ABOUT THE SPEAKER
Paul Ewald - Evolutionary biologist
After years of studying illness from the germs' point of view, microbiologist Paul Ewald believes that Big Pharma is wrong about some very big issues. What's right? The leader in evolutionary medicine posits radical new approaches.

Why you should listen

Paul Ewald has a problem with modern medicine: It ignores the fact that many diseases of unknown origin can be linked to slow-growing infections caused by viruses, bacteria and other microorganisms.

Ewald -- whose theory stems from both a formal education in biological sciences, ecology, and evolution, and a personal bout with diarrhea in the 1970s -- aims to change this thinking. To that end, he has written popular news articles, academic papers, and two books (Evolution of Infectious Disease and Plague Time) that explain and expand his idea. Ewald is regarded as the leading expert in the emerging field of evolutionary medicine. He directs the evolutionary medicine program in the Biology department at the University of Louisville, Kentucky, and lectures worldwide.

Among other honors, Ewald was the first recipient of the Smithsonian Institution's George E. Burch Fellowship in Theoretic Medicine and Affiliated Sciences, which was established to foster pioneering work in health sciences.

More profile about the speaker
Paul Ewald | Speaker | TED.com
TED2007

Paul Ewald: Can we domesticate germs?

Paul Ewald vraagt zich af of we ziektekiemen kunnen domesticeren

Filmed:
583,626 views

Evolutionair Bioloog Paul Ewalds neemt ons mee naar het riool om over ziektekiemen te praten. Waarom zijn sommige schadelijker dan anderen? Hoe kunnen we de schadelijke goedaardiger maken? Op zoek naar antwoorden neemt hij een smerig maar fascinerend onderwerp onder de loep: diarree.
- Evolutionary biologist
After years of studying illness from the germs' point of view, microbiologist Paul Ewald believes that Big Pharma is wrong about some very big issues. What's right? The leader in evolutionary medicine posits radical new approaches. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
What I'd like to do is just dragslepen us all down into the guttergoot,
0
0
3000
Ik wil jullie graag meenemen de goot in
00:21
and actuallywerkelijk all the way down into the sewerriool
1
3000
2000
en eigenlijk nog dieper, naar het riool
00:23
because I want to talk about diarrheadiarree.
2
5000
2000
want ik wil het hebben over diarree
00:25
And in particularbijzonder, I want to talk about
3
7000
4000
en nog specifieker wil ik het hebben
00:29
the designontwerp of diarrheadiarree.
4
11000
2000
over het ontwerp van diarree.
00:31
And when evolutionaryevolutionaire biologistsbiologen talk about designontwerp,
5
13000
2000
Wanneer evolutionair biologen spreken over ontwerp
00:33
they really mean designontwerp by naturalnatuurlijk selectionselectie.
6
15000
4000
bedoelen ze eigenlijk ontwerp door natuurlijke selectie.
00:37
And that bringsbrengt me to the titletitel of the talk,
7
19000
2000
Zo komen we bij de titel van dit verhaal:
00:39
"UsingMet behulp van EvolutionEvolutie to DesignOntwerp DiseaseZiekte OrganismsOrganismen IntelligentlyIntelligent."
8
21000
4000
"Evolutie gebruiken om ziekteverwekkende organismen op een slimme manier te ontwerpen."
00:43
And I alsoook have a little bitbeetje of a sortsoort of smartasssmartass subtitleondertitel to this.
9
25000
4000
Ik heb ook nog een soort bijdehante subtitel hierop: "Darwin in het land van smurrie".
00:47
But I'm not just doing this to be cuteschattig.
10
29000
2000
Ik zeg dit niet enkel om leuk te zijn.
00:49
I really think that this subtitleondertitel explainslegt uit
11
31000
3000
Ik denk namelijk dat deze subtitel aangeeft
00:52
what somebodyiemand like me, who'swie is sortsoort of a DarwinDarwin wannabeWannabe,
12
34000
3000
wat de perceptie is van de rol van iemand zoals ik,
00:55
how they actuallywerkelijk look at one'séén is rolerol in
13
37000
3000
een soort 'Darwin-wannabe', die terecht komt
00:58
sortsoort of comingkomt eraan into this fieldveld- of healthGezondheid scienceswetenschappen and medicinegeneeskunde.
14
40000
4000
in dit domein van gezondheidswetenschappen en medicijnen.
01:02
It's really not a very friendlyvriendelijk fieldveld- for evolutionaryevolutionaire biologistsbiologen.
15
44000
3000
Het is geen vriendelijk milieu voor evolutionair biologen.
01:05
You actuallywerkelijk see a great potentialpotentieel,
16
47000
2000
Je ziet een groot potentieel maar
01:07
but you see a lot of people who are sortsoort of defendingverdedigen theirhun turfgras,
17
49000
3000
je komt een hoop mensen tegen die toch een beetje hun eigen vakgebied verdedigen
01:10
and maymei actuallywerkelijk be very resistantresistant, when one triesprobeert
18
52000
4000
en die erg defensief kunnen zijn wanneer iemand probeert
01:14
to introducevoorstellen ideasideeën.
19
56000
2000
om nieuwe ideeën te introduceren.
01:16
So, all of the talk todayvandaag is going to dealtransactie with two generalalgemeen questionsvragen.
20
58000
5000
Het hele verhaal van vandaag zal gaan over twee algemene vragen.
01:21
One is that, why are some diseaseziekte organismsorganismen more harmfulschadelijk?
21
63000
3000
Een ervan is waarom sommige ziekteverwekkers zoveel schadelijker zijn
01:24
And a very closelyvan nabij relatedverwant questionvraag, whichwelke is,
22
66000
2000
en een sterk gerelateerde vraag:
01:26
how can we take controlcontrole of this situationsituatie onceeen keer we understandbegrijpen
23
68000
4000
hoe kunnen we deze situatie onder controle krijgen wanneer we begrijpen
01:30
the answerantwoord to the first questionvraag?
24
72000
1000
wat het antwoord op de eerste vraag is?
01:31
How can we make the harmfulschadelijk organismsorganismen more mildmild?
25
73000
2000
Hoe kunnen we schadelijke organismen milder maken?
01:34
And I'm going to be talkingpratend, to beginbeginnen with, as I said,
26
76000
2000
Ik ga beginnen met, zoals ik al zei
01:36
about diarrhealdiarree diseaseziekte organismsorganismen.
27
78000
2000
diarreeverwekkende organismen.
01:38
And the focusfocus when I'm talkingpratend about the diarrhealdiarree organismsorganismen,
28
80000
3000
Mijn focus ligt zowel bij diarree-organismen
01:41
as well as the focusfocus when I'm talkingpratend about any organismsorganismen
29
83000
3000
als bij elk ander organisme
01:44
that causeoorzaak acuteacuut infectiousbesmettelijke diseaseziekte,
30
86000
2000
dat acute besmettelijke ziekten veroorzaakt,
01:46
is to think about the problemprobleem from a germ'sde kiem pointpunt of viewuitzicht,
31
88000
3000
op het bekijken van het probleem vanuit het oogpunt van de ziekteverwekker.
01:49
germ's-eyede kiem-eye viewuitzicht.
32
91000
2000
Vanuit de optiek van een ziekteverwekker.
01:51
And in particularbijzonder, to think about a fundamentalfundamenteel ideaidee
33
93000
4000
En in het bijzonder na te denken over een fundamenteel idee
01:55
whichwelke I think makesmerken sensezin out of a tremendousenorme amountbedrag of variationvariatie
34
97000
3000
waarvan ik denk dat het de enorme variatie
01:58
in the harmfulnessschadelijkheid of diseaseziekte organismsorganismen.
35
100000
3000
in de schadelijkheid van ziekteverwekkers verklaart.
02:01
And that ideaidee is that from the germ's-eyede kiem-eye pointpunt of viewuitzicht,
36
103000
4000
Dat idee gaat als volgt: de ziekteverwekkers
02:05
diseaseziekte organismsorganismen have to get from one hostgastheer to anothereen ander,
37
107000
3000
moeten van de ene gastheer naar de andere zien te komen
02:08
and oftenvaak they have to relyvertrouwen on the well-beingwelzijn of the hostgastheer
38
110000
4000
en vaak zijn ze afhankelijk van de gezondheid van de gastheer
02:12
to moveverhuizing them to anothereen ander hostgastheer.
39
114000
2000
om hen naar een andere gastheer te brengen.
02:14
But not always.
40
116000
2000
Maar niet altijd.
02:16
SometimesSoms, you get diseaseziekte organismsorganismen
41
118000
2000
Soms heb je ziekteverwekkers die
02:18
that don't relyvertrouwen on hostgastheer mobilitymobiliteit at all for transmissiontransmissie.
42
120000
2000
voor overdracht niet afhankelijk zijn van de mobiliteit van de gastheer.
02:20
And when you have that, then evolutionaryevolutionaire theorytheorie tellsvertelt us
43
122000
3000
In dat geval zal volgens de evolutietheorie
02:23
that naturalnatuurlijk selectionselectie will favorgunst the more exploitativeuitbuiting,
44
125000
4000
natuurlijke selectie de voorkeur geven aan de meer uitbuitende,
02:27
more predator-likePredator-achtige organismsorganismen.
45
129000
2000
meer roofdierachtige organismen.
02:29
So, naturalnatuurlijk selectionselectie will favorgunst organismsorganismen
46
131000
2000
Natuurlijke selectie geeft de voorkeur aan organismen
02:31
that are more likelywaarschijnlijk to causeoorzaak damageschade.
47
133000
2000
die een grotere kans hebben om schade te veroorzaken.
02:33
If insteadin plaats daarvan transmissiontransmissie to anothereen ander hostgastheer requiresvereist hostgastheer mobilitymobiliteit,
48
135000
4000
Als in plaats daarvan besmetting van een andere gastheer mobiliteit vereist,
02:37
then we expectverwachten that the winnerswinnaars of the competitionwedstrijd
49
139000
3000
dan verwachten we dat de winnaars van deze competitie
02:40
will be the mildermilder organismsorganismen.
50
142000
2000
de mildere organismen zullen zijn.
02:42
So, if the pathogenpathogen doesn't need the hostgastheer to be healthygezond and activeactief,
51
144000
3000
Als de ziekteverwekker geen baat heeft bij een gezonde en actieve gastheer
02:45
and actualwerkelijk selectionselectie favorsgunsten pathogenspathogenen
52
147000
3000
en de selectie de voorkeur geeft aan ziekteverwekkers
02:48
that take advantagevoordeel of those hostshosts,
53
150000
2000
die misbruik maken van die gastheren,
02:50
the winnerswinnaars in the competitionwedstrijd are those that exploitexploiteren the hostshosts
54
152000
2000
dan winnen degene die de gastheren uitbuiten
02:52
for theirhun owneigen reproductivereproductieve successsucces.
55
154000
2000
voor hun eigen vermenigvuldiging.
02:54
But if the hostgastheer needsbehoefte aan to be mobilemobiel in orderbestellen to transmitoverdragen the pathogenpathogen,
56
156000
5000
Maar als de gastheer mobiel moet zijn om de ziekteverwekker door te geven
02:59
then it's the benigngoedaardig onesdegenen that tendde neiging hebben to be the winnerswinnaars.
57
161000
2000
dan zijn het de meer goedaardige die neigen naar succes.
03:01
So, I'm going to beginbeginnen by applyingtoepassen this ideaidee to diarrhealdiarree diseasesziekten.
58
163000
4000
Ik ga dit idee toepassen op diarreeverwekkende ziektes.
03:05
DiarrhealDiarree diseaseziekte organismsorganismen get transmittedverzonden in basicallyeigenlijk threedrie waysmanieren.
59
167000
3000
In principe wordt diarree op drie manieren doorgegeven.
03:08
They can be transmittedverzonden from person-to-personpersoon tot persoon contactcontact,
60
170000
3000
Door contact van persoon tot persoon,
03:11
person-to-food-then-to-personperson-to-Food-then-to-person contactcontact,
61
173000
2000
of van persoon naar voedsel naar een ander persoon,
03:13
when somebodyiemand eatseet contaminatedvervuild foodeten,
62
175000
2000
wanneer iemand besmet voedsel eet.
03:15
or they can be transmittedverzonden throughdoor the waterwater.
63
177000
2000
Of ze kunnen worden doorgegeven via het water.
03:17
And when they're transmittedverzonden throughdoor the waterwater,
64
179000
2000
Wanneer ze worden doorgegeven via het water,
03:19
unlikeanders the first two modesmodes of transmissiontransmissie,
65
181000
2000
in tegenstelling tot de eerste twee manieren van doorgeven,
03:21
these pathogenspathogenen don't relyvertrouwen on a healthygezond hostgastheer for transmissiontransmissie.
66
183000
4000
zijn deze ziekteverwekkers niet afhankelijk van een gezonde gastheer voor overdracht.
03:25
A personpersoon can be sickziek in bedbed and still infectinfecteren tenstientallen, even hundredshonderden
67
187000
2000
Iemand kan ziek in bed liggen en nog steeds tientallen, honderden
03:27
of other individualsindividuen.
68
189000
1000
andere individuen besmetten.
03:29
To sortsoort of illustrateillustreren that, this diagramdiagram emphasizesbenadrukt that
69
191000
3000
Ter illustratie dit diagram om aan te geven dat
03:32
if you've got a sickziek personpersoon in bedbed,
70
194000
2000
wanneer iemand ziek in bed ligt,
03:34
somebody'ssomebody is going to be takingnemen out the contaminatedvervuild materialsmaterialen.
71
196000
3000
iemand anders het besmette materiaal mee naar buiten zal nemen.
03:37
They're going to washwassen those contaminatedvervuild materialsmaterialen,
72
199000
1000
Iemand wast het besmette materiaal,
03:38
and then the waterwater maymei moveverhuizing into sourcesbronnen of drinkingdrinken waterwater.
73
200000
4000
dat water zal in drinkwaterbronnen terechtkomen.
03:42
People will come in to those placesplaatsen where you've got
74
204000
3000
Mensen komen naar deze bronnen
03:45
contaminatedvervuild drinkingdrinken waterwater,
75
207000
1000
met besmet drinkwater,
03:46
bringbrengen things back to the familyfamilie,
76
208000
1000
nemen dit mee terug naar hun familie
03:47
maymei drinkdrinken right at that pointpunt.
77
209000
1000
of drinken het ter plaatse op.
03:48
The wholegeheel pointpunt is that a personpersoon who can't moveverhuizing
78
210000
3000
Het punt dat ik probeer te maken is dat iemand die zich niet kan verplaatsen
03:51
can still infectinfecteren manyveel other individualsindividuen.
79
213000
2000
nog steeds vele anderen kan besmetten.
03:53
And so, the theorytheorie tellsvertelt us that
80
215000
3000
De theorie vertelt ons dus dat we mogen verwachten dat
03:56
when diarrhealdiarree diseaseziekte organismsorganismen are transportedvervoerd by waterwater,
81
218000
5000
diarreeverwekkers die zich via water verplaatsen,
04:01
we expectverwachten them to be more predator-likePredator-achtige, more harmfulschadelijk.
82
223000
2000
zich meer schadelijker en roofdierachtig zullen gedragen.
04:03
And you can testtest these ideasideeën.
83
225000
2000
Je kan deze ideeën uittesten.
04:05
So, one way you can testtest is just look at all diarrhealdiarree bacteriabacterie,
84
227000
2000
Een manier om dit te testen is door naar alle diarreeverwekkers te kijken
04:07
and see whetherof or not the onesdegenen that tendde neiging hebben to be
85
229000
2000
en te kijken of degene
04:09
more transmittedverzonden by waterwater, tendde neiging hebben to be more harmfulschadelijk.
86
231000
2000
die zich via water verplaatsen, vaker schadelijk zijn.
04:11
And the answerantwoord is -- yepYep, they are.
87
233000
2000
Het antwoord is: "Dat zijn ze absoluut."
04:13
Now I put those namesnamen in there just for the bacteriabacterie buffsbuffs,
88
235000
3000
Ik heb deze namen erin gezet voor de bacteriënkenners
04:16
but the mainhoofd pointpunt here is that --
89
238000
3000
maar het belangrijkste is dat...
04:19
(LaughterGelach)
90
241000
1000
(Gelach)
04:20
there's a lot of them here, I can tell --
91
242000
1000
het zijn er een hoop zo te horen...
04:21
the mainhoofd pointpunt here is that those datagegevens pointspoints
92
243000
4000
maar het belangrijkste is dat al deze datapunten
04:25
all showtonen a very strongsterk, positivepositief associationvereniging betweentussen
93
247000
2000
allemaal een heel sterk verband aantonen
04:27
the degreemate to whichwelke a diseaseziekte organismorganisme is transmittedverzonden by waterwater,
94
249000
4000
tussen de mate waarin ziekteverwekkers worden doorgegeven door water,
04:31
and how harmfulschadelijk they are,
95
253000
1000
hoe schadelijk ze zijn en
04:32
how much deathdood they causeoorzaak perper untreatedonbehandeld infectioninfectie.
96
254000
3000
hoeveel dood ze veroorzaken per onbehandelde infectie.
04:35
So this suggestssuggereert we're on the right trackspoor.
97
257000
2000
Dit suggereert dat we op het goede spoor zijn.
04:37
But this, to me, suggestssuggereert that we really need
98
259000
5000
Maar voor mij suggereert dit ook dat we
04:42
to askvragen some additionalextra questionsvragen.
99
264000
1000
nog een aantal aanvullende vragen moeten stellen.
04:43
RememberVergeet niet the secondtweede questionvraag that I raisedverheven at the outsetbegin was,
100
265000
3000
Denk even terug aan de tweede vraag die ik stelde tijdens de inleiding:
04:46
how can we use this knowledgekennis
101
268000
2000
hoe kunnen we deze kennis gebruiken
04:48
to make diseaseziekte organismsorganismen evolveevolueren to be mildmild?
102
270000
3000
om ziekteverwekkers te laten evolueren tot mildere typen?
04:51
Now, this suggestssuggereert that if you could just blockblok waterbornewatergedragen transmissiontransmissie,
103
273000
2000
Dit suggereert dat wanneer je gewoon de doorgifte via water
04:53
you could causeoorzaak diseaseziekte organismsorganismen to shiftverschuiving from
104
275000
3000
kon blokkeren, je ziekteverwekkers kan laten verschuiven
04:56
the right-handrechter hand sidekant of that graphdiagram to the left-handlinkerhand sidekant of the graphdiagram.
105
278000
3000
van de rechterkant naar de linkerkant van de grafiek.
04:59
But it doesn't tell you how long.
106
281000
2000
Maar het zegt niet hoe lang dit duurt.
05:01
I mean, if this would requirevereisen thousandsduizenden of yearsjaar,
107
283000
2000
Als hier duizenden jaren voor nodig zijn,
05:03
then it's worthlesswaardeloos in termstermen of controllinghet controleren of these pathogenspathogenen.
108
285000
2000
dan is het waardeloos als beheersing van deze ziekteverwekkers.
05:05
But if it could occurvoorkomen in just a fewweinig yearsjaar,
109
287000
2000
Maar als het gedaan kan worden in enkele jaren
05:07
then it mightmacht be a very importantbelangrijk way to controlcontrole
110
289000
4000
dan zou het een heel belangrijke manier van beheersing kunnen zijn
05:11
some of the nastyvervelende problemsproblemen that we haven'thebben niet been ablein staat to controlcontrole.
111
293000
3000
voor sommige van deze gemene problemen die we niet eerder konden beheersen.
05:14
In other wordstekst, this suggestssuggereert that we could
112
296000
2000
Met andere woorden, dit suggereert dat we
05:16
domesticatedomesticate these organismsorganismen.
113
298000
2000
deze organismen kunnen trainen.
05:18
We could make them evolveevolueren to be not so harmfulschadelijk to us.
114
300000
3000
We zouden hen kunnen laten evolueren om minder schadelijk te zijn.
05:21
And so, as I was thinkinghet denken about this, I focusedgefocust on this organismorganisme,
115
303000
3000
Toen ik hierover aan het nadenken was, focuste ik op dit organisme,
05:24
whichwelke is the ElEl TorTor biotypebiotype of the organismorganisme calledriep VibrioVibrio choleraecholerae.
116
306000
4000
het El Tor biotype van het organisme genaamd de vibrio cholerae.
05:28
And that is the speciessoorten of organismorganisme that is responsibleverantwoordelijk
117
310000
4000
Het soort organisme dat verantwoordelijk is
05:32
for causingveroorzakend choleracholera.
118
314000
2000
voor het uitbreken van cholera.
05:34
And the reasonreden I thought this is a really great organismorganisme to look at
119
316000
2000
Ik vond dit een heel goed organisme om te observeren
05:36
is that we understandbegrijpen why it's so harmfulschadelijk.
120
318000
3000
omdat we begrijpen waarom het zo schadelijk is
05:39
It's harmfulschadelijk because it producesproduceert a toxintoxine,
121
321000
3000
Het is zo schadelijk omdat het een toxine produceert
05:42
and that toxintoxine is releasedvrijgelaten when the organismorganisme
122
324000
2000
dat vrijkomt wanneer het organisme
05:44
getskrijgt into our intestinalintestinale tractstreek.
123
326000
1000
in onze darmen terecht komt.
05:45
It causesoorzaken fluidvloeistof to flowstroom from the cellscellen that linelijn our intestinedarm
124
327000
4000
Het zorgt dat vloeistof van de cellen die onze darmen afbakenen
05:49
into the lumenlumen, the internalintern chamberkamer of our intestinedarm,
125
331000
3000
naar het lumen stroomt, de interne kamer van onze ingewanden
05:52
and then that fluidvloeistof goesgaat the only way it can, whichwelke is out the other endeinde.
126
334000
3000
en dat de vloeistof er via de enige andere weg uitgaat, namelijk de andere kant.
05:55
And it flushesopvliegers out thousandsduizenden of differentverschillend other competitorsconcurrenten
127
337000
3000
Zo spoelt het duizenden andere concurrenten weg
05:58
that would otherwiseanders- make life difficultmoeilijk for the VibriosVibrios.
128
340000
3000
die anders het leven van de vibrio lastig zouden maken.
06:01
So what happensgebeurt, if you've got an organismorganisme,
129
343000
2000
Als je zo'n organisme hebt,
06:03
it producesproduceert a lot of toxintoxine.
130
345000
1000
produceert dit een hoop gifstoffen.
06:04
After a fewweinig daysdagen of infectioninfectie you endeinde up havingmet --
131
346000
3000
Na een paar dagen infectie heb je
06:07
the fecalfecal materialmateriaal really isn't so disgustingwalgelijk as we mightmacht imaginestel je voor.
132
349000
2000
-- de uitwerpselen zijn niet zo smerig als je zou denken.
06:09
It's sortsoort of cloudybewolkt waterwater.
133
351000
2000
het is een soort van troebel water.
06:11
And if you tooknam a droplaten vallen of that waterwater,
134
353000
2000
Als je een druppel van dat water zou nemen,
06:13
you mightmacht find a millionmiljoen diarrhealdiarree organismsorganismen.
135
355000
3000
zou je een miljoen diarreeverwekkers vinden.
06:16
If the organismorganisme producedgeproduceerd a lot of toxintoxine,
136
358000
2000
Wanneer het organisme veel toxinen heeft geproduceerd,
06:18
you mightmacht find 10 millionmiljoen, or 100 millionmiljoen.
137
360000
2000
dan zou je er tien of honderd miljoen kunnen vinden.
06:20
If it didn't produceproduceren a lot of this toxintoxine,
138
362000
2000
Als er niet zoveel toxine geproduceerd is
06:22
then you mightmacht find a smallerkleiner numberaantal.
139
364000
2000
dan vind je wellicht een kleiner aantal.
06:24
So the tasktaak is to try to figurefiguur out
140
366000
4000
Het is aan ons om uit te vinden
06:28
how to determinebepalen whetherof or not you could get an organismorganisme like this
141
370000
4000
hoe je kunt bepalen of je wel of niet een organisme als dit
06:32
to evolveevolueren towardsnaar mildnessmildheid by blockingblokkeren waterbornewatergedragen transmissiontransmissie,
142
374000
3000
kunt laten evolueren tot een mildere vorm door doorgifte via water te blokkeren
06:35
therebydaarbij allowingtoestaan the organismorganisme only to be transmittedverzonden
143
377000
2000
en hierdoor het organisme alleen toe te staan om te worden doorgegeven
06:37
by person-to-personpersoon tot persoon contactcontact,
144
379000
3000
via contact van persoon tot persoon
06:40
or person-food-personpersoon-voedsel-persoon contactcontact --
145
382000
1000
of contact via persoon tot voedsel tot persoon
06:41
bothbeide of whichwelke would really requirevereisen that people be
146
383000
2000
Beide varianten vereisen dat de mensen
06:43
mobilemobiel and fairlytamelijk healthygezond for transmissiontransmissie.
147
385000
2000
mobiel en redelijk gezond zijn om door te geven.
06:45
Now, I can think of some possiblemogelijk experimentsexperimenten.
148
387000
3000
Ik kan wel een paar mogelijke experimenten bedenken.
06:48
One would be to take a lot of differentverschillend strainsstammen of this organismorganisme --
149
390000
3000
Een zou zijn om een groot aantal verschillende strengen van dit organisme te nemen --
06:51
some that produceproduceren a lot of toxinstoxines, some that produceproduceren a little --
150
393000
2000
een aantal die veel toxinen en een aantal die weinig toxinen produceren
06:53
and take those strainsstammen and spewspew them out in differentverschillend countrieslanden.
151
395000
5000
en om deze strengen in verschillende landen te verspreiden
06:58
Some countrieslanden that mightmacht have cleanschoon waterwater suppliesbenodigdheden,
152
400000
3000
Een aantal landen met schone watervoorzieningen
07:01
so that you can't get waterbornewatergedragen transmissiontransmissie:
153
403000
1000
waar je geen verspreiding hebt via het water.
07:02
you expectverwachten the organismorganisme to evolveevolueren to mildnessmildheid there.
154
404000
3000
Je zou verwachten dat de organismen daar tot mildere vormen zouden evolueren.
07:05
Other countrieslanden, in whichwelke you've got a lot of waterbornewatergedragen transmissiontransmissie,
155
407000
3000
In andere landen, waar de overdracht via water hoog is,
07:08
there you expectverwachten these organismsorganismen to evolveevolueren
156
410000
2000
zou je verwachten dat deze organismen evolueren
07:10
towardsnaar a highhoog levelniveau of harmfulnessschadelijkheid, right?
157
412000
4000
naar een grotere mate van schadelijkheid, toch?
07:14
There's a little ethicalethisch problemprobleem in this experimentexperiment.
158
416000
2000
Er zit een ethisch probleempje in dit experiment.
07:16
I was hopinghoop to hearhoren a fewweinig gaspshapt at leastminst.
159
418000
3000
Ik had eigenlijk gehoopt op een paar geschokte reacties.
07:19
That makesmerken me worryzorgen a little bitbeetje.
160
421000
2000
Ik maak me hier wat zorgen over.
07:21
(LaughterGelach)
161
423000
1000
(Gelach)
07:22
But anyhowHoe dan ook, the laughtergelach makesmerken me feel a little bitbeetje better.
162
424000
3000
Maar goed, het gelach zorgt dat ik me alweer wat beter voel.
07:25
And this ethicalethisch problem'sprobleem van a biggroot problemprobleem.
163
427000
3000
Dit ethische probleem is een groot probleem.
07:28
Just to emphasizebenadrukken this, this is what we're really talkingpratend about.
164
430000
3000
Om dit te benadrukken, dit is waar we over praten.
07:31
Here'sHier is a girlmeisje who'swie is almostbijna deaddood.
165
433000
2000
Hier is een meisje dat bijna dood is.
07:33
She got rehydrationrehydratie therapybehandeling, she perkedperked up,
166
435000
2000
Ze kreeg rehydratatietherapie en ze kwam er weer bovenop,
07:35
withinbinnen a fewweinig daysdagen she was looking like a completelyhelemaal differentverschillend personpersoon.
167
437000
3000
binnen een paar dagen zag ze eruit als een compleet ander persoon.
07:38
So, we don't want to runrennen an experimentexperiment like that.
168
440000
2000
We kunnen dit experiment niet uitvoeren.
07:40
But interestinglybelangwekkend, just that thing happenedgebeurd in 1991.
169
442000
4000
Maar interessant genoeg, iets gelijkaardigs gebeurde in 1991.
07:44
In 1991, this choleracholera organismorganisme got into LimaLima, PeruPeru,
170
446000
4000
In 1991 dook een choleraverwekker op in Lima, Peru.
07:48
and withinbinnen two monthsmaanden it had spreadverspreiding to the neighboringnaburig areasgebieden.
171
450000
3000
Binnen de twee maanden had deze zich verspreid naar de omliggende gebieden.
07:51
Now, I don't know how that happenedgebeurd,
172
453000
3000
Ik weet niet hoe dat gebeurde.
07:54
and I didn't have anything to do with it, I promisebelofte you.
173
456000
4000
Ik beloof jullie dat ik er niets mee te maken had.
07:58
I don't think anybodyiemand knowsweet,
174
460000
2000
Ik denk niet dat iemand het weet,
08:00
but I'm not averseAvers to, onceeen keer that's happenedgebeurd,
175
462000
3000
maar nu het gebeurd is, sta ik er niet negatief tegenover
08:03
to see whetherof or not the predictionvoorspelling that we would make,
176
465000
2000
om te zien of de voorspelling die we zouden maken,
08:05
that I did make before, actuallywerkelijk holdshoudt up.
177
467000
3000
die ik al eerder maakte, stand houdt.
08:08
Did the organismorganisme evolveevolueren to mildnessmildheid in a placeplaats like ChileChili,
178
470000
3000
Evolueerden de organismen naar mildere varianten in plaatsen zoals Chili
08:11
whichwelke has some of the mostmeest well protectedbeschermd waterwater suppliesbenodigdheden
179
473000
3000
dat een van de best beschermde watervoorzieningen heeft
08:14
in LatinLatijn AmericaAmerika?
180
476000
1000
in Latijns Amerika?
08:15
And did it evolveevolueren to be more harmfulschadelijk in a placeplaats like EcuadorEcuador,
181
477000
4000
Werden ze schadelijker in een land als Ecuador,
08:19
whichwelke has some of the leastminst well protectedbeschermd?
182
481000
2000
dat een van de slechtst beschermde watervoorzieningen heeft?
08:21
And Peru'sPeru's got something sortsoort of in betweentussen.
183
483000
2000
Peru heeft iets wat er zo'n beetje tussenin zit.
08:23
And so, with fundingfinanciering from the Bosack-KrugerBosack-Kruger FoundationStichting,
184
485000
4000
Met fondsen van de Bozack-Kruger stichting,
08:27
I got a lot of strainsstammen from these differentverschillend countrieslanden
185
489000
3000
kreeg ik een hoop stammen uit deze verschillende landen
08:30
and we measuredafgemeten theirhun toxintoxine productionproductie in the lablaboratorium.
186
492000
2000
en hebben we de toxineproductie gemeten in het lab.
08:33
And we foundgevonden that in ChileChili -- withinbinnen two monthsmaanden of the invasioninvasie of PeruPeru
187
495000
4000
Binnen de twee maanden na de invasie in Peru
08:37
you had strainsstammen enteringinvoeren ChileChili --
188
499000
2000
vonden we de eerste stammen die Chili binnenkwamen.
08:39
and when you look at those strainsstammen,
189
501000
2000
Als je naar deze stammen kijkt
08:41
in the very farver left-handlinkerhand sidekant of this graphdiagram,
190
503000
2000
aan de meest linkse kant van de grafiek,
08:43
you see a lot of variationvariatie in the toxintoxine productionproductie.
191
505000
3000
zie je veel variatie in de toxineproductie.
08:46
EachElke dotpunt correspondskomt overeen to an isletIslet from a differentverschillend personpersoon --
192
508000
3000
Elke stip komt overeen met een monster van een andere persoon.
08:49
a lot of variationvariatie on whichwelke naturalnatuurlijk selectionselectie can acthandelen.
193
511000
2000
Veel variatie waar de natuurlijke selectie iets mee kan doen.
08:51
But the interestinginteressant pointpunt is, if you look over the 1990s,
194
513000
3000
Een interessante observatie: in de jaren ‘90
08:54
withinbinnen a fewweinig yearsjaar the organismsorganismen evolvedgeëvolueerd to be more mildmild.
195
516000
4000
evolueerden de organismen naar mildere typen binnen de twee jaar.
08:58
They evolvedgeëvolueerd to produceproduceren lessminder toxintoxine.
196
520000
1000
Ze evolueerden naar minder toxineproductie.
09:00
And to just give you a sensezin of how importantbelangrijk this mightmacht be,
197
522000
2000
Om jullie een idee te geven hoe belangrijk dit kan zijn:
09:02
if we look in 1995, we find that there's only one casegeval of choleracholera,
198
524000
5000
als we naar 1995 kijken, dan zien we dat er gemiddeld maar één geval van cholera
09:07
on averagegemiddelde, reportedgerapporteerd from ChileChili everyelk two yearsjaar.
199
529000
2000
gerapporteerd werd vanuit Chili iedere twee jaar.
09:09
So, it's controlledgecontroleerde.
200
531000
2000
Dus het is onder controle.
09:11
That's how much we have in AmericaAmerika,
201
533000
2000
Zoveel endemisch veroorzaakte cholera
09:13
choleracholera that's acquiredverworven endemicallyendemically,
202
535000
2000
hebben we in Amerika.
09:15
and we don't think we'vewij hebben got a problemprobleem here.
203
537000
2000
We geloven niet dat dit een probleem is.
09:17
They didn't -- they solvedopgelost the problemprobleem in ChileChili.
204
539000
2000
Dat is het ook niet - ze hebben het probleem opgelost in Chili
09:19
But, before we get too confidentzelfverzekerd, we'dwij hadden better look at some of those other countrieslanden,
205
541000
3000
Voordat we overmoedig worden, moeten we ook even naar sommige andere landen kijken,
09:22
and make sure that this organismorganisme doesn't just always evolveevolueren towardin de richting van mildnessmildheid.
206
544000
3000
en ons ervan vergewissen dat het organisme niet altijd evolueert naar een mildere vorm.
09:25
Well, in PeruPeru it didn't.
207
547000
2000
In Peru deed het dat niet.
09:27
And in EcuadorEcuador -- rememberonthouden, this is the placeplaats where it has
208
549000
3000
In Ecuador, bedenk hierbij dat dit het land is
09:30
the highesthoogst potentialpotentieel waterbornewatergedragen transmissiontransmissie --
209
552000
2000
met het hoogste potentieel voor overdracht via water.
09:32
it lookedkeek like it got more harmfulschadelijk.
210
554000
1000
Het lijkt erop dat het hier schadelijker werd.
09:33
In everyelk casegeval there's a lot of variationvariatie,
211
555000
2000
In ieder geval is er veel variatie,
09:35
but something about the environmentmilieu the people are livingleven in,
212
557000
3000
maar er is iets met de omgeving waar de mensen in leven.
09:38
and I think the only realisticrealistische explanationuitleg is that it's
213
560000
3000
Ik denk dat de enige verklaring
09:41
the degreemate of waterbornewatergedragen transmissiontransmissie,
214
563000
2000
de mate van overdracht via water is
09:43
favoredfavoriet the harmfulschadelijk strainsstammen in one placeplaats, and mildmild strainsstammen in anothereen ander.
215
565000
4000
die de schadelijke varianten meer voordeel gaf op de ene plaats en mildere stammen op de andere.
09:47
So, this is very encouragingbemoedigend,
216
569000
2000
Dit is erg bemoedigend.
09:49
it suggestssuggereert that something that we mightmacht want to do anyhowHoe dan ook,
217
571000
2000
Als we iets willen doen, mits voldoende geld,
09:51
if we had enoughgenoeg moneygeld, could actuallywerkelijk give us a much biggergroter bangknal for the buckBuck.
218
573000
3000
is dit een manier om meer waar voor ons geld te krijgen.
09:54
It would make these organismsorganismen evolveevolueren to mildnessmildheid,
219
576000
2000
Het zou deze organismen naar mildere varianten doen evolueren.
09:56
so that even thoughhoewel people mightmacht be gettingkrijgen infectedbesmet,
220
578000
2000
Er zullen nog steeds mensen besmet worden, maar
09:58
they'dze zouden be infectedbesmet with mildmild strainsstammen.
221
580000
2000
ze zullen besmet worden met mildere stammen.
10:00
It wouldn'tzou het niet be causingveroorzakend severeerge, ernstige diseaseziekte.
222
582000
2000
Het zou geen ernstige ziekten meer veroorzaken.
10:02
But there's anothereen ander really interestinginteressant aspectaspect of this,
223
584000
2000
Maar er is nog een ander zeer interessant aspect:
10:04
and this is that if you could controlcontrole the evolutionevolutie of virulencevirulentie,
224
586000
3000
als je de evolutie van virulentie zou kunnen beheersen,
10:07
evolutionevolutie of harmfulnessschadelijkheid,
225
589000
2000
de evolutie van de schadelijkheid,
10:09
then you should be ablein staat to controlcontrole antibioticantibioticum resistanceweerstand.
226
591000
2000
dan zou je ook de weerstand tegen antibiotica kunnen beheersen.
10:11
And the ideaidee is very simpleeenvoudig.
227
593000
1000
Het idee is heel eenvoudig:
10:12
If you've got a harmfulschadelijk organismorganisme,
228
594000
2000
bij een schadelijk organisme
10:14
a highhoog proportionproportie of the people are going to be symptomaticsymptomatische,
229
596000
2000
zal een groot deel van de mensen symptomen vertonen.
10:16
a highhoog proportionproportie of the people are going to be going to get antibioticsantibiotica.
230
598000
2000
Een groot deel van die mensen zal antibiotica krijgen.
10:18
You've got a lot of pressuredruk favoringten gunste van antibioticantibioticum resistanceweerstand,
231
600000
3000
Dit geeft een grote druk ten gunste van antibioticaresistentie,
10:21
so you get increasedtoegenomen virulencevirulentie leadingleidend to
232
603000
2000
wat leidt tot een toename in virulentie en dat leidt weer tot
10:23
the evolutionevolutie of increasedtoegenomen antibioticantibioticum resistanceweerstand.
233
605000
2000
toegenomen antibioticaresistentie.
10:25
And onceeen keer you get increasedtoegenomen antibioticantibioticum resistanceweerstand,
234
607000
3000
Zodra je een toename krijgt van antibioticaresistentie,
10:28
the antibioticsantibiotica aren'tzijn niet knockingkloppen out the harmfulschadelijk strainsstammen anymoremeer.
235
610000
2000
verdelgen de antibiotica de schadelijke stammen niet meer,
10:30
So, you've got a higherhoger levelniveau of virulencevirulentie.
236
612000
2000
wat weer leidt tot toename van virulentie.
10:32
So, you get this viciousvicieuze cyclefiets.
237
614000
2000
Hierdoor kom je in een vicieuze cirkel terecht.
10:34
The goaldoel is to turnbeurt this around.
238
616000
2000
Ons doel is om dit te doorbreken.
10:36
If you could causeoorzaak an evolutionaryevolutionaire decreasekleiner worden in virulencevirulentie
239
618000
2000
Als je een evolutionaire afname in virulentie kunt veroorzaken
10:38
by cleaningschoonmaak up the waterwater supplylevering,
240
620000
2000
door de watervoorzieningen te verbeteren,
10:40
you should be ablein staat to get an evolutionaryevolutionaire decreasekleiner worden
241
622000
2000
dan krijg je een evolutionaire afname
10:42
in antibioticantibioticum resistanceweerstand.
242
624000
2000
in antibioticaresistentie.
10:44
So, we can go to the samedezelfde countrieslanden and look and see.
243
626000
2000
We kijken opnieuw naar dezelfde landen en vragen ons af:
10:46
Did ChileChili avoidvermijden the problemprobleem of antibioticantibioticum resistanceweerstand,
244
628000
3000
voorkwam Chili het probleem van de antibioticaresistentie?
10:49
whereasterwijl did EcuadorEcuador actuallywerkelijk have the beginningsbegin of the problemprobleem?
245
631000
3000
Waar in Ecuador de problemen juist begonnen?
10:52
If we look in the beginningbegin of the 1990s,
246
634000
2000
Als we kijken naar het begin van de jaren ‘90
10:54
we see, again, a lot of variationvariatie.
247
636000
2000
dan zien we alweer veel variatie.
10:56
In this casegeval, on the Y-axisY-as, we'vewij hebben just got a measuremaatregel of antibioticantibioticum sensitivitygevoeligheid --
248
638000
4000
In dit geval staat de Y-as voor de gevoeligheid voor antibiotica.
11:00
and I won'tzal niet go into that.
249
642000
2000
Daar ga ik verder niet op in.
11:02
But we'vewij hebben got a lot of variationvariatie in antibioticantibioticum sensitivitygevoeligheid in ChileChili,
250
644000
3000
We hebben een grote variatie in gevoeligheid in Chili
11:05
PeruPeru and EcuadorEcuador, and no trendneiging acrossaan de overkant the yearsjaar.
251
647000
2000
Peru en Ecuador en geen trend door de jaren heen.
11:07
But if we look at the endeinde of the 1990s, just halfvoor de helft a decadedecennium laterlater,
252
649000
4000
Als we kijken naar het einde van de jaren ‘90, een half decennium later,
11:11
we see that in EcuadorEcuador they startedbegonnen havingmet a resistanceweerstand problemprobleem.
253
653000
3000
dan zien we dat zich in Ecuador een resistentieprobleem heeft ontwikkeld.
11:14
AntibioticAntibioticum sensitivitygevoeligheid was going down.
254
656000
2000
Gevoeligheid voor de antibiotica ging naar beneden.
11:16
And in ChileChili, you still had antibioticantibioticum sensitivitygevoeligheid.
255
658000
3000
In Chili had je nog steeds gevoeligheid voor antibiotica
11:19
So, it lookslooks like ChileChili dodgedontweken two bulletsopsommingstekens.
256
661000
2000
dus het lijkt erop dat Chili twee problemen heeft voorkomen.
11:21
They got the organismorganisme to evolveevolueren to mildnessmildheid,
257
663000
2000
Ze hebben het organisme naar milder laten evolueren
11:23
and they got no developmentontwikkeling of antibioticantibioticum resistanceweerstand.
258
665000
3000
en ze ontwikkelden geen antibioticaresistentie.
11:26
Now, these ideasideeën should applyvan toepassing zijn acrossaan de overkant the boardboord,
259
668000
3000
Nu zou je deze ideeën overal op kunnen toepassen,
11:29
as long as you can figurefiguur out why some organismsorganismen evolvedgeëvolueerd to virulencevirulentie.
260
671000
3000
als je ontdekt waarom sommige organismen naar meer virulentie evolueren.
11:32
And I want to give you just one more examplevoorbeeld,
261
674000
2000
Ik wil jullie nog een voorbeeld geven
11:34
because we'vewij hebben talkedgesproken a little bitbeetje about malariamalaria-.
262
676000
2000
want we hadden het eerder al even over malaria.
11:36
And the examplevoorbeeld I want to dealtransactie with is,
263
678000
2000
Het voorbeeld of het idee
11:38
or the ideaidee I want to dealtransactie with, the questionvraag is,
264
680000
4000
waar ik het over wil hebben is:
11:42
what can we do to try to get the malarialmalaria- organismorganisme to evolveevolueren to mildnessmildheid?
265
684000
3000
hoe kunnen we malariaveroorzakers naar mildere vormen laten evolueren?
11:45
Now, malaria'sde malaria transmittedverzonden by a mosquitomug,
266
687000
2000
Malaria wordt doorgegeven door muskieten.
11:47
and normallynormaal if you're infectedbesmet with malariamalaria-, and you're feelinggevoel sickziek,
267
689000
4000
Als je besmet wordt met malaria en je voelt je ziek,
11:51
it makesmerken it even easiergemakkelijker for the mosquitomug to bitebeet you.
268
693000
2000
dan wordt het voor de muskiet nog gemakkelijker om je te bijten.
11:53
And you can showtonen, just by looking at datagegevens from literatureliteratuur,
269
695000
3000
Je kan aantonen, gewoon door de literatuur te bestuderen,
11:56
that vector-bornevectoren overgedragen diseasesziekten are more harmfulschadelijk
270
698000
2000
dat ziekteverwekkers die met vectoren werken schadelijker zijn
11:58
than non-vector-borneniet-vector-borne diseasesziekten.
271
700000
2000
dan deze die dat niet doen.
12:01
But I think there's a really fascinatingfascinerend examplevoorbeeld
272
703000
3000
Ik denk dat we hier een heel fascinerend voorbeeld hebben
12:04
of what one can do experimentallyexperimenteel to try to actuallywerkelijk demonstratetonen this.
273
706000
4000
hoe we dit via een experiment kunnen proberen aan te tonen.
12:08
In the casegeval of waterbornewatergedragen transmissiontransmissie,
274
710000
2000
In het geval van besmetting via water,
12:10
we'dwij hadden like to cleanschoon up the waterwater suppliesbenodigdheden,
275
712000
2000
willen we de watervoorziening schoner maken,
12:12
see whetherof or not we can get those organismsorganismen to evolveevolueren towardsnaar mildnessmildheid.
276
714000
3000
om te zien of we deze organismen naar milder kunnen laten evolueren.
12:15
In the casegeval of malariamalaria-, what we'dwij hadden like to do is mosquito-proofMosquito-proof houseshuizen.
277
717000
5000
In het geval van malaria gaan we huizen muskietvrij maken.
12:20
And the logic'sLogic's a little more subtlesubtiel here.
278
722000
2000
Hier is de logica iets subtieler.
12:22
If you mosquito-proofMosquito-proof houseshuizen,
279
724000
2000
In een muskietvrij huis --
12:24
when people get sickziek, they're sittingzittend in bedbed --
280
726000
2000
zieke mensen liggen in bed
12:26
or in mosquito-proofMosquito-proof hospitalsziekenhuizen, they're sittingzittend in a hospitalziekenhuis bedbed --
281
728000
2000
of in muskietvrije ziekenhuizen, liggen ze in een ziekenhuisbed --
12:28
and the mosquitoesmuggen can't get to them.
282
730000
2000
verhinder je dat de muskieten bij de zieken komen.
12:30
So, if you're a harmfulschadelijk variantvariant
283
732000
2000
Als je een schadelijke variant bent
12:32
in a placeplaats where you've got mosquito-proofMosquito-proof housinghuisvesting, then you're a loserverliezer.
284
734000
4000
op een plaats waar de huizen muskietvrij zijn, dan ben je een verliezer.
12:36
The only pathogenspathogenen that get transmittedverzonden
285
738000
3000
De enige pathogenen die verspreid worden
12:39
are the onesdegenen that are infectinginfecteren people that feel healthygezond enoughgenoeg
286
741000
2000
zijn deze die mensen besmetten die gezond genoeg zijn
12:41
to walklopen outsidebuiten and get mosquitomug bitesbeten.
287
743000
3000
om buiten te wandelen en muskietenbeten te krijgen.
12:44
So, if you were to mosquitomug proofbewijs houseshuizen,
288
746000
2000
Dus als je huizen muskietvrij maakt,
12:46
you should be ablein staat to get these organismsorganismen to evolveevolueren to mildnessmildheid.
289
748000
2000
zou je in staat zijn deze organismen naar milder te laten evolueren.
12:48
And there's a really wonderfulprachtig experimentexperiment that was donegedaan
290
750000
3000
Er is een heel mooi experiment uitgevoerd
12:51
that suggestssuggereert that we really should go aheadverder and do this.
291
753000
3000
dat suggereert dat we op het goede spoor zitten.
12:54
And that experimentexperiment was donegedaan in NorthernNoord AlabamaAlabama.
292
756000
3000
Dat experiment is gedaan in Noord Alabama.
12:57
Just to give you a little perspectiveperspectief on this,
293
759000
2000
Gewoon om even wat perspectief te bieden,
12:59
I've givengegeven you a starster at the intellectualintellectueel centercentrum of the UnitedVerenigd StatesStaten,
294
761000
4000
ik heb hier een ster geplaatst op het intellectuele centrum van de VS,
13:03
whichwelke is right there in LouisvilleLouisville, KentuckyKentucky.
295
765000
3000
en dat is hier in Louisville, Kentucky.
13:07
And this really coolkoel experimentexperiment was donegedaan
296
769000
2000
Dit coole experiment is uitgevoerd
13:09
about 200 milesmijlen southzuiden of there, in NorthernNoord AlabamaAlabama,
297
771000
3000
ongeveer 200 mijl ten zuiden, in Noord Alabama,
13:12
by the TennesseeTennessee ValleyVallei AuthorityAutoriteit.
298
774000
1000
door de "Tennessee Valley authority".
13:13
They had dammedafgedamd up the TennesseeTennessee RiverRivier.
299
775000
3000
Zij damden de Tenessee rivier af.
13:16
They'dZij zouden causedveroorzaakt the waterwater to back up,
300
778000
2000
Dat veroorzaakte stilstaand water
13:18
they needednodig electricelektrisch, hydroelectricwaterkracht powermacht.
301
780000
3000
omdat er elektriciteit nodig was, hydro-elektriciteit.
13:21
And when you get stagnantstagnerende waterwater, you get mosquitoesmuggen.
302
783000
2000
Stilstaand water trekt muskieten aan.
13:23
They foundgevonden in the latelaat '30s -- 10 yearsjaar after they'dze zouden madegemaakt these damsdammen --
303
785000
4000
In de jaren ‘30, 10 jaar nadat de dammen waren gebouwd, vond men
13:27
that the people in NorthernNoord AlabamaAlabama were infectedbesmet with malariamalaria-,
304
789000
6000
mensen in Noord Alabama die besmet waren met malaria.
13:33
about a thirdderde to halfvoor de helft of them were infectedbesmet with malariamalaria-.
305
795000
3000
Ongeveer de helft tot een derde van hen was besmet met malaria.
13:36
This showsshows you the positionsstanden of some of these damsdammen.
306
798000
3000
Hier zie je de locatie van sommige van deze dammen.
13:39
OK, so the TennesseeTennessee ValleyVallei AuthorityAutoriteit was in a little bitbeetje of a bindbinden.
307
801000
4000
Dus de "Tennessee Valley Authority" had een probleem.
13:43
There wasn'twas niet DDTDDT, there wasn'twas niet chloroquineschloroquines: what do they do?
308
805000
4000
Er was geen DDT, er was geen chloroquine, wat moesten ze doen?
13:47
Well, they decidedbeslist to mosquitomug proofbewijs everyelk househuis in NorthernNoord AlabamaAlabama.
309
809000
3000
Ze besloten ieder huis in Noord Alabama muskietvrij te maken.
13:50
So they did. They dividedverdeeld NorthernNoord AlabamaAlabama into 11 zoneszones,
310
812000
3000
Ze verdeelden Noord Alabama in 11 zones
13:53
and withinbinnen threedrie yearsjaar, about 100 dollarsdollars perper househuis,
311
815000
2000
en binnen drie jaar, ongeveer 100 dollar per huis,
13:55
they mosquitomug proofedondoorlaatbaar everyelk househuis.
312
817000
2000
werd ieder huis muskietvrij gemaakt.
13:57
And these are the datagegevens.
313
819000
2000
Dit zijn de data.
13:59
EveryElke rowrij acrossaan de overkant here representsvertegenwoordigt one of those 11 zoneszones.
314
821000
4000
Iedere rij hier staat voor een van de 11 zones.
14:03
And the asteriskssterretjes representvertegenwoordigen the time at whichwelke
315
825000
2000
De asterisk staat voor het moment waarop
14:05
the mosquitomug proofingtaalprogramma was completecompleet.
316
827000
2000
het muskietvrij maken werd afgerond.
14:07
And so what you can see is that
317
829000
2000
Je kunt zien dat
14:09
just the mosquito-proofedMosquito ondoorlaatbaar- housinghuisvesting, and nothing elseanders,
318
831000
3000
alleen al het muskietvrij maken en niets anders,
14:12
causedveroorzaakt the eradicationuitroeiing of malariamalaria-.
319
834000
2000
leidde tot de uitroeiing van malaria.
14:14
And this was, incidentallybijkomstig, publishedgepubliceerd in 1949,
320
836000
2000
Dit is gepubliceerd in 1949,
14:16
in the leadingleidend textbookleerboek of malariamalaria-, calledriep "Boyd'sBoyd's MalariologyMalariologie."
321
838000
3000
in het vooraanstaande boek over malaria, ‘Boyd’s Malariology’.
14:19
But almostbijna no malariamalaria- expertsexperts even know it existsbestaat.
322
841000
3000
Maar bijna geen van de malaria-experts weet dat het bestaat.
14:22
This is importantbelangrijk,
323
844000
2000
Dit is belangrijk,
14:24
because it tellsvertelt us that if you have moderatematig bitingbijten densitiesdichtheid,
324
846000
2000
omdat het ons zegt dat wanneer je gematigde bijtdichtheden hebt
14:26
you can eradicateuitroeien malariamalaria- by mosquitomug proofingtaalprogramma houseshuizen.
325
848000
2000
je malaria kunt uitroeien door huizen muskietvrij te maken.
14:28
Now, I would suggestsuggereren that you could do this in a lot of placesplaatsen.
326
850000
3000
Ik stel voor dat je dit op veel plaatsen kunt doen.
14:31
Like, you know, just as you get into the malariamalaria- zonezone,
327
853000
4000
Plaatsen waar je net in de malariazone zit,
14:35
sub-SaharanSahara AfricaAfrika.
328
857000
2000
zoals sub-Sahara Afrika.
14:37
But as you moveverhuizing to really intenseintens bitingbijten ratetarief areasgebieden, like NigeriaNigeria,
329
859000
3000
Maar als je kijkt naar plaatsen met hoge bijtdichtheden, zoals Nigeria,
14:40
you're certainlyzeker not going to eradicateuitroeien.
330
862000
2000
daar ga je ze zeker niet uitroeien.
14:42
But that's when you should be favoringten gunste van evolutionevolutie towardsnaar mildnessmildheid.
331
864000
4000
Maar daar kan je ze laten evolueren naar mildere varianten.
14:46
So to me, it's an experimentexperiment that's waitingaan het wachten to happengebeuren,
332
868000
3000
Het is een experiment dat enkel nog moet uitgevoerd worden
14:49
and if it confirmsbevestigt the predictionvoorspelling, then
333
871000
2000
en als het de voorspelling bevestigt dan
14:51
we should have a very powerfulkrachtig toolgereedschap.
334
873000
2000
zouden we een heel krachtig instrument in handen hebben.
14:53
In a way, much more powerfulkrachtig than the kindsoort of toolsgereedschap we're looking at,
335
875000
3000
In een bepaald opzicht veel krachtiger dan de instrumenten die we al hebben.
14:56
because mostmeest of what's beingwezen donegedaan todayvandaag is
336
878000
2000
Al wat we vandaag de dag doen
14:58
to relyvertrouwen on things like anti-malarialanti malaria drugsdrugs.
337
880000
2000
is vertrouwen op dingen zoals antimalariamedicijnen.
15:00
And we know that, althoughhoewel it's great to make those
338
882000
3000
Hoewel het heel goed is dat we ze beschikbaar maken
15:03
anti-malarialanti malaria drugsdrugs availablebeschikbaar at really lowlaag costkosten and highhoog frequencyfrequentie,
339
885000
5000
tegen lage kostprijs en een hoge productie,
15:08
we know that when you make them highlyzeer availablebeschikbaar
340
890000
3000
weten we dat wanneer je ze grootschalig beschikbaar maakt
15:11
you're going to get resistanceweerstand to those drugsdrugs.
341
893000
2000
je resistentie krijgt tegen deze medicijnen.
15:13
And so it's a short-termkorte termijn solutionoplossing.
342
895000
2000
Het is dus een korte termijnoplossing.
15:15
This is a long-termlangetermijn solutionoplossing.
343
897000
2000
Dit is een lange termijnoplossing.
15:17
What I'm suggestingsuggereren here is that we could get evolutionevolutie
344
899000
2000
Ik wil voorstellen dat we de evolutie laten werken
15:19
workingwerkend in the directionrichting we want it to go,
345
901000
2000
in de richting die wij willen,
15:21
ratherliever than always havingmet to battlestrijd evolutionevolutie as a problemprobleem
346
903000
3000
in plaats van evolutie te bestrijden als een probleem
15:24
that stymiesstymies our effortsinspanningen to controlcontrole the pathogenpathogen,
347
906000
3000
dat ons belemmert in onze pogingen de pathogenen te beheersen,
15:27
for examplevoorbeeld with anti-malarialanti malaria drugsdrugs.
348
909000
2000
bijvoorbeeld met antimalariamedicijnen.
15:29
So, this tabletafel I've givengegeven just to emphasizebenadrukken
349
911000
3000
Deze tabel laat ik zien om te benadrukken dat
15:32
that I've only talkedgesproken about two examplesvoorbeelden.
350
914000
3000
ik enkel over deze twee voorbeelden heb gesproken.
15:35
But as I said earliervroeger, this kindsoort of logiclogica appliesis van toepassing acrossaan de overkant the boardboord
351
917000
3000
Deze logica is op ook toe te passen
15:38
for infectiousbesmettelijke diseasesziekten, and it oughtmoeten to.
352
920000
2000
op andere infectieziekten en dat zou ook moeten.
15:40
Because when we're dealingomgang with infectiousbesmettelijke diseasesziekten, we're dealingomgang with livingleven systemssystemen.
353
922000
4000
Wanneer we werken met infectieziekten, dan werken we met levende systemen.
15:44
We're dealingomgang with livingleven systemssystemen;
354
926000
2000
Wanneer we werken met levende systemen,
15:46
we're dealingomgang with systemssystemen that evolveevolueren.
355
928000
2000
dan werken we met systemen die evolueren.
15:48
And so if you do something with those systemssystemen,
356
930000
2000
Wanneer je dus iets doet met die systemen
15:50
they're going to evolveevolueren one way or anothereen ander.
357
932000
2000
dan gaan ze evolueren, op wat voor manier dan ook.
15:52
And all I'm sayinggezegde is that we need to figurefiguur out how they'llzullen ze evolveevolueren,
358
934000
3000
Ik probeer te zeggen dat we moeten zoeken hoe ze evolueren,
15:55
so that -- we need to adjustaanpassen our interventionsinterventies
359
937000
2000
zodat we onze interventies kunnen aanpassen,
15:57
to get the mostmeest bangknal for the interventioninterventie buckBuck,
360
939000
3000
zodat we zoveel mogelijk uit ons interventiegeld halen,
16:00
so that we can get these organismsorganismen to evolveevolueren in the directionrichting we want them to go.
361
942000
3000
zodat we deze organismen zover krijgen dat ze evolueren in de richting die wij willen.
16:03
So, I don't really have time to talk about those things,
362
945000
2000
Ik heb geen tijd meer over om over deze onderwerpen te praten,
16:05
but I did want to put them up there,
363
947000
2000
maar ik wilde ze even laten zien,
16:07
just to give you a sensezin that there really are solutionsoplossingen
364
949000
3000
gewoon om jullie een idee te geven dat er oplossingen zijn
16:10
to controllinghet controleren the evolutionevolutie of harmfulnessschadelijkheid
365
952000
3000
om de evolutie van schadelijkheid te beheersen
16:13
of some of the nastyvervelende pathogenspathogenen that we're confrontedgeconfronteerd with.
366
955000
4000
van een aantal nare ziekten waar we mee te maken krijgen.
16:19
And this linkskoppelingen up with a lot of the other ideasideeën that have been talkedgesproken about.
367
961000
4000
Dit valt goed te combineren met andere ideeën die eerder aan bod kwamen.
16:23
So, for examplevoorbeeld, earliervroeger todayvandaag there was discussiondiscussie of,
368
965000
5000
Eerder vandaag bijvoorbeeld was er de discussie
16:28
how do you really lowerlager sexualseksueel transmissiontransmissie of HIVHIV?
369
970000
6000
over hoe je de overdracht van hiv via seks vermindert.
16:34
What this emphasizesbenadrukt is that we need to figurefiguur out how it will work.
370
976000
3000
Het benadrukt dat we moeten uitvinden hoe het werkt.
16:37
Will it maybe get loweredverlaagde if we alterwijzigen the economyeconomie of the areaGebied?
371
979000
3000
Vermindert het wanneer we de economie van het gebied aanpassen?
16:40
It maymei get loweredverlaagde if we interveneingrijpen in waysmanieren that
372
982000
2000
Het kan verminderd worden als we ingrijpen op manieren die
16:42
encourageaanmoedigen people to stayverblijf more faithfulgetrouw to partnerspartners, and so on.
373
984000
4000
mensen aanmoedigen om trouw te blijven aan hun partners, enzovoorts.
16:46
But the keysleutel thing is to figurefiguur out how to lowerlager it,
374
988000
2000
De sleutel ligt in het uitzoeken wat je moet verminderen.
16:48
because if we lowerlager it, we'llgoed get an evolutionaryevolutionaire changeverandering in the virusvirus.
375
990000
3000
Als we dat verminderen zal het virus zich evolutionair aanpassen.
16:51
And the datagegevens really do supportondersteuning this:
376
993000
2000
De data bewijst dat het virus
16:53
that you actuallywerkelijk do get the virusvirus evolvingevoluerende towardsnaar mildnessmildheid.
377
995000
3000
naar een mildere vorm evolueert.
16:56
And that will just addtoevoegen to the effectivenesseffectiviteit of our controlcontrole effortsinspanningen.
378
998000
5000
Dit draagt bij aan de effectiviteit van onze pogingen tot beheersing.
17:01
So the other thing I really like about this,
379
1003000
2000
Het andere punt hiervan wat ik erg goed vind --
17:03
besidesbehalve the factfeit that it bringsbrengt a wholegeheel newnieuwe dimensiondimensie
380
1005000
2000
naast het feit dat het een hele dimensie toevoegt
17:05
into the studystudie of controlcontrole of diseaseziekte,
381
1007000
4000
aan de studie naar beheersing van ziekten --
17:09
is that oftenvaak the kindssoorten of interventionsinterventies that you want,
382
1011000
3000
is dat de interventies die je wil bewerkstelligen
17:12
that it indicatesduidt op should be donegedaan,
383
1014000
2000
die zouden moeten gebeuren,
17:14
are the kindssoorten of interventionsinterventies that people want anyhowHoe dan ook.
384
1016000
2000
vaak die interventies zijn die mensen hoe dan ook willen.
17:16
But people just haven'thebben niet been ablein staat to justifyrechtvaardigen the costkosten.
385
1018000
3000
Maar mensen hebben de kosten nog niet kunnen verantwoorden.
17:19
So, this is the kindsoort of thing I'm talkingpratend about.
386
1021000
3000
Precies daarover heb ik het.
17:22
If we know that we're going to get extraextra bangknal for the buckBuck from providinghet verstrekken van cleanschoon waterwater,
387
1024000
3000
Als we weten dat we extra waar voor ons geld krijgen door te voorzien in schoon water,
17:25
then I think that we can say,
388
1027000
2000
dan denk ik dat we kunnen stellen
17:27
let's pushDuwen the effortinspanning into that aspectaspect of the controlcontrole,
389
1029000
4000
dat we onze pogingen tot beheersing dienen te richten op die aspecten
17:31
so that we can actuallywerkelijk solveoplossen the problemprobleem,
390
1033000
3000
zodat we het probleem écht kunnen oplossen,
17:34
even thoughhoewel, if you just look at the frequencyfrequentie of infectioninfectie,
391
1036000
3000
Zelfs als je de frequentie van de infectie beschouwt en
17:37
you would suggestsuggereren that you can't solveoplossen the problemprobleem well enoughgenoeg
392
1039000
4000
besluit dat je het probleem niet goed genoeg kunt oplossen
17:41
just by cleaningschoonmaak up waterwater supplylevering.
393
1043000
2000
door enkel de watervoorziening schoner te maken.
17:43
AnyhowHoe dan ook, I'll endeinde that there, and thank you very much.
394
1045000
2000
In ieder geval, ik houd er hier mee op. Hartelijk dank allemaal.
17:45
(ApplauseApplaus)
395
1047000
2000
(Applaus)
Translated by Corstiaan van der Sluis
Reviewed by Christel Foncke

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Paul Ewald - Evolutionary biologist
After years of studying illness from the germs' point of view, microbiologist Paul Ewald believes that Big Pharma is wrong about some very big issues. What's right? The leader in evolutionary medicine posits radical new approaches.

Why you should listen

Paul Ewald has a problem with modern medicine: It ignores the fact that many diseases of unknown origin can be linked to slow-growing infections caused by viruses, bacteria and other microorganisms.

Ewald -- whose theory stems from both a formal education in biological sciences, ecology, and evolution, and a personal bout with diarrhea in the 1970s -- aims to change this thinking. To that end, he has written popular news articles, academic papers, and two books (Evolution of Infectious Disease and Plague Time) that explain and expand his idea. Ewald is regarded as the leading expert in the emerging field of evolutionary medicine. He directs the evolutionary medicine program in the Biology department at the University of Louisville, Kentucky, and lectures worldwide.

Among other honors, Ewald was the first recipient of the Smithsonian Institution's George E. Burch Fellowship in Theoretic Medicine and Affiliated Sciences, which was established to foster pioneering work in health sciences.

More profile about the speaker
Paul Ewald | Speaker | TED.com