TED2002
Moshe Safdie: Building uniqueness
Moshe Safdie over het bouwen van uniekheid
Filmed:
Readability: 3.9
615,508 views
Architect Moshe Safdie kijkt terug op zijn lange carrière en belicht vier van zijn designprojecten. Hij legt uit hoe hij ploeterde om elk project werkelijk uniek te maken voor zijn locatie en zijn gebruikers.
Moshe Safdie - Architect
Moshe Safdie's buildings -- from grand libraries to intimate apartment complexes -- explore the qualities of light and the nature of private and public space. Full bio
Moshe Safdie's buildings -- from grand libraries to intimate apartment complexes -- explore the qualities of light and the nature of private and public space. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
So, what I'd like to talk about is something
0
1000
4000
Waar ik over wil praten, is iets
00:17
that was very dear to Kahn's heart, which is:
1
5000
2000
dat Kahn dierbaar was, namelijk:
00:19
how do we discover what is really particular about a project?
2
7000
3000
hoe ontdekken we wat echt bijzonder is aan een project?
00:22
How do you discover the uniqueness of a project as unique as a person?
3
10000
6000
Hoe ontdek je de uniciteit van een project, zo uniek als een persoon?
00:28
Because it seems to me that finding this uniqueness
4
16000
3000
Want het lijkt mij dat het vinden van deze uniciteit
00:31
has to do with dealing with the whole force of globalization;
5
19000
10000
te maken heeft met de hele kracht van globalisatie;
00:41
that the particular is central to finding the uniqueness of place
6
29000
6000
dat het bijzondere centraal staat in het vinden van de uniekheid van een plek
00:47
and the uniqueness of a program in a building.
7
35000
3000
en de uniekheid van een programma in een gebouw.
00:50
And so I'll take you to Wichita, Kansas,
8
38000
4000
Ik neem jullie mee naar Wichita, Kansas,
00:54
where I was asked some years ago to do a science museum
9
42000
3000
waar mij enkele jaren geleden gevraagd werd een wetenschapsmuseum
00:57
on a site, right downtown by the river.
10
45000
5000
te bouwen, in het centrum bij de rivier.
01:02
And I thought the secret of the site was to make the building of the river, part of the river.
11
50000
6000
Ik dacht dat het geheim van de locatie was, om het gebouw deel van de rivier te maken.
01:08
Unfortunately, though, the site was separated from the river by McLean Boulevard
12
56000
5000
Helaas werd de locatie afgescheiden van de rivier door McLean Boulevard.
01:13
so I suggested, "Let's reroute McLean,"
13
61000
3000
Dus ik stelde voor: "Laten we McLean omleiden".
01:16
and that gave birth instantly to Friends of McLean Boulevard.
14
64000
4000
Ogenblikkelijk ontstond 'Vrienden van McLean Boulevard'.
01:20
(Laughter)
15
68000
5000
(Gelach)
01:25
And it took six months to reroute it.
16
73000
3000
Het duurde 6 maanden om hem om te leiden.
01:28
The first image I showed the building committee was
17
76000
6000
Het eerste beeld dat ik de bouwcommissie liet zien,
01:34
this astronomic observatory of Jantar Mantar in Jaipur
18
82000
5000
was dit astronomische observatorium van Jantar Mantar in Jaipur,
01:39
because I talked about what makes a building a building of science.
19
87000
6000
want ik sprak over wat een gebouw een gebouw van wetenschap maakt.
01:45
And it seemed to me that this structure -- complex, rich and yet
20
93000
6000
Het leek me dat deze structuur -- complex, rijk en toch volledig rationeel:
01:51
totally rational: it's an instrument -- had something to do with science,
21
99000
3000
het is een instrument -- te maken had met wetenschap.
01:54
and somehow a building for science should be different and unique and speak of that.
22
102000
5000
Een gebouw van wetenschap zou expliciet anders en uniek moeten zijn.
01:59
And so my first sketch after I left was to say,
23
107000
2000
Mijn eerste schets nadat ik vertrok, zei:
02:01
"Let's cut the channel and make an island and make an island building."
24
109000
6000
"Laten we het kanaal splitsen, een eiland maken, een eilandgebouw."
02:07
And I got all excited and came back, and
25
115000
3000
Ik werd helemaal enthousiast, kwam terug en
02:10
they sort of looked at me in dismay and said, "An island?
26
118000
3000
ze keken me ontzet aan en zeiden: "Een eiland?
02:13
This used to be an island -- Ackerman Island --
27
121000
2000
Dit was ooit een eiland -- Ackerman Eiland --
02:15
and we filled in the channel during the Depression to create jobs."
28
123000
3000
en tijdens de Depressie is het kanaal gedempt om banen te creëren."
02:18
(Laughter)
29
126000
3000
(Gelach)
02:21
And so the process began and they said,
30
129000
3000
Dus het proces begon en ze zeiden:
02:24
"You can't put it all on an island;
31
132000
2000
"Je kunt het niet allemaal op een eiland zetten;
02:26
some of it has to be on the mainland because
32
134000
2000
gedeeltelijk moet het op het vasteland want
02:28
we don't want to turn our back to the community."
33
136000
3000
we willen de gemeenschap de rug niet toekeren."
02:31
And there emerged a design: the galleries sort of forming an island
34
139000
4000
Er ontstond een ontwerp. De galerijen vormen min of meer een eiland.
02:35
and you could walk through them or on the roof.
35
143000
3000
Je kunt er doorheen lopen, of op het dak.
02:38
And there were all kinds of exciting features:
36
146000
3000
Er waren allemaal interessante kenmerken:
02:41
you could come in through the landside buildings,
37
149000
3000
je kon binnenkomen door de oevergebouwen,
02:44
walk through the galleries into playgrounds in the landscape.
38
152000
3000
door de galerijen lopen naar de speelvelden in het landschap.
02:47
If you were cheap you could walk on top of a bridge to the roof,
39
155000
3000
Als je krenterig was kon je over een brug naar het dak lopen,
02:50
peek in the exhibits and then get totally seduced,
40
158000
4000
binnenkijken bij de exposities, totaal verleid worden,
02:54
come back and pay the five dollars admission.
41
162000
2000
teruggaan en de vijf dollar toegangsgeld betalen.
02:56
(Laughter)
42
164000
2000
(Gelach)
02:58
And the client was happy -- well, sort of happy
43
166000
2000
De cliënt was gelukkig -- nou ja, bijna gelukkig
03:00
because we were four million dollars over the budget, but essentially happy.
44
168000
4000
want we zaten 4 miljoen dollar over het budget, maar in principe gelukkig.
03:04
But I was still troubled, and I was troubled because I felt this was capricious.
45
172000
6000
Maar ik was nog steeds bedrukt, omdat ik vond dat het wispelturig was.
03:10
It was complex, but there was something capricious about its complexity.
46
178000
5000
Het was complex, maar er zat iets wispelturigs in zijn complexiteit.
03:15
It was, what I would say, compositional complexity,
47
183000
3000
Het was wat ik zou noemen 'compositorische complexiteit',
03:18
and I felt that if I had to fulfill what I talked about --
48
186000
5000
en ik vond dat, als ik wilde maken waar ik het over had --
03:23
a building for science -- there had to be some kind of a generating idea,
49
191000
3000
een gebouw voor de wetenschap -- er een soort genererend idee moest zijn,
03:26
some kind of a generating geometry.
50
194000
3000
een soort genererende geometrie.
03:29
And this gave birth to the idea of having toroidal generating geometry,
51
197000
5000
Dit leidde naar het idee van een torusvormige genererende geometrie,
03:34
one with its center deep in the earth for the landside building
52
202000
4000
één met zijn centrum diep in de grond voor het oevergebouw
03:38
and a toroid with its center in the sky for the island building.
53
206000
6000
en een torus met het centrum in de lucht voor het eilandgebouw.
03:44
A toroid, for those who don't know,
54
212000
2000
Een torus, voor degenen die dat niet weten,
03:46
is the surface of a doughnut or, for some of us, a bagel.
55
214000
4000
is het oppervlak van een donut, voor sommigen van ons een bagel.
03:50
And out of this idea started spinning off many,
56
218000
4000
Uit dit idee ontsproten vele, vele
03:54
many kinds of variations of different plans and possibilities,
57
222000
5000
variaties van verschillende plannen en mogelijkheden.
03:59
and then the plan itself evolved in relationship to the exhibits,
58
227000
4000
Toen ontwikkelde het plan zich in relatie tot de exposities.
04:03
and you see the intersection of the plan with the toroidal geometry.
59
231000
6000
Je ziet de kruising van het plan met de torusvormige geometrie.
04:09
And finally the building -- this is the model.
60
237000
3000
Tot slot het gebouw -- dit is het model.
04:12
And when there were complaints about budget, I said,
61
240000
2000
Als er klachten waren over het budget, zei ik:
04:14
"Well, it's worth doing the island because you get twice for your money: reflections."
62
242000
5000
"Nou, met het eiland krijg je dubbele waar voor je geld: reflecties."
04:20
And here's the building as it opened,
63
248000
3000
Hier is het gebouw tijdens de opening,
04:23
with a channel overlooking downtown, and as seen from downtown.
64
251000
5000
met een kanaal -- dat uitkijkt over het centrum -- en gezien van het centrum.
04:28
And the bike route's going right through the building,
65
256000
3000
Het fietspad loopt dwars door het gebouw heen,
04:31
so those traveling the river would see the exhibits and be drawn to the building.
66
259000
6000
dus als je langs de rivier rijdt, zie je de exposities en word je naar het gebouw getrokken.
04:40
The toroidal geometry made for a very efficient building:
67
268000
3000
De torusvormige geometrie maakte het bouwen heel efficiënt:
04:43
every beam in this building is the same radius, all laminated wood.
68
271000
5000
elke balk in dit gebouw is van dezelfde diameter gelamineerd hout.
04:48
Every wall, every concrete wall is resisting the stresses and supporting the building.
69
276000
6000
Elke betonnen muur weerstaat de druk en draagt het gebouw.
04:54
Every piece of the building works.
70
282000
3000
Ieder deel van het gebouw werkt.
04:57
These are the galleries with the light coming in through the skylights,
71
285000
4000
Dit zijn de galerijen met licht dat door de dakramen komt,
05:02
and at night, and on opening day.
72
290000
4000
en bij nacht, en op de openingsdag.
05:08
Going back to 1976.
73
296000
3000
Terug naar 1976.
05:11
(Applause)
74
299000
5000
(Applaus)
05:16
In 1976, I was asked to design a children's memorial museum
75
304000
5000
In 1976 werd ik gevraagd om een kinder-herdenkplek te ontwerpen
05:21
in a Holocaust museum in Yad Vashem in Jerusalem,
76
309000
4000
in een Holocaust-museum in Yad Vashem in Jeruzalem,
05:25
which you see here the campus.
77
313000
3000
waarvan je hier de campus ziet.
05:28
I was asked to do a building,
78
316000
2000
Men vroeg me een gebouw te maken,
05:30
and I was given all the artifacts of clothing and drawings.
79
318000
6000
en ik kreeg alle voorwerpen zoals kleding en tekeningen.
05:36
And I felt very troubled.
80
324000
2000
Ik voelde me bezwaard.
05:38
I worked on it for months and I couldn't deal with it
81
326000
2000
Ik werkte er maanden aan en kon het niet.
05:40
because I felt people were coming out of the historic museum,
82
328000
3000
Ik vond: mensen komen uit het historisch museum
05:43
they are totally saturated with information
83
331000
3000
en zijn helemaal verzadigd met informatie.
05:46
and to see yet another museum with information,
84
334000
3000
Om dan nóg een museum te zien met informatie,
05:49
it would make them just unable to digest.
85
337000
4000
zou ze beletten het allemaal te verwerken.
05:53
And so I made a counter-proposal:
86
341000
2000
Dus deed ik een tegenvoorstel.
05:55
I said, "No building." There was a cave on the site; we tunnel into the hill,
87
343000
7000
Ik zei: geen gebouw. Er was een grot op de locatie. We groeven een tunnel
06:02
descend through the rock into an underground chamber.
88
350000
6000
door de rotsen naar een ondergrondse kamer.
06:08
There's an anteroom with photographs of children who perished
89
356000
4000
Er is een voorkamer met foto's van kinderen die omkwamen
06:12
and then you come into a large space.
90
360000
3000
en dan kom je in een een grote ruimte.
06:16
There is a single candle flickering in the center;
91
364000
4000
Daar flikkert één enkele kaars in het midden;
06:20
by an arrangement of reflective glasses, it reflects into infinity in all directions.
92
368000
7000
door een arrangement van reflectieglazen weerkaatst die oneindig in alle richtingen.
06:27
You walk through the space, a voice reads the names,
93
375000
5000
Je loopt door de ruimte, een stem leest de namen,
06:32
ages and place of birth of the children.
94
380000
2000
leeftijden en geboorteplaatsen van de kinderen.
06:34
This voice does not repeat for six months.
95
382000
3000
De stem herhaalt zes maanden lang niets.
06:37
And then you descend to light and to the north and to life.
96
385000
5000
Dan daal je af naar licht en naar het noorden en het leven.
06:42
Well, they said, "People won't understand,
97
390000
2000
Ze zeiden: "De mensen zullen het niet begrijpen,
06:44
they'll think it's a discotheque. You can't do that."
98
392000
2000
die denken dat het een discotheek is. Dat kun je niet doen."
06:46
And they shelved the project. And it sat there for 10 years,
99
394000
4000
Ze bliezen het project af. Het duurde tien jaar tot
06:50
and then one day Abe Spiegel from Los Angeles,
100
398000
4000
op een dag Abe Spiegel uit Los Angeles,
06:54
who had lost his three-year-old son at Auschwitz,
101
402000
3000
die zijn driejarige zoon verloor in Auschwitz,
06:57
came, saw the model, wrote the check and it got built 10 years later.
102
405000
4000
kwam, de maquette zag, de cheque uitschreef, en tien jaar later werd het gebouwd.
07:03
So, many years after that in 1998,
103
411000
4000
Vele jaren daarna, in 1998,
07:07
I was on one of my monthly trips to Jerusalem
104
415000
4000
was ik op een van mijn maandelijkse trips naar Jeruzalem.
07:11
and I got a call from the foreign ministry saying,
105
419000
3000
Ik kreeg een telefoontje van buitenlandse zaken:
07:14
"We've got the Chief Minister of the Punjab here.
106
422000
6000
"We hebben de premier van de Punjab hier.
07:20
He is on a state visit. We took him on a visit to Yad Vashem,
107
428000
6000
Hij is op staatsbezoek. We namen hem mee naar Yad Vashem,
07:26
we took him to the children's memorial; he was extremely moved.
108
434000
3000
naar het kindermonument. Hij was erg aangedaan.
07:29
He's demanding to meet the architect. Could you come down and meet him in Tel Aviv?"
109
437000
3000
Hij staat erop de architect te ontmoeten. Kun je komen voor een ontmoeting in Tel Aviv?"
07:32
And I went down and Chief Minister Badal said to me,
110
440000
5000
Ik ging erheen en premier Badal zei tegen me:
07:37
"We Sikhs have suffered a great deal, as you have Jews.
111
445000
5000
"Wij Sikhs hebben veel geleden, net als jullie Joden.
07:42
I was very moved by what I saw today.
112
450000
3000
Ik was erg aangedaan door wat ik vandaag zag.
07:45
We are going to build our national museum to tell the story of our people;
113
453000
4000
We gaan binnenkort ons nationaal museum bouwen om het verhaal
07:49
we're about to embark on that.
114
457000
2000
van ons volk te vertellen.
07:51
I'd like you to come and design it."
115
459000
2000
Ik zou graag zien dat je het ontwerpt."
07:53
And so, you know, it's one of those things that you don't take too seriously.
116
461000
6000
Nou ja, dat is een van die dingen die je niet al te serieus neemt.
07:59
But two weeks later, I was in this little town, Anandpur Sahib,
117
467000
5000
Maar twee weken later was ik in een klein stadje, Anandpur Sahib,
08:04
outside Chandigarh, the capital of the Punjab,
118
472000
4000
buiten Chandigarh, de hoofdstad van de Punjab,
08:08
and the temple and also next to it the fortress
119
476000
5000
en de tempel en daarnaast het fort waarin
08:13
that the last guru of the Sikhs, Guru Gobind, died in
120
481000
5000
de laatste guru van de Sikhs, Guru Gobind, stierf
08:18
as he wrote the Khalsa, which is their holy scripture.
121
486000
5000
toen hij de Khalsa schreef, hun heilige geschrift.
08:23
And I got to work and they took me somewhere down there,
122
491000
5000
Ik ging aan het werk. Ze namen me mee, negen kilometer
08:28
nine kilometers away from the town and the temple,
123
496000
2000
van het stadje en de tempel vandaan,
08:30
and said, "That's where we have chosen the location."
124
498000
3000
en zeiden: "Dit is de plek die we gekozen hebben."
08:33
And I said, "This just doesn't make any sense.
125
501000
4000
Ik zei: "Dit is geen goed idee.
08:37
The pilgrims come here by the hundreds of thousands --
126
505000
3000
De pelgrims komen hier bij de honderdduizenden --
08:40
they're not going to get in trucks and buses and go down there.
127
508000
3000
die gaan niet in bussen dat hele eind daarheen.
08:43
Let's get back to the town and walk to the site."
128
511000
3000
Laten we vanuit de stad naar de plek wandelen."
08:46
And I recommended they do it right there, on that hill
129
514000
3000
Ik stelde voor om het daar te doen, op die heuvel
08:49
and this hill, and bridge all the way into the town.
130
517000
4000
en deze heuvel, met een brug helemaal naar de stad.
08:53
And, as things are a little easier in India, the site was purchased within a week
131
521000
6000
Omdat dingen wat makkelijker gaan in India, was de locatie binnen een week gekocht
08:59
and we were working.
132
527000
2000
en we waren aan het werk.
09:01
(Laughter)
133
529000
1000
(Gelach)
09:02
And my proposal was to split the museum into two --
134
530000
4000
Mijn voorstel was om het museum in tweeën te splitsen --
09:06
the permanent exhibits at one end, the auditorium, library,
135
534000
5000
de permanente exposities aan één eind, en het auditorium, bibliotheek
09:11
and changing exhibitions on the other --
136
539000
2000
en tijdelijke exposities aan de andere --
09:13
to flood the valley into a series of water gardens
137
541000
4000
om in de vallei een serie watertuinen te maken
09:17
and to link it all to the fort and to the downtown.
138
545000
4000
en om het allemaal te linken aan het fort en het centrum.
09:21
And the structures rise from the sand cliffs --
139
549000
4000
De structuren verrijzen uit de zandkliffen --
09:25
they're built in concrete and sandstones; the roofs are stainless steel --
140
553000
5000
gebouwd in beton en zandsteen. De daken zijn van roestvast staal.
09:30
they are facing south and reflecting light towards the temple itself,
141
558000
5000
Ze liggen richting zuiden en reflecteren licht naar de tempel zelf.
09:35
pedestrians crisscross from one side to the other.
142
563000
3000
Voetgangers lopen van een kant naar de andere.
09:38
And as you come from the north, it is all masonry growing out of the sand cliffs
143
566000
6000
Als je vanuit het noorden komt, groeit er metselwerk uit de kliffen,
09:44
as you come from the Himalayas and evoking the tradition of the fortress.
144
572000
6000
als je uit de Himalaya komt. Het roept de traditie van het fort op.
09:50
And then I went away for four months
145
578000
2000
Toen ging ik vier maanden weg
09:52
and there was going to be groundbreaking.
146
580000
2000
en dan zou de eerste paal geslagen worden.
09:54
And I came back and, lo and behold, the little model I'd left behind
147
582000
3000
Ik kwam terug, en ziedaar, het kleine model dat ik had achtergelaten
09:57
had been built ten times bigger for public display on site
148
585000
4000
was tienmaal groter gebouwd voor het publiek...
10:01
and ... the bridge was built!
149
589000
3000
...en de brug was gebouwd!
10:04
(Laughter)
150
592000
7000
(Gelach)
10:11
Within the working drawings!
151
599000
2000
Binnen de werktekeningen!
10:14
And half a million people gathered for the celebrations;
152
602000
4000
Een half miljoen mensen kwamen bijeen voor de vieringen.
10:20
you can see them on the site itself as the foundations are beginning.
153
608000
4000
Je kunt ze zien op de locatie, terwijl de fundering gaat beginnen.
10:24
I was renamed Safdie Singh. And there it is under construction;
154
612000
5000
Ik werd Safdie Singh gedoopt. Hier is het in opbouw.
10:29
there are 1,800 workers at work and it will be finished in two years.
155
617000
5000
Er zijn 1800 arbeiders bezig en het is over twee jaar klaar.
10:34
Back to Yad Vashem three years ago. After all this episode began,
156
622000
5000
Terug naar Yad Vashem drie jaar geleden. Nadat deze episode begon,
10:39
Yad Vashem decided to rebuild completely the historic museum
157
627000
4000
besloot Yad Vashem het historisch museum compleet te herbouwen
10:43
because now Washington was built -- the Holocaust Museum in Washington --
158
631000
3000
want nu was het Holocaust Museum in Washington gebouwd --
10:46
and that museum is so much more comprehensive in terms of information.
159
634000
5000
en dat museum is zoveel uitgebreider wat informatie betreft.
10:51
And Yad Vashem needs to deal with three million visitors a year at this point.
160
639000
4000
Yad Vashem kreeg nu drie miljoen bezoekers per jaar.
10:55
They said, "Let's rebuild the museum."
161
643000
2000
Ze zeiden: "We herbouwen het."
10:57
But of course, the Sikhs might give you a job on a platter -- the Jews make it hard:
162
645000
4000
Maar de Sikhs mogen je je werk op een dienblad geven -- de Joden maken het moeilijk:
11:01
international competition, phase one, phase two, phase three.
163
649000
5000
internationale competitie, fase 1, fase 2, fase 3.
11:06
(Laughter)
164
654000
2000
(Gelach)
11:08
And again, I felt kind of uncomfortable with the notion
165
656000
4000
Weer voelde ik me ongemakkelijk bij het idee
11:12
that a building the size of the Washington building --
166
660000
5000
dat een gebouw ter grootte van dat in Washington --
11:17
50,000 square feet -- will sit on that fragile hill
167
665000
4000
4650 vierkante meter --bovenop die heuvel zou staan
11:21
and that we will go into galleries -- rooms with doors
168
669000
4000
en dat we galerijen betreden -- kamers met deuren,
11:25
and sort of familiar rooms -- to tell the story of the Holocaust.
169
673000
4000
om het verhaal van de holocaust te vertellen.
11:29
And I proposed that we cut through the mountain. That was my first sketch.
170
677000
5000
Ik stelde voor om door de berg heen te gaan. Dat was mijn eerste schets.
11:34
Just cut the whole museum through the mountain --
171
682000
2000
Boor gewoon het hele museum door de berg heen --
11:36
enter from one side of the mountain,
172
684000
2000
ga binnen aan één kant van de berg,
11:38
come out on the other side of the mountain --
173
686000
2000
kom weer naar buiten aan de andere kant --
11:40
and then bring light through the mountain into the chambers.
174
688000
4000
en breng dan licht door de berg in de kamers.
11:44
And here you see the model:
175
692000
3000
Hier zie je het model:
11:47
a reception building and some underground parking.
176
695000
3000
een receptiegebouw en wat ondergrondse parkeerruimte.
11:50
You cross a bridge, you enter this triangular room, 60 feet high,
177
698000
6000
Je steekt een brug over, gaat de driehoekige kamer binnen, 18 meter hoog,
11:56
which cuts right into the hill
178
704000
2000
die in de heuvel boort
11:58
and extends right through as you go towards the north.
179
706000
5000
en er dwars doorheen loopt richting noorden.
12:03
And all of it, then, all the galleries are underground,
180
711000
3000
Dat alles, al de galerijen zijn ondergronds,
12:06
and you see the openings for the light.
181
714000
3000
en je ziet de openingen voor het licht.
12:09
And at night, just one line of light cuts through the mountain,
182
717000
3000
's Nachts boort slechts één rij lichten door de berg,
12:12
which is a skylight on top of that triangle.
183
720000
4000
namelijk een dakopening in de top van de driehoek.
12:16
And all the galleries,
184
724000
4000
Alle galerijen waar je
12:20
as you move through them and so on, are below grade.
185
728000
3000
doorheen gaat, zijn ondergronds.
12:23
And there are chambers carved in the rock --
186
731000
5000
Er zijn kamers uitgehakt in de rotsen --
12:28
concrete walls, stone, the natural rock when possible -- with the light shafts.
187
736000
4000
betonnen muren, steen, de originele rotsen waar mogelijk -- met de lichtschachten.
12:32
This is actually a Spanish quarry, which sort of inspired
188
740000
6000
Dit is een Spaanse groeve, die inspiratie bood
12:38
the kind of spaces that these galleries could be.
189
746000
3000
voor de soort ruimtes die deze galerijen konden zijn.
12:41
And then, coming towards the north, it opens up:
190
749000
3000
Dan, in het noorden, opent het zich...
12:44
it bursts out of the mountain into, again, a view of light and of the city
191
752000
6000
het barst uit de berg naar een uitzicht van licht en de stad
12:50
and of the Jerusalem hills.
192
758000
3000
en de heuvels van Jeruzalem.
12:55
I'd like to conclude with a project I've been working on for two months.
193
763000
5000
Ik zou willen afsluiten met een project waaraan ik twee maanden heb gewerkt.
13:00
It's the headquarters for the Institute of Peace in Washington,
194
768000
6000
Het is het hoofdkwartier voor het Institute of Peace in Washington,
13:06
the U.S. Institute of Peace.
195
774000
2000
het Amerikaanse Instituut voor de Vrede.
13:08
The site chosen is across from the Lincoln Memorial;
196
776000
5000
De locatie is tegenover het Lincoln Memorial;
13:13
you see it there directly on the Mall. It's the last building on the Mall,
197
781000
4000
je kunt het zien op de Mall. Het is het laatste gebouw op de Mall,
13:17
on access of the Roosevelt Bridge that comes in from Virginia.
198
785000
4000
bereikbaar via de Roosevelt Bridge die binnenkomt uit Virginia.
13:22
That too was a competition, and it is something I'm just beginning to work on.
199
790000
6000
Ook dit was een wedstrijd, en ik begin er net aan te werken.
13:30
But one recognized the kind of uniqueness of the site.
200
798000
4000
Maar de uniciteit van de locatie werd onderkend.
13:34
If it were to be anywhere in Washington,
201
802000
2000
Als het ergens anders in Washington was,
13:36
it would be an office building, a conference center,
202
804000
3000
zou het een kantoorgebouw zijn, een conferentiegebouw,
13:39
a place for negotiating peace and so on -- all of which the building is --
203
807000
4000
een plaats voor vredesonderhandelingen... wat het gebouw allemaal is --
13:43
but by virtue of the choice of putting it on the Mall and by the Lincoln Memorial,
204
811000
4000
maar doordat men koos voor de plek op de Mall en bij het Lincoln Memorial
13:47
this becomes the structure that is the symbol of peace on the Mall.
205
815000
5000
wordt het de structuur die het symbool van vrede is op de Mall.
13:52
And that was a lot of heat to deal with.
206
820000
5000
Dat was een grote last op mijn schouders.
13:57
The first sketch recognizes that the building is many spaces --
207
825000
4000
De eerste schets onderkent dat het gebouw vele ruimtes is --
14:01
spaces where research goes on, conference centers,
208
829000
5000
ruimtes waar onderzoek gedaan wordt, conferentiecentra,
14:06
a public building because it will be a museum devoted to peacemaking --
209
834000
4000
een publiek gebouw omdat het een museum zal zijn, gewijd aan vredestichten --
14:10
and these are the drawings that we submitted for the competition,
210
838000
4000
en dit zijn de tekeningen die we inzonden voor de wedstrijd,
14:14
the plans showing the spaces which radiate outwards from the entry.
211
842000
5000
waarop je ziet hoe de ruimtes uitwaaieren vanuit de ingang.
14:19
You see the structure as, in the sequence of structures on the Mall,
212
847000
4000
Je ziet de structuur als transparant en uitnodigend
14:23
very transparent and inviting and looking in.
213
851000
4000
in de opeenvolging van structuren op de Mall.
14:27
And then as you enter it again, looking in all directions towards the city.
214
855000
5000
Als je binnengaat, kijk je in alle richtingen uit op de stad.
14:32
And what I felt about that building is that it really was a building
215
860000
4000
Wat ik voelde bij dat gebouw, is dat het te maken had
14:36
that had to do with a lightness of being -- to quote Kundera --
216
864000
7000
met 'lichtheid van bestaan' -- om met Kundera te spreken --
14:43
that it had to do with whiteness,
217
871000
2000
met witheid,
14:45
it had to do with a certain dynamic quality and it had to do with optimism.
218
873000
6000
met een zekere dynamiek en met optimisme.
14:51
And this is where it is; it's sort of evolving.
219
879000
5000
Dit is waar het is. Het is in ontwikkeling.
14:56
Studies for the structure of the roof,
220
884000
3000
Studies voor de structuur van het dak,
14:59
which demands maybe new materials:
221
887000
4000
dat wellicht nieuwe materialen verlangt.
15:03
how to make it white, how to make it translucent, how to make it glowing,
222
891000
4000
Hoe maak je het wit en doorschijnend, hoe laat je het gloeien,
15:07
how to make it not capricious.
223
895000
3000
hoe maak je het niet wispelturig?
15:12
And here studying, in three dimensions,
224
900000
3000
Hier bestuderen we, in drie dimensies,
15:15
how to give some kind, again, of order, a structure;
225
903000
6000
hoe je het ordent, structuur geeft;
15:21
not something you feel you could just change
226
909000
2000
niet iets dat je zomaar zou kunnen veranderen
15:23
because you stop the design of that particular process.
227
911000
3000
omdat je het ontwerp van dat bepaalde proces stopt.
15:31
And so it goes.
228
919000
2000
Enzovoort...
15:37
I'd like to conclude by saying something ...
229
925000
2000
Ik zou tot slot iets willen zeggen ...
15:39
(Applause)
230
927000
8000
(Applaus)
15:47
I'd like to conclude by relating all of what I've said to the term "beauty."
231
935000
6000
Ik zou tot slot alles wat ik zei willen koppelen aan het begrip 'schoonheid'.
15:53
And I know it is not a fashionable term these days,
232
941000
3000
Ik weet dat de term niet in zwang is tegenwoordig,
15:56
and certainly not fashionable in the discourse of architectural schools,
233
944000
4000
en zeker niet in het taalgebruik van scholen voor architectuur,
16:00
but it seems to me that all this, in one way or the other, is a search for beauty.
234
948000
6000
maar het lijkt me dat dit alles, op een of andere manier, een zoektocht naar schoonheid is.
16:06
Beauty in the most profound sense of fit.
235
954000
3000
Schoonheid in de meest verheven zin van 'gepastheid'.
16:09
I have a quote that I like by a morphologist, 1917,
236
957000
9000
Ik heb een citaat uit 1917 van een morfoloog,
16:18
Theodore Cook, who said, "Beauty connotes humanity.
237
966000
4000
Theodore Cook, die zei: "Schoonheid houdt menselijkheid in.
16:22
We call a natural object beautiful because we see
238
970000
4000
We noemen een object mooi omdat we zien
16:26
that its form expresses fitness, the perfect fulfillment of function."
239
974000
5000
dat zijn vorm gepastheid uitdrukt, de perfecte vervulling van functie."
16:31
Well, I would have said the perfect fulfillment of purpose.
240
979000
4000
Ik zou zelf hebben gezegd: de perfecte vervulling van doelstelling.
16:35
Nevertheless, beauty as the kind of fit; something that tells us
241
983000
5000
Niettemin, schoonheid als een soort gepastheid; iets dat ons vertelt
16:40
that all the forces that have to do with our natural environment
242
988000
4000
dat alle krachten die te maken hebben met onze natuurlijke omgeving,
16:44
have been fulfilled -- and our human environment -- for that.
243
992000
4000
vervuld zijn -- en onze menselijke omgeving ook, trouwens.
16:48
Twenty years ago, in a conference Richard and I were at together,
244
996000
5000
Twintig jaar geleden, op een conferentie waar Richard en ik samen waren,
16:53
I wrote a poem, which seems to me to still hold for me today.
245
1001000
5000
schreef ik een gedicht, dat voor mij nog steeds stand lijkt te houden.
16:58
"He who seeks truth shall find beauty. He who seeks beauty shall find vanity.
246
1006000
7000
"Hij die waarheid zoekt, zal schoonheid vinden. Hij die schoonheid zoekt, zal ijdelheid vinden.
17:05
He who seeks order shall find gratification.
247
1013000
4000
Hij die orde zoekt, zal bevrediging vinden.
17:09
He who seeks gratification shall be disappointed.
248
1017000
4000
Hij die bevrediging zoekt, zal teleurgesteld worden.
17:13
He who considers himself the servant of his fellow beings
249
1021000
3000
Hij die zichzelf beschouwt als dienaar van zijn medeschepselen
17:16
shall find the joy of self-expression. He who seeks self-expression
250
1024000
6000
zal de vreugde van zelf-expressie vinden. Hij die zelf-expressie zoekt,
17:22
shall fall into the pit of arrogance.
251
1030000
2000
zal in de put van arrogantie vallen.
17:24
Arrogance is incompatible with nature.
252
1032000
3000
Arrogantie is onverenigbaar met de natuur.
17:27
Through nature, the nature of the universe and the nature of man,
253
1035000
3000
Door de natuur, de natuur van het universum en de natuur van de mens
17:30
we shall seek truth. If we seek truth, we shall find beauty."
254
1038000
4000
zullen we waarheid zoeken. Als we waarheid zoeken vinden we schoonheid.
17:34
Thank you very much. (Applause)
255
1042000
1000
Mijn hartelijke dank. (Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Moshe Safdie - ArchitectMoshe Safdie's buildings -- from grand libraries to intimate apartment complexes -- explore the qualities of light and the nature of private and public space.
Why you should listen
Moshe Safdie's master's thesis quickly became a cult building: his modular "Habitat '67" apartments for Montreal Expo '67. Within a dizzying pile of concrete, each apartment was carefully sited to have natural light and a tiny, private outdoor space for gardening. These themes have carried forward throughout Safdie's career -- his buildings tend to soak in the light, and to hold cozy, user-friendly spaces inside larger gestures.
He's a triple citizen of Canada, Israel and the United States, three places where the bulk of his buildings can be found: in Canada, the National Gallery in Ottawa, the Montreal Museum of Fine Arts, the Vancouver public library. For Yad Vashem, the Holocaust museum in Jerusalem, he designed the Children's Memorial and the Memorial to the Deportees; he's also built airport terminals in Tel Aviv. In the US, he designed the elegant and understated Peabody Essex Museum in Salem, Masachusetts, and the Crystal Bridges Museum in Arkansas.
Moshe Safdie | Speaker | TED.com