632767
1683
Geloof hem maar niet.
(Gelach)
(Gelach)
10:46
It's a pious hope, I wish it were true,
256
634450
3087
Het is een vrome wens,
ik wou dat het waar was,
ik wou dat het waar was,
10:49
but I think the other day he admitted to me
257
637537
1913
maar gisteren vertrouwde hij me toe
10:51
it's really an ugly universe.
258
639450
3064
dat het eigenlijk
een lelijk universum was.
een lelijk universum was.
10:54
It's stupidly constructed,
259
642514
1376
Het zit stom in elkaar,
10:55
it's got way too many arbitrary coupling constants
260
643890
3254
er is een te groot aantal willekeurige
koppelingsconstanten,
koppelingsconstanten,
10:59
and mass ratios
261
647144
1666
massaverhoudingen
11:00
and superfluous families of elementary particles,
262
648810
2778
en overbodige families
van elementaire deeltjes.
van elementaire deeltjes.
11:03
and what the hell is dark energy?
263
651588
2148
En wat is verdorie die donkere energie?
11:05
It's a stick and bubble gum contraption.
264
653736
3399
Het zit met haken en ogen aan elkaar.
11:09
It's not an elegant universe. (Laughter)
265
657135
4003
Niet echt wat je elegant kan noemen.
(Gelach)
(Gelach)
11:13
And then there's the best of all possible worlds
266
661138
2743
Dan heb je nog
de best mogelijke aller werelden
de best mogelijke aller werelden
11:15
in an ethical sense.
267
663881
1590
in ethische zin.
11:17
You should get solemn now,
268
665471
1179
Nu wordt het ernstig.
11:18
because a world in which sentient beings
269
666650
3195
We spreken over een wereld
waarin voelende wezens
waarin voelende wezens
11:21
don't suffer needlessly,
270
669845
1620
niet meer nutteloos lijden,
11:23
in which there aren't things like
271
671465
1869
waarin zaken als kinderkanker
11:25
childhood cancer or the Holocaust.
272
673334
2215
of de holocaust niet bestaan.
Een ethisch concept.
11:27
This is an ethical conception.
273
675549
1251
11:28
Anyway, so between nothingness
274
676800
2065
We hebben dus tussen het niets
11:30
and the fullest possible reality,
275
678865
1633
en de volst mogelijke realiteit
11:32
various special realities.
276
680498
1545
een aantal speciale realiteiten.
11:34
Nothingness is special. It's the simplest.
277
682043
2280
Het niets is speciaal.
Het is het simpelst.
Het is het simpelst.
11:36
Then there's the most elegant possible reality.
278
684323
3510
Dan heb je de meest elegante realiteit.
11:39
That's special.
279
687833
1364
Ook die is speciaal.
11:41
The fullest possible reality, that's special.
280
689197
2652
De volst mogelijke realiteit,
ook speciaal.
ook speciaal.
Maar wat zijn we vergeten?
11:43
But what are we leaving out here?
281
691849
1516
11:45
There's also just the crummy,
282
693365
2736
Ook zijn er de rommelige,
11:48
generic realities
283
696101
1755
doodgewone realiteiten,
11:49
that aren't special in any way,
284
697856
2621
op geen enkele manier speciaal,
11:52
that are sort of random.
285
700477
1552
enigszins toevallig.
11:54
They're infinitely removed from nothingness,
286
702029
2727
Oneindig ver weg van het niets,
11:56
but they fall infinitely short of complete fullness.
287
704756
3926
schieten ze ook oneindig tekort
wat aangaat complete volheid.
wat aangaat complete volheid.
12:00
They're a mixture of chaos and order,
288
708682
2520
Ze zijn een mengeling
van chaos en orde,
van chaos en orde,
12:03
of mathematical elegance and ugliness.
289
711202
4198
van mathematische elegantie
en lelijkheid.
en lelijkheid.
12:07
So I would describe these realities
290
715400
1785
Deze realiteiten zou ik omschrijven
12:09
as an infinite, mediocre, incomplete mess,
291
717185
4127
als een onbepaald, middelmatig,
onvolledig rommeltje
onvolledig rommeltje
12:13
a generic reality, a kind of cosmic junk shot.
292
721312
3380
van alledaagse realiteit,
een soort kosmisch stort.
een soort kosmisch stort.
12:16
And these realities,
293
724692
2184
Deze realteiten
12:18
is there a deity in any of these realities?
294
726876
2266
hebben die een godheid?
12:21
Maybe, but the deity isn't perfect
295
729142
2411
Misschien, maar deze godheid
is niet perfect
is niet perfect
12:23
like the Judeo-Christian deity.
296
731553
2336
zoals de joods-christelijke godheid.
12:25
The deity isn't all-good and all-powerful.
297
733889
3307
Ze is niet algoed en almachtig.
12:29
It might be instead 100 percent malevolent
298
737196
3331
Ze zou wel eens 100%
kwaadwillig kunnen zijn,
kwaadwillig kunnen zijn,
12:32
but only 80 percent effective,
299
740527
2103
maar slechts 80% effectief.
12:34
which pretty much describes the world
we see around us, I think. (Laughter)
we see around us, I think. (Laughter)
300
742630
6137
Ik vind dat dit de wereld waarin wij
leven vrij goed omschrijft. (Gelach)
leven vrij goed omschrijft. (Gelach)
12:40
So I would like to propose that the resolution
301
748767
2732
Ik zou dus als oplossing
voor het mysterie van het bestaan
willen stellen
willen stellen
12:43
to the mystery of existence
302
751499
1836
12:45
is that the reality we exist in
303
753335
4090
dat de realiteit waarin wij bestaan
12:49
is one of these generic realities.
304
757425
2056
een van deze gewone realiteiten is.
12:51
Reality has to turn out some way.
305
759481
2655
Realiteit moet wel iets zijn.
12:54
It can either turn out to be nothing
306
762136
2070
Ze zou het niets kunnen zijn
12:56
or everything or something in between.
307
764206
3681
of alles of iets er tussenin.
12:59
So if it has some special feature,
308
767887
3691
Als ze een of andere
speciale eigenschap zou hebben,
speciale eigenschap zou hebben,
13:03
like being really elegant or really full
309
771578
2190
zoals echte elegantie, of volheid,
of eenvoud, zoals het niets,
13:05
or really simple, like nothingness,
310
773768
1608
13:07
that would require an explanation.
311
775376
1801
zou dat uitleg behoeven.
Maar als het een van die
13:09
But if it's just one of these random, generic realities,
312
777177
3159
toevallige, gewone realiteiten zou zijn,
13:12
there's no further explanation for it.
313
780336
2150
hebben we geen verdere uitleg nodig.
13:14
And indeed, I would say
314
782486
1384
En volgens mij leven we
inderdaad in zo'n realiteit.
inderdaad in zo'n realiteit.
13:15
that's the reality we live in.
315
783870
1980
13:17
That's what science is telling us.
316
785850
2257
Dat vertelt de wetenschap ons.
13:20
At the beginning of the week,
317
788107
1331
Begin deze week
13:21
we got the exciting information that
318
789438
3116
kregen we de opwindende informatie
13:24
the theory of inflation, which predicts a big,
319
792554
3139
over de inflatietheorie, die een grote,
13:27
infinite, messy, arbitrary, pointless reality,
320
795693
3970
oneindige, rommelige, willekeurige,
doelloze realiteit voorspelt.
doelloze realiteit voorspelt.
13:31
it's like a big frothing champagne
321
799663
3825
Net zoals schuimende champagne
13:35
coming out of a bottle endlessly,
322
803488
2684
zonder ophouden uit de fles borrelt,
hebben we een enorm universum,
grotendeels braakliggend,
grotendeels braakliggend,
13:38
a vast universe, mostly a wasteland
323
806172
2092
13:40
with little pockets of charm and order and peace,
324
808264
4266
met kleine eilandjes
van charme, orde en vrede.
van charme, orde en vrede.
13:44
this has been confirmed,
325
812530
2365
Dit inflationaire scenario
13:46
this inflationary scenario, by the observations
326
814895
2902
werd bevestigd door waarnemingen
13:49
made by radio telescopes in Antarctica
327
817797
2093
met radiotelescopen in Antarctica
13:51
that looked at the signature of the gravitational waves
328
819890
2823
die zochten naar tekenen
van gravitatiegolven
van gravitatiegolven
13:54
from just before the Big Bang.
329
822713
1924
van net voor de Big Bang.
Dat weten jullie natuurlijk allemaal.
13:56
I'm sure you all know about this.
330
824637
1845
13:58
So anyway, I think there's some evidence
331
826482
2824
Ik denk dus dat er enig bewijs is
14:01
that this really is the reality that we're stuck with.
332
829306
3487
dat dit echt de realiteit is
waarmee we zitten opgescheept.
waarmee we zitten opgescheept.
14:04
Now, why should you care?
333
832793
3107
Nu, waarom zou dat je interesseren?
14:07
Well — (Laughter) —
334
835900
1236
Wel - (Gelach) -
14:09
the question, "Why does the world exist?"
335
837136
3424
de vraag: "Waarom bestaat de wereld?",
14:12
that's the cosmic question, it sort of rhymes
336
840560
1679
de kosmische vraag,
komt wat overeen
komt wat overeen
14:14
with a more intimate question:
337
842239
1454
met een meer intieme vraag:
14:15
Why do I exist? Why do you exist?
338
843693
3083
"Waarom besta ik? Waarom besta jij?"
14:18
you know, our existence would
seem to be amazingly improbable,
seem to be amazingly improbable,
339
846776
3600
Je eigen bestaan lijkt
verbazingwekkend onwaarschijnlijk
verbazingwekkend onwaarschijnlijk
14:22
because there's an enormous number
of genetically possible humans,
of genetically possible humans,
340
850376
4319
vanwege het enorme aantal
genetisch mogelijke mensen.
genetisch mogelijke mensen.
Als je het gaat berekenen
door te kijken
door te kijken
14:26
if you can compute it by looking at
341
854695
1404
14:28
the number of the genes and the
number of alleles and so forth,
number of alleles and so forth,
342
856099
2342
naar het aantal genen,
het aantal allelen enzovoort,
het aantal allelen enzovoort,
14:30
and a back-of-the-envelope calculation will tell you
343
858441
2296
dan geeft een ruwe schatting
14:32
there are about 10 to the 10,000th
344
860737
2155
je een getal van 10 tot de 10.000ste
14:34
possible humans, genetically.
345
862892
1660
genetisch mogelijke mensen.
14:36
That's between a googol and a googolplex.
346
864552
3468
Dat ligt tussen een googol
en een googolplex.
en een googolplex.
Het aantal mensen
dat echt heeft bestaan,
dat echt heeft bestaan,
14:40
And the number of the actual
humans that have existed
humans that have existed
347
868020
1616
14:41
is 100 billion, maybe 50 billion,
348
869636
2494
is 100 miljard,
of 50 miljard.
of 50 miljard.
Dat is hier
een infinitesimale fractie van.
een infinitesimale fractie van.
14:44
an infinitesimal fraction, so all of us,
349
872130
2065
Wij zijn dus allemaal winnaars
14:46
we've won this amazing cosmic lottery.
350
874195
1930
van deze fantastische kosmische loterij.
14:48
We're here. Okay.
351
876125
2119
Wij zijn er. Oké.
14:50
So what kind of reality do we want to live in?
352
878244
2921
In welk soort realiteit
willen we dan leven?
willen we dan leven?
14:53
Do we want to live in a special reality?
353
881165
2250
Willen we in een speciale realiteit leven?
14:55
What if we were living in the
most elegant possible reality?
most elegant possible reality?
354
883415
4229
Wat als we zouden leven
in de meeste elegant mogelijke realiteit?
in de meeste elegant mogelijke realiteit?
14:59
Imagine the existential pressure on us
355
887644
2509
Beeld je de existentiële druk in
om dat op te brengen,
om elegant te zijn,
om elegant te zijn,
15:02
to live up to that, to be elegant,
356
890153
1839
15:03
not to pull down the tone of it.
357
891992
1866
om niet uit de toon te vallen.
15:05
Or, what if we were living
in the fullest possible reality?
in the fullest possible reality?
358
893858
3081
Of wat als we in de volst mogelijke
realiteit zouden leven?
realiteit zouden leven?
15:08
Well then our existence would be guaranteed,
359
896939
2011
Ons bestaan zou dan gegarandeerd zijn
15:10
because every possible thing
360
898950
1778
omdat elk mogelijk ding
15:12
exists in that reality,
361
900728
1366
in die realiteit bestaat.
Maar onze keuzes zouden dan
zonder betekenis zijn.
zonder betekenis zijn.
15:14
but our choices would be meaningless.
362
902094
2161
15:16
If I really struggle morally and agonize
363
904255
2995
Als ik moreel worstel
en mij iets vertwijfeld afvraag
en mij iets vertwijfeld afvraag
15:19
and I decide to do the right thing,
364
907250
2080
en dan de moreel juiste keuze maak,
15:21
what difference does it make,
365
909330
1195
welk verschil zou dat maken,
15:22
because there are an infinite number
366
910525
2025
omdat er een oneindig aantal versies
van mij het ook zouden doen
van mij het ook zouden doen
15:24
of versions of me
367
912550
1014
15:25
also doing the right thing
368
913564
1397
en een oneindig aantal
het foute zouden doen?
het foute zouden doen?
15:26
and an infinite number doing the wrong thing.
369
914961
1655
Mijn keuze zou
betekenisloos zijn.
betekenisloos zijn.
15:28
So my choices are meaningless.
370
916616
1840
In dat soort speciale realiteit
willen we niet leven.
willen we niet leven.
15:30
So we don't want to live in that special reality.
371
918456
2284
15:32
And as for the special reality of nothingness,
372
920740
2587
En in de speciale realiteit
van het niet-zijn
van het niet-zijn
15:35
we wouldn't be having this conversation.
373
923327
2227
zouden we deze conversatie niet voeren.
(Gelach)
(Gelach)
15:37
So I think living in a generic reality that's mediocre,
374
925554
6935
Ik denk dat we in onze
gewone, middelmatige realiteit
gewone, middelmatige realiteit
leuke en minder leuke dingen hebben.
15:44
there are nasty bits and nice bits
375
932489
1896
We zouden de leuke dingen wat groter
15:46
and we could make the nice bits bigger
376
934385
1542
15:47
and the nasty bits smaller
377
935927
2339
en de vervelende dingen
wat kleiner kunnen maken,
wat kleiner kunnen maken,
15:50
and that gives us a kind of purpose in life.
378
938266
2891
wat ons een soort doel in het leven
zou kunnen geven.
zou kunnen geven.
Het universum is absurd, maar
we kunnen ons zelf een doel geven.
we kunnen ons zelf een doel geven.
15:53
The universe is absurd,
379
941157
1406
15:54
but we can still construct a purpose,
380
942563
1727
15:56
and that's a pretty good one,
381
944290
940
Dat is leuk.
15:57
and the overall mediocrity of reality
382
945230
2665
En de algemene mediocriteit
van de realiteit
van de realiteit
15:59
kind of resonates nicely with the mediocrity
383
947895
2605
resoneert mooi met de mediocriteit
16:02
we all feel in the core of our being.
384
950500
2312
die we diep van binnen voelen.
Jullie voelen dat.
16:04
And I know you feel it.
385
952812
1634
Ik weet dat jullie allemaal speciaal zijn
16:06
I know you're all special,
386
954446
1104
16:07
but you're still kind of secretly mediocre,
387
955550
2322
maar ergens toch ook middelmatig,
16:09
don't you think?
388
957872
1389
vind je zelf ook niet?
16:11
(Laughter) (Applause)
389
959261
1937
(Gelach) (Applaus)
16:13
So anyway, you may say, this
puzzle, the mystery of existence,
puzzle, the mystery of existence,
390
961198
4052
Misschien vind je dit raadsel,
dit mysterie van het bestaan
dit mysterie van het bestaan
een stom mysteriespelletje.
16:17
it's just silly mystery-mongering.
391
965250
1418
16:18
You're not astonished at the existence of the universe
392
966668
3867
Je bent niet verbaasd
dat het universum er is
dat het universum er is
16:22
and you're in good company.
393
970535
1635
en je bent in goed gezelschap.
16:24
Bertrand Russell said,
394
972170
2216
Bertrand Russell zei:
16:26
"I should say the universe is just there, and that's all."
395
974386
3655
"Ik zou zeggen dat het universum er is,
dat is alles."
dat is alles."
16:30
Just a brute fact.
396
978041
1401
Het naakte feit.
16:31
And my professor at Columbia, Sidney Morgenbesser,
397
979442
2834
Ik vroeg mijn professor bij Columbia,
Sidney Morgenbesser,
Sidney Morgenbesser,
16:34
a great philosophical wag,
398
982276
1709
een groot filosofisch grappenmaker,
eens:
eens:
16:35
when I said to him, "Professor Morgenbesser,
399
983985
1617
"Professor Morgenbesser,
16:37
why is there something rather than nothing?"
400
985602
2496
waarom is er iets en niet niets?"
16:40
And he said, "Oh, even if there was nothing,
401
988098
2150
Hij antwoordde:
"Ach, zelfs als er niets was,
"Ach, zelfs als er niets was,
16:42
you still wouldn't be satisfied."
402
990248
1996
zou jij nog niet tevreden zijn."
16:44
So — (Laughter) — okay.
403
992244
3749
Dus - (Gelach) - Oké.
Jullie zijn dus niet verbaasd.
Kan me niet schelen.
Kan me niet schelen.
16:47
So you're not astonished. I don't care.
404
995993
2362
16:50
But I will tell you something to conclude
405
998355
2973
Maar ik zal jullie
tot slot iets vertellen
tot slot iets vertellen
16:53
that I guarantee you will astonish you,
406
1001328
2278
dat jullie gegarandeerd zal verbazen,
omdat het alle briljante, geweldige
mensen heeft verbaasd,
mensen heeft verbaasd,
16:55
because it's astonished all of the brilliant,
407
1003606
2667
16:58
wonderful people I've met at this TED conference,
408
1006273
2313
die ik hier ontmoette
op de TED-conferentie,
op de TED-conferentie,
17:00
when I've told them, and it's this:
409
1008586
2214
toen ik ze zei:
17:02
Never in my life have I had a cell phone.
410
1010800
4502
"Nooit in mijn leven
heb ik een mobieltje gehad."
heb ik een mobieltje gehad."
17:07
Thank you.
411
1015302
1877
Dank u.
17:09
(Laughter) (Applause)
412
1017179
4000
(Gelach) (Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Jim Holt - Writer and philosopherWhy is there something rather than nothing? In his book "Why Does the World Exist?" Jim Holt dares to ask.
Why you should listen
In his 2012 book Why Does the World Exist?: An Existential Detective Story, Jim Holt creates a narrative out of one of the biggest questions we can ask -- and how modern scientists and philosophers are asking it. Can answers be found in many-worlds theory, in quantum mechanics, in a theology? Traveling around North America and Europe, he talks to physicists, including David Deutsch; philosophers, including Richard Swinburne; and the novelist John Updike. Why? Because as he tells Vanity Fair, "To me it’s the most sublime and awesome question in all of philosophy and all of human inquiry."
A longtime contributor to the New York Times, Slate and the New Yorker, Holt has written on string theory, time, infinity, numbers, humor, logic, truth and bullshit, among other topics. Holt studied mathematics at the University of Virginia, and was a faculty fellow in the philosophy department at Columbia. He is now at work on a book about free will, weakness of will, self-knowledge and happiness.
Jim Holt | Speaker | TED.com